장음표시 사용
351쪽
Cap. XVIII. Inter piatonis,ac Ciceronis do
Repub. libros disicii men d similitudo.
F Ia o Rempub. ordi nauit Tullius retulit alter qua lis esse deberet; alter qualis esse
a maioribus in stituta, disseruit. In hoc tamen vel maxime peristi militudinem seruauit imitatio: quod cum Plato in voluminis conclusione, a quodam vitae reddito, quam reliquisse videbatur,indicari faciat, qui sit exutarum corporibus status animaru adiecta his quadam sphaerarum,vel siderum non otiosa descriptione, rerum facies non dissimilia significans. a Tulliano Scipione per quietem sibi ingesta narratur. Sed quid vel illi commento tali, vel huic tali somnio in his potissimum labris opus fuerit, in quibus de rerum pub. statu loquebantur, quove attinuerit, inter gubemnandarum urbium constituta circulos, orbes globosque describere, destebarummoda, de caeli conuersita ne tractare, qua: situ dignum& mihi visum est, cali sertasse uvidatur: ne varos sapientia praecellentes, nihilque in vestigatione veri,nisi diu in utri sentire solitos, aliquid castigato operi adiecisse superfluum suspicemur. De hoc ergo prius pauca dcenda sunt, ut liquid O mens operis, de quo loquimur,innotescat. Rerum omniu4, dc actuum naturam Plato penitus inspiciens, aduertit in omni sermone suo, de reipub. institutione proposito infundendum animis iustitiae amorem sine qua non soluin resipub nec exiguus hominum coetus, sed ne domus quidem parua constabit. Ad hunc porro iustitiae affectum pector: bus inoculandum,nihil aeque patrocinaturum vidit, quam ii fructus eius non videretur cum vita hoministerminari. Hunc vero superstitem durare post hominem, qui poterat ostendi, nisi prius de animae immortalitate constaret fide autem facta perpetuitatis animarum, consequens esse animaduertit,ut certa illis loca, nexu corporis absolutis, pro conic platu probi, impro-hive meriti deputata sint.Sic in Phaedone inexpugnabilium luce rationum, anima in veram dignitatem propriae immortalitatis assert sequut tardistinctio locorum, quae
hanc vitam relinquentibus ea lege debetur qqam sibi quisque vivendo sanxerit. Sic in Gorgia post peractam pro Iustitia di; putationem de habitu post corpus animarum morali grauitate Socraticae dulcedinis admonemur. Idem igitur obseruanter secutus est in illis praeeipue voluminibus, quibus statum reipub. formandum recepit. Nam postquam principatum Iustitiae dedit docuitque animam post animal non perire. per illam demum fabulam sic enim quidam vocant)quo anima post corpus euadat, vel unde ad corpus veniat, in fine operis asserui ut sustitiae vel cui tete praemiti, cer*r
laeto nam animis quippe immortalibus subitarisq; iudicium, seruari docere Hunc ordinem Tullius non minore iudicio resemans, qua ingenio repertus est. Post qua in
in omni reipub otio ae negotio palmam iustitiae disputando dedit, fictas animarum Immortalium sedes,de caelestium areana regionum, in ipso consummati operisissi-gio collocauit, indicans quo j petu emendum vel potius reuertendumst, qui reminpub. cum prudentia, iustitia, sortitudine, atque moderatione tractauerint. Sed ille Platonicus secretorum relator Erus quidam nomine, fuit natione pamphylius, miles officio, qui cum vulneribus in proelio acceptis vitam e disse visus, duodecimo demum die inter caeteros una peremptos ultimo esset honorandus igne. subito seu recepta anima, seu reten ta quidquid emensis in te utramque vitim diebus egerat,videratve tanquam publicum protesius indicium, humano generi nuntiauit Hauciabulam Cicero, licet ab indotas, quasi ipse veri conscius,doleat irrisam, exem
352쪽
plum tamen, stesidae reprehensionis vltans, excitari narraturum quam reuiuiscere maluiti
de hac militutione disserit, Romanos cum Graecis comparans. Nam mores, inquit,instituta vitae. restiue domeIticas,ae familiareν,nos prose in melius tuemur,& lautius Rem vero publicam nostri maiores certe melioribus temperauerunt institutis,4 legibus. Quid loquor de re militaria tria 'lia cum virtute nota multum valuerunt,tum plus etiam disciplina Iam illa, quae natura non ita teris assecuti sunt,quae tanta constantia, magnitudo animi, probitas, fides, quae tam excellens in omni genere virtus in vilis fuit visit eum maioribus nostris comparanda in QVODΛM VITAE REDDITO J De hoe in extremo huius Theorematis. Dicebatur autem . Erus, qui ab inperis reuersus admiranda retulit, quae tum viderat, eum audierat de statu, conditione animarum eorporibus exutarum. ADIECT QVΛDAM PHAERARUM J Quomodo non otiosa sie
haec descriptio, mox ostendit Macrobius, quamuis apud Platonem nulla sit. PER QUIETEM SIBI NGui Cie in Som. Seip. Deinde ut cubitum discesserimus, me,&sessum de via,&qui ad multam noctem vigilassem armor quam solebat,somnus est complexus Hic mihi Afrieanus se ostendit,illa forma,qua mihi erimagine es usquam ex ipso erat notior &e. SED QUID VEL ILL COMMENTO A Ll,&αJ Quaestionem ponit, quare&Plato fabulam de Ero &Cicero disputationem de orbibus eaelestibus, stellarum motu induxerit, cum eae res ad rempub. daqua agitur,nihil pertinere videantur soluit,vi viros Iapientissimos suspicione cuiusdam temeritatis.&m cogitantiae liberat. IN OMNI SER M. DE REPUB INFUND.&e. Quid ei stituenda repub verba facit amorem iustitiae inculcet necesse est, ei tra quam illa consistere nequit. Ad amorem autem illius animis ingenerandum plurimum valet, si fructus eius restare etiam post: mortem intelligatur,quod eredi nequit,nisi eonstet prius,as imas post obirem superesi e; quo credi to equitur ut certa illis definita sint loea,meritis, aut peccatis illarum congruentia. De qua distinctione locorum etiam in Phaedone,& Gorgia loquitur Plato,quod idem Cicero in extremo sexti deIepub. quibus libris eam insormat, sibi taetendum putaui NON SOLUM RESPVB. ED
NEC EXIG.&c. r. fficax quatuor locis in quo honestinaturam vimq led illi simus latissmd pater ea ratio,qua societas hominum inter ipsos,& vitae quasi communitas continetur,euius partes duae, iustila, In qua virtutis splendor est maximus ex qua boni viri nominantur,olae uniuersitas vir tutis Iustitiae vocabulos pe significatur.& uniuersitas visiorum nomine iniquitatis in sacra scriptura,&iniustitiae. Iouis insesia viristes continet omnes. Omnium domusta.®ina virtutum est. --que HesperAaut Lucifer ut ait Aristot Ethici lib. s. ei p. 3. tam est admirabilis. SI G IN PHAEDONE INEXPUG. LUCE RATIO N.JQuae obijeiat ad infirmandam ratjonem Platonis Aristoteles de motu ammae ex seipsa, videndus Macrob in Som. Scipion.lib. .cap. 36.' quo pactoc suis Plato defendatur,eap. s.&46. PALMAM IUSTITIAE IN DISPUT DEDIT In selli de Repub. cui iis extremum somnium Seipionis. VEL POTIUS REVERTENDv MI De caelo enim, ab astris venire statuit animos. Sic enim inquit Λfricanus: hisque puta hominibus animus datus est ex illis sempiternis ignibus, quae sidera, sistellas vocatis: quae globosae, i
tund v, diuinis animatae mentibias, cireulos suos, orbesque eonficiunt, celeritate mirabili. His respondent illa de excetra animi e corpore Tu seu l. i. Qui si permanet inebrruptus,sitique similis,ne eesse est ita seratur, ut penetret, &diuidat omne caelum hoc,in quo nubes,imbres, entique coguntur,quod humidum,& caliginosum est, propter exhalationes terrae. Quam regionem cum supe rauit animas, naturamque tui similem contigit.&agnouit, iunctus exanima tenui, ardore sola emperato, lenibu insit t. finem altius i. etia rendi facit, eaq;alli demum naturalis est ede icum daui simile penetrauit, in quo nulla re egens, aletur, sustentabitur ijsdem rebus,quibus astra sun emantur, alantur. Hain de animi humani emigratione,&sedibus, alimento φα mos,
Christimus veritate viuinitus edoctis,in somniorum suis SED ILLE PLATON.sECRETOR. LATOR&αJ Historiam seu fabula longe copiosius persecutus est plato in fine libri de Repub. Quiu sumtaeia est, fumru, ut quantum vivit homin&post ocessum evita sistatur deo iudici ex euius O δι--, siuedijudicatione bonis erit optime improbis eoira pessime. ne nos manifestari vora et ante tr Mnal Christi, ut recipia unusquistproutge sis corpore suo tuebonum,sive malum 2. Corinth. p. 3. Praemia quae eonsequatur Iustitia in hae vita, si cum ijs conferantur quibus in illa altera
fucle ur, nullius momenti esse. Ibi demum fallicitatem absolutam in cumulatam iuuentum tria
353쪽
hom ivt vitissim plenissimam se lata cla cruciatus sempiternos ab imp ijs. LICE AB Lm
DOCTIS DOLENT IRRIS A M.&ci Dubi Cicero huius Platonici figmenta mentione
saeiar, aut unde istud aifirmet Macrobbus me late
Cap. XIX. Character ostentatoris.
Exaratra bus Theophrastac Stentatio dici queat inanis honorum quorundam, quae non adsint, predicatio. Mosterator autem eiusmodi est,qui in gmat iraeei laus,peregrinis narret muti tam se pecuniam traiectitiam habere: de detoto faenebri quaesti langos sermones h beat, quantus ille sit ereplicans, & quae lucra indefecerit. In teretur dum vi ae comiteminactus te sub Alexandroin illa nobili expedition meruisse narrabit aequam multa inde gemmata potoria reportarit Asiaticos etiam artifices, Europaeis esse praestanti res dissentientibus alijs contendit. Deinde Iitteras ab Antipatro esse allatagmemorais hit,quaeipsum vix duobus comitatum in Macedoni. mvenitae dicant Se, cum esset sibi materiae concessa immunis e1portatio, oblato beneficio uti noluisscivi omnes mnium calumnias etffugeret.Eundem se in charitate annonae amplius quinquaginta talenta pauperibus ciuibus Iargientem insimpsisse. Quod si ignotis a Sideat, eos iubebit ponere calculos, villorum, quibus aliquid erogarit numerum inires qui ut sexcenti reperian rur calculis sigillatim multiplicatis, probabilius etiam cuique totum nominibus additis. efficiet, ut decem talentorum lumma tandem colligator, quam omnem summam se in opibus subleuandis impendisse amrmabiliri tamen inquit,in hae ratione non duc instructas a me triremes,quibus praeful, te ali antii bos Reipub.caussa sum fuci caus,muri a sumptuosa. Ideo ad eos accedens qui generosos quos vendum velle se emeres mular, oc in nundinis adtentoris eorum qui mercesvamum exponunt,appropinquansuessem sibi ostendi iubet duum talentorum Pu rum,quod se sine auro sequatur,grauiter obiurgat. Denique in conducto habitans, si eum aliquo sermonem habeat, qui ιdignoret paternas esse has aedes dicet, quas ipse,
quod sint ad hospites excipiendos angustiores, vendere cogitet.
Inepte gloriosum manduam unu esset sub omni caelo M varronis Satyrarum errarratori describit Gellius lib. r 3. cap. 29 ostentatorem pecuniosum; Corni ius,Rhetoricotad Herenis nium lib. 4 in figura quae Notatio dicitur. Ehmosium Rutilius Lirpus de Figuris siententiarum lib. 2.
Garrulum Horati sit'. lib. r. obseruat Casasub IN DIGMATE PIRAE EI TANsJpua blicum aliquem Athenis loeum Comment.Theophrasti intelligit,ubi conuentus fieri solebant; ubi
peregrini mercat res suarum mercium Nγμαι specimen producebant, D. υβλέν credo, πεμ ineri ut assicubi plutarchus ait. Itaque peregrini in mini hu fere erat loco ille refertus. δα-
tim nominare, quorum singulis aliquid erogat it atque hae rationeesseere, ut tum aera omnia in vanum colligentur, ex ea supputatione summa nascatur decem talentorum.Imiratur iste iseia . . erui rationum libeos conneiunt, in quibus singula videas atra seorsum anno rari aera appello quoavulgo artieulos dicimus, solentque in nostris rationum libris singus aniculia ce Irem incipere. At Romani aera appellabant Cic. Hortensio. Quid tu inquam soles cum ritionemra dispe uiator accipis,si aera singula probasti summam quae exhis onfecta sit, non probare Gloriosorum hominum ingenium,in mores mira elegantia exprimit Theophrastus, quibus satis non estsummat se laudare, de sua praeclara facinora praeditare, nisi etiam longa eorunde in enuineis
alio eu baius quosdam obtundant tace. Idem
354쪽
Cap. XX. Reipub. vox ad Theodosium M.
Imp. Orientis,imperium sibi a Gratiano Aundelatum
ΡΑrumne me. Theodos, hactenus distulere fata, ut m insuperientes in rasa uge re fatorum An nescis rem tuam per momenta consumit Nelta Siscribi, tu lique
decrescere ' Quidquid atterit Gotthus, quidquid rapit Hunnus, quidquid aufert Ianus, id olim desiderabit Areadius filius . Perdidi fortunata Pannonias, lugeo funus lilytici, specto excidium Galliarum. Rincipum seniori Gratianus in tanta bella non sussicit. Alter Ualentinianus yetsi futurus sit aliquando forti mimus,
adhuc tamen paruus est. Tu dubitas excipere collapsam, ut nihil dicteras, seror parandam Hanc mihi gratiam resers, quod te etiamtahx desideraui Quaecum me Nerua tranquillus,amor generis humani Titus, pietate memorabilis Antoninus teneret cum moenibus August ornaret legibus Hadrianus imbueret, finibus Traianus augeret,parum mihi videbar beata, quia non eram tua. md tu mihi faceres, si iuris tui essest orat te ecce dominus meus: oratae ecce dominus adhuc tuus, 3c qui posset cogere, mauult impetrare Imperium, quod ab Imperatore desertur tam tibi nolle iam non licet, quam velle non licuit . Solas igitur, Auguste, solus, inquam, innium, qui adhuc imperauere, ut Princeps esses, praestitisti. Alioseinpta legionum sustragia, alios vacans aula, alios assinitas regia imposuere reipub. nee ambitus, nee occasio, nec propinquitas Principem creaverunt. Nam xeras a familia Imperatoris a lienus,& asciscebaris tertius,& cogebaris inuitus. rnuitus,inquam. Audite hoc publiaci parricidae, qui oblita caede dominorum sceptra cepistis,in periculo non minore, cruam scelere imperium vita paciscentes, sanguinis pretio regium nomen emissis, repulsam patitur principatus, o cunus est ambitus candidati, ne declaretur. Credet ne hoc olim ventura posteritas, prestabit nobis tam gratiosam fidem,ut nostro demum sareulo annuat factum, quod tantis insta supradue temporibus nec inuenerit temulum,nec habuerit exempluma Sed qui vitae tuae sectam rationesque cognouerit fidei
in cunctanter accedet, nec abnui me dubitabit imperium, sic impetraturum. Illi enit Uiit si avide regna desiderent, quos soluta legibus vita delectat; quorum crudelitas indemnatos necandi, cupiditas priuata rapiendi, libido honesta sectandi ius, atque impunitatem requirunt. Quid tua intererat,te Principem fieri, qui futurus eras in Imperatore priuatus Nisi forte in te hodie aut pudicitiae remissior cultus; aut minor sant minis humani metus; aut alienae rei maior est appetitus. Idem es qui fuisti, &tantum tibi perte licet, quantum perleges licebat lassummum facultate, o copia commodandi, non securitate peccandi experiris. Et quia vel longo orientis usu, vel mael torum retro Principum remissione tant quosdam lituus infecerat ut adulta consumtudolui ruriae haudquaquam videretur obtemperarura medicinae ne quis se pati in iuriam putaret, te voluisti incipere censuram. Ec impendia Palatina minuendo, nec solum abundantem reij ciendo sumptum, sed vix necessarium ususpando demensum, quod natura difficillimutast, emendasti volentes. An quis ferret moleste ad Principis semet modii ereerii aut subtractu sibi doleret de priuata luxuria, cum videret Impetrem potentem,terrarum,hominumq; dontinum pareὀ,eontentin vi-Deniem, modico iv castrens cibo ieiunia longa soluente ad hocaulam omnem Sparaianis gymnasiis duriincutilaboris, pati v IIugalitatὲde X cplis abundanti, neminem
355쪽
vnum inueniri, qui aucteret ad penum regium stagitare remotorum littorum piscem peregrini aeris voluerem; alieni temporis florem Nam desicati illi, ac fluentes quaales tulit Respub. parum se lautos putabant, nisi luxuria vertissu annum,nis hibernae poeulis rota innatassent nisi testiua in gemmis capacibus glacie laterna negissenti Horum gulae angustus erat noster orbis. Namque oppositas dapes non sapore, sed suinptu aestimantes, illis drinu cibis acquiescebant,quos extremus Griens.aut positus extra Romanu Colchus imperium aut famosa naurragijs maria misissent,quos inuite quod an modo reluctan jq; naturae hominum pericula rapuissent; ut taceam, infami saepe desectu seriptosin prouincijs aucupes ductasque sub signis venatorum Ohoristes militasse conuiu ljs Tuae, Imp. epuLae mensis communibus parciores locoruinae temporiam fructibus instriiuntur,&e.
Theodosius vere . I Dιe, diuitio munere iis peri ne essius, Se inclyta virtute Magni intrectamentum, cum paucis a poIteritateadeptus, genere Hispanus,anno aetatis tertio supra i rite suavi mi Sirmispurpura a Gratiano indutus,4 Augustus appellatus est,anno Christi trecentesimo, octogesimo Iecundo,postquam multa barbarorum millia e Thracia, quo missus ab eo fuerat, Nelici Marte eleeerat,necemque Valentis patiui Gratiani, Gotthis intersecti vindicarat. Evitam igiavit Medi lani quinquagenarius, cum imperium tenuisset annos septendecim. Ambrosius Efiscopus in eius funere praeclaram orationem habuit, quae extat. In omnes homines probos maxime beneficentisi mus. De eo scripserunt Sex. Aurelius, Orosius, Paulus Diaconus Iornandes,Tripartita hist Euleb. Ecclesiast.historilib. tr Nieeph.Augustin.Ciunat.lib 8 procopius in bello vandalico,Ioannes M nachus,&nouissime in libris de imperio incidentali nostri saeculi clarissimus&Orator.&Histo. rieus Carolus sigoniux Panegyricus autem Paeati sic est instituitas,ut initium,tempus quoque ante imperium,dum adhuc priuatus a Gratiano rogari,&vrgeri se pateretur,comprehendat, Hutrianitatem eius laudat orat. 3. Themillius PARUM NE ME HAC TENV Dis TvLER. FATA,&e. Praeter nota de eulgaria horum verborum Dissero, Differo significata, reconditius tagnificant cruciare , cruciari in velut in diueria distorqueri. Plauti Poenulo Disis erin ense ne, . Adelphasl l licet amasia suae in Er4dieo. Manedepol egomet vim re defatigor, te νον id estι eructor , de quodammodo dilaceror Terent. Adelph. iusseror ori allud autem in Trueu . lentos
time magna nuntiauit Damu hodiegaudia, exponere lieebit apud me non sum, laetitia sitiualum. Est item dissenii stare,d Idisjeere. Trinum.
: mihi hane famam diserant, Megermanam mea orarem in concubinam tibi Sic sine dste dedisse magist quam in mιδι rimonium. Qui autem loeus ex eaὸemtibulatae marimepertinet hi est,quo Charmides senex η -- nam ab g. foret te,stscio, in alto
Bonai, omnia tamecampas caeruleoser campos; Ita iam quasi eanes havorem ircumstabant nauem tuuinei no. Sententia itiir verborum Reipub haec esse poterἱt. An parum meo,tatunt Valente vivo, mortuo Latales isti barbati qui mea ope dilitax unt, dissetetunt, dissiparunt Noli ergo tu obia
356쪽
diutius retulanda saeve, ut diutius proprio ae p. mih carendum sit. Nam quidquid isti, Gotthi, Hunai.Alani vel ineetidis p erdunt, ves armis subigunt, vel populationibus devastant, tibi tuisque
liberi, perit L vGE FvNv I LLYRICI J Illyricum, Thraciam Maesam, Daciam,
Pannoniam, Maeedoniam Graeciam,&Dalinariam comprehendebat. Si omnes hasce prouincias Barbari vel deformarunt. vel oecuparunt, vide quantam cladem Romano imperio dederunt.
qui imperauit inoeeidente ex Seuera coniuge filius,fratrem habuit μοπατριο valentinianum ex Iustina proereatum.Ariana muliere, Ambrosio Episcopo in senis. Vsus est praeceptore Gratianus Aulbnim tu ius opera orator,& poeta euasit. v lx puberem Pater Augustum appellauit. Religiosus priueeps a puero fui rapulae, vino lentiae,& libidini inimicus Mortuo patre fratrem imperistonia sonem fecit, eui Italiam, Africam &Illyricum attribuit interfectus est instinctolaximi Tytania, qui Gallias inuaserat,ab Andragathio duee ipsius per dolum,aetatis anno 19 imperi Diue Lege Au
Maximi scelete noctu in cubieulo strangulatus interiit Eum funebri laudatione cohonesta uitam Molius Manauit autem hie mos in funere laudandi claros viros a Graecis ad Romanos, fecitque initium Periel et, si verus est Thucydides, Plutarchus primum auctore in nominat oscinem Cin elatis quoq; mulieribus defunctis hunc honorem fiusse communicatum apparet ex Suetonio,euius haec sunt ex Iulii eap. 3 Quae Itor luliam amitam,vxoremque Cornesiam defunctas laudauit e more
νεο Rostri, DOD TE ETIAM FAELIX DESIDERΛvi Cum te non egerem,quia
integra, de diuulfi, tamen propter virtutem tuam 3cquam adeptus eras ex re militari gloriam, taplatu soluam alium quemvis lis Detral rem, meam optabam,quod erat gratiae, Meuiusdam benivi tali nune tu collapsam, est riflictam, & tuam fidem implorantem nisi exaud is, gratus videri potes.
Mirum vero qui nam desiderare potuerit Theodosium , dum regeretur ab illis antiquis Augustis, quorum temporibus vix natus erat Theodosius. cvM ME NERVA TRANQv ILLUS J Annum agens ei rei ter66. Imp.creatus est. imperauit annum Nerua unum, menses 3.dies p. infirmae valetudinis ob languorem stomachi, ob quem sepe cibum reiectabat. Decessit annum natus propes 8. Eusebiin Eutrop. a. numerant, ex quo necelle sit .vt annosior ad imperium venerit. Clementi, dc liberali natura fuit. Reos maiestatis absoluit exules reduxit puella, puerosque parentibus pauperibus ortos,sumptu publico peritaliae oppida alta ultu Qui tis ciuitates re laua ulti&' dcluid antea poenae nomine tributo adcesserat. indulsiLVt impendia releuaret,iacrificia mistia, equestres cursus, spectaculorum in ludorum gene rasustulit Neesbi aureas, argenteas vestatuas poni, auus est. Nihil unqtiam de suo arbitrio statuit, semper principes viros consilio adhibens. dum Reipub eonsuleret.
AMOR GENERI HvMANIS TITUS. Titus vespasianus, sipa uani
sti ut forma fuit egregia,memoria singulari, docilitate ad omnes disciplinas ingenti, Graecat. Latinae que linguae petitus, siue ad orandum, siue poetaridum mire faedis Paeisin belli iuxta studiosus. In Germania quoque,& Britannia militauit. Λ patre inaudari relictus,Hierosolymam oecupauit. PMquam patriae curam suscepit quos clementia,liberalitate, pecunia contemptu, omnium virtutum genere imitabatur, eos longo interuallo antei est, ut Amor, deliciae genetis humani diceretur Eneruatorum greges, delicatorum artifices omnino a se remouiti Nulli ciuium quidquam demit.alieno abi inuit Assirmabat nemu em debere trallem a Principe discedere. Item Amici, diem perdidimus; quia neminem hodie beneficio assedimur. Delatores flagellis, S fustibus causiiussit, desininsulas deportari. Post biennium ab inito imperio, cladiem vicesimum, a Domitians
fratre veneno sibi propinato vita caruit. PIETATE MEMOR AB ANTONINV s. vie
ingenio elatus, moribus clemens, vultu placidus, forma conspicuus, statiira decorus,ae longus,elo quentiae singularis,sobrius,mitis,largus, alieni abstinens, omnia eum mensura ae sine iactantia faciens, ut Numae Pompilio bonorum sententia compararetur in victu eius erat opulentia sine reprehensione parsimonia sines ditie panem siccum frequenter comedit Britannos, Mauros, Dacos, Germanos tebellantes contiadit,Alanos fraenauit. Cluilis Imp.penitus, Senatui multum tribuens. Talua diligentia populos subieetrus rexit, ut omnes prouinciae sub eossorerent. Multas diuitates adium t pecunia, ut opera vel noua facerent, veructusta instaurarent Famem urbis sedauit frumento emendo,& gratis populo distribuendo. Reges parauit plutes a quibus ita timebatur. Aca iamabatur ut parens. Indi,Hiteantque legatos mitere, iustitia eius competia Piscundo is veruis damultum se obieetabat intra urbes mortuos sepeliri vetuit. Abij d vita septuagenarius. v MMOENI Bus A vGVsTV ORNARET. De publicis operibus per eum, Aeetetos PrinAeipes etas hortata Romae extrucus Sueton. cap. 29. ubi motum nulla meotio. ius dictum est, se Romam lateritiam inuenisse,aiarmoream reliquisseaeatera illius laudabilia idem disertim perseeu,
357쪽
iun est. LEGIBUS HADRIANUS IMBVERET Ingemoacrisiit. Grateii studjis de
dii illianus, ut a plerisque Graeculus vocaretur, venationis supra modum eupidulci nihil tamen ob id eorum neglexit,quae ad Rempub. administranda, imperiscommoda pertinerent Borystheni quo,quo intervenandum utebatur plurimum, mortuo sep ulahrum recit, Culumnam erexit, piis. gramma inscripsit. Λ Traiano est pro filio habitus.Multum vino indulsit.Quantum Senatoriaed tulerit grauitati, patet inde, quod liberto ba,inter duos senatores ambulanti colaphum infligi ius.lst.Optimos quosque de Senatu in contubernium suum astiuit. Egros bis,ae ter die visitauit, solatijs refouit.&consilijs subleuauit,instar priuati hominis. In ordinandis&officijs, de impensis omiania delicata sustulit,arma correxit. Tribunatum,nisi cuius aetas prudentia dc robore firmaretur.
nulli dedit. Litterarum sciemaraim stildi OsisIlmul, Arithmetici. Geometriae, pictair e peritissimilia
Professores tamen omnium artium semper ut doctior ipse, risit, contempsitq; Ciceroni Catonem praetulit, Virgilio Ennium, Sallustio Caecilium, Homero Antimachum Mortuus aetatis anno 62. eum impera Ilet annos 2 l. menses II.Primus Cacrum barbam nutrivit.Ingenii inuidi, laseivi, cliadi ostentationem sui insolentis.FINIBUS TRAIANVS VGERETIPrimus Caesia rura peris egrinus, natusqilippe Itali eae in Hispania.Λnnum agetas a. alij o. ulcepti imperiun D Od uiali quaedam mirifica denuntiarunt inter quae eornixe ramgio Capitobj graeca voce clamauit καλῶμαι, bene se habebunt omnia. Hoc agebat temper,ut apud Senatum venerandus, desomnibus esset amabilis grauis nulli, nisi hostibus. Ne conuictos quidem conspirationis, in se aliter, quam per Senatum cognita caussa puniuit Saepe domus non nullo tua, gnoratus lubiensarum ijs accubuit. Laboris patientissimus,optimi cuiusque ac bellicosissmi studiosissimus Mimialti,4 erecti, qui semper aliquid praeclari moliretur. Quanquam autem multa in belli, multa in pacis negotijs. impenderet tot tamen , tantisque ab eo institutis operibus, ac necessirijs maxime aedisi in publiuis. vijs portubus,bona damnatorima,non aliterae sanguinen insumere nefas putauit, quandoquidem amati in obseruari quam timeri malebat Bibliothecam nobιlissimam publicauit.AEdisicia pluruna eius titulis , desinscriptione fiebant, praeter eius etiam voluntatem. Ex quo herba parietaria dictus est. Hie finio,& lectorem meumad Plini j Panegyricum mitto,quo laudatur hie Imp.splendidissime. Quae autem de Theodosio,Nerua,Tito, Antoni no, Hadriano.Traiano Rominis Principibus in meis dium attuli,ex Caesarum historia carptim. ς εν- ιυῆ desumisi. Excerponamque,ut abinitiosum professus inee id sine auctoritate, dc exemplo. Nam illos in tanta opportunitate tacitos plane praeterire consilium non tui Ipsos fontes, unde plenius hauriant, si sitiunt, Historiae Augustat eandidati non ignorant Placet autem quod venuste scriptum de seipso a Lipsio inueni,principio Notarum ad Politica sua, siue Civilis doctrinae lubros, placet inquam id ipsum ad verbum ad me quoque Institutumque in hae Philocalia meum tradere, captare. Sic autem ait vir de doctissimus, de laboriosissimus ita me amet sancta Veritas. Lapides, d ligna ab alijs accipio aediset tamen exstruetio deforma tota nostra est Architectus ego sum: sed materiam varie undiqueconduxi. Nec aranearum sane textus ideo melior quia ex se fila gignunt)nec noster vilio quia ex alienis libamus,
uvIDO MIHI F. I IVRI TVI ESSES IEtsi tolerari potest haec lectio,
hac sententia cogitainsecum Rempub.quam bene tu illi faceres , quantopere eam exornares pro diuinis animi tui dotibus, si, qui enumerati sum Caesares,tam non male de semeriti suiu Sed pra . statvnici literula mutata legere,esem.
DOMINUS D Hv TUUS. Namste exorauerit, cli ad capessendas, quas offer imperij habenas adduxerit.Collega erit TVM IBI NOLLE IAM NON LICET Priauatum quempiam expetere dc esuriteimperium,odiosa ambitio, ab Imperat. vltro delatum lugere.& eius, quamuis orantis auctoritatem, eligere, eontumax superbia est.
uis amismatio . dc Theodosio per quam honorifiea , neminem ante illum sua duntaxat merita ad imperiale fastigium evexisse. Reeenset mox quibus modis alii imperium sint adepti , qu rem nullut in Theodosium cecidit. EMPTA LEGIONUM SUFFRAGIA-J. Etsi exercitus lain pein locum defunctorum Imperatorum sueeetares nominabant, duees tamen, tribunos non nunquam pecunia inruptos mise de potestatem hane auro vendidisseindicat.J ET AEGI DE E. BARIS TERTIUS J Erat enim Imp. Gratianus primus erat miter Valentinianus seeundus. Sic aecessit Theodosius tertius quo opus esse non videbatur. Sed valentinianus adolescens, ac paene puer adhue erat,tante moli sustinendae longe impar. VDITE HAEC PUBLICI A RIGIO AE, J Inuehitur acerbe in eos, qui ad imperium per eaedes Imperatorum dominorum tuorum peruenerunt. In quo stetere plura orientalis historia exempla suggerit. Da regnandi
358쪽
Publicum parriciami, id est, intersectorem Imperatoris, Regis. Principis longe in s peeeare, qua priuata parentis quis ambigat Et tamen hoc tam horribile,seu detestabile celus visum est soloni,ut in parricidam legem nullam tulerit. Caussam rogatus, quia id neminem patraturum put
uerit, responditi UNUS EST AMBITUS GANDIDATI, NE DECLΛRET J Ggregium υ tεν. Elegans loquendi sermula percόntraria Graecis Latinisque frequens. Oelix praesertim in verbis simplicibus. Eschyli illa sunt ποtos ac atos', πολυιοσασrόλει ι , χαρος σχα ιν πάδι άπαιδον inristophani βίω λω Amphiclis Comici θανατω-His adiice ista. mas litteras.Virgil. via imita Sidonij,diam mindemne,Apuleij,Inmdinatus ordo Lucreti I dec prati non eviatur Ouid Victa tamen vinces uersi Troia res2rget Horatis&renua nos exerceis erua. Nunc ponamus exempla iuverbis coniunctis. Plaut. Nam mare haud est mar vos mare . acerrirerum Gellius, Bellaria muraximEmestiis sunt, quae mellita non sunt Plin. Quidam querumtur, sediem quia non perdiderint,perdidisse uerrti si tamen fas est omnino , mortem vocare,quatant viri mortalitas magis finita est, quam vita. Rittershuc Comment in Cynegeti piani.
CREΛT NE HOC OLIM UENT POSTERITAS. J Exaggerat hanc sumntuita sonem animi, modestiam Theodosi, evius uesti negat ullum ullo saeculo extitisse exemplum . ILLI, ILLI AVIDE REGNA DESIDERENT J Contraria sibi comparata, rem maxumὸ illustrant, ait Aristoteles in Rhetoricis. Cum aliorum igitur moribus, sceleratis. crudelibus, Lurmbus, auari Theodosit pudicitiam, clementia in abstinentiata clegum obseruationem studia
um omnibus commodandi eontendit. ET QUI VEL LONGO ORIENTIS USU, S c Luxum aulicum castigauit,&exemplo suo alios ad moderationem pellexit Theodosius.
MODICO ET CASTRENSI CIBO IEIUN. LONG. SOLVENT J Praeceptum militare
Uegetillib. I cap. I. est,rirco victu utantur,chrumo.Talis est castrensis, in quo laridum, caseus, ocrosea erant exquisitae victus lautitiae.Erat polca genus potionis ex aqua,aceto admixto,quo&mmi-ν es hodie utuntur,&olim serui, rebantur.ΛVLOMNEM SPΛRTAN GYMNAS DURI RE M J De Repub Lacedaemoniorum serentur libri A. Nicolai Cragij,in quibus videre est,quam seuera disciplina usi ruerint,&quomodo omnis mollitia ab eorum moribus abluerita Puerorum
e te γ ισι difflagellati ex tacendae tolerantie instituta, Cicerone , TissicularLcum admiratione commenIoratur.
AD PEN FLAGIT REMOT LITT PISCEM. Exempli mussa nominantur deis
liciaeciborum,in quibus reges, imperatores,viri principes Romani luxuriari consueuerant, suisiapta inexhausto. V:tellius fratrem coena adventitia fumosissima exeepit, in qua duo millia lectussi-ritorum piscium,septem assium apposita traduntur. L. Caesar dictatore cenam apparaturus, sex milia ha muraenaram ab Hirtio ad pondus accepit Auctores Macrobius.&Plin. . Ut nihil dicam damultis in pilae maximas fieri delitias, docet ex Seneca Meursius de luxu Romanorum capi q. P rebant plices ε longinquis regionibus,rmissume Corsica, muraenam , dc scarum e sicilia. Preistium in pisces immentum impendebant. Mullum octauius emit florenisciso Alius quis 3 oo.Rsinius Celer so Acipensererinin men am inferebant coronati,cum cantu tibiae Ridiculum Lia Crat se,censoris murmam in piscina domus sitae mortuam atratus luxi De etainis,&ostreis,cce item auctor Lampridius de Heliogabalo. Exhibu:tin palatinis ingentes dapes, extis mullo im refertas,&cerebellis phaenicopterum,&perdicum ouis in cerebellis turdotum, &capitibus psittacorum,&phasianorum depauonum, De PEREGRINI ΛERIS UOLUCREM. II earibus phasianorum, pauonum cerebella, de linguae phami plerum in delicinerant. Turdos alebanv magno numero,dcingenti pretio vendebant. Quinque millia tribus florenorum millibus vaenierunt. Expavonibus supra sexagena millia nummum in anno capiebantur. Uaenibant singuli sex florenis.columboru par totidem de si quae essent eximit,quinquaginta.Et haec quidem seueriore saeculo Varronis: nam postea millibus nummum nec vendere,nec emere puduit. Ἀlebant cois lumbas numero maximo, caularia habebant maiora, quam olim villas. ucupum item dcv natorum cohortes in prouincijs. mee omnia collecta lib. de luxu Romanor idem eursius.
ALIENI TEMPORIS FLOREM. I Ude Capitolin. in Vero Imp. Tempus florum est veri& aestast illi tamen in noribus hybernis delictabantur, quos sollicite inquirebant,in magno com
NIs LUXURIA VERTISSE TAENNUM JExplieatur mox sequentibus. NISI HI AERNA POCULIS ROSAE INNAT J Capitolin. in Gordiano iuniore. Fuit vini
eupidi 'rinempe tamen undecunq;conditi,nune rosa,nune mastichae, nune absinthio, eaeterisclue. Lampod. in Heliogab eondiuit piscinas,&solia temperauit,&rolato tqueabsinthiato vulgus a
359쪽
cieide nivibus,hyeme in locis subterraneis reposit, diis tuis mens bus in saeeutos, & eolosam po sitis vina peruolantes refrigerabant, liquidiora reddebant. Hoc est vina castrare Plinio lib. t s. e. 6 meis ἱξε- χθιν,κνα- λυνιπτον οι--Ηorat.liquare oderi l. lib. I. --, mnatiques, liquiadiora facias,pereolationem videlicet. IN GEMMIS CAPACIB. J Non modo ex gemmatis poculis,sed poeulis integris exgemma ornatis,atque contectis bibebant. Virgil. 2. Georg. Vige at bibat, Sarrano dormiatostro. Gula K et a d stemma posuere merum Properi lib. I eleg 3. Nec bi- Ategemma aetiire nostrastu. HORUM GULAE ANGUST ERΛ NOST. ORBIS. J Seneea Rhetor. asylua pluribus elephantis lassicit.homo vero vix pascitur terra domari Lucanus h b. ----- O prodiga rerum Laxuriet, nunquamaruo contentaparatu. Et quaesitorum terra, petigori ciborum,
Ambitio fames, est Metagloria mense. APpos IT. DAPES NON SAPORE, SED SUMPTU AESTIMANTES. J Fecit hoe
Heliogabalu teste Lampridio,cuius verba pono ramabat sibi pretia maiora diei, earum rerum, quae menta parabantur,orexi in conuiuio hauc esse asserens Iuuenes Sat. I.
Intereagustus elementa peremnia quaerunt, Nunquam animopretius obstantib-: inu=iussi. Ai endas metu ilia assant, qua luris emuntur.
Cap. XXL Non debere in p. seu ducem in
proelio manus conterere & quod eius praecipuum
natetico Onosandra, cum. M perator, statuando ipse decertet, caueat diligenter, ne sit audacior aut potius Amanum omnino cum hoste non constrat. Nam licet praestabile fortitudinis operam praestare posset, non tantum suis pugnando proderit quantum occumbendo oberit. Illius enim prudentia longe anteponenda sortitudini. Nimirum quilibet et populo miles corporis robore strenue facere potest: mentis autem prudentia bene consulere haud alius facile queat. Nam quomodo. si gubernator resicto guhernaculo, nauticis remigum operisse immisceat, nauem in periculo esse contingit: e cni plane modo Imperator consilia suis dare negligens δε ad militaria munera se transis ferens, rem uniuersam in maximum adducit discrimen: meliorum enim, maiorumque curarum iniuria irritum,&vanum fier,cum desiderabitur auxilium. Et sane ani- mutuum induxisse censetur, de rei, de exercitus totius interitu minime esse sollic, tum quia scilicet eius in quo omnium salus versatur, exitium parui facit Domnes quoque una secum profligari dolo malo velle videtur, recteque quis eum culpaverit, ut ignauum magis, quam strenuum, aut fortem. Qui enim multa consulto, prudenterque imperat, satis illustrem rebushene gestis c nsequetur ad ream. Atqui adeo ineptus est ut nisi manum cum hostibus conserendo in eorum manus venerit, nihil se egregium edidisse existimet,non fortis, sed audax in temerarius existimari debet. Ea propter Imp. avide se et lacriter perieula suscepturum ostentet militibus t eorum. hoc modo animos prouocet sed ipse vix incertamen veniat, nisi summa prius adhibita diligentiae mortemque,tum demum despicere incipiat. cum in periculum v
nire res suas viderit: ita vixoceius copiis superstes esse nolit, ijsque saluis saluus
360쪽
saluis salvus quoque, εχ sospes esse velit Saepenumero enim gloriosam caetera victo riam mors Imp. valde afflixit: quique iam fere prostrati, fugatiq; erant, hotam sine Imp. esse cernentes, resumptis paulatim animis confiirrexerunt in proelia Brtiores. Qui verbDeliciter pugnauerant animos abieceruntinimio in te fecti Imperatoris d siderio anxlj. Illud praecipuu Imperatoris otticium est,ordines singulos equitare,adeisse perieli tantibus,gnavos,strenuosque laudare, ignavos pauidosque increpare, cunctantes excitare,imminutis ordinibus milites alios substituere, quosdam etiam, si opus sit, traducere, suppetias ferre laborantibus, ac opportunitates, momenta, euentus obseruare.
Iloe rapite insignis militiae magister firmissimis rationibus, de apposita quadam similia
tudine suadet Imperatori, ne sua ipse manu pugnam in hostem capessat, nisi sorte rebus in exiteisima desperatione positis Domnem autem eius laudem magis in prudentia, de consilio, quam in viribus sitam,&ab eius ineolumitate,sollertiaque silutem exercitus, victoriam penderearbitratuum . Cum Onosandro sentit prorsus Leo Imp. in Tacticis cap. 4 Paragraph. D. Eccedo
eum Ahorum in proelio damuantsum muram hase potim, aruam tu etsi periculum, aut ἀβririmentur lentius inciarras, uri nulla necessitaturis hoc abstem citrismmo vero omnino a mani conserendis es fortitudine tua demonstrania abstinebis. Neque erum ira exercitum adsuu. ι prae tiam,vitides moriens, Mod an manibus onserendis ab omnibus e 'ectatur. Lemm solo rumoresaias interfect Imperasori uni res hostimm mvis prasi gara ess, quam magis ver samfama ingenii nam in Homero,quem deuorauerat,versum optimum censeretihunc omnistus praetuliti
Duc honus, ac m praepossim viribin idem,' Quo poeta Agamemnonem laudauit,&de Alexandro est vaticinatus, ut ipse residui itamen in robore,ut iam dicebamus, parum est momenti, puppis, de prora in sollertia ducis. Tumotheus Atheniensis, cum Rhetores Charmenquendam praedicarent, ut iuuenem magna vi conaporis , eiusmodi que ducem Atheniensibus optarent, Neutiquam, inquit Nam talem ego Opta rim quieulcitras , dc stragula exercitui deportaturus sies ducem vero, quia fronte, de tergo sit iaoeulatus, quumea consideratione quid expediat, nulla perturbatione impediatur. Memini leagere, Constantinum M. in acie pugnantem, fuisse hostium angarine conspersum, egregie praestitisse ανίερενήιχuidlήν. Quem sul circumstantes precibusque in lacrymis obtestantes, ut se Reio pub. de exercitui seruaret, vix tandem ut pugna excederet, commouerunt. Dux est vita , de anima exercitus. In milite unius sors est, induce uniuersorum periculurria Dauidem noluerungseeum ad pugnam egredi Israelitae, neque dimicareta , qui , inquiebant, tu silus prodecem millibus es: Ac ne extinguas lucernamisi aes ito eius vita scilicet in tanto periculo magnope re solliciti , ut scriptum est Regum a cap. at. Fama nonoecisi, sed etiam vulnerati tantum ducis, quam hi exitiola exercitui, quantum suis pavoris ae trepidationis, hostibus alaeritatis in alleiat quomodo in Constantino M. Alexandro, Marcello pugnandi ausus reprehensus sit, inanumeris paene scriptorum allatis testimoniis eonfirmat Gruterus, in Varijs discursibus ad insiganiora loea Taciti, atque onosandri, a pag. yr.
nam extra illummulta , dc varia sunt Imperatoris ossicia , de quibus filium Cyrum Cambyses pater Rex Periatum praeclare monet, cum eum in Mediam adcvaxarem Astragis filiunia dc auunculum eius, Cyti inquam eum multorum millium auxilio mittit apud Xenophcintem lib. I paediet,in extremo. Denique pluribusvi firmissimis argumentis a pugna vacare ipsum Imperatoin in tem