장음표시 사용
121쪽
BrompReges. onslegis vim habem consuetudo generatis,per Episcopos abrogari non quin ut neque ius valet commilite puris tolli,satis est probabilis legem
per consuetudinem tolli ante etiam temporis supradicti spacium, satis fore si pastini ex non observetur,principe id sciciate,neque contradicente Consuetum haberii quod bis factum cshidem de solito;proinde duo actus iuridici,¬orii proconsuetudine sufficiunt inducenda. Vide Iason.apud Salia phor. v Consuet. Legem non valet diuinam abrogare, ebnatui alem abolere Iii nitare, auge rvidoclarare valet, diiunguere,sicut Mius valet positiuum; g. lex habet diuina, in ore duorum, vel trium stet omne verbum,lex limitat humana, Maliquando plures, ut itἱ item non occides; licit diuina,aliquando occide sicit humana Rata De,ob quam lex fuit lata,manente,lex consuetudinem vincit,secus aliqua factam tionis mutatione,quippe eo vincit casu, praeualet consuetudo.Praua excusato suetudo ab humana paena,si toleretur a diuina,non ita, si sit prauitas nota operiati vereontra leg. naturalem m. v. m. Populi benedkendi consuetudo in fine Missae de unctorum fit immemora hili teneatur,secus ut abutus tollatur Idem de consuetudine Commemoratione omnium fid defunctorum die Dominico celebrandi, si coaccidat dic Sacra Condie .6ct. 3 6 19.MaisIω .apud Barb in Collact. v. Consuet
I ontemnere unum ex mccm habentibus in capi tmeque eum voca plus nocet,quam plurimorii ontradictio,in iis,que in Capit.geruntur F. eontemptu,ves in re leuissima peccare,contra Superioris praeceptii, Icthalalia Tur, m. χι.q.I86.a. 9.ad est Caiet.mtanma v. Contepta Contemptos ab eo committi solum censetur,qui obedire rentur,ex eo quod praecipienti si ijci noli ;secus s ex alio quocunque renuat respectu obedire in Mignauia,indignatione,vel cx eo,quod superiorem hanc Via habere consoIatione obmiliti orsinis inobediens,con emptor habetur,vade D. h.ibi. Lalet. . TAI duod verbum ex contempto otiosum proferre, vel Consilia Euang. ex coni. non obseruare ethatem conti t noxam et huiusmodi autem contemptores
pessime habentur dispositi vide Bertol. moxontempl. ex D.Τh ubi sup. Nora, non omne quod ex contemPtu fit,peccatum esse lethale. y.g. releuita sima a superiore praxeptati quis non obediat ex rei contemptu 'uissimae, non Ditis quam mi alis onerat culpa r at si ex supzrioris pr t. mptu,utique tunc se mortali afficit scelere; excipe, nisi taliter sit serte affectus, ouo ruet fuisset gi'atiis praecepta adhuc eam comemptui habirasci, eo quip-
Iis,et milhum furandi.Praeterea in-rinidetur posie,eum,qui cum sit
Rc iosus, silentium non tenet,cum constitutionibus tenera debeat, ex Re
stiae aut con fantum id agat contemptii ni silentihm re tamen modaca. Vide Armillax
122쪽
AMnis contractus obligationem parit,in conscientiae saltem foro e 'Dil sit validus: quandoquidem ius dictu naturae promissionem esse 'ruandam,sit acceptatauesecus minime,licet iuramento ad dito. imo nisi acceptetur reuocari valet,Bonac de Coni disp. 3.
Contractus uuamento non firmatur , perlegem Irritetur pro communi bono; siquidem de re mala factum iuramentum non odligat;proinde non est opus huiusmodi iuramenti resaxatione.At contramis iuramento firmatur; si per lene irritetur princiualiter pro priuata utilitate;modo nulla turpitudo inueniatur eae Parte ilἰius,cui iuratur, Et modo sine peccato seruari possit. Proinde minorum Contractus, sine curatorum auctoritate celebrati a iure irritatur,si fiant de bonis immobilibus, sine iudicis licentia,at iuramento addito,tenent praeterea conmtractus,quo uxor in alienatione consentit fundi dotalis, lege annullatur posistiua;at iuramento addito tenetnnam propter priuatam irritantur utilitatem Vide Bon.ibi n. 7. VSanch.de Matrim l. 1. disp. 31.n ii. Vide nouis Guazetinum
Huiusmodi tamen iuri debet esse no de praesenti,M, iuro me vendere, C
donare,&c. imo de futuro,nempe fit,iuro me non repetiturum, vel non contra tu turum contractes, vel resiliturum a contractu.Si vero aliqua inueniatur tuo Pitudo,seu peccatum in eo, in cuius fauorem fit Iuramentum,non firmatur con tractus iuramento. Propterea per vim celebratus eontractus,dolum, vel metum,
non firmatur,seruandum tamen iuramentum, si sine peccato sernari potest, vel dispensari certe debet, Ibi,&-.8.&Sanch. I.3.c. 11. 34. Hinc de soluendri usuris iuramentum seruari debet, dato periuramentumnuiusmodi non validetur pi omissio,& in usurario, cui iuratur, culpa reperiatur*at solutas,poite valet,qui soluit,repetere usuras. Nota proximum pubertati tu ramento contracttim validare non posse,sed sit pubes oportet.ibi. Infideles per uiamentum firmare nequeunt contractum , siquidem legi Canonicae , vel ciuili non subduntu r, iuramentum vim confirmandi contractu habet ex lege canonica, ciuili; secus si in terris habitent fidelium, Bon.ibi n.9.
6 Contractus iuramento non firmatur si iuramentum contrarium priori stauramento,ut si uxor fundum vendat dotalem iuramento addito non contra- ueniendi, t prius non vendere iurauerat, vel si marito quid donet, contra non donandi iuramentum;quippe in hoc casu iuramentum seruari nequit sine pec cato,neque iuramentum vinculum potest esse iniquitatis. Secus si actus contra iuramentum ad sui validitatem non indigeat iuramento: tunc enim valet, licet
illicite fiat:quando multa fieri prohibentur, quae tamen facta tenent. Quod ilex ciuilis huiusmodi irritet confirmationem,nulla fit confirmatio;seruetur a men iuramentum .Et illud procedit,modo ius Canonicum huiusmodi no firme . consiimationem,uel contractum,quippe lex classis,canoni m annulla re nequit, Vel Diyitia i Corale
123쪽
yes ei derogare,Mol. disp. 17 I apud Bon.ibyn. I T. Contractus promissionis, petendi usuras usurario actionem non dat iura is
mento dari promissas icet promittens soluere teneatur, at solutas repetere valebit. Ratio,quia quoties iuramentum seruari valet sine peccato, seruari debet hoc autem seruari valet,ergo. AZOr.l. II.32.c. 7.qua si I. Error comitans annulla contractumui circa rei sit substantiam, ob id Otaliquid emit,vi acetum putans esse vinum,nulliter contrahit,licet,s acetii ellesciuillet adhue emissennon adeli enim consensus,licet si acetum cognouisset lubentius condensisset.Circa vero qualitatein errans,vere contrahit;si no adsit do- Ius contractu causam dans.Proinde cum tamina Matrimonium contrahens, qua Putabat bene educatam,pulchram, virginem,&c cum omnino secus se res habeat,valide contrahinnullo dolo extante contractu causam dante, Vide D. h.
9 i Matrimonium excipias , omnis contractus per dolum initus contractui causam dantem est nullus,iure saltem positivo,& in foro conscientiae,dolo ab altero contrahentium proueniente.Natutae vero iure tenet,error circa rei substantiam nisi adsit,mor.3 p. l.6.c. IO. io Incidens in contractum dolus,non irrita contractum, nempe si cognito dolo adhuc contractus celebratus fuisset,licet non ita prompte, libenteriel, tanto pretio:manente tamen penes decipientem,&dolosum restituendi pro dano obligatione,decepto;imo aecepto inllante debet rescindi.Idem Aetorius 3 p.
LII qui ut in hospitale reciperetur,vel aliud collegium, se finxit qualitates habere requisitas pro ingressu restituere omnino pro damnis tenetur pote qui
dolum habuit contractu causam dantem,& circa causam finalem.Ηinc,si pia a d-Iunt legata pro laminis nuptui tradendis pauperibus,aut virginibus,&c' qua dam se nuiusmodi habere fingat qualitates, ut dictis fruatur legatas,fui tuten quinast restituat oportet; nisi tamen adhuc habuisi et,cognita dictas non hab re inlitates:quippe fiditio circa causam versatur finalem. 'id Bon.ibi P.2.S-2.n.
x valet beneficii facta collatIoab Episcopo,et,qui alioqui est idoneus, sed aliquibus est defectibus affectus , quos si Episeopus ciuisset, beneficium ei non contulisset.Item furunculus datam retinere valet a Titio eleemosinam,quem si furunculum cognouisset non dedisset;nam dandi caina subsistit finalis , nempe idonestas ad beneficium, paupeltas in furunculo, lato causa non adsit impuli
ra Idem dicendum de donatione ob metum facta, nam si metus causam de dii impulsivam, non uero finalem, mitiuam, tenet donatio ΑΣoriC. 23. I Per metum grauem, aut leuem celebratus tenet contractus, iure saltem naturae: nam sufficiens,& necessarius consensus per metum non tollitur nil. r. 3 3 ai 3 1 Turianus diis. 14. d. s. n--Item iure positivo tenet, quibusdam cambus exceptis.Iubet uitam lex huiusmodi infirmari contractus per metum celebratostat non annullat Azor. t. p.l.4 c. 3 3 q. 2.11 matrimonium eXcipitur,nam per grauem initum timorem iniuste incussum ad extorquendum contensium, nullum tenentioc&de possibus. Item qui-
124쪽
i Matrimonium per metum initum leuem non debet, nec potest inualidari, ut caeteri debent contractus .idcm de voto solemna, ibin Sanc. l.4. II i. q. I Contractus per metum ut sup initus,est inualida, dulcestiam si a tertia persona sit incussus alter c fit ahentium inscio. Si iuste metus incutiatur, resci datur contractus:nulla nanque alicui illata fuit iniuria,Sanch.l.A. disp.8.n.8.18 In soro externo ad rescindendum contracstumnietu leui celebratu actita dari non io Iensecus de metu praui,Mn.prout sup.3 3. n.8.1 Per metum grauem iuste i ussum ad extorquendum consensu tenet e rebratum Matr. de hoc suo habebitur loco ibin. 9 a Per merum extorta reuerentialam,vel Preces Importunas,quibus addadia quis inducitur,quasi coactus, restituantur,quippe voluntas deessse censetur vidi, sed solum impcctunitalcm repellendi, iurgia, vel caetera incommoda modo dans inuoluntarius perseueret,& sibi fieri restitutionem cupere credatur i. P . a Sine substetiali solemnitate a iure requisita celebratus contractus, est nullus, in utroque foro, testamento causa pietatis condito excepto. Proinde relieta per testamcntum non causa pietatis factum, sed temporali, si absque solenitate a iure requisita fiat, non debentur, etiam in conscientiae fores aliis deberi asserentibus Doctoribus: at nosti probabilior est sententia in propter haeres tute huiusmodi relicta non dabit: dato contra testatoris uoluntatem taciat. Prς terea per huiusmodi testamentum non lene hari es institutus restituat in coci cientia oportet ei, qui ab intestato successurus erat. Idem delegatario praei rea haeres in conscientia soluere non tenetur legata , per testatorem in sched Iarelicta, cum subscriptione propria. Vide omnino Bonita p. I. n. seq. et Secus de pias legatis sine iuris solemnitatibiis factis, testamentis conditis,quippe ad huiusmodi testamenta ualide condenda iuris ciuilis milla requi, tur solemnitas,sed iuris sufficit gentium solemnitas ibidin foroconscientiae sat erit ut de vo 'untate constet testatoris,millo teste adhibito, at in soro soti duo testes requiruntur,Ibid.n. is civide vasq.in opuscidetest. αa n mxa Lege aliquem contractum proh bentedi ea non obstante celebretur tenet: nis omnino per verba derogatoria illum irritetiquando multa fieri prohibentur,
quae tamen facta tenent Idem,licet scaena contrauenientibus apponatur,lbin. 23 Suarit, de leg. j n. Ioia 24 Maiore cum minore contrahente Metu toris consensu, tenet contractus, at integrum est minori stare, vel resilire a contractu. Item contractus Reipubluae utilis,si communiter fierῖ soleae non damtactu,;modo aperte esse illicitiini non constet;quippe supplere creditur Respublica si quid contractu dest, cum in bona potestatem habeat,Ibi P I.n.1.&Sanclade Matra 6.d 38 1.Sais Core.
a In contraetasidieatur, ad athitrui asterius partis stetur,standum erit boni viri arbitrio in re aestimanda. Donation Leelebrato contractu satam condIeiones apponi vaIent per donatoremiquas tandem voluerit,idem ibi. n. 4.ri
a I spontionis contraetulicet lacrar; ecqui rem certo sciebat,dolo non in ter ueniente;praesertim altero de certitudine admoruto Contractu alicui, si deis ruit consensus,postea addi valet,& sic reualidatur Lontractu a praedecessore diagnitatis facto nomine, qui:neam succedit stare ei tenetura Ecclesia celebra-
125쪽
res tenet contractus. Tis,aut impossibilis in contracto apposita conditi lana
anat in piritualibus reiiciturixhoc commutater,ia .ibi ri. Io. II. 4. F. I 6.11 In contractu donationis apposita conditio de non reuocanda donatione, etiam obdonaturi ingratitudinem,nulla tenet,vel addito iurament, contra enihsnos mores.Affirmant alii. In contractu pignotis,si pactum de eo non recuperais do fiat eala,quo debitum debito non soluatur tempore,nullum tenet nisi iurameiato addito,vel nisi in pamam addatur, aut nisi plus non valeat debito seluendo Contractus pacti decerta seluenda summa pro versimili interesse lucra cessantis, deductis tamen expensis laboribus, periculis, licitus cst idem de pacto certar sollicirdae summa pro verisimili pericillo,siue postea sequaturi, siue non Idem
26 Contrarius pacti de sutura luccessisne,iuramento firmatus, non tenet pote
qui testandi aufert facultatem;at in conscientiae sero valere placet aliquibus cum quaedam iit causa mortis donatio,seu cum conditione, ut effectum post mortem habeat,Vide ibi na3.cum aliis ibi allegatis.1 Contractus,in quo iusseruatur naturale tenet, etiam solemnitate iuris deis ficunte humani, modo perlegem non omnino irriteriar,si secus celebretur, Mol.
et O ntractus,seu dispositio causa subsistente finali,tenet, dato impulsiva no subsistat. Idem si error, vel dolus circa caluam impulsivam tantum intercesserit non vero finalem,ut π.Proinde testamentum ex causa finali tals conditum nullum est. legata vero in Ofacta,eorum finali causa subsistente,valent, quando utile per inutile non vitiatur.Item tamina restituere non tenetur sibi ab amasio datum, ut ad copulam alliceretur,etiam si ipsa ob id non fictai intenderet ad turpe opus, licet amasius si faeminae nouisset futuram constantiam daturus non fuisset ioco,id,nam causa subsiliit finalis,neque sub coditione dedit,si alliciatur,vci, modo consentiat,sed libere,& absque animo imponendi relli tutionis Obi gatimcm Ide de eo, qui aliquid Superiori donat, animo ab eo beneficii collationem obtinendi; nisi enim accipiat,quicquam repetere nequinpote qui libere donauit, Hulla sine conditione, Vide Regimi. s.n. rapiad Bon de contrit. a.disp. 3-q. 2. s. n.2.3.1 At nulla censetur haertas institutio,si quis unum instituat haeredem,querra suum putabat esse filium,cum re vera non sit;nam deesse hie finalis censetur axisa
dispositionis.Item,si suum iam mortuum credebat filium,ob id alium instituit haeredem Ibi vcrs .sequitur, s.; Contracalis,du dispositio tenet modalis, licet modo non adimplet, si tamesubstantiae contractus modus non obuersetur.Ηinc, oui alicui pecuniam dat in . tuo ea lege,&pacto,ut supra sortcm sibi aliquid tradatur, mutui non dicitur contractum celebrare,sed usurarium,pacto mutuum destruente, cuius natura ad gra eis dandum obligat. Item e contrario,valet siti, modo facta donatio, .g. vi nubat, Iicet non nubat:neque huiusmodi valet donatio a donante,v se quod non nubat retiocari. modo ille modus causa non laeest finalis donationis,sea impulsiva tantu: Matrimonium autem a donante priaetendi per modum vidi tur causae impulsuae, non finalis.Item,citi pecunia fuit ad sibi librosimcndos,vel vestes,&c .relicta,vel donata, tute habcbit, etiam libris,vel vestibus non emptis eciis si legatum fiat addita conditione,s ron vero,vt,quae particula, ut plurimum,modum tantum indu
cere solet,nonflexo eo icionem,quabusitiun casibus exceptis,quos apud Bonac. de
126쪽
34 Errore demostiatione interueniente,per se non vitiatur contractus, vel dispositio;demonstratione tamen per modum no apposita cond. tion is, νε cauis, ct modo demonstrationis error in rei non refundatur lubitantiam , vel in emore personae,seu modo dere, persona costet.Ratio est,quia huiusmodi erro citor est qualitatis,non substantie,qui cotractu non vitiat, ut se proinde dispositore dicente,Tibi meum dono equum,qui est albus,quem Pataui, emi,&c. vel Lego meum Antonio praedium,quod decem constat iugeris,uel, t in matrimonium duco,quae a pulchra,diues,&c. huiust nodi omncs valent dilpolitioncs, licet nulla dictarum existat qualitatum imo matrimonium tenet celeuratu per cui tu in Cunque quiuitatis demonstrationem,sive turpis,sive contraria matrimoni sub stantiae verae, vel false v. p. sic. contraho tecum, quaec sterilis,vet,quae fiere litatem veneno Procuras,&c Idem Bon. ibi n. 8.&se.Mol disp. Dr.32 Si vero sic dicatur, ontraho tecum,quae tantam d.ib s dotem,nis talis tradatur Os Matrimonium nullum totiet;talis ouippe dispositio scia um facit couditionatum,nempe,si tantam dabis dotem:idem dicendo,Ccmπal oleo in diu Csiserta, aut Gallia Regina, nulliter contrahitur,nisi tales concurrant con .litii nes,pote quia huiusmodi error in substantia erro, em relanditur. Vide Molabi 33 Sibi fundum retinere tuto valci legatarius, legantc dicente,Lego tibi incuhlndum, qui quadraginta constat iusteris,licet multo pluribus constare inueniatur
iugeris,u.2 centum; hoc praesertim ad pias causas facto legat , nisi ex coniecturis secus se habere iniuniatur legantis intentio;vel nil al. cuius creditoris damnum sequatur, vel heredis necessam j, Rebell.q. 18. 4. l. 18.34 Ante pubertatem filius contrahe e nequit,seque ciuiliter obligare, etiam de patris consensu. Neq;se aliis valet Religiosus obligare sine Praelati comesu. x Puber,ve pubertati proximus, de Donis libere valet castrensibuῆ contra heres, vel quasi castrensibus Secus dea tuentiiij , vel pre secticijs. At alet filiisqfamilias, pubertate acquisita, contrahere, seque alijs obligare, non solum natu- taliter, imo ciuilitoris atris tamet sine praeiudicio, vel alterius. 36 Minoes luere non tenetur id, quod solutum repetere valet, vs.quod uado perdidit tecunia credita.Tide Mart.BO Vbi su p. r per totum Fisl.tr. a. 3.37 iii a pupillo, vel minore aliquis accepit, ad cuius alienat onem indici siUn requiritur decrctum,ante iudicis restitu ure sententiam non metur stare enim tenentur,ex naturali obligatione,contractili,donec priuilatio viatitur rest. in integrum Ibin .X. Molidit p. IN. ad finem.&disp.ra 9. 33 Pupillus , vel minor valide,sine iudicin licentia,nequeut ea,quae sunt ina- mobilia,vel mobilia, quae seruando seruari pollunt,alienare:nedum in externo, velum neque incos cientia foro. Quae vcro liliat mobilia, vel seruari nequeunt, dc olo tutoris, vel curatoris licentia alienant. Nota in alienatione immobilium,
Seu taeter iudicis liceotiam, etiam iustam requiri causam pro ualida alienati m
39 Pupillus, vel minor,sine tutoris, dcc .licentia condia here insul valent titi. Iitatem, commodum sibique alios obligarema ores; secus infiti piae iudicis, Bon. ibin. 6.
127쪽
3 Repereunte , dorhino semper perit, non eam habenti, per trandem habuerit contractum , etiam accommodati m nulla habe, in A14pa perierit,pracissis hem pacto, mora inritii menc b,vide quae fili .d commoduis Addo,siaco pictisicin scobliget rei tituere , quocunque asciitatam res re cat, adhuc de Lituito non tenetur et verba quippe generalia fortui ebs non comprehendunt casus,utpote inlatitos & humanam excede ite diligetis
Re apud habentem,ctiam furem,pereunte, cumculpa,si apud uominuitem ne cflar. per. ilico, probabiliter restituere non tenetur , pote qui hullum domino intulit damnum,& constat rem domino perire Nau.c. . na. -rahi
a Contractu in dantis fauorem tantum celabram, 'g demiso lam delata tantum,& dolo,re pereunte,tenetur non deleni, vel leuissima. Cota tractu vero in accipientiis tantum fauo em inito,re peremte,de dolori lata Licui, neuitsima accipiens tenetne, et commodatare percante , vel dixi loco de comodato Ab hac regula excipe precaritim:nameo percimte,acerptem de dolo, lata tantum cnetur,&n leui, leuissima;quando pete rima' minoia libitum repeti potest; nitem commodatoni , LGlia. cc M vis Da AZ .ypaτὰ 2.Bon ubi lup. porti. 6. qa Contractu in utriusquecontrahentiummo: Fc picias de dolo, lata, lenitenetur, n de leuillima. v.nvri deperdita locata,velv dic, si ante traditionem asod venditorem pereat, de eulpatantum loca tarius, venditor tenetur lata leutide leuissima non item. idem BOn.idi
)c u Ienet urinam in i testitque datiam Lit utilitarent, item famulus, mi re ossicio,. ispendio rei incumbit curaciisti diendae , revi perdita,taleis editis et erit in D,non leuimirraaὶ nam couductionis coruractu in riviosove fuit Ribpermee Ieb: atus Item artifex,qui inrelaborat aliena , stipendio conuinionis achepto, respcrCunte, de culpa tenetur leur. Item,mercede cundis adbrem curto dicda, repei cunte,de culpa tenetur leui,non leuiuima Arrem uitiosam commodaris, de lata tantum , non leui tenetur , quippe contractus in utilitatem futtiant di accipientis celebratus . oeuleiaxatilem ronaiteii ultibiam , de Ipa teret uectiam cui non leuissima cum in utriusque uenditio e Iebretur utilitat in ης Nautae , caupones, stabularii, ores depositorecipiente, tonitae t v cepto ripendio, de emissima etiam ol*aterientixr,tat,in uni- tilitat m. contiactus Helit celebrarus;iure id statuente', id dictorum temeritatem, Primendam,& malitiam , nempe ne cum furibas adfui andum conueniant, Wrio
uia Daudibus aperiatur.in conscientiae tamen,foro iselum de Icutici xi uicin ri
128쪽
46 Rem alienam apud se habens depostam , suis uilioris pretiirieglectis ,
eam tenetur seruare, modo damnum sibi speret refectum iri.q Rem uero locatam pretiosiorem non potest locatarius suis post habere uilioribus, dato sibi non speret damnii a locatore resarciendum . si autem re propriam uiliorem neglexit, pro aliena tutanda locati, preti; ualet repαtere partem,sed non totum.Proinde a clat nudus inuasus, si v. g. duos secu habeat equos,quorum alter sit suus alter vero sibi l 'catus,neque ambos cclatronum manibus eripere queat,suum necuit viliorem tutati,relibo Iocato pretiosiore;imo erepto locato ex charitate aufugere debet,s predonibus relicto nis valde sit Iocatore pauperio , Bon. ibi a n. 21. usu ue ad finem p. l. 8 Minoribus beneficium conceditur restitutionis in integrum, si aliquo se
contra crudaeses inuenerio v.R. re minori vendita pretio, quam vendi oportu rit: modo vi contractus fiat laelio,non alio casu; sit notabitii neque iura metum adhibitum a minore lit sponte non contrauenienda,neque a iud ce aetatis veniam impetrauerit.Ob id,si rem alia notabilem,nulla causa,ci, net, vel damnosa ad athaereditate vel transegit,aut vendidit cum laesione. vii remedio valet restitu tionis in inteorum.Idem,si mutuo pecuniam accepit, ludo am sies; detracto tamen si de peeunia aliquid utiliter expendit; nam id in quo factus cst diti oportet restitui. Idem vii eo valet priuil. vel beneneto ς mitionis in intcgriim , si aliquid praescriptione, vel sucaptione amiserit. Idem ii cosa debitore ei debite facta fuerissolutio,iutoris, vel curator sine licetia; quia ad noua debitor solutionem quibit compelli,nisi in utilitatem fuerit pupilli, vci minoris conuersa Pecunia, vel nisi adhuc extet. Nota debitorem ante iudicis non tenetur lententia quicquam restituere .Praeterea minorem uti restitutionis posse beneficioquatuor post annis abanno vigesimo quinto modo contractum maior factus non ratificauerit,Vide Mari Bon .de contr.dis R. q. I. p. rit. g Ea item valent uti priuilegio, dato percuratorem contractus fiat, de iudicis decreto, modo aetatis rion sit venia obtenta:quandoquidem tutorum consensus requiritur,ut .valides utrahaturmon vero ut beneficio rest in integrum
mmor uti Paduem,hoc priuilegium adhaeredes transit minoris, Ibid idem.
y Nedum rem repetere valet,verum rei fructus,re donata tamen , non ero per venditionem,uel alium onerosum alienata contractum, detractis tamein eis colligendis factis expensis; hoc verum,modo iniusto non fuerit alienae pretio; eo siquidem euentu pro rata fructus repeti quibunt. Item, laesione manifesta extante,valet minor, nisi uti valeat coram iudice restitutionis beneficio, secreta recompensatione uti.Secussi non adeo laesio sit manifesta in indu-hitata, Ibid.idemmer totum punctum. si Eodem stutiposiluitpriuil ressit,integrum,Ecelesis, Respublica,ceteraue pictai 'a Item ciuilities, opida, communitates,nec nin studiorum uniuerntates, rudes homines,& itina ignorantes mulieres,filii familias quoad contractus onerosos vel Iucrossis do patris licentia celebratos ad sororum dotes, aliasue causas.
129쪽
s Contractiis Eunu tellus, si quis bimi seia monetae ualorem nutu iri, eam dat mutuo,praeuto pacto,ut iuxta presentem restituatur ualorem Diana
ς sartores pro aliis merces mentes,partem silai ualent pretij retinere, quae siles a me catoribns remitti nnulli enim hic fit iniuria. Idem res 26. M Alicui aliquo tradente peciniam, illo pro pecunia, g domum tradente hoc facto,iridomo utatur hic,donc ille pecuniam .estituat, nulla fit iniustitia,uelusiuae labes, modo xtitulus concumicessantis lucri, pactum rettouendendi. idem ibi res. 18. i. .s Si quis mercatori pecuniam ea tradat lege, ut in fine anni ab ipse quinquequo ccntenario acciniat,ual:de, licite contrahit,modo tres intendat contracius Celςbrarc primum, iocietatis,asse rationis alium capitalis,&tandem alium, asse rationis lucri certi pro incerto; si enim hitiusmodi asseriirationum contractus cum quocunque a Ilo initi licite possunt,quid rei clit,cur cum ipso nequeat me, calore celebrari Id resto. 36 Conuentionalis paena inter contrahentes aprosita non debetur in consci eis P a, nisi culpa intercesserit aliqua in non soluendo;uel si non sit moderata. II Contractus usi irarius,quem ouis bona contraxit fide, n contraciurus si msurarium putauisset,iack,ut tantum lucri retinere queat,quantum ex licito perc
pisci:& hoc saltem probabilite cf47 Sanctar. I p.q 6. II. Siti vi a nS.s: Ualciat tute parentes plus uni,quam alii relinquere filio,modo legitima nopriuetur portione,&praeciso odio:licci id ex maiore in unum,quam alium amore faciant. Item lethaliter parentes delinquunt legitimam aggravantes filiorum coe . terataibus gratuitis, g. donationibus. secus de remuneratorias iacientibus dona Iriones; verone. osscontractibu legitimam minuentibus, Dima ibi res.83.8 .ui Debitore tempore non soluent ede,to ob id eri litore ad interesse pecunias accipere coacto , hic debitorem non teneturnelle sumere admon re;pote quiadebitoris culpabilis mora iam creditori id damnum creauit.Item de bitor innoxie morosus creditori de interesse non tenetur damni emergentis nisi de inculpabili sit mora initiam pactim. me. N.deressit. I.c.2. 28 I.
6 o Contracius licet,quo quis alii fimdum uendit, sibi fiuctibus reseruatis,quatenus totum solitatur pretium;nempe in recompensationem, ut seraretur aequaliaras ademi Ctr.4 res. 23.. 6 Qui suam locauit ing.operam eundi Venetias pro Io. Aureis, valet, cab alio totidem accipere pro eodem itilane peragendo, priori tacita obligatio nocum alio inita Venetias adeundi. modo in nrillo prior conductor patiatur,sed a que bene ei satisfiat,ac si ei soli Iocator seruijsset, Lest.l. 2. c. 23.d. s. n.28.6 Cum ReIigioso contrahentes non oblisantur,nisi Praelato approbante Bessii Propi. Regul. v.Contract. r.Reginata in Praxit. 2 .n. m.
63 Religio serum contractus posse claudicare sunt qui asserunt, cum ipsi passivam non habeant obligationem,at actitiam tantum. Item, conuentus ex Rcl
giosi professi contractu,nisi ei ad histratio sit commissa non tenetur, vel nisi inde Monasterio Iiquid ueri obuenerit. Neque ob contractum fine Superio
ris initum licentia conueniri valet. netur Monasterium ex Praelati OFieractu,
130쪽
6 De e tractibus Regularium quatenus valide, aut invalide ce'ebrentur per Superiores,veLsubditos; quatenus Conuentustcneatur pro conir subditi, huiusmodi, vide Bordo t. a.de contr.Regularium cs.Infuse per totum.
Vide verbo Pamitentia Contumelia Cap. I.
-- Ieri aliquando potest vim allum sit contumelia peccatnm,vi.si quis per
Iocum,aut correctionem conuitium in alium coniiciat, vel nullam cro dens inde laesionem secuturam.Ob id Superiores acriter subditos, prehendentes innoxie agunt.Praeterea,patres id agentes in filios Item mulierculae sine lethali se inuicem conuitiantur, pueri, homines tu fimae sortis ex ira impetu;quicquid in buccam venit efiitientes nisi tamen grauem inferre intendat laesionem,Fill.tr.4 3.q In. s. Mol. tr.A. d. I 8. Clati Regial. I 2.αη. l. 82 4n est neceste in confregulariter loquendo, ipsas referre iniurias dicedo, appellaui stultum, furem,adulterum,&c imo sat dicere crit, toties meum iniuraui proximum grauiter,N c. 6.n. 18 Si parentes iniurientura filiis,probabiliter hiauismodi erit cisconstantia explicanda. Grauior est contumelia detractione perst,maioris ratione4nuoluntarii. Item derisio contumelia habetur grauior,eandeo ratione grauior quippe in derisione inuenitur Contemptus,quam in contumelia .Fieri tamen aliquando potest veniale tantuin,rationibus sup. dictis de comtumelia,imo,'&omnino culpam aliquando non coniciet ullam , vide quae sup Utrum vero in Confessione rcferri ipsas oporti a distincte derisionim, resp.id. quod lup.de contumelia. Vide etiam de contumelia Mn. t. a. de rest.in pari. dilP. a. q. .P. I. p. acie derisione.
Per contumeliam illata iniuria,quando inllatur. Cap. II.
Vi conturiet ijs aliquem arietes, gratii se onerat noxa, graui tamem existentesmateria; siquidem contra charitatem agit,imo iustitia proinde se rusti tuendi afficit ob gatione;&quidem sub lethali, in
a Nedum ablatus debet honor restitui apud dehonoratum, verum Meos,qui aderant illatartim tempore contumeliarum alioqui ad aqualitatem non feree honoris restitutio ablatiatem qui alium honorare omist rcstituere tenetur modo tamen huiusmodi inhonoratio virtualem contineat dehonorationem, V. g. transeunte Praelato, aliis cum capitis detectione retierentibus, tu capite tecto, oculisve toruis inui bane eum aspicias,vel ei terga uertas quando interprortati De sic inim contumelia amis,Vide id.ibi p.r. Per contumeliam ablatus honor multis reparatur modis; v. g. per urbanam