장음표시 사용
481쪽
is HISTORIAE AUSTRI AC Rillis confirmanda facile conuenit, quod ea res longa esse videbatur , & si quid interuenisset, non magno negocio irrita reddi posset. Hinc de bello Venetis inserendo agi coeptum, qui multa Imperij Austriaeq; Principum, nonnulla quoque Mediolanensis ditionis loca tenebant; & Ludovici successibus inuidentes, pacem inter ipsum &Caesarem nolle videbantur. Tertio de generali Sy-
. nodo conuocanda propositum,qua Cardinalis Ecclesiam non in membris tantum, sed in ipso capite resormandam esse contendebat: erant vero qui occulte ipsum ad inuadendam Pontificiam sedem aditum stibi quaererc putarent. De Insubriae iure controuersia erat, quod Caesar masculae regis proli, si qua nasceretur, de eo
cauere recusabat, exules praeterea postliminio restitui postulabat. Id, propter quorundam factiones & potentiam, rex minime admissurus videbatur. Ne vero Caesaris intercessioni omnino nihil
daretur, Ascanius Cardinalis liber esse iussus,& de Ludovico S r-tia, in Gallia extra custodiam alicubi sustentando, spes facta est,
regemque annua viginti ducalium nummum millia in sumptus numeraturu,Cardinalis recepit. Post longam disceptationem ita discest um, uti quanquam de rei lumma nihil esset liquido transuactum primor)ia tamen pacis esse iacta viderentur.Induciae vero confirmatae,quibus tenentibus, commodior aliqua ineundae pa-Hisp. rchri cis via quaereretur. Eodem anno, Philippus Archidux, uti Hispa-- - niae populos praesens sibi conciliaret, cum Ioanna uxore iter ingressus, sub finem Nouembris Parisios venit: ubi a mercatorum
Praefecto quae perampla est in ca urbe dignitasin reliqui si ordinibus, summo cum honore publicael laetitiae significatione, exceptus est, praetentis, qua ingrediebatur, aulaeis, & varijs pro more gentis exhibitis spectaculis. Aliquot dies ibi commoratus : praetorium regale Partamentum vocantὶ ingreditur,&agendis causis
D pa=limres, pr*sidens, principem sic se ex Galliae Paribus squos dicunt) vnum, upra bi. Vti Burgundiae Flandriael, dominum ostendit. Parisijs profectus,
Plessum venit ; & a rege ipso ac regina obuijs in arcem deductus, multa cum eo colloquia habuit. Inter alia petijste a rege dicitur, uti mercatoribus Gallis,quibus necessaria cum vicinis ipsius subditis commercia intercedebant, merces suas terra mario; deserre& Brugis, Dammi, aut Sclusae oportuni s Flandriae locis sedem figere permitteret,uti ante inceptum bellum fecerant. Rex absque
482쪽
LIBER UNDECIMUS. 4r illorum adsensu, quorum intererat, nihil agi oportere respondit. Post vero literas ad negociatores qu o iam earumdem ciuitatum misit, ex quibus nonnulli in Galliam misit,cum Rupellanis alijsq; rem transegere. Archi dux de pacis negocio, apud socerum Hispaniarum regem promouendo, omnia benigne pollicitus, iter suum prosequitur. Inter haec Maximilianus Caesar, rationes faciundae cum Gallo paci minime processuras videns, Hermetem S fortiam, uxoris ' 'E U 'fratrem, paulo ante ingratiam ipsius a rege dimissiam,& Brixi' numnsse nensem Praepositum legatos in Italiam mittit, qui cum Pontifice casuris m Imalijsq; principibus & ciuitatibus plerisque, de transitu in Italiam, bam αι ad suscipiendam coronam,aperent. Hi Florentiam primum proscisti, uti ea ciuitas Caesari, cum primum is Italiam ingressius esset,
centum grauis armaturae equites mitteret, trecentast auri libras praesentaret, obtinuerant. Iamq; Maximilianus, equitum aliquot turmas, cum haud contemnenda peditum manu, in agrum Tridentinum praemiserat, uti iter suum in Italiam praestrueret, quod tamen varijs indies oblatis impedimentis expedire non potuit. Interim Gallorum &Hispanorum in regno Neapolitano du- ου me rices, orto ex prouinciarum ditionumque partitione aistidio, post 'comu nem virorumq; hostem profligatum, verbis primum, atq; inde armis inter sese committebantur. In eo certamine Galli,vtpote numero militum superiores, ferocius agebant,& Ludovicus Arminiacus Nemurij dux, eorum imperator, palam de nunciato
Hispanis bello,oppida arcesm oportunas,quq ex diuisione ijs ob
tigerant,vi occupare aggreditur, nouis Helvetiorum copijs a rege
submissis,qui id bellum urgere,omnia i sui iuris facere nitebatur, eam de cauia Lugdunum, & paulo poli Mediolanum usque pro
reisus, Italicos omnes praefectos sibi obnoxios, arma capere adortabatur. Hispani vero, Consalui imprimis consilio atq; Opera fiat is n.', ἔvsi, Gallorum conatibus utcunq; obuiam eundo, noua S ipsi au- --.xilia, maiorest domo copias accersiebant. Non multo quietior& reliqua per id tempus Italia erat: nam & Florentini, ob insperatam Aretii ab ipsiis defectionem, in magno metu versabantur,&Caesar Borgia, post occupatam Urbinatis reguli ditionem, recta in illos ducturus putabatur. Sed is aut horitate regis deterritus, in
Camertes bellum conuertit. Interim rex,etsi Pontificis eiusq; filij progressus
483쪽
progressus iniquo animo ferret, pacem tamen ac amicitiam cum ijs fecit,adnitente Rotomagensi Cardinale . idq; eo facilius, quod Maximilianum minime pacatum, Venetosi multis nominibus suspectos haberet,& Ferdinandus Hispaniae rex Friderici filium ἴστω Gallo νω secum adducere, uti regnum ipsi restitueret, dicebatur. Occurrerat regi Astam usque Borgia, suamq; N patris operam illi in subiugando Neapolis regno promisserat. Ea fiducia rex suorum s suc- αια - ἡ,-- cessus rQbus Italicis securior,rebus Mediolani costitutis in Galarari iij. '' lias non satis utili consilio reuersus est. Nam ab eius discessu, Hispanorum res secundiores fuere. Sed ea omnia hic exequi non est nostri instituti. Per idem fere tempus, quo haec per Italiam gesta sunt,in Germania apud Nemetes, rustici complures,& ex agris collecta multitudo, in magistratus coniurauere. His tessera, qua inter se noscerent, haec data. quaerebant ex obuio quoque: ecquis hoc tempore Conspiratis ru- rerum esset status is si respondisset, a monachis & ecclesialticis commiagro nihil tutum esse ; pro conscio&fido habebatur. Ea & rogantis &respondentis verba, ne abesset clegantia, vernaculis verbis in similem sonum cadebant, quem Rythmum vocant. Creantur inter ipsos praefecti duo, quibus caeteri dicto audientes essent. Eo facto, et ii satis ipsi declarabant, nullam sine principatu societate
seruari inter plures incolumem polle,statuunt tamen omne,pror sus magistratum esse extirpandum, armis vindicandum libertate, templa ac monasteria diripienda,ex manubi js redacta pecunia vires comparandas, quibus Marchionem Badensem, & antistitem Spirensem esse pronigandos,caetera dein ex voto cessura. Habentur aliquot occulti coetus,& ad Brussellam Brurhenanam conuentus indicitur. Submittebantur ab illis versutissimi quiq; in vicinos pagos, ad alliciendos simplicium hominum animos, & ne praetextus rei deesset, Diuam Virginem & Ioannem Euangelistam pro symbolo usurpabant, orationem dominicam, cum angelica salutatione, quinquies diebus singulis recitabant. Ex duobus tantum rusticis ortus hic furor esse dicitur, quinis,antequam vires acquirere potuit, detectus fuisset, magnum reipublicae damnum attulisset. Capti ex coniuratis nonnulli, caeteros conscios indicaucre. De praecipuis aliquot authoribus, volente ac iubente
Caesare,capitale supplicium sumptum, reliqui pro suo quis'; mζ'
484쪽
LIBER UNDECIM Vs. 4r'rito, vel exilio vel bonis multati, nonnullis simplicioribus ignotum est. Ita, Deo propitio, finem habuit ea conspiratio. Sequenti anno,qui eius scculi tertius erat, Gallorum res in re- 1 s o I. gno Neapolitano inscriores, atque ipsi apud plerosque Italos vel Odio vel contemptui esse' inceperunt. Nam post regis disicessum, qui rebus praesecti erant, remillius agere videbatur,& Consaluus, qui etsi viribus impar, magno tamen animo Gallorum ferociam hactenus sustinuerat, noua indies auxilia, multorumq; animos sibi conciliabat. Interea Philippus Archi dux, pacis negocium, Uti Galliae regi facturum receperat, apud socerum urgebat, qui nec , ipse alienus ab ea esse videbatur,& quae ex usu fore putaret, in maciatis dabat. Mox terrestri itinere in Flandriam abituro, cum, ne per Gallias iret, frustra monuisset, duos ex suis comites adiunxi quorum opera &consilijs,in transigendo cum rege Ludovico, v-tcretur. Cum vero fidem publicam ab eo peteret, rex non illam tantum dedit, sed quo securior esset, ex proceribus nonnullos in Flandriam misit,qui illic tanquam obsides interim asscrvarentur. Eos Philippus,simul atque Galliam attigisset,uti integram rei fide Iraestare videretur, mistis ad suos nunciis,dimitti iussit. Incredibi- - 2 cum magnificentia, sium misi honoribus, quaqua per Galliς regnum iter fecit, exceptus cst; iubent hoc Ludovico rege; qui illum sibi demereri adnitebatur, quem florenti artate iuuenem esse,
paternaeq; dignitatis amplis smarumq; ditionum, totiusq; Hispaniae regni successionem inspoe habere sciret. Ante finem mensis Martis Philippus Lugdunu, aut ut Guicci ardinus habet)Plestium ad regem venit,qui & illum magna cum lauitiae significatione excepit, & dum illic fuit,eos quoque,qui in aliquo apud ipsum loco
erant, multis muneribus ac xen ijs cumulauit. Habetur inter ipsos aliquot colloquia, & tandem pax in hunc modum confecta. Re- Pax inter Gugnum Neapositanum, a Gallis&Hispanis, iuxta primae diuisionis es ms m formulam teneatur; ditiones illae, arces, oppida, de quibus inter se is post communem victoriam commisti digladiabantur, Philippo depositi loco dentur. Carolus & Claudia, confirmato inter ipsos matrimonij pacto, Reges Neapolis, ducesq; Apuliae & Calabriae dicantur; loca ea, quae Hispani possidebant,Philippus, quae
Galli,is,quem rex vellet, teneant, quibus Vterq; infantum nomIne
praeessent,quoad per aetatem ipsi coniugarentur.Haec pacis capita
485쪽
io HISTORIAE AUSTRI AC Ria,& ab ipso rege, de a Philippo, socerorum nomine, iureiurando confirmata, de publice proclamata fuere. Quae si firma suissent,
concordia inde Galliae regi cum Caesare, & armorum quies inter maximos Christianae reipublicae principes, isset cosecuta. Nunc vero Consaluus,accepto rei nuncio, dum certam sibi ex Gallis victoriam pollicetur, laue quod Philippi authoritatem non susce-Consalum pace re putaret, siue ita in mandatis haberet, ab armis discedere noluit. - ψμπιι . Credibile etiam est Ferdinandum,audito suorum succesib,victoriam prosequi voluisse,bellumq; quam pacem maluisse.Cum igitur Ludovicus hoc ipsum, praeterea militem illius pecunijs peris . V Germaniam scribi, per exploratores comperisset, grauiter ea de re cum Philippo conquestus est. Excusat Philippus, iniunctam sibi a
socero rege pacis tractationem, eiusq; faciundae facultatem permissam, nihil abs se dolo malo actu, testes de arbitros adesse, quos socer adiunxi si et: qui si postea aliud statuisset, id se diuinare non potuisse; sperare se, omnia mox tranquilliora fore, idque operam daturum. Fordinandus vero, pacis co firmationem procrastinando,aliam ex alijs causiando, belli euentu expectabat. Interim Galli, Galli a coissalia duabus fere continuis pugnis superati, optimum quem ex suis novim Neapo- amisere;& Consaluus prospero victoriae cursu vius, Neapolim, bcώμης, nullo prohibente,ingressus cst; Galli in arces se recepere. NonduPhilippus a rege discessera quo tempore haec in Galliam nunci bantur,sed afliduis ad socerum nuncijs pacem urgebat; neq; enim abiturum se, antequam regi satisfecillet, sem ex fide cum eo egisse comprobasset. Mittuntur itaq; ad repem legati, qui, pacem illam neq; utilem neq; tutam esse,neq; adeo a suo rege admitti posse,demonstrauere,datam quidem Philippo principi pacis componendet facultatem ; sed de capitibus nonnullis, praeter soceri mentem, ab eo statutum esse,de quo peculiares libellos, & mandata magis liquida expectare debuisset. Haec cum Philippus refelleret, facile ex illorum altercatione intellexit rex, in culpa non esse principem. Legati vero, alias quasdam proponebant ineundae pacis rationes, quas reiecit rex,&acerrimc in perdinandum inuectus eodem die, ipsos ex aula sua discedere iustit, bellumq; maximis virib' apparare statuit. Philippus vero,cum bona ipsius venia profectus, Margaretham sorore, Philiberto Allobrogum regulo nuptam, inter uisens,inde ad suos reuersus cit. Interim Conlatuus, relicto ad ar-
486쪽
cium Neapolitanarum expugnationem Petro Nauarro, Caietam sibi urbem munitissimam desumit. Rex veQ, nouas ex Vasconibus & Heluetijs copias, sub Tramollio & Diuionensi praesecto, in
Italiam misit, quibus transitum Alexander Pontifex concedens, Alex. Pontifex auxilia abs se & filio suo hollicitus: mox hausto veneno, quod alijs paratum erat,interi jt ipse,& filius in diuturnum morbum incidit. Alexandro suffectus est Franciscus Picolominaeus, qui PiusTcr-tius dici voluit. Huic, paucis diebus mortuo, successit Iulius SQ - Miniscundus,qui Borgiam capi iussit. Visebat eo tempore inter Gallo Metiam rapis.& Hispanos non in Italia tantum, sed in agro Ruscinonensi & vicinis ei locis bellum. Fridericus vero Aragonius, recuperandi regni spe oblata, inducias inter utrosq; procurauerat, quinq; men ses,in locis tantummodo transalpinis,dura puras. Igitur Gallorum exercitus, ad Gariglianum usque fluuium progressus, Lirim veteres appcllabant in a Consaluo transitu prohibiti, ac mox in fugam acti,magna affecti clade, Caictam se recepere, nec multo post Cainam Galli impetrata cum rebus suis toto regno excedendi facultate, urbem G aluo traducilli tradidere. Dum haec per Italiam geruntur, obijt apud Germanos Georsius inserioris Bauariae Princeps, cognomento Diues, Unicam rem
linquens filiam Elisabetam, quae Ruperto Palatino, Philippi Electoris filio nupta, duos ei filios Philippii & Othonem pepererat.
Huic omnia sua testamento legauerat Georgius: sed Albertu & cis, bis,ssari V vol angus superioris Bauariae reguli, contra leges & Instituta id tanditate.
factum esse contendebant; extare' vetustiora diplomata, quibus caucretur,si quem ex Bauariae principibus absque haerede masculo decedere contingat, uti proximus ex laterali squam vocant li nea agnatus,in bona ipsius & ditionem succederet. Hac ratione' eum nihil proficeret, totius rei arbitrium ad Caelarem detulerunt. Is, ne bello per Germaniam occasio inter principes cognatos cXisteret, magnoperc in eam curam incubuit, uti sublatis ex aequo de iure controuersijs, pax & concordia seruaretur. Sed Rupertus, vix primae iuuentutis annos ingrcstus, & suopte ingenio, & aliorum consilijs ferocior, conditioncs quantumuis aequas, non admissurus esse videbatur. Igitur sequentis anni initio, res in bellum eru- Ι s o
llit. Caesar vero, nihil amica tractatione obtineri posse videns, il- β βμ --ri um proscribit,omnemi illius ditionem cuiuis diripiendam per- ' 'N n mittit.
487쪽
i, HISTORIAE AUSTRIA CAE, mittit: patri Electori, ne filio opem sera eadem multa proposita, nil Elector interminatur. Philippus animi dubius, dum neq; filium deseren-
cum Ruper ψ' neque Caesaris in se iram prouocandam putat,tandem pro-
ρεξ υ missis uti serebatur; a Gallo tu rege auxilijs fretus paterni animi affectu victus, arma capit, filio defensorem se praeset. Hinc &s abis is pati ipsi omnibu Imperil commodis ac beneficiis priuatur. reliquis isse irem principibus,imprimis vero Vdatrico V virlebergensi &Guillelmo Halliae regulo iniunctum, uti bello illum, tanquam perduellem, adorirentur. Promptus in hanc expeditionem eratVdal-ricus, cui Alberti filiam Sabinam Caesaris, qui auunculus ei erat, authoritate collocatam, supra retulimus. Itaq; uti tam ipsi quam socero operam suam commendaret, conscripto octingentorum equitum, dc bis mille peditum exercitu, in Palatini ditionem irruens: Mulbrunnum monasteriu, muro turribus & praesidio munitum, expugnat: Abbatem, qui cum fratribus Seiram confugerat, in verba iuratum, pristino loco restituit. Belichemum inde, Leo stadium,Vvinmergium, Neo stadiu&Mechmulam, oppida, pertus Boe- cum arcibus nonullis capit. Guillelmus quoqi Clauam oppidum mos conduciI. in potestatem redigit, Ingolhemum strenue oppugnans, capere non potuit,&obsidione soluta, non multo post obij t. In Bauaria vero Rupertus, Alberto viribus impar, Boemorum non paruam manum conduxit. Eos prope Regino burgum excepit Maximilianus Cςsar,qui S ipse in armis erat, neq;,Bocmos in Germaniam adduci, ferre poterat. Aderant illi Albertus Bauarus, Fridericus
Brandemburgicus, cum Casi miro & Georgio filijs, quorum auia erat Elisabetha Austriaca, Ladis lai regis soror. utrunq; Caesar militari dignitate, sub pugnς tempus,insignierat.Boemis se cum suis
coniunxerat Rupertus.Vtrisque pugnς cupidis,acerrime pugnatum est, & Rupertus egregie inter primos se gessit, nutantem aliquoties aciem instaurans, nequc ullam de se timoris significationem praebens,quoad consistere suos videt. Ci sar vero tuos & verbis & exemplo exhortatus, in densissimum hostium agmen inuectus, vitae periculum ad ijt, ex quo suorum virtute ereptus, hosti tertinacius resistenti,victoria extorsit. Boemorum multi in Proe-io, nonnulli in fuga caesi,reliqui domum, qua venerant,per latius
rediere. Rupertus ipse fuga salutem quaesituit. Post hoc proelium, multa passim loca, ultro deditionem secere. Est ad Oeni ripam in
488쪽
arcem habet, exsolida rupe excisam,quae in montis praerupta crepidine collocata,oppido superimmine ex quo una tantum semita adiri potest, ingenio loci & opere munitissima Gerolteteggum vocant.) Hanc per id tempus cum praesidio tenebat Ioannes Benzenauerus domi nobilis, & rei militaris peritia insignis, qui Palatinorum partes secutus, ac fiduciae loci elatus, insolenter se gerebat. Igitur Caesareb profectus, arcem cum oppido sibi tradi postulat, vitam & venia praefecto eiusq; militibus promittit. Id cum impetrari non posset, oppugnationem, etsi dissicilcm, Caesar g cmλ - σω
gressus, crebris tormentorum ictibus arcem verberari iussit. Fe rei retram o runt praefectum, post explosa tormenta, scopis exteriorem muri pugnacpartem verri iussiste,cuius rei indicio, nihil magni incommodi loco adferri posse demonstrabat. Non bene cellit ei superbia,& Cς-
saris contemptus, qui ea re irritatus, obstinato animo expugnationem urgere pertendit multam animo agitans, locum qu cdam ex aduerso in monte obseruauit, qui arcis situm altitudine nonnihil excedens, collocandis machinis idoneus esse videbatur. In hunc ipitur locum tormenta aliquot maiora, magnis operibus, longoq; circuitu, per cliuosa montium iuga, subvehi curauit,quibus non moenia,quae ex rupe excisa erant, sed milites ipsi, qui pro muris stabant, & interiora arcis domicilia, petebantur, neque vΩquam tutus dabatur recessus Ea res praeter opinionem allata, contumaces prς secti spiritus fregit,qui prς sens adesse exitium videns, Ger VCP deditionem fecit, veniam'; & admissorum gratiam, quam antea 'oblatam repudiauerat, sero petiit. nam cum nobilibus aliquot - commilitonibus capitali lupplicio affectus cit. Caelar arcem cum ea unctuis
oppido Tirotensium ditioni asteruit,partemq; montis illam, ex qua tormenta explosa fuerant, ita destrui curauit, ne ab eo loco arci deinceps vis vlla adserri posset.Tormenta vero grandiora illa, in flumen demersa eta, sunt qui asserant. Rupertus non multo Ruperti obitus. pbst exanimi gritudine, quidam veneno sublatum volunt Lan-dishuti diem obi jt,quem secuta est uxor. Cum itaq; Palatinorum familia,graues ex hoc bello clades accepisset,iamque totis viribus
in Philippum iretur, Christophorus Badensis Marchio & alij qui- σέρμων
dam pro illo intercessere. Quorum precibus motus, & qua erat β 's,st b, animi moderatione, Electoratus dignitatem conculcari nolen , '
489쪽
i HISTORIAE AUSTRI AC T& ipse a bello illi faciendo destitit, S: reliquis principibus,idem uti facerent,imperauit, quoad proximis Imperii comiti js de tota illa
controuersia statueretur. Fari interra Dum haec in Germania sunt, nouum in Gallia foedus, inter
Imrem es olei Caesarem eiusque filium & Galliae regem, per legatos ictum fuit, praesentibus Iuli j Pontificis nunc ijs Sisteronesi Episcopo,& Marchione Finariensi. Foederis summa fuit haec: Vti Caroli de Claudiae matrimonium, iam antea regis sacramento confirmatum, ab
ipso demum,& Francilco Angolis menti conlanguineo, & proximo illius haerede masculo, aliisq; Galliae quibusdam frincipibus
subscriberetur. Maximilianus, omnibus Mediolanensis principatus diplomatis re scillis, nouum regi eiusque proli malculae, si qua nasceretur, sin minus, Carolo & Claudiae, aut illo ante maturam nuptijs aetatem moriente, Ferdinando Philippi secundo filio, si Claudiam ipse duxisset, concederet. Quod simul atq; confectum esset,Caesar sexaginta aureum nummum Rhenensium nullia a rege , altera totidem post sex menses acciperet, singu lis item annis, ad natalem seruatoris nostridiem, bina aurea calcaria. Idem in Italiam aduersus Venetos profectus, Romam sbi iter ad AL ipie-dam sacram coronam expediret. Quod ad bellum Venetis inferendum attineret,quo omnia, quς abs singulorum ditionibus diuulsa pollidebant,rcsti tuere cogerentur,Pontifex in scedere comprehendcretur. Hispaniae regibus, si&ipsi assci ibi vellent, quatuor menses locus relinqueretur. Rex Palatino auxi lia, quae promisisse dicebatur, nulla mitteret. Haec scripto firmata sunt,ac pr terea actum est de colloquio inter C larem de regem conitituendo,cui locus alias designaretur. Sub finem Euius anni, mori tur in oppido Methymna Cam- Elisabethae ro pi , Elisabetha Hispaniae regina, honestillimis moribus, dc rara in
ina obit eo sexu prudentia insignis ,cuius exequijSGranatς procuratis, Fer
dinandus rex, ne belli intestini motus, qui ea vivente consopitierant, resuscitarentur, in frequenti pro ccrum conuentu Ioannam filiam Philippi uxorem, quae una sis pererat, Castellae Legionis, Granataeq; & reliquorum ulterioris Hilpaniae regnorum dominam ac reginam declarauit, & ex consuctudine, ad gubernacula capienda, vocari debere decreuit.
1 s . s. Anno supra mille quingentos quinto, Ludovicus rex, post-
490쪽
LIBER UNDECIMUS. quam Caesarem Haganoae cum stio agere intellexerat, Cardinalem Rotomagensem eo cum madatis misit. Ibi selemni ritu foedus sacramento confirmatum , & tromistae pecuniae dimidium
Caesari numeratum est. In Italia vero, cum Caesaris S regis res tar-
dc procedere videret Ponti sex, neq; ipse per se absq; illorum ope
magni momenti quidpiam aggredi in animo haberet,Uenctorulegatos receptis aliquot in Tinylia ciuitatib' ultro sibi restitutis, o Sedientiam praestantes admisit, id quod facere hactenus noluerat. Cumque rex post acceptam ad Garilianum cladem, praesectis suis parum fidens, ante Maximiliani transitum in Italiam, nihil attentaroe statuisset, is vero Germaniae negocia sibi praeuertenda esle duceret, Italia eo anno satis quieta fuit, nisi quod inter Florentinos & Pisanos bellum recruduit, quod his quam illis magis prospere cessit. Maximilianus, peracto cum Rotomagensi colloquio, Haganoa discedes, Coloniam Agrippinam, secundo Rheno descendit, ubi indicta erant comitia, sub Iulii mensis initium, ρ quibus inter alia de bello Veiactis inferendo, & itinere Romam versus initi tuendo actum. Ibi Philippus Palatinus,a Friderico Saxoniae Electore ad Caesarem introductus, veniam supplex, & pacem orans, ingratiam ab illo receptus est,ipsum m inter dia Alber-- estum ac Vvolfgangum fratres Baliariae regulos, pacis dc concordiς fui ctra, noleges dictae,&sub grauissima laesae maiestatis poena obseritari ius- supplici ignoscicsae. Ruperti quoq; puerorum rationem Caesar haberi voluit, quibus eam controuersiae regionis partem attribuit,quae inter Danubium &Nabum amnes, ad veteres Palatinae ditionis limites,adjacet. Omnem quoque controuersiam, quae inter Palatinos &Vvirtembergicos, multis annis agitata, proximo bello inualuerat, aequis conditionibus sustulit.
Dum his rebus Cesar in comitijs operam dat noui ex Geldria C si A
motuS nunclantur, cuiuS Princeps nunquam quietus, novandis
iterum rebus studebat, auxiliis Ludovici regis fretus, quem nec
Caesari exanimo fidere, & si ij ipsius potentiam suspectam habere,& siqua posset impediturum sciebat. Brabantij tum maximis iniuriis, per principis sui absentia, ab illo prouocati collecto milite, Ariaticinium, naud ignobile illius prouinciae oppidum, obsederant, quibus Caesar,cum plerisque principibus, soluto conuen' - , a tu, suppetias ire perrexit. Geldrus, haud contemnendas illum com d tune captum.