장음표시 사용
601쪽
que audiui,quoniam,vt idem ait,seuitia ista poc
nae contemni non quita est. Nexorum autem origo nec ex decemviralibus peteda est, nam ex Li iiij lib.1. hoc antea vittaturq fuisse apparet. Et ci- uitas secum ipsa discors intestino inter Patres Plebemque flagrabat odio, maxime propter nexos ob aes alienum fremebant, se foris pro impe rio &libertate dimicantes,domi a ciuibus captos .esse,& oppressos, tutioremque in bello, quam in. . pace,& inter hostes,quam inter ciues libertatem Plebis eise. inuidiamque eam sua sponte gliscente insignis unius calamitas incendit; magnus natu quidam cum omnium maiorum suorum insignibus se in forum proiecit Obsita erat squallo re vestis, foedior corporis habitus pallore ac macie peremti. Ad hoc promissa barba,& capilli efferauerat speciem oris, noscibatur tamen in tanta deformitate, & ordines d uxisse aiebant, aliaq; militiae decora vulgo miserantes eum iactabant. Ipse testes honestarum aliquot locis pugnarum cicatrices aduerso pectore ostendebat. Sciscitan tibus unde ille habitus, unde deformitas,cum circumfusa turba esset,prope in concionis modum, Sabino bello,ait,se militantem, quia propter populationes agri, non fructu modb caruerit, sed villa incesse fuerit,direpta omnia, pecora abacta,. tributum iniquo sitio tempore imperatum,aes alienum fecisse, id cumulatum usuris, primb se agro paterno, auitoque exuisse, deinde sertunis aliis, post remd velut tabem peruenisse ad corpus , ductum se a creditore non in seruitium,sed in ergastulum & carnificinam esse.Inde ostetare tergum 'dum recentibuo vestigiis verbesum. Ad haec l
602쪽
Visa,auditaque clamor ingens oritur, non iam soro se tumultus continet,sed passim totam urbem
pervadit. Nexu vincti,solutique se undique in publicum proripiunt, implorant Quiritium fidem,
nullo loco deest voluntarius seditionis comes. Servilius autem Consul tuc edixit, ne quis ciuem Rom.vinctum aut clausum teneret,quo miniis ei nominis ededi apudCoss.potestas fieret,neu quis militis, donec in castris esset bona possideret, aut venderet,liberos nepotes'; eius moraretur. Idem lib. vij.Non eadem domi quq militipsortuna erat Pleb. Rom. nam etsi unciario foenore facto leuata usura erat, sorte ipsa obruebantur inopes, nexumque inibant. Lucio Papyrio Mugilano & Petilio
Balbo tertium Coss. anno V. C. ccccxxviij. post latas autem xij.Tabul. cxxv.quod antea in militibus , ius illud nexorum etiam in cae teris abroga- tum fuit. Dein libr. viii. Eodem anno Pleb. Rom.
velut aliud initium libertatis factum est , quod ne isti deserunt. Mutatum autem ius ob unius sceneratoris simul libidinem simul crudelitatem insignem : Lucius Papyrius is suit, cui cum Sc. Publius ob aes alienum paternum nexum dedister, quem artas soritasque ad misericordiam elicere poterant, ad lites dinem & contumeliam animum accenderunt,3c florem qtatis eius fruetum adii etititium crediti ratus,primo pellicere adolescctem sermone incesti est conatus, deinde postea iliam
aspernabatur flagitium aures, minis territare,atque identidem admonere fortuna: .Postrenali cum ingenuitatis magis quam praesentis conditionis memorem videret, nudari iubet verberaque adferri, quibus laceratus iuuenis cu se in publicum
603쪽
proripuisset,libidinem, crudelitatemque conquerens foeneratoris, ingens vis hominium tum aetatis miseratione,atque indignitate iniuriς acccs . tum suae coditionis liberumque sitiorum respectu in forum atque agmine Disto ad curi na, concur-
. cum Coss.tumultu repentino coacti Sena-
tum vocarent, introeuntibus in curiam Patribus laceratum iuuenis tergunt procumbentis ad singulorum pedes ostendebant.Victum eo die ob impotentem iniuriam unius ingens vinculum fidei, iussiq; Coss.ferre ad Pop. ne quis nisi qui noxiam meruillet donec poenam lueret in compedibus,
aut neruo teneretur.Pecuniae creditae bona debitoris,non corpus obnoxium esset. Itaque nexi soluti,cautumque in posterum ne necteretur. Aliud
exemplum legitur apud Valer.lib. vj. c.j. de T.Veturio iiiij Veturij. Et licet nexus ille debitorum saepius ac saepius prohibitus fuerit: ex Gellio tamen apparet addictionem & nexum adhuc suo tempore vigui sie,ita tamen Vt ne venum amplius peregre debitores mitterentur, nec sectioni, &poen capitali amplius locus ellet. Contius autem obseruat ex Tertulliano poetiam capitis & disse T ctionem in bonorum proscriptionem commutatam. Puto tamen ob rem iudicatam debitorem ipsum condemnatum capi & in carcerari semper
potuisse, si modo praeuia b0norum excussio ab ipso creditore facta esset. inam quidem corporas
detentionem & nexum condemnatus vitare so-.
iοῖ sita. potesst miserabili bonorum cessione,ut ex l.j.C.qui bon. ced.post .apparet.Constantinus auteni in l.ij. de exact.trib.lib.X.C. carcerem,plumbata-xumque Verbera, aut pondera prohibuit, ac tan
604쪽
tum voluit contumaces , & qui hac indulgentia abuterentur contineri aperta & libera, & in usu hominum instituta custodia militari.Impp. etiam Diocl.& Max.lib. xii. C.de ach.& ob .gliscente audacia creditorum,oo aes alienum seruire credito ribus prohibuerunt.Qu'd olim apud Hebr os etiam permissum fuit,ut videre est ex lib.iiij. c.iiij. Regum. Occurrit etiam nexorum non absimilis
consuetudo, quae hic & multis in locis inoleuit, ut quilibet creditor possit in ius sistere siue arre-itare, ut vocant, per nam sui debitoris, qui nisi
pecuniam,quam exigit, non nunquam caluniniator numeret in promtu, vel obsignet,aut alioqui de iudicato soluendo idonee cauerit,miser in vincula publica coniicitur coea sumendus paedore &squallore carceris. Quae quidem arrestatio siue nexus introductus primum videtur propter latitantes& fugitiuos debitores,qui in fraudem creditorum sui copiam non faciebant ex l. x. g. si debitorem. ff.quae in stata .cre. tamen indiscrimina tim usitatur contra quoslibet siue ciues,siue peregrihos ante cqiademnationem prςuiam,& negle-tio excussonis bonorum,& alio quovis ordine iuris. Huius generis etiam sunt sadimenta, in qui bus ab executione incipitur contra. l.j. C. de exe- rei iudic. Nimis propere,inquit Imperator,Iudex pignora Marcellae capi ac distrahi iussit ante rem iudicatam .Prius est erg5,ut seruato ordine,actionem aduersus eam dirigas, & causa cognita sententiam excipias. Sunt tamen quaedam instrumenta apud nos garentigionata vocant, quae promptam & paratam habent executionem non secus
ac res iudicata, in quibus consessus pro iudicato
605쪽
est,qui qilodammodo sua sententia damnatur:de quibus confessis intelligitur l. Decemuiralis , ni fallor,aeras confessi, dic. qiuam modb attulimus,qui bns iusti etiam impertiebantur dies ad soluedum quae induciae postea constitutionibus Imperatorum auctae sunt ad duos menses. l.I. C.Theod. devsur.rei iud. Nouissime autem Iustinianus l.2.eo. tit.quatuor menses indulsit,post quos incipiebat currere celites ina, cum duplex olim cucurrisset post duos menses. Alciat.tamen lib. i.c.32.Parerg. ivr.putat creditorem non idcirco cogi debere expectare quatuor mensum lapsum antequam exequi possit rem iudicatam, sed penes eum electionem esse viruin velit rem iudicatam statim exequi, an lapsa quadrimestri die centes mas usuras exigere.Vertim hoc space ipsius dixerim) nuquam relatum,nec usquam receptum puto. Cotrarium autem deciditur in l.7. E. de re iud.& l. fi. C.de v-sur.rei iud. ubi huiusmodi quadrumestre tempus inducias vocat Iuttinian. Perperam etiam & improprie usus videtur idemAlciatus verbo conuenire post rem iudicatam. Sed qui pro tribunali cognoscit, non semper tempus iudicati seruat, sed nonnunquam arctat,nonnunquam prorogat pro cause qualitate quantitate, vel per narum obsequio, vel contumacia: sed perrard intra statutum tempus sententiae exequuntur.l.2. & 3 i. de
rei iud. F.Similiter dubium expeditur,quod de sa- isto ali ando nobis propositum suit, utrum intra dies appellandi gratia constitutos nam praeter eos iudicativi confessi hic iustos alios non habent) possit sententia mandari executioni. Quanquam erant in praxi non incelebres Advocati
606쪽
cati,qui putarent exequi sententiam posse, sic t
men ut postea interueniente appellatione a condemnato, reuocari debeat executio, expensis nimium festinantis creditoris.Porrd de ordine executionis,& quomodo procedendum sit ad captionem & distractionem rerum mobilium, dein soli pignorum,ac postremd iurium tractatur in l.a diuo Pio.il .de re iud. ARGI M. CAP. XIX. De variis suppliciis O poenarum generibus, O quae fero in animaduersionibus Reorum obser-
uabant Rom.s Vppliciorum Apoenaruin multa sunt genera, Va
quae aut vitam adimant,aut seruitutem iniun- rumgenerqgant, aut ciuitatem auferant, aut exilium, nutcoercitium corporis, aut damnum cum infamia,
aut dignitatis aliquam depositionem,aut alicuius actus prohibitionem contineant: luet ab Vlpiano& Iureconsultis enumerantur tit. de poeta. Plura etiam occurrunt inter legendum historias. Porro Taera eapsio quaestiones publicoru criminu ita moderabantur peci via Romani, ut poenam capitis cum pecuniaria non coniungere .Cic.pro domo sua: foderata populi iudicia sunt a maioribus costituta, primum Vt ne poena capitis cum pecunia coniungatur. Atque e- ηο1Unsumentiam in infligendis poenis moderatiores erant.ar- dis Ivpsiciis gumento est, quod in dicenda multa cautum fuit, in ne quis bouem priusquam ovem nominaret,ac de modo multarum , dc suprema multa, quae supra a Socero allata sunt, non videtur hic operaeprecium inculcare. In sumendis suppliciis etiam clementiores erant:nam pr ter virgas, secures & laqueum in ultimis suppliciis vix aliis utebantur.
607쪽
Successit deindex Porcia,Piς pro tergo & scapi lis dicta qst,qudd virgis cedere ciuem Rom. vetaret. Cic. vij.ae .in Verrepi Facinus est 'inciri cis item Romata. scelus verberari, prope parricidium necari .Quid dicam in cruςem tollere verbo satis digno tam nefaria re 3 pppellari nullo. modo po- ltest. Idem exclamat : o nomen dulce libertatis , si lex Porcia, legesque Semproniae. De quibus alibi comentati sumus. Nonnunquim inedia affecisse, & de saxo praecipitasse legimus. Peculiaris autem poena fuit Vestalium , ut si quandoque incestum commisissent,vivae defoderentur.Poena parricidij more maiorum haec instituta est refert Modesti- nus) ut parricida virgis sanguineis verberatus culeo insuatur cum cane,gallo gallinaceo,Vipera,&simia, leinde in mare profundum culeus iactetur. hoc ita si mare proximum sit,alioquin bestiis obiicitur secundum Diui Hadriani constitutionem. Primum & vltimum refert libr.j. Liuius apud antiquos Romanos supplicium Maelij Suffeth exempli parum memoris legum humanarum, qui qubdpactum, atque condictum cum Rege Pom .Rom. perfide ruperat, binis quadrigis vinctus in diueria nitentibus, laceratus est , nouiam atque aspe
rum supplicium quis neg t i sed quid elegantissi
mus poeta dicat vide: . At tu dictis Albane manere
In aliis gloriari licet,ut ait idem Liuius nulli gentium mitiores placuisse poenas. Postea Caesares alia excogitarunt supplicia.Lubens autem praeter- eo exquisita tormenta, quae Tyberio, Cesigulae, Neroni, Domitiano inuentoribus tribuit Sueto. quos decuit Phalaridis more suum commentum primOS
608쪽
primos experiri.Quam autem solertes&ingeniosi Tyranni fuere in exquirendis poenis contra Chri GHAlano stiani nominis proselibresd martyres quis nesciti Plena est tota historia ecclesiastica, ut necesse nosit magnopere prophani ρuctoris Taciti locum in medium adferre lib. xv. annalium: Primo correpti, inquit,qui fatebantur,deinde indicio eorum multitudo ingens, haud perinde in crimine incendij, quam odio humani generis conuicti sunt.Ea pereuntibus addita ludibria, ut ferarum tergis conte cti,taniat u canum interirent, aut crucibus HSxi, aut flammandi,aut ubi defeci mei dies,in usum nol cturni luminis urerentur. Indignum sane fuit sub Domitiano, quod refert Eusebius, Christianos, qud magis aliis noti & iiiiiiii essent,literatos,stigmaticos,signatos illa parte quae ad similitudinem l coelestis pulchritudinis figurata est, mutilatosi cernere,velut --- Deiphobum iacerum crudeliter ora, Ora,manus i ambas,populatas tempora raptis Auribus,truncas inhoneuo vulnere nares.
Quid reseram auulsiones, excoriationes, sectiones,Viscerationes,exenterationes,fractiones,pun ictiones, scarificationes, lentas vitiones,paloruin i
traiectiones,& similia, rum animus meminisse horret ductui refugit. Expedis etiam: fortassis de tauro Phalaridis,&Mo Miatij foedo connubio omnino tacuisse,prq sertim quando externa sunt. Quis autem vere Romanus . oculos no auertat, uti facium resert idem Liuius in supplicio Su setis: nam ab eo alienum non est qu0d dias phendonem Plut rchus vocat, quando apiasthmi; duarum arborum vi tollexis cacuminibus alliga
609쪽
tur pedibus & manibus discerpendus:at hoc commentum Aureliano Imperatori placuit, quo Vtebatur in adulteros. Hoc affeci um memorat Plu tarchus Bessum ab Alexandro Magno qudd Darium interfecisset. quo etiam renouatum est apud Allobroges nostra vel patrum memor ia, testatur Langeus in sua arte militari. Lampridius
autem de Macrino iapia absimile Mezentij suppli- cio retulit milites ancillae pudorem deprauasse sus chos bubus apertis inseri iussiste. quod supplicium latius explicat Apuleius in suo Asino. Idem inia A. Opilius adulterij reos semper vivos simul incendit.Hanc autem vivi cremationem non fuisse an
i liquis Romanis ustatam palam fit ex Callistrato, qui l.capitalium.ff.de poen. sic habet:Ite vivi cre matio summi supplicij appellatione meritb conti, netur,tamen eo qubd postea id genus poenς adin-
. ' uentum est,posterius primo visum est. Vertime- . nimuero indies crescentibus malis exaggerari etiam poenae debuerunt, quorundam enim perditorum profligatorum hominu mala, dira, hos rida,nefanda quae patrantur scelera,cum simplici morte expiari non possint. cogunt Principes,& Iudices excogitare noua Ad inaudita tormentorum' ge ra: neque enim iisdem hostiis semper litandum,sed maioribusvictimis pro noxiis maioribus
parentandum est nam cum peccata aequalia Stoicorum more haud putemus, certe nec correctio-
. nes aequales irrogari, sed pro modo flagiti, reta-liari debent. Euenit sinquit I.C4 ut eadem scelera in quibusdam prouinciis grauisis plectantur,&vt, aliquorum maleficiorum supplicia exacerbentur, quoties nimium multis per is grassantibus ex-f emplo
610쪽
emplo opus sit.Ita membrorum illa coiisrachio,&impositio rotae ex Germania allata , qua primum ante annos octoginta ob scelus nefandum quidam Petrus nomine affectus est, nunc in iam sos latrones passim usitatur. Puto tamen antiquis
fuisse penitus incognitu hoc supplicij genus mamquod rotae tormenti meminit Aristophanes in Pluto, puto ad rotulam siue molendinum, qsto fidiculae extenduntur in quaestionibus, ut veritas habeatur,pertinere,nisi velimus ad molam pist rianensem referre. Legimus etiam nostra memoria miris cruciatibus lancinatum Ioannem Leiden- Dana Gen. se. Anabaptistarii Monasteriensium regem cum
sitis pseudoprophetis Cniperdolingo & Crech-tingo. Videre etiam potuimus nuper multis in locis forcipe,pice,& flammis ardentibus excarnificatos plures Barrabas. Cert liud perspiciendum est iudicanti,ut egregie philosophatur lartianus I.C.ne quid aut durius, aut remissius costituatur, quam causa deposcit,nec enim seueritatis,aut clementiae gloria affectanda est,sed perpes o iudicio, prout quaeque res expostulat. Plane in leuioribus causis proniores ad lenitatem Iudices esse debet, in grauioribus poenis seueritatem legum cum aliquo temperamento benignitatis subsequi. Cum verb aut facta puniantur, ut furta;caedesque, aut . dicta,ut conuitia,& infidae aduocationes,aut scripta,ut falsa,& famosi libelli, aut consilia,ut coniurationes, & latronum conscientia, quosque alios iuvisse sceleris est instar, haec quatuor genera
consideranda sunt vij.modis,causa,persona,loco, circa iamir. tempore,qualitate,quantitate,euentu,quae latius