장음표시 사용
211쪽
g. 137. Praeparatio per ignem. 2os cibus quotidianus, Sed lare fructuS, Semina, Panis, olera, et lac animalium, alimenta praebebant.
g. 137. PrReparatio per ignem.
Primitus omnia alimenta cruda, Sine ulla praeparatione, deglutiebantur, quia deerat ignis; et si ignis aderat, usus ejus ad praedarationem ciborum, ignotus erat. Casus, dubio Procul, homines docuit, carnes aSSare, et demum coquere, quibuS semel gu- Statis, perpetuus ignis solerter alebatur, donec λ- me S Tepertus esset, quo scintillae, lapidum aut ligno rum a rictu excitatae, excipi, et in flammum redigi
P0 Ssent. Quae ratio excitandi imem per chalybum et lapidem, Vel per affrictum lignorum, in quo verbin P etymologia haeret, Ies. 52, II. 64, I., antiquior sit, facile definitur.
Frumentum itaque primitus Sino omni praeparatione manducabatur, quod etiam aetate Chiisti nondum prorsus in desuctudinem abierat, Matth. I 2, I. Levit. 2, 12. D e u t. 23, 25. InVento usu ignis, Coeperunt quipiam frumentum torrere, quod et dein-ccps fieri consuevit; hinc tostum frumentum et ejusdem sarina nominibus singularibus, 'bra ,
B u i h 2 , 14. 18. Quum tandem quipiam, ut molestiae masticati Ouis parcerent, grana frumenti lignis vel lapidibus contexorent, inVenta Sunt mortaria, et denique molae. Mortarium, et Izn, acta-
212쪽
te Mosis ad parandam sarinam jam non fuit usitatum, Ex Od. 2, 14. Num. II, 8., Sed longo abhinc tempore mos obtinuerat, utendi molis, i 2, n 'n' 'p, p, OT . Farina quoque purior, ri b, jam Gen. 18, 6. distinguitur; unde patet, jam aetate Abrahami onerationem hanc non suisse recens inventum. - Molae autem Omnes erant manuariae; asinariae multo recentiori aevo inventae sunt, Matth. 18, 6. Familiaris Hebraeorum mola vix differebat ab ea, quae adhu dum in Oriente et Aegypto usitata est, et duobus Orbicularibus lapidibus diametri duorum pedum, et CYASSi tudine dimidii podis, absolvitur; inserior, , JOb4 I, II. 16., et dictus, De ut. 24, 6., circa medium paulisper elevatus, atque pavimento fixus est; superior vero mobilis , II a dictus, Jud. 9, 53.2 Sam. 15, 2I., in medio, ut inseriori ad amussim Te Spondeat, aliquantum excavatus, et in medio persossus est foramine, per quod frumentum inolei dum immittitur; sarina vero ex collisione lapidum per circuitum defluit. Ad aptatum est supcDiori lapidi manubrium , quo circum olvitur. Cribra , quibus sarina a granis non penitus contritis, ideoque molae xursus immittendis, separ batur, ex junco contextae Pant; quae eX Setis equinis parantur, a late Plinii
tuum nec molae Publicae, neque pistores z nes, nisi regii, G e n. 4o , 2. II O S. 7, 4 - o. I Q- rem. 3I, 2I., C sent: mola cuilibet necessaria orat;
213쪽
139. MoΙere. quare interdictum fuit, molam aut lapidem molarem in pignuS accipere, Le V. 26, 26. Num. O , 5. D c u t. 24, 6. Primitus quidem molebatur hordeum, deinceps Voro plerumque triticum, ut hordeo soli pauperes uterentur. Panis hordeaceus sub illo climate melior est quam sub frigidiori coelo; altera vero die asperior et insipidus. quod autem in oriente etiam pani triticeo accidit; quare panis quotidie Tecens coquitur, et hinc quotidie circa Vesperam molitur, unde strepitus in plateis auditur, Jerem. 25, io. Mola olim plerumque a duabus, sortis infimae ancillis circumagebatur, quae facio sibi obversae sedentes, mediam habebant molam, ut altera lapidem manubrio moveret, et altera mox apprehenso manubrio eum plene circumageret, Exod. II , 5. JOb Si , IO- II. Jos. 47, 2. Matth. 24, 4 I. Labor erat mole Stus, ad quem nonnunquam etiam hostes capti, ad inure Π-dam ignominiam, damnabantur, Jud. 16, 2I. Thre n. 5, 33
S. 14ο. Coctio panis in clibano.
Parare et Coquere Panem, , Ol m erat ma-
tris familias, etiam principis, Gen. 18. 6. Le V. 26, 26. 2 Sam. 13, 6. 8. Jer. 7, 18- I9.; 3St in Valescente luxu matronae hunc laborem ancillis suis, reliquerunt, I Sam. 8, a 3., quarum jam in Dax idis aula tanta erat copia , ut ingenti hominum
multitudini, cuilibet zm rΠn distribui potuerit ,
a Sam. 6, 19. His demum Pistores regii, qui in Ae-όypto aevo multo antiquiori fuerant, Successerunt
214쪽
g. 14o. coctio panis in clibano. Ηοs. 7, 4 - 7. Jer. 37, 21. - Maetra erat patina lignea, EX Od. 7, 28- I 2, 34. De ut. 28,.. . 17. , in qua sarina Cum aqua in massam, mn P , miscebatur, et post aliquod temporis in-
tervallum, adjecto sermento, l/D , de psebatur, Quodsi panes sestinanter parandi erant , o Zymi, ni :P, eoquebantur, Gen. 18, 6. I9, 3. Jud. 6,
9. I Re g. II, 12. EX Od. 12, 15. 34, 13, 3. 7. Le V. 2, 11. De ut. 16, 3. Am OS 4, 5. Forma Panum,
Vol 1 o Pollicum; ct agymas quidem non erat cultro CPaSSior; fermentatus autem crassitiem digiti auriculaTiS non superabat ; quare panis haudquaquam cultro scindebatur, sed manu frangebatur, D P, Je S. 58 ,
7. Lam. 4, 4. Matth. 14, 10. I S, 36. 26, 26. Clibanorum genus erat quadruplex: I. Arena humi, excitato igni calefacta, cui, ablato igni, massae formatae imponebantur, pOSt aliquod tempus Vertebantur, atque demum igni cineribusque calidis contegebantur; quodsi Versae non suiSSent, non persecte coquebantur, ΗΟs. 7, 8. Hac ratione parabantur in P, panes subcinc ricii, Gen. I 8, 6. I9, 3. I B e g. 17, 3. I9, 6. - ΙI. Botunda lassa in te Pra, . fere ut puteus, cujus diametor in Persia est 2 p dum, et proscinditas quidem diversa, interdum etiam 5 Vel 6 pudum. Uaec lassa nomine quod LOV. II, 35. nomini jungitur, veratro Videtur. Fundus sternituP lapidibus, ct quum sossa excitato igni calefacta est, auscrtur ignis, ct Panos calem tibus lapidi us imponuntur, atque orificium clauditetr
215쪽
ctus, qui intrinsecus et extvinsecus argilla illinitur, et imponitur basi mobili. In ipso excitatur ignis, et parietibus ejus agglutinantur massae farinaceae , qua mox coquuntur, et Vocantuu nid XI, LQV. 2, 4. - IV. Bractea serrea, tribus lapidibus imposita, in quam, igni infra excitato CBlefactam, massa o sarinaceae imponuntuV. Haec sOItasse est I CII , Lev. 2, 5. 6, 14. - In his clibanis non modo patiis sermentatus et aZymus, Sed alia quoque genera Placentarula Coquebantur, quae enumerare non Vacat, utiet Deliquum culinae aPparatum non exiguum Prae-
Cibos coquere, erat matris familias, nisi mundo muliebri intenta, id negotium ancillis Politiquoret. Cibi, ut jam diximus, fere ex regno vegetabili dopromebantur, inter quos in doliciis orant otiam lentos, quae orientalibus Bdhuc dum Carae sunt, Gen. 25, 3O. 34. , nec non PlZCentae, melle mixtae, EZecti. 16, 13. Carnes nonnisi praesenti hospiti otin cori viviis apponebantur, Geri. 18, 7. De ut. i5, 2O.coris . Luc. i5, 23. Orientales hodie dum pauco cav-nibus utuntur; longior tamen abstinentia ingontem carnis appetitum, et morbum quoque producit, qui
ΑΡabibus peculiari nomine venit, Num. O,.4- 12. Invalescente luxu, Potentioribus carnes fa etae sunt quotidianae. AeStimabantur prae colori
216쪽
2. I Sam. 16, 2 O. 28, 24. 2 SBm. 6, 13. et C. Carin
nes OVIum et Caprarum, et praesertim agnorum et lcapellarum, in illis regionibus lautissimae sunt; quare agni et capellae Sacrificiis Sacratae erant. AeVO antiquissimo animal ab ipso patre familias, etsi princeps esset, a grege auferebatur et mactabatur, Gen. IS, 2. 6. Jud. 6, 19. . uti Praeparatio erat matris familias etiam principis G e n. 13, 6. Inter partes animalis crus, CeteriS Praeserebartur, I Sam. 9, 23 - 24. AxS coquinaria jam Gen. 27, 3 4. 9- IO. tum Ρromta erat, ut palatum fallere Posset. Carnos animalis mactati, mox Omnes , quia in climate calido non facile incorruptae conserVantur, ad convivium Parabantur, qui mOS nunc quoque, etsi aνς orerne S in aprico siccandi, et etiam condiendi et conservandi nota est, a nomadibuS Ob SeTVatur. CarneS, quae co-quobantur, in frustra minuta seu bolos secabantur, et ex jusculo , quo orientales non.Vescuntur , adjectis oleribus embamma, Parabatur, Jud. 6, 19
tuisse videtur, et demum deliciis deputabatur. No mades moro antiqui SSimo Seindunt carnes assandas inminuta lausta , eaque Salita, Vexu ligneo sunt gunt, et ad ignem acclinant, atque hac parte assata, in alte-
217쪽
quod in furcis ligneis, teDrae circa ignem impositis,
rotatur. IntegraS aut cm Oves et agnOS uSsandos baculo acuto, a cauda usque ad Caput, et altero transverso ad anteriores pedes trajecto, quasi crucifigunt, et in clibanum illum 14o. nro. II. descriptum Su-
spendunt, qui asSandi moduS VeΓho . . l. , CYucifixit. exprimitur. - Assae plebejis in Oriente communeS, Sunt locuStae, ακριδες , EVulSis enimalis, pedibus et intestinis, saliuntur, ligno acuminato suffiguntur, igni apponuntur, et demum mandu cantur. Ast non est hic unicus moduS locustas praeparandi ; nam otiam coquuntur; in aprico siccatae inoluntur, atque in panem convertuntur; deniquo
etiam salitae, et in utre compΓeSSae 3SServantur, at que pro tempoPQ, in orbiCul OS SCiSSae, manducantur, L c v. ii, 22. M a it h. 3, 4. Aliquae locustarum species reputantur noxiae; quare et MOSCS Le V. ii , i 2.ec Ptas dunttixat Species mundaS es Se statuit. Quom- quam autem Iocustae Sunt cibus Communis, nequaquam tamen Exod. 16, I . Et Num. O, 32., ii Sis accensendi sunt; nam adhuc dum orientale nomen coturnicum est, quae aves migro tot iae, a diu tui no super viaria Volatu defessae, in Arabia Petra ea non 1 ADO copiosissimae Concidunt, ut manibus
quoque facilliroe capiantur, D io d. Sic. I. 61. N ie-
218쪽
rum a communi di Stinguitur. Ceterum sal orientalibus est symbolum inviolabilis amicitiae, atque hine foedus salis idem valet ac foedus perpetuum et inviolabile; est autem quoque sγmbolum eonservationis atque etiam sapientiae , Μ ri r s. 0, 49 - 5o. C O l S S. 4, 6., et, si infatuatum, i. e. acido spoliatum sit, insipientiae symbolum est, Μ Rith, 5, 23.
Cibi Hebraeis interdicti, alii erant immundi, qui noxii vel saltem sordidi et abominabiles erant aut putabantur, quale S nulli non genti sunt; alii autem
altari consecrati erant, quibuS ideo vesci nefas erat. Illis interdictis cautum erat, no Hebraei cum gentilibus manducarent, aut epula S idololatricas Dequentarent, ct ita ad cultum deorum Seducerentur; his posteriovibus autem PDVerentia Drga ea, quae ad cultum divinum spectabant, incul Cabatur. - Ιmmunda Orant, I. quadrupedia, quae Vel non ruminant, vel ungulas non habent plene fiSSas; II. Serpentes, et insecta reptantia, quae non, ut lo CuStae, practer alas
et quatuor pedes, Simul habent duo longiora crura, quibus saliunt; III. VOIucrium certae Spe Cies, quarum nomina pleraque Sunt ObScura; IV. pisce S, qui vel pinnulis vel squammis carent; V. omnis cibus et potus
in vase, et omne semen aqua humefactum, in quod cadaver insecti immundi delapSum erat; aquae vero in cisternis, puto is et fontibus, atque Semen non mδ-
219쪽
desactum hujusmodi casu non contaminabant ΠΓ, LQV. II, I-38.; VI. Omnis cibus et potus in Vase, quod in tentorio vel cubiculo morientis aut mortui non erat alligato Oporculo contectum, Num. 10, 15, VII. Omne, quod a quocunquo idolis aut diis consecratum fuit, Exod. 34, 15.; id erat, quod in primitiva ecclesia quibusdam dissensionibus Occasionem praebuit, quas Paulus Saepius, et inprimis 1 Cor. 8- io. corrigit; VIII. hoedus in matre lactis coctus. Exod. 23, I9. 34, 26. De ut. 14, 21., cujus legis ratio obscura est; an sit quaepiam latens superstitio, vel inculcatio mansuetudinis etiam erga animalia, vel tacita laus olei, et reprobatio butyri, non liquet. Cibi sacri, quibus vesci non licebat, erant; I. Sanguis, Le V. 3, 9-IO. yz. 7, 26- 27. II, IO- Id. 9, 26. De ut. I 2, 16. 23. 25. 15, I S.; II. animal, quod a seris dilaceratum fuit, quia sanguis in corpore mansit, Exod. 22, 3 o. De ut. 14, 2I.; III. adeps tegens intestina, i Obus major hepatis, renes et adhaerens eis adeps Ε x O d. 29, IA. 22. LOV. 3, 4. IO. II. 4, 9, 7, 4- 9, 1O- I9., et cauda pinguis Ovium,
EX Od. 19, 22, Le V. 3, 9. 7, 3- 8, 26, 9, 19-, qu eomnia altari consecrata et Sancta e Tant. - Con Suetudine, ex Gen. 32, 25. 33. descendente, Hebraei quo 1 que ligamento terete seu acetabulo abstinebant, quod nostri Judaei ad totam partem posteriorem animalium
220쪽
Potus Mohammodanis est aqua, ct illustribus et divitibus duleis quaepiam potio, scherbet dicta, quae olim in sola Aogypto locum habuit, Gen. 4o, II., ubi quoque cero visia, Θρς, οἰνος κριθινος,
usitata erat . inventio sol tasse aetate Mosis recentior Orientales vino, i , ' In , utebantur non Turo uS-que ad ebrietatem, a qua permulti tropi depromtictunt, Je S. 5, 11 - 22. 28, I - II. 49, 26. Jer. 8, 24- 9, 14. 16, 48. De ut. 32, 42. P S. 78, 65. et C. Viva, etsi in illo climate aliunde genero Sa, nonnunquam tamen aromatibus, inprimis myrrha condiebantur, et haec vina myrrhata, dicebantur interdum simpliciter mixta; plerumque autem mixtum dicitur vinum aqua dilutum, quod, insciis ementibus iactum, tropice pro
adulteratione venit Ies. I, 22. 2 COT. 2, II.; Scientibus autem bibentibus adeo Consuetum ovat, ut A
Bes, etsi nunc vino abstemii, verba de hac dilutioneque vina ex dactylis, et ex diversis seminibus et radicibus consecta, quae omnia, ut jam Hieronymus idit, nomine si cera, Veniunt, quae e St Om-
nis arte parata potio, quae inebriare potest; hinc miscebatur aqua, ut potatores eo pluS CDnSumere po sent, , Ex vino naturali et artificioso parabatur acetum, , qu sis non modo ad olera et cibos, Ruth. v. 14., Sed etiam ad potum adhibebatur, Num. 6, 3 : itide essi posca militum Bomanorum, Matth. 27, 4S