장음표시 사용
191쪽
τεx Fundam/Ma SHulitatem amant. Modo iidem moratam in exordiis, modo perspicuam in narrationubus , modo grauem in tractatione , m do in cunfutatione concitatam exprimunt. Fi3uris praeterea utuntur omnibus , quae usi ad dignitatem, orationi conciliandam, vel ad ciendos adfectus sunt comparatae . Vt paucis dicam , non placere tantum , verum etiam admirationi esse cupiunt oratores').'9 Conserri praeeipue meretur Shesterus da stiis , illi que exercit. R 7.
Ab oratorio stilo non multuro discrepat POLITICVS sue CIVILIS , nisi quod is
Atticam breuitatem , nec non acumen et grauitatem magis amare videtur' . Elucet praecipue ciuilis cista dicendi ratio ex or i onibus magnorum atque excellentium vis
rorum , quales passim historiis suis inseruerunt Liuius, Tacitus, Curtius, aliique annalium scriptores ).
Talis est oratio Alexandri M. vere ciuilis apud Curtium IIIA I. Et 'ecuniam , qisamgloriam , mallem , si Parmenio essem. Nosne , glexander, de paupertate securus sum , eς, me non mercarorem , memini esse, sed regem . Λ huquidem habeo venale, sed fortunam viis e meam non vendet. Captiuos , si placet reddi , honesius dono dabimus , quam pretis remiscemus.' ) Disputant quidam, an deceat integras orationes inserere historiae. Negat Fr. Patri- eius; at adfirmat Ger. Io. Vos de art. h aO. et 2 I. cui procul dubio elegantia harum
192쪽
Partis L Caput. II. 163 3 orationum impositit. Nam nulla ratio est, qua possit homini veritatis amanti perstiaderi, in haere lieere historicis mentiri. Et certissimum t men est, Romulum numquam concionatum esse iis verbis, quae ei tribuit initio is Dionysius Halicarnasseus . Ceterum illud verissimum est, vel ideo magni aestimandas esse eius modi orationes, miod veram dictionis ciuilis ideam nobis ob oculos ponunt.
LXI. Stilus EPISΤOLICVS non est stilus similis ), sed sermone quotidiano paullo 2
adcuratior , dictione vero elaborata remissior et , ut Demetr. Phalereus de eloquutan. 244. monet, ex tenui et venusto mixtus.
Vbique, etiam elucere debet ' id est , genuae disendi moratum . Neque tamen uno eodemque filo contexendae on - nes epistol : . Iocosae enim et familiares quotidianis conscribuntur verbis ho latoriae , expostulatoriae , et huius generis aliae concitatum ' ); commendatitiae et petitoriae mediocrem ) ; cludes denique aut ad viros magnos exaratae graue stilum exigunt '' η--)
Existimauit hoe Artemon, qui Arist telia epistolas exscripsit . Uerum illum refellit
Demetria Phal. de eloquut- num. 23M Dialogus en , inquit, imisatur ex tempore loquentes r
' 'in Est haee dicendi idea adeo necessaria, ut si absit, epistola esse desinat. Hinc qui de rebus gravissimis subtiliter disputant, scribune quidem, verum non epistolas, sed tractatus v Idisser-
193쪽
I6 Fundamenta Sisi . dissἡxtatiofies, quibus τὸ χώραν praemissum est, ut ait Demetr. Phal. n. et 1 o. Hinc s elle patet, longissime ab epistolico dicendi eli racteret abesse Senecae epistolas, in quibus nutilum morati stili vestigium occurrit. Vnde, nequidem epistolas has esse , sed locos commmnes , et variarum disputationum rhapsbdias , nonnulli arbitrantur. Vid. Morhos. Pobhs. I.
ad diuers. lib. VIIII. g. E. Vnde in epi dolis familiaribus non probatur nimia atque anxia scribendi eura. Certe non temere iudicauit Scioppius , epistolas Manutii, quamuis puras ac elegantes, vix ea esse gratia, ut hominem nisi valde otiosium ad iteratam lectionem Inuitent. Ruod non aliunde esse duxerim, quam a superstitiosa scribendi eura , quae tanta fuit in Manutio, ut saepe menses aliquot uni epistolae impendisse dicatur. Morhos. PObbis. I, r-
Exemplo esse possunt Cicer. voL-lae ad Appium Fulebras , in primis ad diuerslib. Im epist. 7. v '') Tales sunt pleraeque epistolae ciceronis ad viros grauiores scriptae. Praeclare quoque hoc dicendi genus exprimunt M. Ant. Muretus, Ian. Nic. Erithraeus, et pauci alii. Has epistolas paullo elatiores esse iubet Demetr. Phal. de eloqmu- n. 3. NOS non elatiores , sed grauiores ceteris esse volumus. Exemplo praeivit Cicero in eρ pola adsutatum Fratrem I, r. quam ego reginam omnium Ciceronis epistolarum a)pellare seleo Tam graui enim oratione proconsulis describis officium, ut fieri id non potuisset grauius. Eiusdem generis sunt Epistolae, quas Dario et Alexandro M. tribuit Curi. IIM I. LXII.
194쪽
Superest stilus POETICUS , qui tametsi
huc non pertineat , vel ideo tamen non plane videtur praetereundus , ut ab eius tumore in soluta oratione nobis tanto facilius caueamus. Maxime autem stilus poetiticus non modo verbis ' ), epithetis )', phrasibus ' ' , constructionibus '' et connexionibus ' , sed et toto orationis habitu η' ) aprosa discrepat oratione.' Primo enim poetae voeabulis utuntur, quae reliqui seriptores ignorant. Vid. 2pra Deinde plura vocabula componunt, et veluti in unum conflant, Vid. ibid. Epitheta poetis placent 1. etiam otiosa V. c. Turdis edacibus. Hor. Epod. II. dula; mellis fauoque liquore. Lucret. de rer. nat. lib. III. translata, et quidem audacissime, v. c. - ambiarissa eolus, i. e. quae, intertexto auro, fila trahit: Claudian. eons Hon. Im. '. I 9. Turbo anhelus. Sil. Ital. I. Attonisus ignis, quo vudelicet Scaevola urebat manum Martialis Vm, 19. Plura elusinodi translata epitheta suin peditabit Morhofit Mea lexsei poetiei , inserta eius Polyhissori I, 3. r I. p. 679. At non epithetis tantum translatis utuntur, verum etiam substantinis, immo et aliis figuris audacissimis, ut saepe Delio natatore opus esse videatur. Eo in primis pertinet , non modo simplex, sed multiplex. E. g. dixit Virgilius lib.
VIII. Aen. U. 9o. Iter taeeptum eelerant rumore seeundo.
Ibi vero durissima rumor Pro mur mure, murmur fluuiale pro ipse fluuio dicitur, ex mente Gronc, C Observ. . Π, I7. nisi eum Seruio lesere malis et Rumone secundo . - .de
195쪽
Et Septemgemino iactantior aethera pulset
v. e. Geticum plectrum , pro Orphico. Areadias galerus, Pro pilo Mercurii 3 centaurisa semina , pro equis , Danaeiuo motaeer , pro Perseo ; Bιι honius ensis , pro acuto , quia Mars Bisthone templum habebat. Talia complura apud Si lium , quoi non temere alius est poeta tum,dior. 'PPhrases poetae non a vulgo Petunis
sed ipsi sibi fingunt pro lubitu. Claudian. consul. mn. VI. - - certis ibae legibus aduena libereus Aestuat i. e. ubi fluxus et refluxus maris est . Idem consul. Malle.. - - - Ωuἰ se iaeulantur ta ara π corporaque aedolaant teleia erescentia nexu.
Loquitur de funambulis. Talia etiam sint r
ri , venea istis grauiaa fagἰttis pharetra , pro pharetra sagittis reserta. colla triumphati Nia ρνο- culcare , pro victoriam ad Istrum resvirtare .cstat. Thebaid. X. 6 s Fulminis vadiis af ea enpressus eombibit .ngestas est stirpe et me tiee flammas , id est, eupressus fulmine eombusta est. is ita in prosa oratione loqueretur λ Plura huius generis dederunt Iae. Masen. σn Palaestra II, I x. Fr. Robortess. de απφα dicendi eap. o puer. μνm. δίθ. I, Dan. Dedehenm inisse πις; Poet. Anm. cDDα xvIII. Mitis, et a
196쪽
Partis I. Cap. II. 16 Mortioso iterum cum praelatione se a in Iucem exire iussis Rilon. cIa Iacxcr. 8: In constructionibus maxime poetae amant Ι. Graecismos. Hinc nominatiuum saepe ponunt pro vocativo v. c. Sen. Herc. kr.893. Stantes, Sacrificus, comas Dilecta tege populo . Saepe et genitivum pro ablativo, Hor. carm. I, 22. Integer vitae, scelerisque purus, pro integer vita scelereque purus. Saepe omittunt praepositionem secundum, more plane Graecanico, Virg. Aen. III. v. 3 93. ac cetera Grasus.
Τalia etiam sunt, nuda genu , pernix. pedes , tremit artus. Sed talia intellectu facilia. At
Phoensceam fulvo ela dem contractus ab auro. ubi contractus clamydem idem est, ac centracta ela de usus. Ita enim versum legendum exinplicandumque est e monet Gronou. Obs III, 18. Saepe etiam adiectivum apud poetas in locum adverbii succedit, Uirg. Eelog. III. v. 63. suaue
νubens Dacinthus. Hor. carm. I, 22. Dulce riis dentem Lalagen amabo . Prudent. II. .mn. M tutin. 33. 2Οιnc nunc seuerum viaἰtur Hor.eps. I. π. Io I. Insanire putas sollemnia me. Saepe Graecorum more conitruunt, s. c. Desine querelarum, decet nobis, caussa perire , callida resonare, bonus calamos inflare . fetulit Aiax esse Duis pronepos. Plura congestit Buchn. de commul. rat. dicendi L I9. Deinde poetae II.
plane neglisunt leges, quas supra de verborum ordine dedimus. In primis Lyricis sellemne est, omnia miseere, ceu yel ex Horatio patet. ' θ Esse connexiones poetis. Proprias svel ex solis adparet eorum comparationibus et similitudinibus. Eas plerumque connectunt a lectivis relativis sualis , Talis , quibus nuin
197쪽
fluenta Deserit 3 ae Delum maternam inu 1 inob
Diversae nimirum poetis et oraetoribus stat inuentiones, diiuersa argumentorum dispositio, diuersa eloquutio, diuersa etiam schemata. Vt de ulti is diem , non lacile v. e. apud oratorem reperies seiugataonem , qualis . illa Ouidit Heroia. ep. v. m. 2s.
Demophoon , Ῥenias et verba et vela dedo i, Vela querore reditu verba earere fide.
non facile etiam oratoribus placebiti lis , qualis illa Ouidii est Fast. III, 36s. sui bibis Ade furit , proeul hine discedἰte , quias est cura bonae mentis a quo bibit inde, furis. Plane poetica haec similiaque sunt , et runc in prosa vix inueniunt locum. Plura de stilo poetico dabit Ger. Io. Vias de arte poet a.
LXIII. stilua Plerisque dicendi characteribus hactenus inuxu. - descriptis commune est η id est, genus quoddam orationis ACVTuM atque ARGUT UM , in quo palmam reliquis praeripere videntur Seneca , Plinius , Τaeitus, Curtius. Ne ergo et huius stili obscura nobis sit ratio ' ) r sciendum est , omne acumen vel in verbis '' , vel in propositionibus ' '' , vel in ipsis enthymematibus esse positum. 'θ Dubitarunt nonnulli , an aeutum illud orationis genus laudem aliquam mereatur . Aiunt enim ad eorrumpendam bonae dictionis
198쪽
I. Caput ILIndole in inuentum primum esse stilum argutiam, et quidem post tempora Ciceroni , qui in i m deteriuS ire coepisset Romana eloquentia
Addunt, in solidi inesse elusinodi Igutiis
sed meros strepitus sententiarum male cohae' rentium, et quamdam aluithetorum liliti ioniam, possint, pectus non tu-1ara. Vide Alberti de Albertis Thesaur. eloquis saerae et pros Franc. Uavataris Orat. III duae est pro veterr dicendν genere eontra etiam ex antiquis Quinctil. Inst. orat sed haec omnia ut sunt veritima
ita accipienda, ut millum otii id aevininibu' concedamus locum Laudem illa suam Terest
tur , sed veluti condimenta quaedam arciust I
mmata , quae quum intemperantius Tibita fastidi uiri pariant, niodice aiabi si V a
matibus, eonfiata est ita nec reprehensionenituerentur Plinius et Facilux, qui' nau;16 62 condimentis usi fiunt. Vid. Mor of
ct ouυν et ν qui reliquos omnes long nostse intervallo reliquit Morhofius in distini, quae prodiit Lubeci
199쪽
IIo Fimda monta StilinIbus inesse potest. Et ad verba quidem quod attinet, acutam orationem reddunt I ambiguiras r ut quando quis de Draeonis legibus dixit. N qn hominis sae sunt legra, sed Drae nis . Arist. Rhet. II, aut quando Sceparnio apud Plaut. Rud. I, I. aedes suustres vocat , quas venti perflabant. II. r suid ergo a eulpa Brutorum e minime sitorum quia dem , sed aliorum brutorum. Cicer. ad Attici epise. XIIU, I . III. v. e. Aeeptio
haec amentium nom amantiam. Ter. Andri
I, 3. Non es enim faciti H eum scruere , quἰ potest proscribere .seMacrob. Saturn. II, . IIII.
. αρηχη . Plaut. Menaechm. IIII, 2. Palla pa
Iorem neutit. Uo Significationis mutatio. Sic abdieare alias dicuntur patres filios r acute e go Alexander Philippum patrem abdseasse dicitur Curtio IIII, io. Sic etiam si maritum imperiosae uxori dicas nupsisset aeutum hoc erit. Qtramuis enim veteres nubere etiam viros dixisse serantur, idque probari possit ex Nonio
de propr. sem. eap. 2. n. 77. tamen et exoleuis
postea illa verbi notio, et exemplum, quod ex alistore vetere, nescio quo , adducit Nonius , satis ostendit, scriptorem illum, quisquis suerit , significationem studio mutasse. Ait enim: Her Sed meus frater maior , postquam vidis maἰnde eiectum domo , --posterius dotatae, vetulae, varicosae, astae, larta morae.θTales vero qui domum ducunt, illii mihi vere nubere videntur .,VI. allusio. Me cum param tus apud Ter. rhorm. M'. Chremetis amores Nausistratae uxori prodidisset, et deprehensiis Chremes uxorem formidaret, i de et acute ait parasitus : Exsequias Chremisi , quibus esseommodum DP, iam tempus est, alludens ad soris
malam in sineribus talemnem. Allusio quoque
200쪽
Parris L. Caput II. r 7 II Propositiones reddunt aeutiores L ignantia: Flor. 166. N ouam munia t
et, ρον habet, eo, guod habee, refine. Felicisismum hae in re fuit Pliblii Syri ingenium, cu- pleraeque omnes huius generis sunt. V. Meo vias e viae
fotia laureae Neu .. VII. Correctio, max Te quae fit per epitheton. Vestet. Patere. Hs. In