장음표시 사용
91쪽
potiores in Piguor. hab. Item rei interitu; mutatione debitoris; novatione voluntaria; dominii impetratione; tempore; sententia vel jurejurando; ut si juratum, vel judicatum sit,
Pignus non esse oblatum; item re avocata Per remedium legis a. C. de rescind. vend. CAP. lv.
i. LIIco primo : prohibitum est
Minoribus libros, vel alias res Conventus M ordinis Pignoris loc6 dare. Ita S. Bernardinus in opΗsc. casuumpropr. relato ψ pag. Firmam pag.
IIS. Estque Ratio; quia O pignoratio leHypothecatio supponit in oppignorante & hypothecante dominium rei oppignoratae M hypothe
cate; quo carent Fratres Minores, ex cap. I. Regulae. Et cap. Ex
CAP. I. 3. Dico prim6 : bend destribitur
FideIusson . interponit, ac obligationem ejus solven 'I. , Iota primo et alterum accesso- di in se suscipit, principali nihilominus A rium , quo contractus solent manente obligat3. Et Fide jussio sic , muniri ad majorem eorum sucurita- qudd sit contractus,quo quis side propriatem, est Fidejussio; de qua proinde interpositapro principali debitore de a- hoc tit. agit Summus Pontifex. Dici- liena obligatione folmendi securitatem tur autem Fidejussor. secundum Ethi- praefat. Utraque descriptio deduci- mologiam quasi fldesuajubens in- tur ex Insit.de Fidejugsor. Et L. Graec. tere edens, Ut alteri credatur: M in F. eod. Ly persona, id contractus in larga acceptione nomineFidejussbris praemisiis descriptionibus ponuntur venit omnis ille, sui alterius obliga- pro genere: reliqua pro differentia. CAP. II.
Dico primo: pro Fidejussoribus
mnes, qui talis sunt conditionis ut se
tionem in se suscipit &sua fide jubet
Pro altero; sive sit mandator; sivEconstitutor; sive expromissior. Instricta verb acceptione, prout de ea
hic, Fidejussor dicitur is , qui per
stipulationem pro alio accessorie se obligat. r. Nota secundb: Ejusmodi Fide- M sua obligare valeant; suique re-jomor differt a constitutore per hoc, chum usum rationis la liberam re- qudit constitutor possit constitere et- rum suarum administrationem ha- iam pro se; Fidejussor autem tantum bent; ac speciali lege non prohiben- pro alio. A mandatore differt, quod tur fide jusere. Ita vallens Engelle mandator nudo consensu constitua- communis D D. Et colligitur ex Inst. tur, etiam absens : Fidejussor ver5 Fidein1 . Malii L L. Ex his non, nisi per stipulationem M prae- a. Insertur primo: milites actualessens L. II. C. hoc tit. Ab Expromisso- non posse esse Fide jussores; hi enim re distin uitur , qudd Expromissior a Fidejustione prohibentur per spe- tametsi obligetur pro alio, ita tamen cialem L. milites II. C. de locato. Se- obligatus est, ut reum principalem muri ; nec foenianas; uti patet ex toto liberet : unde per expromissionem tit f.b adsenatus consultum Vialei fit novatio; non item per Fideiussio- num; undes tales de sacto fidejusse nem ς cum Principalis maneat obli- rint, contra creditore exceptio indui zatu , setur; ia si insupcrsolverint, soluti condictio
92쪽
condictio ex praefato senatus consul- Velleiano conceditur L. a. S. I. Et L.
quamvis 8. 3 interdum I. cit. d. quod concessum est propter sexus imbecit. litatem 1e imprudentiam, qua indu cuntur de facili foeminae ad commiserationem dc hac ad Fidejustionem, qua finaliter periculum damni incurrunt. Tertio, serviS quoque non Per mittitur sidejubere. Quarto, etiam Religiosis non habentibus propria bona patrimonialia interdicitur Fide-jussio, eap. penult. boctit. Et cap. 2. de
soluitande si talis praestiterit aliquam
Fidejussionem, monasterium ea non
obligatur; nisi consensus Praelati Semajoris partis Capituli intervenerit. Q minta,etitam Clericus saecularis prohibetur frequentatE fidejubere; ne se
obruat aere alieno; Et cum dedecore status Clericalis, atque damno Ecclesiastici ossicii ac reddimum Ecclesiasticorum in non pios Vi S convertendorum , ad curiaS trahatUr, perpetuisque litibus occupetur , cap. I. boctit. Et novelJustin. I 23. cap. d. Et nomet. Leonis 86.3 Nota prim b: Clericis tamen Permitti fidejubere pro aliis Clericis cap. a. boc tit. limb v pro Laico, ob urgentem necessitatem, vel aliam jultam causam ; puta si laicus sit egens udestitutus omnibus aliis Fid ejusfo- ribus; hoc enim permittit M suadet Oflacium charitatis Sc misericordiae: DU ytat Panorm. Abbas, Glossa, bcc. utem pro su is Ecclesiis ex pia causa Mnon in magna quantitate M sine detrimento Ecclesiae fidejubere poterpro alio; ut habet Engel, Scc. Episco-PUS etiam,vel aliu raelatus sive saecularis, sive regularis potest ex Pia causa & non in magna quantitate Mabsq; detrimento Ecclosiae fidejubere pro alio ex redditibus mensae suae, et jam non requisito consensu Capituli, Vel conventus: Ratio est; quia sic fide jubere est opus charitatis, quod abi Ecclesialtico Praelato non debet esse alienum uti notat Sylv. Sancti Laym. Similiter Religiosus beneficiatus pro utilitate sui Conventus potest fidejubere; ac etiam Pro alio cum facultate sui Praelati R ex rationabili causa:
iiii habet Navarr. Pirh. iac-4 Dico secundo; Fidejussores adlii heri possunt in omni genere obligationum , quocUnque modo contractarum, sive eae civiles tantum sint; sive natui ales tantum: sive civiles Mnatruales simul: sive Praetorianae : sive principales; sive accessoriae. Ita vallens. 8c alii DD. Et habetur 6 I.
Instit. boetit. Et L. I. I. 9. g. I. Et L.
26. F. eo , Estque Ratio; quia cum omne genus Obligationum periclitari positi circa solutionem praestamdam; ideo cuivis in securitatem apponi potest Fidejussor. s. Nota secundo: FidejussoribusJure competere duo beneficia seu exceptiones. Primum est exceptio, seu
beneficium ordinis, si vh excussionis: nam Iure novo si quis ex Fidejussoribus conveniatur a Creditore, isque petat debitum , Potest contra ciliadem excipere, quod non teneatur
solvere; nisi prius excussis debitore principali notorie constiter;t, ipsurn non esse solvendo, sive in totum, sive in partem; Aut bent. praesent. C. hoc tit. Secundum est beneficium divisionis: nam si plures pro eodem cle-bito fideiusserint, etsi unguli in solidum obligentur Sc conveniri possint:
ita ut creditor a quolibet eorum debiti solutionem petere valeat; attamen competit eis exceptio ex Epistola
Adriani imper. ut obligatio debiti in portiones dividatur; M tunc quilibet a Fidejussoribus nonnisi pro virili Parte conveniri possit, g. plures; Instit. hoc tit. in fine. Quod si quis Fide-jussorum tempore talis di visionis non esset solvedo; reliqui obligantur Sc co si possunt ad solvendu totu debitum; imo etiam unicus, qui solus esset sol vendo cit.l.. Est aute tali sol venti salva actio contra debitore, qua petat ab eo sibi refundi,quod ejus nomine solvit.
6. Nota tertio : tres extare casus,
quibus Fidejussor, etiam antequam
solvat pro principali debitore, possit
agere adversus eundem debitore, ut ipsum liberet ab obligatione contracta Fidejussionis; qui enumerantur e
ctim s. Nult. hoc tit his verbis; is,qui se pro aliquo Fidejussoris nomine obligamie diu in obligatione stetit; quia debitor diu solvere cessavit: 'aut dissipare bonasua coepit
93쪽
Lib. III. Decretalium D. Gregorii Papa IX.
coepit; meis ipse Fidejussor ad solet en-
is a iudice condemnatus stiit, Jure potes conet enire Iebitorem re petere, ut sὸ a Fi ejujsione liberet. 7. Nota quarto : Fidejustio hodie
non solum per solemnem stipulationem, uti fiebat olim; sed etiam per
quodcunque Dactum , sponsionem , nuntium, vel epistolam saltem ex penerali, Praesertim Germaniae con-s vetudine) recte fieri potest; uti notat Eneel. Imo in L. cum ostendimus .
s. su. .f. de Fidesessor. tutorum decidi tur, quod si quis in judicio nomi.
natiisFide iussior patiatur nomen suum in ali a publica referri, perinde teneatur , ac si verbis exprestis fidejussisset. CAP. III.
noritis.1. co prim5 : Nemo Minorital Iobservans , vel Reformatus potest agere Fidejus rem sormalem,
in causas bona temporalia concernentibus , ut pecunias, villas , bce.
Ratio est ; quia Fidejussio in causa
temporalium bonorum supponit proprietatem aliquorum bonorum temporalium, ratione quorum fidem suam interponit pro principa i debitore, ac oblisitionem ejus Glvendi ex dictis bonis in se suscipit: Fratres autem Minores Observantes & Reformati non habent ullorum bonorum temporalium proprietatem, in quibus fundare pollent suam Fidejussionem & oblis itionem solvendi pro principali debitore in causa temporali; adeoque nec iidejubere potiunt
in causa temporali. Praeterea Frater Minor non habet suum proprium velle; sed est sub obedientia suorum Superiorum plenissimi: coralli tutus; adeo itae nequit spondere, stipulari, vel fid ubere pro aliquo incausa temporali.
De quid litate Jolutionis ; ubi
I. Ota primo: posteaquam Papa absolvit titulos de duplici specie cautionum , scilicet Pignoris MFidejussorum, quae solent contractibus apponi in securitatem solutionis debiti; consequenter boe tu. tractat de ipsa solutione debiti. Usurpatiar autem solutio in sensu generali ia spe ciali In generali comprehendit omnem liberationem se satisfactionem quocunque modo factam Se in hoe procedit L. solutionis Iro. 1. de V. S.
In fetibuspeciali, M prout de ea hic
potissimum agitur . significat redditionem illius, quod debetur; δ: in hoc procedit L. solutam . . U. hoc sit. a. Dico primo: recti describitur solutio specialis, de qua hic, quod fit totius debiti idoneapraefatio , et a si actio idonea, creestori facta per debitorem loco is t. ore convenienti. Colligitur ex L. solutum, Me .m tenez
Fraget . iac. Ly praestatio, seu fati, Elio est genus; reliqua ponuntur pro
differentia. Qitia autem haec solutio specialis versatur circa debitum , quod ex contractu Mutui dati te accepti contrahitur; idcirco nonnulla de contractu Mutui hic pr. Dimi Dicitur autem mutuum quas O mio tuum; ut habetur Insiit. mox citanda Unde a. Dico secundb: Mutuum, quod respicit solutio specialis, re E describitur, quod fit con chitis, quo ctim do mi uti translatione ararui 3 in mutuata rium traditur res aliqua con sens in numero, pondere re mensura; cum obligatione , ut milis tu et nere es bonitate restituatur. Ita colligitur ex In Zit. quibus modis. contradi. obsig. Et L. 2. .s certum petetur. Ly contractus est genus : reliqua formant differentiam. Per Ly cum dominii translatione differt Mutuum a Commodato , Deposito, Locato Sc Pignore; in quo non transfertur dominium rei accommodatae in accipientem. Dicitur gratuito;
94쪽
quia in Mutuo nullum lucrum debet intervenire juxta illud Luc. 6. Λα- tuum date nihil inde sperantes; alias
esset usura. Dicitur traditur res ali. qua cousistens in numero, pondere D
men jura; ut ex Primatur materia, circa quam Versatur Mutuum, quae sunt
res sungibiles, id est, quarum Una fungi potest vice alterius, seu substitui; quales sunt res constanteS Pon. de re, mensura V numero, quae videlicet numerari M ponderari Sc mensurari possunt; ut est Pecunia numerata , RurUm, aromata, Vinum, iaculi
habetur Instit. M J. cit. Ly cum obligatiove ut similis in genere re bonitate reinstituatur ; indicat debitum Sc onus,
quod vi mutui contrahit Mutuata in rius; ut videlicet pro re mutuo data,
alia ejusdem generis id est speciei seu
naturae specificae, ut loquitur Physicus ia bonitatis id est perfectionis
Physicae in reddatur v. g. Pro una Urna vini Hispanici. reddatur alia ejusdem qualitatis Si bonitatis.
trahere omnes,qui Possunt inire alios contractus,u qui lege speciali no prohibentur. Ita Herincx,GOmeZ,Caltro Palao,bcc. Ratio est; quia cum Mutuuinvolvat specie contract' consequenter habiles ad alios contractus ineundos,possunt etiamMUtuti contrahere.
hentur Mutuum contrahere filii fami lias, minores V annis, Sc praelati Ec
clesiarum nomine earundem. Ita cit.
DD. Primum de filiis familias constat ex s. re acedonianum ;quo etiam absolvuntur filii familias ab obligatione solvendi mutua , si
quae contraxerint. Circa quod tamen vide nonnullaS exceptioneS in tom. 4.
Schola meae eοIM.tradi. de viri. Carridi Ia.q.6. Secundum de Minori 2s. Constat ex L.3. C. quando eos acto. Tertium de Praelatis Ecclesiarum habe- Ur cap. 2. hoc tit. ubi etiam dicitur ;qubd Ecclesia non teneatur ad solutionem Mutui a Praelato ejusdem contracti; M Prael itus contrahens Mutuum ab administratione est suspensus ipso Iure.
6. Nota tamen secundb: potest ta men Praelatus Ecclesiae nomine Ecclesiae contrahere Mutuum pecunia Tom. II. rium secundum facultates reddi tuum, quibus rurssis possit solvi tale Mutuum, si adsit necessitasEcclesiae; Sc accedat consensus Capituli: ut habet Abbas, Molina, &c. Et in tali casu praelatus successor teneturpraefatum debitum solvere; uti constat ex cap. I. hoc tit. Similiter potest Prael rus Ecclesiae ex redditibus Ecclesiae superabundantibus dape Mutuum aliis indigentibus pecunia; dummodo
sors sive summaCapitalis assecuretur Per pignora , vel fidejussores , hoc enim e It pietatis miselicordiae; Scia Ecclesia ex eo non gravatur I uti notat Λbbas, Laym. Pirh. lac.CΛP. II. Variae Resolutiones eirca Solutiones. I. T Ico primbe tametsi Clerici de I bitores non minus quam laici solvere teneantur debita contracta attamen Clericis inopibus, qui nota
sunt sol vendo, datum est privilegium
speciale competentiae , vigore cujus ob debita civilia non debent excommunicari , nec aliter molestari possunt; neque ad cessionem bonorum compelli ; neque conveniri coram creditoribus suis; sed solum solvere tenentur tantum deductis alimentis honestis, quantum solvere possunt; quoad aliam vero partem debitorum sumit praestare idoneam cautionem, quod scilicet solvere velint, dum ad pinguiorem, melioremq; fortunam
aei ,.Enget, MC. Et constat ex cap. vardus 3. hoc tit. Ratio est ; quia inanis est actio, quam inopia debito. ris excludit L. nam is, ε.Τ dedola.Et c. olim Id. de re'. 'ol. Quare in hocCleriacus gaudet eodε beneficio,quo miles, qui dum solvendo non est, non potestinaarcerari L. miles II st. de rejudie. a. Dico secundb : Solutio potest . debitore feri creditori, etiam invito; dummodb polleat rerum suarum administratione; M solutio fiat in loco& tempore competenti: Se si creditortalis refutet acceptare solutionem set
factam; pecunia deponi potest apud Magistratum; sicq; debitor liberabitur ab usuris. Ita Engel bc communis D D Et constat ex L. obsignatione ς. C.
hoc tit. Dixi sti polleat rerum puarum
95쪽
Ja ' M. Lib. III. Decretalium D. Gregorii Papa IX.
administratione: quia solutio pupillo,
vel minori absq; authoritate tutoris, vel curatoris facta,non liberat debito. rem, quin pecunia forsitan male perdita denub pc sit conveniri; ut notat Engel. Si tamen pecunia adhuc extaret, vel conversa fuisset in rem pupilli, daretur exceptio doli contra tutore,
vel pupillum bis idipsum, quod habet
repetcntem, L. Pupillo II. .hoc tit.
Pelli, ut Mutuum pecuniarium in illa specie monetae solvat, in qua accepit v. p. in imperialibus vel scutis ; nisi praecessisset specialis de hoc conventio. Ita Engel, Bart. &c. Ratio est; quia Pecunia recipit functionem ins nere; bc regulariter magis attenditur quantum; quam species monetae, qua solvitur, arg. L. I. I. I. Et L. Titiae 3 f.ss. de auro, bargento legato. 4. Nota Primb: non potest tamen debitor pro pecunia reddere aliud
corpus, aut jeciem, V. g. eqUUm, Vel domum: vel E contra Pro corpore,
aut specie pecuniam; te si tale quid
offerat creditor non tenetur illuci accel tare. Ratio est ; quia ejusmodi solutio haberet speciem emptionis;
Nota secundb: si contingat monetam ex dispositionePrincipis supremi mutari intrinsecet' est in materia, D substantia; ut si aurei cudantur, ex
auro cronico, seu mixtionem habente; tunc est sententia Bart. Castrens
Covarr. M subscribit communiς φ
sens 9 , solutionem praestandam eme in moneta veteri non mutata; si debitortalem habere possit: sin minus , Q. lutio fieri poterit in moneta nova; sed cum additione Sc suppletione t. li, quae adaequet 'uantum mutiri in moneta intrinsech bona concessi. Si
ver: moneta mutetur tantum extrin
sece; id est, si valor & aestimatio tan.
tum extrinseca aligeatur vel minuatiar : tunc censet Laym. Covarr. Abb.
Dc. quod attendenda sit principali
ter conventio partitam; contractu Se
nim ex conventione legem accipit, juxta reg duris S . in s. Tres autem attendi possunt inocli conventionis;
D imus est; si conventio fiat nominatim , ut certa species monetae & ceri Anumero reddatur; v. g. centum aurei in specie: hoc casu superveniensinu tatio extrinseca monetae lucro , vel
damno creditoris cedit; qui proinde solvere debet tot comora, Uot in pactum sunt deducta, sive valor corum auctus sit, si v E diminutus. Secundus modus est, si conventio fiat quidem de quantitate in genere solvenda; sed sint: certa specie la numero monetae rhoc casu commodum 8c damnum
probabilius ad debitorem pertinet; unde solutio fieri debet secundum
novam aestimationem monetae; uti
habet Engel , Laum. Tertius modus est , ut conventio quidem fiat
de certa moneta V. s. scutorum , Vel
imperialium; sed nihil apponitur,an in specie , vel in aestimatione restitui
debuerat: hoc casu Pariter commo dum Se damnum censetur esse debito. ris; uti notant cit. DD. 6. Nota tertid: creditor non tenetur acceptare dimidiatam solutio. nem, V. s. ex tribUS millibus florenorum hoc anno mille la reliquum aliis subsequentibus annis; Ut nabet En ei, Si alii DD. Ratio est; quia dimitata solutio solet plerumque secumferre multa incommoda; quae subire non tenetur creditor; nisi chca hoc pactum praecessisset. 7. Nota quartb: qui errore ductus existimans debitum esse, solvit id, quod nullo modo erat debitum; potest id condicere, id est repetere ; ut constat ex L. I. D seq.ν. de condidi. in-deb. Sed quid si solvens instituat actio. nem Sc dicat, se per errorem sol viae indebitam pecuniam; cuinam incumbit probatio, eam indebitam solutam fuisse Τ Respondetur in cap. ς. tavit. hoc tit. Sic; si creditor fateatur sibi solutam ςsse pecuniam, sed neget fuisse indebitam; tunc solventi incumbit probatio talem pecuniam indebitam solutam suisse: probatio namque illi incumbit, qui agit; contr2que actorem est praesumptioJuris; cum nemo praesumatur jactare suum , cap. super hoc s. de renunc. Nec verismile sit , quenquam tam esse supinum in rebus suis, ut solvat aliquid, quod non debet. Sin Vero creditor neget
96쪽
neget sibi solutum cille; Mactor, seu solvendum sit contractum in diem rsolvens hoc probet; tunc creditoris tunc etiam ante talis ii ei fluxum illud qua rei erit probare, debitam fuisse solvi potest. Ratio est; quia dies in Pecunia, quae soluta est; hoc enim ca- favorem debitoris adjectus censetur; m praesumptio Juris est contra reum cui proinde renunciare Potest. L. Illia creditorem Propter nazndacium, L. pulatio illa S. inter Io. Et L. cont, .cMm de indebito a i. J. de probat. tiuis I97. g. a. d. de 8. Nota quin ibi si aliquod debitum V, S.
tractus onerosos agit Papa de contractibus gratuitis; inter qUOS re censetur tanquam species Praecipua Donatio; sic dicta a dono quasi sit donidatio, L Senatus 3 s.f. I.l fae mori. caus. donat. Ipsum autem donum describitur esse, datum gratuitum,quod nequem justitia debitum est, neque alteri mi eissim obligationem imponit ; ut notat Engel hoc tit. a. Dico prim5 t recth describitur Donatio, clubd sit rei propriae re non prohibita donari, nullo jure cogente datio liberalis facta verbis, velfudis. Colligitur ex L. donari 2ρ. J. hoc iit. Et L. donarist. de R. I. LY datio est genus;
reliqua ponuntur pro disserentia. 3. Nota secundo e Donatio dividitur primo in donationem inter VivOSD Donationem causa mortis ; Utilia betur in principio Insiit. hoc tit. Donatio inter vis os est. illa, quae fit absq; ulla cogitatione, aut suspicione mortis , cit. In sit. I. aliae autem; & ca intentione , Ut res donata illico fiat donatarii, nec ullo casu ad donantem re- Vertatur; Ut notat vallens hic. Do natio causa mortis est illa, quae fit pro- Pter suspicionem mortis; ita videlicet, Ut donans significet se rem talem
fieri potest duobus modis, videlicet vel pure, absolute M simpliciter, ita Ut res statim evadat donatarii , nec possit temerE revocari; Si Donatio sic facta vocatur persecta Sc propria Do natio , de qua potissimE hic titulus: Procedit. Vel sub conditione aut mo- Tom. IL
causam M haec vocatur impersedia. ae impropria. Donatio tuo conditione esset haec: dono armillam Petronillae, si Petrus ex helloTurcico superites re dierit. Hujusmodi donatio conditionata Iuspendit effectum. Sub modo es et ista, dono tibi centum aUreos. ut hi impendantur in altaris constructionem. Hujusmodi donatio valet, M statim obligat. Donatio ad certum tempus esset haec, dono tibi equum. qui sit tuus post meam mortem. Ob causam esset Donatio dotis cauSa , qUam faceret Uxor marito pro susti nendis oneribus Matrimonii, L. pro oneribus : Item Donatio ob nuptias, quam vicissim faceret maritus Uxori in vicem securitatis dotis. Talis et
iam essetDonatio remimeratoria. qUae
fieret in vicem praestiti beneficii, vel obsequii. Haec irrevocabilis est, L.
mortis causa fieri potest duobus modis. Primo quando donans nullo me . tu periculi mortis Praesentis Perculsus, sed sola cogitatione mortis aliquando futurae, absoluth donat rem aliquam pro tempore, quo mortuus fuerit, L. 2.1f.de mori. cares don. Secunia quando donans Perterritus periculo imminentis mortis, et gravis aegritudinis, aut periculosis navigatio nis rem donat, cit. L. 2. Quo casu sirem ita donet, ut statim fiat donatarii , sed tamen morte tibia secuta velit rem donatam sibi restitui; tunc morte non secuta eandem sibi potest ven- .dicare, rePetere Sc revocare L. si mor tis 2ρ. β. de mori. calis. don. Si verorem ita donet, ut non statim fiat donatarii ; sed demum secuta morte; L a tune
97쪽
Lib. III. Decretalium D. Gregorii P a IX.
tunc morte non secuta Donatio expi- dotis : Potest tamen haec sacere ali-rat ipso Jure M sine ulla revocatione; . quas eleemosy nas moderat S secun tit habet Glosa i , Pirh. &C. dum suum itatum: imb ia donationes CAP. ll. aliquas remuneratoriaS, necessarias.
De personis potentibus donare. splendori, atq; aestimationi sui status. I. r,lco prim b: Omnes & soli illi 4 Nota primo: Donationes tameni possunt facere Donationes in- liberales inter Conjuges factas conia
ter vivos, qui habent dominium for- Validari morte donantis, si prius re . male M liberam administrationem Vocalde non fuerint ; ia donatarius suorum bonorum,cum potestate alte. adhuc fu Pervivat; uti habet L. cum nandi. Ita vallens Herincx. Less&c. hic statuu .de Gn. intervirum, Q v x Et constat ex variis Legibus , postu- rem, similiter iuramento donantis,
Iantibus ad Donationem dominium formale, administrationem liberam bonorum cum potestate alienandi,&non sit inhabilitas in persona donante ; Κ desectu horum inhabilitana' itur complures personae ad posse do. sunt Personae Augustae L. 26.de donat. nare; uti patebit ex mox dicendis. inter Virum ρο Uxorem. Secundo , a. Dico secundo: nequeunt donare quando Conjunx in domo Conjugis valide impuberes, minores as. annis, gratis habitare Permittitur, vel cius prodigi, quibus bonis interdictum servis , aut vestibus usus fuerit L. Aj .eit; furiosi & filii familias. ita com- Vir Uxoris V. de donat. inter Virum remunis Canonist. M Jurist. Primum de uxorem. Tertio , quando Vir pro impuberibus statuitur in L. D. C. de te. missam dotem remittit Uxori L. sv sam misit, De minoribus patet , quia mute C de donat. ante nuptias. Qtiar-hi necdum habent expeditum domi- to, quando Uxor ideo donat Marito , nium requisitum ad validamDonatio- ut is altiores dignitates vel honores Dem. De Prodiose pariter patet; quia sibi Procurare valeat, L. o.).eodem hujusmodi personae , quibus bonis Quinto, quando ex Donatione Con- interdi istam cst , sunt lub Curatore junx donans non fit pauperior, L. cum suspensione omnis dispositionis Do mss. eodem. Sexto, quando do- in eis tenax adeoq; nec donare possunt. natarius non fit ditior, etsi donans fit De rilis inde conitat,quod ἷchisbo. Pauperior, V. g. si vir Uxori locum senorum dispositio vetita sit propter fu- Pulturae donet; tali enim sepulturariosum existi. DeFilii amiliasxatio est; uxor non fit ditior; cum sepultura quia tametsi hi de castrens, vel quasi sit Religioni dicata, L. cit. S. concessa castrensi peculio donare possint; de sel timo, quando Donatio exercetur aliis tamen bonis adventitiis & prose- instar remunerationis; v. p. si vir anctitiis donare nequeunt absque con- nosus, Vel civilis juvenculae vel nosensu Patris . cui praejudicatur, L. r. bili uxori aliquid donet; uti colligi. . boetit. De ejus tamen consensu hi tur ex L. 7. J. de donat. non tantum inter vivos, sed ia moria S. Nota secundo et similiter tenentiis causa donare valent, capsen. eis. Donationes liberales Patris factae Fi. quam is, de sepultur. in o. lio, si mors vel juramentum Patris
3. Dico tertio: neque conjuges sibi ante revocationem superveniat: nam invicem facere possiunt Donationes; runc convalidantur ejusmodi Dona nec parentes filiis nondum emanci- riones : quemadmodum etiam si Pa patis, nec uxor de bonis mariti Sc do. ter ilio non emancipato donet alitis. Ita communis DD. Primum ii, quid, pro dote matrimoniali postea hetur L. g. J. dedon. inter mir. , uxor. applicandum; vel discedenti ad bel- ET L sed interim). eod. Et cap. vlt. G- . tum det arma, eqUOS, M Velle ξtiiro ira, tit. eod. Secundum coiistat ex L. aliquamFacultatem tradat libros: vel cum de bonis II. M L. ne emancipatisi . Usum fructum bonorum adventitio C. hoc tit. Tertium inde patet; quid rum eidem concedat; Vel Titu'o re Lxor non sic domina formalis cum munerationis, Pria iiDPensis particu
ministratione bonorum mariti ia or laribus
de non repetendo donato; iat habet
sequentibus casibus statim sunt validae tales Donationes. Primo, quando Conjuges sibi invicem donantes,
98쪽
I sibus obsequiis, aliquod peculium tradis la tandem in omnibus ferme calibus. quibus Conjuges valide sibi doliant; quos pauid ante adduxi: uti
censet Navarr. Leis Herinc x Sc Laym. Et dediicitur ex diversis Legibus. 6. Dico qua ride etiam Ttatores, CuratoreS, Procuratores Si similes habentes tantum administrationem rerum sinὰ dominio, nequeunt donationes facere, absq; speciali mandato. Ita. communis D D. Et est Ratio;
quia donare est quasi perdere L. Filius
Iamilias F. de donat. memoratae autem personae nequeunt perdere; sed potius debent res suorum Principalium facere meliores, cap. 3. de .c. Vicarii in cl. Et L. tutor. 22. de admini stratione Tutorum; Ergo pariter nequeunt donare. Praefatae personae
tamen possunt facere donationeS re numeratorias , correspondentes meritis Zc servitiis in principales collatiS , arg. L cum plures a. f. 3 Se habet
Glossa,Barbos, &c. 7. Dico quint6: Superiores Regulares pariter non possunt facere donationes de rebus Monasterii sui. ita communis D D. Estq; Ratio; quia hi habent solam administrationem re, Tum sui Monasterii. Possunt tamentales dare eleemosynas Se facere Donationes remuneratoriaS moderataS,arg. can. quis I 2. q. 2. Et maxime ubi
consuetudo loci id Permittit, cap. 3.
8. Dico sextb similiter Praelati Ec
clesiastici St Ecclesiarum Rectores nequeunt facere immoderatas donationes de rebus ad suas Ecclesias pertinentibus. Ita communis D D. Et Constat ex cap. 2. hoc tit. Estque Ra- 'tio, quia Si hi non sunt Domini suarum Ecclesiarum; sed potius Procu-Tatorcs. Hi vero possunt facere do- Nationes moderatas in pauperes de redditibus Ecclesiasticis, in sustentationem Clericorum ordinatis Sc hoc juxta proportionem reddituum Ecclesiasticorum, ac consuetudinem Io.ci; ut notat Engel; M constat a . cap. I. hoc tit. Similiter facere possunt
Donationes remuneratorias , ac ad Pias causaS, arg. cap. 3. hoc tit. Et can. rum I 2. q. a Possunt pam ter similes
Donationes facere de rebus Ecclesiaebae, iri ejusdem cap. 3. vis. Dico septinab: Regulares degentes extra claustra in beneficiis possunt de redditibus Ecclesiasticis, quorum liberam habent administrationem ,
aliquas moderataS facere Donationesia clare eleemosynaS , sine consensa Prael itorum suorum ; non vero illi
Religiosi , qui in Monasterio sub obedientia Praelatorum degunt, nullam habentes administrationem bonorum. Ita Molina, Laym. 8cc. Rutio
primi est ; quia hujusmpili Regula
res aequiparantur Ecclesiasticis saecli laribus beneficiatis, qui possunt moderate donare de redditibus suis Ec clesiasticis. Secundum constat ex cap. cuia ad Monasterium b. de statu Mo
nach. Et can. non dicatis II. cau. I p. q. I.
ro. Dico octavo: Hospitalarii posisunt se bc hospitale suum donare, ac subjicere alteri Ecclesiae, vel loco Re .ligioso. Ita communis D D. Et trabe. tur cap. inter dilectos 8. boe tit. CAP. III.
Donationis; deq; modo perficiendi ta
interpretandi Donationes. r. lco prim6: Donatio liberalis in I quantitate excedenS soo. soli. dos, id est aureos,Jure Caesareo est invalida; si fiat absq; insinuatione apud Magistratum. Ita Clarus, Vallens. Mcommunis DD. Et habetur L. poen. C. de donat. Et Instit. eod. Motivum ha rum Legum fuit, ne homines excessa vis Donationibus in egestatem dejiciantur, cum praejudicio Reipublicae. Excipiunt tamen LegeS quoSdam casus, in quibus subsistit Donatio exce-dCnS SOO.aureos. Primo, si Donatio fiat
Ecclesiae, vel ad causam piam ; ut d ducitur ex L.illud.C de Sacro faustis Ecclesiis. Et L. Sancimus C. de donat. eo quod Leges Civiles Ecclesiasticis causis nullum praejudicium afferre poes sint. Secundo, si a privato fiatPrincipi, L. fanciminc de dona Tertio si a Duce Exercitus de proprio peculio, Vel Prae dis fiat militib', L. Nn. C. eodem. RUar to, si fiat ob considerabile motius V. g.
belli nuptiarum faciendarum, redemptionis captivorti, reparationis fabri carum flammis absumptarum , L. cit. Quintd, si fiat loco remunerationis, ob
praestita singularia obsequia, L. sti P terss. de donat.Sexto, si fiam duae reci L 3 proca
99쪽
Lib. III. De retalium D. Gregorii Papa IX.
procae Donationes , in quantitate
grandi; uti habet Baldus in s. sancimus
r. Dico secundo: Donatio universa is inter vivos, qu a omnes faculta tes praetentes 1: futurae liberaliter donantur a sortiori invalida est. ita Co-vur Ct arus, LesI Mol. .aym Herinc x,
Abbas communis Juristarum. Et constat ex decisione L. ytipulatio hoe modo conceptass. de mei b obligat. Moti viam hujus Legis est; quia ejusmodi universalis Donatio privat homi. Dein libera testandi facultate, quod
Iure communi censetur esse indecorum M Reipublicae praejudiciosum.
3. Ex his infert Covarr. Clarus HI est si fiat Donatio tantum praesentium facultatum , non futurarum, subsistere Donationem ; quia remanet potestas testandi de futuris. Item si donans sibi reservet usumfructum rerum omnium donatarum; vel si donet c. usa mortis; quia adhuc poterit instituere hoc redem, qui possit ex re donata Falcidiam, id est quartam
Dico tertio: Non potest revoca. ri Donatio liberalis, nisi vel ob supervenientem insignem ingratitudinem
Donatarii, vel obnatam novam prolem ; vel si sit in ossiciosa liberis. Ita
ionaea, Clarus, Less. Sytri Covarr. Tira a. &c. Primum patet ex L. vlt. C. de revocand. donat. Ubi dicitur, neraliter ancimus, omnes donationes,
lege confectas, firmas, illibatasque mane-ν e. Secundum habetur eadem L. ubi recensentur quinque species in sqnis ingratitudinis, tanquam causae sum- cientes revocandi Donationem: scilicet injectio violenta .manuum DO- natarii in Donantem; Etruso atrocis conrumeliae ejusdem Donatarii in Donantem ; damnificatio gravis ejusdem in bonis Donantis; Insidiarum vitae Donantis molitio; Negatio Donatarii adimplendi appositas conditiones Donationi. Tertium constat ex I .s unquam. C. de rem an . donat. Et quia nemo censetur, alienos posteritati suae praeferre Velle. Quartum habetur L. t. reo quent. c. de invicio sis donat. Censetur autem esse inom-ciola Donatio liberis, si Pater donaΠ-do, liberis paternorum bonorum te sitimam, id est debitam portionem a climat, vel minuat, contra officiunt pietatis paternae. . Nota autem primo : secundum I aym. Clarum, &c. insignem ingratitudinem Praelati, vel Capituli, non suis cere ad revocandam Donationem Ecclesiae factam. Ratio est: quia ejusmodi Donatio non proces lit ex a se tu erga Praelatum, vel Capitulum, sed ex pietate erga DEUM. Nequestissicit ad eandem Donationem cli. dendam prolis nova insperata susceptio; sed tunc sola legitima libero. rum ab ea succidi potest; nam E ccle-sae causa non minus favorabilis est, quam filiorum sicuti deducitur ex Pistb. Si qua mulier. C. de Sacrosanctis Ecelsiis: Sed si Filio prius senitoDonatio facta si, quae inossiciosa poli rius natis apparet, sola legitima eorum ab ea rescindi potest, Per L. st totas. Eis Mater C. de ininciosis Donat. Ergo idem dicendum hic. Circa tertium punctum hujus Capituli
6. Nota secundo: stare veteri Donationes inter vivos factae non perficiebanturnudo pacto seu consensu; sed traditione rei donatae. At vero Jure novo Justinianaeo hoc correctum est, ita ut solo consensu , seu voluntate
quovis modo manifestata perficiantur ia habeant in se necessitatem traditionis : etiam si fortassis donatarius non fuisset stipulatus rem sibi tradi, L. st quis argentum C mi Circa quartum punctum 7. Dico quarto: circa Donationes Ialtissima facienda est interpretatio in
favorem donatarii. Ita communis DD. Et constat ex cap. cum dilecti O hoc tit. Et quia mens donantis non
debet excludi, nec impediri liberali
tas. Nisi tamen Jus commune ob
I. Tvlco primo: FF. Franciscant de
L Observ. M Reform. nequeunt facere formales Donationes de rebus suae Religionis. Ita Sorbus,Sanctor. Malii DD. Ord. Seraphici. Et constat
100쪽
primδ ex Constit. general modernis
cap. p. I. 2. Ubi in tabella casuum Reservatorum Generali Sc Provinciali etiam refert ur iste I3. Religionis dona ex tra ordinem dono dantes ; quod de Donatione formali prohibita Ze reservata intelligendum cst. Et ex Constit. Papalibus Julii II. cap. g. pari. II. Dbi redditur ratio Conclusionis it diacitur ; quia Fratres Ordinis scilicet Minorum nullius rei dominium, mel proprietatem habent , ideo nihil intra mel extra ordinem dare possunt, siue licentia eorum, quibus autboritate Uolica committitur. a. Dico secundo : Possunt tamen
Praelati Sc maximE Ministri diciorum FF. non quidem auilaoritate sua, sed veluti Eleemosyn irii, vel Commissarii Summi Pontificis subditos suos Mino litas ad aliquid largiendum, vel
dandum intra Sc extra ordinem pietatis , aut devotionis intuitu, cum multa tamen discretione, licentiare. Ita Ximenes, Sanctor. Sorb. 8 c. DD. Et conceditur tum in citatis statutis
Papalibus Julii II. Tum in Decretali
Nicolai III. g. quia vero, Ubi habentur sequentia verba; de rebus mobilibus D parum malentibus liceat ex nostrapr enti constitutione Fratribus pietatis , seu dewotionis intuito; vel pro alia honesta rationabili causa, obtentdo prius super hoc suorumSuperiorum licen. tia, juxta quod Fratres in Generali, NPromincialibus Capitulis tam de rebus ipsis vilibus, seu parum valentibus Nearum valore, quam praefata licentia, ct P. elargiri. Et Ratio est; quia praefatae largitiones Minoriticae non hahent rationem Doni, vel Donationis formalis; cum desit Dominium ; sed fundatur in commissione duntaxat
Papae, qui est Dominus; le Fratres
Minores sint ejus Eleemosynarii, seu dantium dispensatores. Ex his q. in fertur primo: Franciscanos de Observ. δd Reform. non posse facere dona ampla, seu amplas largitiones, sine grandi causa ; uti dicitur in cit. Statutis Papalibus. Secundo eosdem tamen posse de licentia suorum Superiorum facere taleS largitiones ana plas de oblatis Religioni, ex causa rig. Proconservatione Sacrorum loco. rum terrae S. Tertio eosdem posse suos Praelatos majores, vel alios insignes Patres, vel Principes aliqu4ndo lautius excipere cibis, maxime in solemnitatibus, uti advertit Sanctor. scribens in cap. 7. statist. Generat. Statutos. quae exceptio honorifica habet rationem cujusdam largitionis Sequasi donationis deRrebus Religioni oblationis. Quat Io eosdem posse di
stribuere leviora esci lenta dc PocU- lenta 8e ad devotionem pertinentia munuscula; uti observat Politius. Ximenes Sec. Quinto, possunt quoque superior s succurrere Pau Peribu SParentibus Fratrum ; his enim de Iure natUrae tenentur opitulari ipsi filii Fratres: Dii Sc infirmos in Conventu
curandos adducere, ac medicamenta
pro ipsis dare, quando alibi curari nequeunt. Item incidentem in manus
latronum,uel aliud mortis periculum adjuvare rebus Conventus ; si aliter juvari non possit. Item redimere Christianum reductum in potestatem infidelium. Item Virgini castitatis iacturam subiturae , ob necessitatem ci-hi , vel vestis, quando aliunde ei provideri nequit, providere; in his c nimia similibus actibus vimis, ac causa honesta concedunt Minori tam facera moderatas largitiones; uti habet