Iacobi Pontani ex Societate Iesu Philokalia, siue Excerptorum e sacris, et externis auctoribus. Cum commentariis & notis paene perpetuis. ... Cum indice rerum, verborumque locupletissimo

발행: 1626년

분량: 488페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

Itaque Brutum quendam dedecussamiliae Iuniae ob id in Bruto vocat Adole scentea porro Romani accusationes suscipiebant ob hasce causas, ob cupiditate tu gloria o tentationem ingeni j inceptioncm, irogymnasina patrociniorum, ut notauit Apuleius. Nam neque gloriae cupidorumco, o barbaro; neque facundiae ostentatio russi δ indocto neque inceptio patrociniorum capulari seni congruit et taComnient in Apolog Apul oc Scipione Genti L

COMMENTARIUS.

Sunt quidem Oratoris munera seu suadere dissuaderet, laudare vituperare, ita quoque a tusare defendere, secundum tria controuersiarum, siue causarum genera. eruntamen defendere quam accusere multo est honestius. Quare ripsemet Cicero,' tanquam accusas let saepe, de multos, id quod etiam ex eius quae extant orationibus patet, ut Pisonem, Vatiuium, Catilinam. Clodium, Antonium, Sc in primis C. Verrem VII ut vulgo niani erantur orationibus, nihilominus defensor, dc patronus quam accusator videri, laberi maluit. Quo etiam Tusculanas tuas si a exorsus est cum defensionum laboribus, senatoriisque muneribus aut omnino , aut magna ex par te essem aliquando liberatus.

N uvis ACERBITATE ANIMI, elae. J Cum igitii raccuratione aliquando utendum .dc ad tribunalia. iudiciaque seu priuata, seu publica veniendum sit, par est nos acculatorem, quid sibi potissimum cauendum, ut viri boni opimonem retineat. Bene, qui dixit Impedios aruimum, ne possicernere verum Ira, Odium, inuidia, malevolentia pessimae consiliariae, ratio ianis lumen obniscant, dc recto incedere tramite non Isinunt. SED NECESIIT VEL OFFICIO, dcc J Necessuat equidem, ut si tibi pro te ipso aduersus alium . aut pro conlanguineo, cognato ue dicendum sit aut si amici causi agenda; aut supplicis atque a Patrono deserti desin te spem suam tollocantis, quomodo Cicero Siculis contra Verrem patroci tus est.

NE SAEPIUS ACCUSAND DESCEND. Nisi Reipub charitas aliud flagitet,

tontra seditiosos atq; improbo ciues, non armis solum,sed etiam si potest,t: nguis serensu est auxilium, quoties eius conuellitur, ac inberactatur auctoritas, Ac maiestas Id quod M. Tullius fidelis sme praestitit, qui ob Rempub in multorum offensionem incurrit, utor Philip ab initio fatetur, his vel bis Oaσnam me fato P. C fera dicam ut nemo hMannu viginti Reipus hos uerit. qui non bel modem ι empore u h quoque indήxerit. Te miror AnIons, quorumsessa mirere, ear m exitis non perhorrescree. Atque hoc ιnatas minus rabar. Nemor Eorkm mm cus mih fui is hiarius r-n.s a me Re pub causa iaces tune verbo quidam violatui, ut audacior quam L. Carinna,furiis V., qtiatis j diu viderere, dcc

NIHIL ENIM TVRP. UT AD FAM SORD dcci Quomodo non turispissimum . ac sordidi sis addo, indignissimum sit, cum homines hominum causa sint geniti, eloquennam ad lalutem hominum datam ad eorum pestem perniciemque conuertere Quorum is luti, honori, opibus ut contuleretur magis, plures horae detensori, quam accusatori dabantur adorandum Denique quacunque, etiam iustissima de caulla alium laedere iuuidiosum tueri autem. cla pro dei se cuiuis gratiosum ei; dc gloriosum.

ADOLEsCENT PORRO ROMANI, dcc J Postquam amplisi mis verbis laud

uiteloquentiam Crassus i. de Orat conuersus ad Sulpicium, Cottam qui praeclarat illi disputa tioni inter Crailum,in Scamolam intererant, tres eloquentiae fines nominat. Sic namque laudatici nem suam claudi Quamobrem pergite, ut facitis, adolesi entes: atque in id studium, in quo est Hiincumbae, ut clavobis honori, ela amicis utilitati, dc Reipub emolumento si possistis Finea illi tres lilia, dolescentes Roniani accuIMio nec addo, de defensione 2 susceperint, ut in ton textuit: eorematis dicitur, ad unum rediguntur commodc puta ad cupiditatem gloriae , propter quam qui . genium Citrant .ri suum , desin patronis, quod gloriosum est, ut haberi queat, elaborat. Dicam t. itaque, Oratori triplicem finem esse propositu in , gloriam, utilitatem amicoruni, dc Retia

pub enio trimentum.

Is DENI A P. INGEND AEtsi fugienda est omnis ostentatio, quia vitiosa, praeser

v to ingeni quam Cicero in iii j vitio silli aram dicit, tamen adolescentiae cuius honesta ominibus. dc L. M prolequenda, audibusquHalanda, & fouenda sunt, aliquideolidonari potet , iuxta illud Ovidii 4 P. 2. Duciatas, scit, e immenseum soria ea rar bais

132쪽

Cap. IV. Risus necessitas,& utilitas.

R Isus addicendii in necestarius, non utilis modo est, velut infensos desiniat, vel veconciliet auersos Saepe orator,quae negare non est, aut defendere, tempestiuo risu,ti cauillatione deaectit, ae alio transmittit, coniectique in se teli vitat, aut retu dilaciem quemadmodum bonus gladiator, parua declinatione, motuque corporis aduersarii petitiones eludit. Risu saepe obruuntur, vel eleuantur,quae contentione frangi refellique argumentis non poterant. Sic noster Tullius repetundarum reum te haud dubie sontem placcum iudicio,&poenae legum eripuit. Sic item patronR . L. Murenae in manifesto ambitus crimine salutem, dignitatemque tutatus est. Quid quod interdum in bello plurimum valent risus,&facetiae Iocatus in Gisconem An

nibal multitudine Romanorum perterritum, exercitum suum confirmauit. Lac

daemoniis iratum Regem Philippum.vna salse seripta placauit litetula cla qui milites Regem Pyrrhum in tentoriis probris lacerauerant,r aceto translato in lagenam crimine, periculo capitis, regiaeque iracundiae flamma euolauerunti Nimis l6ngums tet singula id genus persequi. Ioannes Passerat praefation in Iocum II de Orat. de Facetiis. Risus torpora nora agitat, se non parum exercet. Quis enim non videt, homimbis dum rident, reta viscera commoueri ignesierefaciem eaput es ectus concuti, innumeris fere sectionibus eorumstatum afficit Prouisit in primu ridere illa,quibus frigid anter capitis,ese thoracis partes, melancholicis, ct a frigida cerebri temperie esipientibus, attonitosue, es qui ob maerorem ac tristitiam insebres auriatio astata delapsi ura Risu sese exercere sentenala sibi titi iri faciant. Magnus enim in illis partibus venularum, atque arteriarum concur. Fus P, qu.e titillatae pura fiunt, selliritum subinde ex conca actione genitumper iniuersum eorpus dissandunt Hieronym Mercurial De arte Gymnastica lib. I. cap. 8.& lib. 6.c.6.

COMMENTARIVS.

De moderatione risus egimus tib II eap. 32. ex Basilio, Clemente Alexandrino po tissimum. De risu Oratorio agit Quintilian. lib. 6 cap. I. cuius utilitatem ab initio capitis perstriniagitanquiens Hule miserationi mouendae diuerta virtus quae risum iudicis mouendo,&illos tristes soluit affectus .animos ab intentione rerum trequenter auertit,&aliquando etiam reficitἐ&a satietate vela fatigatione renouat Plerique Demostheni facultatem huius rei defuisse eredunt. ceroni modum, dcibi pili ride mira et iis urbanitate Agit de risu oratoris etiam Ludovicus Ct sollius noster, De persecta Oratoris pronuntiat. actione,li 2 secti. L. v RENAE ALvT DIGNIT TUTA Tvs an hunc de ambituacculatum sedit iudex Caiato Utieensis secta Stoicus Cicero defensor multis in illam sectam illudens, iudicibus risum excusia sit,ut Cato ille exclamaret, Disboni quam ridiculum habemus Consulem. Ioe Aruso Gisco NEM AN MI BAL. c. J Miranti ἐδε sermidanti tantum Romanorunt exercitum per ocum. 6c contemptum respondit; magis mirum videri, in tantis copiis nullum vocari Gisconem Quo lepore dum contemnit hostem, quamuis numerosum, suos recreauit, dia animos ad sortiter decertandum iniecit. Non enim in numero,sed in sortitudine posita est victoaria. scribit Plutarchan Annibale VscsALs scalpet LiTERA Ausonius epih. s.

Littera, est irato Reg placuere Lacones. Parant eruditi ab Ausonio significari syllabam . non, quam breviloquentiae amantes Lacedaemo nij,Philippo Regi solam in parva charta rescripserunt, eum ab eis quaesivi et an se vellent recipere. Literam vocat, quoniam licet diphthongus sit tamen velut unica litera scribitur,oc pronuntiatur et si credibile est eos honoris caussa gemmis vocalibus expressis ac maiusculis scripsisse hae figura

133쪽

o U. Opimo Eliae vineti. Qui MILITE REGEM , T HVM IN TENT. d C. Narrat valearius Max. lib., cap. I. Rudierat quoidam Tarentinorum parum honoratum de se sermonem in conuiuio babuisse,accersitosque qui ei laterii rant percunctabatur,an ea,qaae ad aures euis perueis nerant dixitGeat. Tum ex illis mus : Nisi vinum nobis derecisset ista quae tibi relata sunt, prae iii quae de te locuturi eramus,locus,ac ludus fuissent. Tam urbana crapulae excusatio,iamque simplex veritatis consessio iram regis conuertit in risum. Qua quidem clementia, desinoderatione affecutus . t. tac sobris ibi Tarentini gratias agerent, iliebri bene precarentur. Narrat etiam factum Quintili .m lib. 6 cai . 3. ' Risus C Rro RA OsTRA AGITAT, &c J Disputaturus Cicero II de orde locis iocorum .cli facetiarum, quae risum audientium conciliant quaelita aliquot proponit de fia

m. Ac primum illud, inquit,quid sitii pleris us quo pacto concitetur,ubi sit,quomodo existat,atque ita repente erumpat, ut eum cupientes, tenere nequeamus, dc quomodo simul latera os,vena vultum,oculos occupet, viderit Democritus,neque enim ad hunc sermonem pcrtinet: dc, si pertinerer,

ne cire me tamen id non puderet,quod ne ipsi quidem illi scirent,qui pollicerentur. Non dispatia tintilian. Cum videatur autem res leuis illic de qui a scurris, mimis, insipientibus deniq; saeperinoueatur tamen habet vim, nesicio in imperiosissimam, docui repugnari minime potest. Erumpit

enim etiam inuitis saepe,nec ultus Ope,nec vultus modo ac vocis exprimit contellionem sed tot uincorpus vi sua concutit. Risum denique naturae humanae proprium esse fatentur omnes. Unusinia uentu seli qua sena et in vita misera ideo dictus αγε par Anaxagoram nunquam risiile, noc subtilit

se rit ut Oxeirum valde ab illi abhorrui scili f. cap. 3. Aelianus refert.

Cap. V. Legii in pulcherrima laudatio.

Ex orat. I. Duam Prusei.

XX est dux vitae,&ciuitatum praeses cina uanunis, negotiorumque iusta regula ad

quam normam quemque dirigzre oportet mores suos: sim nainus, prauus erit decumus. Hanc igitur qui obicruant, aliatici mane Uta qui a transgrediuntur, primuna quidem se ipsos perdunt,denidec callo dum se exemplum, dein stamen iniquitatis, atque violentia ex lubent Ut autem est Ut g. luibus qui faces turrium prospectam limaxime lalui,oc incoli: ines euadii: t,c ad portum peruemunt Dia qDi secundum Ioagem vivunt,tutimii Dcultae ian Orisaciunt,apnamque diueritaui obtinent. Ianas uae aliquem honunis consilio escvsiam poenituit, legis vero non item.Tanto autem

ciuitatibiis tilior in quam miniua quod murision cinctae plereq; urbes perdurant;

absque 'ge a uicin nulla ciuitas laabitari Lex violentiam dissoluit, petulantiam. de eon tota rei: im eo inpete it, dementiamqUe ad in estiam reducit, malitiam calligat. si . lii Hile,c ptii hccola incSlsadjgenas aliquo commodo afracit ae iniuriam qui

cem passi succurrit, dc iliqv. autem re ambigentibus indicat, quid facto opus sit O iiii mi aeque curat I bct, attendit 4 ad aliorum negotia : nihil l proprium acie peculiare illi est. Cumque sit omnium Princeps,d Domina, absque vi, dc armis diti ncm retinet: immo ipsa vim dc licuit, atque cum suadela, involentibus praeest. Tam tum autem in e uobi lue potentiae est, ut ipsemet etiam Diuis ferat suppetra ' enim, d pietatis erga ipsos contemptores punit Illam nemo potes afffi cere ria. Omnis enim qui x Dina Violat, non illi, sed sibi ipsi damnum infert. Tan in ultitiae, o humanitatis eii, ut etiam ii fortunatis citius praesto adsit,quam genere propinquj c iniuria attrectis valemio su quam suum cuiusque robur, o patribus qua ui liberi beneuolentior,& pueris quam parentes,d fratribus quam fratres Multi igitur a charit mimis iniuria a flecti ad hanc confugiunt. Porro quamcunquerem. etiar vili lii Danasi libuerit contatum magnam perse anam facit Haec est quae oleastrum

t. maestatina tantoquenladio dignum reddidit,apia,ac pinum sacraeque frondiscor nam H eccst quae tria illa crba. quibus strenuus quisque praeclicatur, multis preti cora eloci ,quam vita est. Evc est qu. V conuentus congregat quae deos honorat, quae putem auget. Haec qua ruue PusLat,tc Irinque pacatam facit. Tantum tempo

134쪽

rantia&fideo innibus antecellit, ut&coniugum societatem, virginumque venusta- Iem, atque puerorum aetatis Isorem ei omnes crediderimus. Iam vero cum Iustitia virgo sit, lex sola cum ea modestiae ergo conuersatur. Haec est adiutrix senectutis. naagistra iuuentutis, paupertatis auxiliatrix, diuitiarumque custos Paci quidem socia adiungitur, bello autem aduersatur. Quin etiam in hoc ipso plus vitium habet. Nam prceconem quamuis ab inimicissimis missum, haec saluum conseruat, custodit que, quatus lorica, δέ quolibet clypeo sortius praebens illi caduceum,quod legis symbolum est. Ob nc interemptos nullus amplius hostium habet numero Verum

qui hostilis animi, contumeliaeque in illorum corpora specimen edunt, plectuntur ab ea, infamiaeque nota inuriintur. Tanto autem ciuitatibus utilior est, quam gubernacula nauibus, quod clauo amisso nauis non perit, nisi tempestate correpta: ciuitas autem niua me nequit soluta lege etiam si nihil acerbi, dirique extrinsecus adueniat. Ut vero quisque hominum arma ipsiuSmente gubernatur seruaturque huius autem dimidium, lodistractio insaniam, destriumque comparat: eodem plane nam do, siquis legem auferat ex homi num vita perinde, opinor, ac si mens erepta fueri. In persectam velaniam atque perturbationem corrid

COMMENTARIVS.

Legum aliae diuinae, aliae humanae sunt. Earum conditores distam paene quantum inter Deum, Schomines est uiscrimen Praena ijs quoque ac poenis propositis permulium disterunt. Nam qui humanis obsequuntur, aut honores, aut immunitates, aut laudem, aut pensionem aliquam

adipiscuntur. Qui rasperaumpunt ac violant, aut ignominia assiciuntur,aut tacultatibus exuuntur. aut carceres, cxilio, morte multantur Cicero 3 poenarum genera legibus contineri dicit. Ea siunt damnum, vincula verbera, talio, ignominia, exilium,i eruitus, mors. Contra, qui diuinis obtemia

perant filiorum loci im apud Deum tenent multa in eximia ab eo dona accipiunt; postquam hinc excellei int, immortalibus in caelo ad aeternorum gaudiorum societatem adscribuni ut cum earum contemptores, destransgresso ies ad interos, sempiternis supplicij mactandi deuoluantur. Diuinas regum religiosisunus Dauid eloquia Domini, testimonia, iustificationes, mandata testa iamentum iudicia vocat,quas quantopere iuspexerit,&adamarit: quam earum seruandarum studio Alus fuerit; quomodo totos dies animo eas secum volutarit, dc ijs exsequendis exultarit easque ab improbis despici. dc conculcari Lamentatus sit, e psalmorum eiusdem libro discere quiuis poterit. Nunc qui quibus urbibiis, atri nationibus leges tulerint videamus, viri utique prudentia de consilio praestantes, quorum noni i. ilia quo lege, tiae plus reuerentiae, Ac auctoritatis haberenti eas te ad ijs dictatas acceptile simularunt lorum italogum ex Theodoreto dabimus. qui eos Therapeu serm. c. qui est de legibus. diligenter recensuit. Fuit igitur Cretensium legislator eorum rex Minos, Italorum oc Siculorum Claarondas, Locrensium Zaleucus, Lacedaemoniorum Lycurgus.

Argivorum Λpis phocensitum Mneson, Cyrenensium Demonax, Achaeorum Pagondas, Cnidio rum Archias, Milesiorum Eudoxus, Thebanorum Philolaus, itfeneusium Pittacus, Pyliorum Nestor, Atheniensium Solon, Draco, Clisthenes Romanorum qui suis legibus totum paene oriabem subiecerunt Romulus, Numa Pompilius, de Decemviri Iam vero quid sit Lex doceamus. Cie. t. de legib. Eius descriptionem,&originem a prima,&summa,ac periecti iIima lege repetens, ex Stolaorum disciplina. ait esse mentem Dei opt. max. Omnia ratione iubeatis, dc vetantis, a quo hominum vera lex presiciscatur,quae est ratio sapientis,apta ad iubendum, de vetandum. Ibida se rationem summam, instam in natura. quae iubet ea quae Lacienda sunt, prohibetq; contraria. Et lib. 2. Lex est neq; hominum ingeni j excogitata, nec scitum aliquod populo tu; ed aeternum quiddam. quod uniuersum mundum regeret, imperandi. prohibendique sapientia Adde de hanc, Lex est iustorum,dciniustorum distinctio, adulam antiquistimam, dc omnium principem expressa naturam, ad quam leges hominum diriguntur quae supplicio improbos assiciunt,ac defendunt aestuentur bonos. Sed apertius, dosimplicius ut agamus. Lex est recti praeceptio pravique depulso. Ster de Nat deor. Item aliter, Est agendorum, vel omittendorum regula, dc mensura. Est princep cui obedire debemus: est dux, quem sequi connenit: est regula, quam aciendis quibusque applicari decet Ita Aristoteles Polit. lib. s. Cum hae descriptione principium huius laudationis belle coniaeordati Assertur ocita ex Demosthene di Initio Omnis lex inuentum, ac donum Dei, decretum virorum lapientum,correctio delictorum, de ciuitatis tranquilla compositis. Proinde abalus mens.

δέ anima ciuitatis nominaturi

135쪽

QUI FACE TvRRIUM PRO SPE CT ANT Modica insula AEgypti Pharos, in

qua turris altissima, eodem nomine. Ex ea noctu accensae taces nauigantium iter dirigebant Ii. dereliquae speculae obstrulem rium Phari nuncupatae BSQUE LEGE UTEM NULLΛCIVITΛS, ceci Heraclita verbum, Non mimus Oportere ciues pugnare pro legibus, quam pro moenibus, quod lineius ciuitas possit consistere, sine illis autem minime. Laert. lib. 0. LEX vlo LENT DISSOLVIT PETULANT. De J Cic. I. de Orat. Docemur auctisrarate legum domitas habere libidines, eoεreere cupiditates, nostra tueri. ab alienis mentes, Oculos, manu, abstinere. M LUM REGI CVRAEM H A BETH. Non respicit per Ionam Lea non gratiam quaerit, non munerabus Corrumpatur, non precibus flectitur, non blandimentis eia mollitur, iureain muta est Pauper de diues, nobili fac ignobilis, honoratus desinhonoriis illi pares sunt. Cic. r. OT Leges sunt inuentae, quaecum omnibus una, atque eadem voce loquerentur.

CVM sv AD ELΛ, ET VOLENT IB. RAEEs J ex quodammodo Iustitiae loroe

est iustitiae parendum censent omnes. Quod si qua Lex mi ulla ut bet ea lex dici non meretur.

ETIAM DI vis ERAT SUPPETlΛ f Vnde quidam legem deorum atque hominum

reginam esse dixerunt. Nam dum in eorum contemptores animaduertat, quid nisi opem illis tertic cle auxiliariam ex hibet

A CHARIssIMI INIURI AFFECTI, sce. J Non dum non parcunt leges

intonsanguineo dc propinquos peceantibus edetiam grauioribus suppliciis eos vleiscuntur. vi interfectores,&iruerfectrices parentum . ratrum, libero iiim uxorum, maritorum. Item incestuosos, chalegitimo thoro ad alienum flagitiose desciscentes. MAGNAM PRETIO MAMQUE FACIT J Possunt legis rebus pretiata ponere.&pro ratione temporiim pretiosa vili, de vilia magno vendi imperare in moneta' indem vel augenda, vel minuenda, vel prohibenda, es reuocanda mutationes huiuscemodi fieri solemne est.

lima ludorum genera apud Graecos attingit, Olympia, Pythia, Isthmia, dc Nemea, quorum priamum in honorem Iouis, alterum Apollinis , tertium lya Daemoniis, quartum Λrchemori agitabatur. erantque praemium quatuor coronarum genera, paene nulliuspreti j sed melile tam gloriosum e radii propemodum quam Romae triumphare tota enam Graecia spectatum concurrebat. In primo dabatur oleagina in secundo laurea, in tertio pinea, inultimo ex apio herba Lege Polydorum lib. a. cap. Ia Leonicen de varia histor. lib. I. cap. 68. Natat Mythologiam lib. I ap. I. . . . Sealig. Poet. lib. Ieap. 24. 4. 13. 26. Brodaei scholia in . Epigramina Antholog. lib. t. Budmum in Pand Ex quo oc haec Meipe. gonas, d victores hieronitas appellant Graeci, quorum ne cuius memoria, aut vestigium exister, subuerti, ,neo trahi abijcique in latrinas omnium statuas 4c imagines Nero imperauit, ut est apud Sueton cap. 6. Qui quatuor haec eertamina ierant,&vieerant, periodo vi Mindieti sint, auctore Festo Tota vita constitutis a Repub vhctigalibus Hiebantur. Lege, quae breuitatis ergo omisi, paga 4 6 Addat qui vult Raderum nostrum in Mar

tialem lib. Ir pag 768. Qv ETRI ILLA UERBA, QUI Bis 4 Praeconis vore victores pronuntiabamum,

de atrias sitas comitasse dicebantur simonides inalieocritum olympionicen .e πατέρωνε φανω πόλre. Qui bonorum patrum sitorum urbem coronauit Plin. lib. s. cap. 4 Nouissim δ& in caeris certaminibus usurpatur in quibus hodieylue non Victori dant, selpatriam ab eo coro nari pronuntiatur. mphilin. Hδ δὲ aia ρι ista νε Nis πν κα irae , ario ἐγὼν a , --νύνοντε τω Pωαψι--Neto Caesar hoe agone, seu certamine leto euasi racilipulum Romanum coronat Patet nunc quae illa tria verba legitima ruerint, quae animos ad illa sacra eertamina tan

Leges adulteria, virginum, ch puerorum stupra proh bentium abstineas nupta, vidua, virgine, ama quod lubet, audiebatur apud Roina nos in servilia autem corpora licetitia permittebatut. Chri Ilianis extra matrimoni sanctitatem omnis et itii est libido. PACI QUID SOClA 8ELLO ADVERSAT J Silent leges inter arma C. Caesar Metello cibsistenti, ne pecunias ab aerario tolleret, ae leges id fieri vetantes proserenti, Non idem, inquit, armorum,dclegum tempus est. Quod si hoc pati non potes, nune quidem abseede hinc. ac postquam peractis faederibus arma deposuerimus, tune si videbitur. 6c plebis patronumam Plutarcii in Rom Apophthei PRAECON QVAMVIS AB INIMICIssIM. Is SVM dce. 3Io regentium tuti sunt apud hostes ab hostibus missi rebus transigendis Legati. Praecones, si Cadu eratores ideo Aehilles ad se ab Agamemnone missos praJones duos, ad abdueendam ab eo Brise

uerbia.

136쪽

uerbia, eum laruis no luctandum Iugulare mortuos Cum ab Laurento missi Legati RSueam rogareat, uti suos iu praelio caesos sepsiri permitteret, dicerentque,

Nisum cum victis tertamen, draethere albis Parceret bupitibus quondam oceris . oratis, respoodet perhumaniter, lib. XI. Patem neexanimis, o Martisruperemptis oratis diequIdem est visu conredere e m. Nuncite, o miserissupponite ciuibus i Mn. QVI HOSTILI ANIMI, CONTUM IN ILLOR COR P. O J In mortuos stagulos qui uterint, profertur ex Homeri Iliad. ta Achilles in Hectorem Virgil. t. Eneid. Tercircum Dacos raptauerat Hectora muros Tomyris Scycliarum regiri caput Cyri regis Persarum desectum inurrem sanguinis plenum demersi cum nis verbis uatiare sanguine quem sitisti: Herodoti lib. 2. luitin. lib. I. Fuluia Antoni j v xor caput Ciceronis diris exsecrates, reposuit ingre mio, extractamque linguam aciculis confixit. Exemplorum in singulis sat est Cadauer Argivorum, quibus a Thebanis, ubi ceciderant sepultura negabatur, ad funerandrina reddere iisdem Argivis, implorati Athenienses coegerunt Ilocrat in Panegyr Euripid Phoerusis.

CIVITAS ALI ESSE NEQUIT SOLVT LEGE J Cie. i. de legib. Ad

salutem ciuium, ciuitatumque incolumitatem, vitamque hominum o quietam, & beatam conditae laut leges Aureo quidem saeculo, qui tum extabant honunes aurei ιιndue ntilla ponte sinasiae legesidem, rectumi colebant. At nune ne argentei quidem homines, sed serrei potius videntur. Iino legibus, dccarceribus,' carnificibus omnino Opus est.

VT QVISQVE HOMINUM A SUA IPSIUS MENTE GUBERNAT. Ec DRursum

Cic. I de legib. Nihil est tam aptua ad ius, conditionemque naturae, quam lex, si qua nec domus vlla, nec ciuitas, nec gens, nec hominum uniuersum genus stare, uec rerum natura Ornnis, neciplicii undia potest. Promantis ahuius commetuarij hoe addere libet. Cum dies mortis Socrati in Carcere consimito uim appropinquare videretur visit illum, ut ante saepe, Crito a meorum praecipuus, denuo tua aere instituit, ut amicis pro se satis facere paratis sinat se e custodia educi. Haruret ille inter vitae sedilandae cupiditatem, cli honesti, inhoneltique discrimen . cla sest iu pei sonam legum induit, sibi exitum carcere di sub dentium, ne auctoritatem Reipub cuius decreto eo imminasti t. violet rite Critonem Platbriis. Nota indupet hoc audiarium ex Cutico ad Tit r. Vipi- au Lex aut rogatur, id est fertur: aut abrogatur, id est, prior lex tollitur aut derogatur, id est, pars prima tollitur; aut subrogatur, id est, adiicii uraliquid primae legiam Obrogatur, id est, mutatur aliquid ex prima lege.

p. VI. Festivissima summissio,& imperti.

tae laudis modestissima repudiatio.

IOANNES ICUS MIRANDUL ANGEL. POLlTIANO. s.

Uod me proximis litteris tuis tantopere Iaudaris, debeo tibi tantum, quantum ab eo absum vi merito laudes. Id enim debetur cuiq; quod gratis das, non quod persoluit. Quare bc ipse totum id tibi debeo 'ubd de me scribis cum in ia,etale sit

nihil. Cum id mihi ipsi nullo pacto deberes, id totum tuae fuit humanitatis racinia gularis in me beneuolentiae De caetero, si me examinaris, nihil inuenies, nisi tenue, humile, angustum Nouiti sumus, atque tyrunculi, qui ex inscitiae tenebras pedem modo mouinius, protram rimus seronihil. Benignε nobiscum si agitur, inter studioso, tu ordines reteramur. Habet docti nome quiddam aliud, quod sit tibi bolui similibus peculiator mihi tam grandi. non conueniunt, cum eorum, quae in litterarum itu dijs sunt praecipua nihil non solum exploratum non habeam sed adhuc etiam nisi peruansenna viderim. Conabor, id quod nunc ago. liquando talis esse, quale nunc me

praedicas,

137쪽

praedicas,&este aut iudicas, aut certo P esses. Interea imitabor te. Angele, qui te Graea Cis excusas, quod sis Latinu3, Latinis quod graecisses. Simili& ego utar perfugio, ut poetis, IlIct Gribu Sciuem approbem; propterea, quod philosophari dicar, philos phis, quod rhetorissem. t uanquam mihi longe aliter accidit, atque t bi. Quippe modum geminis, viaiunt, ellis sedere volo, utraque exesudor iitque demuna, di-Cam paucis vi nec pocta. nec rhetor sim, nec philosophus Tu itaque Irumque immples, ut virum magis, haud satis constet, dici

Vitamhnius longe omniium eradit illi mi, ae nobuissimi hominis ton seripsit Ioanne Flaniacise ut Picus i fratria lilius, ipse quoque propriis, ac suis lueuhrationibus illustra . In ea vita permnlata est reperirememorabilia; de eius stu dii i libri ceditis, se non editis, lique partim irith ati par. tim senu persectis, de moribus placidissimis, demistimatione , de ingento, memoria mirabili &Obstupescen Is qua a si non aliunde certe vel ex hoe unci crium immensa tuerit iudi a re possis quod nos entas conclutiones lita potitiones,sueassertione Uil vocant, defende da proisposuerit publice, de dialecticis, mathematicis, nat urali bus ac diuinis rebus; nec ex Latirim tanturi litteris, ted Graecis quoque Hebraieis, Chaldaicis, Arabicis vete liti telis phoenix litterat oriIm; desin tam florenti aetate, ae paene adolescentia magnum miraculum. Natus M. CCCCLXIII. Pio. t. ni Max Frici rico I r. monia, siue elogia doctis ei tributa, non pauca nondum tamen evulgata ruim tollegimus Unnm ex Pauli Ioui elogij hoc habeto. Meriin orno ne P mxa est Ius est Dannes Pacus svia inea supera rasamibactio iiat om vel iaνῆ a dona ean alerti ηρ. Mira Frum altιruacAessi Miluiuen dec fFriberet f. ti bit in να-es ιμβω viediriei serite in ad ιrattonin conuerti . 1 GGEMINI SELLIS E DE REI Qui sunt intertatum partium, te qui trique paginti nituntur latis facere, &fidem gerunt Imbiguam dualus sedere sellis diuuntur plura Chiliastes. ae carmina amatoria aliquando lustriat, Vulcano absumenda fledit vivit, ipsemet.

Cap. VIL Facilius institui priuatos, dualit

Principes &Reges. subiiciuntur aliqt tot praecepta η

tos quidem hominea si erra ulta fiant qua: erudiana, atquc Inla linis Vita z perfla licia ru, c quotidiana de parando victu, quasi dimicandi necessitas Deinde leges qui

obiurgare in vacem, inimicis elagicsse delicia sicer. Denique betae quidam praecepta de vivendi ratio mercinyerunt fieri mellam. Principibus a MeinMital eiusmodi contisit: sed quos oriosumo xa me institui conuenies at immo ius pro principatu, t

si multis libidinibus imis c--in potestate iri as quam

138쪽

LIBER QUARTVS. D s

perantia alijs De exemplo lis nec ignores, totius ciuitatis mores ad exemplum magistratuum consorinari.Praestare puta liberis tuis honestam ramam,quam magnas opes relinquere. Nam hae mortales sunt, illa immortalis. Fama pecuniae quari possunt. emi pecuniis fama non potest.

De regno ad Arearin mi uuenem, Imp. Theodosi, Filium, eximium sane librum mist Synesus Cyrenes Episcopiis , quo eum monet liberrime.de ijs, quae regibus facienda, non fac taenda sunt Mox a principio docet, acide illi diendosa Italiqueraciendos sermones ipχ in genue, ac non tun Le Olfieissu admonentes, auersandosque assentatores, πρὸς χάρι loquentes, qui perniciem regibu erant. Mum velut venenatas potiones melle per ultas infossicibus propinant. Docet item quam late pateat teg et institutionis utilitas. Nam qui uni homilii regi, equam laptimus sit prospicit ad omnes non modosamilias, verum et t. In ciuitates, citra. tiones, siue paruas, siue maiores, finitimas lite aut dillitas conitituendas Metiissimis viae c. mpendio progrediatur: quae omnia quocunque modo affectum regis animum expetiti necesse est. Hine arb- sinccoultare, quantam Occupationum molem Rex, aut prime Iubeat,&ce Atlas textum suis humeris fulciat, Prorsus, ut, quemadmodηm dicebat Seleucus, si multi scirent, qitantum l.ibotas sit tantummodo tot epitiolas sin ibere, ac legere, nec humi proiectum diadema tollerent. plendida seruitutem appellabat Antigonus. Non e as boni rege feriunt populis, quam populire: buri nisi quoci dignitas ijs pro leuamento es tanti oneris Lepidum est quod de Alphons Aragonum rege Pertur. Cum ei coenantilenex quidam importune obstreperet clisne modb aures ei obtunderet, exclamauit in sinorum coqdationem. quam reSu melle potiorem Nam illis dum pa-seunt dominos parcere solere' regibus kivinem. quomodo iuste, Celiciter, ac sapienter regna adesinistrent, non Iloccum interduint reges qui voluptatibus corporis sese immeriagunt, conuiuantur allidueaudos spectant.&solem neque orientem, neque Decidentem unquam vident. Ideo ι Φουαam ras S. p. 6. PRIVAT HOM PERMULT S QUAE ERUDIANTJ Tenues inicultates, qua Thialenda fami lo-i laesumeliint. Exigui prouentus annui De victu,amictu commoditate habitationis quot di.Hi ierme sollicitudo uxoris, cparuorum liberorum molestiae, cura anxia. exactiones pensionum. opus diurnum, solitudo ab amicis, potentibus piaesertim, legum seueritas, quae uniuersia vitam eos agitare modestam . sobri am ac tetigalam in vacare omni saltu, insolentiaque compellunt. R , ΙΛT SINE ULLl, MONII OR. l. XIGUNT. J Bos in lingua consiliariis, mitu

stris regi j Dum verentur ne vitatas odiu in partat & ipsi gratiaeXcidant, aberrantes in viam re ducere non audent Optime regnant, qui, quomodo regnandum sit ex mutis, in nihil naetuenta- i

bus consiliata', hoc est ex libris de rege,®no diuestre nituntur. Et ut id faceret, Ptolemaeo Re αgi AEgypti Demetritis realereus suadebat. NON SI MULTIS LIBIDINI B. SERVIANT. I ampauet Reges hoc non taciunt, Barbari inlatiabiliter surientes, vel trecentas alunt pellices. Homines mulierosissimi,4 mancipia Veneris ὀργαν homines, inimantes dicuntur, cum ad eoitum concitantur. Proprie aute in suibus mares surire,faeminae subare, notauit ex Apuleio Tu neb. lib. 24 cap. 7. TOTIUS CINITATIS MORES AD EXEMP. J Notum illud Claudiani R - ω ad exemplum totis compenatur rebis Platonis est, Quales inrepub principes sunt tales reliquos solere ille ciues Adi Viperari de Rege, iegno cap. LI. Viri docti ad regem scribentis vox. Non tenebrae, non solitudo obstat, quo minus in vulgus dimanet, quidquid egerit princeps. Nam lux principariis omnia reddit conspicua, intentaque tot in se unum ora fallere ut maxime velit, non tamen potest loquax enuniam vel abdit illimos recesus explorat, ac patefacit. , I hsi, HONEST FAMAM, QUAM MAGNAS OPES J Aselim est bonum nomen, quam iuuatiamtitia Prouerb. 22. Plaut Moliati. Egosi bonam ranam mihiseruasse, seu ero Haes In Monostich. ἀλώς- έεινικαλλον si πλουτων θελε Ouid, y de Pont eleg. 2.

139쪽

Ornatus ad iter longinquum

TM Mereatore, cum inducit Charinum adolescentem iniuria patris compulsum, patriam relinquentem, e ipsum habuiMram, ampullam. Adjungitur autem uis petasius in Pleudolo Petasat esse solictos, qui longo itineri sedarent, declarauit etiam Cicero, ad C Camum. Sed peta fati veniunt, inquit, comites ad portam expectare dicunt. In eadem fabula leno adiunxit etiam soccos Ampulla autem vasculum yinarium videtur fuisse,quod λmori alligatum serrent viatores id autem e corio apparet fieri solitum,ut percipitur ex hoc loco in Rudente

Nam gem ampullam etiam solitam a Cym mendicisque eiusdem Comiti judicio

i Persalia induxit Saturionem parasitum loquentelationicum esse egentem oportet parasitumprois, mpulsemo, P caphium cros,llium, Marsepium habeat. Et Ciceronis a. de Fimb. Si ad illam vitam,quaecum virtute degatur ampulla. ut siti. iij ponitur: Petrus v agilis acἀedat, quae sequunmti prote zmm tenuli

AM LLAM, ν T 4'Gaama FH ἔ.v. Ampulla, inquit Turneb libri cap. vas oleariiun est, quo in balnei, adm,stiones uti solebant sicut&strigilibus cibi is det i-cabant, destringebacitque unde &ά - . . vi , iciari is vocabantur pauperes, qui sibimetipsi ad balneas ampullam ferebant, euurampulligero sera os .mm haberent. Idem libr. a. cap. o. in hune eundem Plauti versum HIe poculum est oblongioris figurae laterumque in sinem scaphaella xorum , Victoridicaan pullam pudit esse 'sculum vinarium, oc ideo quoque potoriumL Quorsum ergo scaphium Et cum dicat paras urn oportere ite Cynicum,eorumque pauperem Oruatui recem leat, tam litentii r quidquam supervacuum gestasse, cum praesertim Diocoui univldhti: pueruἡ caua manu aquam excipientem, de biben- portabat continuo abiecit, cum erbis, Si mihi natura se Stilis quid merint, earum qire ullam docet Raderuςrri'Maria: pigramma ira ut ipse minurat libr. Ias Marsupium' tramni mendicum habeto' oportet, Cynicum , ut pauxillum nummorum precari aceeum M.' ad necessitates contingentes explendas recondeis

140쪽

Cap. XII Ingenium Tiberii Augum sub

met disti millimum

Ex Dione casio, M. I. - . INngenii fuit peculiaris. Nam neque prae se fereMt quae cuperet, & sermone ab antismi sui sententia diuersissimo utebatur, negando quaecunque des iteraret, annuenis do iis, quae Odio habere Iiatum he, Culnum inirne succenseret aequo esse animo, cunt

maxime indignaretur simulabat;nimirum quos supplicio atticeret, ijs misericordiam ostentabat: in sensum ijs, quos venia prosequeretur exhibebar. In inimicussimos f re vultu quainbe uolentissilino, amicissimos summe alienato intuebatur: Den Lqcin principis animum nemini cognitum esse debere censebat dicere solitus, eum

intellectum multorum, ac magnorum caussam esse malorum: contra dimimulato, plura, ac maiora comari da parari: Adeo autem commouebatur animo, si quis ei: sententiam assecutus deprehenderetur, ut multos haud aliam ullam ob rem necaDe.

rit: ut iam periculosum esset, non intelligere qui ipsius esset animus etenim multi dictis eius, non voluntati assensi, insertunium inuenerant iericulosius etiam in telligere, dici

ae liui Robinde Alcibiadesii vilem riberio destribit, hisce verbli. 1Um eum tempuae

postestet, laboriosus, patselis,liber ilis, splendidus, non minus multa, qtiam victuri assibilis, blanadus, temporibus callidissime inseruiens, idem simul ac se remiserat, nee caussa subaerat, quare uniam laborem perserret, luxuriosus, dissolutus libidinosus, intemperans reperiebatur aut omnesa mirarentur, in uno homine tantam inesse dissimiluudinem, tamque diuertam nato ram Augustu ἡ vita emigrans, quo consilio Tiberium Liuiae Eliu sibi successorem, desinisse illi aeredem institueriti Tacitus lib. i. Annal. ita meminit Non hoc caritate aut Reipub. cura factum est;led quia arrogata thim saeuitiamqtie Tiberii Augustus introspexerat eomparatione deterrimes oriam bi quaesiauit. Hanc interpretationem mentis Augustii blide conrutat F.imianus Strada hoster.Academ: Pictatus lib. 1 Prolus Li. quaeest historica, roliatis etiam inmcdiu historicorum locis, qui de hac ei ctione Tiberisscribentes, de huiushea, )di estin silio penitus tacent imm8 ad Tacitum refellendum Suetonium respexisse iatis apparere, cum ita scripsit. Nec illud ignoro Augustum ambitione tractum, vitali siccessore desiderabilior ipse quandoque fieret. Λdduci tamen atqueo quin exist memeircumspectissimum. prudentissimum principem, in tanto praesertim negoti nihil temere secura sed viiij , virtutibusque Tiberi j perpensis, potiores duxisse virtutes pluribus iter litteristes tu est Augustus, nihil se non sperare Tiberio comite, nihil non timere illo deliciente: in eoque uno salutem imperij Romani positam esse. . Habuerit sane Tiberius virtutes Principis, heritque ad imperandum idoneus, tantam mo-nina dissimilitudinem.&ingenium sibi tam male consentiem quis tandem probare potest Daucia quo Rege,ae principe,nisi Tyranno, qualisin ipse filii, quicquam tale repertum elli Nec vero commendandum videtur quod ait Irmauit, principis animum nemini cognitum esse de te eam enii eognitionem multorum, e magnorum, caussam esse malorum. sorsum ergo consiliarij, istut

Regum iudicia, sensu in oluntate temperent, ac moderentur, a deterioribus auocent,& ad me bota, utiliora , iustiora traducant, Nec verendum ne sensuum eum viris sapientibus tomnrimicatio, piturernorum, ac magnorum malorum caussa fiat: sedeontra potius, ne reticenua. ιι sapiens est,au te 'silium Proverb. D. Et Ecclesast si de covi iamhalfaciam atim eius crudeliter tacta exsequi longum est, ait Suetonius, cap. 6 mox generatim ali-qUDt velut exemplaria enumerat. Nullus a poena hominum cessauit dies, ne religiosus quidem ac later. nimaduersiam in quosdam ineunteanno nouo: accusati, damnatique multi eum liberis attine etiam cum uxoribuas ut . Inteπdii hum, ne capite damnatorum propinqui lugerent decreta

accusatoribus praeelua praetuta, non nunquam destestibus hemini dolatorum sdes abrogat . I E. Omne

SEARCH

MENU NAVIGATION