장음표시 사용
11쪽
Labor novae Versionis V. Tu. neque potest ad publicam omnium adprobationem jam hodie feliciter cedere, cum soli Fomtes pro norma assumuntur. pag. 628.
Idem Iabor parandae novae VersioniS, cum Fontes hodierni pro norma sumuntur, ea potissimum eX ratione minus feliciter Cedit, quod Fontes isti multis in locis corrupti
Displicebit hodie quibusdam ista asser
tio, & sane critico hoc tempore OpUS minum ipse reprehenderem, si reprehensoribus careret, quibus nullum Utile opus carere
unquam potuit, ne hoc ipsum quidem S. Hieronymi, quod jam appellatione Vulgatae notissimum ego defendendum suscepi. Illa
prius creta, moX haec carbone notabunt; ceterum vel authoritate decernent, Vel ratione: eligant, quod libuerit, ego quod assero, clare demonstro. Legant. prius Mpostea despiciant, ne videantur non ex judicio, sed ex odii praesumptione ignorata damnare. inier. Ρraef. in Bai.b
12쪽
Qui providentiae Dei, ex qua pro in
tegritate Fontium argumentum duci solet, pag. Operis Ioar. leges praestituunt, ut intemeratae lectionis in singulis textibus perpetuo conservandae privilegium determinate hebraicis, & graecis exemplaribus Conferat,
nec eventa praeteritorum temporum considerant, quae hebraica aliqua monumenta
perivisse monstrant, & in eandem, quam commendare Volunt, providentiam summi Numinis peccare videntur, dum immenta bonitatis effectum non agnoscunt in Evaim gelii primi lumine hebraice primitus o rato , cujus rutilans fulgor, corrupto jam inde a Isoo. annis fonte, demumque penitus amillo, in tota Versione orbi terrarum
sufficienter illuxit ad salutem. pag. II .)
Utilis tamen est ad hebraicos Veteris ,
& graecos Ν. Tu. Fontes recursus, nec damnandum, sed magno conatu promovendum est Sacrarum Linguarum studium
Quod quibus modis utiliter fieri possit, ube
'aeter defensionem Uulgatae duplex in hujus operis utilitas. Prior se offert in brevi variorum textuum expositione literati, quam,
13쪽
quam, etsi in presenti non erat neces aria, non facile praetermitto, ipsumque textum, suo loco avulsum, plerumque ita Conor e hibere, ut Lector sine tardiosa Bibliorum inspectione sibi ideam contextus efformare postit. Quam hoc eidem Lectori gratum futurum sit, nemo non videt. 'seriar in eruditione non Vulgari, quam in quaestionibus circa exemplaria, Versiones,& varios Scripturarum sensus sibi comparaturus est, quisquis opus a capite ad calcem, attente, & reflexe evolverit. Dedi operam, ut tot inter obscuritates, quae hoc exercitationis Biblicae genus circumsistunt, scribam aliquid gratum Lectoribus, utile Ecclesiae, dignum posteris; praesentium quippe judiciis non 1atis mOVeor, qui in utramque partem aut amore labuntur, aut odio. Ηier. in Daniel. Edit. Vallars. Tom. Ιχ. col. I 36 .) Multi tamen etiam ex modernis conatum meum, ut spero, probabunt, maXime, quod ad defensionem illius Editionis eum converto, qua jam
ab annis MCC. Ecclesia Occidentalis uti consuevit, & quam Concilium Tridentinum pro Authentica habendam esse, gravissimis verbis asseruit. Quod vero deest operi, progrediente tempore supplebunt alii me
14쪽
doctiores, & argumentum amplam per se, ac magnificum tractatione ipsa splendidius, illustriusque essicient, ubi bonis literis major aliquando honos habebitur. Erunt fortasse, qui haud boni consulent, complures a me laudari heterodoxos, 1ed qui istud mihi vitio vertit, scopum OperiS non attendit. Ita fieri oportuit, ut, dum vulgares eorum Theologi adversus Uulgatam nostram tantOS motus cient, proprio mucrone confodiantur; neque enim facile deprehendes, quempiam eorum a me adduci , nisi ubi aut rem catholicam adjuvat, aut suo nixus judicio aberrat multum, quamvis eminenter doctus, cujus periculo alios aequum est doceri. Praeterea alia est dogmatum , alia Philologiae ratio.
Non erant honore suo privandi viri omnigeda eruditione excultissimi, qui, licet professione sua ab institutis nostris alieni, Vulgatae tamen Eminentiam, Tridentini decreti aequitatem, argumentorum adversus septem libros V. Tti. deuterO-canonicos a Ma.joribus suis productorum infirmitatem, plerumque confitentur; gratulandum Ecclesiae catholicae, quod omnes jam heterodoXi sep- tem libros Ν. Tti. olim controversos, ecsententiam de novitia punctorum Biblico-
15쪽
rUm aetate, quae catholicae Ecclesiae oppL do consulit, ex aequo recipiant.
Ρalam enuntio, in multiS non tam mea, quam quae scopo meo aptiora existimaveram, ex aliorum litteratis laboribus collecta me tradere, felices sumus nos hodie, qui alieno jam thesauro ditamur, quem pro-1tantem si in penum meam non deportassem, fecissem inconsulto; dum scribimus, verius describimus. Quantis tamen sudoribus 1teterit, in quaestione hucdUm eX proposito non discussa, diversorum librorum evolutio, ex iis, quae lecta sunt, eorum, quae praetenti instituto deserviunt, enotatio,ia in ordinem suum reductio, haud dissiculter quisque perspexerit. Caetera inter subsidia Bibliotheca Seminarii nostri Sabariensis, Excellentissimi Diti. Eppi. munificentia se-1ectioribus libris instructa, non parvo mihi fuit adjumento. Auctores, per quos profecerim, passiin indico, illud vero odiosum, M aures aggra-Vans , in compendiis Obvium, vide rarius adhibeo; quia experientia constat, hoc modo illuc Lectorem dirigi, quo fere numquam pertinget. Suadetur, M imperatur Didess, sed nemo videbit. An enim haec videndi causa molestius iter emensuri, Bi-: blio.
16쪽
bliothecas adibunt' Ut una brevitati in citationibus consulerem, magis e re futurum putavi, plerumque adjecta editione paginas adnotare, quibus res adductae continentur. Quod ad lingvas Orientales, praeprimis hebraeam, A graecam attinet, quaS Operi suis in locis inseri res ipsa poscebat, harum cognitio Curionibus sacris non est
necessaria: lassicit quod fuit ab initio, iasemper erit, aliquos superesse in Ecclesia,
qui ea, quae a proprietate harum lumen faenerantur, caeteris pandant, etiam sic poterunt sobrium formare judicium de variis textus Originalis sensibus, quos apud Ιωterpretes deprehendent. Quia tamen, ut gustus seri hodie, nemo rivulis contentus esse, Omnis autem cupit lantes rerum videre, Lectoris Commodo hebraicas, & graecas voces latinis literis exhibeo, more jam aliis viris probato, & usitato: ut quid enim characteres alios, quibus etiam Typographia destituitur, adhibeam . gnaris non est necessarium, ignaris non est prosicuum; praestat latinis uti literis, quam veluti Magicis quibusdam ductibus sparsim inserendis Lectorem aut
admiratione vana, aut Panico terrore com- plere.
17쪽
Ρorro literarum hebraicarum sono Iaunae non 1atis apte respondent, pag. operiS 45 . l. II. & II 88. l. 27.) itaque Alephotiolum hodie consonantem positis duobus supra vocalem punctis hoc situ ἀ; Beth per bb, si tali loco cum aspiratione Ut υ latinum pronunciatur, ad differentiam alterius literae Vaυ, quod est ipsum D latinum, designo, quamvis prorsus nihil peccet, qui bosimpliciter, ut b latinum, more Ueterum protulerit.
Zain eXprimo per a graecO-latinum, no, quem apud nos habet in vocibus: D-lus, nona, Zoilus: non autem more germanico velut M. heth designo per cob, posita duplici b post e, ut a Chaph, quod Va- Iet ch sono latino-graeco, ipsa scriptione distingvatur. Chera vulgo, mere ut ch, seuchi Graecorum pronunciatur, sed cum intensiori aspiratione, & ex imo gutture. Sed non sunt haec tam anXie curanda, e gr. panem dicunt Debbem, ac si scriptum esset is hem, aliter saepe Veteres pag. 49o. lin. 32. Universim in lingvis mortuis vera ignoratUr pronunciatio, ponatur pro vera, quam usus
Tet est i latinum, Thau, vel Thaυ est tb graeco-latinum, ut Theologus, thema. Ain, seu
18쪽
seu arn consonantem asperrimi spiritus, quam ob dissicultatem pronunciationis Optimum est
negligere, pag. 3 7. l. 23. sola prolata vocali ejus, per I ypsilon latinum ob aliquam figurae similitudinem designo; unde
in lectione vocum liebraicarum omne I pro non adjedio habendum. e. gr. pag. 778. l. s. 6. a . Ubi de Voce Oreb dissero, non jο- rebo, jocto, Vel iorbo, sed tantum Orebo,
octo, legendum, quia I superfluum est, iatantum indicat in hebraeo positum esse ais, quod omni caret apud nos sono, sic Arabes dicimus, non HarabeS, eo minus Iar bes; per I solum monetur Ledior de litera ais in hebraeo tali loco cubante. Sic pag. 773. lin. I. pbet lege non pbet, sed pisi, ibidem lin. penult. tboapb tb, non thoja-
diade optime exprimitur seno hungar, ci ta, A germanici a , seu, ut aliqui scri
Zank, Zeit, Zoil in , Zolliter, cui plene
respondet in Ore nostro o ante e , & i e. gr. Cicero cecidit; ego tale tZade denoto perta, e. gr. t ebaoth, eXercitus, quod vulgo
dicimus Sabaoth. , ne est f nostrum, ρ ibi gr. ut in Phariseus. S li teram sibilantem hebraei in suo Alphabeto habent duplici sor
19쪽
mma, & gerna. R. hungaricum; altera m ma est Sin, quasi hungaric ais, cujus χ-la figura, non vero saltem in ore nostro sonus dissert a priore Samech; itaque ad indicandam non soni, sed figurae solius disserentiam exprimo per so, ubi e in legendo pro non adjecto habendum. Si vero in teX- . tu hebraeo est Schin, quod solo puncti superpositi situ internoscitur, senat, Ut s hungaricum, Fb germanicum, ob gallicum, e. gr. schalom ipsaX, shva aspexit, sono, M significatione germanica; tale s, seu Schin d
signo perso, ubi ob pro non adjecto, iamero signo soni germ. sub habendum. Arabicum Gim , seu G, ipsum nempe
Gimet Hebraeorum apud Africanos sonat, ut g gallicum ante e, & i, seu ut as hungari- Cum in Ueb, asido, asis, quod IIungari per vel α' scribere possunt: communiter V ro alii Arabes pronunciant, ut plerique Italorum g suum ante e, M i e. gr. in VOCi
ris sonus iste prolatu facilis resultat ex molli sono D, A mox dicto D, proinde adum-bro quatuor literis hungaricis Das, e. gr.
I. I 3. chbarag Iasa, lege, quasi italice esset scriptum metata, chbaragia.
20쪽
riade Arabicum si supra se habeat pum
ctum, valet d latinum, moderni Turcae ut a latino - graecum proferunt, e. gr. Aodi j dex, I ur. 8aai, Ramadan h. e. Cinerum,
seu poenitentiae mensis, Tun RamaZan; e primo tale taade, seu dad per da , ut L ctor pronunciet per alterutrum sonum, quod proprie per d legendum e. gr. pag. 8qI. l. I. I adimethi. Uocalem Hebraeorum e dictam sepol, ad disserentiam alterius e longioris, quae Vocatur mere, per diphthongum in interdum adumbro, i autem longum, quod indicat Jod intra textum in putuito homogeneo quiuescens, posita superne Virgula designo. In
graecis era, seu e longum, quod, etsi err nee, ex usu velut i esserimus, per Virgulam, in signum Vocalis longae superne appositam, ab e brevi, quod est epsilon, d, 1cerno. His prae se habitis qui textum Originalem latinis literis expressum legerit, idem & cognoscet, & una debite pronunciabit, quod, si linguarum gnarus esset, inspecto codice originali videret, & pronum
Atque haec sunt, quae . praefanda duxi. Si cui in asserenda Vulgatae authoritate, Adeprimenda constituta nuper Fontium ii,