장음표시 사용
1쪽
operationum vitali u. Et se accipit vivere m*hemio
metaphy.oc in psiti lectione: cudi m holum genus
arte de ronibus vivit, ua p arte homo dirigit in agens dis, ut patet p. D. S. scin sed i q. i s. ar. . in corpore: ubi sic ait. Inatium artissm eius essentiam sunt primcipia, ex quib' procedit ars. Init ni aute artis fine iusemel um est unde incipit ars operari: sicut si dicamus cp principium arti saeclificatius est fundamentit: quia Dubium. ibi incipit aedificator operari. Haec ille. CContra,va acci paedo artem pro principio directiuo operationusolum:ars se conuenit artin cibus, O ars sit de facti bilibus per artem: ut dr. 6. Ethicov. Si ergo accipitur in praedicta probatione ars pro prines pio operaraonis, non vir vex erit m holum genus vivit altibus: sed solum genus artaneum vivit artibus. Et sc praedicta Responso. eoncio non debite probabitur. CDicendum . ars
Ara dupla, p5t accipi dupli. TVno modo proprie sin in distin
guttura prudentia de a alios habitus intellectuales,Pm .sς est recta ro rerum a nobis factibiliti. Et se nosecundo, accipit hac. Et sic argumentia procedebat. TAlio modo accipitur ars eo iter, ut se exten3it ad oes habitus
H intellectuales. Et se conuenit no solu artificibus: sed omnibus hominibus alique habitum intellectualemnespondo lintibus. Et isto modo accipit hic. CDacendia secum ad secundu do: pratio p5t aecipi dupli. TVno modo pro Iolen RG dupri, ita tonati discursua. Et he ars non dr ratio, sed ronis
rectitudo: ut in nroposito dcinest. 7 Alio modo accipitur ratior habitu directivo ronis. Et sic accipitur ratio dum dr Q ars est recta ratio resu. i. habitus dire ctiuus ronis: unde areum e tum laborabat in aequiuo
llud dupli. finem ut dicat. D. S. in .i 2. q. i. ar. 2. TVno modo proprie tan ii seipsum mouen, ad finem. Et se sola crea tuta intellectualis ordinat in fine. Ir Alio mo coiter non tanqi seipsum mouens, sed tan ii motu ab alio. Ediso modo bruta animalia ordinant in fine, homo aut Operatione naturali et aiali ordinatur siti ab alio, sed operatione humana ordinatur a seipso in finem rvt patet ibidem at primo. Non est ergo stis ratio de homine re de brutis:quauis moueant in finem, quia Pilmudii e diueis hiod hoc eis comaenit. WAd secundu dicem ritust ope. dum ς duplex es principium directiun operationistrumanae humanae. Rusp sam est principiti quod . cEt illud duplea. est duplex s. tenti, de utiqlest ipse Deus. TAliudes particulare &xximunt. Et illud est homo agens. I TAliud principi u directivum quo .c Et illud est duaplex. TNam quoddam est principiti directi uti operastionis nide ec remotu quantum ad esse. Et tale est postentia,quae est principiti operandi. IVAliud est principium directivum non n5le: sed superadditum re proapinquii 5c immediatu & qua niti ad bene esse δd com uentiam operationis, tale est ars, ut patet per. D.
in. 4. Sententiam .dl. 4. q. .ar. i. q. i. c. post mediu,
ubi sc ait Potentia es qua possumus aliquid simpliscit ensed habitus est quo illud possumus bene vel ma
cipis actus quo ad la fiam ei': sed habitus quo ad forimam re perfectione actus dr esse principiti altus, lisc
ille. Et . . di. 3. q. s. quintum . . Σ. di. 24. q. i. i. c. dicat
habitu siprie est qualitas informans aliqua potentia vel principiu eliciens actit haec ille. Licet ergo Deus sit primum principium ecta ciens directauu, in ars est principau proximum,non quod sed quo, ut d m es. WAd tertiti dicendu et vltimus finis hominis potacicipi dii pinvidicit. D. S. in prima. z. q. .ar. . Tvno
modo pro ratione ipsius ultima finis. Et sic oci actus
humani necessario tendunt in ultimum fine. TAlio . OdQ accipitur pro re in qua ratio ultimi finis repes ritu LEt sic non necessario tendunt in ultimu finem. Aliqui. n. posuerat ultimia fine consistere in voluptatibus ratis in honoribus, et hinoi ut patet. i.Ethacogr. Vel dicendum ad maiorem Q illud ql necessario tesdit in aliquid, non indiget aliquo extrinseco creato: quo ad eue,sed bene indiget quo ad bene esse. Oe tricreatu quod tendit in aliud tan ii in fine sue necessa rio sue contingenter, indiget aliquo extera ori dirige te increat . s. Deo,quia talis necessitas habet causam
sui esse re depedet qua tu ad esse re fieri ab ipso Deo. c Ad ultimum dicendii s duplex est necessitas fimi fim. s. Aletaphy. TQuaeda est necessitas absoluta. CEt haec est duplex. p Quaeda est quae sumit a ca for
mali: vi triangulia necesse est lire tres angulos. TQuplam est quae sumi a ca materiali: Mi l Oeco postu expriis necessario sit corruptibile. Alia vero est necessistas conditio nata .cEt talis est duplex. TQuoeda est conditionata ex conditione agentis: quae dr necessistas coactionis, quς qui de sumica ca esticiente. Du. n.
aliquis cogi aliquid facere voluntatem, dr necessistam. lia est necessitas coditio nata: quae sumitur a fine .er E t talis est duplex. TQuxda est necessitas smspliciter dicta qsi. s. est aliquid sne quo res nullo moIot esse: sicut si homo velit vivere, necessarium est ut abeat cibu .RAlia est necessitas congruentis: qs. s. aliquid est sine quo res pol pertingere ad fine non tadebito occongruo mo, ut liquis vellet itinerare r. s. miliaria p una hora,necesse estu habeat equu,nomdem smpiti, sed ut coraue& debite ambulare possit 'Necessari ii aute sine quo no,vel absolute,aut limpiries quod est impore no esse: non aut e sne quo, sed n5bene vel nec tum cogi uentio sed est sile quo res cons priae no pol esse. Ars isti necio requirit ad vita humana n5 necessitate absoluta vel necitate smpsi di hi, sed neeitate c5gruetis, a licet Iperfecte sine arte vita hois possit ordinati in line, no in coplete ge debito 3 congruo modo,scut d cm est, usi arg. nullum est. C Ibi. Roauteno sol ti in m hemio. S. D. C Artic. II.
rectione alius tonis non requitas aliqua determinaria scia4Logica dr CNa r5 nosolia est direetiua alio 'rum a tuu ted et suost: ut dicit. D. S. in lia, ergo pr terrone no requiritalia ars ad directione aemu prodi priora. Frusra. n. fit p pla, quod pol fieri p pauciora GPraeterea idem vi esse principiti directi uia aliorum actuti hol Siptio tu actus t5nis. Sed non est necti
determinata scia,q Logica dρ, ad directione actuum aliost, ut ipsus manu vel octi, re sc de stibus: erroidem quod prius.WPraterea illa sesa, quae est aliarure trix δ gubernatrix habet dirigere tonem in suis
actibus, quia dirigere pertinet ad triam architectonii ca,ut drina hemio Aletaph. sed Aletaphysca ε alia, rum Maivgubet natrix: utibi de deducit. D. s. ergo'
Metaphysica est illa scia, quae est direetitia ses, o I.
tionum ronis re nO logica .cSed in stium est. D. S. inita. d.Eader5 ne ars quaeda necessaria est, quae se directiva ipsus actus tonis, a qua homo in actu ipso iani ordinate, faciliter, re sne errore i cedat. Et liceest Logica: hcc ille. WRndeo dictau τ necta est quodam scia, que in directiva ipsius actus ronis, ut per ea ho in ipso actu ronis ordinate, aciliter,& sine errore procedat,ous qui de sesa di Logica:prima parte piatis
cocto nisi at. D. S. tali rone. Sicut ro de actu manus aut aliast partiti holi rocinaturi ita et de proprio actuno rocinatur, cuius ea directiva. Sed ex hoc ψ ro de inu
2쪽
manus t5cinatur,ad inuenta est ars aedificatorii aut fabrilis per quas homo holi,5c ordinate, hmoia ius exercere ponergo a siti ex hoc τ ratio deiprio
actu ratiocinatur, necessaria es aliqua ars, quae sit di rectiva ipsius actus ronis: in ordinate in suis actibus procedat. Q. aut e ratio de proprio actu ratiocinet cuius altus eii directiva, probat sic. D. S. Ra propriuest intellectius partis, ut in seipsam reflecta Na intellectus intelligit seipsum. Nili ratio de suo actu ratiocinari pol. Vnde ratio no solii dirigere pol inseri ompartiti actus: sed et est sui jpsius directiva. Oecudam aut e parte predidis cocronis probat. D. s. tali medio. Na Logica dr ronalis scia non solii ex hoc τ es smrone ua hse est oibus artibus cois: sed ex hoc π es circa ipsum aditi r5ms,ergo illa scietia,q est actuu ronis dite titia,est ipsa logica . CSed in priuiti instabat disscipulus. d. Di gere est alius ronis. Si ergo logica esset directiva altilii tonis, sequere 4 esset directiva directionis, qdlast falsum Aa sic esset rcedere in infinituiti directionibus ronis. TDicendu τ ro est directiva directionis, no qui de x aliqua alia directione, sed unare eade directione dirigit alios actus eius,& ipsum dirigere: no quide directe, sed reflexe. Dirigere. n. non
es proprie ille actus tonis qui darigi sed quo aliquis alius ditisi CPraeterea ide discipulus sic arguebat. Simpliciu terminoν apprchenso est actus tonis. Et in logica non es necessaria,net requirit, ut vi ad di rectione talis actus:ergo salte non est uti v Φ logiica sit directina ostium a iuu ronis. EDicedu ipsius ronis a prie est discurrere ab uno in aliud. Et inde est
m homo di r5nalis,ua intellisit a discursum. Angestus veto drintellectualis re no proprie ronalis: unde logica proprie dξ directiva altilia tonis fm Q ratio discurrit ab uno in aliud. Ex utitues et directiva aps prehensionis termino tu simpliciu non absolute, sed Pm τ sunt ordinabiles in proponibus de stiris,aut et
fim Φ sunt ordinabiles sub ec supra I aliqua linea praedicamentali. I Ad pilanti igit dicendu et duplex
est principium directivii, videlicet quo ad esse et quoad de ne esse. Ratio. n. est directiva suo suae tuum quoad esse. Sed non pol bene re ordinate facili re proin pte dirigere suos actus sine habitu. Vnde in directio, mea tuum eius requirit habitus qui est sesa. et Ad se, cundum dicedum * ide es principiti dilecti uti remotu olum actuu tonis, videlicet i pa ro: sed diuersa sunt principia directiva a pinque, videlicet diuers habi, tus Oc tris C Ad tentu dicendu Q Metaph. es ubernatrix scia' realis. Logica vero di directava Qtu adrocinationes de intentiones ronis. Vn logica dr scia scientiau ad omni u methodo N principia via hiis. cIbi .Quae non solum rationalis est: in pro hemio.
non sit circa actum ronis sicut circa xpriam materia. Na actus r5nis non habet materia ex qua cu no conis
ponas ex materia de forma. Oportet ergo et si sit masteria Q sit materia in qua ipsius logicae, aut ma circa qua.Non primu ua logica est in anima subiectius ocnon in aetu r5nis:ergo anima est materia, in qua lorgics re non actus ronis. Si actus tonis non pol essema circa qua logicolla habitus Od actus eius referunt ad ide os m& p pias ad eande materia circa qua di ob lectu scix. Sed alius scis logicalis no habet pro materia circa qua ipsum actu ronis. Alias ide esset osmactus eius de habitus: erso Logica noversa circa adiuronis sicut circa obiectu. cDrςterea act' alicuius postentiae no pol esse obiectu eius,ne 3 ecouerso, ut pro
bat.D. s. iMq. .ar. i. ergo actus ronis no pol esse ob te tum ipsius ronis,& p conseques ne in ipsius logicς quae est irectiva actuu ronis. Curaterea fm. D. S.In. 4. Aletaphy de in tractatu de genere, ens ronis est obiectum logi cetergo non est altus ronis, patet cosequentia, quia os in est illud in quod ultimum termis natur potentia. et2Sed in unum est D. s. in lec. daces.
Quae qui de logica non solii r5nalis est,ex hoc * est
secudum ronem. qd est orbus artibus cori sed ex hoe ς est circa ipsum actu ronis scut circa propria matesma: hsc ille. CRespondeo dicendia * act us ronis potconsiderari dupiti. TVno modo formarci videlicet pipsa operatione inters sis se re absolute considerata. Et iso mo logi ea non est circa actum ronis, sicut cirsca yprium olim. CCuius to est,ua osm alicuius scis es'illud in quod ultimo terminat scis. Sed act' ronis formaliter δέ rin se consideratus non est ultimiis teraminus logicae, quia ille actus ordine ad ens ronis oblective: igitur oce. p Alio modo actus ronis pol conssiderari obiective aut naturaliter.videlicet pro eo qircausetur p ipsam operatione intelli i anima. s. r enteronas. cEt isto modo logica est circa actit tonis sicut circa ppria materra. siue circarprium olim, ut patet pD.S. in primo huius,le. . ubi sic ait.Etua circa oia quae sunt, hahet negociari ro,logica aute est de operationibus ronis,logica et erat de his, si eoia sunt Oibus i. de intentionibus ronis,qus ad oes res selint. Non
aute ita et ipsa logica sit de ipsis rebus coibus sicut de sustis.Considerat. n. logica sicut su5m syl ,5 enu Datione re prsdicatum aut aliquid limoi. Hic ille sormaliter, ut patet et p. D. S. i. Scientiast,dis. 33. ar. . ad
in rocinante. i. actus vel potentia. TStali mo ut e nosmen intentionis. s. distinatio. arguinentatio. Et in . .
o Geta. c. u. co. Σ.sc ait.Alis sunt scis de reb'r alis de intentionibus intellecti uis:haec ille. Quod sc patet.
Quia illud est susui alicuius tas ql es e5issmum in
aliqua scia consideratum: primo notu, non transcendens metas illius scis ad qloia in tali sesa principati consderata lint ordine oc attributioncivi patet P.D. s. in proh emi primi lata ν. Sed ens ronis est hinoi in logica, ut patet discurrenti p singulas partes. Namens ronis est coasimum considerati uti in logica,et de eo in nulla alia sesa consideratur. Ad ipsum et oti res ducunt. Na oia,q in logica consideranc aut sunt ensti a p prima Opetatione ronis apprinensibilia, a uirer scdum, aut p tertia:igit oce. Ide patet p.D. S. i n. Metaphy. ubi sic dicit. Ens tonis est i prium su5m logis cooc limos intentiones intelligibiles entibus naturaexquiparanti haec ille. Ide patet a Pnm. 4. Aletae. Vbi dicit et dialectica reprima phia eande subinduulformam, oc se in susto aequiparant. Vnde scnt Aleta.
habet ens reale creatu coea, oborita logica habet ens de quo pol fieri rocinati οὐ osto, qa essensianis. CPro cuius declaratione maiori. Primo aduert eduest sm. D scin prohemio primi latasti m tres sunt coditiones susti attributionis alicuius scis. p Prima estv quscunq; sunt cons derata in illa sesa, debet conti neri in susto. priccti est s cognitio susti principauintenda in illa sesa. ertia conditio est Q p submdistingua sesa ab ossius alij x,ua tas secant queadmodum & res,vi patet in. a. de Na:haec ille. Cu igit pri
dicis condones coueniant enti ronis in logica, sequi v ens ronas erit su5m. IConsderadum est ulteriushm. D. S.in. a. Aleiad hy. v ens est duplex. Lens Kas,oc ens ianis. Ens aut e ronis disprae de illas intentio, rubus, quas to adinvenit in rebus consideratis, scus
suvii attes butionis. Not dum seculum. Ena diplex.
3쪽
inueniunt in retv natura, sed cons derationem ronis consequunt Et limoi .sens ronis e stipite sus in Loixicae. H moi aute intelligibiles intentiones entibus naturae aequiparanseo ς Oia entia naturae sub consideratione tonis cadunt. Et ideo su Em Logicae ad ola se extendit de quibus ens praedicat. Unde contingit
Q sub in Logics aequiparat susto primae Phis, quod
est ens natuis. Haec ille formaliter. Idem dicit. D. S. in tra. de Natura generas,quas de verbo ad verbum. i . . CEx quo patet sola illius argumenti,cum se arguis. Susi in Logicae aequiparas susto Aletaphy. sed sulim. . Netaphy. est ens realcergo latim Logice est ens reabe,& non ens ronis. Non. n. est intelligendii m su5m Logics aequipare susto ptims Psis pira idelitatem, Notadum sed fui extenso ne considerationis. ut d cui est. CCorte titim. sderadu in est ulterius. 3.m triplex es subira in aliqua Suvm scis scia. s. coissimum , coe, Ac spale. cc iussimu su5m in
triplex. Logica essens in coi, ut se extendit ad ens reale, re adens ronis. TCOmune vero quod voca subni attributionis estens ronis, quod habet fundamentum in re mediante conceptione intellectus. N ed speciale drprincipalior pars subiectiva sutili. Et sic argu metati O, di sit 5 in Logics spale. Nascut in Metaphysca pars
subiectiva principalis ipsius entis quae est sus a no est suum attributionis Metaphysicae, cu non ola consis
detens sub tone sormali susς sed ei talis:ita in Lo
Rica argumentatio non est sutim attributionis,cu nooia cotiderent sub rone formali argumentationis rastiocinabilitatis: vel alicuius limGi, quae sit ratio for malas entis ronis tanque suliti totius Loeticae, cum etia
sub tali tone forniali sutim praedicet de oibus,qus ca.. i dunt sub tribus operationibus intellectus,& tale subiectum totius sciae sub tali rone ma debeat esse et in partibus statim, sicut ens mobile ctum ad forma vel ad ubi Se. Sed argumentatici non est limoi. Non n. st dicendum sicut dicit Versoris alberti et arido τ at piamentatio sit suum attributionis Logicoquia ut di tum est ima P fim, latim Logicae ad ola se ex tedit, dei quibus ens ronis prςdicas. Sed ens ronis non solum predica de his. quibus attribui argumentatio: sed et de his quib' attribuit diffo cte copo siue diuisio. Ideo . ens tonis re non argumentatio debet esse si hin attri, i butionis sicς. Ad primum in dicendu ς triplex plateila est materia. s. ex qua, in qua, Ω circa qua. TMateriati ipladi. ex qua di altera pars totius compositi, sicut paries est
matre: ex qua domus fit. Tmateria veto in qua est
suum in quo est aliquod acciis: sicut paries e materia in qua albedinis. TSed materia circa qu5 est olim alicuius potentis siue habitus: circa quod talis potentia versat vel habitus,sicut color di materia circa qua ipssius visus. Logica vero est non sit res materialis no nahet mam ex qua, sed habet mam in qua, quae est aia,
io re mam circa quam: qus est ens ronis aut actus tonis.
Seo mo supra posito consideratus, Ee no primo m5 ut argumentu voluit. TAd alia duo argumeta patet soro ex dictis,uaxcedunt de actu ronis primo mo ac cepto re non sc modo, sicut declaratum est. cibi. Et ideo dicitur ars artium: in prohemiosam cti Doctoris. CArticulus quartus.
P. Imi; ara ea no debeat dita ars artiti. INa illa scia,q gubernatrumentia. alia di esse ars amu . Sed Aletaphysica es guberna trix orum aliau sciarum. Igi Iletaph. est ars artium, S Gundu. ει non Logica CPreterea ois gius reflexus supra suuntum importat excellentia. Si ergo Logica esset ars
alta si, seviet g esset nobilissima scia pilaea salsum,
quia Metaphy.cu sit de ente reali est nobilior si Lot
Rica, quae es de ente ronis, ut patet. i. Meta. ergo ideqserius. cI'rcterea Logica non e ars: ergo non e ars Tertium. artita,patet aras. sa ars et icia su ni duo habitus intellesctuales ab inuice distincti. Sed Logica e scia, ergo Lorica no ears. Et valet ita plocu a disperatis. CSed in prau e. D. s. in te. dices. Ideo Logica ar ars artita, ua in
actu ronis nos dirigit a quo oes arte si cedunt: hsc iis Responsole. KRndeoddin q, aliqua sciam esse arte arti si ptim Aliquam telligi qdrupli. TVnomo findignitate obit, ua. s. scia me Ithabet nobilius oum. Et sic manifesti est* logica no ariearnu.dξ ars artita, ua ens reale est nobilius ente ronis. Cu et madiumpo ens rationis su sitim Logicae, sequi g oes scis reales sunt nobiliores Logica. Et p pias isto modo Logisca non debet dici ars artita, sed potius Aleta. 7 Alio Secundo.
modo alio scia potest dici ars artiu rone certitudinis modi*cededi q. s. certiori modo xcedit. Et sic et Lo pica non debet dici ars artiu, ia Mathematica certisssimum habet modurcededi, demoti rationes eius sint certissim se non aute Logica, cu indifferenter procedat 2 oes cas. Gerti m O rone vitiust, videlicet Lia rone nobilitatis oliti, ii tone certitudinis modi ris 4 erit
cededi. Et isto mo et ut ex dictis par l,Logica non drars artiti, sed potius Theologia diuina, ut probat
S. in Irima par. q. i. ar. s. TQuarto modo rone admisnaculationis,aut et directionis principioN Oaumaritium. Et isto mo Logica di ars artis. IQuodsi erba Pictai tur fin. D. S. in te. Na illa scia qus est directiva actuu co socii.
ronis, a Abus oes artes*cedunt, es ars artiu qrto mo. Sed Logica est directiva actuu tonis, ut ex praecedens
tibiis patet, igit Logica est ars arti u. CAd primn igi re sedis patet soro p distonem ia posita. CAd tertii vel ad pro bonem alitis dam et ars pol aecipi duriti. At d pi TVno mo proprie, ut est recta to rev a nobis sactibiitu. Et isto mo ars oc ina disti figuli . Nec isso mo Lospica e ars, sed ina. TAllo mo accipit ars coiter ,rt est quaeda collectio ptium prcceptost ad unu fine tedens tin. Et isto mo ars est cois ad oes scias, ta practicas mspeculati uas: ua habet aliud p modi, operis: ut dicit. 2. q.D. l. teritu. Et sic accipis ars cti di et Logica est Q ars artiu, ct sesa selahe. Vetuiti habitus intellectuales
non disinguunt ab inuice, sicut oppositu ab opposiato sed sciat id qd addit ali ad supra aliud, ut patet per D. S. super Boethii de Trinitate. q. 2. a r.et. ad primit, o ubi sic ait. sapientia non diuidit sciam sicut oppositu oppositur sed ua se habet ex additione ad sciam,oc scia typri u c Oe. Est. n. sapientia. ut dρ.ε. Et hi cogicaput o tum scia31, regulas oes alias scias,in quantu est
de aliissimis causis. Et ps hoc Dea sesau dr. i. Aleta. vii illa ina,q de altissimis considerat, sapietia dr.Scis
vero nomen aliis scientiis inferioribus relinquis. Et
sin hoc sapietia diuidi sesam scutrymii 5 coe: hce ille formaliter. et ed prima parte pdictis soronis te Insta aplicabat discipulus dicens. Logica est de iactabilibus discip. a nobis:ergo Logica est pars tarie accepta. Ans patetua Logica e de entibus tonissed entia toni sunt ab intelle Aia,ua consideratione intelli consequunt, ut
d cui est, in xc.cDicendu et ali ad di factibile a no Responso.
bis duplr. no mo p operatione volsitam aut tr& Factibile seunte,sicut patet in his qfiunt p artes Mechanicas, a nobis ea aut immanete, sicut operationes morales. Et isto mo pliciter. intelli pi ars praedicta est recta non re3t a nobis factibJiu. l. p opone volutatis q es alia potetia ab intellectu .RAlio mo aliud dρ factibile a nobis popastione intelli ini: arguedo. s. aut coponedo, vel diuidedo. Et isto mo no intelligi et alsoprie do si to facta Nauano bas: re logica ede opabilib' a nobis: Sc modo
4쪽
- mo qui de non primo mo: vn no sequis m Logi ea sito diruprie dca. bene c5rter sumpta, sicut dem est. I m. II. de diuisom: Log.icoi, et ei' subdiuisione. DEINDE considerandii restat de diuisione lones de eius subdiuisione. Circa quod qus titur duo.
Primo,utrum diuiso logicae conuenienter sumatur secundum actus rationis. Secundo virum noua Losina conuenienter diuidatur in librum Priorum,Po riorum Topicorum, de Elenchorum CSequituris. D. S. ibi: Oportet igis logicae partes, in prohemio eiusdem. 4TArticulus primus.
AD PRIAI VII sica, cedi curre diuiso Logicae non conuenienter sumat fili diuersas operatio Ptidium. nes ronis. CNa Logica si diuiderer, aut hoc esset in
partes suntluas,aut in partes quantitati uas, aut in partes essentiales. Sed manifessu esset Logica non diutiditur in partes quatitati uas, pr sertim cia sint sustius in ala ronali que non est quanta, nec per se, nec p ac cidens. Nec et pol lire partes essentiales nisi genus ocdpiam,qus no dicunt partes Logicae, in quas diuidi . Non et pol hre partes suliti uas,ua aut ille partes subsie 'aus essent ples in numero, aut in specie. No sed in quia, se Logi ea non esset una scia unitate specifica, etp pias esset genus oc non spes. Non pol et dici primu, quia plura acclitia eiusdem spei non piat esse in eode utito, virba tu es in sumina diuinae Phis. Sed conatu ora partes Logics pnt ee simul in eade aia: ergo Logica nullas habet partes ,re sic non p5t diuidi, cussis Secudum. uisio sit unius in pres partes partitio cPrperea sunt tin duae partes Logicae,videlicet, Logi ea noua,& vestus:ergo diuisio Logicae no sumi hin actus ronis:pa:
Iet pila quia tres sunt altus ronis: vi hic dicit. D. S. in
Tettium. lectione. C Praeterea quslibet forma simplex est indiuisibilis. Sed Logica cu sit qlitas est forma simplexa ergo non diuis bilis. Et sic no habet partes. CSed in
Irium est. D S. in lec.dices oportet igi Logics parites accipere sin diuersitate a iuu ronis. Sitta ut actus
Coclusio. rationis tres ece. CRndeo dicendu m diuisio Logicci'. alio conuenienter sumis in diuersitatem a tuu rata nix.
Quod se ibat fin. D. X. Nam Logica est circa assir5nis: sicut circa propria main, ut i n prscedenti qone dcm est:ergo oportet partes Logicae accipere findi
uersitate actuu ronis. Dat et psa ua fias secatim diutidunt, quead modii de res, de cibus sunt: ut di in. 3. de correlatia Aia. I Ex quo inseres in .D. S.* tres sunt partes Lo
C pics. Quod sic proba fm eunde. Na partes Logicaesumunt f m diuersitat ea et uti ronis, ut iam probatum es. Sed tres sunt actus tonis videlicet simpliciti intelligentia, com positio,. diuisio, α discut Ius, ut dicit D.S in lec ergo sunt tres partes Logici prsdietis acti Nol-dum bus correspondetes. PPro cuius declaratione aduer Cpatio ia tendum est, ut dicit. S. D. in ira, τ acius ipsius ronis tripla s sunt tres,quost primi duo,sunt ronis, sin Q ratio est intellectus quida. TVna. n. actio intelis est intelligestia indivisibilium siue incomplexOax, fm qua concis pit quid est res.Et lixe operatio dr a quibusda insor matio intellectus, siue imaginatio a intel . Et hanc operatione tonis reducis do trina, qua tradit Arist. Secuda. in libro Praedicamentosv. ecunda vero operatio est compositio vel diuisio intellectus, in qua ta est votum vel falsum. Et huic tonis a tui deseruit doctrina Tettia. quam tradit Ariston libro Perihelmenias. p ertius vero aistu, ronis est sm illud quod est propitu ronis. s. discurrere ab uno in aliud,ut per id, quod est notu, deueniat in eosnitionem ignoti. Et huic actui deseriuiunt reliqui lititi Logi . Hsc ille formaliter. Sic ergo sunt tres partes Logicovidelicet cla Pis dicamel
toriam,sesa Perihermenias,&sesa nouae Logicoqui . Ddi scia argumentationis et Sed instabat discipulus. Discip. Na fm Phin in . 3. de Aia, sunt tin dus operationes intellectus: una qua intelligit quod quid est alia qua c5 ponit et diuidit. Ide expresse adducit. D. S. in de spis
ritualibus creaturis. q. i. ar. vlti. ad septimia. 8c in pti. Snia R. disi. s. q. s. ar. i. in quolibet is quolibeto. s. q. s.ar. 2. Vi ergo male hic.D. S. ponat tres operastiones ronas cu ro et intellestus sint una potetia essentialiter,utpbat . s. in prima parte. q. r .ar. g. 4IDi, Resp5sio.
cenduin s licet intelis octo sint i de ει te, differat tufin ronem. Na ipsius intelle ius fm propriti suti actu consid erati,qui est intelliueere est ipsam veritate intelligibilem simplia perchedete. sed ipsius rcinis es finsuu actuma cedere ae uno intellelio ad aliud ad veri tatem intelligend3 5c inde est et Angeli, qui sine dis scursu intelligunt,dnr LM intellectuales. Homo vesro qui discurrit in actu intelligendi, di sui, a tonalis.
Sic ergo im ponunt dux operationes intellectus, m.
s intellectus distingui tonem. Τn accipiedo inteis lectum fis * conueni t realiter cu rone, de eco uerso, sic ponunt tres orationes ronis Sintellectus.Et hoc est quod D. S. voluit innuere in pnti Iedlionei cudis .cit τ duo primi actus sunt ipsius tonis sin s ratio est intelis quid3. Ide dicit sciti sed . q. s. ar. s. ad terti ubi sic ait.Etsi intellectus Scro non sint diuersae posteta in denominan ex diuersis actibus. Intelle ius. n. nome sumi ab intima penetratione veritatis, nosmen aut e ronis ab inquisitione dediscursu. Haec ille,
rei de dicit. .d1.33.l.tertium. cInsuper incidet aliter Discip. discipulus qusrebat duo. Primo, utrum p sces in operatione intellectus vere possimus intelligere Corvuesse album. Et arguebat v non,ua non possumus intelligere holem non esse risibile vere 2 scdam operastione intelle itinergo astrin5 possumus intelligere vere Coruia non esse ni Mercu Corvus non possit esse sine nigredine. Ab eo. n. ς res est vel non est , oro dε vera vel salsa. tDicedu s intelle tias nos er vere postest intelligere p sed am operatione intellectus Corvu. esse albu . Nec est sire de risibilitate respectu hois et denseredine respectu Corvi,quia nigredo qui opponi albedini non dependet a principiis spA Corui. Sed risibile bene dependet a principiis hols. Et haec est ista
D. S. in de spiritualibus creaturis. q. i. ar. vlti. ad septimii, vhi sic dicit. Duplex est operatio intellectus: una Tqua intellistit quod quid est. Et tali operatione inteis lectus intelligi pol essentia rei,& sine proprio,re sine
acciate,cu neutru eou ingrediat essentia: alia est oporatio intellectus componentis 2 diuidetis. Et sic potiana intelligi sne ac tali praedicato, et si fis rem stin separabile, sicut pol intelligi Corvus esse alb'. Noest. n. ibi repugnantia intellecti uia cu oppostilarxdicati non dependeat ex principiis spei, quae significat . note in susto posito. Hac vero operatione itellectus intelligi non pol silia sne proprio. Non. n. pot intelligi s no non sit ris bili ua ibi est repugnantia inteis lectuum.Naopnostii praedicati depedet a nci lauti. Haec ille, ge valde gloriost. er Sm quaerebat, ua. D. Discip. N hic dieit Φ scda operatio intellemis est copo vel diuisio,inquata est v t vel falsum,utru in prima Opastione intelli nullo mo sit . t vel falsum. KAd hoe Res smbreuiter din m vest principati x primatio reperi inscct opatione in teus: sceario vero in prima, ut patet P. D.S. in. i. Sniav. dist. s. q. s. ar. . ubi sic ait. Prima
opatio intellectus respicit Additate rei. Scri respicit esse ipsius. Et Aa ro veritatis funda in esse, re non in
5쪽
eperatione intelli, Be in signo eius qd st enuntiatio, G ec non in prima, vel in eius signo, quod est dissonis
fm quid, licut et ipsius udditatis est quod da ee ronis, Oe fm illud esse dr et His veritatis in prima Dp ne instetiti:p que modu et di m disio est veta. Haec ille. Dero clarius in Meta. disputatii est et Ad primu igiticendu . Logica di scia una unitate specifica. Et di
Udi in sesam i in raedicamelo Peti hermensas, se nos Logicae. non tanqi in diuersas scias spe, aut num esro distinctas in eode susto: sed tanq3 in diuersos Ira diis eiusde sciosicut in. s. Meta. q. s. ar. . ad primu ,re
. q. .ar. 4. El. 6. q. .ar. 3. dcm est de Meta. ocelicite et D. S. n. l. 2. q. sa. ar. vlti. ad ultimur ubi sic ait. Ille uin aliqua scia acquirit u dem ratione sciam cocronis unius, habet qui de habitu sed spersecte. Cia vero aes quirit p alia demione sciam e octonis alterius non genera in eo alius habitus, sed habitu, o pus inerat fit perfectiori utpote ad pra se ex tedens, a a ql cocrones Ecdem rationes unius scis ordinate sunt, re una derisua ex alia. Haec ille formati, sicut et ealor in aq ct c. Cu ergo Logica sit una scia,qui habet una cocronem - . logicale perlectep dein patione, habet tota Logicam. H Et dii acquirit perfecte notitia alteri ' cocronis p alisdem ratione puta aut in libro Prioae,aut in libro Po seriora,vel Deti hermenia ,ed limo t. no aegrit nouas iam,sed persectiore gradu eiusde sciae. CEt si dicat
nalis ina e diale tica, et ara demiatiuatim Sc .c Ad hoc riade inferius. 3. ar. s. ad seM .er Ad sechn dicens '. dum i licet sint tui dux partes graduu topicae in gne generalissimo, sunt in tres in genere subaterno, fm tres actus ronis, ut declaratu est. CI Ad tertiti dicenduet nulla forma simplex,ut simplex est pol diuidi. Trasorma q di uno mo simplex, por dici hie partes alio in5. Vn Log. licet no possit diuidi in ptes queritati uas aut integrales pol tu diuidi in stes suntluas, diuersos pradus eisendi eiusdem scis specifex signis cantes.
εζSequi in . D. S. ibi: Attendendii est autem actus, in proh emio eiusdem. CArticulus secundus.
AD SECUNDUM sic procedi . Vigino i ii a Logica, si est tertia pars logies non lassiciet et sub
diuida in tres partes:q sunt resolutoria.topica, ct sovilmum. phistica .cNam nouae Logics sunt quattuor partes, videlicet libet Prioix, Posterio31,TOpicos ,&Elens cho': ergo in meteter ipsius nouae Logicae enumesecundia. rant tin tres partes .cPraeterea Topica, liue dialecti, ea, si inuetiva di: non est scia sed opinio, vel fides, ut c5cedit. D. S. inlec.Sed quaelibet pars logics est scia, Vettium. ergo pars inuetiva non est pars logics.ci r terea Oisscia habe p certitudine, ut patet. i. Posterio x. Sed insuentiva cognitio non sp habe a certitudine,ut conscedit. D. S. in ieci. ergo pars inuetiva non est pars tos Quatim pics.c Praeterea partes scis distinguunt fim Osta. Sescant. n. scis quem adnicidii et res de quibus sunt: ut dε in. 3. de Aia. Sed praedicta ν partiti est unu olim. s. ars gumentatio: ergo non sunt distinctae. Et se ide quod prius .c Sed in prati est. D. S. in ira lec. prima. ibi. Aistendendu est aut m actus tonis sitis sunt Siti ad aliud Cocluso. actibus iacts oce. CRndeo dicendii g, im sunt tres partes nous logics in coi,si deseruiunt.3.aetiti ronis. Qd Prin a N. sic probas h m. D. S. tribus tonibus. CN a noua Logi ad coctu. ea sumi fm tertia opone ranis,q est discursus, put P cedit de notitia noti ad ignoti notitia. Ergo quot sui xcessus siue discursus ronis, tot erat pies logics nous. sed triplex e discursus su excessus ronis, ergo tres sutartes nous logicae. Alinore scibat.D. S. Na ars imi
.tat nam inquatia pol. Et inde e s actus tonis sitis sui quantu ad aliud altibus nSs. Sed triplex ercessiis in .
actibus nax. Na in oblita a nil agit ex necitate: ita Φ no pol deficere. In ubula a vero nil ut freqntius opaci sed no sp. Et ua non sp operat, oportet τ aliqn possit deficere ua, ptio actu. Via i his necesse est esse duplice actii: unii u fit ut 1 pribus,sicut cu ex semine glias aiat piactu. Aliti vero, qii na deficit ab opone intera: sicut ut in pribus lici gnat holem .cti ani digitis. Aliqn tia deficit ab hoc& gnat alique ei, qttuor, aut cu sex et pacorruptOem alicui'hncipi), ut in. Σ. Phy. disputabitic Patet ergo τ triplex excessus in actibus nax. s. sp, ut inIribus,ec ut in pauciorab': ergo implex eΓcessus a tuu tonis: videlicet unus erit necitate induces in ino e pore veritatis eesse iii. Et a lim51xcessu certitudo scis acati . Ali' excessus ronis in quo ut in prib've N pcluditino in necitate hsis. Et tertius eicessus iquo ro a vero deficit p p alicuius lancipii defectu qd inrocina do erat obfuandii. Hscosa lata . D. S. in lec. CPraeterea ois discursus ronis il ad tertia opone ros serenda. nis stinet aut e certitudinalis, aut pbabilis.bi primis, sic eps resolutoria: Aa resoro ecu certitudine. Si fm,
hoc e dupmua aut edit ex veterbabilibus, aut ex appetiter pbabilib'. si primu, sic est topica Si fm sic Le sophistica. Et hcero breuiteri agi in. D. s.cu inlatet spmu r5nis pcessu certitudo scis acqum f. CPraeie T illa.
rea ois ps logics aut e iudicati ua, aut inuetiua,aut deficit ab utrach. Si finii sic e ps certitudinaliua ps iudicativa di eo Q e cu certitudine late. Si sis, sicJ topica,sue Dialee i ea. Si tertis,sic e Sophistica: de q fit metio in libris Elech oh Ari. HIe re ne tant.D. s. ibi: Parsat logics a pilaxcessui defuit Sc. v sibi:Aliis ergoptibus topicaeSc. Pluta in intermiscedo.c'suerte Notadem dueat sic duplexe necitas. s. necitas piatisq e habiti primum tu do necta antis ad psis,&necita sontis,qus est neeia Necesta habitudo termino ae proponis,u; placati ad su5imita eon qntis duplex e re m. p Queda e resoro ontis in sormam 5e cte necessi.
mam systi: ei sunt modus refigura. RAlia e resola co colicitata seqntisi sua hnopia,&cas necessarias. CVn duplex duplex te. est scia Analetica siue Resolutoria: qa ide est. RQ usi inutio. da e hora sica: si docet soluere necessitate titis in pni Duplexcipiae . Ethseesciaqtradi in libris Priost Anale. sclares, WAliae poserioristi ea q docet resoluere necessitate iuretia. ntis Ac in sua pncipia & cas. Et hic scia tradisi libris Posse. Anale. Oed qrebat disciput . Quare scia lib. Dublilis. Priora di scia resolutoria potistica aut qre vocasta 5 Prio' atqre libri Posteriosi vocas scia resolutoria posterioristi cara ut qte iste liber vocas libet PosteriolcDdiu ς sicut dititia,cu sit hitudo antis ad pias,risce Responso.
dit ipm piis sicut mediu itelli sit pcedere extremutitare necitas sitis medit necitate pratis. Cuergolad Pri. dices tractet de necitate sitis,&ei'resomne, oc liv Posse. I 5. Psolo
tra tet de necitate pstis,et eius resorone, couenirier aut Postilibri Priops scia di priori sica, oceadem de ca di libra
Prio31. Scia aut libri Possem si dξ posteriorastica, stea de de ea voca lib. Possem o R. CConsiderandu est Nola dum ulterius. 2 fm. D.S. inlec. et duplex est sesa. s. iudicas se undumtiua,re inuetiva. Nudicativa quide di q sp est tu ceri Sela iudititudine,qa iudiciu est eu certitudine stiis. Et ua iudi cathra. cium certu esse tibiis liti no pol nisi resoluedo in prioma principia:ideo oisseia iudicativa di resolutoria, siue anale tica. 7 sed scia inuentiva non spes ceti Inueni titudine.Vnde de his. qinuEta sunt iudiciu requirie ad hoc et certitudo habea . Vti talis scia s inuetiva, non di resolutoria, sedibabilis, qlis est sesa Topico ram. Haec ille sitialiter. zAduetiedu est ulterius m Noiadum D. S. in lec. et sicut in rebus nilibus in his, q ut in ptu tertium.
ribus agunt, gradus quida attenda cua quanto virtus naturc
6쪽
, natur g est sortior,tato minus deficit a suo effectu, ita' rei nocessur5nis,u no est omnimoda certitudinepta dus aliquis inuenis: fm s magis& minus ad pia Zam certitudine accedi . Per hinoi. n.rcessum qnlude oc si non fiat scia,fit iii fides: vel opinio psibabilitate in pp5num .ex Abus Oce distex eo et rca declinat totaliter in una parte adtictionis, licet cit formidine alterius. Et ad hoc ordinas topica vel dialectica . Nasylti dialecticus ex ibabilab' est. De quo agit Arist. an libris Topicopi. Qiam vero no hi eo plete fides vel opinio, sed tu spicatio qda,sa non totali declinat ad una parte adi et sonis, licet magis ines me ad hac ch ad illa.Et ad hoc ordina Rhetorica. Qia vero estimastio declinat ad aliqua parte adictionis pst aliquam res presentatione, ad modii quo fit hoi abhominatio alis cuius cibi, si pii te ei sub silitudine alicuius ab homis rabilis. Et ad hoc ordinas poetica. Na poets est inducere ad aliud virtuosum p aliqua decente reprcsentastione.OIa aut haec ad ronale Psiam pertinent,ua in ducere ex uno in aliud ronis est. hsc ola ille forma D. . . spes in/ QEx quo habes et scia inuentiva sub se cotinet tres uel uius. spes, videlicet dialectio, rhetorica,& poetica sciam.
B Qualx suis cietia de sacili ex ad duetis elici pol. PSed
Discip. arguebat discipulus p adducta. Na hois habitus consclusionis o demiatione acquisitus est scia,& non opis nio. Sed dialectica sue topica e limo it igit male dem est q1 diale stica est fides vel opinio, cu opinio disti ruato sciam .Probatio me dic. Na in libris Topicost assignas a doctorib' 5m. s. sylti dialectic', & aliud loco passionis. s. generati insi opinionis, re principiua susti. s. dira eius, q est mediu dem rationis. Cit ergo solii haec tria ad demione requirant, videlicet, su5m, pallio. diffo: sequi et in topicis siue dialecticis pntneri demiationes,st quas poterit hii sera vera. CDis Res so. celsi Φ MAdialeticus pol dupli co siderari. TV nomo p respectu ad sua principia,&cis. Et iso msi scia
attributionis, est vera lesa re non opinio. Alio mo
i cosiderata sm suu usum Nesse tu ,α in se. Et istomo est*cedat ex phabilibus de eo non est sesa,sed opinio: ut hic dicit. D. S.CEt u hoc patet sola ad se , et temu .c Ad primu igit dicendu edi licet sint qttuor artes logics in spe subalterna. ex adhuc plures in spe palissima:tn im sunt tres in giae. Quase una. s. resoluc toti a continet sub se sciam prior issicct et posteriori es. vi Ad scaen sc tertiit patet soro ex dictis. C Ad quarim daen s licet oium partiu nous Logics sit unu obm
e. s. argumentatio,in quaelibet pars habet propriuo5m.sylli. n. simpliciter dictus est subiectu in libris
Priora Sylti aut dialectic' in libri 1 Topicopi syllo, gismu1vero sophisicus in lib. Elencho*,et hirs de
monstrativus in libris Posterio3t,ut infra patebat. e uaestio tertia de qualitatibus ins in communi.
DEINDE considerandu testat de qlitate 5c eo ditione huius inc posteri ossici in coi. cCirca quod ruaerunt. 6. p Ptimo vitii de syllogismo demiatiuot sesa. p Scdb vim talis scientia sit practica vel speculativa. 7Tertio utrum sit scientia realis vel rationa aiis. t vim sit digniorcsterisptibus logics.7 aeto utrum sit iudicativa, vel inuetiva tm. PSexto vitusyllogismus demonstrativus sit su5m huius libri.QVbi supra in. D.S. in pro hemio eiusde. Arti. I.
AD PRIMUM ergo sic procedi . Vριν de mum: syllogismo demiativo no habeat scia. CNI sesa e bahitus coclusonis a dem ratione acquisitus. Si ergo des1llogismo demiativo esset sesa. illa haberes p lyllindemiatiuu. Et itest scia de illo alio hiro deviativo
habere pallu .Etscesseticessus in infinituq restin, Dconueniens: spicis c. Ned dicebat discipului, sesa de Disci seiro demiativo in coi habe .particulare quandam demiatione, lude cognostic nos alia demonstratiornem, sed cognitis terminis. cContra Ille,qui acutit Secucum sciam de demonsi ratione a demo si ratione particulas
rem,aut cognoscit se hie vera demostration aut nO.
Si primum, sequit m habeat sesam de demo sitatione ante i acquirat ea. Si sediu, sequitu, no possit asserere se acquisiuisse seram de demostratione, qlet est in conueniens. s. p demonstrationem. CPraeterea com, Tertium. plexorii no est disso, neque demsis ratio, aut scia, ut insita di. Sed demositatio est ud eo plexu, cu st syllogismus: ergo eius non est sesa. C Praeterea scia est simpi, marium terno ut patet primo huius,&.6.Μeta. Sed dem 5 statio e corruptibilis, sit ud fabricatu a rone nra. .
Igici de quod pus. CPraeterea de demostatione non intum
potest haberi demon uratio. Alias demrationis esset demostratio: ergo de de inratione non est scia,cu quslibet sesa habeat s demostratione. cIn prau est PIs utradit nobis sesam de sella demo stativo in pnti lib. Et sili D.S .in principio huius. CR deo dcti m Wi, Respsi .losismus demostrativus pol cosiderari dupli. rvno Emo ouatu ad suu usum quo. s. sciens utic particularishus dem ostiationib' in hae sesa re in ali31. Et isto mode eo no est scia, sed est modus scitat inquantu limoi. TAlio mo pol co siderari quantu ad sua principia,Occausas xpprietates. Et hoc duplr. TVno mo in parsticulari. Et sic et de eo n5 est scia directe, a particulastium no est disso, ut patet. . Meta. oc y piis neque scia CGesu im si reflexe T Alio mo in uri .Et sic de eo est sca. Qia Diebaliose pater Na de illo est scia, qt habet p rincipia partes coccinis. Si praetates demo stabiles de eo , 5c de suis partibus Vt patet pPhm. 4. Meta. re in principio huius. Sed sylis demostrativus es limo t. Igit de eo eu scis. Pros batio medis . Na principia seiri dei nostrativi sunt dii finitio eius,de sylli in c5i,sti re argumentatio, cuiusqttuor sunt spes. s. sits enthymema, inductio,&exe .4.ssa ato
to demostrationis sunt duplices. s. subie siue, R intes Dupli. grates:partes demostrationis subiectius sunt demorti dem statio pp,ad et demonstratio ua est demiatio utis,et particularis. Sirr dem ratio affirmativa, re negativa. TPartes vero integrales eius sunt duplices. s. vel prospinquae,ut prop5 maior, Sc minor,et cotib et remo Fis,ut sunt maior extremitas, Ac minor extremi tas, remediu. s. 5m et passo,et disso susti CS d insabat disci rutus. Na de oleo, de quo est sesa, pol demostra, Disci ri aliqrpria passo, kIa sit effectus dem rationas, cuius cocta costituis ex susto Sopria passione. Sed de demos ratione no pol demolitati passio. si sic demos recipit ecc. CDam negado minore: immo de sella Resposio. demourativo pol dem Burari passo,sic arguedo, Ois
syllircedes ex binis veris,oc immediatis notioribus, prioribus, causis la cocronis, est generativus vere scio
Sed demolitatio siue sylli demostrativus est sylti procedens ex pini veris, .ergo demonstratio est generativa vere sciae. In hac. n. particulari deductione, des
monstra passio selli demostrativi in c5i, qua circunslos mur p eius effectu,& ea de ipso p disione Wiri de m strativi demostramus. CQuaerebat insuper id e di Diaep. scipulus viris scia posterioristica utens, ge posterioris sica doces,snt unus habitus, vel duo. Et videbat s bi* non sint unus habitus, ua dcili est in principio corporis huius articuli m si sylti dem rativus cosideretur quanto ad suu usum,sic de eo non est se a. VPergo Φscia posteriorifica utes no sit ide habitus cu ea, ut d
7쪽
Responso. eens est. et Dria breuiter m sila posterioristica utens, G de poserior istica docens sunt unus habitus sin essenstiam findi uersos modos essendi consideratus, sicut d cm est circa principiti logicae de dialectica viente. et dialecti ea docete. Na unus 5c ide est habitus u coside racp respectu ad suas cas re quam ad suu usum. Sicuti deest martes ius cosiderat a respectu ad suas cas 2 principia,&u coli deras quantu ad usum eius quo ar
tifex in diuertit artibus uti . Posteriori sica. n. doces dr ista scia considerata in se s respectit ad suas causas, re principia. Et posterior istica utens det esse ea descia
consid erat a qitii ad suu usum inquantia. s. demostrastor viis scia sua posterioristica acusta in aliis sciet iis multipliciter dem rando,&in seipsa. tr Ad p timui gradmittit soro discipuli. CAd sed hi vel ad replicam discipulu inducta disn τ ille et acquirit sciam de deam Os ratione p demos ratione quanda particulare, cognoscit se hie vera demostratione ante acustionem vel in ipsa acustionestis, no adest sciam dem ratius praecedetem: sed lumine doctoris extrinseci. s. magis siti tale demostratione adducentis. Iut lumine doctoris intrinseci, va intelli agentis, ocet lumine primo suprincipio*,Ω lumine cognitionis termino* simplis cm. Vn no oportet in habeat sesam de demonstratione, ante G ea aegrat stra. D. S. in . 1. de Aia. lee. i . ubi se ait. Eode autemo se habet in scix aca sitione. Ho. n. acurit sesam de a principio intrinseco, du inuens toc a principio extrinseco dii addiscit. Vtrobi' aut reduci de potetia in actit ab eo,qirest actu. Ho. n. p tur. 1 men intelisi agentis statim cognoscit actu hina principia naliter cognita. Et du ex eis cocrones elieit 2 hoc, et actu scit,venit in actuale cognitione e sv q potetia sciebat. Et eo de mo doces exterius ei auxilia ad sciendii. Lex pncipiis addiscetis notis, deduces eu p dem rasti ne in cociones pus ignotas. Quod ade auxiliu hos
mecium no esset, si adeo esset pspicacis intelis s p seipsum fossit ex pncipiis notis coclanes elicere. Qusas de pipicacitas holla' ades fis plus δc minus. hcc ille. in a.du c Ad tertiu ddha et demiatio pol accipi dupla. Vnoil olet. insitam sinterion t,v333 resulata in tetioni. s. syllas coponit ex tribus xponi b', 5e tribus terminis. Et isto mo de ea no est scia, nech disso, nem et demiatio. 1 Alio mo pol cosiderari sed intentionalr: vi accipies do p illo termino simplici demiatio .no ude absolute sed ut e vox signatiua reisus is, qest signifieatu ei'. s. ut si psiat te sed I intelionis. Et isto mo demiatio non es ud coplexu .Et ut sic de ea e disso re sesar ut infra latius declarabit. 7 Ad qrtu ddis et si demiatio cos de re in sticulari, bia est corruptibilis,2 ut sit, de ea noest scia. Sed si cos dete in uri sic e incorruptibilis. Et Disci p. isto mo de ea e scia .c Cotta hoc arguebat disci p. Nacorruptis no5 corrupuncoia q sunt in no5,ut innuit vfis in Pridica metis: sed una sentin singularibus:eogo corruptis sui gularib' corrupun una. Et sic demos ratio in uri e corruptibilis, de ν piis argumentii pdii Respeso. Ouin suo robore remast. EDdhae malitide uti corrupi,cte aliud e aliud in vii corrupi. Corruptis. n. simputarab' corrupitvre fm ee qd habet in singularibus. No tra corrupit in vn.i. fm habitudine qua habet ad sua Dcipia essentialia,ec ad suas Iasiones. Licet. n. cocronis,deqescia pmo,&pseipm subm&pdicatusuerpria passio cormpa fm esse ex sitier se in manet necta habitudo unius ad teliquii, qua imediate saxat coelo demiata. Inde est et scia di ee si inpiternosve de quo inferius ad logii disputadu est. CAd ultimii dii re de demiatione pms intelio nati accepta no pothridem ratio,cta sic demiatio no pt te iusta cocioni , cu
ut sest tota dem Fatio includes duas pmissas Ac 1 patricosone, sed in si sex interionali sumas, sic pi ct mmcocronis. Et eius ut sic pol ee dem patio, ut patuit in responsione ad argumetu discipuli in corpore articuli. CS eouitur in . D. s. ubi supra extra uaganti : in hemio eiusdem. Articulus secundus.
sylla dem patiuo sit scia practica Ac non speculativa. Na illa sesa est practica q ordinas ad opus, ut patet. αν et a Sed ista ina ordina ad opus. s. ad dem pare, Marguere et limoi: ergo es ina practica. C Pisterea Logica est sesa praetica, ut probat Gradeus in principio
Logici sue: ergo haec scia est practica,ua inc practicae
ili Det ps debet esse practica,si ordinent ad eo de fine. CPraeterea sesa speculativa ordinas ad cognitionem veritatis eo3t,circa q versa non ordinas ulterius veritate cognita ad ipso. opatione: sed ina demiati ii ordinat ad modos demiandi, sic ordinat ad cognoscedit de eis veritate, et, veritate de eis cognita ordinat ad talm modo sit debita formatione, si est qda ipso* operatio:ergo haec scia est practica. cPreterea nullus halbitus, cuius finis no es actus pprius, sed actus alterius habitus pol dici speculativus. Talis . n. no ess gia sui, qirrequiri ad habitu speculatiuu . Sed scia huius lib. no h et actui prau u sit finis ei': sed ordinat ad intro ductione alia 3t Mahi ut dicit. D. S. in . i. Μeta. teris. ubi dicit et, qda vero scis inueis sunt ad introductiosne in alus scieti is sicut logicales. Et ibide in te. r. dicitu, inusitores Phie habebat et ea q sunt et ad eruditione neciam,sicut sunt scie logicales. ii no sp se Munti sed ut introductoris ad alias sesas. Haec ille, ut et Phs recedit. Meta erso Occ C Dicterea nullus habitus speculatiu' opas suu obm: sed haec sesa opa suu o5m. s. dem ratione: ergo xc .cSed in priu argui Na illascia est speculatiua,5 ordinat ad scire: ut patet. Σ. Μυtaph. sed hic scia ordinas ad scire. Finis. n. demiatios nis e scire,ergo est speculativa. C Rndeo dirin s hsescia no est practica, sed speculativa simpli. Pro cuius decratione est diligeter aduertedii Q qttuor coitiornes remue ad hoc q) aliq sesa,aut alius habitus sit pras cticus p m. D. S. in diuertis locis. Icritav pina e tastis habitus ordinet ad opus tanqῆ ad fine, innuit Phs. Μeta. &. D. S. ibide. trices codo eq)talis habitus ordines ad op' alterius poteris se intelis ad opus voluntatis tanque ad fine. Et hac codonem innuit. D. S. in pma sed . q. v. ar. i. ad pinu: ubi se aitu, duplex est opus. s. interius oc exterius. Practicus ergo vel opatiuuqediuidi speculat tuti dξ de ope exsteriori,ad qd non hiat ordine habitus speculativi. sedim hiat ordine ad opus interius intellectus,qmst spesculari veR. Hic ille sor maliter. inertia conditio est et talis habitus pure practicus re non mixtus ordine
ad opus voluntatis nasut ad extra exercitu & no elucatu ini. Et hanc conditione innuit. D. S. in prologo primi lasa*.ar. . in argumento. Σ. ubi sic ait. Ois a
ctrina e ad plactione vel quantia ad intelis sicut spoculatius, vel quantu ad effectu procedente in opus. Ocut practice. Id se ille. Et ibi de ad scdin sc ait, D lii, sulscit ad et sectione intellectus siti cognitione natem, ct affectus fm virtute acquista. Et ideo oportet esse alia sesam p qua intelli perficias quantu ad cogniti ne infusam,& affectus quantu ad dilectione gratuita.
Nec ille.Et ide inuit.D. S. inde Veritate. q. .ar. 4..c.Et in primo Sententiarum. di. v. q. s. r.3. . sc ait
permissone inuisbile fit ut honost in hoc mundo obiectius sis intellectu,& affectu,non aut essentia 4 Llide dicit opu . . q. t besto. q. io 2I. . ad P mu
K, Primum. Secundia. Tertium. Quarta.
8쪽
A dicit. D. s. m cognititio veritatis e /uplex. Vna pus
respeculativa. Alia aute cognitio veritatis affectivae rec. Et ibide. q. Id. ar. s. Et ho sni virtutes morales dρ si pit hon', no at sis intellectuales: ut p3 p a. a. q. . .a.ar. 3. .2. Quarta codatio est m talis habitus sit
immediate repulatiuus illius opis exterioris. Hac cos ditione tapit. D. s. in de Veritate. q. ia. ar. 4.vba scuit.No libet relatio ad opus facit intellectu esse pras cticii: sed aliqua simpli speculatio pol ee alicui remosta occasio aliud onera dii sciit vlis specula alam esse
immortale. Et inae sciit a ea remota sumit Occasone
aliud opandi. Sed intellectu practicii op eerxima regula opis: utpote τ cos de re ipsum opabile de tones opandi oc cax opis. Conat aut Φ oum fidei no est vestu Opabile: sed vehe increato: in qd non pol nisi actus intellectus speculatiui: vii fides est in intellectu specusativoq*uis si ut occasio remota aliud opandi: via etsbi no attribuis opatio nis mediate dilectione. Hscille formaliter. CCu ergo haec scia non ordinetur ad opus voluntatii exterius: sed ad diripendii actit tonis in suis opibus, ut in principio huius libri apbat. D. S. B relinutiit et haec scia non est practica. Sestur ergo
Notandu. est speculati uarilaois habitus vel es speculativus, vel tripliciter practicus,vt patet a Ps m. 6. Aleta. cpro ampliora at scientiam declaratione huius aduertendu est sm. D.S. in i maesse specu. parte. q. l .ar. vlti.ς tripli aliqua scia dr speculativa. nomo exple r e scita*rq non suntopabiles a. sciente: sicut scia de reb' naturalib' vel diuinis. p Sescundo His ad modu eosderadi, ut puta si aedificatorcosideret domu diffiniendo, vel diuidendo δε et eosiderando via pncipia ipsus. Gertio G tum ad fine. O . . Na finis habitus speculatiui es cosderatio veritatis.
ocu uo. niendo diuidendo ac resoluedo in sua imopia dc
cas, et cos deret ipsum citim eius tone veritatis c s
pnoscendς s obm eius in pticulari considerat si stopabale a nobis op5ne intellectus non in es orabile a nobis opsine voluntatis exteriori: ideo dicendu est
ς haec scia olbuι modis est speculatiua,licet fm quid possit dici practica. s. in Q tum cium eius est opabile atatam nobis omne intellectus sue tonis. Sed dicebat disci, o pullis. Opatio voluntatis exterior sue ad extra dicit: oratio trasens pietque est aliqua res opata. Si ergo ut ad ictu est reum tui ad hoc maliqua sela st practica ordine ad opus volutatis exterius sue ad extra sesC quererm prudentia non esset habitus practicus. Qde Ps m. s. Et hi D. S. in pmo Meta. patet seqla: Aa prudentia a hoc differt ab arte ua ars est de facta itibus a nobis q p Datione transeunterducunt.Pruden t v xo est de agibilibus,q fiunt pactione immanem
Ice ponuo te. CDicendia ad assumptu * non Ois oratio volum tam ad extra diopatio soli, transens. Sed opatio vos luntatis ad extra hic accipitur pro quacunq3 ollatio ne imperata a voluntate producibili ab eadem suis virtutibus naturalibus. Agibilia. n. producunsp operatione a voluntate imperata a naturalia pncipia hos minis. Via non oportet et prudentia si habitus spe culatiuus: sed e habitus practicus, scut re ars, ut p3. PD. S. Σ. Σ. q. 47.ar. Mad. 2. Vbi sc ait. Ambrosus de et
Tullius nomen prudentiae largius sumunt pro qualis hei cognitione humana ta speculativa se practica:*ι uis dici possit et ipse actus speculatius ronis Im Q est
voluntatius cadit sub electione consito: quantusuum exercitium per conseques cadit sub ordinastione prudentis. Sed quantum ad suam speciem rutcomparatur ad obiectum quod est verum necessariunon cadit sub consilao nec sub pindentia. Haec ille.
erAd primum igitur dicendum Q ut dictum est,licet Dii xc scientia ordinet ut ad opus intellectus: non ta men ordinatur ad opus voluntatis ad extra: unde nooportet psit practica. EAd secundum dicendum radeu, in hac parte derelinquit fontem sciensti videlicet.D. S. vi ex dictis patet. Logica enim est
scientia speculativa simpliciter secundum quid
practica, ut declaratum est. Non entin ordinatur ad
opus alterius potentiae m intellectus. CSed contra Ditis: hoe instabat discipulus. CNam Phylosophus inserato Metaphys ex sub Phulosophia Theotica solum comprehendit Phyloso lucam, M athematicam Neta physicam: sed Logica non est aliqua illarum trium: ergo Logica sue etiam haec scientia non est
speculatiua . CDicendum * duplex est Phylosor Respotitaphia: Theotica sue speculativa. RQuaedam est seramocinalis. WAlia est realis. Phylosophus autem primus cum si alti sex realis i sexto Aleta physicae dis uisit Phylosophiam speculativam realem in Phylossophycam, Alathematicam,oc Μetaphvscam. Vns de bene sequitur et Logica non si speculativa realis, non autem sequatur Φ non sit jeculati . cCom Diselmtra hoc iterum in sabat idem discipulus . TNam si Logica sue hee scietia esset scientia speculativa, ipsa contineretur sub Phylosophia speculativa sicut pars Esub toto: neque quaereretur propter aliud. Sed Logica non continetur sub Phylosophia speculativa, sicut pars sub toto: nem quaeritur propter seipsam,sed propter aliud: ergo est practica ec no speculatiua . Cuiustentetiae videtur esse. D. S. super Boe. de Trini. q. s. ar. i. ad. a. ubi sic ait. Scientiae speculativae, ut patet primo Metaphy. sunt de illis, quost cognitio qriturpa se. Res aut,deabus est Logica, no qruntur ad cos
gnoscedu pa seipsas sed ut ad adminiculii quodda ad alias scias in ideo Logica no cotine sub speculativa Phia pncipali scut ps: sed scut qdda reductu ad Phia
speculati trax ut ministrat speculationi sua in frumeta. s. syllas,di fiones alia linistrabus in scietus speculati uison digimus. Vsi scam Boe. in cometo sup Porphyriu,Logica nci ta est scietia. Φ scietiae ins mens tu. Haec ille formati. Ni eryo.D. S. velle τ Logicano si speculat tua: tu ua no cotinet sub I hia speculastiua scut ps,tu et ua res, deabus tractat, no qrunt peti. et ed dice du pino uti usrua. D. S. ibi loquitur de FP si a speculativa reali sub qua no cotinet Logi a se Stim si ops: sed reducti ues cuiqdda adminiculu inmiti parte P Logici etia in Phylosophia speculativa reali utimur argumetationibus,dimnib' demiationibus. Costinetur,tti ut ps lanitia sub Phylosophia speculati uafinocinali, ut d cni est. CDicedu. 2. . Logica pol cos e .
siderari dupli. TVno mo G tu ad suu usu. Et isto m5 'mino no qtic solu pa se, sed et pa aliud: non in pst aliud, qasit extra genus cotcplationis. ratio mo eosderatur
in se fm g e doces in ordine. s. ad suas eas. Et isto moqusritur etiam propter se, unde simpliciter dicenda est speculativa, ut etiam vult Augustinus de Ciuitate dei. CAd tertium dicendum s propter hanc ratiosnem coactus fuit Cradeus dicere Logicam esse ma gis practicam, Q speculativam, ut patet in princissio lue Logicae, ubi eam formaliter adducit. C Sed ecundum praedictas conditiones ad praxim requis stas, saciliter apparet ς ratio sua nullo modo conacludit. Quia licet ea, quae cons derantur in Logica
secundum eorum usum considerata, ordinentur ad operationem intellectus,no tame ordinatur ad opationem alterius potetix qi intellect'. s. ad opone vos
luntatis ad extra;quod tamen requiritur ad habitina
9쪽
practicum,ut declaratum est. CAd. 4. dicendum P propter hanc rationem x sequentem Petrus aureoli in primo sententiarum, res cotus in primo Μ et a physicae dicere conantur etiam q, logica sit magis discenda practica qi speculativa. Sed manifestum est .
ex dictis solvis sunt. Non est enim inconueniens pvnus habitus speculatiuus ordinetur ad finem alte rius habitus,tanch ad finem remotum. Similiterer go licet logica ordinetur ad introductionem aliarum
Masit ta ij ad ultimii fine. no in pp hoc debet dici pra cti ea. Tupmo ua scia debet denotari practica, vel 'e
eet introductio scia N,no lsi edet aliud finis eius in scire. Sed scire no facit habitu practim,sed speculatiuuetvty3.Σ. Metapby. Et no est intelligedin m Logica sit seia practica simptr,qsi ibi exemplificat. D. S. de sciestii, Logicalibus: sed bia Logica vies co siderata. s.fm applicatione ad alias scias est practica fm etd: re sumedo largo mo praxim. Et sic itelligit.D. S. in pmo Meta.& Ph, in. 4. Ileta. Logica vero doces stri pa setipsam. Io Logica est sim p r speculativa, Oc fm ud pras
ctica ut supius dcm est, ut et dicit. D. S. 2.. q. t. ar.
ad ultimu: ubi sic ait. In speculativis alia ronalis sciaest dialectica q ordinas ad inastione inuetiva, re alia est scia dem ratiua,q est veritatis determinativa. Haec
ille:igi Occ. zAd ultimii dicedu in ille habit', uopae
lausuum opatioe extrinseca volutatis e bfi practis.
No lsi op l ille sit practicus a opas suu olim opatione intelli sicuti e logica . si Verulfi licet intelli ope hiis dem ratiuuParticulare hunc. s. vel illu no tameop p se opereu in uniuersali. Vsi ro no cocludit. CVbi supra impii neter is hemio eiusde. Arti. III.
lis N no ronalis. TNa nihil est in aliquo pdica meto, ni si sit ens reale extra aram exris. ut patet p. D. S. in de Potentia. q. r. ar. s. Sed lisc scietia re qlibet alia ponte in plica meto silitatis in pma sper ergo haec scietia estens reale &p psis scietia realis. C Praeterea ille effect est realis cuius oes cax sunt reales: ila effectus debet sportionari suae cax. Sed huius scietis cax sunt reales. Na anima q est ca eius effectus finalis re materialis in qua huius Sc cuiussi bet alterius scietiae in realis: ergo haec set etia est realis. No aut pi ee aliq ca fotalis ipsius scientiae cu scietia sit forma, alias formae esset forma. CPraeterea illa scietia est realis cuius obm est ens reale: qa scietiae denominans ab oliis ea . 3. de Anima. Sed olim huius scietis est ens reale: ergo Occ. Proba tio medis sa olim eius est ens. Sed ens 5c res conum tun tergo os in eius erit ens, L per psis erit en, reale. CPrsterea, ab eo * res est, vel no. est oro vera vel falssa. Sed suum huius sciet ix qd est sylli dem rativus, Ptoro dr. Sullogismus. n. est oro in q abusda positis necesse est aliud p ea, fi posita sunt,euenire,ut p3 p P fimp mo Pri optet ergo ab eo, in res e vel no e, syllogismus dem ratiu' di vetus vel falsus. Sed scientia denomina vera vel falsa a veritate vel falsitate obi. Seu ergo vhaec scientia denominas vera vel salsa a re: Oc per piis
sulim eius erit res qda. IPraeterea cuiuslibet relati nis realis debet esse fundam Eni reale, ut p3p Phin. s. Meta. Oc P. D. S. in de Pote. q. 6. ar. vltimo,&penubtimo: sed rei o scientis ad scibile e telo realis,ut concedit Phs ubi supra: ergo fundamentu illius relationis G est ipsa scientia, debet esse reale: oc p si, hse scienstra est scietia realis. CSed in priu argui p. D. S. in lincipio huius libri, a dicit m omnis discursus ronis piisnet ad Plitam fmocinale. Sed haec scietia deseruit diis scursui r5nis ut ibi dubauergo e taeti a fmocinalis
I C Pr terea omnis, scietia directiva actuum ronis estronalis, ut suprarba tu est. Sed haec scietia est directi . ua actuu ronis. ut et supra probatu est sm. D-S-ς gQ sititia id. haec scietia est scietia ronalis. cRiideo dic edu τ scietia libri Posterio' est scietia ronalis, re no reali icti a i a. sc p . PNauni sunt proprii tates, q cosequunc sciestia roneos uvidelicet unitas, dignitas, distinctio, orado,oc nomῆ. Quaelibet ergo scietia denomina . s. vel realis, vel ronalis,ex suo sulio. Sed suum huius scienstiae quod eςt syllosi sinus dem ratiuus est ens ronis: ergo licc scietia est ronalis .cPrsterea omnis scietia realis sm Phin. 6.Μeta. aut e speculativa, aut activa, aut
factiva. Sed haec scieti a no est activa,vel factiva, ua in libet eau est practica: hcc aut scietia non est practica, ut supra probatu est: ergo no est activa vel factiva. Sis militer nem est speculativa realis:sa omnis talis e vel Phica, vel Alathema. vel Μeta. ut p3 p Plim ibidem. Sed haec scietia no est aliq illa ergo no est speculatiua realis: S p piis n5 est scietia realis. CPraeterea logica e scietia ronalis. ut ps p Augustinii de Ciuitate dei: ubi vocat ea scientia ronale: ergo haec scientia est rotnalis,cu scientia totius re piis ad id e genus scientias Lptineat. Ide et p3 p rones adductas pus in prium:q sin secunda. munia.D.S. in pmalectione huius pmi ut p3. to Tertia. declaratione ergo pcedentiu aduertendu est * aliqua Notadum. scientia pol dici realis dupliciter. Vno mo, H pprie. Scientiam Et haec tripliciter. TVno mo,sa ipsa est ens reale, Oc tile realem sic qlibet scientia est realis: O qlibet sit in pdicamelo dupliciaeci qualitatis. TAlio modo, quia est in subiecto reali. Et sic etiam quaelibet scientia est realis: quia quaelibet scientia est in anima sublue,qe ens reale. Tertio mo, ua est ab aliqca reali. Et sic et qlibet scietia est realis: sa anima est ca esticiens, finalis.ecet malis in q cui uti libet scientiae. xlio mo aliq scientia pi dici realis in
priri ius. s.ca ovi ualis est realis, siue cuius olim estens reale extra anima ex iis, re isto mo no qlibet scientia e realis. Sed aliq est realis, Oe aliq ronalis. Haee istic
scientia habet oum, qd est ens ronis, videlicet syllos gismii demiatiuii. Vsi haec scia dr ronalis proprie,&no realis. α Ad p mu ergo dicendu Q aliud est scitii a
esse ens reale, oc aliud est scietia esse scientia reale: sic aliud est idelitate esse reale,re aliud est identitate essererone reale, Ut p3 p. D. S.in de Pote. q. .ar. vlti. dis ditatius e ide, vel similis sibiapsi reala, re in talis idelitas,
vel similitudo, no est relatio realis: cu relatio realis restat duo extrema realia realiter distincta: vi m. s. lib.
cicto unitatis,no est nis nego ronis tua, Omnis . n. res spectus η est entis ad negone, vel ad no ens,no est niss ronis. Et ibide ad. sic ait.Vnu no importat negone nisi in ronclusi fm te magis se het ad poten. Q multitudo,in qua importa realis nego: fm qua res a re distinguis. Haec ille. e Ex ub' p; P ibi no accipit negorealis, qsi ipsa nego sit ens reale: cu nego sit ens ronis. Sed accipit ibi nego realis, ua est inter entia realia discens: hoc no est hoc M fm ea res a re distinguit. Ipsa in nego fis se e ens ronis . Similiter scietia qlibet estens reatriis qlibet no in scietia realis. Cui ' ro est sta scientia acci'it entitate a suo sutio inlissionis M a suis Ois.Sed τ sit scientia realis hoc het proprie ab olito suo, qa est ens reale. Et ua oum huius scientiae no es ens reale, sed est aliqd ens ronis, io di * est ens reale de pdicamelo qualitatis, no lsi est scientia realis. Mude diligeter memoris comedadu est. IAd. dicens dum Q ille effectus est realis cuius omnes causae sunt reale Sed hujus scientis no omnes causi sunt reales:
10쪽
quia causa obiectivalis eius non es ens reale. Vnde ratio n5 sequatur. Verula me bene concludit et harescientia est ens reale: non tamen in si scientia realis. d. a. dicendum negando minorem. Et ad proba tionem dicendum . ens in communi ut diuiditur inens reale,re ens rationis, non conuertitur cum re aut aliis transcendentibus: sed solum ens reale, quod est commune deo Oe creaturis: aut etiam decem proica. mentis. Licet ergo obiectu huius scientiae sat ens, Iocipiendo ens, fis ς est coe enti reali oderata rationis, non tu es ens reale: uti no oportet et sit res qdagprie dca. s. a rat' rata ratu. CA d. a. dic edu et aliud denos minant ab aliquo reali dupli. TVno mo lassi a ca res mota .Et iso mo non opa m illud denominatu sit reale Sicut genus Salas. r. intentiones denominatura suo fundameto remoto qd est res extra anima, ta*i aca remota: non trapphoc pa ιν pen' sit ens reale. Et istonio selli demiatiu' denominata re extra anima
exiite. Via non op3 τ sit ens reale. Alio mo alio de nomina ab aliquo reali tam a ca xxima: sicut sui prismae in tetiones. Et iso mo opa v denominatu sit ensreale. Od ultimu dicedu est primo ad maiore et qlibet scietia est res reale, & est relationis fundamentureale:licet non dica scientia realis, via arguinctu prς supponat salsum .er Dicedu. r. ad minore ire licet relascietiae realis ad scibile te ale si relatio realis, inrelastio serentiae ronalis ad scibile qa est ens ronis, no opsς sit relatio realis, ua ad hoc s aliq rero sit realis opav heat extrema realia: θcetia reati dissimcta. Cu ergoicibile huius scietiae qa es sulti dem rativus si ens ronas,oc non ens reale ideo relatio, quae est huius scientia ad tale scibile non est relatio realis sed ronis timcVbi supra extrauaganti in pro hemio eiusdem. Articulus. IIII.
tia non sit iudaea tum sed inuentiva tis .cNa iudicauptinet ad sapientia. sapientis. n. est iudicatervi pa perurun primo Metaphy. sed haec scietia tio est sapieti sa sapietia in domi spus sancti infusum: hie aut sciestia acaricct no infudicivi infra ibat Pss a Platone. ergo non est iudicativa. CPraeterea sapietis es considerare altissimas cas: ut probat Phs pino Aletaphy. sed lixe scietia no eo siderat pmas ὀc altissimas cascuhoc planeat ad pinu Plim: ergo haec scietia non est lapientia reppias non est iudicativa. C Praeterea iudiscatius h reii certitudine seire in ut dicit Pssin Poli,
icis,& υ dicat. D. X inihemio huius: hse aut scierra
non est certa sed fallibilis ut patuit a demiatione Zenonis v voluit probare qdratura circuli multipli des ficies: igi oce. CPraeterea ille hia iudicat,il omnia nouium pri 2 Phm primo Ethicov. Sed ille, qui ha hanc scientia, non omnia nouiti ergo no bia iudicar,oc per sis hsc scietia non es iudicativa. CIn arsum argutensi s. in lectione dicete, Aliis ergo ptibus logicae pter missis ad psis intendendu e circa stem iudicati uari,ut tradas in Iab. Posterio3t Analeticom. ERndeo dicedit Q hecina e iudicativa. Qd se iba fm.D. S. elicitive in lectione prima. TNa cu iudiciu de re aliqnon habeas m si eu certitudine scientiae, certitudo at scientiae heri non possit nis p resolutione effectus in sua principia se cas, semur m illa scientia erit iudicastiua,q est resolutoria, siue q docet resoluere aliud in sua principia, re eas: sed haee scientia est huiusmodi, resoluit. n. necessitate pntis in sua principia, ut ps per
Hilibet dein ratione sp udr ua p ea demias habitudo passionis ad subiectu ee vera scam. La dissonesu hir ergo h sc scientia es iudacativa. Ide dicat. a. secvds. q.
3.ar. 4. in corpore: ubi sic ait, In speculatiuis demεa Dua scientia di iudicatiuar in*tum p resolutione in prima principia intelligibilia de veritate inusitorum dis udica haec ille. etSed instabat discipulus: na febricitas vinii dulce iudicat amast. Et isi cosat m non rersoluit illud in sua came ergo in sum cienter dietu est miudiciu hrcu certitudine scietiae presolutione adi nscipia .cPraeterea iudici sistinet ad voluntate cum iudica do aliqsi us peccanponi aut in volutate est. Sed haec scientia non est in volutate, sed in intellectit: cust habitus intelle&uus,igi non es iudicatiua .c Diccdu primo ς duplex es iudiciu . TQ ada est iudiciu salsum: scutiudiciu Zenonis de quadratura circuli. liud es iudicium veχ:8d illud est triplex. TQdda est imperfectu: scut cu vetula iudicat de pluuia. Et tale no nabe semper per cam sed p similitudine aut per coiectura aliqua. TAlii A est plictu. Et tale habet re soluendo ad eas proximas. RAliud essectissim v. Et tale no pol haberi nis p te rone usi ad primu prinicipiur hic at loumur de iudicio vero placio. Iudiciuaut febricitatis est appens & no existensrusi ro nulla. cDicendu .ας iudiciu apphensionem ronis consesuturi ad qd seatur volutas aliqsi deliberata, aliqsi vesto no deliberata. Et sic ipsum iudiciu stinet principaliter ad intellectu: sed p .dda cocomitatiam stinet ad voluntate: ita Loe actus voluntatis seettur iudiciu de re apphcsa. zSed hic replicabat discipulus. cNaiudiciu est actus iustitis: ut probat.D. S. I secitds. q. O .ar. i. In corpe, sed iusitia essentialiter est in voluntate: et so iudiciu es actus voluntatis. CDicendu miudiciu importat recta determanatione: uti iudicium pol cosderari dupliciter. RVno mo fis propria i positione nominis ut pro recta determinatione iustoria. TAlio mo coiter his in transatu est ad fgnificamdu re ta determinatione in Ouscunque rebus ta syeculativis G practicis. Primo mo accipi edo iudiciu,tuc pol esse alicuius dupliciter. TVno mo tanq3 virtutis proferetis iudiciu . Et sic stinet ad ronciua diffinire, vel dicere,aut affirmiae,ptinet ad tonem. Et sic e ad prudentis. p Alio mo pol ee alicuius ta* virtutis dis sponentis aut inclinantis ad recta determinatione:&isso mo est ipsus voluntatis, & est albas iustitiae. Sed accipiendo iudiciu ut dicit determinatione recta in specusabilibus sicut in pronosito: se est ipsus r5nis tam virtutis proserentis se habitus intelle ius tan*virtutis disponentis re inclinantis. Haec ola eliciti ue.D. S. in . 2. secudae ubi supra. Sic erso iudicare de desmostrabilibus stinet ad tone Se ad hanc scientia: via relinatur u est iudicativa. IAd primu ergo dicenduv contingit alique iudicare dupliciter: ut dicit. D.S. in prima pie. q. i. ar. 6. IVVno mo p modu inclinatios
nis:scut u h, habitu alicuius virtutis dato Φ no heat sciam de eo,hti in iudicat de his, qus ad illa virtute a
Ianent. Tmao mo 2 modii cognitionis: sicut u habet scietia virtut dato π no si vortuosus, bene tame ius dicat de moralibus. Turimo ergo mo iudicare ptinet
ad sapientia:qes donuspus sancti. Irscdo vero moiudicare pol intelligi dupla. V Vno mo uti de Oibus spatibus. Et sic stinet ad Metaphy. R Alio mo spati. . de demostra bilibus .Et sic ptinet ad hac scientiam. WEx quo pa m haec scientia pol dici sapientia no sinpliciter re uti sed in genere. l. demourationu. CEt Pnoc patet sola ad. Σ. ua sapientis smpliciter est altissimas causas cons derare. Tamen sapientis in genere est considerare cas in suo genere comphensas: ut p3 P
Mutetia adductum es in primo Metaphy. q. 7.ati