장음표시 사용
91쪽
deprehenduntur. Cie. in verrem: Confirmat se homines certos ei rei causa in Siciliam, & terra,& mari missurum. Ibidemi: Cum iste eontinuo mittit homines certos Mel tam. Ibidemi Certos homines in Quinqueremi misisse. Idem in Catilinam: Certos homines delectos,ae descriptos habebat. Cicero Attico Hominem certum misi de cominibus meis. Eidem:Certos homines ad mulieres miseram. Eidem: Statim dedisti literas, ut ex Cypro equites ante certam diem decederent. Idem Cassio: Qui eum essent missi, ut Antonio ex Senatus sententia certas res nuneiarent,cum ille earum rerum nulli paruisset, tiro ab illo ad nos intolerabilia retulerunt. Cicero ad Pontifices: Hano tueundissimam vitae atque officiorum omnium societatem, certi homines fictis sermonibus,& falsis eriminibus dirimerunt. Ibidem: Neque ille tot suspitionibus certorum hominum , & scelere exulceratus. Idem pro Sexto Roscio Amerino: Si tib ortuna non dedit, ut patre certo nascerere. Virgilius:
Equidem per littora certos Dimittam. Horatius: Nam si natura iuberet
Acertis annis aeuum remeare peractum. Titus Livius ab urbe eondita: Cum in diem eertam ut ad flucum Ferentinae conueniant,edicit.
VErbum dis vulgare proph est,& per ora etiam vuI-garium c ras singulas venit. Unum tamen eius verbi mqvm, quo veteres illius diuini seeuli utebanturno ab re dollegissetasisa paucis lut arbitror hactenus recte obseruatum. Iam Cedere vita cedere patria,eedere foro ratissimρ' repetitur. Addita vero praepositione frequentius , utrunque dicendi genus , quod pene iam ab usu recessit,elegantiae plenum est. Cicero Attico: Salue, inquita retus hoc est,Roma decedereὶ Idem Bruto: Vos fortasse sapientius exe essistis urbe ea, quam liberaueratis. Idem in seeunda Philippiea: Qui eum multa vita excedens prouidit tum quod te consulem non vidit. Asinius Pollio CD cerem: Finibus meae pro uinciae nusquam excessi.
92쪽
virgilius. Inuitus Regina tuo de littore cessi Idenae Possunt sue solo decedere nostro. Idem: Tacitusque mea decedere terra. Cicero ad Octauium: Cedam tibi in praesentia foro, euria, & sanctissimis deorum immortalium templis, in quibus reuiuiscente iam libertate,deinde rursus oppressa
senatus nihil consulitur, timet multa, assentitur omnia. Cedam urbe , quam per me conseruatam, ut esset libera, in seruitute videre non potero. Cedam vita, quae quan
uam soli eita est, tamen si profutura est Reipub bona
pe posteritatis me consolatur: qua sublata,non dubitanter occidam, atque ita cedam,ut sortuna iudicio meo nonanimns mihi de fuisse videatur.Titus Liuius de bello Punico: Cedere possessione magnae fortunae.
Cadere eausa, hoe est,quod vulgo dieunt, Perdere aut succumbet e. Cieero de oratore: Vt ei quem de ndebat, causa cadere liceret. Idem pro Lucio Murena: Et si turpe existimas te,aduocato illum ipsum, quem contra veneris cadere. Paulus de iure fisci, l. in fraudem: Vt si usus is contra interdictum fuerit,eausa cadat.
est Cohors solum militum, quod pene vulgare est, sed est etiam familia pri marij viri. Quod ut inter omnes constet, loca quam plurima bis subieci. Cicero in
Verrem:Quae cohors,& qui comitatus fuerit,meministis. Ibidem: Cohortem autem Metelli,quam vocat,quid erat quod corrumperet ὶ ibi .Reeuperatores dicit se de eotio te sua daturum.Ibidem: Negas de conuentu recuperatores daturum, cohortem tuam proponis. Ibidem. Aproni permittis, ut quos velit de cohorte sua sumat recuperatores, Horatius: Laudat Brutum,laudatque eohortem. Idem: Vt iuueni placeat,per contare, utq; cohorti. Catui Pisonis comites cohors inanis. Confirmato
Confirmare eum de valetudine Ioquimur significat, melius habere, & vires recuperare. Cieere Tironi: Satis enim te matuta videro, eum planὸ eonfirmatum videro.
93쪽
Fide Adhuc dum mihi nullo loco deesse vis, nunquam te confirmare potuisti. Eidem. Cum te bene confirmaris,
ad nos venias. cretare cum aecusativo.
Crepare cum accusativum habet, id signigeat quod loquitur,praedicat. . Horatius: sulcos & vineta crepat mera,praeparat ulmos. Idem si quid Stertinius veri crepat. 3.DE ET EX.PArxieula, siue praepositio De , quantam venustatem
gratiam, elegantiam obtineat, quamve crebro operi intermixta reperiatur,tam et si aliqui obseruarunt quo ramen bonarum literarum studiosi hoe &alia eiusmodi imitari facilius possint, qua si in albo praetoris huic folio ob oculos subscripsi. Plautus in captiuis. Emit hos de praeda, ambos de quaestoribus . Idem in Rudente. Nam de nocte multa, impigreque surrexi: In Mostella . Non bonus est somnus homini de prandio. In Cureullione : De illo emi irginem. In Truculento: Nam mihi de vento inisere' condoluit caput. Terentius in Andriae Clamat de via. idem in Adelphis :mo de nocte censeo hodie. Idem in Phormione : Vbi agi u de nostro patre colendu habebat. Cato de re iustiea: De domino bono, eolono bonoq, ςdiscatore melius emetur. Varro de re Rustieat. De asinisquenque amplissi inum & formosissimum quem possunt, eligunt. Idem ibidem: Quas mihi adposuisti in villa Rheatina ad laeum Velini eunti de controuersis. Cicer. Lentulo: Ego tua gratulatione commotus, quod ad me ridem scripseras velle te bene euenj re, quod de Crasso omum emissem . idem de Oratore t Equidem saepe hoc audiui de patre M socero meo. Idem Atti . Postea Me sala de Pompeio quaesiuit. Eidem: De Antiocho scire poteris Eidem:Neque facturus quicqua nisi de meo consilio. Idem de diuinatione: Et eum admiratum ques sita de Deo , quodnam illud esset tale monstrum & Deum respondisse, vastitatem esse Italiae. Idem in Academicis quaestionibus: Nisi devia fessus esset. Idem de diu Natione : Et redemptor, qui columnam illam de Cotta, de de Torquato eonduxerat faciendam , non inertia, aut inopia tardior fuit. Idem in Verrem . Cem con-
94쪽
stio causam Mamertinorum cognoscit,3c de eonfiij sententia. Mamertinus se frumentum non imperare pronunciat. Ibi deui: At de confiij sententia praeclarum recitari con silium iud ces audistis. Idem pro Sexto Roscio Am rino: In dominos queri deseruis iniquum est. Idem pro L Flaeco: Fundum Cirneum Romae mercatus est de Pupillo Metulonio. lce in Bruto :Tum ego audivi equidem ista inquam de maioribus natu. In partitionibus orat rijs: Qui eum in dominos de seruis quaeri noluissent, tamen deii: cestu,&coniuratione quae secta me colate est, quaerendum putauerunt. Ci pro L Cor Bal. udiui hoc de parente meo. Idem Cl. Fa. Cal. Quaesiui de mea Tullia quid egisset. Idem Dratri, Eis am, quod saepe viatoriabus cum properant euenis,ut si serius quam voluerint sorte surrexerint. properando etiam citius,quam si de nocte vigilassem, perueniant quo velint. Caesar in Commentari Cum de tertia Vigilia Petreius & Afranius castra mouitasent. Idem Oppio ac Cornelio Balbo. Misit ad me Gn. Magium de pace. Idem in Comment. De tertia vigilia culegionibus tribus e exstris profectus ad eam partem pelauenit. Ibidem: Ad Caesarem de pace miserunt.Ibidem. De inedia nocte missus equitatus. Horatius in Epistoli et Ut iugulent homines surgunt de nocte Iatrones .
Terraque de Ductu quam si amara docet.
Quae proprium mixto de sale pondus habet
Hei mihi de monitis torqueor ipse meis. Tit Liuius ab urbe condita: Quaero de te, arbitreris ne. Papinianus ad Senatuscon.Tres ei.l. Haeredes:Peto de te Hor charissima.
meero Attico: Qua fuit ex eo plaeercine indices a praetore legiῖ lbid. Cum autem ex eo quaereret quid videret Idem de diuinatione 1 C. Marium eumfascibus laureatis ex te quaerere,quid tristis esses
95쪽
9x HADRIA. CARDIN. QVam pulchrum est bone Deus) hoe quoque d cendi
genus, quod ex uno, eodemque thesauro, bonorum auto Ium, nuper erui, a paucis ut arbitror consideratum, cum optima quaeque sine attentione praetereuntur. Dice
re enim testimonium, viri illi clarissimi proferre solebant eo modo loquendi,quo aut testificari aut probare etiam dici coeptum est. Cicero de oratore : Pilum igitur placet cum de eloquentia praecipias , aliquid etiam de testimo-n ijs dicendis, quasi in arte tradereὶ Idem ad Quintum fratrem: Cum testimonium secundum fidem & religionem grauissime dixissem. Idem pro Sylla Cur dixisti testimonium in aliosZIbidem. Qui in illum testimonia grauia dixerunt. In eadem oratione: Qui testimonium de coutur tione dixi In Verrem: Qui priore actione ita testimonia
grauiter vehementerque dixerunt, ut Artemonem Ce
rurupinum legatum & publice testem, Quintus Horte sius accusatorem, non testem esse dixerit. In eunde:Nunquam post populi Romani nomen ab Siculis auditum Secognitum Agrimenses contra quenquam infirmum ei-uem Romanum dixisse, aut fecisse quidpiam,qui tunc contra praetorem populi Romani magnis iniurijs, & magno dolore publicὲ testimonium dicere cogerentur. In eunde: Num expectatis dum Lucius Metellus, is qui multos in istum testes imperio, & potestate decernit, idem absens,& de istius scelere,improbitate, audacia testimoniu dicare In eundem.Sed ornationes tuo iudicio, ad testimonia dicenda venerunt. Idem pro Cluentio:Non recito testimo'nia hominum honestissimorum, quae in Sihalenum sunt dicta. Ibidem: Falsumve testimonium dixerit. Idem pro Cluentio:Neque cognitum commemoraui, neque testimonium dixi. idem pro Planco: Multi etiam communes inimici rerum omnium, qui ita semper testimonium de ambitu dicunt. Idem pro L. Flacco . Mortuus est aculeo iam dimisso ac dicto testimonio. Ibigem: Qqi autem dicit testimonium ex nostris hominibus, ut se ipse sustentat Ibidem:Vt qui ante dictum testimonium sibi temperarit. In eundem: Pueri autem Sisennae credo, qui audiuissent, quae in istum testimonia essent dicta, oculos dei isto nunquam eij cere, neque ab argento digilsi discedere. In eundem et Melitens s Diodorus est, qui apud vos antea testimonium dixit.In eundem:Tam ea quoniam haec a malo tibux
96쪽
ribus eonstituta aeeepissent, testimonium ne quod dieerent. Idem de natura deorum: Diogenes quidem Cynicus dicere solebat, Harpalum,qui temporibus illis praedo foelix habebatur,eontra deos testimonium dicere, quod in illa fortuna tam diu viueret.Scaevola de testibus. Inuiti testimonium dicere non coguntur. Vlpianus de testamentis,i .Quod testamento: Mulier testimonium dicere in testamento non poterit.Caius de testamentis, i. Cum lege Et eo amplius, ut putant quidem, nόve ipsi dicatur telii-momum. Archadius de testibus, i. Testimonium: Ex his quibus non interdicitur testimonium, nec ulla lege a dicendo testimonio excusantur. Calistratus eodem tit. l.Testimonium: Lege Iulia de vi cauetur, ne hac lege in reum testimonium dicere ei liceret.&subdit: Qui is testimo. nium dicendum, vel non dicendum, pecuniam aecepisse Iudicatur. Cicero in Vatinium testem. C sim antE Laelius Nutricula seditiosorum omnium testimonium diceret. Idem pro M. Caelio: an grauis sapiens moderatusque vir religios E testimonium dixisse videatur. Idem pro Sex.
dicturus est. Ibidem. t in minimis rebus amplissimi ho mines testimonium de sua re non dicerent. Ibidem:Testimonium non diceret.Asconius Paedianus: Ultimae testimonium dixerunt. Idem: Dixerunt in eum infesti testimonia principes cluitatis. Idem Qi md Siculi, qui antea publice testimonium dixerant. Idem : Apud antiquos & de auditione testimonium dicebatur. Idem : Si testimonium aduersus eum dieeret. Titus Liuius ab urbe condi Quod
falsum aduersus se testimonium dixisset. Idem pro L Cornelio Balbo: Et testimonium dixisset public E.
TIIcere causam, dicere diem, dicereius, dieere sente tiam, dicere legem .modi sun id cendi diuersi, diuersa
tignincantes. Est enim dicere diem,certam diem reo constituere,ut accusetur Dicere causam est,cum reus aecusationibus respondere cogitur. Dicere ius est, citat iudex iustitiam reddit vel ministrat. Dicere sententiam est, eum
quis ut in epi E dicunt) votum suum dat, vel opinionem suam dicit Dicere legem est,quod praefigere: praeseribere
quid opus sit facto. Plautus in Menecli. Apud Aediles P
97쪽
94. HADRIA. CARDIN. 'proeliis factis plurimis pessimisque dixi causam. Teren
tius in Aqelphis: Adoersum ne ii iam causam dicerem, cui veneram aduocatub Cicero pro Sexto Roscio Amerino: Ea nos hoc tempore utimur, qui causam dic inus.Ibidem ἀCausam dicit is qui unus relictus ex illorum nefaria caede restat. Idem in Verrem et Fuit nundinatio aliqua, & illi non noua, ne causam diceret. Ibidem: Quis non pellimescat causam dicere domino, λ Ibidem: Causa dicta, damnari sunt. Caesar in Commentarijs: Orgento lagem ex vinculis causam dicere coegerunt, di subdit: Die constitnta causae dictionis.Titus Liuius ab urbe condita : Virgo Vestalis de incesto causam dixit. Ibidem: Semel causam dixit. Idem de bello Macedonico:Scipio iussus dicere caulam, orationem magnificam de rebus a se gestis exorsus est. Inae Ela Cieero in Verrem : Iadicta causa in vincula coniecit
Plautus in Asinaria: Quem videam aequὰ essem aestia, ut duas dies si dicta sit. Idem in eaptiuis His diem dicam, irrogabo mulctam. Cicero pro Milone: Diem mihI credo dixerat,mulctam irrogarat.Tit .Liuius ab urbe cond. Caesoni capitis diem dieitabidem: Accusatorem primu VIDginium,& Appium reum dei: nt,cum diem Appio Virtinius dixisset: Appius stipatus patritiis iuuenibus in Do Iuni descendit. Ibidem:Rei eapital is diem Posthuimo dixerunt. Ibidem: Rei capitalis diem gieere. Idem de bello Macedonico: P. Scipioni Africano duo I Petilia diem dixerunt. Cicero pro T Annio Milone : Diem mihi credo dixerat, mulctam ii rogarat, actionem perduellionis In
Cicero in Verr. Audistis ob ius dieendum .Q.Varium dicere procuratores suos isti centum & traginta millia nummum dedisse Ide in prouineijs Consularibus Emitti zrandi peeunia,ut tibi de pecuniis creditis dicere uo ditus in liberos populos.& subdit: Id emptum ita vendidisti,
ut aut ius Doti diceres,aut bonos ciues Romanos euertexes & subdit: Perseuerauit ius publicano non dicet e. IUI-dem: Non offendebantur homines in eo neque mole ire ferebant abesse a foro magistratum, non ius dici, non
98쪽
iudieia fieri. Ibidem Isti peeuniam ob ius dicendum dedisse. Plautus in Menechmis: Iuris ubi dicitur dies, simul patronis dicitur.Titus Liuius ab urbe cond. Aut ius de pecunia credita diceret. Item pro Lucio Flacco: Qui anno amo Romae ius dixerat. Dicere utentiam. Cicero in Verrem: Mos est Syracusis,ut si qua de re ad
senatum referatur,dieat sententiam qui velit, nominatim nemo rogatur. ibidem Vt quisque aetate & honore antecedebat,ita sententiam dixit ex ordine & subdit: Cum sue geret nemo,neque sententiam diceret.Idem ad Atti eum: Noeet interdum Reipubl. Cato: dicit enim tanquam in
Romuli face sententiam.Idem in Philip .quarta: Ut sententiae de summa Reipub. liberὸ dici possint. Ibidem : Me consule sententiae salutares dictae sunt, quibus ad hane diem viximus Idem in Philippica xiiij Qui hoc loco sententias dicimus. Caelius Ciceroni: Consulem designatum primum sententiam dicentem.
Prudens emisti vieiosum, dicta tibi est lex.Dv CERE SORTEM, VITAM,
Spiritum. T Vcere sortem,vitam, spiritum. Cieero in Verrs: sors ducitur,quamobrem λNemo erat voluntarius laudator praeturae tuae. Virg. Stat ductis sortibus urna. Cicero pro lege Manilia: Cum veltros portus,atque eos portus, quibus vira & spuritum ducitis, in predonum fuisse potestatΤ sciatis.
vertere vicio. D Are vicio,vertere victo .dare erimini, id est,quod eo ruptissimE dicitur Ineulpare. Plaut. in Epidico: Quis erit qui id vertat victor Idem in Militer Ne quis tibi hoc hodie vicio vertat. Terentius in Andria: Nunc quam remvicio dent,quae animaduertite. cicero in Bruto: Quia etiam memini eum in accusatione sua Q Gallo crimini dedi fiet ibi eum venenum parauisse.
99쪽
HADRIA. CARDINALI sDARE PIGNORI.
- Αre pignori,idem est quod oppignorare.Sed hie etiamodus dicendi obseruandus est. Plautus in Mostellaria Heri X Letiam dedit hucusque pignori.
Dicet aliquis, Roget aliquis, modus est dicendi, quo inepti dicunt, FortE aliquis utilii dicati Vel, si quis me roget. cicero in paradoxis:quid est igitur, quaeret aliquis,
Dei j cere oeulos, celeritatem aliquando significat, aliquando praepudore submittere. Cice. in Verrem:Si tantulum oculos deiecerimus,praestis esse insidias.
DEPONENTIA PASSIVA. NE c est praetermitendum, esse apud perfectos illos
autores deponentia nonnulla,quae in participijs plerunque passive ponantur, quorum vel pauda eollegi de multis,ut palam sit nullam aliam esse Grammatica,quam modum loquendi,quem aut obseruare, & imitari neeesse sit eum, qui Latinus diei cupit: aut si id neglexerit, in sua barbarie contabescere. Cicero Attico: Sed ea omnia mihi sunt patienda .Eidem Te etiam atque etia oro, ut me totum tuendum in scipias. idem pro M. Caelio: Magnum crimem, vel in legatis insidiandis, vel in seruis ad hospitem domi necandum sollicitandis. idem pro Cornelio valbo: Huius virtus praesens experta atque perspecta obtrectetorum voce laedetur. ibidem: Quiddam de eomuni conditione omnium nostrum deprecandae malevolentiae causa breuiter eommemorandum videtur. .lbide: Verun- tamen vigiliis nocturnis, & concione hominu institutu illud conceptum atque meditatum est. In Antonium: De laude silebo, quae gratissima memoria omnisi ei uium inclusa , nondum autoritate publiea testata est Idem de senectute: Agro bene culto , nihil potest e sie usu uberius, specie ornatius, ad quem siritium non modo non retardat,veru metiam inuriat, a ce allectat senectus. Idem in paradoxis: An quispiam in potiundis voluptatibus gloria se,& praedicatione effert Plautus in Baccidibus: consoladus mihi hic est Cicero Attico: illud inest tamen co- modi,quod & mihi & caeteris amicis tuis nota fuit,&abs te aliquando testificata tua voluntas. Horat.
100쪽
DE SER M. LATINO. ' ' oblitusque meorum, obliuiseendus & illis DUM PARTICULA, CUM
PArticula Dum, coniungitur a perfectis illis autoribus, cum verbo expecto, mira eum elegantia, &pari propemodsi concordia, ut facile sit considerantibus iudicare, unum illis atque eundem fui Te dicendi modum. Plautus in Pseudolo:Ne expectetis dum redeam. Idem in Calina: Ne expectetis dum illi ad eos exeant. Terentius in Andrin: ergo ne expectatis dum exeat hucΤIdem in Eun cho: Concedam hinc intro,atque expectabo dum veniat. Cicero Lucio Luceto. Sed ad properationem meam quidem interest non expectare dum ad locum venias. Idem in Brutor Quod scribis te in Italia motaturum dum tibiliterae meae veniant, si per hostem lieet Eidem: De sororis autem tuae fit js non expectaui Brute dum scriberes. IdemG: Pompeio: Non expectaui dum mihi a te literae redderentur. Idem Attico Ego in Arcana operior dum ista co-
Ibid. De Adfidio & Palicino non puto te non expectare dum scribam Idem in Pisonem. An ego expectem dum te quinque & ieptuaginta tabellat diripiantur Idem in Veia rem Quid expectas, an dum ab inferis ille Malleolus exurgas ZIn eundem: Nolite expectare dum omnes obeam oratiane mea ciuitates. Idem in philippicis Non expectas dum testimulis fodiam: Virgilius: Quid mororὶ an mea P:gmalion dum moenia frater. D estruat Vatinius Cieeroni: Si hoe expectandu sit, dum totum hellum conficiatur. Cautus eidem: Saltem dum quid de His an iis scitur expecta. Plancus eidem : Sciebam enim,& cautius erat consilium, expectare me ad Isaram, dum Brutus traij ceret exercitum. utus eidem: Ego tibi ut antea scripsi dum mihi a te literet veniant, in italia morabor. Idem eide: Noli expectare dum tibi gratias agam. Titius Liuius ab urbe eondita: Expectare dum consul, aut dictator fiat Ibide i Nee expectet dum a Roma legati venetant. Ibide: Moratus dum milites ad praedam discurrerent. Ibidem Moratus dum imperatores consuleret. Ibide Expectantes dum ab hostibus elamor inciperet. Idem de bello