De chymico miraculo, quod Lapidem philosophiae appellant. Treuisanus. Dionys. Zecharius Gallus de eodem. Auctoritatibus varijs principum huius artis, Democriti, Gebri, Lullii, Villanouani, confirmati & illustrati per Gerardum Dorneum

101쪽

nia cum agente, omnes operationes, quae ab initio dissimiles videntur, aut contrariae,sub finem eundem sortiuntur essectum. Vt approbemus materiam nostram, qua utimur ad inetalla persiciendum supra terram, esse in omnibus persimi leni illi qua natura sub terrae cauernis utitur in ipsorum procreatione, Gebrum citamus testem

in sua Summa: Ars inquit)nostra naturam imitatur quanto propius possibiliusque fieri potest. Id ipsum Hermes ait, Pythagoras, Senior, Scplaerique alij. Proinde si naturam, ars imitatur, necessario fatendum est, ipsam uti simili materia

qua natura, quae utrobique non nisi una sola esse potest, quam vocavimus argentum vivum, non solum per se, at mixtum una cum agete suo proprio, sulphure videlicet vero. Eadem igitur materia, quam Philosophi vocarunt argentum vi Uum animatum, erit vera scientiae nostrae diui- materia,ad nostrum opus diuinum complendum . Clim hoc ipso, & non alio natura in terrae concauitatibus Utitur in procreatione metallorum, pro sua vera materia, ut supra satis amplo

demonstrauimuS. Vocauerunt amentum vivum animatum, ut ostenderent inter ipsum,& argentu Vivum commune, disserentiam, quod posterius ita remansit, quia natura no adiunxit ei suum ages proprium. Falso igitur existimami plurimi argentu viti uiri commune, & sulphur commune materiam esse metallorum. Nam ullo unquam tempore non accidit, ut illa simul ambo mixta repcria sint irrmineris, qua ratione poterunt igitur esse vera

102쪽

materia metallorum iri concauitatibus terrae, in

artis nostrae supra terram ut loquitur Geber iri sua Summa de Principii sartis. Et idem alio loco: Nostrum inquit argentum vivum aliud nihil est,praeterquam aqua viscosia, desponsata peractionem sui sulphuris metallici . Haec est vera nostra materia, quam natura praeparauit arti nostrae ut ait Valerandus Sylaensis Sc reduxit in certam speciem veris Philosophis notam, abscque vireriori transmutatione sui3psius. Avicenna similiter ait: Natura nobis unam solatia praeparauit materiam, quam ars nostra componere per se minimὸ potest. Fatuum igitur foret credere, ex omnibu, materij S, quaS miscere possemus, ullas, etsi metallicas, aut quascunque alias, esse

posse veram scientiae nostrae materiam, cum natura nobis praeparauit illam,ut nihil desit praeter haec duo scilicet eam purificare. & perficere, coniungerem per decoctionem sigi propriam Se

congruam . De hac materia loquitur Rasis libro Praeceptorum Noster mercurius inquit) est verum fundamentum nostrae scientiae, eX quo tincturie Verae metallorum extrahuntur. Alphidius de eodem : Animaduerte sili totum opus sapientum Philosophorum,in argento vivo solo consistere: quapropter Hermes praecipit nobis, hunc obseruare mercurium, quem coagulatum vocat,& occultu in latebris deauratis. Geber de eodem.

mercurio: Laudetur inquit Altissimus,4hoc

argentum vivum creauit, eique dedit potentiam incomparabilem, ad magisterium scientiae nota strae verum perficiendum. In summa nemo non

scribentum sapientum fuit eiusdem opinionis.

103쪽

OΡv v LV M. . 'sobhcient operantes moderni temerarium me iudicantes, qui tot ac tantos viros praedecessores ausim repraehendere, quorum theorica & practica sublimare docent argentu viuum quod mercurium appellant) cum vitriolo & sale communi, postea per calidam aqua reuiuificare, Ut cui nauro tandem permisceatur quod Solem appellaruno ac ad hunc modum soluere & fixare quo diuinum opus nostrum perficiatur: quod scribit Arnaldus de Villanoua in magno suo Rosario: item Raymundus I ullius in suo Testameto. Vt

istis respondeam quod satis sit ipsis, per eosdem

autoreS, quo S allegat, quorum lcripta testantur, istas operationes omnes, destillationes, separa tiones elementorum, reductiones,& id genu S alias, nulla alia de causa positus fuisse, qha ut sub

eiusmodi laruis practicam nostrae scientiae velarent. Adducemus eundem Arnaldum Villano-

Manum, qui postquam in suo Rosario docuit diuersas istas operationes, sub fineni suae recapitulationis in haec verba, vel his similia prorumpit: Ostendimus inquit)veram practicam,Verum Q modum opus nostrum diuinum perficiendi, sed breuibus admodum verbis, qua: tame satis prolixa videbuntur intelligetibus. Proinde tot ta in que diuersis, ac prolixis operationum sermocinationibus,non intellexit veram pr parationem diuini huius operis, neque practicam, quam antea breuibus tractasse dixerat. Hoc ipsum Ray-

mundus in fine Codicilli, ubi respondet illis,qui

fortassis interrogare possent, cur descripserit amtem, cuin antea dixisset impossibile cuiuis ad a W hanc, eiusque raram notiuam librorum le-

104쪽

stura praeuenire ' Vt respondet) lector fidelis

introducatur, habitumque sibi contrahat, quo Peruenire queat in veram operis nostri diuini cognitionem, cuius praeparationem sincerὰ nunquam posuimu , nec declarauimus apertΦ. Constat igitur prolixas atq; diuersas eiusmodi praeparationes, quas docet in suis libris, non esse solam Sc unicam practicam operis nostri diuini. Qui paulo doctiores erunt, obhcient mihi,rogantes, cur scripserim diuinum opus nostrum fieri ex v-nica sola anateria, videlicet ex unico Sc solo argento vivo animato, cum Geber in sua Summa, capitulo de Coagulatione mercurij dicat, eXtractam esse a metallicis corporibus, cum arsenico suo praeparatis. Rosinus contradicit esse verum sulphur in combustibile, ex quo diuinum opuS nostrum constat. Salomon Rex filius David hoc ipsum attestatur,inquiens Deus praetulit omniabus rebus existutibus sub coelo verum nostrum sulphur. Pythagoras in Turba Philosophorum scripsit: Opus nostrum diuinu perficitur, quando lulphura vicissim coniunguntur, aliud cum alio : quapropter ex sulphuribus constat, & non eX argento vivo animato solum. Vt responsum demus, quo spiritibus a via deliritibus satisfactu sit, in memoria reuocanda sunt, quae supra dixi-

. muS de metallorum materia, naturam videlicet in terrae concauitatibus, adiungere proprium agens argento uiuo Caeterum quia diuinu opus nostrum proprium nomen non habet, alij aliud indiderunt, ut Lilius scripsit ipsum tot nominibus appellari inter Philosophos , quot in hoc mundo res creatasunt, innuens per haec verba

105쪽

dem res, ex Unica materia sola constans, existat.

Philosophi nihilominus, qui praecesserunt, illi

tot ac tam varia diuersaque, iuxta colorum in de ccoctione apparentium Varietatem, imposuerunt nomina pro suo arbitrio. Qui, uti nos, vocaverunt argentum Vivum animatum, considera rutprimam nostram materiam, quam antiqui Philosophi Chaos appellarunt cuiuscunque principium ab exordio sumptum) verὸ per omnia simile esse naturae & materiae argenti vivi, ex quo natura componit , ac perficit in terrae concauitatibus metalla, uti supra demonstrauimus. Item qui diuinum opus nostrum vocaverut lapid uri Philosophorum quod illi communius nomen est) id respectu finis decoctionis materiae nostra fecerunt, quia fiΚa perman et in igne: solent enim appellare lapidem, quicquid non refugit ignem,&ab isto non sublimatur. Plaerique alij

multa excogitarunt alia nomina, iuxta suaSrationes, quae singula recensere longum seret: viait Maluescindus: Si materiam nostram dicamus es. spiritualem, verum est: si corpoream, non mentimur : si vero coelestem, verum est nomen eiust si terrestrem, non impropriὸ loquimur. His verbis manifestὸ patet, varietatem nominum ab antiquis nostris prcedecessoribus impositorum operi nostro diuino, diuersis rationibus in diuersitate colorum & operationum apparentium in sua decoctione fundatam esse. Pariter & qui sulphur appellarunt,ut attestantur autoritateS, quae cotra me possent adduci, re-hiectu ad postremam decoctione, in qua materia

106쪽

08 DIONYs II ZACHARII apparet fixa, ita loquuti sunt. Vt igitur ab initiqveram argenti viui demonstrabat apparentiam, quia volatilis erat, in fine fixatur, tu in demumuccultum, & quod intrinsecus existens, erat in cognitum : pars fixa videlicet, quam sulphur appellamus, inanifestatur continuata, postremat decoctione, in qua dominatur supra partem Volatilem. Hac de causa materia nostra non appellatur amplius volatilis intelligo de his, qui postremam decoctionem considerant) at sulphur denique fixum. Vt ait Arnaldus de Villanoua in suo Rosario magno, cum de postrema decoctione loquitur operis nostri diuini: Est inquit ve

rum sulphur rubeum, per quod argetu in vivum perfici potest in aurum. Proinde concludere Vere post unus, omneque dubium resoluere, materiam , ex qua diuinum opus nostrum componimuS , non esse nisi unam rem solam ip omnibus,& per omnia similem illi materiae, qua natura in

terrae concauitatibus utitur ad procreationem metallorum, non obstantibus omnibus in contrarium supra allegatis autoritatibus, ac similibus alijs qui bii scunque. Nominum enim diuersias ut ait Aristoteles) rem esse diuersam non efficit. Vt nostrae diuisioni finem imponamus

paulatim,reliquum est, ut nostrae scientiae terminos declaremus, id est, sententias optimorum Se praecipuorum autorum, qui praecessierunt, conferamus : utunt'r praecipuῆ quatuor terminis, inter alia, de nostri diuini operis compositione disserentes,ut sunt,elementa quatuo sermetum perfectu ira, venenum veru m, & coagu i u in perfectum, quod alias masculum appellarunt, ad foeminam

107쪽

minam facta comparatione, velut coaguli ad laci implex. Quo melius itaque declaremus, quidnam intelligat per elementa, sciendum quid Philosophi naturales dixerint de materia prima. quam Chaos appellarunt, in quo confuse quatuor illa continebantur, & quae ob suam contrarietatem, quodlibet suas actiones demonstrando, manifesta nobis facta sunt. Quamobrem Ale

xander in Epistola sua: Quicquid cinquit anti

quis demonstratum fuit, esse calidae qualitatis. ignem esse iudicarunt: quod siccum Sc coagulatum fuit, esse terram: quod humidum& labitu apparuit eis,aquam quod vero frigidum, subtile ventosumque visum est esse, aerem appellarunt. Quoru duo sunt in alijs duobus occulta & conclusa,vt ait Rasis libro Praeceptoru: Omne compossitum inquit) ex quatuor constat elementis, duobus occultis in aliis duobus apparentibus, aere videlicet in occulto aquae, & igne in interioribu S terrae, ut antea diximus. Et quia duo cQu clusa non possunt actiones suas demonstrare, praeter alia duo,debilia vocaverunt, alia vero sortia. Hac de causa dicunt composita esse perfecta. quando humidum&siccum, id est, aqua& terra coniuncta sunt aequaliter uXilio naturae, cum frigido & calido, quae sunt aer de ignis, per conuersionem unius in aliud. Quamobrem Alexander libro Secretorum ait: Si conuerteris elemen ta unum in aliud, inuenies qu9d quaeris .Haec sententia benὰ perfecteq; cognita nobis demonstrat Veram materiam,& per eam indicat scientiae nostrae practicam: quapropter, ut melius intelli

si queat, proprius de quatuor elementis, & eo-

108쪽

, DIONYs II ZACHARII erum natura loquendum est, cum sint necessaria in operis nostri diuini compositione. Hermes ait: In terra nostra creata sunt alia quaevis et menta. Alphidius contra profert aqua esse praecipuum elementum, o quo caetera elementa,adoperis nostri diuini compositionem requisita, creata sunt: in quibus nulla habetur, ut apparet contradictio. Nam ab initio procreationis operis nostri diuini, aliud nihil apparet, quam aqua

Iola, quam Philosophi vocaverunt mercurialem aquam, ex qua terra procreata fuit, cum inspiccaretur coniunctione decoctio neque supernaturali, praeterquam nobis est inutilis. Proinde vera loquutus est Hermes, dum dixit ex terra pro- dijsse reliqua elemeta, cum ipsa sola suas demonstret qualitates in operatione secunda, non secus atque aqua suas demonstrabat in operis initio. Quapropter Alphidius ad Valerandum scripsit, ac ad alios, ipsam esse praecipuum elemen- tum, in oberis nostri diuini compositione. Haec sunt illa duo elementa, quae Philosophi dicunt esse cognoscenda, priusquam aggrediamur opus. Ut Rasis libro Luminum: Priusquam inquio incipiatur opus,est cognoscenda natura & qualitas aquae Sc terrae, quia in istis duobus

compnaehenduntur quatuor elementa: alioqui volatile fixum rapiet tecum, 3c scientia nostra nobis inutilis futura est. Hac de causa praecipitur, elementorum quatuor conuersio, ut diuinum opus nostrum ritὸ qualificatum in fine fixetur, utque resistere valeat ignis omni violentiae, cor ruptioni aeris, aerugini terrae, & aquae putreructioni,non aliter quIn aurum minerale, propter magnam

109쪽

magnam silain perfectionem. Ista conuerso eleamentorum ut ait Raymundus Lullius nihil a liud est, praeterquain terram, quae fixa esto volatilem reddere, & aquam quae est humida volatilisque) siccain Sc figam efficere: quod probo

fit continuata nostra decoctione in vase nostro, praeter omnem amotionem, Vel apertionem, ne forte nostra pereant elementa, Scin auras auOlent in fumum.

Hoc ipsum attestantur scripta Rasis,& aliorum scripta varia Philosophorum in eandem sen

tentiam, quum dicunt, Veram siἰparationem,&coniunctionem elementorum quatuor, in va

se nostro fieri nullatenus tacto manibus pedibusue: quoniam ut aiunt lapis noster seipsum dissoluit, coagulat, abluit, purgat, albiscat,&ru bificat, praeter extraneae rei cuiusuis additionem vel mixtionem. Arnaldus de Villanoua est eiusdem opinionis in suo Rosario magno, dum inquit, breuibus ad modum verbis: Nullo alio labore est opus,quam in aqua trucidanda, hoc est,figanda: nam statim atque haec erit mortua, reliqua elementa necata sunt, id est, fixata. Falsae sunt igitur operantum huius temporis,& elementorum separationes

sophisticae, in scriptis elusinodi Philosophorum omnium pessimὰ fundatae , qui vetant expres se destructionem simplicium in su is praeparationibus, quia ut aiunt) impossibile est arti primas formas dare. Certissimum est, elemeta quatuor minimo componi posse, nisi prius destruerentur. Quapropten non est opuS hac elemento

rum sophistica separatione, falsaque ad oporis

110쪽

tor DIONYs II ZACHARII nostri diuini compositionem. Falsam esse talem separationem, hoc ipso probatur, quod antea dictum fuit: nempe duo elementa esse in alijs duobus compraehensa quo fit,ut Veram eorum separationem cognoscere minime possumus, quanto minus persectam coniunctionem. Experientia comprobatur, elementa, quae separasse dicunt, nihil habere commune cum natura Verorum elementorum ut ait Valerandus exemplo sit ipsorum oleum,quod vocant aerem, humectat & madefacit omne quod tangit: contra veram aeris naturain. Proinde sat mihi fuerit, ostendisse naturam & qualitatem elementorum,& eoru cun-

uersionem in hac nostra scietia neces ariam, quo modernorum operantum palam fiat ignorantia scientiae veris filijs, utque illos cognoscentes, fugiant ab eorum consortio. Iam videamus quidnam intelligant Philosophi per hunς terminum, videlicet fermentum. Dupliciter se dicunt us ir- passe : priori significatione dum faciunt comparationem operis nostri diuini ad metalla: no aliter quam videmus parum sermenti panis multam farinam in suam naturam & pastam conuertere: similiter diuinum opus nostrum conuert metalla ad suam naturam: Sc quia est auruin,illa transmutat etiam in aurum. Verum quod raro in hanc significationem assiumpserunt in qua nulla difficultas ad secundam veniemus, in qua scientiae nostrae maxima dissicultas latet. Per se mentum itaque secundo modo verum corpus,& veram materiam intelligunt, quae diuinum puS nostrum perficit: quod. quide oculis est im

cognitum, & intellectu solo perceptibile quid.

Etenim