장음표시 사용
531쪽
M. T. Cl CURO Nisea vera dicimus , quorum superiore tempore vera fuerit instantia; sic sutuca, quorum consequenti tempore vera erit instantia, ea vera dicemus. Nec si omne enuntiatum aut verum, aut salsum est, sequitur illico, esse causas immutabiles, easque aeternas, quae Prohibeant quidquam secus Cadere, atque casurum sit. Fortuitae sunt causae, quae esticiant, ut vere dicantiar, quae ita dicentur: Veniet Cato in senatum; non inclusae in rerum natura, atque mundo. Et tamen tam est immutabile ventu Tum, quum est Verum, quum venisse; nec Ob eam causam satum. aut necesSitas extimescenda est. El- enim erit confiteri necesse, si haec enuntiatio: Veniet in Tusculanum Hortensius, vera non est;
sequitur, ut salsa sit. Quorum isti neutrum volunt; quod si eri non potest. XIII. Nec nos impediet illa ignava ratio, quae dicitur: appellatur enim quidam a philosophis αργος λογος, cui si pareamus, nihil omnino agamus in vita. Sic enim interrogant: Si satum tibi est, ex hoc
morbo Convalescere; sive medicum adhibueris, sive non adhibueris, i convalesces. Item si satum tibi est, ex hoe morbo non convalescere; sive tu medicum adhibueris, sive non adhibueris, non convalesCeS. I t alterutrum satum est. Medicum orgo adhibere nihil attinet. Recte genus hoc interrogationis ignalia esse posse. Meum per interrogationem lego. Tv n. Praesentia. Cieero de Oratore Ii. 25r Genus eatiaria ea eoni Meraia furit , oel ea fetiri, Mel ea iustiarilis.
biles autem eausae salales sunt et necessariae. ln 3) Qui, Cieerone haee condente . iam mortuus erat. H MLat autem in agro Tisseulano villam Hortensius.
) Hie et inseritis, post verba ais non, suppleuit Davisius auia eria ex optimis e teibus.
532쪽
vum, atque iners nominatum est, quod eadem ratione omnis e vita tolletur actio. Dicet etiam immutare, ut sati nomen ne adiungas , et eandem tamen teneas sententiam, hoc inodo: Si ex aeternitate verum hoc suit, Ex isto morbo convalesces; sive adhibueris medicum , sive non adhibue is, convalesceS. Itemque, Si ex ac ternitate hoc salsum suit, Ex isto inorbo convalesces, sive adhibueris modicum , sive non adhibueris, non convalesces: deinde Cetera. Haec ratio a Choysippo reprehenditur. Quaedam enim sunt, inquit, in rebus simplicia, quaedam copulata. Simplex est: Morietur eo die Socrates. Huic, sive quid fecerit, sive non secerit, sinitus est moriendi dies. At si ita satum sit: Nascetuo Oedipus Laio: non poterit dici, sive fuerit Laius cum muliere, sive non fuerit; copulata enim res est, et Con- talis: sic enim appellat, quia ita satum sit, Et concubiturum Cum uxore Laium, et ex ea Oedipum Procreaturum. Vt si esset dictum, Luctabitu Olympiis Milo; et referret aliquis: Ergo, sive habuerit adversarium, sive non habuerit, luctabitur, curaret: est enim copulatum, Luctabitur, quia Sine adversario nulla Iuctatio est. Omnes igitur istius generis captiones eodem modo refelluntur. Sive tu adhi-
Q Vulgo olim ea isto morbo noti 3 In quibusdam sImplex esse sa-eonD aera. Negandi par lieulam au. . tum ponit Chrysippus: iti aliis tam . eloti tale e ad. Ursini. Reg. Ball. Ed. quam duplex Et ecpulatum, ut ulrumis Ven. sustulit Brem ius. que eonfatale a l. lia ignavam ea. pilonem solvit. Tvare. 2) Cheysippus etsi salum assiema- d) Συουειμαρμιοου Chrysippus di-hat, tamen ei id quod seri potest, sit, quod eonfiatiae Cieero vertit. Hoc et eo si litam, et deliberationem et v eabulum apud Plutarchum exstat actiones. Et cisseia retinetiat, ut d et in libello de Fato. B. Alexander. Is igitur rationi ignavae. 5 Quod in eis quiddam eopulti quae ad eversionem sali obiiciebatur, tum sit ei confatale, ut censet Cliry. respondebat. R. sippus. Tvis.
533쪽
M. T. CICERO Nisbueris medicum, sive non adhibueris, convalesces: captiosum. Tam enim est satale, medicum adhibere, quam convalescere. Haec ut dixi, consa talia ille appellat. XIV. Carneades hoc totum genus non probabat, et nimis inconsiderate concludi hanc rationem putabat. Itaque premebat alio modo, nec ullam adhibebat calumniam cuius erat hapo conclusio: Si omnia antecedentibus causis fiunt, omnia naturali colligatione Conserte contexteque fiunt. Quod si ita est, omnia necessitas efficit. Id si vecum est, nihil est in nostra potestate. Est autem aliquid in nostra potestate. At, si omnia salo fiunt, omnia causis antecedentibus fiunt. Non igitur fato sunt, quae- cuinque fiunt. IIae arctius adstringi ratio non potest. A Nam si quis velit idem referre, atque ita
dicere: Si omne futurum, ex aeternitate verum 2St, ut ita certe eveniat, quemadmodum sit futurum, omnia necesse est colligatione naturali Conserte contexteque fieri: nihil dicat. Multum enim dissert.
iitrum causa naturalis ex aeternitate futura vera essciat, an etia in sine aeternitate naturali , sutura
Carneades institulo novorum Aeademieorum in Sioleos disputabat sed in oppugnatione sati non prGLahat ignava ni rationem, et Stoleos alio argumento premebat. ln. a) Cod. Gueis. M. O modo. 3 Nam eaptio et ealumnia ines in ratione igua va. Tvνη.
43 In libri, quibusdam teste Lamia
b no Irae aperitis astrinxi Orione non piae v. lEt sic in Gueis. At Victor. et eod. Pal. 2. me a litis astringi ratio non potest.
deatur absiardum . aeternitatem diei aliam naturalem, alia non naturalem. At ruero Cieero loquiiue de ii,
rebus, quae ex aeternitate sunt ita. ut eausae earum maturales adsint, et di, iis, quae tantum causas fortuitas haheant. Illarum aε ternitatem Atei naturalem, hae liunt sine causis ex aeternitale ἱ Don o nninci non sunt ex aeternitate terae. B.
534쪽
dicebat Carneades, ne Aptillitie in quidem sutura
Posse dicere , nisi ea , quorum Causus natura ita coulineret, ut ea fieri necesse esset. Quid eni in spectatis deus ipse diceret, Marcellum eum, qui texconsul fuit, in mari esse periturum 3 Erat quidem hOC verum ex aeternitate , sed causas id efficientes non habebat. Ita ne praeterita quidem ea , quorum nulla signa, tamquam vestigia. exsinuent, Apollini nota esse censebat: quanto utinus sutura 2- Causis enim ossicientibus quamque rem Cognitis, posse denique scivi, quid suturum esset. Ergo nec do Oedipode potuisse Apollinem praedicere . nullis in rerum natura causis praepositis,4 Cur ab eo patrem intersici necesse esset; nec quidquam huiusmodi.
XV. Quocirca 3 si Stoicis, qui omnia salo fieri di
cunt , consentaneum est, lyIiusmodi oracula, celo raque, quae ad divinationem pertinent, comprobare: iis uiatem,' qui, quae sutura sunt, ea vera EsSe ex aeternitale dictan b, non idem dicendum est: vide, ne non eadem sit illorum causa et Stoicorum. Hi
adversus Stoicos utebantur Aeade. mici , ut vera ex aeternitate si iura
es ent, sine naturalium ea arum anis
ecessione r ac pr inde Caeneades dἱ- vitiationem esse negabat posse , etsi immulabilitas in futurorum veritate esset, nisi in iis quae naturalibus et
necessariis causis conlinerentur. Tvari.
quo minus DIura , quod etsi non prorsus hae s;gnifieatione inauditum. h. l. tamen ob ambiguitatem non plaeet. - Quo min s Iutu a. n. g. et tilabr. quorum laetiones mugiit alias Leto. hoc loeci habent glossema ptimio ιν ιnus . illud raritas a se odii. Legitur tamen v. c. de Finib. I, 384 2 mue
enim eiὐilas in seclitionis beata esse ιν rest, nee in discordita dominorem domus : quo miratis animus a se ipse dissidens gustiare ati iam partem liquidae DoLmutis muri ' Bati M.
3) Erne,itus malebat propositis. M) Quoeirea. Colligit o initia esse expeditioea et libori ra Diodoreis
quam Stoicis , et eorum sententias valde discrepantes essa r quas tamen quispiam sortasse easdem salso esse putaret, et nonnulli si iei elamatiant Nora enim neeesse est Diodoro di i-x .ilionem et oracula approbare: De - Me est Stoicis, si sibi constare velitii. Tu s.
535쪽
M. T. CICERO Nisenim urgentur angustius; illorum ratio soluta ac libera est. Quod si concedatur nihil posse Evenire, nisi causa antecedente; quid proficiatur, si ea causa non ex aeternis causis apta dicatur 73 Causa autem ea est,' quae id essicit, cuius est causa; ut vulnus, mortis; cruditas. morbi; ignis . ardoris. Itaque non sic causa intelligi debet, ut quod cuique antecedat, id ei causa sit, sed quod cuique Essicienter antecedat ; nec, quod in campum descendecim, id suisses causae, Cur pila luderem; nec Hecubam causam interi ius fuisse Troianis, quod Alexandrum genue rit; nec Τyndare qm Agamemnoni, quod Clytaemnestram. Hoc enim modo viator quoque bene vestitus causa grassatori fuisse dicetur, Cur ab eo spoliare
tur. Ex hoc genere illud est Ennii, 4
Vrinam se in nemore Pelio securitas Caesa eccidisset abiegna ad terram trahes 3
Licuit vel altius, Vtinam rict in Pelio nata ulla umquam esset arbors etiam supra, minam ne esset mons ullus Pelius Isi similiterque superiora repetentem regredi in sinito licet:
5 Utinam vi esset mons tilias Pel titia 1 Iti Davisti editione, puto per
operarum errorem. deest vitis: aliaque omnino, si quis loei sensum perisquirat, tititis non satis aplum exse in veniat. Si Cicero seripsisset Ilias, res alia esset. Id enim monendum est, Cieeronem non solere non ullum proniatim, non umquam pro num iam, dicere , quamquam saepissime Mirat, nee titiam, nee iamquam. Sunt quidem exempla quaedam, quamquam ea
quoque pauca, in quibus non tium pro mutis dicium videatur. sed ii diligentius inquiras, non ad verbum Antea nega it Omnis molus
causas esse antecedentes, unde satum Stoiel argument: bantur: nune hoetiant so, negat tamen sequi satim esse. ID.
recedit. Itaque adiumenta. praecursiones, materiam, serramenia, sine
ntiἱhus aliquid esset nequit, in eausis
Ex eo genere rerum sine quihus estici non potest. Locus est exEntili Medea. ID.
536쪽
Neve inde nauis inchoandae exordium Coepisset
Quorsum haec praeterita 8 quia sequitur illud,
Nam numquam hera errans mea , domo esserret pedem Medea, animo aegro, amore samo saucia;
non, ut eae res causam asse Prent amoris.
XVI. Interesse autem aiunt, utrum eiusmodi quid sit, sine quo aliquid es sici non possit, an eiusmodi, quo aliquid esset necesse sit. Nulla igitur eurum est
Causa, quoniam nulla eam rem sua vi efficit, cuius
dicitur causa; nec id, sine quo quippiam non sit, causa est; sed id, quod quum accessit, id . cuius
Causa est, efficit necessario. Nonduin enim ulcerato
perlinere invenies, et ultas suam vim habet. Cf. v. e. de Fin. IlI, 45 ; B D, 90. At vero si nostro loco minam ne esari coniungas et tilias propria vinecipias, sententia non satis aeeurata est: quod libenter eoneedo. sed Cicero quum dixerat, tilinam ne in Pe lio titia umquam esset arbor, sumine quodam orationis abreptus non ad indidit: istinam ne esset mons tititis mistius , non euratis. an omnibus expensis, satis recte dieatur. BREM. i) Quia sequirer iliis ... non, ut
eae rea eati m asserrena amoris. Lan
hinus ante in desiderari quaedam putabat i contra quem monet Davisius, is dieium esse pro quod. Sensus i ierat indieandus. Puto rem ate exis pedirὲ posis. Se i et e sam Verrea;bi opponuntur. Se i significat post aliud esse, ita ut, ni,i illud fuerit, neque hoe sit. Si enim nulla arbor
fuisset, ex qua navis exstrueretur, ne
reliqua quidem illa fieri potuissent. Graiam autem assereri est quod Ci-eero alibi dieii a Teienter alleui an eiseedere, ita ut ne Marin aliud esslata. iur. Sensus igitur is est i Quorsum haee praeterita 8 quia sine his reliqua seri non poliatasent, non quod ex iis
neeessario sint esseela: quia haee est quidem musa a ieeedens, sed non prineipalis et perseeta. Cisero in aliatero membro loquendi rationem mutavit, quum dieeret M. Atque huneae sum etἰam vulgatae ieetioni telis huit eeud Iii,simus Mollirigerus, eo retur tamen, Ne loeu corruptus sit , is3que restituendust Quoestim haeo praeteri a 3 Mm til ede res e sama errent amoris p Oia se itur tutiar
a Erunt forsitan aures tam de .lieatae . quae triplex id non serant. Sed hoe ipsum pronomen interdum a Cieerone ingrato nobis modo repetitur, v. e. de Natura Deor. Il. 4 7 ;de Og I, , 4. Adde 28, 9. Atque omnino in eiusmodi vocibus iteratidis Cieem non ad moduin fastidiosus
537쪽
M. T. CICEROX is serpentis morsu Philocleta, qtiae causa in rcriam Datura conlinebatur, fore, ut is in insula Lemno linqueretur 3 Post autem causa suit propior, et cum exilii iunctior. Ratio igitur eventus aperit causati . Sed ex aeternitate vera fuit haec onuntiatio: Bel in. luetur in insula Philoctetes; nec hoc ex vero in salsum poterat converti. Necesse est eni in in rebus contrariis duabus contraria autein hoc loco ea dico, quorum alterum ait quid, alterum negat , ex his igitur necesse est, invito Epicuro alterum vertim sesse, alterum salsum: ut, Sauciabitur Philocteta, omnibus ante seculis verum fuit: Non sauciabitur, Talsum. Νisi sorte volumus Epicureorum opinionem sequi, qui talus onuntiationes noc veras, nec salsas
esse dicunt; aut, quum id pudet, illud tamen dicunt, quod est impudentius, veras esse ex contrariis disiunctiones; sed quae in his enuntiata essent, eorum neutrum esse verum. O admirabilem licentiam,
et miserabilem inscitiam) disse vendi i Si enim aliquid in eloquendo nec verum . nec salsum est, Certe id vovum non os t. Quod autem verum non est, qui
titur. Cf. v. e. de Osr. I, cap 43, 7.
locleum serit,uti alii Meldiise in eius pedem sagitiam hydrae eruore imbulam. Tviuu 2 In Aio E era o delendum cen set Beeit iust cui assentior, quia ala tim sequitiae 1 Nisi sorte seltimis φά-
re iam opinionem sequi. - nelia
gatur Clericus. T. 3) Sie Beemius, ui est in omniis hos Duo MM. vulgo mari tiram. Viri doci; e utendunt, substant; vum illud inaei iis, nihil de,ignare quam
artitit iam, auel re usi Festo. qui habeat inscitia. i. e. s virilia. Quis hero
non videt, id , quod Festus de coelo
quodam, quem in animo vel ara ooeulos hahehat, loco asseruerit, viros doetos immerito ad omties retulisse pQuidni enim insolia reete idem signia fiearet quod inscientia, sive etym logiam speclea, sive optimi euiusque usum. Ita C ero de Natura Deo mi. 3 . Si discrimen inter inaei iam. inaesentiamque eonstituere velia, in ilia desigoahit desecium saetilia Iaaliquid faciendi. inscientia, ignoran-1iam , imperiliam. BaEM.
538쪽
potest non falsum esse Τ aut quod salsum non ust, qui potest non verum esse Τ Tenebitur ergo id, quod a Chrysippo defenditur, Omnem enuntiationem aut
Veram, aut salsam esse: Patio ipsa Coget, et ex aeternitate quaedam vera esse , et ea non esse nexa
causis aeternis, et a sati necessitate esse libera. XVII. Ac mihi quidem videtur, quum duae Sententiae fuissent veterum philosophorum, unae eorum, qui censerent omnia ita sato seri, ut id satum vim necessitatis a Terret, in qua sententia Democritus, Heraclitus, Empedocles, Aristoteles fuit altera eorum, quibus viderentur sine ullo salo esse animo. rum motus voluntarii: Chrysippus, tamquam arbiter honorarius, 4 medium seri re voluisse; sed ap-
ius enuntiationis signifieatio in Cicerone , aut signifieat ex diseiplina Oeatra, quo I parum latine dieitur eaea summe serim hoe se ilis. Ita de
Finibis, II, 20. ID. 2) De Demoerilo quidem, Hera eliin et Empedoele res constat. Vide Plutaret, . de Plae. Philox. lib. I, eapp. 25. 26, 27. Quin et Aristotelem
tur post vietorium , quutia antea legeretur: medium se ferre Dotiisse. Nas. plerique habent medium ferre. Putant interpp. medium ferire esse loeutionem graecam, μέσου et*υttv. et signi. sieare mediam Famdiam sequi sementiam a quod negat Hottingerus vir eruditis,imus. Lieeat tamen haee adderer .
Videtur illud μέσου tositu prover. hialis quaedam'apud Graecos suisse loeulio, in quibus, ut solet, diuturnitate lemboris propria via et ellipsis perit, signisealio tantum permanet. Quam loeutionem si quis Bomatius lasine vertere voluit, foetasse illo item formulam quamdam proverbii similem eligere potu i. etsi ab alia re
peli iam , v. c. de suop . Praeterea
539쪽
M. T. ClCERONI splicat se ad eos potius, qui necessitate motus animos liberatos volunt. Dum autem verbis ulitur suis,
delabituo in eas dissicultates, ut necessitatem sali confirmet invitus. Atque hoc, si placet, quale sit
videamus in assensionibus, quas prima oratione tractavi. Eas eni in veteres illi, quibus omnia sato fieri videbantur, vi essici et necessitate dicebant. Qui autem ab his dissentiebant, salo assensiones liberabant, negabantque lato assensionibus adhibito, necessitatem ab his posse removeri; iique ita disserebant: Si omnia sato fiunt, omnia fiunt causa antecedente et, si appetitus, 4 illa etiam, quae appetitum sequuntur: ergo etiam assensiones. At, si causa appe
titus non est sita in nobis, ne ipse quidem appetitus est in nostra pFestate. Quod si ita est, ne illa quidem, quae appetitu essiciuntur, sunt sita in no
bis. Non sunt igitur neque assensiones , neque actio nes in nostra potestate. Ex quo essicitur, ut nec laudationes iustae sint, nec vituperationes, neChonores, nec supplicia. Quod quum vitiosum sit, probabiliter concludi putaui, non omnia fato fieri, quaecumque fiant. XVIII. Chrysippus autem quum et necessitatem improbaret, et nihil vellet sine praepositis causis evenire, causarum genera distinguit, ut et necessi-
quo alio modo uerlere poli sint graeis eam illam loetitionem romantis aeriis Plor, ri si eam prorsus mulasset p
Nihi ,1ne improbabile non est, Ci eeronem ipsum hoe quod dieit, ex praeeo sonte hausisse, in quo erat μέσου risivatis. BEEN. Da via. eoni. mortis animi. 2 Bieinius mavult tracta L seil. Chersiretis. - Vide quae in praesa tione diaimus de his x ibus prima
3 Appetitio, quae ορμη dieitur ,
qua , quod ad naturam suam accommodatum est, expetunt anἱ mante rui res perspieuas approbant. Ton. Quae ametitum seqtitimur. Id est, actiones. ID.
540쪽
tatem effugiat, et retineat satum. Causarum enim, inquit, aliae sunt persectae et principales; aliae adiuvantes et proximae. Quamobrem quum dicimus, omnia fato fieri causis antecedentibus, non. hoc intelligi volumus, causis persectis et principalibus, sed
Occurrit: Si omnia sato fiant, sequi illud quidem,
tit Omnia causis fiant antepositis ; verum non principalibus et persectis, sed adiuvantibus et proximis. Quae si ipsae non sint in nostra potestate, non Sequitur, ut ne appetitus quidem sit in nostra potestate. At hoC sequeretur, si omnia persectis et principalibus causis fieri diceremus, ut quum hae Causae non essent in nostra potestate, ne ille quidem esset in nostra potestate. Quamobrem qui ita satum introducunt, ut necessitatem adiungant, in eos valebit εilla conclusio; qui autem causas antecedentes non
dicent persectas, neque principales, in eos nihil valebit. Quod enim dicantur assensiones fieri causis antepositis, id quale sit, facile a se explicari putat. β
Nam quamquam assensio non possit fieri nisi commota viso; si tamen quum id visum proximam Causam habe it, non principalem , hanc habet rationem
hro VI, cap. I, rati inationes quibusti labatur Chrysippus, ut relinerei satum et lames neeessitatem effuge est. Hoe rapui eo pretiosius est, quod Agellius , priusquam opus suum aggrederetur, ipsa opera Chrysippi sub oeulis habuisso videtur. Illud igitur caput conser, et pag. seq. not. 4. B. 2 DavisIus , ahulum ante denari s dolendum putabat. Certe. si genuinum est, post adiuManliaias non erat eommale distinguendum , quod recte Beemitis sustulit. 3 est . at omnia salo sunt, omnia sunt causa anteeedente. Tu a
5) lia eorrigendum esse rrete sta tuli Brem ius. Nam hie de solo agitur Chosippo. Vulgo pisane. ε) Visum anteeedit approbali in nem i visis enim perapieuis eredimus et assentisvir. Sie autem ἱnterpreistari solet φαυτοι mi Cieero. Tvau.