Compendium medicum practicum per fasciculos distributum

91쪽

IAN PROFLUID GENITALI is

calorem circa perinaeum , foeni inae dirca Vul-Vam pex cipi sint: uterque sexus veneri indulgere non possunt sine dolore. ruHaec qui ad amussina tenet omnia , facile Gonoi rhoeam a Leucorrho ea feminarum distingueti, in raesertim si attendat materiam in suore albo e vagi ny ef fuentem non nisi tractu tempoxis & quidem iii cachecticis & scorbuticis acrem aut vi dem fieri, in gonorrhoea virulentre autem sidiim , inem

re post tertium aut quartum diem abi infectione vel ad summum post is dies talem esse.' Vt obiter autem dicam , quo serius ab illisectione erumpit, eo pejus. In principio materia Vi cida est, dein tenuior prodit halid cum ingrata titillatione glandis, selistha vero sub finem creticescit uti fit in catarrbo maturescente.

*. Gonforrhoea spuria aliquando exes pit virulentam, diuturnam repetitamve saepius maleVe curatam, mitismate vene1 eo quamvis eratincto,' neque raro post i drargyro sim, ex ero - sione ulcusculovo furethrae relicto. Tum que se

quitur stranguria sa bissime vel e tumefactis pro statis & glandulis Cbti perianis, vel ab urethra

per callo litatem angustata, vel demum per enatas ibidem carunculiis quamvis de harum existeritia plurimi dubitent. Urina effuit saepissime bifido rivo.

f. I 68. 'Cura gonorrhoeae benignaee simplicis instituitu abiliuentia a coitu , ab alimentis acri.

92쪽

8o CA, XXVI. DE GO RRROTH

bus; psilinus spirituosis, vitiosis, callae ' cho. coiadae, cerevisiae sortioris, substituendo ejusto eo aquam' simplicem frigidam, serum lactis,

corpus modice exercendo ; exhibitisque cortice peruviano, aquis mineralibus, aqua calcis cum lacte; balneum frigidum marinum adhibendo, injectione stiplica OQ. Iet. utendo. In spuria post virulentam restitia laudatur catharticum' ex rheo saepius repetitum, epithemata frigida aPplicata. Fonticulum aperiendum in crus suadet A LxN; hic a quibusdam commendatur etiam tinctu A

canthariditim.

I 6 . . In Gon Orrhoea virulenta, infammatio praecavenda, munditiei studendum, diae. ta refrigerans obseryanda, Xenae sectio ergo necessaria saepissinae in statu plethorico; dein laxantia vel cathartica fallias lotius .guam drastica& mercurialia exhibens a iiiiii in ulum enim nimis augent. Neque omniS gOn0rrhoea Virul*nta Venerea est, neque per se fa ite inluem transit nisi intempestive cohibita, . ih aliquam mercurialia poscit, non est ratione. IJuxus, sed Tatione. symptomatum 9. I6 l. enumeratorum, quae ei cle 'ijunguntur & de quibus futius in alio l9ςo. Propotu ordinario sit decoctum lignorum, ptisana hordeace . . Membrum balneo tepido ii 'mergendum; injectiones quoque tales niaximi usus

quidem in Gonorrhoea virulenta sicca. Diuretica fortiora haud immerito damnantur, mucus enim qua naturalit*r: urethra oblinitur, sic expel- ilitur.

93쪽

lius audiunt & scopo semper adaptata inveni, ubi nulla symptomata Venerea. Aliter enim pilulis balsamicis No. 14. frequenter usus sum felici

cum successu.*. 16s. In remediorum usu persistendum, donec fuXus sponte fere cessat; intempestive enim inhibita Gonorrhoea lui praebet originem. EMostolim in frontem eminuisse a gonorrhoea recenter suppressa, complanatamque iterum re suente gonorrhoea, hac denuo retenta luem perfectam consecutam suisse, certum est. Ophthalmia venerea in uxu gonorrhoico suppressis observata saepius fuit, eaque sanata hoc ipso vel sponte vel arte, scilicet insitione materiae gonorrhoicae in penem restituto.CAP.

94쪽

CAp. XXVII.

DE LEUCORRHOEA SEU

eucorrhoea seu suor albus dicitur, pituitosae albae inertisque materiae per uteri vaginam excretio, quo distinguitur a gonori hoea virulenta , qua liquor faVus, viridis, acris cum dolore partium & urinae ardore per pudenda eX- pellitur, uti capite sit periori dictum, minime tamen negandum, materiam est uentem aliquando, trai' u quidem temporis in cachecticis, scorbuticis praesertim acrena , coloreque variegatam feri in Leucorrhoea, atqui in gonori hoea Virulenta statim ab initio habetur talis. Praeterea &menstruationis tempore suor albus ut plurimum minuitur, non rita gonorrho ea. Praeter profluvium lumbago adest gravativa, facies est pallida, respiratio dissicilis, appetitus deletus, pulsus par-VUS, nausea, nec non Vomitu S torquent, ur na est crassa, turbida, mucosa, interdum vero limpida, tenuis, palpebrae intumescunt cum circumferentia livida siti, oculis. Pedes subinde tument &alvus constipatur. . 167. Leucorrhoea refractaria vigorem omnibus functionibus adimu &sterilitatem indu-

95쪽

cit. Qtio dii concipiant aliquando foeminae, rachiticos procreant infantes. Vaginae quoque saepe assiciuntur prolapsu ; inde viris molesiae, immo& perosae tales mulieres. Oculi sunt tristes &concavi , saepiusque in hydropem hecticam &phthisim transit.

f. I 68. Causae proximae quaerendae in partium nimia laxitate, humoris seroti abundantia,

neque raro in nimia vasorum rigiditate, humorumque densitate, uti R summa nervorum mobilitate & irritabilitate. Causae vero remotioreSpetuntur ex obstructionibus, varicibus, ulceribuS, scirrhove uteri, vitio haereditario, debiliori corporis fabrica. Dantur vero quam plurimae Causae occasionales, quae in praedispositis praecipue Leucorrho eam facile producunt. Escμ- lenta scilicet crassa, filsa & fumo indurata, Vita otiosa, tepidcaeum ab hisus, aer humido - frigidus, inde en demica sere foeminis batavis; epidemica aliquando visa in simili aeris constitutione Vrati flaviae. Tum & somnus & vigiliae nimis eXc dentes, exercitium immodicum & quies iterum

nimis protracta, educatio moli is delicata, e cretiones regulares suppressae, lactis repulsio, inde matiles non lactantes huic morbo obnoxiae Neque raro ex alia oritur metastas. Militant quoque inter causas procatharticas ab ortus &coitus nimis frequens, inde meretricibus valde familiaris assectus, tum & pessiiria ad uteri pro Upsum cohibendum adhibita. Ex animi assecti-F a bus

96쪽

bus moeror dixiturmis, clandestinus, huic morbo gignendo quam maxime favet, inde viduis, vetulisque proprius fere morbus. Puellis ante menstruationis negotium quandoque accidit f. 169. Morbus refractarius est valde. Cura tamen instituenda in plethoricis venae sectione in brachio , quae Vero in cae lecticis vitanda Caeterum humores superfilii partim evacuandi

partim derivandi. Cui scopo inservire possunt purgantia mercurialia, rhabarbarina. flanetica S quidem repetita uti a quibusdam laudantur, cauteria in crure. Dein solida laxa roboranda, huic usui commendantur balnea frigida, quae in sum ma debilitate, primo tepida sint, sensimque ad frigus redigantur. Ubi vero rigiditas nimia peccat, tepida semper praeserenda; injectiones ex vino

rubro, aqua calci S. Medicamenta, vinum medicatum No. is. bis aut ter de die ad unciaS tres, tum& pitulae No. 16. Monendum tamen, ne intempe'

stive aut cito nimis suppi imatur hic fluxus, inde enim infinita mala oriri posse certum est. Valent quoque aquae minerales, Pyro montanae praesertim. Sussitus uterini quoque ex partibus anaticis gummi guajaci, o libaui, mastichis, ligni aloes bis de die usurpati minime contemnendi. In diaetiuvitentur lacticinia, sim Etus acidi, farinacea, pinguid, potu S cassee, theae, cerevisiae. Exercitium modicum multum prodest, coitus nimiuS nocet.

97쪽

DE EPHIDOROSI SEU SUDO-

udor continue manans, quo inde debilitetur corpuS multum, sudor morbosus est. In corpore sano nunquam adest, nisi ethzcidentaliter, facileque cessante causa, accedente que quiete &aeris refrigerio sedatur. Morbosus vero arguit humoris serosi abundantiam , sanguinis dissolutionem , pororumque cutis nimiam laxi

tatem.

f. et r. Est ergo sudor accidentalis, symptomaticus , criticus & codliquativus , iterumque est habitualis, constans vel transitoriuS, parti R-lis vel universalis. Accidentalis oritur a vestimentis stragulisque auctis, medicamentis, alimentisque potibusve calidis & spirituosis cubiculi & aeris calore, amotu validiori. g. I72. Symplomaticus fit in initia quorundam morborum acutorum S catarrhalium, diebusque paribus & non criticis. Seorbuticis familiaris etiam est talis sudatio morbosa & symptomatica, qua nihil a morbo detrahitur, neque inde magnum levamen. In L pothymiis sympto ma-

98쪽

ticus quoque est sudor sincopalis sirigi duς. Criticiis est, qui in morbis acutis die decretorio, universalis, callitus, aequalis per totum corPUS. eX- surgit, praecedente rigore Pulsuq He exit cente mouli &undoso, subsequenteque omnium symptota tum levamine. In fine parOXFSmῖ febrium inter mittentium, paroMsmum latuit, febrim ipsam vero non flanat. f. 173 Inter criticos sudores rece Iasendus mihi videtur ille anglicus, pestis species Anglis aliquando epide mi Ous, nullus vero aderat bubo carhunculusve aut exanthemata, languebant vertacum capitis dolore, pulsu caelari & inaequali. siti inexplebiti, anxietate circa praecordia, respi- ratione cita & laboriosa Sudores per 24 horas quod fere tempus erat morbo constiti ritum, fuebant copiosissimi distulissimi; a sudori s suppressione minima, mors stratiam sequebatur, cardiacis & sudo riseris tractatus bene succedebat morbus. Vivum hic optimum erat remedium k.r74.. Similis ei videtur assectus Gallis la Suetto dictus, in quo praeter sudorem profusissimum, adsunt pruritus cum rubedine inflammatoria totiuS Corpuri S sudaminum, apularum ulcerosa rum eruptione, oculi splendesit, pulsus est du-

99쪽

sAU SUDORE MORBOSO. g

rus, & ad aliquot dies eXtenditur morbus. Regimen frigidum, alvus libera hic quam maxime

quadrant.

I s. Colli quativus est sudor, qui nocturno tempore oritur phthisicis praecipue circa frontem & collum, quo & multum debilitantur, ut,

teri USque consumuntur. Saepe talis sudor nocturnus habitualis adest sine febri, aliaque causa evidenti & absque ullo sanitatis detrimento In quibusdam talis sudor nocturnus sit post coenam nimis lautam, obserVante UiPPOCRATE.*. i76. Sunt qui sudore partiali molesto ma- Duum , sc. pedumve olenti & alarum laborant non .sine societatis incommodo, qUique naagntiua damnum capiunt. Si hic sudor casu vel arte supprimitur vel emanet, aeque periculosum sciret, hunc si idorem adstringentibus repellere velle; quam sanitatis tuendae causa , uti quibusdam mos, sudores excitare in Laconico. Sudar enim sanis non necessarius, immo noriuS.

177. Sudor omnis debilitans, frigidus, par ticularis circa frontem & collum malus, caeterum solida relaxat, cutisque spiracula pervia &patula facit, humores reliquos incrassat, sun-

100쪽

g3 CAp. XXVIII. DE EPHIDORO c.

etiones laedit & turbat,inocetque magis quJm ulla alia excretio. f. I 8. Sudor morbosus oppugnatur a lecto surgendo caute, in lecto se leviter tantum tegendo, aerem frigidiusculum admittendo , potum acidulum aquosum cum pauco vini rubri, nitrosum bibendo , balneis & lavatio nil us frigidis prudenter subinde utendo pro tono fibrarum firmando, aquis martialibus usurpatis. Nocturnos post reconvalescentiam depellit SYDENAAM vino Malvacensi. In colli quativo phthisicorum laudat BARBUT trochiscos agarici ad grana duo in vehiculo hora decubitus. i79. Sudores habituales & partiales manuum &c. summa cum cautela derivandi, non supprimendi sunt: non enim sine noxa turbantur; palpitationes cordiS, nodosam podagram, lapidosam arthritidem, raucam ac suspiriosam vocem , asthina siccum cum tussi arida rebelli, totius corporis osseam quasi maciem, vertiginem, ophthalmiam, epilepsiam aliasque tragoedias, mortemque ipsam a tali suppressione secutam reserunt authores. 'β. 18o. Vicaria instituatur evacuatio huic sudori molesto, alvi duistio scilicet repetita, sonticulus