장음표시 사용
31쪽
rοem adducere I b. r. Topic itiea' i. qvi de mUcredo iaΩἡes probabileῖ eum demonitrativis in scienti s hsc habet, : Et hoc contingit in scientia phisica,&scientia diuina &scientia politica aliterquam res sit
in scient ijs mathematicis, Sit itaque conclusiὸ duplex, prima. a Scient smathematicis est remouendus ac relegandus usus rationum probabilium. Secunda comunis, omnibus scientitis; ex solis probabilibus rationibus nullum scientificum dogma stabiliri potest nisi rationes dcmonstrative accesserint . qus id ipsum probent. ut si heplerus coηcesserit rationes omnes a T3chone adductas ad probandum cometam anni 77 ctalios catenes, esse probabile , certum sit non esse scientificum dogma, nec flabilitum cometas eos calestes fuisse; unde neque procerto necessaris veritatis dogmate poterit contrarie Sentientibus opponi.
methodum adhibendam in hac inquisitione
loci cometarum oportere esse nece haria, qui-nimo astronomica astrictiorem.
Q Uoniam ergo is matbematicas mentias rationes probabiles nonsunt Importands π: proxime monstraui, restat ut in hae mathematica de sede eometarum dissertatione meιbodo necessaria sit procedendum; quin vero adfabiliendum dogma de hac re rationes necessaris erigantur,neque quisque indubium reuocare modo sanus sit potest , scd contra Keplerem illud amplius demon Piro utendum in hac indagine rationibus ad huc aurictioribus, quam qua in astronomia spe adhibentur. Nam in praesenti inuestigatione sedis σloci comets Iisterentia parallaxiu uel unius minuti immo interdum paucul rum secundorum mirum est quanto vel humiliorem, vel sublimiorem cometam reddat . unius minuti disserentia potest aliquando cometam ex eoelesti sede in regionem elementarem deturbare;quod ego demonstraui lib.3. Antityc. cap. I s. cum vero ex parallaxi aestimare tentant , num ph tomenon sit supra solem vel infra, ut Kepleras de stella anni , I 6o conatus est, tum in parallaxi ipsa minuti disserentia est valde magna: cum maxima parallaxis in solari a centro distantia ad tria minuta non perueniat. I uid vero e cum adeo prurit curiositas ut in Saturni usque sphsra Ope parallaxis reponere velint phenomenon, tum minorem etiam I 6 secundis parallaxim attendere debent. Roth Tich. in I mannus reposuit in Saturni sphsra cometam anni 1 383. at si in octaua Dbe- P gym eollacandum sit phenomemn, duorum etiam secundorum cura erit habenda P-g ' ' Deo conretam anni I 38o ad eam altitudinem prouexit, non solum sellam
32쪽
sputatione: at in astronomia interdum plura minuta spernuntur. Hoeunum sisseiat inproentia exempla. Ptolomsus ad eclipticora arcuum indaginem Glib. c. mag. arcu per polos circuli obliqui, oeluminaris centra procedit per proportionem. I.ad ii Q atsi ex Triangulisθbfricis eundem arcum perquiras, certe colliges diuersum. Spernit tamen disserentiam Ptolomeus; quod paucula minuta non fuciant sensibilem di ferentiam,neque in tempore, neque in magnitudine eesia psis. Sunt tamen aliqua actronomicς indagines, in quibus secunda *sque σtertia astronomi attendam:tantum aben visemper minuta Demant. hoc ideo prsmonui quonia Keplerus diligentiam meam in Trutinandis paralumbus, et ijs qua ad parallaxim dirigantur, carpit, quasi nimiam, superantem astronomicam acriuiam . at piaet quan imparsiu inprasentia astronomis comparatio quanta bsc norira negotiatio debeat esse illa in multis εius partibus diligentior. verum etiam Tycho repuguat eiusmodi lais doctrins Kepleri, remittenti exquisita rigorem mathemasitam ex mulsis Tichonis hoc unum renimonium assero ex a prog mn. pag. aao. In quibus, nisi exactis
finia adhibeatur praeciuo,facilis in minimis quibus dam lapis i repit, qui postea ubi ad praxim geometricam deuentum fuerit in
intolerabilem excrescat deuiationem. Sit ergo huius partis conclusio Insubtili bac inquisitionesedis cometarum exqvisitissima methodo, ultra eius neιestatem opus esse, nullamque diligentiam reprehendi sed maiorem ea quiri quam Uronomi in miatis astronmis partibus adbibent .
Pars V. praefationis . constitutio controuersiae.
His de metbodo praemisis nune ad constitutionem causae huius , ae controuersiae interTichonem ctaeqnti ebonem modoque pro Tichone Xe- pleri deuenio. In Antilichone itaque aduersus Debonis Sententiam Quod
cometae coelenes fuerint, disputans duo munia praesto. primum est soluendi eius rationes quibus ipse sententiam suam probat in a. Antii c. lib.secundu est probaudi eontrariam sententiam; uimirum tometus fusisse sublunares quod ius. lib. AntisFeb.pracsto. in examinandis ratiouibus Tichonis id unum quaero Vtrum necessarissent quales scit . esse oportet rationes scientificas σpraesertim mathematicas ex proxmὰ dictis:hane vero esse ibi constitutionem controia tuersiae a ' e instituta verbis meis in Eod. Antiuebone demonstro. in praefatione ergo Antityb . parte pri a sie scribo. Ego itaque id se meer arbitratus non ex authoritate cuiuspiam duci Scientiam, sed solum ex demonstratione attentissimo, aequissimoquel animo Tychonis rationes omnes expendi paratus dare manum si necessariae illae
ac vere demonstrationes suissent, 'necessitatem solam in quia
33쪽
rendam miliἰ proponam . mesopon sublango , Tantum abest ut ratiocnes Tychonis ad demonstrandi necessitatem perueniant ut in falsgraphas potius degenerent, En ut necessitatem hic quoque respi-elam: ct iu secunda parte eiusdem pr amnis cardinem disputationis statuo esse de necestate νationum. verba sol. Verum sermonem ex hac diuersitate opinionum ad cardinem di siputationis huius propositian reducamus qui est de rationum necessitate concludentium cometas esse sublunares, aut coelestes, lib.etiam fecundo cap. z. versus finem. rursus me ad examen demonstrativum non Topuum reuocatis. rum rationes Tychonis apertis verbis confirmo. Quod fi,inquam, respo-deat credendum esse demonstrationibus verum virum rationes sint demonstrationes nec ne, non constat antequam expendantur & ad examen demonstrativum reuocentur. hoc auloe
est quod nos in praesentia molimur, apertὸ ergo hic quoque exames non Topicum, quod est probabilitatis; sed demonstrativam quod eri neces tatis propono: νt planὸ constet ex hic solis locis mustis aliis dimissis I hane
esse controuerside constitutionem in examine rationum Tychonis. Vtrum i lue sint necessariae; ut sit merum mendacium Kepleri dum mihi tribuit examen probabilitatis, meque probabilitati instare aiserit pag. 7. in calcenam
sti primi. ab ipso autem id dieitur ad latebram occultationemque sophisticam de qua in secut da parte huius praefati set itaque pro corollario. si mes inflantis
evicerint, rationes T bonis non esse nece larias splerusq. aduersus easdem instantias non firmauerit rationi necessitatem,ego causam obtinebo: ille causa cadet. In munere autem demonstrandi quod libro tertio prosequorea est savsa constitutio ae nutus. Si concedantur observationes TFchonis oeulis eorum, qui eodem quo Tyibo tempore obseruauerunt,obarum id quas Tycho probauit, o quas etiam emendauit, Comeis anni 77. s So. demon nrantων euidentissime ac necessario sublunares. Statum hunc causi ego exprimo mcalce secundς partis pr ationis Anti0cb. Secundo loco inquam in di- eo obseruationes multas fiuisse. & fauere opinioni eas sublun res facienti, quae est opinio scholae, idque necessaria omnino illatione , o in tertia parte eiusdem praefatio uis haec scribo, In tertio demonstrationes ex parallaxi, &ipsae ducta: ponuntur quae cometas sublunares ostendunt. hae vero innittriatur praesertim obseruationibus Tychonis ipsius&Ladigraui, quas Tycho resert cae- gerisq. praeseri, est itaque natus nunc causs. Si Dc bonis et Zanduruis obserMationes a Tychons probatae suscipiantur cometas anni 77. 8o. caelestes demonstratiu/coneludi pariter si aliorum quoque obseruationes Ha Tyriane etiam eorreas sunt, accipiantur ex earum cum Debonicis collatione demon
mari cometam anni 77. fuisse sublimarem I qus Hypotetica eo itutis em- δε-rsis λ me oblimbirin tiam si Uplema negauerit obseruationes , modo nῖ
34쪽
Progressus huius apologiae ac distributio.
I in progressi mapologia huius merae distributionem indicare seserest.
cum meus itaulae hie seopus idem esse debeat,qui in Antit chone;nim. rum indagatio veritatis eiusq. denudatio ab inuisuris fallaciarum, oe obruabitatiouum omnium necesse estataque id conari toccultatiormartes omnes quibus sese munit Keplerus reiiciam, nudamq; veritatem legentium oculis offeram. Quoniam ergo hepterus miscet cum probationibus ex re reliqua duo genera probationum quo uno facto, σὰ me alienare nititur animos te gentium eosque sibi conciliare, ct simul obuelat veritatem purumq. de ea iudicium ideo seiungam eas probationes: in primoq. libro toto, ct secundo usque ad caput II. probationes ex re solas considerabor in cap. I s. libri secundi ponam, reiiciam probationes expersona audisntis:in cap. 1 6. Usque ad vigesimu probationes ex persona dicentis: itaque eum maledicta in me iacta squasunt probatio ex persona audientis j duplex artificium contineant. snt et mentum secundum occultationis sopbistica, ct exιitent assectus legentium aduersus me, obsectam ego occultationi tacendo, o despiciendo. Quoad iuditium verὸ de me rogo lectores ut nolint ex ore aduersarii odio furentis me iudicare . primo sedate doctrinam examinent; postea iuni am , ct breuissimam expurgationem meam ab iniquissimis accusationibus expectent.1 n probationibus rursus ex re ita versabor. in primo libro considerabo s
lationes meas rationum Tychonis: in secundo rationes meas ad probandum cometas soblunares. In consideratione solutionum mearum aduersus euagati nes Repleri,quas θρὰ, cum premitur interponit ex primo elemento occulta tionis, hic erit progressus meus. Innantias meas in rationes Debonis repetam; quid replicet contra pro Tychone Xeplertis subiungatu, uatimiiue reiiciam reliquis interim omnibus qus extra filam oppugnationis sunt, dimispis: Postea rentum qua mibi extra eam seriem, sed occasi e eius obiecerit υ- plerus, subiuncta satim defensione mea. Terti3 errores Kepleri saltemgraniores praeter notatos in eius replicationibus, o obiectionibus adducam; ut re-prehensionibus eius falsis debita defenso opponatur, ct errores eius iussum correctionem nanciscantur . neque tamen abrumpetur series primaria disputationis quin continuata clara sit legentibus, rationis Dcbonis ,solutionis
meae, replicat is Kepleri,responsimisq. illis mes successio. Idem erit to-
35쪽
siari cometarum sede,quinus cum servi Minquam respondeat,staprater negationem obser imum, Traboni etiam probatarum ccontra fidon defensoris Treboris; cotura pudorem , prs gra-tate obseruatorum ι contra causam Fiamqus ruit, dum obstruationes quibus innititur tanta facilitate negatur eum inquam ρνernuationem eiusmodi obseruatims nisil ad remescat. maledictis stulat s Iouissimὸ evagetar; ego subinde semper euagationesi dieabor ad solutionemrulanis dissimbu per eremon'rabo, ut constetD-fillatim de singulis rationibus, eas ὰ Keplero insolutas dimissas. Verum iriae quoque parre pinquam pressiusad soluti em rationis mes, eam nullam adbibitum ostendero; tum errores a is era mihi ea occisione tributos diaisam; et errores abra commissοι postrenia ita obiscum. Iam ad rem de
36쪽
tur , π expenditur de primo librociniit honis .
um tres in libros sit meus Antityelio diuisus primum librum paucis verbis iudicar heplerus
in calce praefationis num. eius' censurae fum
uia haec est. Liber occupat facies eius Eam centum arguitur nemph prolixitatis) Est in via cum caeteris mathematicis, non dissentiri. ab illis: neque est inter Scriptores ea de re praecipua ulla differentia. permittit lectoribus libri lectionem, ni taedium . illos arceat quod libro imputat in sicut etiam imputat definitio. num dc phrasium nouitatem,figurarum etiam interdum ex sculptoris vitioineptitudinem. tandem doctrinam non reprehendit, ut communem tamen, & ab aliis sumptam in meumq. illum brum derivata: at figuras phrases, definitionum nouitatem γpit, dca se totum saltu transmissum indicat. Raec de libro illo Κ plerus . Verum de prolixitate libri illud Aris otelis ad praecipientes breuitate narrationis aptissimε quadrat quod ex Pistoris sumpsit exemplo quaerentis, durum an molle subigeret. quid inquis. bene non potest 3 oportet scilicet ea dicere quς rem declirent. indicet itaque quidnam ibi superfluum sit. dum vero doctrinam cona mu nem,*aliunde sumptam appellat, a se non lectam missa confirmat. ve, non intellectam: nam de parasinium disserentiis, de parallaxi di stantiae a stella fixa: de parallaxi motus,problemataq. in illis multa mea sint inuenta is Libera per vacu- posui vestigia pri-πρψιν attrita meo pressi pede . De figurarum ineptitudine inprima λlum figura ultimi capitis est vitium. Dc t dio autem; veritatis amatoribus astrictae dc ex demonstrationes Theorematum, ac problematum psssese
37쪽
tim recens inuentorum sunt voluptati, non Taedio. Archimedcs tanta cima voluptate meditationibus mathematicis vacabat ut Syracusas captas non persentiret.De nouitate definitionum cuni scientia aliqua augetur nouis quoque definitionibus opus est. De phrassibus quid reprehendat nescio . Forte errores Typographi obscurantes sipe sensum meum , dc comi mpentes, illi 1lint pro erroribus meis styli. Caeterum conor ego illud in scientiis dc praesertim mathematicis. rem verba prouisa loquantur. At ego contra a Keplero quaeierem, 'trum phrases poeticae , quibus ipsc 1catet, conueniant scriptori scientiae. Demetrius Phalereus poeticum clamnauit in oratore quid faceret in scriptore scientiarum ' Quod vero unico saltu transiliu erit integrum librum,non recte id iactum. omodo enim non perceptis fundamentis quibus innituntur caetera omnia quae in secundo libro & tertio dicu-tur a me, poterit hic ea intelligere 3 ideoque neque intellexit. Et tamen non intellesta damnauit Ut constabit Iectori si attentum animum & illi, & mihi adhibuerit. Transeamus ergo ad examen secundi libri Antid ch. quod Keplerus praestat in primo lib. Hyperaspistis quem tamen inseribit ad secundum sicut numerat ipse suos l. bros & Capita ex meis,in quae scribit. . Cum vero iam aggrediar rationes Tychonis & meas in eas in sta nitas Cathalogus rationu videatur cap. a.lib. 2. Antitychoniso
In quo summatim expenditur progressus Captiatum meorum quinque secundi bbri Mntitye. Et examinis Kepleri. Estque Amma si Dittuor priores Tychonis rationes ex confessione
AD rationes nunc Tychonis, measq. QIutiones & Kepleri repIicationes dcueniamus qui erit tenor totius huius primi libri mei perpetuus. Rationum Tychonis duo sunt ordines;
mathematicarum, & non mathematicarum. Non mathematice omnes sub prima eius comprobatione comprehenduntur sunt
38쪽
ssint autem si diligenter distinguantur quattuor quibus ego institi in libro secundo Antityc. a Cap.4. vlque ad octauum,contet
dens scilicet eas non esse nccessarias intra propositam contro. uersiae constitutionem a. Keplerus fatetur vltro eas non esse ne- a Iup t
cessarias, iud solum probabiles ut de rationibus ciusmodi prioribus eam concessionem a Keplam obtinuerim, quam Unam ego quaerebam. Age confessionem probabilitatis huius hominis producamus in medium. Prima ratio Tychonis sitit. Cometam stiisse caelestem. quoniam omne corpus quod mouetur per arcum circuli maximi exquisitum est celeste.&Cometa anni 77. motu Sest per arcum circuli maximi einuisitum. maiorem ergo fatetur non necessar m c.ad quartum, nu. I. pag.6. Tychonem in ea contentum fuisse probabiIitate asserit numero eodem. minorem probabilem concedit ad idem, cap. . numero 26. pag. F7.) numero et g. pag. 28.
Secunda ratio Tuclionis fuit ex regularitate motus metae. Eam rationem probabilem ab Qtute asserit Keplerus ad capit. F. num. I. pag. I9.) ibi secundum probabyuatis argi rati ,quibus etiam verbis primae rationis probabilitatem confirmat. Tertia ratio q uc est ex velocitate motus minore velocitate motus lunaris asseritur ab eodem Keplero probabilis spag. a .) scit.
Quartam demum rationem, quae est quod sub Tropico Capricorni ortus sit cometa, & sub Tropico Cancri desierit probab. lem indicat pag. 3 o. num. a. negat solum friuolam appellanda eo quod Topicae quoque rationes non sint friuolae appellandae. Haec de singulis rationibus earumq. probabilitate testimonia:at in earundem communi epilogo ad cap. v. probabilitatis omniutestimonium iterat. num. I. pag. 3 I. haec habet. Homo vafer inquit eonfessionem Debonis ingentiam quod rationes iR e non snt necessaris qua ipse munitus esse debebat contra obtrectatorum liuorem hanc inquam confessionem trabit Sιipio iis firmamentueri minationissuae exeaprobans id, quod probatu non erat optis, Fatetur ergo Keplerus aperte rationes has noesse necessarias, & num. a. I pag. 3r.) Epilogum claudit his aliis
verbis. Rec paenitet igitur bus Tythoniear probasilitates paulularum pagellarum verriculo purgasse , scrupulasq. claramontianos excussisseia , Hςc ille. Iam ergo si statum cause, & controuersiae spectemus spectare autem oportet in Fgo rationes has Tychonis non necessariaS contendo. Keplerus non necessarias concedit. Id ergo mihi dat, dc cedit quod instantiae meae petunt egoq. assero. Αttamen
39쪽
tamen de his ipsis aecinet sibi victoriam,& Triumphmn pag. rmnum. 3O. in &pag.26. num. 3. seruabit. scit. elementa inein iis-phisticae luae a me detectς elementum nempe quartum recantam do quae prius concesserat; Et tertium elem. coneludendo aud aer contra vim & effractam concessarum propositionum. At interim ego retineo hanc Keplenconsessionem ut certum victoriae ab aduerstrio testimonium.
Antiochonem reprendi nec livoris, nec superfluitatis ob detectam probabilLtatem p attuor rationum.
QVonia vero me reprehend si liuoris atque superfluitatis.de li. uore allego lectore ad cap.9.a.lib. Antityc.ubi cosessio Thy-εonis' reporatur si qua in mont significatio, vel adumbratio tenuissima liuoris,ultro Suscipio in me hoc crimen: at videbit quis que nullam ibi esse vel minimam speciem euis assectus, sed me- iam hanc esse aduersarii imposturam taliam criminationes alio reiiciendas dixi . quod vero non fiustra probabilitatem Earum
rationum monstrauerim nune ostendo. licet ergo necessitatem Earum alicubi negauerit Tycho, alibi tamen ea dicit, quae con- narium significane lib. n. a. propymn. pag. mihi. 9 I) in propo- ponendis tribus comprobationibus , quarum prima continet quattuor rationes nunc consideratas haec scribit, Idrino cinquiit vinosin praebet ii negocio emnesa presenti Scepo ab aeretes labyrinthes ' itemus, o di Multatibus se se ingerentibus opportune occurramus, sup ratisque errorum scopussi ad verilois planitiem exoptatam conscenda mus tri ut potismum madix demonstria aes quὸd eometa hie clementarir ne . quam fuerit primum σ quasi generali ratione reipso tactu θ motu quem poto durationir tempore obseruam , cirrulique tramite νσrelineat- , qu suo cursudesignaui verba haec certitudine,&veritate et demonstratione important,non probabilitate. Et in aggressione 1. Comprobationis spag mihi Io6.3 Haec scripta reliquit, Etsi neminem rem ipsam penitus intelligentem veritatisque sine preiuditio amanti m ire posto inficias arbitror satis connenienter per praecedentia comprobatum esse
40쪽
timetam hune in mundi regisne inter regularia atheris Ipsius Udera asse ram minimὸ possibile aliquod sublunare, re elementarecorpus tam directum ordinatum, regularem, σ constantem ductum suo motu tanto temporis jinteruallo describaere , Palem burie cometam perpetuo obseruasse ia recedentibus demonstrauimus, notentur verba, minimὸ possibile se aliquod sislanare, quae necessitatem important. Non polbile enim esse Ac necesse non esse se consequuntur in modaliounnecessariari esse illam propositionem non solum probabilem significat Tycho. Cum ancipitia itaque sint ea de re verba Tychoriis oportuit excutere rationes ab eo addums ad dijudicandum virum necessariae nee ne sint. Alia de causa etiam fuit utile ne dicam noeessarium retalere earum rationum necessitatem: etenim qui Tychonem sunt consequuti rationes eas pro necessariis su sceli re non pauci: Fortunus cerin Licetus in albo demonstrationu mreposuit li. s. de Nou.Steli. c.3.dc in princi . haec habet. Deinde vero cometa motuproprio, eoque regulari designans circulum maximum, quo tota sphera mundi in duas partes aequales diuiditur supra lunam inter astra degit, quemadmodum astronom, cademonstratione conuincunt. Brne Renus, Salij clarissimi mathematici & idem Licetus lib.6. cap. 3 r.3 a. nititur defendore easdem rationes D ehonis aduersus meas instantias ut certas non ut probabiles . Gi viro erit, credo, admirationi quod Κει plerus tam iacile nec tribus quidem comutatis verbis ut in ada- moesti harum rationsi necessitati renuciauerit.His ergo de cau- is utile suit instare necessitati prioru quattuor rationsi Tych nis ut ego numero vel primae coprobationis ut ipsh distinguit.
In tantia Antitych. aduerses primam rationem
Tychonis contrasti. maiorem eius, ac pr
is uisemi cum replicationibus K
pleri re confutatione. ' a Treho. p.
i 17Τ clarior silprogressus hic noster repetamus breuiterra-V tionem primam Tychonis quamo cathegorice resci- e. Nepodui indicato loco lib.a. Mutych. cap. . li. . ad G 4.