장음표시 사용
41쪽
et B E R N. T Ra v I s A N I D stlitatibus participationem, vel minorem fugiunt inquam quoci sibi contrarium est, sustinere in nequeunt. Omne si uidem naturaliter fugit ab aduersario, simili vero delectatur: inde sequitur, solem aliud nil existere, quam purum ignem in
mercurio, cum ab igne, quantumcunque Velie menti non recedat, alijs omnibus illum non sustinentibus, uno miniis alio plusve, ut magis accedunt, vel recedunt ab ignis complexione. Sulphur enim aliud nihil est, quam purus ignis occultus in mercurio, qui longo successu temporis
in mineris excitatur, atq; mouetur motibus comporum coelestium cut supra dixi digeritque frigiditatem Se humiditatem in mercurio, pro Uarietate graduum decoctionis Sc alterationis in diuersas sormas metallicas, quarum prima plumbum minus calidum & humidum secunda stannum: tertia argentum: quarta cuprum: quinta ferrum: sexta sol, qui quidem iri perfectione suae naturae metallicae, purus est ignis a sulphure digestus existente in mercurio. Ex his manifestδ rursum patet, sulphur non esse quid per se se sim extra substantiam mercurii, neque vulgare sulphur, alioqui materia metallorum non esset homogenea quod pugnat contra Philosophorum omnium assertiones qui huiusmodi qualitates dominantes vocaverunt sulphur, a similitudine, quia substantiam habet inflammabilem, velut sulphur calida &siccam, cui insunt. Vndo liquet apertissimὸ, sorinas metallicas a natura solum ex pura substantia mercuriali creatas esse, non eXtranea, Gebro sic attestante. In prolando
42쪽
AL c H I 31 r A LI n E R. sue - tango successu temporis in venis minerarum terrae. Manifestius hac de re loquatur Morienus RAros: Nosti una sulphur inquiunt non est vulgare, sed lixum, Κ non Vo atile. te natura mercuri , dc non ex alia re quapiam. Naturam eaeactissime imitamur, quae in suis mi aspis aliam non habet materiam, in qu in operetur, praeterquam puram formam mei curialem, ut etiam apparet optimis rationibus, autoritatibus, Sc experien
tia. Mercurio huic incit sulphur fixum Sc incombustibile, quod nostrum opus perficit, absq; ali substantia quam pura subitati a mercuriali. Non aliter loquuntur Calib, Bendegid, Iesid,&Maria: sed clare ad hunc modum: Natura metalla sua procreat ex calore, & siccitate mercuri j, frigiditatem de humiditatem superantibus, alte. rando, & alia nulla persiciuntur essentia, ut Om nibus Philosophorum libris affirmatur, quos omnes allegare prolixum foret. Nonnulli perperam existimant in procreatione metallorum interuenire materiam aliqua sulphuream: sed contra manifesto patet. in mercurio sulphur inclusum es.,quando natura operatur: verum no dominatur in so, nisi per motum calidum, quo sulphur dictu alteratur, bc via simul aliae duae me curi j qualitates: ad hunc itaque modum natura per hoc sulphur in terrae venis generat metallOrum formas diuersas, pro diuersitate graduum alteration uin. In eo pariter imitamur naturam, cum nihil eaetraneum ad materiam nostram assu- Inamus, atqui nostro argento vivo inest sulphur incombustibile mercuriale, quod nihilominus
adhuc non dominatur, sed frigiditas & humidia.
43쪽
o BERN. TREvIsANI DEras mercuri j volatilis, usque dum actione continui caloris super hoc nostrum argentum vivum lierseuerantis, fixum per totam Iubstantiam vo-atilem mixtum dominetur, de vincat inercurio frigiditatem & humiditatem,ac tandem fixi caliditas, atque siccit, quae sunt eius qualitates, incipit aliarum dominari, ac pro gradibus huius alterationis mercurij, per suum sulphur diuersicoloreS Oriuntur, quemadmodum nec aliter, aper naturam ipsam in mineris. Colorum eiu umodi primus est nigredo saturnea: secundus albedo iovialis: tertius lunaris; quartu S venereus: quintus martialis: sextus solaris: septimus vero uno gradu per nos altius adducitur, quam per naturam si quidem perficimus,& plusquam pem iactum reddimus rubeo sanguineoue colore exaltatissimo. Proinde cum sit plusquam persectam, eatenus alia perficit: riam si non perficeretur vlterius quam a sua si inplici natura, quid opus es set tantu impendere temporis, utputa mensium nouem cum dimidio,cum a natura preter tantoS labores eiusmodi corpora habere possimus iam
creata. Verum oportet,ut antea dixi,corpus masculinum plusquam perfici, idque per artem naturam imitantem, quo sua plusquam persectione, abundantiq; radiatione perficere queat, alia imperfecta, in pondere, colore,& substantia, in radicibus & principijs mineralibus. Quis igitur
adeo praesumptuosus, ut credat illud perficere posse, taleque reddere, quale desideramus alio quopiam extraneo, in quo nulla radicalis habetur commixtio In Turba quidem Aristeus nomine, quῖ mundum uniuersum gubernavit anno
44쪽
nos sedeci in sua sapientia, post Hermetem excellentissimus, de quo legitur in Chronicis Salomonis, ipsum congregas e discipulos Pythago , ac
nunqua mentiri solitum: quapropter veridicus appellatus ab Astrologis, ait: Natura non emendatur nisi in sua natura. Non potest igitur nostra materia aliter, quam in sua propria emendari. Parmenides idem loqujur, qui me primum retraxit ab erroribus,& in rectam viam direxit. Patet utique naturam metallicam non emendari. Pi ter lucrin in sua natura metallica,& non in Glia quavis, adeo ut hac via per nostra artem perficiamus aliquot mensibus, quod ipsa natura vix mille possit annis. Nam in mineris calor fero nui lus, qui se vel tantulus inesset, opus naturae celerrimum foret. At in arte nostra duplicem calolorem habemus, sulphuris videlicet, ac ignis, ut
alter alteri subueniat. Non est ignis ut volunt Constantinus& Empedocles) de substantia materiae, qui tamen opus a men tat, alioqui seque retur eiusmodi calore in dies magis ac magis penetrare, quod est erroneum. Verum ignis duntaxat Omne artem regit, quo natura utitur, aliud nihil adferre possumus. Igne vehemeti Vero non alteratur inter se vicissim, neque mouentur. Fiat igitur ignis digerens, continuus, non violentu S, subtilis, condi usus, aereus, circundatuS, alteran S,&non comburens rita me Deus amet, iam tibi narraui omnem ignis construendi modum,considera igitur, ac rumina verba mea particulatim siquidem ignis omnem comprehendit artem, Vt patet ex omnibus locis Codicis veritatis. Considera pariter quid Rosarius magnus in hanc sen-
45쪽
vestram acceleretis, perficere volentes illam an-t8 requisitu in tempus: nam haec praecipitatio signum est priuationis coniunctionum: sit igitur ignis vester perseverans, ac leni S,in modum gradus naturae,corporibus mitis,digerens, & frigus
Item adfert ad haec libria Prophetissa : Vehemens ignis impedit coniunctionem,& album intubeum tingit coloris floru papaueris sylvestris, quod quidem per teipsum poteris imaginari, χο opere, quemadmodum ego, discere. In calore simi frustra tenui,& in igne carbonum absq; me. dio, materia mea sublimata est,no soluta. Verum in igne quem dixi,vaporoso, digerete, continuo,
non violento, subtili circirente,acreo,claro clau- , incomburente alterante, penetrante, Sc vivo
ccessit. Iam si eris qualem te decet esse verum inquisitorcm,facit Θ per haec verba intellia ges qualis ese debeat mnis. In Turba habetur, experientia artificialis te docebit qualis sit ignis. In Lumine Aristotelita Chim istae: Mercurius inruio in triplici vase coquendus est,ad evaporanum Sc conuertendum activitate siccitatis ignis. in humiditatem vaporosam aeris circuentis materiam. Geber& Seneca hoc ipsum affirmant: Ignis inquiunt) materiam nostram non digerit, sed calor eius alterans, siccus per aerem existimatus, quod medium est quo ignis mouetur,&lhumectatur. De hoc dicere hactenus distuli: nain ignis omnia perficit, vel destruit. Aros&Calib: In toto nostro operc inquiunt) mercurius di ignis tibi lassiciant, in medio, & in sine:
46쪽
AL CHI MI A LIBER. 37 sed in principio non ita se res habet: siquidem
non est mercurius noster: quod intelleEtu faci- limum. Item Morienus ait: Scitote nostrum L tonem esse rubeum: sed inutile nobis existit usodum albus fiat. Scitote etiam aquam tepidam penetrare, ac albefacere, quemadmodum ipsa est, Se ignem humidum de vaporosum omnia
Rursus Bendegid,Io. Iehungus,3c Haly:Vos qui dies 3c noctes aiunt) quaerentes, vestras
dilapidatis pecunias, facultates, Sc opes vestras consumitis,atque tempus inutiliter, torquetis iugenia vestra circum librorum subtilitates,admonitos ex charitate volo per compassione velut pater motus, erga filium: ut inquam) albi fiestis Latonem rubeam, per aquam albam suffoca. ram,atque tepia am: caeterum si an ite tot sophisticos libros, tot regimina, tantasque subtilit res relinquite, mihi credite, ut bene sit vobis: v
na siquidem haec sunt opera cuncta, praeter id, quod iam vobis dixi: Sc in hunc scopum tendunt omnia, quae scripta sunt. Quid melius clariusve dici posset unquam Codex etiam omnis veritatis ad haec: Dealb te inquio rubeum, &postmodum rubcum faciatis album, in eo tota consistit ars, eiusq; primcipium Sc finis. Ego autem dico tibi,nisi 'nigrum effeceris, minimὰ dealbare poteris, siquidem nigredo est initiu albedinis, & nigredinis finis, est signu putrefactionis,corporis penetrati ia &mortificationis. At haec inquit Morienus ille sapiens philosophus Rom. Nisi putrefiat & nigrescat, no
distatuetur, 3c nisi dissoluxum tuerit, ab aqua sua
47쪽
38 BARN. TREvIsANI DE 'non poterit penetrari, neq; dealbari: unde nulla coniunctio, mixtio nulla,& per consequens nulla prorsum Vnio, quae postrema fieri non potest absque mixtione item compositio praecedere debet alterationem. Ad hunc itaque modum per eiusmodi gradus nostra materia tractatur adimitationem operis naturae, in omnibus absque diminutione vel additione cuiusuis alterius. De ponderibus verδ,ne quis multu sit anxius, quaenam sint, & qualia, quibus natura utitur, sciendum utique minerarum locis non haberi: nam
ubi solum virum, quid his opus esse videtur, &alibi quam inter duo, vel plura Pondus autem nostrum est respectu sulphuris existentis in mercurio. Siquidem ut antea dixi)elemetum ignis,
quod in mercurio crudo non dominatur, hoc
ipsum est, quod materiam digerit. Quapropter omnis, qui verὰ Philosophus erit, optime sciet quanto subtilius est elemetum ignis alijs elemenxis, & ista vi0cere quanta proportione Valeat. Pondus igitur est in elementali prima compositione mercuri j,& no in alio quovis opere. Proinde compositio priino loco fieri debet, vel coniunctio, postmodum alteratio, postea mixtio, Sc postremo tandem fert unio. Quicunque volet in his imitari naturam, huius obieruet ordinem atque pondera dunt at,ut Codex omnis veritatis habet. Si confectio fiat abs tu e pondere,retardabitur opus,quo fiet ut animuin facito despondeas. In hanc sententiam optimὰ loquitur Albugazal praeceptor Platonis: Terrena potentia super sibi resisteris,pro resistentia dilata,est actio agentis in ista materia. Verba sol mere aurea, ponderum funda
48쪽
I L CHI UIA LIBER . ἐν fundamentum nobis aperientia,quae non secitd
nisi doctus, intelliges, vel a quopiam explicata suerint, insigniter docto. Ipse tibi libenter exposuissem, nisi Deo votum, aequitati, Philosophisq;
pnestitissem, me nunquam nudis verbis expost- turum, aut vulgato sermone pondus, materiam,
neque colores, at solum parabolis ut inscii mox aucii es) veris & persectis,absque diminutione Msuperfluitote, ad imitationem sapientum. Antea dixi de huius artis inuentoribus, eisque qui ha-.buerunt, me quoque habuisse perfecisseque lapidem a principio usque in finem fastus sum: item de impos uris, quas sustinui, & propter eas in- εgentes impensas&labores intolerabiles, ab antano decimo octauo aetatis meae , usque ad annum sexagesimum quartum, priusqua artem adeptus essem. Vertim si habuinein ab initio libros omanes, quos postea nactus sum, citius ad eam haud
dubi , peruenissem: at nihil aliud quam falsissi
ina legebam recepta, Sc libros erroneoS praeterea inon nisi cum peruersissimis furibus, hominibus
nequam, δc impostoribus communicare contiΠ-. ,
gebat. Sed postquam sciui, familiarem notitiam habui cu quindecim bonis viris,qui pariter sciebant lapidis artificium, Sc praecipue cum quodam Barbarino sciueram nihilominus artem i, duobus annis priusquam elaborassem,vel perfecissem) hic inter disputandum cui ex improuiso dixissem, me nondum expertum fuisse) conabatur a proposito vero diuertere, quapropter deserui societatem eius. Disputabamus potissimum de modo celandi, & contesendi hominibus indignis artem. Verum in ignis structura scri
49쪽
eundem scopum tenderent omnes,ut nempe fi rei ad hunc modu, ne fugiens prius auolet quam ipsum persequens, quocumque modo pararetur' ignis. Conclusionem igitur hanc meam ut ii telligas, arrige attentius aures. Opus nostrum fit eκ una radice,& ex duabus substantijs mercurialibus, crudis, assumptis, & ex minera tractis, puris,&mundis, igne coniunctis amicitiae,ut ita et ipsa materia, assidue coctis, usq; dum ex duo iis unu in fiat, in quo quidem uno corpus spiriatus,& iste corpus facta lunt a commixtione. Postmodum augeatur ignis donec fixum compus, tingat no fixum suo colore naturaque: nam ubi rite mixtum est, omnia vinci hac ad suam naturam & virtutem adducit, ac tandem superat Serinsit millies millena, ac decies millies millena: id qui vidit, is pariter credit. Ad hunc itaque moduvirtute, quantitateque multiplicatur,ut fatentur. venerabilis ille Pythagoras, Iladrius, & Coden omnis veritatis. In nullo unquam librorum re
peri multiplicationem, praeterquam in Rosario magno, in Pandectis Mariae, in Veridicinia Te stamento Pythogorae, in Turba, in Morieno, ita Avicenna, in Boletain, in Albugazal frater Benda id, in Iesid Constantinopolitano, at in alijs si habebatur, non intellexi, nec ab ipsis addiscere liotui. Nqui quendam ex Marchia Ancons, qui
apidein optime nouerat, multiplicatione autem ignorabat, hic me sedecim annos integros sollicitὰ insequutus est,ut disceretiverum ex me numquam sciuit,libros enim quos dixi habuit ut eSo.
1 orum speculatiua igitur,& principia mineralia,
50쪽
discerni potest, modo vero practicam attexere visu na est, obscuris verbis tamen, Vt egomet elaboraui, Se quater composui dictum lapide. Quicunque igitur hunc meum libellum habuerit, clegerit, ab omni liberari merito deberet anxietata
te,necno a Veritatem cognoscere citra desectum,
dilucidius enim scribere haudquaquam potuissem, nisi rem ad oculum demonstrare, quod quidem omnis ratio dissuadet. Ipse tu cum sciueris long ἡ me cautius velabis, aegreque feres me tam apertὰ scripsisse. Voluntas Dei vetuit omnibus
pal-fieri, quod valdὰ paucis notu esse bonum est,ut in Turba passim legitur. QVgRTA PARS LIBa I BERNA n-di Comitis Marchia Treuisanatae practica Philosophici lapidis.
IVM in hac arte maximὸ profecisse me
percepissem, coepi doctos in ca potissimum quaerere ac frequentare: decet enim probatos viros sibi similibus adiungi,&non alijs. Cum igitur per celebrem quandam ciuitatem Appuleam Indiae transirem, audi ut doctissimum in ea residere vim in Oinni scien tiarum genere, qui parem in hoc mundo non ha, heret. Hic praetium disputationibus instituerat omnibus in arte peritis,libellu folijs & cooperto. rio puro, putoq; auro fabrefactum. Quapropter honoris auidus, animum facere mihimetipsi non dubitaui,ac ad praescriptas disputationes disponere, addente mihi, ad hanc susceptam prouinciam,