Iani GulielmI Plautinarum quaestionum commentarius. In quo omnes ordine M. Plauti comoediae, tum multa veterum scriptorum, poetarum inprimis, & M. Tullii loca varie illustrantur, corriguntur, augentur

211쪽

IN PLAUTI MENAECHMOs

G o vero & iudicium istud tuum, admiror, amplissime Calloni, de studium vehementer laudo. Vere enim sentis, neque pro nobilitate familiar, neque pro gradu honoru irtuorum, quicquam te facere postis p 'clarius, quam honestissimarum artium, & fautorem re, & amatorem profiteri. Magna haec iam per se Virtus,& eo maior, quo rarioribus exemplis tui ordinis summatum nititur.sed tu non contentus amore &fauore,praeterea laborem graue in te vltro recepisti, sed dignissimu amplitudine tua, & omni genere politae & praestantis doctrinae exerces cotidie animum istu mumaXimarum rerum cognoscedarum cupidita- ste flagrantem. Historia in primis, id quod coram vidi, ingenii prudentiam alis, & naturae sortitudinem, quae haec tempora sunt, ad omnes casus perserendos offirmas. quam hoc tu sapienter, dc non tibi λlum, sed uniuersae etia soreip. utiliter, neque huius loci est, neque exi

gua hac charta disputari potest . Sed qui

212쪽

strauiora tam dextere exsequeris, eum haec leuiora& illorum tamquam bellaria non aia pernari certum habeo. cuiusmodi poetarum in primis comicorum lectio est, ipsa quoque, cum narratione Omnis aeui cognatione quadacopulata. nam Vitae cotidianae perfectam im

ginem, &speculum morum illustre in scaena repr sentata unde sibi quisque,quod aut fugiat aut sequatur,rectissime seligere possit. Qimii, minus reprehededi,qui in eo operet suς ne parcunt, ut tam boni magistri quam emendatissime nobiscum loquantur, dc quam planissime bene monita eoru intelligantur ab omnibus. in quo laboraui leui brachio in Menaechmis, Plauti nostri festiuissima, dc eruditae variet tis plenissima fabula. assecutus sim quod v lui, ut sententia nonnullis locis magis quam hactenus dilucescat, tu iudicabis, amplissime Calloni,& de me sic statues,nihil virtuti tu tapromtum aut tam paratum umquam fore, quam in omnibus rebus quae ad laudem tuam pertinent Voluntatem,operam, obseruantiam in te meam.

213쪽

. IN PLAUTI MENAECHMOs

ex di sciplina parasti

ca Peniculus edocet, edaces homines quo rectissime modo feta Iouari posset sine fuga se e custo)ia

'eis' cripiant. in catenis eos aut c-- pedibus haberi non placet huic senatoris ... Nam, in qu it, se ex catenis eximunt aliquo mo a

ut AP se excutiunt clautim. abii locus ab uno verbo , quantum suspicari possum sorruptus sentetiam obscuriorem hariat. rescribo, Tum comperiti iamnam lima proterunt. i in lyminam ferreana compedum significat, quam eos lima proterere ait. & certe eandciri laminam in nequam seiuorum impedimentis& cruciamentis numerat Asinaria, limulis , timi , crucesa. compedes. Neruos, catenas, carceres , numellas, pacis, bolas Inductoresq. acerrimosParos'. nostra tergi.

nisi quis hanc alio referre malit, & cum PrOpertu illa confundere, Iudamin uratur, candescat lamina vernae. quod verius fortasse est. Ianua tamen huc non conuenit. nam neque carceris significari po

214쪽

iri MENAECHM. M AESTIONES. I7btest; qua vel aperta qui fugiant compediti tum pro claustro posita copedum multominus credo , tametsi Turneburs huc inclinet. quis cnim compedes ligneas aut legit aut audi s uit 3 In eiusdem Peniculi verbis haec sunt.

Nam eri ad Menaechmum nunci eo, quo ian diu ς- indicatus vltro re, ut ine vis ciat. Locus non obscurus, & de quo verbum nonio facerem, nisi nuper viderem correctionis spe cie corruptum. k laborat lanieri leuiter a distinctione , quam muto. N. e. a. M. nunc, eo quo iam ilia Sum iudicatus v. eo. non iteratur verbum eo, sed priore loco adverbium est. u Scaena. mala.

reti piadam ab hostibiss mssimi ilutescium. P RHeus adulescetis ecqua in isthae pars inest '

da mihi. . a. l.

Vetuste cus ars inest praemν mihi.ut mihi vide- .. tur, sincerissim ei coniungit saepe Plautus praemiu depriidam; sed ex epta memoria non sug- gerit: & sine utrumque idem prope est,id id delicet quod hosti aut viatori miles aut grassator manu eripit. Virgilius XI. AEneidos. is Multa . praeterea Laurentis praemia pugna uera o longo praedam iubet O ine dista Labullus. . a - Neotat Occurrat qui quani, qui ct E serra. t. Vulneret; aut rapta traemm veste petat . iPatronius Arbiter. aquis ilici formosius fα-test'in pullico tamen manant. suus ergo mo D mmoti- , quam praemium erit ' V mane furto - - M ij

215쪽

ito I A N I si V L I E L.M I Ipraemium, quod alterum dolo clam, alterum vi palam capiatur. Iam plieri norunt praemiatores esse,qui de nocte praemia extexant. Hinc ea vox transsatione ad honorem deducta,qui habetur viro strennuo pro opera naua- sta reip. dc pulcerrime in Glossis praemium explicatur γε 'μς. Circumspice omnia in utraque lingua Vtrouis horum in ea re aptius verbum frustra quaeres. Scaena, Nulla est voluptas. - I. sacum credo quaereres,

inuenisses,si appareret: tam Lu

mminem inter vivos quaeritamin mortuum,

Nam inuenissemin iam diu , si viveret. Certum habeo animo meo scribsisse Plautum, ut cum inuenisse si apparere iam diu. 5c clare probant ea quae ad haec verba alludunt versu ab hoc secundo.

. la aetas, viatime . Menaechmi declarantur, cor

riguntursepius,semel Casina. Aqu hanc sequitur , luculente

, mores meretricum &suis cum pig- metis omnibus depinxit nitidissi- .isis vessibus.

216쪽

iN QE AESTIONE s. 18rmant cuiatissi quid G nomensem μ' ita extemploe applican agglutinant. Si pe exemit perditum amittunt domum.

sed penultimo parum placet, po stilia: dixisset 1 potius, psisti e , & hoc latinitatis ratio magis posceret. sed ille sui saeculi vocem maluit, si

recte coniecto.

Postilla extemplo se appbcant,agglutinant. Vides a fine sequentis voculae litteram sirpe io fluere,& inscitia sit docere conari, quam ita

saepe loquatur noster poeta. Scaena proxima, osue eccum video,qui mihi est usui, 'Plurimum prodest item huic ultros ut iamret pol imum noIane domi, visit.

is Sed melius alii libri, item huic υltro sit ut meret, rurisiimim nosti ae domi visit. Amator potissimus,

qui primas partes apud amicam tenet; Terentius Eunucho vocat. Hinc eidem nostro huic amicaepotiore feri, est ita insinuare Mib conciliare se amicae, ut pulsis rivalibus sistus de primus placeat,& regnet in exoptatis amoribus. Casina, C m Tun istam ducis'hercle me sustendio uuam tu eius patiosas anust mortuum. Ita optimς membranae Camerarij; non ut editur , potitor: de quo ut cogitaremus nos monuit eruditissimus ille vir; cui non parere nefas existimavi, &,ut arbitror, non insulse veterem scripturam explicaui. Paullo post.

Vatia est. Malim, tamVatia est. Tam pro tamen usitatum

217쪽

fuisse, Festusdqcet ; quod cum in iras. Camerarii fuerit, glo sema antiquae dictionis fuisse

censeo. illud quidem iam huc non c0nuenit. Gratia est,mrgratiamfacio blandior formula est abnuendi. se ad cenam venturum. Mostellarii

extrema.

- aluos cum aduenis ne rodes Peregregiudeo .hli apud nos hodie cenes,te P. TH. Callidamate dei te ament. de cena ociotiam. λ' Scaena, Ut aeno mea ea. -- Vt aetas mati merx est ergol.

Laudat hoc Nonius locis duobus e quibus facile colligas voce repetita legendum eisς, taetra maiamati merx ergo i quod etiam diati-quitus cusi agnoscunt. Maia ψtas pro senectute saepe ponitur; argutissime Aulularia.

Nam cur me miseram verberas E V. ut mi enalis, . tque ut te dignam mala malam aetatem exigas

de homine aut re nihili: Pseudolo. des ipsum lenonem euomunt. S I. Ab eest ' PS. illic est. SLmati merx est.

CAp UT III. me. ad si a nobis . . o inis sim die. Menaechmi pluries emaculantur. locu duob- Cicero. . A v g M scaena idςm senex intereundum secum loquitur,

Repente expetit me, ad me ut

218쪽

Primum familiaris Plauto ά expetit me ad se irem: usitatius esset, & e populari ratione loquendi, irem.Verum quid deinde faciem is illo altero, mei' an, vis video fieri, exturbabimus hinc contra veterum codicum fidem Z non ego . nam magis placet suspicari excidii se litterulam, &scribendum e te, expetit mea se a me ut irem. Ame, domo mea. pro Milone Cicero. . naue Io i a die certe rediens diuertit Clodius Misein Ianum . Idem epistola ad Terentiam.

quid cause autem fueritpo Didie intellexi, estiam andis disie . A nobis, ait ; hoc est, domo nostra: ut in superiore exemplo,ad se ε, hoc est, villam suam. Sed uterque Ciceronis locus ; ne saltaris , omnibus in libris vulgarijs mendosus ; a nobis e fide membranarum aliquindo constituetur, si deus fauerit. Sequitur in Menaechmis.

Id est, quod susticabar.

Personam parum in loco positam arbitror, Mmulto libentius legerim, c. MV. AO aduorsum. μω muctum mi pater. Filia enim officu sui memor patri obviam procedit, tum

salutat. nam ita solebant parentibus natarso aut propinquae honoratiori cognato. Sticho. Is eu ecastor ferre aduorsum hominem occupo mim si lum. Salve mirater.No longe postea est.

219쪽

apis mihi isthue Menaechme quod vos dissertatis, ut

sciam.

nihil ad lites, dissertare. ea re malim, decoratis aptius certe id huic sententiae: sed viderint ii qui honorarios testes domi habent. nam soli 1 conteisturς huic nimium credi nolo. Sequitur. quid tu ais' num hinc ' M E. quem in

locum aut rem obsecro.

Nihil in ieetius illo, quod oscitantia

scribarum huc inuexit. Corrigo, quem in locum io tutem obsecro ' Venustius Est quam ut quiuis evulgo capere possit ita collocatum,aut .Mostellaria, Vehis hic clitellas,vehit hic autem alter I neae. Sub finem scaenae, Imperium tuum demutat atque edisium, . Eol- is linis. possinis. vocandi casus , ut illa nominandi castu, fulminis, vulturis. Ennius. Vulturis insiluis mVerum madebat homonem. Paullo supra. α' Vt ego hunc proteram leonem Getulum , Olentem,

Nobilis est leonibus generos sGetulia, scio;& quis ille puer litteris tinctus qui hoc nescit ii Verum hic de cisto & decrepito leone agiri

non acri & vegeto. Itaque vide si rectius est, vetulum , olentem, edentulum. gradatio quidem crudita est. det DP tamen. Extrema fabula, Migermave minestater salve. ego sum Sosicles. Geminum fratrcim eodem mcdo Laistantius Remum Romuli dicit institutionum d. capite X V. pud Remanos deus Iulius,quia hoc sceldidis

220쪽

IN MENAEc HM. QV,s Tiouas rara homini Mistanis placuit;deus quirin Aquia hoe pastoribus visim est:cum alter remini fratris exstit .ri alter patriae parricida. Sic enim scriptus libet melius & acrius, qua vulgo est germani fratri s His conclamari a io fore quidem' M. die septimi. Lambinus corrigit, quo Ego propius scri'pturam vetererri ore ui die. 3c est is modus loquendi sollemnis in formulis. unde ista, disio crastis septimi ni.Sic Casina e libris rescribsimus,

In eum diem altia quod amet in mundo fiet. nam etiam hic iviale significat, quo die.

to risu a Sibila. Sortes. Proloqui, ophetae. Impote crudud.varitiatae. Clinteiphilosephi. sceni in religioni.Lactant,spluries emaculatus eiusdem a guti min iocus explicatus. Locus eius a Cicerone; cr altera quinctiliano

S TUTE olim M vere fenerator Alphius, G. Calloni;bona nomina non appellando mala fieri: sed ego in re di sit mili non minus vere, bonas litteras si peruerse colas fieri malas, Habet enim humanitas ut utilitates dc oblectationes animi infinitas i ita per-3o multa specie honesta &suauia, reabse inania& periculosa.ad que,nisi caueris,impelli tam quam ad Sirenum saxat miserrimum nau-