장음표시 사용
81쪽
orationem tibet de qua jam Supra pag. 28 pauci verbiS disserui. Silius enim, ut ibi diXi, ante pugnam pSa in Hannibalem Solum Livius neutrum dueem, Polybius utrumque dicentem facit. Neque negari potest nonnulla hujus adhortationis momenta fere ad verbum e illa oratione SSede prompta qua apud Livium lib. 21, cap. 43. et 44. Hai nibal ante pugnam nil istinum commissam milites adhortatus est alia e Ennio fortasse Sunt haustu. Sed nonnulla quoque veStigia in Siliani verbis restant quae ad Polybium Spectant, praesertim eum apud Livium Similia non leguntur Conferantur enim inter Se haeo:
Non verborum, inquit, stimulantantum, Poenus, egetis . . . V. 13. :
muros statis Romae, dicet avia longe Ua et nostro trocul a certamine distet. II tu hodie ruet atque ultra te ad proelia miles Nulla voco. X acie tende in Capi
r0. Denique unius loci mentionem suetam, de quo eum interpretes tum Cosa inius . . pag. T. et 8 hisius Ioquuntur brevis itaque ero. lias agitur de Scipionis triumpho in quo Syphadem esse ductum Silius tradit.
Aulo Syphax seretro residens captiva remebat Lumina ei auratae servabant mila catenae.
Quos versus, eum Livius radii lib. 30, cap. 45. semor subiracius spectaculo magis ominum quam triumphauiis gl0riste Sypha est, Tiburi baud isti mulio uni mortuus, quo ab Albi, frui eius fuerat interpretum nonnulli
82쪽
ita interpretantur ut dicant non Syphacem vivum, Sed mortui Syphacis imaginem pictam in triumpho latum SSe. Reges enim captivos pedibus ire solito esse ante triumphantis currum, apud Silium autem Syphacem feretro residentem fingi. Utino tamen sententiam stilSam SSe omninque ad hominem vivum pertinere apparet eum e eo quod homo mortuus non residet feretro, ne lumina premit, eo
enteni indutus est, tum X altero loco Siliani carminis, qui exstat lib. 16, V. 272. Sqq.:
Hinc fractum bello regem solioque reVul Sum Tempus erit cum ducet agens ad templa Tonantis Qui tunc orabat socialia foedera suppleX.
Res quomodo se habeat Livius ipse nos docet, qui loco laudato addit hunc regem in triumpho ductum Polybius,
haudquaquam Spernendu auctor, tradit; et revera in X-cerptis Polybianis lib. XVI, cap. 23 par. 6. legimUS: καιγα ο Συφα ὁ ω Μασαισυλιω βασιλευς χθη τοτ δια της Tzλεως voto dipζαμ βω lizet τω αυχ λωτω9. Polybium igitur Silius sequi maluit quam Livium, sive quod ne re gloriam Scipionis triumphi augeri putavit, Sive quod Polybio majorem tribuit dom historicam quam Livio, Sive
quod lino narratione armen Suum mugi eXOrnnre Se OSSE
censuit. Cur Silius Syphaesem feretro residentem finxerit neScio fortaSSe, ut Rupertius putat, quia Sypha et animo et corpore aegrotu pedibus ire non potuit, itaque in serculo edit. Nunc vero nonnulli restant loci, quibus Silius a Livii aliorumque auctoritate dissentiens alium Scriptorem equi maluit. Qui scriptor quis fuerit quamquam certi argumenti ita demonstrari vi potest ut nulla restet dubitatio,
si eos libros Polybi fontos fuisse dicimus qui perierunt. Congruit enim non raro Silius cum Appiano, quem Scriptorem eum e multis aliis fontibus tum e Polybio hausisse viri docti fere omnes consentiunt. Jam vero eum fieri non posset ut Silio Appianus praeiret, neque eum sit credibile
83쪽
Siliuni sontem fuisse Appis no pensere licet Polybium his quoque locis Silio ante oculos fuiSSe. Et Appianum quidem e Polybio hausisso alii aliis
argumentis Confirmaverunt. Mihi autem nunc primum pauea re a Silio quoque in Carmine Suo tractatas afferre liceat, quae eaedem apud Appianum Polybiumque XStant. Ea enim quae Supra de morte HamilcariS Xposuimus
pag. 1. . ubi Silius et Polybiu congruunt, apud Appianuni quoque leguntur de bello Hannibalico eap. 2. Deinde quae Polybius tradit lib. 3, cap. 33, . . . delegatis Romanis Carthaginem missis, quorum unu in Sinu instare et bellum et paeem diXit, Appianu narrat eisdem fore verbis lib. . de rebus Hispan. cap. 3. apud Silium lib. 2. v. 380.-89.). Tum narratio illa de bobus quibus rami arente et sarment urenti in cornibu innectuntur ut Fabii exere itui terrorem injiciant, a Polybio lib. 3. Pup. 93. et q. et ab Appian lib. , cap. 14. et 15. verbis simillimis traditur ap. Silium T 310 sqq.). Poteram saeissime haec Xompla duplicare; sed ad illo scio eo reden- iam s. quibus Silius, eum eadem tradat atque Appianus, Polybium secutus videtur OSSe. 11. In pugna ad Zamam faeta Laelius Bruttios, IIannibalem Italia docedentem Secutos neerrime increpatet in fugam vertit aetem autem jam inelinatam IIaimibal ipse restituit. IInne rem Silius si tradit lib. 17 v. 444.):
Quos ubi nudantes conspexit IIamilcare Cretus Terga io, State, ae nostram ne prodite gentem, vociferans subit, et convertit proelia dextra
Livius de hac re nihil radii nisi hoc illi. 30 ali. 33. : modi 'o deinde intervallo relidio subsidiarum diem Itali-
eorum militum Bruttii plerique erant, vi ac necessitate plures quam sua voluntate decedentem o uultu deuii. . . . instruxit Si . Iannibal. Hannibalem autem ipsum seu rem instaurasse Livius e verbo quidem commemorat.
In Pragmoniis autem Polybianis libri quinii dedimi eap. L
84쪽
12. Eodem capite Appianus Sio pergit: Αυ ιβα δ' πει
Livius autem iiij u rei ne Verbo quidem mentionem facit, sed ubique apud eum Poeni pedem referunt confera enim lib. 30, cap. 34. igitur primo impetu Xtemplo movereloe liostium aetem Romani. Contra Silius illam, quae apud Appian im XStat narratio, Secutus, Hannibalem hostes in fugam vertisse tradit lib. 17 v. 472.:
Tum Libys invadit mixtae certamina turbae Convertitque ruens per longum hostilia terga.
13. Quae pugna ut citius deeernatur Scipio Hanni balom ipsum quaerit et ad certamen Singulare provoCnt. No do hae quidem re Livius quidquam tradit apud p- pinnum nutem prorSUS endem narratio legitur. A mea quidem Sententia mirum eSSet quod uterque in eandem rem fingendam incidisset, nisi utrique idem fuisset fons Silius enim si narrat lib. 17 V. 12 qq.:
Hannibal unus Dum reStet non Ρrofectum Latio contra Si concidat imUS,N0quidquam fore Agenoreis cuncta arma ViroSqHO. Illum igitur lustrans Celsus clamore feroelΡrovocat increpitan lio Stem.
Hui tamen eritimini singulari et vitae perieulo pud Silium Hannibal a Junone subducitur, apud Appianum autemesertamen illuc ita ini rumpitur in Romani, ubi viderunt
85쪽
Scipionem non solum dueis Sed etiam militis obire muniti, eo vehomentius in pugnam irruente liostem terga vertere oogant Narrat inim Appianus hae lib. 8, cap. 45. ot
17 Poeni igitur fugiunt et per patentem ire Campum SparSi, tenente Omnin equitatu paSSim intereunt. II is foro verbis Livius Su est lib. 30, cap. 35. ubi narrat in tempore Laeliu ne MassiniSSa, utSOS per aliquantum spatii secuti equite S revertente in verSam hostium rediem incurrere is demum equitum impetus fudit host0m. Ne non in excerptis Polybianis res Simile tradita est: lib. XV, eap. 14, T. εω zι ζεῖ Toυ ασσχυασση και Λαιλιο
Ct Appianus hanc Poenorum sugum absentiae Hannibalis tribuunt Silius enim lib. XVII, v. 58 sqq. dieit:
Interea Cadmea manus decerta avenSque dimi ullum Hannibalem, nusquam certamina cernit Saevi i ta ducis, pars erro occumbere credunt, Pars damnasse aciem, ut Superis cessisse sinistris.
86쪽
14. Denique in describendo Scipionis triumpho, in qua ro Silium Polybi narrationem SSe Secutum jam Supra vidimus pag. 75 76. cum Appiano congruit. Silius enim diei lib. 17 v. 45.:
Ipse adSta11 Curru, atque Ur deeoratus et Stro, Martia praebebat puctanda Quiritibus Ora.
Appianu autein, qui hunc triumphum plurimis verbis describit, libri , cap. 6 dicit: και o στρατηIo is ποιέ
Perpaucae igitur restant re in quibus narrandis Silius ne unius quidem Scriptoris historie auctoritate nitatur; atque hane ob causam, praeSertim eum et illis paucis locis, quibus Silius ab omnibus historiois discrepare videtur, ne ei quidem inter se consentiant, omnem dem histori eam Silio esse derogandam nego. Unum Xemplum licent attulis Se Aetes quam instruit Hannibal ante pugnam Cannensem in tres partes divisa est; de qua re Livius lib. 22, cap. 46. Polybiu lib. 3, cap. 14. pu . . Appianus, de bullo Hannibalio cap. 19. Silius lib. 9 v. 17. Sqq. diSSeruerunt. Iam viden quomodo hi inter Se discrepent:
apud Livium Hasdrubal; apud olybium Hasdrubal; apud Appianum Hanno apud Silium Nealces;
apud Livium Maharbal; apud olybium Hanno apud Appianum Mago; apud Silium Mago mediam aciem tenuisSe Hannibalem pSum Omne ConSOntiunt praeterquam quod Livius didit Hannibal et Mago. Cujus rei Xeml la non auen addere poteram et O PotiS-
87쪽
simum locos, clivibu de numero militum singulis proeliis caesorum agitur ei enim in rebus ne nil quidem eriptor eum altero congruit Sed lineo aetenus.
De reliquis eriptoribus quo Silius novit et legit. Postquam vidimus capite primo Livium Vergilium Homerum, capite altero Ennium, capite tertio Ciceronem Polybiumque eo fuisse Scriptore quo Siliu magis minusve secutus sit, restat ut de reliqui aut poeti aut rerum gestarum Seriptoribus diSSeramuS, qui ante Silium vixerunt
atque ut eandem, aut Similem, Ut aliam rem tractandam sibi sumpserant. Hae tamen in re nVendum St, ne eam ineamus viam quam multi ingre8Si Sunt etSi ad summos
errore eam ducere OnStat. Non raro enim erraverunt
homines docti, inter quos Silii potisSimum oditores ra-konborellium, ErneStium, Rupertium quamquam optimo de Silio moritos atque omnibus in Siliani quaeStionibus miro modo verSato nominare non dubito, qui comparandi studio
commoti aut en componerent quae conferri inter omninino non OSSunt, ut idonea ad Comparationem proferentes ex
eis concluderent omnes illo Scriptore apud quo similias nutu sontes SSe unde poeta hauSiSSet et quo imitandos sibi proposuisset. Primum enim statuendum est illo tempore illio Silius vixit 0rmulas quasdam locutionesque ita in usum ei consuetudinem venisse ui de similitudino inter Silium ei poetam aliquem illius temporis intercedente ex pii rebus reliquid velle statuere periculosum esset. Deinde ad idem erroris genus illos loco reserendos censeo, ubhus, ut Silii sontes, omnes ea rerum gestarum scriptores asseruntur quos Livius ut Cicero in libris suis crebro nudant, ita eos Secuit, ut corrigentes. Cujus reiciam duo
exempla rettuli, quorum Prius pag. i. - M., ubi Coelium Antipatrum, aliorum Pag. 2. . ubi Qu. abium Pictorem Silii sonios i isso legavi Quibus tertium mune reddere
88쪽
liceat Carthagini Novae praefectuS, qui arcem fortiter contra Romano defendit, apud Livium lib. 26, cap. 44. et apud Polybium lib. 10, cap. 12, par 2, et lib. 10, cap. 15, P. . nepiUSque ago appellatur. Contra Silius didit Iib. 15 v. 232.:
Quem praeseotum cur Siliu non Magonem appellaverit, ut Livius et Polybius, dici non potest illud tamen nomen ArisSilium ex suo arbitrio hausiSSe nego. Legitur enim apud Livium 26, cap. 49. Arinen praefuisse Punico praesidio deditumque Romanis Antias Valerius, Magonem alii scriptores tradunt Hunc Arinen eundem esse atque Silii ArinperSuaSum habeo, praeSertim eum in codicibus et Livianiso Silianis varie hoc nomen legatur Conferas Rupertium ad illum locum: Aris, Arris, Armen, Arine et q. qq.
Neque tamen hac re demonstrari potest Valerium Antiatum unum esse e Silii fontibus. Hoc enim eum per Se non est credibile, tum testimonii confirmari non potest immo potita censendum est, cum Liviu ipSe commemoret quae Antias tradiderit, ex Livio sumpsisse Silium Ari nomen, nec credamu Oportet e Valerio Antiat hausisse Silium.
Tum ad Omparationem non raro asseruntur permulti Graecorum poetae lyrici et tragici, quo Silius, quamvis non dubitem, quin de ei iudierit, certo tamen in Scribendo Carmine Uo ante oculo non habuit Quid riuod apud
Rupertium recenSenium omne. feres Iudaeorum Seriptores saeri omnesque Hebraei prophetae qui comparantur eum Silio P Deinde si ad alterum errori genu taennSimuS, nonne PerVerSum St, OStquam Scimu Vergilio exstentie usum
e88 Silium, ex eis locis quibus et Silius et Vergilius et Ovidiu inter Se consentiunt, concludere, vidium eis ipsis
locis praeivisse Silio Num licet dicere, si Silius et Liviussit Caesar in describenda inliqua ae congruunt CaeSarem eum SSe Udtorem quem Secutu Sit poeta num licet, si
versuP Siliano similes sunt versus Homeri it Hesiodi, Hesiodum pro primario habere fonte Cujus perversitatis multa XStant exempla; praeter illa unum asseram. Silius
89쪽
Jlh. 9 v. 287 sqq. Carmini inteXuit die OV . 1 V, Pnrtim , ut Ruportius dieit, II omeri, partim Maroni S partim Potronii Xemplum se tutus. Sed laud scio an sit ridiculum dicere hane imitationem adumbratam SSe ad Xemplum etronii, Cum ne unum quidem XStet eStigium quo appareat hausisse Silium e Petronio, plurima autem quaedoeunt Vergilium et Homerum sonte fuisse Itaque ne in undem errorem incidamUS, PlerUmque OS OCOS prae termisi, quibus praeter alio Scriptore etiam unus o illisse de quibus supra disputavimus Silio videtur praeivisse. Neque tamen negari potest, etiamSi omne illo locos s0jungimus huc illuc vestigia quaedam reStare Poetarum, qui, quamvis in aliis rebus traetandis versarotitur, tamen a Siliopservolutati sunt. Nec nitrum id Si cum Sciamus Silium,
postquam in Vitellii militia sapienter se et comiter gessit eonferatur Plinii p. lib. 3, p. 7, Par. 3.), et Siae provinCine pro ConSule Per Unum annum praefuit, e republiea
et ab Urbe Secessisse seque in Campania tenuisse litteris claditum se librorum colligendorum StudioSUm, e qua tranquillitate non discessit ne adventu quidem Imperatoris
Trajani novi principi commotUS, Sque ad mortem quam ipse sibi ConSeivit, cum jam annuin SeptuageSimVm quintum excessisset. Itaque cum Satis ei esset otii et Oeensionis poetari in illius elati certo omniUm Perlegendorum,
nonnunquam ieri potuit ut, opportuna occasione data in suum Sum converteret ea quae apud alium in prorsus alio ibi lasse conem rerum egerat. Nec desunt ejusmodi exempla quorum nonnulla nunc assurum.
Dubitandum enim non est quin Silius non pauca voces ei locutiones poetidas Horatio debent; cujus rei haec sui si-Cii tali exempla:
Λ primum quidem in oratione Reguli, de qua jam supris pag. 55. 56. diximus, praeier Ciceronum, etiam uoi uiti dum quinium libri tertii Silio ante eulos suisse
Persuasum mihi est Conseruntur enim inier se haec:
90쪽
Silius, i. 438:V0stigia nostri Casta tori prolem gratante S0natu Et patria, sum senixa tibi; et 412.
. . . ubet . . et conjugis una Arcere ampleXUS: 428 frontique coma qualente Sedebat
Torribilis deeo . . . 491. Trosequitum vulgus latres, ac planetibus ingens Ρ0rsonat et ductu campus Re-VOear libobat Interdum, et justo raptum retinere dolore. HoratiuS. Od. 3. 5 41. Fertur pudicae conjugis Oseulum Ρarvosque natos ut capitis minor
sit virilem Torvus humi posuisse voltum. 5. 47 Interque maerentes amicos Egregius properaret XSul. Atqui sciebat quae sibi barbarus Tortor pararet; non aliter tamen Dimovit obstantes propinquOS Et populum reditus Ornntem.
Doinde hae conferantur inter Se:
habitant migrare e MVRMOS, atque errante CireumVectare penateS. 3. 360. Ne qui Ma8sageten moΠ- strans feritate parentem Cornipedis fusa Satiaris, Oneane,
G. 384. Sic ubi torrentem erepitanti grandine nimbum Inlidit derris, molitus Iuppiter altas
Fulmine nunc Alpes, nunc miXta Cpraunia Coelo, Intremuere Simul tellu . . . . 5. 24 Ac super hae reflui pugnarunt montibu amneS, Et diro fluctus OPSit mare . . HoratiuS.
Od. ra 24. G. sqq. Campestres msilius Scythae, Quorum plaustra vagas rite trahunt domos, Vivunt et rigidi Gota0 Immetata quibus jugera liberas
Fruges et Cererem ferunt .... Od. 3. 4. 34 ViSRm .... Et laetum equino sanguine On-
Od. 1. 2. 1 Jam satis terris nivis atque dirae Grandinis misit ater a rubente Dextera macram jaculatus inroes
Od. 1. 29. 10: Quis seget arduis Pronos relabi Osse rivos Montibus et Tiberim reverti.