Antoni Neri Florentini, De arte vitraria libri septem, & in eosdem Christoph. Merretti med.D. & Societ. Regiæ Socii. Observationes & notæ. In quibus omne gemmarum artificialium, encaustorum & laccarum artificium explicatur.

111쪽

turalem suam albedinem redire Se refrigerari coeperint. Nihilo tamen minus per horae spatium adhibeatur ignis, & tum demum sornax per se refrigescat: advertendo, ne dum ignis aestuat, & alembicus pariter & recipiens rubent, ventus vel aura frigidior subintret, aut frigidi quidquam

vitra attingat: Etenim quia i Um maxime calent, facillime disrumpuntur, idque cum jactura laboris, impensiarum & temporis Ubi jam omnia frigent, a lembicus simul de recipiens panniculis madidis, & frigida bene repletis tegantur, ut spiritus aquq fortis tanto si dant citius, & omnia per duodecim horas in eo statu relinquantur. Iuncturae postea & lutum aqua tepida madefiant, ut iisdem humescentibus demi ligaturq & alembicus atque recipiens dissolvi possint: plerumque enim h*c integra manent. Et ampullae quidem frangantur: usui enim amplius esse non possunt. Feces autem & sedimenta aquae fortis, id

112쪽

est pars ejusdem tertia optime pulverata , adjectis in singulas libras unciis quatuor nitri purgati in ampullam

noVam mittatur, additaque eadem, quae antea prodierat, aqua forti, cum

suo alembico & recipiente bene junctis, lutatis & siccatis ut supra in fornace deponatur, & primis quatuor horis ignis lentus adhibeatur, isque postea sensim augeatur, usque dum alembicus & recipiens albescant &spiritus omnes transierint, quo tempore ignis ultra stimulandus non est, sed cuncta refrigerari permittantUr,& alembicus simul & recipiens panniculis madidis obvolvatur, idque per horas duodecim , & juncturae eo quo dictum est modo solventur. A- qua sortis vasis vitreis excipiatur, &vase clauso ne optimi spiritus exha-Jent adservetur. Haec est illa aqua fortis vulgo separationis dicta , quae infrascriptis usibus inservit. Nonnulli loco aluminis roccae vitriolum Optimum, Romanum scilicet vel aliud

113쪽

simile adsumunt. Utrum autem ad hos usus aptum sit vitriolum, nec ne, ex eo cognoscitur, si fricatum super ferro polito , aeris colorem ei tribuat:& hoc vitriolum infrascripto modo purgatum prae alumine aquam fortem dabit longe potentissimam. C A P. XXXIX.

Ut vitriolum purgetur aqua fortis potenti sima flat.

Abeas vitriolum optimum : a quanto enim vitriolum melius est, tanto potentior aqua fortis erit. Hoc vitriolum aqua communi calida solvatur , & per triduum quiescat. Postea fili retur aqua vitriolo gravis. Feces flavescentes removeant Ur, CVam poretque haec aqua in ampullis vitreis, ita ut tertia tantum ejusdem pars remaneat, quae catillis vitreatis terreis, loco frigido servetur, & duodecim horarum spatio lapilli vitrioli, instar crystalli montanae, coloriS sma-

114쪽

SO LIBER SECUNDUS.

ragdini, in superficie aquae circa labrum catillorum apparebunt, & infundo terra relinquetur flavescens sulphurea, & huic operi minus apta . solvantur hi lapilli communi calida, & aqua solutionis fit retur evaporetque in vasis, & procedatur ut supra, semper abjiciendo terram illam flavam, quae infundo residet, & tertia vice vitriolum bene purgatum aptumque erit, ut aqua fortis optima& solito potentior fiat, maxime si nitrum bene purgatum sit. C A P. XL. t aqua regia fiat, qua curum memta a reliqua dissolvuntur, solo argento excep O.

Ecipiatur aqua fortis supra dicta,

mittaturque in ampullam mino- . rem vitream, atque in singulas aquae

Iibras dentur salis armoniaci pulverati unciae duae, ipsaque ampulla mittatur in vas calida repletum, & sal ar-

115쪽

moniacum commota tapius aqua statim solvetur , tingeturque flavo colore. Addatur denuo tantum salis,

quantum dissolvere aqua potest, &ubi jam solvere desierit aliquantisper requiescat. Postea quicquid limpidum erit leniter decantetur. Etenim in fundo remanere solet, quidquid

terreni sal armoniacum continet: habebisque aquam potentem , qUse aurum aliaque metalla, excepto argento distatuit: id enim non attingit. C A P. X L I. Ut Tartarum, sex vini dictum, uratur. H Abe i tartarum vel feces vini rubri, melior enim est quam albi, idque constet ex frustis majoribus crassiusculis & scintillantibus, remoto ejusdem pulvere , qui nulli hic usui esse potest. Mittatur ita uti est in

vasa nova terrea, & sub incensis carbonibus uratur , usque dum non

amplius sumet, atque calcinatum &in

116쪽

in massam redactum sit coloris ex nigro purpurascentis, & ustum praeparatumque erit.

C A P. XLII. Ut Calcedonius ex vitro satis formo-

sui flat. REcipe aquae fortis libras duas, in

ampulla vitrea, quae collum gracile & oblongum habeat, in eandemque mitte argenti in tenuia frusta concisi uncias quatuor, & admota ad ignem, vel in aquam calidam mis-Sa ampulla argentum statim dissolvi continget. Soluto omni argento in ampulla ejusdem generis & formae alia habeas aquae fortis libram unam cum dimidia, & in ea dissolvos argenti vivi uncias sex, illisque solutis, aqua solutionis in ampulla majore misceatur, addanturque salis armoniaci unciae sex, & solvantur more solito ad ignem lentum. Solutioni addatur Zafferae praeparat S uncia una, mam

117쪽

gnesis praeparatq uncia dimidia, nec

non ferretii Hispanici tantundem, sed sensim : tumere enim & ebullire magnesia non sine periculo, & vel evomere materiam, vel disrumpere vasa, & omnia pessumdare solet. Ad datur porro croci Martis sulphure calcinati uncis pars quarta, nec non scori S aeris caldarii ter calcinate dimidia pars uncis, quae non minusquam magnesia ebullire solet: sim alti item coerulei pictorum, nec non minii tantundem. Omnia haec bene pulverata seorsim & per gradus mittantur in ampullam, agitenturque le- niter, Ut aqua pulveres bene imbibat, ita tam cia ut semper tibi caveas ab es fervescentia. Ampulla bene clausa sit, ac per dies decem sypius agitetur, ut pulveres bene incorporentur, &ab aqua eviscera is eidem pateant: postea mittatur in fornacem & arenam , adhibeaturque ignis temperatissimus, ut omnis aqua fortis exha

let, id quod viginti quatuor horarum

118쪽

si LasER SECUNDUS.

spatio evenire solet, notando bene, ut ignis, non vehemens, sed temperatissimus adhibeatur, & spiritus aquae fortis asserventur, remanebitque in fundo pulvis fulvi coloris, qui Optime pulveratus in vasis vitreis servatur ad usum. Ubi jam Calcedonium facere volueris, in promtu habeas vitrum bene purgatum, & ex frustis scyphortim confractorum crystallinis vitroque albo saepius liquato fictum. Etenim vitrum ex fritia recens factum formando Calcedonio aptum non est, nec colores eidem sese applicant, sed a fritia consumuntur. Semper ergo fragmenta ad hi beantur, & vitrum quod in usu antea

fuit, & exempli gratia in ollam vitri librarum viginti aut circiter, dentur hujus medicamenti vel pulveris duae, cum dimidia, vel tres unciae, idque tribus distinctis vicibus, miscendo bene vitrum, ut pulverem Optime imbibat, qui additus fumum quendam caeruleum emittit. Cum bene

119쪽

mixtum fuerit vitrum, quiescat per horam, eique altera mistura detur, &per viginti quatuor horas quiescat, misceaturque bene, & experimentum fiat, exhibebitque colorem ex flavo cceruleum. Hoc specimen in fornace saepius ignitum & extractum, ubi refrigescere coeperit, undas repraesentabit marinas & colores satis elegantes. Ad sint tartari, expraescripto

tis quadragesimi usti, unciae Octo,

fuliginis camini bene vitrificatae unciae duae, nec non croci Martis sulphure calcinati unciae pars dimidia . Omnia bene pulverata& unita vitro

.dentur, quatuor vel sex vicibus, obserVando, quod vitrum addito istiusmodi pulvere mirum in modum intumescat, & nisi industrius in administrando vitrarius sit, omnia pessumitura sint: paulatim ergo adhibeatur,& per intervalla, miscendo semper

vitrum, ut pulvis bene incorporetur. Porro addito omni hoc pulvere vitrum bullire, & non minore quam vigin-

120쪽

s6 Li AER SECUNDUS.

viginti horarum spatio quiescere permittatur, quo tempore exae o cucurbitula ex eo fiat, & aliquoties in se

nace candefacta illa videatur, an vitrum voto respondeat,& foris aereum& viride quid, nec non aqUam marinam, rubrum, flavum, aliosque varios colores, lususque & undas elegantis

simas instar Calcedonii, Iaspidis vel Achatis orientalis exhibeat, ac si in aere introspicias velut ignis rubeat; id enim si fiat, tempestivum erit, &vasa formentur diversi generis, ut sunt pocula, crateres, salina, vascula pro asservandis floribus, & illius generis alia, sed semper plana & levigata, non varie elaborata: decus enim nullum habent: Notabit autem semper vitrarius, ut dum in opere est , forcipe vitrum bene vellicet, & cum judicio candefaciat, ut fluctus & undas marinas lususque colorum elegantissimos reddat. Ex hac etiam massa patinas majores, ovi forma, Vel triangulares aut quadratas, prout vim