장음표시 사용
341쪽
gumentum eonstituit e est illud , quod attenta observatio quemcimque docebit: scilien osdem . qua prodroma symptoma a cum morbo futuro eonis spirant , ratione , - ipsam , quae hune sequiarur valetudinem, praeviae aegritudinis naruramae indolem plerumque per tempus sat longum retinere. Qui febre inflammatoris , vel locali ad partem phlogosi correptus, sanitatem recuperat ris, multos per dies, interdum per annos, sub redeuntis, aut di integrae sanitatis aspectu , ad eosdem tumultus inclinat; ae stimulo non m a. gno, vel a medicamine, vel a cibis potuque ingestis, vel ab iris, aut corporis vel partis violento exercitio, admoto, in similem priori affectum facillime relabitur. Post febres, quae ex bilios constitutione , vel ex abdominali saburra originem traxerunt , quemadmodum venistriculi languor ae ciborum fastidia diutius a morbo continuant; ita vel levis in victu error, convalescentes in pristinam aegritudinem praecipitat. Quem libris nervosa detinuit; hie, amotbo superaro, vel curis, ae animi pathemate deprimente, vel studiis mae postere susceptis deleactus, vel evaeuantibus medicinis, aut diaeta
rigorosiore, ac parum nutriente, vel a venere,
haemori hagiis, suppuratione , sudoribus immod raris exhaustus, aut athmospherae impurae , nos
342쪽
eomiali, diutius expositus, in pristina discrimina, vel in hydropem, aut tabem coniicitur . Hominem a se bre periodica intermittenιe, vel sponte vel arte restitutum, quaecunque debilitant , quo magis ille superato vicinus est morbo , aut quo magis caussa debilitans in pristinae affecti si is punctum, seu in diem ac tempus paroxysmi, in eiderit; eo certius ad statum, quo emerserat, ebrilem reducunt atque hinc aut evacuans alisuum medicina , aut sanguinis detractio, aut sola iam menstrua purgatio, aut moeror animi, aut demum aeris paludum effluviis corrupti , vel humidi frigidique actio, frequentissimam morbi recidivi occasionem largiuntur . Qiodsi haee vel in illis, quos crisi perfecta iudicatos fuisse novimus, oceurrant; quam facile apud alios, qui sanitatem per crises repetitas longiori intervallo recuperant , - aut qui per metastasin , vel per morbi mutationem iaalium , gravioris aegritudinis pericula evaserunt , convalescentium variabitur conditio i Sc quam necessatia , dc simul quam difficilis est eorum , quae tam ambiguam ac vacillantem salutem confirmant, praescriptio l . . . . Hic etenim febris, pro maxima quidem parte infracta, quo exacerbari alias consueverat, tempore, nunc singulis, nunc alternis sere diebus, redeunte,
343쪽
ut omnis iugii letur, aut piae idos, olentesque sudores ' aut urinas purisor mi sedimento instru- , aut utramque simul excretionem , ex spe.
Ehat; - illic, depositae in partem ignobilem ,
materiae, quae morbum aut fecit, aut ab e dem inducta suit, maturationem, evacuationem
desiderat; aut, si per solita colatoria , quod sti. mulum, lentamque febriculam continuat, exopelli recusat , artificiales abscessus santiculos ,
se tacea , repetita veste antia. - aut frequentes
blandasque per alvum evacuationes sibi expetit; - in his, omnis, in quem prior aegritudo transivisse videtur, morbus, in irritabilitatis excessu, & chronica qliasi systematis arteriosi inflammatione , eum pulsuum frequentia , duri. tie , calore interna, ac siti coniuncta consistit;& acida mineralia , non sola , sed aromaticis , spirituosis remissa, ut Et exirium vitrioli , aut similia , requirit ; - in illis , nervosae potius potentiae aut stupor , aut sensibilitat morbosa , secundariam aegri rhadinem fovet, & grata rob rantia , antispasmodicis coniuncta , vinum atque corticem pertivianum , liquorem a nodinum, subinde & opium , sibi exigit: - in aliis, a
morbo superato, vera laxitas solidorum , ac systematis lymphatiei inertia, debilitatem coomitantur : de statum convalescentis, aut lae.
344쪽
mmae, aut viri, ebIreoticis simili Imum aut in
corpora universo , aut, poli morbos locales , in partibus , inducit: atque , sub victu nutriente , frieliones , equitationern, & corporis in aere eampestri exercitium, aquas martiales, aut ser-rtim , eorticemque chinae , aut frigida simul balnea , & fascias exposcit in aliis demum latens in corpore, praeuium ante morbum, dispositio, aut acre rheumaticum; arthriticum, scrophulosum, vel aliud, in divellam ab illo aegritudinem evolvitur' quae, si elit perfectae valetudinis recuperationem diutius praescindunt rita peculiarem medentis attentionem, dc seduli. tatem communi maiorem efflagitant ; dc quam ambigua eonvalescentium eonditio, quam disti. cilis recta eorundem curatio in multis esse s leat, abunde manifestant. Sed ne limites praescriptos oratio excedat, Vos nune compello , egregios Artis Apollineae
Candidatos , TE FRANCISCUM NOCEDTI , atque TE IOSEPHUM DOMINICUMBONFICUΜ, Tie in enses, TE ANTONIUM FRIERI, Tyrolensem , ae TE AUGUSTUM
CRAMER , Bado - Badensem , accedite , &quam Vobis studio indefesso parastis, mercedemaeeipite i Tu egreste NOCETTI , priusquam
Medicinae te traderes, naturae in corporum
345쪽
6ntulorum principiis struendis mysteria scrutari uoluisti, & qua , hoc ipso in studio eolendo ,
felicitate non communi progressus es ' solidi Lsimum simul Medicinae sundamentum posui iti . TU, morum suavitate, ingenio ae industria fingulari bonis omnibus dilecte BONFlCE , quos sors TIBI bona, hac in alma Μulatami sede honorificos Natales concessit: hos , qui
donum tunc suerant, ut meritum nianc TUUM
eonsiderari fecisti l TU , dulcis quoque meae , Patriae BADENSIs fili dignissime, CRA ME. R Et quod probitatis eximiae, indefessi laboris, ae felleioris ingenii hae in alma TICINENSI Academia retulilli , testimonium , hoc TIBI,
elegantissimam ae Civium eandore, humanitate , probitate non minus , quam pace , Europae quondam eoncessa, celebrem in Vibem reduci, RASTADII fiduciam, qua sere quinque abhine lustris, nee hodie in eandem ingratus, fruebar, honorifieentissimam merebitur. I se.
lixi & sub dulci Principis, CAROLI FRIDE.
RICI, TRAIANI in subditos amorem pateris num superantis, Imperio, Civicam TIBI necte Coronam i - Ηaee, frontem quoque TUAM egregie FRIERI, quondam exorneti nune lauis
re, quem dilectis Apollo filiis concedit, sub pulei imagine, capar, annulo hoc, digitos ci
346쪽
gite, ae equestris dignitatem honorIs In miseri rum valetudine tuenda quaesitote i Qitem V Ο-BIS aperio, liber, continuandi VOS studii, di quem claudo , hic naturae sae pius , quam ambiguae theoriae , interrogandae necessitatis , commoneati ad ultimos Amici amplexus v nitet selices aliorum selieitate estote
347쪽
romicosathoIogicas Fur magnae sane utilit pir ) suadente praecep ore perili. SOEMMER-RINGIo, iam ante duos tan3inuare nereυι annos. Eriremirarum enim inferiorum, quae superes expositio oe anatomica o pathologica , eiusdem mihi videbatur momenti, ae superiorum. Absolutum eriam Useν opus, studium eum per biennium fere omne in id impendi I verum de quibusdam morbis ebirurgicis bucusque in-
348쪽
34x complete peractis, fusius disserui libuisi is
sinui , quae observaυi a natura iserato flabi-ιita quam ut incerta s fugiunt enim talia rempus ) ea rradiassem. Insuper rabulis formaque illa , quibus B. CAMPERUS suum decονaυit opus meum instruere propositum est. Quae omnia operis prorogarunν absolutionem . Angustus igitur de arrbriride selegi thema, eis satis 3ritum , atramen nondum exsausium . Auctores enim quam plurimi sentialem huius morbi neglexerunt partem , ossum nempe mutarionis disquisitionem accuratiorem , O quando de morbi sede disputatur , exigui sane momenti non est, ossium arthriticorum indolis cognitio . Equidem non ignoro , viros in ar e medica cele-herrimos , qui meliora de huius morbi sede commendarunt , ossium ab ar briride vitia, ranis quam primarium consderabs eriterium . Magna ossium morbosorum couectio nos me iam iniures anre annos in has deduxit assem vationes , quas postea continuo novis augere cadaverum dissectionibus probare conatus eram is Si opera , quam describendis talibus vitiis impendero, non inutilis habeatur, plura aliorempore de iisdem tradere decrevi .
349쪽
OSSIUM ARTHRITICORUM DESCRIPTIO.
IN deseribenda ossium arthritieorum indole &structara , a superioribus quidem' extremitatibus incipere , ordo postulasset verum cum inferio. rum extremitatum ossa praecipue hic morbus. invadat laedatque, maiorem etiam eorum copiam coemeteria cuiuscunque praebeant loci ,
sicque generalia huius generis affectionis ossium morbosae signa , melius ex iis , quam ex prioribus abstrahi possint, eorum praemisi delinea
An dextri , an finistri lateris ossa haee saepius dicto laborent morbo, 'non omnino discernere leve est. Inter quindecim collectionis nostrae ab illo octo, septem ab altero morbosa
Sexum , quem prae altero invadat, aeque dieere diffkile est . Eorum aliqua anchylosi cum sacro osse iuncta sunt; plurima non . Partim respectu ma4
350쪽
gnitudinis levia, tenuia, angustisque & exilibus pubis, nee non iis hii ossibus sunt instructa, ita
ut articulo exeeptu non parum cum iis consentiant cox:s quarum femora luxata. E contrario alia magna, ponderosa itemque erassa sunt.
Exceptis articulorum caveis partibusque in vicinia sitis, in quam plurimis os reliquum sanum, solius tuberis Arma mutata videtur. In duabus latus acetabuli internum pelvis respiciens caveam ad se mi unciam protrusum est , tribus aliis idem , at incipiens tantum est
Aeetabula tune vel angusta sunt & minore comprehenduntur volumine, vel ossa sunt mi. nus erassa & ponderosa. In plurimis nihil huius aeetabuli mutati nis cernitur, & vel robusta ossa sunt , vel acetabula magis minusve superficiaria amplaque . Numerus coxarum profundarum maior ;minor vero superficiariis instructus est acetabulis. Ratio in iis, quas nos servamus circiter prehenditur, ut Ia. ad 3. Uix non omnia rotunda gaudent figura acetabula. Prcifundorum diameter pollices duas lineasque circiter quatuor , altitudo pollicem dclineas metitur quinque.