장음표시 사용
41쪽
Omne corpus cuius motus suit per circuli maximi portio
nem exquisitam fuit in regione Aetherea Cometa anni 77. motus est per circuli maximi portionem exquisitam ergo cometa anni 77. suit in regione aetherea. Probat maiorem quoniam nullum corpus, quod mouetur vel ad pabulum, vel vi stellae alicuius vel vi ventorum mouetur per circuli maximi portionem exquisiitam. Omne meteoron in Uementari regione accensum mouetur. vel ad pabulum, vel vi stςllae alicuius, vel vi ventorum . Ergo nulIum meteoron in elementari regione accensum mouetur per portionem exquisitam circuli maximi. a. Ego tres instantias contra prima hanc rationem affero. pri .ma instantia est contra maiorem, quod omnecomus quod minuetur per portionem exquisitam cuculi maximi Dicaeleste. Socunda est contra maiorem prosyllogismi, inod nempe nullum corpus quod mouetur vel ad pabulum, vel vi stellar alicuius, vel
vi ventorum mouetur per circuli maximi portionem exactam. Tertia instantia est contra minorem rationis. inod scit .comerita anni 7. motus sit per portionem exquisitam circuli maximi.
In ptaesenti cap. . asseram instantiasduas priores dc replicationes Kepleri &c.in sequenti c.instantiam adducam aduersus min c. 3. Insto itaque ego maiori ex Aristor. postpone non quod Tycho eius doctrinam recipiat, sed ut ostendam propos tionem' ab ea secta negatam,contra quam ipse arguebat egere demonstratione quam ab eo non adhibitam secunda instantia monstrabit . Est itaque instantia. Aristoteles& sequaces negabunt illam maiorem rationis. ratio vero cur ita dicam est, Gniam Aristoteles,& schola eius ponunt aliquod corpus elementare circulo moueri. at motum circularem definiunt illum qui est circa mu- dicentrum circulus autenuisque circa centrum sphaere est maximus sprop.6. primi lib. sphaer. Theom) si hin et ut io G schola
quicquid circulo mouetur per cia culum maximiirri moueatur. Ad maiorem autem confirmationem instantiae quod in Mist telis positione pateris est, ratione ex reducta dena'nsti hoc si malo lemmate. Quodcunqtae grave. vel leue cinctiIcmaoueatur per circuli maximi portionem mouebitu n. intilligo autem motum quem habeat clusimodi corpus non ab orbe, in quo est ι ab aere.scit.aut igne veluti motum diurnum is motum proprium. summa rationis est, quoniam cum graue imitatur semPerincentrum mundi in toto motu erit portio semidiametiri .circuli
42쪽
cum graue coli neat ineentrum. B F, cum collineat alis.
circa centrum mundi quem circulum suo motu designabit. videatur demonstratio d. capit. . in Antitych. figura deseruiens est apposita a Et quoniam negatamc, Centrum Mundi. a a me maiorem confir- mat prosyllogismo ad-
ducto, Ego insto maio-I F ri illius propositioni sci-ol . l licet nullii corpus,quod
mouetur, vel ad pabulum, vel vi stellae alicuius, vel vi ventorum mouetur per circuli maximi portionem exquisitam ; instantiamque desumo ex lemmate memorato. Omne graue, vel leue,quod circulo mouetur moueri per circulum maximum. Tum ergo In-sto propositioni eiusq. probationi ; quod satis sit si meteoron illud a stella in genere nabeat; quod circulo moueaturnam quod postea cius circumuolutio sit per circulum maximum habebit a sita grauitate, vel leuitate iuxta lemma . atque ita cessant rationes, quas pro eadem propositione adduci Tycho,quae videantur penes ipsum. 6. Videamus nunc quid ad instantias dicat hepterus, qui mirEeas confundit & peruertit primo ergo loco ad instantiam meam
in maiorem fatetur eam ipsam maiorem non esse necessariam , Γuod igitur linquit negat necessario sequi, vi quod omnem cursus sui tractum sub uno circulo certo sphara maximo spectandum exbibet id propterea per caelestes incedat campos, hic quὸd meram necessitatim attinet neque me habet aduersarium, Et pauculis interpositis fatetur Tych. proposuisse eam propositionem ut probabile concludit tandem numerum primu his verbis , Sed nos dimisso propossitionis omnimoda necessitate transeamus ad instantias, quibus vis inuitus probabilitatis oppugnatu r. 7. At confestionem occultationis detecta: sbphisticae nempe duplici artificio obuelat primo quidem reducit propositionem ad motum apparentem. quasi Tycho eam proponat de motu vi-λ. confiilto id facit atque astu; nam Tycho minorem eiusdem rationis non probauit nisi de motu visoattamen propositionem: hanc non potest proposuisse de apparente ut excludit verum.nam natura rerum desumitur penes pnilosbphos ex veris earum motibus, non ex apparentibus; & certe esset ridicula propositio si ita Proponeretur . Omne corpus quod moueri apparet per portionec eiquisi-
43쪽
exquisitam circuli maximi cum vere per eam non moueatur est caeleste; quis enim eam non statim rei jceret3 &ideo illa exceptio quam post consessionem in parenthesi subiungit squamdiu
ex unico mundi loco spectatur,& seelusis parallaxibus considera. tur) ves non est de regula, vel visum locum ad verum restringit, cum eoque confundit ut demum propositio sit de veto motu intestigenda:at cur per ambages, & non statim de vero motu accepit propositionem 8. Secunda occultatio est cum me instare probabiIitati dicit, proponitq. se iam mecum de probabilitate disputaturum: at rustra tentat me a necessitate traducere ad probabilitatem. sat mihi est ipsum necessitati renuncia uisse et de probabilitate nihil curo, cum possit cum falsitate manere, & a sola auctoritate paucorum. scriptorum, vel etiam ab effusa opinione vulgarium hominum
s. Interponit deinde euagationem & digressionem a primo numero, usque ad quintum in quibus pro rethorico etiam artificio magistrali auctorita te indutus me docet quid potuissem dicere. at mihi non est Opus tali magistro. ipst potius eget vel maiore robore,vel feliciore euentu in defendedo Tychone quam in hoc primo conflictu. Illud non ex methodo;potuisse me in hac disputatione mathematica disserere de motore come is utrum stangelus, an ingenita disciplina: magis mihi probatur Aristoteles, qui in libris de caelo de motori bus caelestibus non egit , sed sermonem superiori scientiae reliquit.
Io. Demumque postquam num. .mescommate excepitnu. 6.
obscuritatis reprehendit meas instantias,& certe ostendit sibi obscurissimas fuisse; cum confuse, & peruerse eas reserat: confundit enim primam instantiam cum secunda,& minorem extremitatem syllogismi Tychonici scit . cometam)includit in instantiis meis ad maiores illas syllogismi, &prosyllogisini quarum termis
ni a cometis abstrahunt ut illis uniuersaliores. at videtur hic non bene logicis methodis assuetus, proindeq. ad earum subtilitatem caliga sse. 11. Ita ergo ipse meam instantiam, vel meas instantias con-mi.6. Eef. fundendo resoluit verba eius pono. Posito quὸd cometa uretur a sidere aliquo caleni potes is simul, σsub circulo maximo incedere, o in clementari regurae esse . Haec tanquam ex mea sententia dicit eorumque hanc mihi probationem tribuit. siuic-
44쪽
strueqvi motum babens eircularem circa centrum uniuersi flectit, id incedit sis circulo maximo. cometa Aristotelici bre en sublunares elaeulari motu ab aliquo sydere incitati circa centrum uniuersi flectunt. Ergo Comeis quamuis Iub luna sint sub circulo tamen maximo I
At cum ouorteat inquit ipse) a me probari cometas sublimares in circulum agi persectum a stella. &circa uniuersi centrum flecti, hanc mihi probationem tribuit, hisq. verbis.
Ob grauitatis momenta qua in materia nihiιominus residua sunt. Num meas instantias assequutus sit , dc expresserit. Keplenas, consideret lector. patet sane confundere primam in statiam cum secunda, includedo in conclusione instantiae meae terminum cinmetae qui a me neque includitur neque includi debuit: termini enim conclusionis syllogismi instantivi debet esse iidem qui propositionis impugnat mat maioris rationis subiectus terminus a strahita cometis est enim corpus quod per circuli maximi portio Nem exquisitam mouetur, pariter subiectu minoris pro syllogismi abstrahita cometa est corpus quod vel ad pabulum, vel vi stellae, vel vi ventorum mouetur in pariter ergo conclusio instantivi mei syllogisini debet habere subiectum abstrahensa cometa. Ia. Vt vero adhuc clarius constet quantum in meis instantiis referendis peccet Keplerus licet ex Antitychonis lectione constare per se possit tamen consulendo etiam imbecillioribus repeto
verba mea ex e . . mina. Anti ch. sunt autem. S3llogismi huius maiorem negabit Aristoteles, oenega sint sequaces, qui omnem circularem motum esse elua iversi centrum ponunt. Sicut σrectum ex relatione ad centrwm definiunt text.f.,de caelo circularis motus est inquit Ar M. Pqui circa medium fit, rectusqui sursum, deorsum. dico sursium qui a m dio : deorsum qui ad medium , unde eontendent illi si quod elementare comput ad circaearem motum excitetur,circa centrum motum iri: at circulus quia uis, euius c&rumeti centrum sphers est maximus circulus,Haec ibi quae verba si exquisitam analysim admittamus hanc solam admittunt. Q cquid mouetur circulo, mouetur per portionem circuli maximi exquisitam in positione Aristotelis vid monstrabitur.' Aliquod corpus elementare mouetur circulo inpositione Aristotelis. Ergo, Aliquod corpus elementare mouetur per portione circula maximi exquisitam in positione Aristotelis.
45쪽
Maior probatur. icquid mouetur circa centrum uniuersi mouetur per
portionem circuli maximi. Scit. omnis circulus circa centrum Spherae est maximus Quicquid mouetur circulo mouetur cjrca centrum Vni-uervii ex definitione motus circularis.
Ergo quicquid mouetur circulo mouetur per portionem circuli maximi exquisitam. Utque constet medium in definitione motus circularis medium tignificare centrum mundi repeto definitiones ibi motus sursum,&deorsum qui definiuntur a medio, & ad medium; m dium autem ad quod motus deorsum tendit est indivisibile illud punctum in quo perpendiculares ad terrae supelficiem ductae se secant ex Aristo t. text. 1 . secundo de caelo quod dixisse volui ad satisfaciendum Keplero, di ad reiiciendam responsionem Liceti, qui interpretatur medium in definitione circularis motus sumi pro tota terra, sed de hoc in supplemento Anti ychonis in apologiaque ad eius calcem. I 3. Videat Iector quantum absit ana Iysis Tepleri a vera dc Ge mana. nunc consideremus quomodo repellat ipse instantias ab ipso confictas ut meas, vel ut in illis offendat, Sc caespitet. maiorem ergo illam a se consormatam, pro mea tamen; quicquid moueturcircularem habens circa centrum uniuersi flectit, id ince- ςpi nil γ dit sub circulo maximo, ipse ad motum apparentem traducit. Cum de vero sit definitio Aristotelis absque ullo dubio, adeoque mea instantia quae ab Aristotele ducitur, atque ita admit
I . At minori a se pariter formatae. Cometae Aristotelici, idest, sublunares circulari motu ab aliquo sidere incitati circa centrduniuersi flectunt id opponit. Quod a me probari non poterit pr stat verba eius reserre ad hoc spectantia, & etiam quae sequuntur colloquium serentes, quod videtur exposcere snumero 6.
Kepl. nu. . Is . At ut posterius probet Scipio hoc opus hic labor est cometas illos suos sublunares, dc in circulum agi persectum a stella, & ei
in centrum uniuersi flecti. curam. Si stultus essem, ut in hoc sto modestissimo opere interdum me vocat demostrare sorian aggrederer probationem tributae a se mihi minoris.nam quae dementia esset probare cometam in circulum maximum ne , qui in sequutura mox instantia aduersus minum
46쪽
minorem contendam, non esse cometam motum peraremm circuli maximi, Sed per lineam tomiosam si probationibus Tychonis stentus. Ego demonstraui maiorem instantiae quae erat qui quid circulo mouetur per circuli maximi periphaeria moueri in via Aristotelis ut analysis proxime posita monstrat erat autem syllogismi instantivi maior squicquid circulo mouetur per portionem circuli maximi mouetur quam demonstraui minorem vero, Aliquod corpus esementare circulo mouetur, Vt euidente in Aristotelis schola supposui.propositiones itaque instantiς mesambae probatae.quam tu proponis nec probata est nec modo probanda .
16. Nam qui tu probas circulu illum cclestis caus, sobolem esse circa centrum 3 ob grauitatis, inquis, momenta quae sunt mmateria cometae nihil ψminus residua. Vt egregie confunditprimam instantiam cum secunda3quam clarum etiam peruertit,conaturque etiam nunc ex respondente me ad argumentandum traducere. Ego itaque quam nunc dicit probationcm nunquam ad minorem illam confictam confirmandam adduxi, quam nec somniaui eo loci ; sed attuli pro instantia in maiorem prosillogismi Tychonis. dum dicit nullum corpus, quod mouetur avi stellae alicuius hercirculi maximi portionem exquisitam moueri. instantia vero mea ex eo lemmate pendet, Ut ianχ1upra in hoc capite nu. . exposui, inde repetatur . non ego nunc probo corpus aliquod ita moueri, neque meum in praesentia est probare, qui respondeam : at quantum mihi ad respondendum 1usticit, monstro; si graue aliquod in gyrum moueatur per circu- qium maximum motum iri ex grauitatis in centrum connisu ob quem fit portio semidiametri a centro mundi ad ipsum protr Mae in toto gyro ; neque materiae cometae memini neque residuae in eo grauitatis, ut mirum sit quomodo in eius haec mentem venerint, vel in calaaratim eruperint. At iam oppugnat instantiam
hanc secundam. i. in maiorem prosyllogismi, & licet in hoc peccet, quod nondum a prima distuictam agnoscat, & quod eam inualide oppugnet, tamen prima ratio Occurrit per fores, & iustae pugnae 43cciem lubit,audiamus itaque cod. numero s. ita prosequentem :i . Dico tibi ego pugnantia esse physice motu deorsum,&mω KepLnu. . tum circulare. itaque si vincitur vis naturae deorsum tendens vel etiam svisium in a causa caelesti, di pro suae naeturae ingenicilia Minicum torqueaue Vincautetiamne totum circulumsuperne acce.
47쪽
ptum circa medium ordinet perinde ac si eam propriae potest
iis haberet. claram. Pugnant quidem motus deorsum & motus circularis; at non nutus deorsum, dc motus circularis . longe vero differunt nutus deorsum, dc motus deorsum . hic quietem sursum excludit, ille nequaquam. Apertum est experientia docente) in clatho deo sum verso, ac rapide rotato contineri aquam ne deorsum fluat, licet deorsum perpetuo nutet: quinimo idem euenit in situla Haustoria; velociter enim circumacta continet in tota gyratione aquam aduersus nutum descendenditquibus experientijs in tus Empedocles credidit cςlum perpetuo contra grauitatem,qua illi tribuebat detineri ne rueret a circumuolutione . qua de re ta- Lib. z. de men ab Aristotele merito reprehenditur non datur enim perpe-ςη' tua violentia at ad tempus detineri graue ne descendat contra nutum suum adductae experientiae monstrant. kepl. nu. 3. I 8. Ad huc igitur per hanc a te dictam causa poterit cometa vi stellae circumire in circulo Almincatarat Horizonti parallelo nihil impediente pondere, vel leuitate corporis cometici, aut si hic vincit pondus vel leuitas vincet omnino causam caelestem ad circuli leges vocantem, tandemq. flexu ex curuo, dc recto misto in terram impinget, ut globi e bombardis solent. curam. Haec est secunda ratio contra me, ut vox igitur in locum vocis autem,vel id genus alterius irrepserit. hic me rursus ad cometam protrahit contra qua oportere vidimus: at indulgeamus trans pressionem Keplero, dc rationi occurramus. Non impediente, inquit, pondere vel leuitate in circulo Αlmincatarat moueri corpus poterit. nego ego intra hypothesim motus circialaris. est autem otus circularis corporis cum unicus circulus uniusque circuli superficies ex corporis longitudine circum acta conficitur u tum si ut hic concipit Keplerus linea in superiore figura. BC,d orsum ad perpendiculum versa in Almincatarat verteretur secudum alterutrum punctum B E, efficeret non circulum sed supe sciem conicam; dum recta in centrum, c. conniteretur, vel superficie Cylindricam si perpendicularis horizonti cociperetur.
veri. nu .s. I9. Expectabam ut illud potius causareris' dera,quae motu cometae inserunt ipsa quoque circa centrum uniuersi ire ita causa
obseruati centri non in grauitatis, dc leuitatis momentis esset sta sed in ipsis sidere, dc hic Aristotelem speciosius allegasses circularem motum definientem qui circa centrum de astrorum enim csti motu loquitur, expectabam inquam, sed ex insidi)s. Num
48쪽
Ninn quaeso doctrina Aristotelis quam hic vir nunc mihi ig- claram. Frit non pauculis antea lineis ego adduxi ut fundamentum A1ubstantiam primae instantiis meae 3 cui proauctario adieci lamma,&exlemmate instantiam ad maiorem pro syllogismi, sed ego eam doctrinam adduxi fana cum intelligentia. Nempe ex Aristotelis definitione sequitur quicquid a sydere, vel a quouis alio ductore incitetur ad motum in orbem id moueri per circuli maximi peripheriam . i. circa mundi centrum, non quod feratur a duactore circa centrum se circumagente, sed quod h. aec sit essentia motus circularis s suscepta Aristotelis definitione in esse circa centrum uniuersi . veluti homo non aliunde habet esse rationalem quam ex suamet essentia ita motus in orbem habet ex sua mete11entia flecti circa centrum uniuersi; cum id de eius definitione ab seratur. &ita cessant insidiae a Keplero paratς aduersus in statiam, quam ipsam in stan tiam prius ego indicaueram in verbis proxime relatis λ ex Antitychone ibi, Unde contendent illi si quod elementare eor-- 'pus ad circularem motum excitetur circa centrum mundi motum iri , verum
expresse insteti ex lemmate, ut ab Aristotelis auctoritate ad rationem etia transirem. quod vero dicit Keplerus dum Aristot. definit motum circularem esse circa medium, de caeli astrorumque motu loquutum, non recte dicit; nam ibi tex. s .circularis motus
definitur ipse per se absque reiectu ad hoc, illud ue corpus,& s,
Iumtex. II. applicat corpori alterius naturae ab elementis , quod caelum est. ao. Nam siue motum primum spe lemus pateretur liquo Kepl. n. Io. secundum Aristotelem cometa raptum illum toti mundo communem etiam subluna, & in confinijs aeriae regionis existens, usque adnum. II.
Hae sunt insidiae quas Keplerus parauerat instantiae illi quam claram.
mihi indigita rat . nempEcometam motum per circulum maximum raptum, & ductum ab aliqua stella eodem se motu circu- agente .euque summa insidiarum. Si de motu raptus loquamur cometa quidem ex Aristotele existens etiam in uanimo aere rapietur at non semper permaximu cum interdum per parallelos aequinoctiali adeoque per circulos minores incesserit. at si de mo , tu proprio. nulla stella fuit quae eodem prorsus motu, quo cometa moueretur eundem scit. circulum cosecerit eosdemque polos motus Cum cometa obtinuerit ergo nulla stella potuit illi tire eum motum per circuIum maximum. at iam soluta est consutatio. cometa non habet ut moueatur per circulum maxim si aste,
49쪽
la ducente, sed solum excitatur ad motum circularem in uniue
sum. caeterum quod seratur circa centrum uniuersi obtinet a natura motus circularis secundum Aristotelem, &secundum lenima a grauitate, leuitateVe ut connituntur incentrum , vel a centro iuxta mina. proxime praecedentem .
ai. Et ut ad grauitatis libramenta reuertar si haec in causa sunt cur quod a cauta superna incitatur in orbem id centrum interim Observet, debuit utique hoc circa motum primum pqtius enicere quam circa secundum, seu proprium illuc usque sub circa Io magno . Tettia ratio haec est Kepleri cuius suma est.cometa motu dinr-no, ac primo multoS parallelos cosecit circulos minores a Tropico ad Tropicum transiens praeterquam cum scit. fuit in aequinoctialiat in motu per circuloS parallelos minores obseruare comata non potuit centrum mundi, sed solum qua die motus est in aequinoctiali non obstante libramento grauitatis ergo cometa no obstante librameto grauitatis no est connitiis toto tempore in centrum in udi, neque circa illud motus. At ratio haec primo eo nomine reprehendenda est quod instantiam meam abducit ad cometam ad cumque restringit etia qui anno 77. comparuit. quam sit hoc absonum iam ostendi supra num. II. &Viadeatur etiam numero IS . At lacundo peccat nam hoc ipsum verum est. s Cometam qui moueatur motri raptus per par allelum aequinoctiali adeoque per circulum minoia rem polle tamen in toto motu semper respicere mundi centrum& in illum conniti. verum ita stil. ut ex connisii sit semper portio semidia motri circuli motus proprij nunquam motus raptus nisi in a Ruinoctiali.) Sit circulus maximus in quo ponatur moueri motu proprio cometa A E T D circa centrum terrae. C. pinnatur cometam T. atque T. O in diameter paralleli aequinoctiali. cuiuscquinoctialis, & circuli maximi A ED. communis soctio sit E C D'. ducaturq. semidiameter C T. Sc ponatur cometa in T dico longitudinem cometetum futuram in C T. verbi gratia, veluti T r, non in diametro paralleli T O solum cum suerit cometa in F, longitudo eius erit in E C, diametro aequinoctialis. 1 erunta me semper con nitetur longitudo corporis cometici in centrum vel a centro, semper existens in aliqua semidia
50쪽
metro sphaeri, cuius & portio erit in vertione autem diurna per parallelum circa diametrum T O semper connisus eundem angulum cum T O tetinebit; angulus scit. r. T O. permanehit aequalis; nam in tota versione semidiametri T O, ςqualis perimanet: recta C O, intercentra spherae, & paralleli eadem : linea a centro mundi ad quod vis punctii paralleli circa T O Q, cqualis rectie C T, sunt enim omnes semidiametri spherae ergo omnes anguli aequales quibus subiiciuntur latera aequalia; proindeque anguli ad puncta circumferentiae parallelierunt singulisquales angulo CT adeoque angulo. r To. connisus cometiae incentrum C. Vel a centro eodem C. Keplerus autem concipit lineam Tr, ex versione diurna trans re in To, absque ulla necessitate, & contra veritatem . nam ex versione diurna nunquam mutabitur, nisi alia causa accesserit, angulus CT O. Adhuc per Scipionem quidem quippe decreta huius instantiae turri ibat inconcussus murus sententiae per se clarae. Id quod sub circulo magnoq. Euoluit nunc,dityrambos Keplerus a s concinendam victoriam suam : diruta nempe Turri instantiae mea: si diruere instantili est eam non agnoscere; non reserre non attingere hic vicit . at eandem victoriam terat de Entello canere Dares, quem tamen fidi aequales duce ut ad naues
, Gema agra trabentem . Fassantemq. utroque caput, crassumq. cruoremore reiectantem, missosq. in sanguine dentes.
Tertia instantia Antitych. eod. cap. q. a IIb. in
primam rationem. Keplerus examinat.' eod. cap. ad quartum nume
ΡRima mea instantia aduersus maiorem pariter, Ac secunda non eque necessariae ut tertia quae in minorem sertur milii visi sunt adeoque hanc ut optimam, & geometricam attuli.