장음표시 사용
71쪽
distinctione discedendum. Per id enim quod l Alc.dicit, facile quisque diceret se credidisse, tquod fuerit interrogatus de Iure. l a Vnde ego 'quo minus ita possit excipi,caut s. ' ussormare soleo interrogatoria: Nunqua enim ldico interrogandum testem, quid sit mutuum, i
quid sit seudum &c. sed an intelligat quid fit
mutuum, quid sit seu dum &c. Vlterius Bart. subiungit aliam quaest. An scia i licet dictum testis,in quo omissa est maior, com a cludat Exempli gratia, si testis dicat se scire, i uia sit vicinus, vel consanguineus. Et respon- set Bart. quod sic: quia maior, quae omittitur,est sde iure nota & probata. l Circa hoc vos colligere d betis, quod I. C.' plerunq; solent omittere aliquam propositi
nem, aut maiorem, aut minorem. Vti ex texto inostro patet. Deinde notare debetis,qubdmaior omissa, ad hoc, ut Ratiocinatio concludat, idebet esse vera. Exempla ponit Bart. ut dixi,duo.I.quando to- :stis dicat se scire, quia sit consanguineus; Et sic maior est omissa, videlicet,consanguinei sciunt ιι tiae a suorum consanguineorum, quam ipse dicit veram esse, per I.Octaui gradus. ff. unde coss. i' per t. De tutela. C.de in integ. restit. V dicite,qubdista tantum probabili non autem neces hilaria sit, ut de hoc dicemus infr.circa i. Bart. OP- , post. DD. hic multa adferunt in contrarium.
Verum res paucis potest expediri limitationib hi I. igitur limitate id, quod dicit Bart. Confan- i guineum scire factum consanguinei, quod pro- icedat de consanguineis proximis, non remotis: iEt pro hac limitatione ponderate tex. ind. l. iociaui. ibi, tam coniunctus, iteui tex. in d. te De
72쪽
, ad L. i.is. Si certum peti I
De tuteli ubi praeter sanguinis coniunctionem, concurrebat ossicium I. Limitate secundum terminum dimrum Η.quod id procedat in ij, quae communiter Con- μsanguinei scire solent. II I.Nisi contraria sit praesumptio:Nam una pr sumptio tollit aliam.l.Non solum.g. De uno. De ritu nupt. II. Exemplum est, quando testis dicit se scire aliqui quia si vicinus,ubi maior est omissa,via delicet quod vicini t smant facta vicinorum . . Quam maiorem Bart. lainque iuribus probat. 'Primo per.l.Si ira. s. fi. EDe fundo instr. sed iste tex. parum facit. Deinde alleg. l. Filium .is. De his qui sunt sui vel al.iu. qui text. paulo melius facit; sed tamen & iste est remotus: Item adducit Tiosdam tex.exIuxe Can.qui melius faciut, tex.in c.quosdam.& c. seq.De praesumpi. c. cum dilectus.& c.cum dilectis. De purg. Can. Circa veritatem istius conclusionis DD. mul- , tum disputant,ego credo qubdid,quod dicitur, Vicinos scire fassa vicinorum, sit argumentum probabile, sed non necessarium. Et arbitror id ipsum esse limitandum, quemadmodum sup rius illud de consanguineis. i.ut in telligatur de vicinis proximis. Σ. quod vicini sciant facta vi cinorum, quae plerunque isti scire solent. 3. Nisi praesumptio aliqua sit in contrarium. Porrb circa hanc quaest. Bariolus duas resoluit opposit. Primum omnino videtur obstare l. Nohoc.C.unde leg.& c.In presen tia. De probat.vbi dicitur, qvbddictum: testis debeat esse neces.sarium,&sic necessario concludere. Et respondet,qubd non sit veru, lithd semper debeat co
cludere necessari editasticiat,etiamsi pretisti
73쪽
ptiuὸ concludat. Uti patet inVolo probando. Perl. Dolum. C. de dolo. Cum hac resolutione
DD. communiter transeunt. Debent autem Im
3 niores hie scire, quid sit praesumptio. Pra
sumptio est iuris vocabulum: nam Grammaticialiter hoc vocabulo utuntur: Ipsi enim accipiue Praesumere,pro,ante sumere, & vocant Rhetores figuram quandam, quam alias appellant o'Cupationem,praesumptionem. I. C.autem dicut Praesumptionem , coniecturam quandam, quam ex signis aliquibus homo,vel lex concipit,quam
Habetis autem ide priesumptione gi. ordin.&elegantiss.in l.fin .supr.de eo quod met.cau.ad quam semper recurrere debetis. Quamuis enim habeamus instit.de prob.& praesum.tame in eo rarum admodum de praesumptionibus dicitur. Secundo contra praedictam decisionem, Bart. dicit obstare doctrinam Innoe. in c. Cum camio iam. de test.qubd videlicet dictum ' testis debet concludere per sensum eorporalem: nam qui dicit se scire quia vicinus sit,non reddit rationem dicti per sensum corporalem. Bart. pro doctrina illa Innoc.allegat tria iura, l.Testium.C. de test. I. Qui testamento.g.fi.infr. detesta.&l.j g. j. in D. de his,quae in test. del. Respondet deinde Bart. fatendo maiorem, nempe quod dictum testis concludere debeat per sensum corporalem, sed negat minorem, quia testis,qui dicat se scire, Ldeo quia sit vicinus, non concludat inam diate per sensum corporalem, concludit tament: mediat quia solui Vicini videre & audire, quara vicinis nunt.
Hanc solutionem Bart. probant communiter
DD. di recenset plurimos, qui istam sequvnxur,
74쪽
ad L. i. tr. Si certum pedi 43
I. in d.c. Cum causam .vers.3.Ita ut videatur ense communis: Sed Franc.de Aret. Iac& post eum caeteri Moderni dicunt, in hoc Bart. sibi ipsi esse contrarium,cum aliud teneat in l. Labeo. s. Dosupel. l . & in l. De minore. g. Plurimum. ff. do Quaest. Ipsi non soluunt. Dec.hic conatur solus re, & concordare istas opiniones, sed certe non coneordat Nos ut verum eius rei intellectum habeamus, debemus examinare maiorem istam, An videlicet testis ' debeat concludere per sensim com stporalem . Bart. ut dixi hanc probat per tria ium Versim ista id non ita clare .dicunt. Primo enim in l.Testium .dicitur, qu bd ad solutionem. Probandam per testem, oporteat istum testem solutioni praesto fuisse; sed non praecise dicitur,qubd testem oporteat vidisse. Sed dicas ista pr sentia includit sensiam corporalem .Respo deo, includit; Ergb non immediato requiritur. ille lenius corporalis. Secundb rex. in l. Qui testamento.s.fin. simia I iter non satis probat; quia non loquiturHesensit corporali, sed de intellectu, ut sci licet imtellectu quis percipiat rem, cui est adhibitus. Similiter non probat text. in l. j. f. i. Nam bene ibi dicitur, qu bd legere, est oculis perspicere. Sed nihil de teste . Innoc. pro ista sita doctriana alleg. c. Testes. 3. q. 9. Istud c. bene vid tur probare: Sed certe ibi non dicitur, quod semper si necesse, ut testis deponat per sensim corporalem. Vnde ego intelligo istam doctrinam Inn cen. non quhd semper requiratur, qu bd testis rationem sui dicti reddat per sensum corpu-
xalem , dc sic quod reijcionda st in dicto testis
75쪽
testis, probabilis scientiae ratio, sed qubdita
scientiae causa, quae redditur per sensum alique corporalem,sit certissima, id quod ipsa ratio dictat.Sed quomodo n unc concordabimus doctrianam Bart. cu superiori, cum qua iuxta DD. pra dictos videtur pugnare, vides icet quhd probabilis ratio scientiae non sit admittenda. DD. Vt supr. quoque dixi, circa hoc laborat. Vos videte Apostil. Alexan. in d. l. de minore in se. de quaest. ubi allegat Bal. in I. testium. C.detest.qui repro- bat opinionem Bart. in d. l. De minore, & approbat istam, quam trad. in hac nostra l. hic, 3c sequitur Bal. Hi p. de Mars ibid. Sic igitur concludedo habet ιs, quod dictum testis per sensum corporalem necessariis quidem concludat, sed
tamen valeat etiam dictum, quod mediate concludit. Et pi o hoc possum vobis inducered .l. t
stium, ubi ad probationem solutionis sufficit,
, i quem praestb fuisse. Sed quid est i aliud vicinia,
quam remota quaedam praesentia.
Sequitur vltima pars huius gl. ubi quaerit A cursu bi sint ista verba,de quorum explicatione dicit hic Vlpian.&respondet quod verba edicti Praetoris in antiquis libris fuerunt posita. Issa pars est clara & vera: quare transeo ad seque
Glo.verb. varios. Hanc glo. non diuido,sed e plicabo eam per modum oppositionis. Cum igiatur in text. dicitur, quod praetor in hoc tit. ins ruerit iura ad varios con tractus pertinentia, potest opponi, quod imb non de varijs contractibus in hoc tit. tractatur, sed tantum de mutuo. Accurs. duplicem adfert responsionem,quarii in posterior tenenda est. Glos. v b. Omei. Circa hanc glo. cst antinua
76쪽
lia quaestio Bari quare cum hic disatur,qubdappetii a latione rerum creditarum, compraehendanturo , t omnes contractus, sub hoc contractu non sint 2, praedicti tituli,de verb.obligat.& tit.de fideius. yi Bart. dupliciter respondet, Primo dicit verum is esse, quod tit. de reb. cred. complectatur omnes 1 l contractus, sed non dici hic, quod de omnibus ita contractibus tractauerit, sed de varijs. Secundoae: adfert responsonem Guil. de Cun. quam ipse reijcit. Breuiter,ut rem clarius intelligatis, haec qum i stio primum a Pi leo fuit mota,ut testatur hic O- ob dose Et dabat Pileus puerilemi rationem,quod sue liba sollicet idebisti tituli non essent posti, ne haec sit pars digestorum nimis prolixa efficeretur. Alb. s realij reddebat subtiliorem eius rei rationem,t, quia icilicet stipulatio no esset proprie contrat; eius,peri .Labeo ii. deverb.sgni. Verum haec ra- tio non placet.bene quidem ista ratio locum ii beret,si titulus esset de contractibus,sed titulus, , est de rebus credi tiriatqui rerum credi taruda adi,u pellatione venit etiam stipulatio, perl).f. fino
is Tertiam rationem post Bart.reddebat Odoscius S alij hic, quod scilicet in hoc contractu tantum de contractibus ageretur,qui re, vel consen re su fiunt, sed certe haec est nimia restrictio. &est, contra d.l.ij. in fi. Retinenda autem est opinio, Barioli, quam superius recensuimus, videlicet quod praetor sub tractatu rerum creditarum, nus hil de stipulatione inseruit. Videndum tautem frua est,quare nihil deea inserueritλ Dec. hic dicit, ita quod inseruerit de ista Praetor, sed illius tractatus sit a Triboniano & caeteris in aliam partemnis digestorum reiectus.Sed cividetur mihi diuis :i, nare,
77쪽
nare,per t. ij.is. lesta. ho m. Mihilista videtur tuatio esse, quia iste contractus est mere ciuilis, des quo praetor nihil edixit: Nam non reperietis in toto tractatu de verb. oblig. aliquam metionem praetoris. Dices autem,nonne habemus titui. deprae t. stipulat. Debes videre, quid istic stipui tionem vocemus: Nam ibi dicitur de stipulati . nibus iudicialibus,de quibus quae in iudicijs d beant interuenire, licet praetor edixerit, nil tamen de ipsa vi stipulationum edixit. Priusquam ad sequentis glos explicationem deueniamus, explicandus nobis erit ille locus Bart. l ab authoritate. Cum enim Vlpia.allegat Celsum I. C. quaerit ipse: an authoritas Celsi fuerit necessaria λ Et respondetur primo videri, quod non,quia necessarid non probat, per t. j. C. de prose qui in urbe Constati t. lib. i 1. & per notata in l.j.C. de li.& in l. fi . de interpretatione. ε. deli. tex. in l.j.C.de proses. lib.io .iste no probat, sed probatur pergio allegat. Deinde Bart. inquit, quod imo ista Celsi authoritas fuerit necessaria, Cum non tantum doctor&pro Dor iuris fuerit Celsus, verum et, iam habuerit authoritatem legis condendae. g. Responsa prudentium.I. de iure nat. gent. & ci Maec est Bart. sententia, quam nos examinabiamus. Principio satis mirum est, quare Bart. tr ctauerit primo loco istum ab authoritate, cum habeamus mille locos, in quibus I C. aliorum I. C. authoritatem citant. Et videtur sane eius: rei non esse alia ratio, quam quod Iacob.Butrig. primo quaedam de eo annotauit, & eum deinde Bart. & alij secuti, telam ipsius antiqui doctoris perfecerunt.
78쪽
. ad L j. T. Si certum pet. 47
quentissime utitur, ut in l.j.supr.de iust.&iu. in .diet .cau. da. Celsus filius in iure dicitur Celsiis adolescens, ut in J.si seruum. g. sequitur in D. deverb.oblig. Huius Celsi authoritatem credo hic secutum Vlpian. Scripsi enim is multos libros, no solum digestorum, sed etiam libros quaesti num&epistolarum,ut inl.iij.f..ifide Min. Fuit a ienim bis consul, per t. Item veniunt.f. Pridie. de pet. haer.l. fin.C. De serui. Reipub. manu mici Videamus nunc an rectὸ dixerit Bart. Celsi authoritate hic necessariam esse. DD.fere trans eunt.Sed certe dictum Barioli simpliciter intel iectum non est verum: quia isti l I.C. non habuerunt authoritatem iuriscondendi, quia ipsi I.C.sese inuicem non modo non sequuntur, sed saepe etia alter alterius senten tia resellit. Et patet ipsum, Quia olim fuerunt i haereses & sectae syI.C. Vt in s. Item pretium. I. de empl. & Vend. Bart. ad propositum suum allegat text. in g. R sponsa prudentumst. de iure nat. gent.& ci. qui tex.certὸ multum urget secundum vulgatam I ctionem; plerique tamen i ibi legunt, quibus coepermissum erat de iure respondere. Verum reperto,quodTheoph.in instit. suis Graecis vulgatam lectionem secutus fuit. Salomonius in repet.quam scripsit super isto g.Responsa pruden tum, laborat circa intellectu illius f.& dat sen- l, sum nouum & inauditum,quod scilicet respon- , sanon unius, sed omnium istorum prudentum constituantius, Idque probat ex verbis ibi, quo omni . Sed haec omon ij topinio, mihi Gsemper fuit viti absurda,cu no vno eodemέ, t pore fuerunt isti I.C.sed alter alteri successo: :
79쪽
. Haec videtur esse sententia' communis, ut etiaAlc. hic tribus verbis significat, olim quando partes t coram Iudice litigabant, Iudex partium probationes solebat ad certum quendam 1.C.remittere,ut is,quid iuris esset responderet; quod deinde responsum offerebatur Iudici, nec licebat ei ab eo recedere. Et scribunt hanc comsuetudinem 'adhuc apud Turcas esse,sicq; iste est intelligendus, Et habetis eiusmodi responsum Vlpiani in i Titius,infr. de Act.empti:quod tamen deinde Paulus I.C.impugnat. Redeundo nunc ad propositum, I. C. authoritas non fuit passim necessaria, sed tantii in ijs responsis, quae missa fuerunt ad Tribunati in alijs autem non. Hodie Imp.Iust.istorum I.C. multa responsa inseruit in lib. Pandin.Et sic quoti unq; nunc habemus ex approbatione Iust. fiat ent vim legis,' per t. j. g.Cumq;. C de Vet.iu. enucl. Bart.ut hunc locum ab autoritate plenius e Nicaret, tradidit clegantem theoricam, considerando quatuor i genera librorum. Primum,
sunt quidam libri, qui sunt approbati ab Imp.
vel Pontifice , & illorum authorita tem dicit Bart. esse necessariam, per tex.in I. Leges. C. Den.Ille text. hoc non probat; melior est in Cumq;.C.De vet. iv. enucl.& in dist. 16.&io.Circa hoc non est insistendum, sed est clarum. Dubium est autem, an etiam libri l seudoruhabeant istam authoritatem necessariam 'Communis est sententia tradita in praelud. seudorum, habere istos authoritatem, ut
liquid generaliter decidant. Quid de nouis
Constit.quas extrauagantes vocam usλ Quaecumque non sunt insertar in libris nostris, istae non habent authoritatem legis. Porrb
80쪽
Porro Constitutiones RegniGermanici p ii 3 6s habent authori tatem, & tales sunt, quae s. urcausis Criminalibus sunt promulgatae. Secundo quidam sunt libri, qui neq; approbati sunt ab Imp.vel Pontifice, neque etiam reprobati,sed sunt enunciatiui, t seu recitatiui,ut εο vi sunt historiae, τὰ ρονικὰ, Et dicit nartiqvbd illi tantum habeant vim, quantam ijs v
teres tribuerunt,per. c.Cum causam ex tr.de probat. l. Census anfride prob. Circa hunc articuluquid erit dicendum 3 Sane allegata per Bar. id noprobant: Loquuntur enim de libris censualib. DD.allegant ad id l.3.supr. deos . Quaest.Sed nec iste tex.rem expedit. Bene quidem ibi dicit Vlp. Iunium Gracchanum scribere, qudd etiam Romuli tempore creati fuerunt Quaestores. Sed iadem ibiailegat Gracchanum quidem, sed rec dit ab historico isto. Allegat etiam gl. in c. V nerabilem.extr. de elech. in verb. transtulit, & gl. in c.inter dile diri. De fide inst. super Verb. magis, Sed certe non sequitur. gl.allegat ex Historia,ergo Historia probat. Ego credo, qubd vera sit Bart.senten tia, quddscilicet annalibus 'st credendum, qWatenus iis fides&authoritas est adlubita a Veteribus. Et hanc id in Bart.tenet in l. Legata. is de sit p. leg.&repetit hic Ang.& sequitur Fel.inc. a. de r script.in s.& Abb.in d. c. Cum causam .col.2. Tertio sunt libris dispositivi,quorum authoritatem,quia sunt in publicis scholis approbati, dicit Bart. valere,per t. Septimo mense. iii pr. desta.hom.&l.si pater. infr. de solui. Videamus de veritate huius articuli. Primo dicit Bar.idcircis valere istorum librorum authoritatem, quia