장음표시 사용
61쪽
tendi occasionem praetermitterent. Vide bat enim iam tum quassatam & amictam ,& prope inermem hostium classem ad ex tremam partem aestatis futuram . At tri remes illae quae opem ferre obsessis iussisseerant, longe aliter fecerunt, atque fuerant admonitar, cum Occidentem uersus , at non ad Orientem Solem nati igassent . illud autem ita contigisse dixit nauclerus,
quia biremes quasdam ibi conspexisset hostium , aeque nonnulla catascopia . Hoc eum falso dixisset, ut su una errorem excusaret nauclerus, tamen praeclaram subsidij opponunitatem Melitensibus nihilominus eripuit. id Toletano caeterisque omniabus molestissimum accidit: & Saluago praecipue, quia uidebant futurum iit hostes a ce occupata classem in portu Marsanause to tutissime haberent, erat enim arx in maximo periculo, cum ob angustiam loci , tum ritiam quia nimis propinqui ho stes minent castrametati atque Sancti Michaelis oppidum inde forent percusia suri, atque omnium terrestrium subsidi rum spem illis 'ademissent. cum res Melia tensium, quanto in periculo essent constitutae, Pius Quartus eius nominis Pontifex maximus per nuntios accepisset, iussit copiarum haberi delectum,quae subsidio mi
62쪽
ςerentur laborantibus Melitesibus, edixitq; certam pecuniam in illud bellum erogari Cambiano , & pulueris tormentarii non Paruam copiam, & omnibus subsidiorum
generibus rem Melitensium adiuuit: ut exemplo, at non oratione solum , Christianos principes ad defendendum Christianum nomen, & ueram acantiquam religionem, & omnium decus uno tempore hortaretur . Nam si illam insulam in deditionem Solymanus compulisset, manifestum omnibus periculum breui immin bat , cum transitus facillimus inde seret in Siciliam, qua potitus mox Italicos fines anniuersariis incursionibus populatus deniq; uniuersam Italiam' breui subegis set . missi sunt igitur Pompeio Columna
duce sexcenti pedites Neapolim , quem multi uiri illustres sine stipendiis, sologi
riete & nominis utitutis suae ad posterostras mittendi desiderio sunt secuti, cum tam praeclaram tamque iustam belli opportunitatem nacti sibi uiderentur . habebant forte stationes Neapoli eo tempore Andreae Auriae tredecim triremes, Populoniae principis nouem , erant & tres triremes Reguli Sabaudiae , aliaeq; tres priuatorum. eo cum Roma cohortes subsidiariae acces.sissent omnes communi consilio decreu
63쪽
runt & has , & quae aliunde opem serentes laborantibus Melitensium rebus aduent Telat, omnino essς traiiciendas, atque hi insulam deportanda . Uragitur nauςs i gressi felici maris benignitate; usi breui deseruntur,ubi & instruebatur ς- iungebatur Christianorum classis. ea dualfiunt a n0stris , Turcae non amittendan praesentis xemporis occasionem rati, quia classem nostrorum augescere per explor tores quotidie intelljgebant , decernunt tam crebris oppugnationibus , lautoque conatu arcem ad oriri, ut omni'q pq tirςntur, qua capta facile sibi esse chedid rant reliqua p0stea loca ad deditionem c0- pellere. nam si illam 'ccupassent, uidebat itur hanc etiam commoditatem consec0turi, quod in tutissimo loco classis stati nes effa habitura in portu Marsamustito. sum neque ingris iniuria, neq; nses orvis tormenta ullo modo ill*m uexare possent.
id utem non solum ad praesentis behi 0
portuisitatem conferrς puta lux, 't s
gustum est e tagia fugis , sed etum p .
sdi'cre commodum ad rerum mai uiri
conatus: quare ibi ςtiam dςcreuςram in hybernis. Conferebat illud pho medio, criter etiam ad infestandum oppidum San-
Michaeli, , ad impedienda subsidiano-
64쪽
morum,heterrestri itinere accederent, ad impediendum ingressum denique & egres sum e maiori portu. His, aliisqtie commoditatibus compluribus consideratis quas cum maxima nostrorum iactura sibi eonsecuturi ex illa uictoria uidebantur, ita
incredibili pugnandi desiderio ; & quasi
furore incensi sulit, ut quanta ui tormentorurn ; quantali; diligentia nullo temporis spatio prope intermista moenia concuterent, uix credi possit. Illud satis constat, triduum assiduis prope ictibus moenia pene fuisse comminuta. Cessauit aliquantulum die quarto uis tormentorum, quo die lauesralium initur. cum recentes Draguti Turcae mira quadam animi magnitudi' ne , uel temeritate potius elati, sibi ferociores esse caeteris uiderentur, ac frequentes ad eam partem; ubi est Marsascala se contulissent . eum cum nostri illorum arrogantiam uellent reprimere, ita strenue pugnarunt, ut multis trucidatis maiore cel ritate recedere coegerint, quam accessi rant. Desiderati sunt e nostris septem aut octo ad summum. At sequenti nocte secundis nuper initis uigiliis ad arma conclamatur in arce r nam hostes summum uirium suarum conatum experturi pluribus
in locis scalas admoturi repente cem M
65쪽
eunt, cum alii super ruinas quassatorum
murorum incedere niterentur. Certatum
est acriter utrinque, & igne missili , & om ni genere telorum: at tanta animi sortitudine nostri restiterunt, ut non modo illorum temeritatem in praesenti comminuerint, sed etiam in posterum, ne scalas tam facile admouerent , retuderint. Ad extremum enim cum pugnatum fuisset circiter tres horas insigni clade accepta Turcae per ruinas praecipites extrorsus deturbati sunt . sequenti deinde die Mohserratus Commendator, cohortibus arcis gubernator suia fectus est, quia Brolias uir sane praeclarus propter assiduos labores tum: animi tu cN poris in morbum inciderat: nam neq; dor' mire, neque unquam quiescere inter tantos , & tam crebros hostium tumultus cuiquam tuto licebat; Sed Imperatori, & cui summa rei commissa est, quam minimum. Hic saepius Valetiano per litteras significauit locum egregie esse munitum, atq; uix ullo pacto fieri posse ut caperetur ab hostibus. eius oratione & ingenio tantum con stantiae, & audaciae auctum est equitibus,& militibus arcem illam defendentibus, ut supra humanas uires feroces esse in omniabus certaminibus uiderentur. Hostes ea
clade n ex accepta minime perculsi cum
66쪽
pristiiros conatus irritos fuisse grauiter se ;rent, etiam ualidius murum bellicis to mentis concutiunt. id cum per dies sexac. sidue fecissent, nullo prope spatio temporis interiecto cum omnibus copiis arcem, quam undique obsidebant, inuadunt. Sed Cum timerent ne ut in primis oppugnati nibus per ruinas murorum darentur praecipites, pontem quendam ex antemnis triremium in decem cubitorum latitudinem huc deferendum curarunt, quatuor scio-petiariorum millia apud fossas colloc runt, omnemq; classem ad descensum SM .eti Georgij adduxerunt, atque, quod rid culum fuit, omnia nauigia extraxerunt e Marsasirocco tanquam nullo impedime to mox in Marsamusettum ducturi. ita uero secum ratiocinabantur ; conquassatos iam esse muros arcis, in quam ad tredecim millia globoruisi ferreorum contorta breui spatio fuissent; exiguum esse loci ambiatum, quo magis collectae futurae erant in- . uadentium uires; omnia nauigia posse pugnantes infestare, magnam esse Turcarum aduersus paucos multitudinem, quare necesse esse arcis defensores, uel serro, uel l
bore diuturno omnino uinci. Sed quam uaria sunt consiliorum , tam uaria sunt euentuum ac multo etiam plura defensiu
67쪽
num genera; quippe cum pericula & In rex & disieultates homines ingeniosos faciant , quibus haud ullus est ad informa
Hos ad prudentiam animos peritior u uendi magister. Quare cum omnia difficultatum genera , quae obsestas circumii nirent , recte secum perpendissent, fuit quanta in iis esset uirtus , & quantopere diuina manu protegerentur, considera dum. Verum, quia caecutimus ad ea,quae nimis cupimus , longe diuersos habent euentus saepe nostra consilia. His consiliis permoti Turcae tanto impetu nostros in uadunt, ut cum & tormentorum ictibus aperte infestarentur ', & tanto hostium iiii mero undiq; circumuenirentur , diu pugnae euentus anceps fuerit: at nostris repente diuinitus tantus laudis ardor, tantumq; ostentandae uirtutis desiderium coortum
est, ut non amplius pares se fore hostibius*erarent , sed gloriosam etiam uictoriam ex illa pugna reportaturos pro comperto haberent. Baraganus itaque spectatae ui tutis Nauariensis Melitensis militiae Eques
stricto longioris capuli ingenti gladio, quo
ambabus manibus utebatur, tanta fortitudine in hostes, qui pontem consteiad Tant,irrumpit, ut acrius circa illum, quam
alibi fuerit certamen , hostesque ipsos re
68쪽
timore & admiratione uirtutis eodem temPore perculerit. Verum cum omnis prope conatus hostium eo conuersus fuisset, multis e nostris illum postea adiuuantibus magnam impressionem in hostes fecerunt. Quare'. cum illos prope in fugam Baragani uirtus uertisset, his adiuuantibus multi ceciderunt ex hostibus. At cum recentiora Turcarum auxilia mortuis & sessis prioribus pugnantibus submitti Valetianus animaduertisset, ueritus ne nostri labore potius diuturno, quam hostium ui uincerentur, laborantibus arcis defensoribus recentiores milites trecentos subsidio misit, quidi pontem illum subiectis cadis torment xij pulueris combusserunt, & igni, missilibus inflammarunt, quare nemo postea ascedere poterat; &.cum pons ipse cecidisset plures octingentis Turcis sunt oppressi, at
que sexcenti uulnerati. in nostrorum potestatem uenerunt duo uexilla hostium , quae fuerant arci affixa, alterum Mostaphan, alterum Draguli. ascenderunt eodem tempore Turcae ad traginta ad altioris ualli acumen Lilybaeum uersus, qui cum a praesidiarijs militibus sancti Angeli uisi fuissent
tormenti bellici minister monetur , ut eos deijceret: is uero septem e nostris illo globo ferreo interemit. Sed cum uellet id
69쪽
propter errorem contigisse demonstrare;
ac damnum restaurare nostrorum, maius
quoddam tormentum diligentius direxit . atque eos globus ferreus sublimes in aera portauit. nam illo ictu quatuor Rays, Mad duodecim ex praestantioribtis exercitus Turcarum fuerunt crudeliter dilaniati Dum haec geruntur, magnus hostium numerus iam militares ac castrenses sossas ad frontem arcis, quae oppidum Sanfli Angeli spectat, duxerunt, sed nostri missilis ignis fictilia iaculantes ab instituto opere illos deturbarunt. Turcae omni spe potiundae
arcis frustrati turpiter in castra reuertum tur, ac naues eo aegre trahunt, unde d
duxerant . in ea pugna ad duo hostium millia sunt desidetata, & eorum sane praestantiorum i alii tamen dixerunt copiarum praefectum humerum suorum reco3ἡὀuisse, atque cognouisse in eo praelio cecidisse quatuor suorun i millia: e nostris centum caesi, & totidem sunt uultierati .eo tempore cum triremes nonnullae relictae essent ad portum
Marsamusettum; & ad descensum Sancti Georgii, neque portus esset, uelut antea , interclunis , iussit Valetlafius nauiculam exploratoriam ad Marsas calam asportati, ut Toletanus de rebus oninibus certior si ret, atque ad summum Pontificem literas
70쪽
dedit, quibus pro parta uictoria gratulabatur , quod a diuina bonitate obsessi tam
praeclare fuissent defensi. Binarum autem literarum hic adscripsimus exempla. Et ad Pont. quidem, hae mittuntur.
S T ita periculo propinquum ne ueniant ij in potestatem hostium, qui
bus do literas, ut mihi rarius scribere omnino necesse sit. Ucrumtamen id Sanctita ii uestrae significandum fuit,quod optimus Deus situm hunc religionis ordinem in Melitae oppugnationibus tuetur, quod in arce Sancti Elmi defendenda praecipue apparet. nam cum intra uiginti dierum spatium arx illa tredecim millia ictuum globorum ser- reorum sustinuerit, facile apparuit quanti
sit aduersus hostes Sanctum hoc crucis insigne. Ιidem cum sub crepusculum arcem acerrime inuasissent, atque quater rece tiores pugnatores renouassent, quod prae lium ad quinque horas perdurauit, tanta cum suorum clade repulsi sunt, ut plures sexcenti, fuerint desiderati, uelut ex captiuis perceptum est, uulnerati multo etiaplures. Illud opus fuit sane non humanarum uirium : sed diuinae potentiae, quae Beatissime Pater.