Iacobi Pontani ex Societate Iesu Philokalia, siue Excerptorum e sacris, et externis auctoribus. Cum commentariis & notis paene perpetuis. ... Cum indice rerum, verborumque locupletissimo

발행: 1626년

분량: 488페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

Cap. XVII. Epistola Iuliani , qua professo

ribus Christianis G orum scriptorum prUectione ini

octrinam reclam esse arbitrannu non verborum, turmaeue magnificum,&enquisiium fistum Ita mentis bene constitutae sana astectionem, i veras, certa' de bonis o maliῖ, honestisti turpibus sententias. Quarc qiusquis allud sentit aluulsu discipulos docet, is tantum videtur a scien tha, quantum a probitate abesse. Reside parva te siclinguae animiquedin ensio, in hoc ipso etiam est improinus, tametsi modum non excedat sceleris magnitudo et sin vero in maximis rebus aliud sentit contraque ac sentit, docet, non ne haec cauponum, nori dico bonorum, sed nequimimorum vita est' quippe cum id maximed eant,quod maxime malum existimant,

enses, atque inescantes eo laudibus, quibuscum sua,ut arbitror, mala communia care volunt. Quamobrem omnes, qui quidvis docere profitentur, bonis in Oribus isse dehenti neque opiniones nouas,cua sensu populari abhorrentes atterreri sed in

primis tales esse debent,qui adolescentes in veterum scriptis instituunt 'sive sint Rhe tores , sue Grammatici, emptaecipue ophistae, qui non solum verborum, sed etiam morunt magistros se esse volanti&ad se philosophiam de administrandis Rebiispub.

praIHura' contendunt. Hoc verum sit, uec ne, in pray sentia Onlitio laudo eos, quod doctrinam tam praestantem ex pexant, plas certe laudaturus, si non mentirent vi, se que ipsa refellerent,dum aliud sentiunt, aliud dissicipulis tradunt Quid Homerus. Hi l l dug, Demollhene Τ, Herodotus, Thucydides, is cratebit silas deos havent,doctrina sua: dueeso auctores. Νonne eorum alii Mercurio, alij Musis iacmsse esse acti trantur ' Quare hsurdum est, qui horum libros exponunt deos vituperare, quos illi coluerunt. Neque tamen quia id absurdum puto,idcirco eos discipuloruin caussa sententiam mutare iubeo: vetus do Opsionei ut non doceant, quae non bona esse eensent: si docere inalunt doceant ipsa primum,& rsuade nydiici pullis, neq; Hesiodum, neque quenquam eorum, quos interpretati sunt. quosque inpletathri amenta c& erroris erga duos condemnarunt,talem em in amaboqui; mcxillo nam scriptis alantur, mercedemque teptur, si paucis drachmis id facere sullineant. Atque hactenus quideli multa erant: quae eo templorum aditu prohiberentio timor undique impendens excusabat, quominus veri Sunae dedussententiae explicarentur Nunc autem cuin deorum munere atque concessu libertate potiamur absurdum mili videtur ea homines docere quas non bona este arbitrentur. Quod si in iis quae docent, ε quorum quasi interpretem sedent,sapientiam esse ulla mihi trantur,st eant primum illorum in deos pietatem imitati. Sin in deos sanctissimos putant ab illis autoribus peccarum esse, eant in G lilaeorum Eccles , ibique Matthaeum &Luc-m interpretentur, quibus vos obtemAperantens, a sacris.abstinere iubetis. Cupio ego emaures octingoam vestram sevit loqueremini)renasci id iis rebus, quarum ex ego uti Nam sita semper particeps, fleomdos, inaedisg in D octoribus quidem,e praeceptoribus communis hec lex sta tuatur. i dolesceιH -Iniquum siquidem fuerit, pueros adhuc gu.iros quo severtant ab optima una rejicere,ac metu coactos, acipatria instituta deduc e. Quanquam autem justum erat, istos tanquam unpotehtes & insanos etiam m. vito a repugnat te crurare astahSed liceat omni biis pern istomoibo detineri Docere enim a mentes, non iminuebpus es

162쪽

Hulus epistos nullam invenio in Ceriptionem .ut iciamus deis stre ad quem mis si Fortassis hoc ipsum est edictum, quod de Graecorum Oratoribus, Hist oricis, dc Poetis publicὰ juventuria

Christianis non explanandis eum promulgasse dicit Nazian Z. Orat in eimdem. Sapiens, inquit .nois ster Imperator, dc legislator εἰρωνικῶ qui, ut ne tyrannidis suae quisquam expers esset atq; a me tit,vecordiaeq; edictum proponeret, in imperi j sui principio, ante res Omnes alias sermones λ γου liberalesque dilcq ima Oppressit. Vbi Sc hoc tacinus eum per invidiam, ac subdole designasse air, quia impietatis contiatationes extimescebat, velut in dictionis elegantia, verborumque lenocinio robur habentes,ac non in veritatis cognitione,&argumentis A quibus minus compesciae reprimipolrum us,quam inhiberi .ne deum confiteamur cum linguam habeamus Fidem Christiatiam non solut abjecit, sed etiam libris VII oppugnauit, cui Methodius, Eulebius, Apollinaris, Cyrili. Alexand hic libris, responderunt. Quis Qvis A LIvD EN ALI v DISCI P. DOCET.&αJ Sie rationem concludit Iulian qua nobis Christianis Homerum Hesiodum caeterosque auctores in scholis explariare non permittit, de quasi de manibus extorquere nititur. Quae pra legimusac explicamus juventuti ea tacit non credimus,led irridemus, dc prorsus contem nimiis. At aliud sentire, aliud docere, boni viri non est Ergo vel sentire nos cum non Christianis, vel pro sessione hae de

sistere oportet. Illi enim auctores deos colunt eos celebrant,iis sese consecrant nos nequaquam isqtia tu daemones eos execramur. Facile est huic nodo reperire cuneum. Plurima simi in illisteriaptoribus.quae ad deos nihil pertinent,doctrina excellens, varia rerum cognitio, sermo venustus, de elegans eum magna cop m dc summa eloquentia, haec nos in illis quaerimus, doliis tanquam thesauiare, gema nostra ditare stultemus,'deorum, dearumque rationeni nullam ducentes; qui aut homnes tuerunt,&meris cominentis,ac tabulis divinitatem adepti sunt; aut omnino nulli unquam existu runt quod ex ipsorum libris doceri potest. Et eo etiam mur is vener. Non emittis,cultumque triis

buimus, biod tam ridicula A,bscaena, nefanda, Ic divina maiestate longe indignisi ima de iisdem ipsi quoque poetae cecinerunt Sic rosas decerpimus, spinas relinquimus, nucleum edimus, putamina abiicimuς, istos idololatras, quod Iulianus magnopere formidabat, ipsorum armis debellamus, ac profligamus t ΛTQv HACTEN Q MvLTA ERANT QV. Eos a Di Tu TvMPL. dcc J Quibus temporibus Constantinus ac fit. jejus Constantius,& Constans imam primogenitus Constantinus brevi post mortem patris interiit regnabant, libertas profitendi paganismi, de templa idolo Hamadeundi non erat: nunc utriusque rei summatri esse potestatem factam, postquam deorummum nere iniretium ad se devolutu insit, ait tyrannus.

Cap. XVIII Lex,&consuetudo Comparat M

Consuetudo est lex non scripta vel gentis, vel civitatis, ε jus voluntarium, tale,

quod omnibus placeat, nullius hominis inuentum, sed vitae, atque lea poris. Aliae quidem leges semel approbatae robur acceperunt consuetudo aut ein ipsa serim per pro b Mur. Et iuri l. lex ficile ab omnibus rata habetur: consuetudo autem fieri non poteli, nisi ab omnibus approbata. Atque illa minans cogensque rata manet a cona eludinibus autem persuasi, e honesta atque utilia iudicamus eadem Q late mihi videtur lex scripta haud ablurde assimilari possiepotetiae tyrannidis metuenim quarque docti imperio conficit conscietudo autem regni potius humanitati: sponte enuni lem omnes cla absque necessitate censent. Et leges quidem multas ab iis qui tulerunt abrogatas esse novimus, tanquam malas, consuetudinc autem haud racile quis ostenderit abrogatam. Qi i in etiam plane facilius est, quamcunq; velis tollere legem quam consuetudinem illas enim si deleveris semel in una die tolluntur: consuetudo vero

civitatis nisi in val le longo tempore solvi non potes Et illae quidem in tabulis, aut

columnis custodiuntur arte autem singulae in nostris animis Tutior autem mel som; talis custodia. Quin etiam scripta lex austera est de immittis,consuetudine vero nihil suauius. Deinde leges ex aliis sciscitamur,consuetudines autem novimus E aliarum

163쪽

quaedam non clare sunt scriptae,&subuertuntur saepius a rhetorum potentia. conuietudinum autem nihil est ambiguum, neque tortuosum, neque eas superare potest oratio. In summa autem leges quis dicat servorum constituere rempub consuetudines vero contra liberorum. Illae enim corporibus infligunt supplicia, violata autem consuetudine, mulcta solet eme pudor. Illa malorum haec autem bonorum lex est.

Nam si omnes essent boni, palam est,icriptis legibus nihil opus fore.Et reges quidem

sunt supra leges multaque praetereas raciunt: consuetudines autem ipsi quoques quuntur Tum scriptarum legum nulla in bellis valet: consuetudines auic servantur apud omnes, etiamsi ad extremas inimicitias progrediantur. Quippe ne mortui prohibeantur sepeliri nusquam scriptum est: nam alioqui circa hoc victores succumbentium parerent mandatis: sed consuetudo est,quae det unctos facit ea humanitate potiri. Similiter quoida praeconibus manua abstinent, atque iis solis magna securitas est, quo ambulent. Deniq; ex his qui legem transgrediuntur, nemo quempiam ostenderit,opinor,manifeste a diis punitum: Lacedaemonij autem postquam transgressi sunt conbuetudinem circa caduceatores, quia rege venerant, eosque occiderunt, ab ipso

deo puniti sunt. ' .

E τ ετρον huius capitis esto locus de consuetudine ex M. Antoni Mureti Comment in II. Titul I. Digest. Inveterata consuetudo pro lege non immerito custoditur:& hoc est jus, quod dicitur moribus constitutum. Nam cum piae leges nulla alia ex causi nos teneant, quam quod judicio populi receptae sint: merito 3 ea, quae sine

ullo scripto populus probavit,tenebunt omnes. Nam quid interest, suffitagio popilus voluntatem suam declaret, an rebus ipsis,& facti, Quare rectissime etiam oc illud receptum est, ut leges non solum suifragio legislatoris , sed etiam tacito consensu

omnium per desuetudinem abrogentur. Aliquando consuetudo est frequentatio action ulnsimilium Morum autem nomine significatur qualitas illa occon forinatio animi, quae sic, aut sic assuescendo comparatur Lex quo bene aut male moratos diis remus. Et ita intelligendum illud Aristotelis, 32 εξ δο--γm Iloian. lib. I. deost. Proces Diuturna consuetudo projure,&lege in iis,quae non exscripto descendunt, observari solet.

De privatis,seu privatorum hominum eonluetudinibus hie seimo non est, verum de eonis munibus de publicis civitatum,&gentium, quae opponuntur legibus,quae similiter publicae,no privmae Iunt.Vt ergo de privatis nonnihil dicamus, gravissimum est imperium consuetudinis in re. bus humanis, de tyrannicum ut eui semel insueveris,qualeeunque illud fuerit,inde te expedire ac liberare aut nunquam,aut aegerrime possis. Nempe δείελφοι , altera naturaeli, quam si expellas

d dicerιtis se. Hier. 3 Poculis siccandis assueuit aliquis,laboriose hunc ad bbrietatem revocabis. Alius in odio,&inertia dii uissime vixit,quando illum ad honestas occupationes traduces Qiuidam peierare sendam scorta alere filiit soliti,duram hi pugnam pugnabunt,donee triumphent. Immo vero,peceata inquit August. in Enchirid. cap. 18. quamvis magna.&horrenda quum in consuet dinem venerint, aut parva elle ut nulla creduntur, usqueadeo, ut non solum non occultanda, edetiani praedicanda vi/eantur. Nunc de cominuit ibiis, jublicis Dionem disserentem dc miram inter legem, cli consuet idinem varietatem eleganter explicantem consideremus, , si post imus etiam iliquantum illustremus, iu/:1 quam omnia sim planissima. Ac primum omnium monendi sumus, parendum esse eivili consiletudini, si justitiae. praeceptisque divinis consona sit Multitudo enim peccantium a pucljustissimum ilIum judicem nomini patrocinabitur. Praeterea cavendum,ne quam consuetudinem tentei cleprehendamus quae exarbitrio,c judicio comunitatis pendeati Sunt enim quae apud' sidam civitates, aut gentes vitiola ducuntur, quae apud alios vitio carent, id quodalibi adhibitis ex.

emulis ostendimus. . N-

164쪽

Consurrudo iuris pars eibin ius quod usu diutumo, nuiorummoribus, sine ullis litteris conmatus lim, non minu , qu m quod scriptum illivsvi patur. .egis autem Gic I delig. Lex est quae scripto lancit quod uult aut iubendo aut vetando a deiectu Papinianus, lex est commune praeceptum; virorum prudentium consultum delictorum,quae sponte vel ignorantia contrahuntur cro eis Lati de tam munis Reipub sponsio Antiquissimae ue aeternae, destia tu resis quoque tegis, .nde leges ei- uiles fluere debent,quamq3Haus in mentib=humanis imprellit,ili insculpsit definiitionem 3 de R pu Ciceronis affert Lactant. lib. 6. cap. 8 nempe hanc ibi uidem.vera lex re natis narura ς ngruaeni, aestu in omne' constans,sempiterna, qua voce adumιώ--δendo, vetando afraudo δε- t reveri. quat meo ne 9.listbesfrustra iuber, alis vetat negi, probos iubendo. aut verandoriouet: Huic legi nee obrogar,fa est, neque derogari ex hac ab quid ticet, nec tota abrogar potest, Nec vero per se natum, aut perpopurum bac lege μυι possumus, Nessi est auerendus explanator, aut interpres alius. Neceritasia is Mis, ah Athenis,aua nunc Hiapo Mersedctomnes stentes3ct-m tempore una lex, GIempiterna, αι mutabias concinebis, natique erit communis quaJ magister, o imperator dom. Illa legis hinm,nuentor iustemtor .uor em qui nonparebit, ipseseefugiet, a naturam hominis sternatuae hoc'soluomaximaumnari etiam ccle senticia, qua putantur,efugerit. Hactenus Lactant. Ad hane sacratissimam legum legem,&omnium legum ciuilium tantem atque originem re-

ιι exl l se Demosthene crediderim, cum dixit, reάντα τὸν νόust 1 utilia , δωρον των θεων. Omnes le

ges inuentum ac donum deorum eue Leges Romanae, inquit Bristinius de significat, verbor lib. i. v plurimum ab altero tonsule,cuiustum, cum eae rogabantur, fasces erant: aut qui consul pri-m his renuntiatus erat, nomen sortiebantur. Interdum chab ambobus consulibus. Quo poste moro exemplo legem Papiam, Iopaeam, egeri Licimam, Nuciam, Iuniam, legem Iuliamri Titiam, legem Caecilsa dc Didiam legimus. Sed&praetergentilium legislatoris nomen plerumque legibus cognomina a re subiecta momebantur Et ita Agrarias,Λnnarias, Iudiciarias, Nummarias, Sumptuarias, Tabellarias, Testat henta ias legithus Interdum vero ea quae legibus coercebanturcrimina summatim legi adscribeb ntur, verbi gratia, in hunc modum. De Sicarijs, δε-neficjs, de Paricidi jricle Adulterijs, de vi, de Plagiariis, de Relidula. Alias vexis erimina, quae legibus vindicabentur, hoc loquendi genere exprimebantiar, Ambitus, Peculatus, Repetundarum.

tia. Quis est autem qui pretius omnia oderit, de fugiat vitia i seruant tamen legem ita quidem; sed, vinit Horat epist. 5. lib. I. Oderant piscare malι formiae ne Hena oportebat autem potius Ora tutir amore ATQQE ILLA MINANS, COGENSQUE, O LSeneca epist. 94. Leges quid sint allia, quam minis mixta praecepta 'ouid i Metamorph. de aureo saeculo. Aurea prιmrsta est aetas, qua indice nulti

clam epistola sepisso ae illae non potius a Luciano conscriptae, di suppositae sunt Ego ait, qui expertus utrumque sum tyrannidi malim subesse, quam praeesse subditus enim aliorum malorum

stelirus, nutri tyrannΗm n et ulta tyrannus autem eos qua horis inlidiantur quin etiam illos, per

stratum, qui se placere studet bonis, ac pr9dentibus, in sua delicta animaduertere quam acerrime, nee vitam sibi gratiam eorum facere lauilis est quod se praestitisse apud Sallust in Catilinar senatentiam de coniuratis dicturus profitetur M Porcius Cato subdit autem peccantes venia magis, de clementia, quam auimaduersione pro hi Cui in benevolentia nihil populo aut melius, aut optabilius nec ille ex alia re ulla maius, quam ex beneficentia siua in subiectos gaudium capere dubet i ' V. Ah ROGAT TAN MALA SILegminatas, lioe est quas scit esse, aut fore malas, vir h. nui, tiel pilb. beri upiens nemo feret. Fieri autem potest ut quas Legislator censebat fore commodas, &ex Repub tempote proeedente inveniantur incommodae, α damnosae etiam, tum res videlicet commutantur, fiuntque eontrariae talum lege priores εas, quo ciuium rortunis consulatur, qui neget t

165쪽

13 PHILOCALI E

prodeundi, supplicationes obeundi, filios a teneris inludum lite ummittenda abrogari neuria quam optandu est. vitiosas autem, atque illaudabiles, ut seras exercendi,palam in caupona per potandi, tesseris ludendi, disimiles tollere ideo dissi deest quia voluptatibus suis hominibus hiandiuntur, quibus non secus quam hamo pisces capiuntur aut aves visco implicantur, unde se a

lere aegerrime possunt. ET ILLARUM QUAED NON CLARE SUNT SCRIPTAE H inChristi nitate nostra experimur. in qua latendum est, non omnes leges adro esse liquidas,ut nulla dubitatio relinquatur de earum metueo sententia. Quare tot dissensiones, ocinterpretationes tam variae exortae fiunt, dum aduertarisomnia ad carnis libertatem trahere, o accommodare nituntur, commuaes Patrum explanationes, consensiumque unanimem superbeabijcientes, quorum iudicio stare oportebat, cum Ecclesiam senistam repraesentent, quam qui non audierit, pro ethnico, cic pu-bucano habendus est Matth. I.

NE MORTvl PROHIBEANT SEPELIRI J Sepulturam cie ea quae extinctis corporibus

post mortem fiunt, non magnopere curanda Christianis, docet Λugustia. Ciuitat. lib. l. cap. v. Neque ista. inouit, pia fides nimium resormidat. Et cap. sequenti corpora Christianorum,tanquam organa Spirit lancti, honorifice tractanda probat LACEDAEMONII LOST TRANGREssi SUNT CONSUETUD JἈdhue quaero auctorem huius historiae Caduceatores. Oh legat jure gentium inviolabiles sunt. Quo fit, ut qui eos laedunt. ne dicam interficiunt, gruue stelua suscipia ant. c. pro lege Manilia Legati quod erant appellati superbius, Corinthum patre vestra, totius Graeciae luine exstinctum esse voluerunt.

Cap. XIX. Argumentum .hluae lib.

Domitiani principatu fuit ingens Dacorum mei .eoque semidabilior,qu D

cebalus Grure impςraxo ijsari bene gerendae vacuum tempus abirepatiebatur. Interim Domitianus aulae deliciis emollitus. iis ne aliquando careret, bestum perlegatosose profectus est quaeque eius erat ambitio, hoste vix viso, laureatas ad Senatum ilia teras misit, quibus victos iam Dacos nuntiabat. Continuo patres, quoscunque an et intissmi principis elatus animus honores a flectare possier, ultro per sequnque ceratatim decernere videres toto orbe Romano tot exameRto,auroque positas Imper tori, emgies, ut ij, sereno citinius vix sussiceWr in hac igitur omnium publiea xi sentatione S. P. Q R. Mestrem statuam praecipuae masnitudinis Genio Caesaris erexit, ut ipse extremo carminis Papinius innuit. In qua statua laudand tanta maiestate carminis alta mum statim percellat, ad eamqtie rapiat admirationem qua se teneri cunctandos-mulat. Haec fereex Dione Ianus Parrhasius epist. s

Oua mente haeresingula Sintis poematia sylvae possint appellari, non modo quinque hi libri, .erspieue docet anus Guartuis, sectionumstatianarum capo Veteres enim opuscula sua a rudi, inch a 4 necdum sat composus materia sylu Moiiunabant ut sua st Pinoua voce appellatur, quidquadratempor scribitur, nec adhuc satis politum, ae perfectum est. leuisset Statio hκ opus Hasua tiam Eclogas, vel ει υλλια dicere, quo pacto Giaci omnia parua poemata vocare consueverunt i in ilia lib. P, c. I lulius Scalis poetilici eap. io BELLUM PER LEGATOS ADMINISTRABATH Apponam verba Suetonii ex eis I Expeditiones partim sponte suscepit, partim necellario sponte in Cattos, necessirio una Dissiliae by Orale

166쪽

in Sarmatas aegione eum legato simul eaea. In I aeos duas, primam Oppio Sabino consulari oppresso: seeundam Cornelio Fusco,praffecto eohortium praetorianarum, cui belli summam como miserat. LDe meis duplicem triumphum egit Haee tantum Sueton de statua equestri nullum verisbum. Et sane rarus ruit hie honos. pedestres enim potius bene meritis ponebantur. Adulatio igitur, noti magnitudo in Rempub meritorum hale scelerato Imp. hune tam eximium honorem peperit,

quem a conjuratis interfectum populus,ut scribit Tranquillus cap. 24. indillarenter,mues grauula me tulit Senatus adeo saetatus est, ut repleta certatim curia non temperaret, quin mortuum eon tumeliosiusmoatque acerbissamo acclamationum genere laceraret. Legatus in militia est,qui ab sente imp eius locum reuet, α - .LAvREATA Aos ENAT. LITER A Misi TyLaurus victoriae symbolum est. Ius in triumphis mamus usus Significabatur victoria litteris lauro involutis, Romam missis. Ipse belli dux auro eoronatus triumphali curru invehebatur in urbem, Quein milites victores similiter lauro coronati sequebantur laeti istas voeibus acclamantes,Io Huphe Lege metamorphosin Daphnes in laurum Metamorph. Caeterum de lauro, de rebus laureatis infinitatem quandam coronarum lib. 8 in medium affert Carolus Paschalius. TANTA NAras τλτ cARMivis Assva attrillustrem putavit aditum, clavelut nobile antepagmentum hisce libellis suis faciendum, dum gravitatem suam omnem in hac geminata mole equo nimium,& Imperatore seubre collaudanda enundit statium ut Thebaide sua pleraqua turgidiorem iudicant

Cap. X X. Ad sana,&aras deorum

confugiunt.

si ad sana, caras deorum elon fugiebantis p de vocari,aut trahi ad praetore civiti non possent. Erant in molabiles immurnitatemque Consequebantur Cic. pro domo sua. Hic arae sunt, hic di penares, hic sacrae religionis caerimoniae conabripi noninem fas sit Plauti Rudent. , tam lares Duam unus intus hiesunt, tui indigentes axxiliι

- aduosmissigris insignite imum Facta eis,His ner suo. Lamprid in Elastabalo Hie sertur occisa Maerini factione; patrem, ridlaebae Antoninum in templum dei Elagabali confusisse, velut in asylum,ne interficeretuea Ma ino,&c. SidoniusAM,Ilinat.Epistolarais. r. mplet quotidie sylvas fugientibus villas hostibus, aItaria reis, earcere clericis. Etiam eruorum ea praerogati ua,non tantum liberorum hominum Plaut. Rud. Mihi non siret meas neu meneris de ara a ducere. DAE V Masianus Idem Mosteli. Immoprimum quaestiam mi reseruos. TRA faciundum adepol censea. Ego interim ban ram oecupabo. ΤΗ. quid ita fPR. Nul remsari

Na enim L sue confugererissent quastioni quoi isset Raeuardus Uariar Iect. lib. 1 cap. L

167쪽

nee arma poruissent. Terent Heautonti Nateiam ce saecusis, ure, nec tu ἀν-tibnuor mcatorem .rem Ounc Tris .esens .m fora Mara reperta meis. Nos ex duobus poetis potin sim uis,de potissimis doeebimus, in ovibusvis magnis calamitatibus,4 extremis discriminibus i usitatum ruisse; inde enim silutem mi sperabant. aeneial. 2. oecupata jam a Graecis Priam regia, & quacua versum Graecis sino saevientibus, sic prosequitur vates divinus.

. Ingens orasuit, iuxtas vererrima Murus, Incumbens ara is um raramplexapenates.

His Hecaba, ct nata nequicquam astana circumhraecipites utra cras tempesate colambaroniansa, est divum ampo sim lacra tenebant

t Hilanitis matres patriarum Auma rerum, Dum licet visasseuccensas tempti renentu.

Aνud Herodotum lib. . capta Babyssine cives ad iovist e leoniugiunt Libiu lib. i. si in sacrarium ad Penates eonfugit, cum duabus filiabus virginibus, resolutis crinibus, miserabili uου alio habitu Lege August. lib. I. Civitat cap. 3. 4.

Cap. XXI. Laudes Evagorae, Re

gis Salaminae.

Ex Isocrate: Cura videret eos qui res suas diligentissime currerent molestiis mei minimis aeanimi remissiones noti in ignavia positas, sed rem sectis,&tolerantia laborum constare, nihil inexploratum reliquit; sed ita res persecte tenebat, ita singulos cives

norat, ut nec ab insidiatoribus opprimerenit, nee bonos ignoraret,α omnes pro mea Diotractaret. Non enim cives aut puniebat, aut honorabar ex aliorum sermonibus:

sed pio sua conscientia de iis judicabat Vrbi tanta & pietate, humanitate praefuit. ut hospites non magis Evagoram qui imperaret,quam cive qui tali regi parerent forati atos judicarenti Nam hoc perpetuum eius studium fuit neminem iniuria laedere,oc bonos honorare: disto imperii quidem auctoritate cum omnibus agere sed delinquentes legitimis suppliciis coercere. Nihil ille quidem consiliariis indigebat sed a men amicorum sententias de rebus omnibus audiebat Amicis quidem de iure suo saepe concedebat, sempe autem hostes superabat Maiestate tuebatut non contracto supercilio, sed vitae nitituto ulla in re ordinem, constantiamue negligebat sed quidquid vobis proi sisset, non minus frivabat,quam si jusiurandum dedisset.Anuinosus non ob Drtunae munera, sed recte linorum conscientia Arnicos beneficiis si hi devinciebat,alios animi magnitudine subigebat. Γ Π dilla si ii non frequenti saeo vitia, sed excellenti sapi tia. Voluptatibus imperabat,non autem cupiditatibus seruviebat Paucis laboribus multum otii parasat: Dpn ob parvas desectationes magnos labores mulabat, Denique nihil praetermittebat,quod regibus inesse deceat: sed ex rerum pub sori his praestantissima quaque deligebat: quid populam emtobservan tia multitudinis. A politicus gubernatione urbis: δέ imperatorius recto in periculis Corrio.®alis harum aerum omnium excellentia. Disilire by Ooste

168쪽

LIBER QUARTUS.

COMMENTARI S.

principium huius Isocrateae orationis Muret variar. lib. 7. cap. 9 valde laudat, aequo pacto id M. Tullius inlaudando seruio Sulpicio Philipp., imitatus sit, demonstrat. De Argo pastore, cui Iuno vaccam suam custodiendam, dc pascendam commiserit, tabulatur Nasor Meta morph habuisse caput cinctum centum oculis. Ex ijs duos semper dormire somno in orbem redeunte, caeteros omnes excubias agere, ac velut in statione manere solitos. Eiuscemodi caput Regi optandum est, hoc est, mens tot praedita sollicitudinibus, sollerti js, cui negotia tentum per aptit, circumsabunt tui, ut Horati ait sat. 6. lib. a. quibus nisi prouideatur, nisi recte turentur, sedo innino etiam negligantur, Omnia retro uerti regnum multis, grauibus incommodis laborare, regem ipsum molestijs, diangoribus plurimis conflictari necesse erit. Nam nec domus bene regi poteli totos dies aleam ludente patre ramilias nec ciuitas florebit, nisi vigilet magistratus Regi autem in tantis curis,' tam lato imperio tot populorum quo tandem modo otioso esse, cludis, erapulae. ac somno indulgere concedetur vetat hoc poeta sapientissimus, cuius poesis optima est Regum institutio, Iliad. lib. a. ubi somnus deus a Ioue illi , Agamemnonem rhonchos ducentitem, &alussime stertentem excitans sic affatur.

Turpe duci totamsomno consumere nocum,

septrum o si dedit Saturnius ipse. Vt ius rasi opulis, seconsiti aequa.

Conscripsit rationes io de Regno Dio Prusaeus, Sophista nobilis, quibus Regis ossicium a Stim expositum cli multa horum Isocrateorum similia invenies. Quale est quod statim a prinia

ei pio primae orationis effatur, Isocratis initium, d Homeri versus allatos velut interpretans de nostia qualiacunque conrirmms. Bene prorsu cum .ilys pluribus Homerm mih hoe videt Haexisse, quod non omneIIceptrum babeant a Ioue, neque huncp incipatum, sed bon duntaxat neque aho aure. quam iaconisilendum, st ad curamgerenda ubditorum. Non ut quulasciuiat, aut intemperanter piodigat. --g. sit dementia, contumeliae ac uperbiae, omnisi iniquitatu hil ade Iuum ias temper repleat animum, perturb.st umbris, b:u, ct timori bin, atque voluptaribus, cupidiaiatibin cunctis:sdquantumseri possit, anim...=i attendat adsisam, atque seu biectorem felicitatem, pastor , vitio vere effectu populorum, non conviυator, aut conviva ut ait quidam ' ita ut nesomia m videmper totam et se debere capereputet, vicu ultam sit otium adserataram. Haec enim dcitis Homeriti pariter, ct lysapientes. craceis homines, quod ne-o unquampraum, aut libidinoissem, aut aua m nequesivi iras opessiis ieri Princeps, πῶmιπή, neque alterivi cuivisam Naec sunt Dioianis Prusaei. ET OMNELPRO MERITO TRACTARET. Reges oportet esse iustos ante omnia, tum chuius rei caussa primum creati sint reges, ut exercerent iustitiam, cuius munus, cuique tribuere quod suum est, hoc enim est quemque tractare promerito. PRO SI CONSCIENT DE IIs IUDICAB. J paulo ante dixit, ipsum omnes ciues suos nouisse. Sciebat igitur quo quilibet aut praemio, aut poena dignus seret.

TANTA PIETATE ET HUMANIT PRIE FVia' prima vinutum regiarum spinas, ct

rebos, deo pariter, ct bomnibus grata, qua arcana quadamsanctitate de coniunguntur. Ne usta re magis populi reuerentia, fidei capratur, quam re ionis. Siquidem hominem religioseum quasi deo frimitiarem, incharum μίμcιmus, nec seu icamur a cos quicquam iturisse contingere, quem caeleste numen tuetur, ct protegit Iugumporroseruitutupopul equiore animo perferunt sub mansueto Principe, humano, quoniam humanitatefacitim ducimur quam M. Humarutaru dulcedo etiam Barbarorum Venia penetrat. Ad humanitatem enim, facilitatem potius, quam ad morum 'eritarem natis. min. Non largitιo, non amsit ι adamandum alliciunt insidia est enim omnis eorruptelati.sed oratiosumaci, sermo mitu, morum facιlitari fidei integratas m vere aureis vinculis equo,st lubente -- conis

uisusAnemin. Ex Ioanne Antonio viperano de Rege cla Regno, cap. 1 id l . QUAM CIVES. Q UILI REGI PARER FORTUNAT J Lege prooemium Cyropcediae

apud Xenophontem, de singulari amictu,&propensione gentium variarum in Cyrum Persarum regem. Exorat. I. Themistii locum insignem huc transferam,quandoquidem de insigni rege agi

tura

169쪽

pHILOCALI E

tur, ut intelligamus quid in Regibus potissimum vel laudetur, vel vitio detur. Dissicillima, inquit,

illa animi perturbatio est, quae in amplissima potestate rationem anteuertit ob id merito Persae Cyrum Patrem, Cambylen Dominum, Darium cauponem nominabant. Facit vero Patrem eiuliaum iustitia. iracundia Dominum, Cauponem auaritia Sola autem diuina est patris appellatio: nam ho num parentem etiam Iouem Poetae nominare solent.

NIHIL ILLE Q. CONSILIAR INDIG. SED TAMEN, e. J Alphonsus Res in te

Togmtus,quiuus consiliarijs maxime delectaretura ibris respondit, a quibus sine metu,&gratia 'uae nolle cuperet fideliter audiret. Panorm de eius rebus gestis lib. 3. Tales quoque Consiliarios Ptolentaeo Regi AEgypti Demetrius phalere iis commendat. Dixi supra quoque de Principum Consiliariis. MAJEsTOT TUEBAT NON CONTRACT SUPERCILIO, e. J Simulate hoe esti

velut in laeti aperti, in induere. Pro ut sunt cuiusque vita, Sc mores, ita populus eum reuer tur. Olant igitur Principes virtute, quae essiciet, ut ipsi vicissim a subditis colantur, c si spiciantur. I ID QUID VERI PROMlSIUS SERVABAT &c J Promissa non seruanda si ij quiabus Ptianii siccis sint inutilia aut tibi noceant, praecipit. I OIs Cicero quam γνωμη iam antea me adducerem cauni Bonos autem viros decere eos assi:rre mores, quia ureiurando ad fidem sint potio res, Demonicum docet Isocrates Xenocratem grauissimum Philosophum ad aram accedentem,& iurare parantem, Athenienses ab ara remouerunt.

AMlCO BENEFICENT SIBI DEVINCIEB. J Quaestum ab Alexand Seuero, quis

esset rex optimus. Qui, inquit, amicos muneribus retinet. dc inimicos beneficiis asscir. VOLUPTATiBVS IMPERAB AT MY J Quis hostis in quenquam tam contumeliosus fuit,ritiam in quosdam voluptates suaea in idam voluptatibus suis te immergunt, quibus in consuetud: nem adduialis, carere non possunt,&ob id miserrimi sunt, quod eo perveneriint, ut illis, qua luperuacua erunt facta sint necellaria; leruiunt utique voluptatibus suis, nouaruuntur. cc mala sua quod malorum est ultimum amant Seneca epist. 3 V ET POPULA ILIS ESSET &αί Cum dicatu erates, Euagoram ex rerum pub. sormis praestat. t usima quaeque delegisse ad imitandum, sciendum sormas reipub seu imperi j constituta tes, Monarchiam siue Regnum, cui praeest unus, qui dicitur Rex, quae optima censetur. citati, testist i inerus Aristocratiam, quam tenent, dc qua gubernant Optimates, siue optimi &sa pientes D in Ocratiam ita inerium populare, cum dominatur populus, qui tamen audit oratores, octapientes,&rein persulti vigia adrninistrat. Vitiosas item tres, prioribus oppositas, Tyrranni ad .., Cinarcistae, cui unius crudelitas, superbia, iracundia rerum potitur Oligarchiam aristocratiae, cum pauci, improbi clauum mod crantur,&sunt velut plures irratini. Laocrati an Dem crati cum I, Opulus omnia perniiscet,&pro sua libidine cuncta regit, is quisqueaudaicia, ita auctoritate plurimum valet. Ad eas licet Sigonium de iure ciuium Romanor lib. I. cap . Evagoras igituro democraticus erat,&politicus prima quippe species seu torma probatae reipub poli- commune nomen propter praestatu iam effecit suum gerebat enim se, ut erat, pro rege Quod addit. Impi atorim recZompericulo consilio, videtur ad ar .stocratiam reterendum vult enim arisin Ocratici, ira quoque ruit se. Deniq; regalem vere regem esse Euagorain, ob istam triplicem resua

Cap. XXII. Duae mortes hominis Ex Platone.

ratio index avimi.

L.ato in Phoe. ne alserit duas esse morem hominis, quarum unam natura, virtutes alteram Senaturam praeflant homo enim in oritur , cum anima corpus relinquit, solutum le-: mori etiam dicitur, chim anima adhuc in corpore conuituta, corporeas illecebras philosophia morali locente contein nrt,c cupiditatum dulces insidias, reis liquasque omnes e ciuilia Perturbationes. Hanc ergo mortem dicit Plato sapientibus appetendam: illa vero, quam omnibus natura constituit cogi, vel inferri,vel accersim, vetat, docens, e pcctandam esse naturarn,&c Macrob in Som. Scipion lib. i. cap. l3. De oratione , qtia animus cuiusque proditur, vide Basil. Homit ιιι τὸ πρσι- ῶ,

Attende Diqitia in Corale

170쪽

Mimnes sentiunt, sermonem esse, imaginem cuius Im c. Profert mores oderumque ora vat, quemq; etiaendi te Innuit Aristotelem, cuiushaec verba Rhe in. ad Almanaia ----D- , Η - ἰνδον nares.Oratio est,irectionum,oc morum velut uuatadam est te vide Senecam epistius

animi cessus a corpore, in quo tanquam in diversorio ad tempus est commoratus Dereprina misi auramin. Pulcherrim Cato apud Tullium lib. de senect Ex vita tua diacedo tanquam ex hospitio commorandi enim uobunatura diuersorium, non habitandi dedit. COR IIuis R

PHlLOSOPH. DOCENTE CONTEMNIT J Hare morephilosophia diei αρια di

nem philosophia proposi- non illa quam aut natura, aut vis affert. Errant igitur, qui huius moria hun tionem es Nephdos issimi ,&r-m testem appellant. De morte enimsbia tuali locutus estille, qua ex philosophiae moralis doctrina mori discimus prauis astinibus & vitiis

nostria,&a corporeis rebus animo, dc cogitatione nos seiungere, quae seiunctio ad alteram illam naturalem est quaedam praeparatio Promptius epim ex hac vita ducedunt, qui cupiditate suas a presserunt, Sc delicias ac voluptates omuuerpretatur. I.Tusculana M.Tullius.Gι ρινί phoram vita, tae in idem PlHUcommorari. .,

ria loquens Λugustin. Ciuitat, libo. cap. I. Si non licet, ais, priuata potestate hominem odeide-Huel noeetuem, sinus occidendi licentiam lexmulis enncidit, profecto qui se etiam ipsum oecidit: homicida est Iudainctammerito draestamur,qui telaqueo suspendens, steseratae illius traditio nis ommutam de dei servio dia desperando a uir poma q an expiauit oenon lum Christi, verum etias suae mortis reusfiniuithane vitam. Quia licet propter suum feesus; alio suoseelere o 'laxeit Co eo nea CicI. Tuscudat .ferat enim dona ille in nobis deminiussu hise nos suo demigrare suimet interfectore graece --ες,factum Amiseia Athenienses eum quis ne-e-1ualibi manu sonsciuisset; mortuo eorpori manum, vesuti facinorosam de unam abscindebant, reliquum cadauer humo operiebant. R e&ahaepoma: iusmodi homicidis eoastita. ω, apud alios, propter execrationem tantisceleris i. . .

ditu reaeterumvinum nescioqiud, deurane Cic. autem Drileg. Interpres mentis est oratio, ve bis discrepans, sententui congrue' . Quomodo vase fietidi sono, de perci ut ita homines sermo explorantur,&cognoscuntur. Et Jut aperit, deostendit ea, quae tenebris eelabantur, ita iis

Cap. XXIII. Ex Seneca de Clemen ,

SEARCH

MENU NAVIGATION