장음표시 사용
91쪽
tur, Job. 9, 1 D. 2 Sam. II, I9., et SPiSSatum quoque utri infusum , percolatum asserVabatur , ut
dein secaretur in partes, quae dicuntur Segmenta Iactis spissati, I I =HI 1 S am. 17, 18. Buty-
rum vero Olim populis cultis usitatum non fuit, ejus locum tenebat oleum Olivarum, quod non modo adolera, sed ad Omnes etiam alios cibos adhibebatur. In Bibliis quoque de butyro nulla mentio;
onim, quod in Vulgata butyrum Vertitur, Jud. 5, 25.
hibebatur, itaque spissum est lac, et cum SpiS- sum fuit lac, convenit. Lac et mel lautissimis ferculis accensebatur; ast iis quotidie Vesci, indicabat, ingentem praecessisse regionis depopulationem, ex qua nune ampla et optima ubique paScux aderant, ut abundantia quoque Iactis esset, atque etiam aΡES numerosiores amplius mellificarent. Cons. JUS. 7, 15.
Boves vel tauri sylvestres seu seri, in Bibliis non occurrunt; nam animalia, quae nominibus et , d= 'veniunt, sunt species GaZellarum seu caprarum ferarum, quae, quia quamdam similitudinem boum reserunt, ab
Arabibus , boves seri, dicuntur.
S. a 8. De asinis. Asini, d= iuri, ninn, et asinae, ni inm l) R.
quae ob pullos, d= V, quos pariunt, masculig
praeserebantur, et hinc omni occasiono singillatim vocensentur) nomadibuS erant frequentes, atquo in orionte, si sedulo educantur, jumenta sunt impigra, alacria, specie pulcra et minime ignobilia; quar
92쪽
magni aestimantur, et tropice pro hominibus sedulia et industriis veniunt; Gen. 49, 14. Color sero est Tuber vel potius fuscus, ad quem nomen allu-Here videtur 3 erant autem etiam asinae Versicolores,
- 3., nisi fortasse coloribus pictae fuerint; orienta-1os enim adhucdum equos et boves colore, quo ViSum fuerit, illinire amant. Jungobantur aratris et Plaustris , atque recentiori aevo etiam majoribus molis, Matth. 18, 6.; hinc ΜοSes Deut. 22, IO. Ca it, De asinus cum bOVe, aratro jungeretuΓ. Plerumque autem asini dorso onera, aut etiam homines vehebant, Ad quod aptissimi sunt. Vectari asino, olim erat Vi- Torum gravium et parincipum, Gen. 22 , 3. 5. Num 22, I. 21.3Ο. JOS. II, I 8. Jud. I, 14. 5, IO. XO, 4. Ia, I 4. I Sam. 25, IO. 23. 2 Sam. 17, 23. 19, 26. I B e g. 2, 4O. 13, 33. 2 n e g. 4, 22, 24. Zach. 9, s. Matth. II , t - 7. Maro. II , I - 7. Luc. I9, 29 -36. Joh. I 2, 12 - 16. Equi enim sere ad bot Ium destinati erant, et papis tempore Omnes a Sinis vehebantur, sicut Orientales adhuc dum, otiam nobiles, inprimis Vero matronae asinis utuntur. Begebantur
I 2, 3, Num. 22, 2I. Jud. I9, IO. 2 Sam. I 6, I. 7, 23. Dorso Voro non imponebatur nisi pannus aut superindumentum, cui Vectus insidebat. Agaso cum
baculo sequebatur, qui, si opus erat, iumentum ad coleritatem incitabat, Iud. I9, 3. IS. st Beg, 4, 24 Pr OV. 26, 3. Eccles, 33, 25
93쪽
r. Muli , , 's, aetate Davidis oecurrunt,
a P ar Al. 12 , 4o. Ps. 32 , 9. 2 Sam. 18 , ' - 1O- '3, 29. 1 Reg. 1 , 33. 35. , mulio tamen antiquiores sunt, et probabilius jam aetate Mosis noti erant; nam etsi te πLe V. 19, 19, , qua cavatur, ne animalia diversi generis ad eoitum admittantur, ad aversationem bestialitatis, qua teste Herodoto, in Aegypto interdum etiam publice committebatur, augendam spectet, notam tamen ponit haud diversorum animalium consociationem; ast jam Gen. 36, esse mulos, probabile non est. Ad Hebraeos
muli ab aliis populis adducti suisse videntur, et recentiori aevo praestantiores veniebant eX Thogarma seu Armenia, E asch. 27, i 4.; in Persia Esth. 8, 1 o. laudantur, t. e. , m Agni muli , ct pernicitate celebres,
quorum matres equae erant. 2. Onagrorum in oriente ingens est numerus. Duae autem obgervatae sunt species, altera D si getat, et altern Kul an dicta, quae posterior ab asinis domesticis, qui data occasione libertatem vindicarunt, descendere existimatur, eons. Bochardi Hiero Zoic. L. III. c. 16. P. 87I. vel meam Chresto m. Arabie. P. 54 - 55. Hi onagri, Rul an dicti, animalia quidem sunt pavida, et fuga velocia , cicurari tamen possunt, si pulli capiantur. D sigetat autem multo celeriores sunt, et cicurali nequeunt, Io b in , 12. 24, 6. 39 , 5. 8. G e n. 16, 32. D an. 5, 2 . Eccles. I 3, 19. Dsigetat esse , et Uulaneum Iob 39, 5. , et cum usu loquendi Arabico conelliari non potest, cons. Schullens in Iob 39, 8. P. Ora. et Boetiarii Hiero Z. I. L. III. c. 6. P. 869.; quctrer si et V duo nomii in uniuS speciei esse videntur. Haec antes alia specie pulcra et fuga pernicissima, desertissimas eremos incolunt, et homines in magna distanti
94쪽
fugiunt. Foemellae gregales sunt, et a masculo ducunis tur, quo occiso, etiam ipsae disperguntur, et singillatim v3gantur, HOS. 8, 9. Pascua Onagris sunt montes et valles salsuginosae, Iob 39, 9. Lascivi esse dicuntur, et odoratu ceteris praestare, Ier. 2, 24. , atque in Stinctu praediti esse, quo aquas dissitas Observant; quare Pere grini, penuria aquae laborantes, eos sequi solent, Ps. O4, II. Ies. 32, 14. Ier. 14, 6.
Camelorum, , m , duo Sunt genera , H
terum Turcicum seu Bactrianum, duplici iubere prae ditum, atque maius et sortius, 8oo, imo et 15oo libras Portans, sed caloris impatiens; alterum unico iubere Praeditum, nonnisi 5oo vel Ioo libras portans, Sed caloris patientissimum , quod rursus est vel Turcmanicum, Vel Λrabicum, Vel genus quoddam pernicius, quod nomine dromedariorum, ri 22 et mma I, Venit, J e s. 6o, 6. 66, 2Ο. J e T. 2, 23.
Haec animalia mansuetissima Sunt, excepto tempore uriginis, quo linguam ex ore pendulam et spuma ope tam habent, et immorigera Sunt, JET. 2, IO. II. Faucissimis alimentis saturantur, et sitim 16 imo et eo dies tolerant; quaro pro vastissimis illis desertis inaquo Sis quam maxime faciunt, ideoque a nomadibus magno numero aluntur, nec nobilis censetur Arabs, nisi dominus sit camelorum, Gen. 24, IO. 64. 3I, 37.1 Paral. 5, I9 - 21. Jer. 40, 29. Conf. I S a m. . O, II. I Reg. IO, 2. Je S. 3O, 6. EZech. 25, 4. Hinc Consueta sunt iumenta ad transportanda Omnis generis onera et sarcinas, Gen. 37, 25. Jud. 6, 5.
95쪽
et Par al. 12, 4o. 2 Paral. I 4, 14. 2 Reg. 8, 9. Je S. SO, 6., atque persaepe homines quoque iisdem vehuntur, 1 Sam. 3O, II. Onusti incedunt Septen, alter post alterum, quorum quilibet tenui funiculo
Ianeo nexus est praecedenti, et ultimus campanulam
in collo pendulam gestat, ut agaso, qui primum simili suniculo ducit, audiat, Omnes reliquos Sequi. HujuS- modi cameli septeni dicuntur quod in Vulgata male vertitur, inundatio camelorum Jos. 6o, 6. Qui camelis vehuntur, vel insident sicut
equo, Vel ita, ut ambo pedes ex uno alterove later dependeant, Vel sedent super qualos, EX utroque lartere cameli in equilibrio suspensos, vel denique inmuncula est, in domo camoli firmata, in qua sedet partes divisa est, ut in qualibet sedeat viator. Haec domuncula undique tecta est Veiis, quae nonnisi in parte ante Piori volubilia sunt, ut insidens, si visum fuerit, prospicere , videri autem non possit. Plorumque mulieres, rarius Viri ea utuntur, Gen. 3I, II. 34. I Sam. 3o, 17. Vide Aroli. Germ. P. I. TOm. I. tab. V. nro. IV. - Si in via descendere viSum suerit, camelus non, ut alias, genua nectit, Sed agaso acclinat animali baculum suum, in quo inSUdens delabitur, Gen. 24, 64. Ceterum cameli, qui hiis divites vehebantur, passim ornati erant torquibus
si lunulis eximiis, quae do nidi dicuntur, Jud. 8,
quae quasi parva do- homo secum habens supellectilem; persaepe in duas
96쪽
Nomades omnia huius animalis, in usum conrer. ere norunt: lac bibunt, quamquam glutinosum est, et, si acidum seu spissum sit, inebriat, Iud. 4, 19. 5, M.; carnibus Vescuntur, quae vero Hebraeis Levit. II, 4. interdictae erant; pilos, qui quotannis de- 1luunt, in craSsum pannum cogunt, quo plebeji vestiuntur, Matth. 3, 4. Arabes plurimas quoque in linguam suam intulerunt allusiones ad camelos. et tropi ab illis depromti tanta gaudent dignitate, quanta Hebraeorum a bobus deprompti. occurrunt quoquo Matth. I9, 24.23, 24. duae a camelis desumtae sententiae.
, et nonnunquam etiam 2In dicuntur , J o b38, 22. 1.Sam. 8, II. 2 Sct m. I, 6.8, 4. IO, 18.1 Paral. I 8, 4. Je S. 2I, p. 28, 28. Nomen J e S. 8, 16.5o, D. , cpitheton fortitudinis est, quod non solis equis, sed etiam bobus tribuitur. Haec, recentioribus nomadibus carissima animalia , antiquis non erant. Occurrunt primum in Aegypto, G e n. 47, 17. 49, 17. EX Od. 0, 3. 14, 6 - 28. Job. 39, 6 19. , quae regio et deinceps perpetuo ab equis cele-hris fuit, I Π e g. Io, 28. J o S. 3I, I. 36, 9. EZech 17, 15. In PalaeStina septemtrionali JOSua c. II, 4-9. offendit currus bellicos et equitatum, sed equis captis vervos succidit, quia in Palaestina montosa exi guum usum praestare poterant, Cons. Jud. 4, I 5.5, 22. 28. Paulo post Philistaei quoque currus belli-
97쪽
cos in praelium eduxerunt, Jud. I, 19. Cons. I Sam. 13, 5. a Sam. 2, 6. . olim o qui fere solum ad bellum parati erant, Pro V. 21, 3I.; quare asinis , temporo pacis usitatis, opponuntur, IIo S. Id, 4. Zach. 9, 9. Hebraei equitatum primum aluerunt sub Salomone; nam quia Davide, ex praeda Te servati fuerunt 1 oo equi, 2 Sam. 8 , 4. I Paral. 18, 4., erant ad usum regis destinati , quod exemplum imitatus est Absalom, 2 Sam. I 5, I. Hinc David non tantum canit rationem domandi equos, sed etiam subsannat exercitus eque. Stres, PS. 32, 9. 66, 22. 20, 8 - 12. 33, 17, 76, PI47, IO. Salomon magnam Simul equorum, ex Aegypto in Syriam, mercaturam fecit; adducebantur ex Aegypto et ex HOVa fortasse Rua, quae in Africa sita est, I Reg. 1o, 28. 2 Paral. I, 16- 17.; atque equus IIo, et seu quadriga
6oo siclis venumibat. Aetate EzechieliS C. 27, I 4., Tyrii equos emebant ox Thogarma Seu Armenia. Post Salomonem Hebraei perpetuo habebant oxercitus equestres et currus bellicos. Oui equis vehebantur, nec ephippio, neque Stapia utebantur, sed Panno, qui dorso equi imponebatur, insidebant. Mulieres vix o quis utebantur; si autem iis Veliebantur, insidebant, prout asinis, sicut adhuc dum in oriente) eadem ratione, qua viri. Equi ante seculum 9 num quoque soleis serreis carebant, A mos 6, 12. , quare solidae ungula magni aestimabantur, Jos. 5, 28. Notissimum autem erat frenum, et capistrum,
quo utroque etiam muli regebantur, Ps. 32, 9.
98쪽
g. 5 I. De Canibus. Etsi nomadibus canes, ci=2,2 2,I , ad icusto-
diendos et agendos greges necessarii, et in urbibus quoque oricntalibus perquam frequentes sunt, ab omnibus tamen , ut animalia immunda, Spernuntur , exceptis solis Venaticis, qui mundi censentur. Hinc compellatio canis, mordax est conVicium, contemtum
2 Reg. 8, I3. Pro V. 26, II. cons. Luc. I 6, II. 2 Pet T. 2, 22., et nomen canis mortui, simul imbecillitatem indicat, I Sam. 24, I 5. 2 Sam. 9, 8, 16, 9.; imerces quoque paederastiae ex contemtu dicebatur III ''nn, merces canis, De ut. 23, 18.3 ac Iudaei aetato Christi, ethnicos nuncupare solebant Canes, quod Jesus per diminutivum κυναρια , cani Culi, emollivit, Matth. 15, 22 - 28. Alias hominos mordaces hoc scommate veniunt, Matth. 7, 6. Philip p. 3, 2. GaI. 5, 15. ExceptiS Venaticis e nes in oriente non habent dominos, sed liberi vagantur in plateis, et alimenta conquirunt, quae illis hinc inde in foveas conjiciuntur Lov. 22, 3 i. Matth.
I5, II.; quia autem haec Vix sufficiunt, etiam cada-Vera Vorant, et homines quoque noctu inVadunt, Ps. u2, 17. 22.59, 6. 14 - 15. I Re g. 14, II. I 6, 4. 2O, 21. 2I, 23. 22, 38. 2 B eg. 9, 36. Jer. 15, 3. Luc. I 5, 2I. Hae e animalia, tanta copia vagantia, noctu, quolibet exorto tumultu, latratus ingentes o dunt, et audito Orientalium planctu de mortuo, undique ululant, atque hinc explicandum est, EXOd. LI, 7.
99쪽
Canes aurei seu feri, Persice is a Schaghat,
Turcice D schahal dicuntur, ab Hebraeis vero , Aramaeis et Arabibus nomine vulpium ,
Syr-- tri comprehenduntur, J o b. 5, 18. Jud. I5, 4. Ne h. 3, 15. II, 27. Vulpes autem proprias Hebraei per epitheton P a P V a s,
d Pp , distinguunt, Cant. 2, II., et cane S aure OS
dicunt quoque nonnunquam cons Arabic.
Jes. 13, 22. Mich. I, 8. Jer. 9, IO. EZech. 32, 2. Haec animalia sunt inter canem, lupum et Vulpem l media, 3x pedes longa, pilis flavis in extremitate nia grescentibus, et cauda pilosa in nigrum eolorem desinente. Vide Archaeo l. Germ. P. I. Tom. I. tab. IV. nro. III. Gregalia sunt, interdiu in antris Iatent, noctu Vagantur et ululant, Job. 3O, 29-3o.; domus quoque irrepunt, ut alimenta furentur. Celeiarum adeo fatua sunt, ut furto occupata, audito ululatu alterius socii ululent, et se ipsa prodant; alias quoque facile capiuntur, Jud. I 5, 4. CadaVera quoque Vorant, PS. 63, II. - Mordacia quidem, Sols tamen baculo compescuntur. Μagna est harum bestiarum in Palaestina copia, inprimis in Galilaea, ad Gagam et Iassam seu Joppen, Jud. i5, 4. Vineis quidem dispendia. t multo tamen maisPa Vulpe S inferunt, cant. 2, 15.
100쪽
g. 52. De V euagione. g. 52. De Venatione.
Canes nomadum, utut copiosi, minime tamen sus iciunt ad depcllendas a grege belluaS IΘΡaCeSi. Disi pastores ipsi cas dejiciant; quare facile assues cunt votiationi, NY, eique eo diligentius operam na ant, quia carnes ferinas, lautissimis ferculis ac consent. Primi aevi homines, ut se contra seras tu e Tentur, ad Venandum, cogebantur, et magnus, Venator , ζ, de humano genere bene merebatur, ,
qualem quipiam, non omnia adjuncta accurate Pensantes, Nimrodum fuisse Statuunt, Gen. Io, 9. Tale Vero non amplius erat aevum MosiS; quare de Vena tione duas tantummodo leges tulit, Ex Od. 23, is It e V. 25 , 6 - 7. D e u t. 22 , 6 - p., quae ad Conservanda ferarum Palaestinae genera collineant. Venatio Olim requirebat celeritatem et fortitudinem, illinc quipiam, leones quoque absque armis jugulavexunt , quod in oriente hodiedum aliqui Praeεtant. Αrina orant eadem, quorum in bello usus, nempe arcus, et sagittae, unde jam venat OP Ιs
mael Gen. 21, 2O. dicitur sagittarius ridia N , porro liaSta Seu lancea, ; iaculum, IV I; EJa diuS, I. Astus quoque et insidiae in subsidium vocabantur, uti retia, πνη, quibus etiam i
quae inprimis leonibus parabantur orbiculares, ita ut meditullium maneret elevatum, in quo fixus paluso gnum retinebat; hujus balatus leones accersebat, qui, fgnum rapturi, in profundam, ramis leviter