Fundamenta stili cultioris in vsum auditorii adornauit, et syllogen exemplorum adiecit Io. Gottl. Heineccius jc. et antecessor

201쪽

lueris at endere , magna π/tae pars elabitur malea ent;bus , maxima, nihil agentibus , tota , αἷνua agentibus. X. comparatio. Adoptauit te opt/mus princeps in suum ; senatus su optims cognomen. min. Paneg. cap. 88. 4.

bello , sed obsolevit in paeer alium toga, sed non

ex arma honestarunt; . reuerent am xue terrore salius amorem humanstate captauit; νue quaeIs

sam domi gloriam in publieo, hie in publico parsam domi perdidst. XI. similitudo . mia principis eensura est , eaqueperpetua . Plin. Paneg. s. XL paraemia. Sie si quis de Hannibale die ret : omnibus malis Punicis inest granum putre ;αgutissime hoe esset dictum, cum ob aequivocationem malis , tum ob paroemiam. XIl. al-Iusio ad fabulam. Cicer. divin. in Caerat. east. sed repente vestigio ex homine, tamquam αι quo circaeo loculo , factus est Verres ι- σμην In tertia mentis operatione frueenthymemate pleraeque argutiae ex sophismati-hus oriuntur , veluti. I. Ex aequ3vocatrone . Tale

est enthymema illud apud Suet. eron. c. 39. suis negat A nae magna de sirpe Neronem ς susemit hic matrem , sustulit sile patrem. II. Ex figura dictionis, r. c. Mirum , nisi

na haee in sine quoque fur e lex similis. III.

Ex sallacia compolitionis et diuision Ss U. c. mos victἰ victores amylox Occidfι occisi. LIII. Ex sallacia non cavs e, v. c. omnia , cassor semis, sic fiet , mr omnἰa vendas. Mart. π1gr.

Sic Populia Mareiae filia , miranti cuidam suuid esset, quod aliae bestiae numquilla marem desiderent, nisi quum praegnantes vellent ii i ἔrespoudit: Besiae enim sunt . Macro . Sat. II, D. Et ita etiam ex reliquis sallaciarum generi sfacile naieentur acumina , si ingenium acceii

202쪽

νιD I. Caput III. irarit selleius. Nisi enim impetus quidam naturae adfuerit, facile in stipus et adsectationem deis generabunt. A quo vitio ne. quidem Em. H saurus cauere sibi satis potuit.

REliquum est , ut de fundamentis stIlI Funda. PHILOSOPHICIS dicamus, Quemad

modum enim . fundamenta grammatica et phica it

inestoriea ad orationis structuram atque oris 'hatum; ita philosophica ad eiusdem materiam pertinent. verba enim, quantumuis orna lac in vanam abibunt loquacitatem , nisi sententiae illis subsint, tanto verborum adparatu dignae' . l Praeelare hune locum tractant Cicer. de orari I, I9. seq. e recentioribus Muret. P. r. orat. IV. via de philosephiae atque eloquentiae. coniunctione praeclare dissetit. 11.

landamenta voco, quaecumQue sententias. veras, et rectae rationi consentaneas. Metur. tionis suppeditant. Paullo latius itaque hie patet phius --iae nomen, quo omnes disclesinas atque ar-- . . 'tes, materiam ullo suffect uras, intelligo pra cipue tamen hue pertinent letica , phia subia moralis, ius naturae et polit3ca, quibus carere

is 3 haud

203쪽

dam ora aionem

III. . Duorum vero generum sunt fundamenta philosophica . Alia enim singularibus peris dis 3 ilia inruin aetumantis suppeditant

materiam.

. IIII. Ad amplifieandam orationem plurimum Deit I. DEFINIΤIO ' , quae , dici non

P est, quantum orneti orationem ' ). finitiones vero non aliunde , quam ex pu-Adophia, petendae sunt. a Caue vero existimes, definitiones illas voestuns philosephieis et ieehnicis eoneinn eas , cultiori inserendas esse orationi. Tum d mum plaeebunt , si verbis lectissimis ornatisi

misque proserantur. Neque tamen oratores eam

semper sectantur quam inphilosephis exigimus, sed plerumque vel me caussas, vel per aecidentia uue adiuncta , rem descritant . Me Ciecto pro eluentiae tus Milesam quamdam miserem, partu fita medieamentis abactoe, eapitis esse damnatam , elegante definitione filii utitur , atque hane conchanae periodum a 2 se --νia , spem sarentis , memoriam mmiais, subsidium genero , heredem familiae , i. snaeti m -AM . eguam si Misset. Ex quo exemplo patet , planes nonnumquam definiti . nes, am si mauis 'sorptiones, veluti per co feriem aecumulari. Nec minus elegans est , definitis Cicer. PhilApp. I, I a. antem, r-HAE V sinus rem facto - , masnον me inh

204쪽

florom adpellauit.' ' ) . Tria vero potissimum visnitionum

genera , in cultiore oratione commendantur . Primum rhetoribus voeatur Graira, alterumae αὐεσπ, tertium συγκεισιt. I. APNΗΣΙΣ sue negatio est, quum vera genera,' orasque m pietates tollimus. Cicero pro cluent. At eu emasere quam eoeram crudelirare et scelere μνώmiaetis ; euias eviaisatem nulia umquam turpia tuis retardavit, quae missis amimita deterrimas partes sura homίnum eonvertis omnia r euius ea Rul ista, ut eam nemo hominem, ea vis, ut nemmo feminam i deliras, mr nemo mistem

adpellare possis. II. A'ΦAI PEIIΣ siue νemotio , quum res dinerentes tollimus, proprias subium simus. Cie. NA pp. hi a. crati eiam vos hiamines nobilea , magna quaedam fmctantes, nstra Fecuniam , vs quiaam nMA ereduli suspisantur, quae semper as amplί m' quoque clarissimoque

eon mia es, non spes violentax , et populo I ο- .mano minime fere in potenriam, sed caritatem

e uiam et gloriam concupisse , s autem gloriatius recte factorum , eet. III. ΣΥΥKPΙΣΙΣ siue rententis , quum simul contraria sive opposita exprimimus. Ue. Pha. II, 4 . Et nomen pacis Huee est, eis a res salutaxis. Sed .nter pacem et seruitutem pluriamem turres . Fax saranqualia libertas , semis-miuomum omnium po-

205쪽

76 Fundamenta s/Πἰdι I. Ae sent tamen alia quoque orator mim definitionum genera. Aliquando enim res definitur per par, es. svas et Laiant. Inst. II, ν Arch edes, Siculus eoneauo aere similitud nem mundί ae figuram potuis maehiaari, in quo ta solem ae lunam eomposuit, ut A quater murus , et eaelestibus fimdes renuesonuus singulis quasi diebus umerent, et non modo aceessus sin Iis et reeessus, vel incrementa demtautἰοn fueianae; verum estiam stellarum vel Aerran romvel magarum dispares eursus Orbis ale, dum me sirur, exhiberet e Deus aeto illa vera non potuismachina- εν rare , quae posuis sollextia homnis imitatἰone simularo' Aliquando per ea; et lectus . Hoe modo enim pestem desii Virg I. tib-ΠL- y37. seq.- - Subiso cum pab da membris i ta corrupto eoel; tris Iu in serandaqμε venis, 1 IArboribusqua μιιμι' lues, et lethsser αnnus Liquebant du- ---, a. aegra trahebanx corpora ἔ ιμ- steriles exurere ortar avos.' Arabant herbae et murum seges aegra negar

Desinitiones per 'Meiaentia et similitudἰnem , addit Caussim tib IIII. eap. 2o. se

' Noe minus ornatam periodum redint II. DIVISIO ' γ . Saepe enim vel totum in partes , vel genus in species partitur mutor , Ut tanto uberior grauiorque fiat oratio . Optimas vero diuisiones suppeditare philosophiam ' γ, nemo , nisi rerum ommnium ignarus, ignorat.' Exemplum dabit Muret. Partis I. oran UII. Dicturus is erat , philosophiam moralem non ad adparentem , sed ad veram felicitaretu

206쪽

L cap. DA a esse eomparatam. At quum ex philosophia didicisset , adparentia illa bona yel utilia, velli nesta, vel iucunda videri, diuisione illa utitur, atque inde hanc concinnat periodum: P on enim philosephia sibi opes ac copias , quae et caeste posse Ornus suis exitio sunt , et ram multis silur eripi possunt ; non honores es mperia aquae , quod concupieriat , mult/; quod a pern νω sit , nemo umquam νίinperatus est ἔ non qui . quam denique proponit eiusmodi , quo ex carere sine probro , et abundare sine gloria, liceat et sed eam , ad quam omnes adspiran3, quam sibi votis omnibus expetunt , ad quam omnes suas actνοnes a omniaque consilia referunt , felicisarem.' Non tamen et hic partes tamen enu

merari, sed singularum vel definitiones vel a , tributa quaedam recenseri solent. Sic Cicero de ossic. I, 4. quum e Stoica philosiphia didiscisset, quatuor esse virtutes cardinales, pruden tiam, iustitiam, sortitudinem, temperantiam et singulares definitiones una hac eaque elegantissima, periodo complectitur et sed omne quod honestum est, id quatuor partiam oritur ex ali qua et aut Onim Aperstieientia:ver/ , solle tiaque

versatura aut ta hominum sociatate ruenda , tr buendoque suum cusque, er rerum contractarum fide: aut in anim; exee atque inuicti magnitu-diae ac roborea aut in omnium , quae si squaeque dicuntur , ordine et modo a sn quo νns modestia es temperanria.

tiones , et argumenta oratori sufficit philosophia Iis vero quam maxime ad Periodos caussales concinnandas opus est ' γ.

207쪽

Nemon affectus

qm, quibus saepe egregie amplificatur pe- έodus, e philosophia petuntur' . Mira est eiushiodi peti Mum elega

riore philostphia morali peti possisf. matri est descriptio Catilinae apud Sallust.

208쪽

Parris L Ca pur usi x ν inter se contendie ς nam πν furentium ereia sndicia sunt, audax et minax vult- , tr stis front , torva facies , eitatus gradus , inqu/etae manus , color versus , crebra et vehmentius acta sιθ νίar ta irascentium eadem signa sunt. Flagra te micant oculi , mulitis in ore toto rubor , ex-aefuante ab amistraecordiis sanguine; labia quatiuntur , dentes comprimuntur , horrent ac subriguntur capillί, spiritus coactus aes dens arti- eulorum se 'sertorquentium sonus, gemitu mugit que , et parum explanatis Nostibus sermo pra rvrus 3 ex eo linae saepius manus , et pulsata humus pedibus , ex totum concisum corpus , magnasque minas agens , foeda visu et horrenda facies , deprauantium se arque intumescentium . Cicero de mansuetudine: u orat. Pro M. Mar

Nec minus CONTR RIA et ComDITIONEs ), quibus ad construendasperiodos saepe opus est, e philosophia mu

tuanda sum. Sie praeclare si pientiam et euriosta

due; vero maiorum rerum contemplatione ad cupiditatem sesentiae, sum orum tirorum est pu

tandum ,

'st In eonditionibus quantum momenti sit positum, nemo ignorat. midquid enim adfirmari negarique potest, non abselute , sed certa iub conditione verum est. Quaenam verosnt singularum veritatum conditiones , id quidem pkilosophia docet. sie. Cic. δε hse. I, 29. ostensurust, qua conditione iocari li rixi Ludo antem es 4 inouit , iti illo quid.ti Iien ,

Itemqu. contraria et eundi tiones.

209쪽

grauibus seriisque re a satisfecerimus. v IIII. Idem dkendum de SENTENTIIS' , ephiloso- vae vix ullam vel venustatem vel dignitatem ha y iiit a philosophia depro W

'θ Sane, qui maxime ob sententiarum grauitatem concinnitatemve eommendantur, phi-kisophi suerunt , veluti e Graecis Epi armus et Euripides, e Latinis Seneea et Plinius. Ne praetermittenMe tamen his me, quas Sprii P. I. eap. p. de Senecae sente sis dedimus, obseruationes. Merito hie eonsulendus in Henr. Stephanus in dissonations, elegantissima de habendo delectu sententiarum, uae γνοῦμ vi a Graecis dicuntur , ubi obseruat, inprobas plerumque esse sententias, quae non

ad philos hiae praecepta, sed ad vulgi opia

Praemissa est utilissima illa Stephani disseraras

quidem praecipua sunt Livi noli,quae menta stili, quae singuiaribus peris/ii suppet

arx materiam. Proximum est, ut et ea ,

210쪽

ειν is L Cισαν III. agrquae integris argumen ris inseruiunt , consi deremus. Et horum quidem tria sunt, L

LOCvs COMMVNIS est tractatio tho Loeae. malis moralis vel politici '' γ gener Itor , quae deinde ad hypothesin aeco, 'vmodatur' . ' ) ' Dici non potest, quantum emtaodriser commune& ornent orationem. Hinc vinulla Ciserinis exstat oratio paullo diligentium

seripta , eui non locus eommunis quidam moralis intextux sit. Sic e-g- - o Done pro Sex, scis cap. I6. es i8. eleganter disserie de lau- dibus vliae rustieae r . cap. a 3. 24- Praeclare ex

philos his morasi disputat, pomine parricidω

tranquilla animo esse E et an tam nefandum crimen praesematura In oratione prerra Annio Mune' cap. I 6. tractatur loeus communis de moderamine inculpatae tutelae. ει orat. pro Mausilis cap. et sequentibus demonstrae, maiorem esse clementiae , quam rerum bello ge-yaru in , laudem . Tuium locorum eommunium, plenae sent Ciceroias , Plinii , et recentiorui quoque oratorum, uelutii mreti, Maioragii, et Buchneri orationes se' 'θi Nonnumquam et positicae themata iis texuntun orationi. Sic Cicero in orat pro Sex. R 'scis cap. Σ - elegantes. dispurati ,- qua lege a

curiores tolerandi sint in republica φ Plura o currunt in Buchneripan Dricis. Exempli loeo esse emem oratio ubi, p. 133. disseris de si se diis ivuvenilibusprine um , Τ.- I3 3 - de utilitatσperegriuationum i p. IV. de virtute uxoris pFincla