Christiani Wolfii ... Elementa matheseos uniuersae : Tomus tertius, qui opticam, perspectiuam, catoptricam, dioptricam, sphaerica & trigonometriam sphaericam, atque astronomiam, tam sphaericam quam theoricam complectitur

발행: 1747년

분량: 700페이지

출처: archive.org

분류: 수학

541쪽

,3 ELEMENTA ASTRONOMIAE. Para H.

Obsertiatio prodiret Denique gener u Dn. de T s CAIRNHAUsEN Dres dae per Tubum I 6 pedum paulo ante initium Eclipseos in limbo Solis , ad quem Luna appellebat, tremorem observavit, qualem etiam in ultimo digito advertit, cum jamjam obscuraretur. ΚEPLERUS( a refert, smilem Annulum An. I 6O S. mense Octobri Antverpiae Neapoli fuisse observatum, cum Sol prorsus desceret: SCHE INERUs vero perhibet (b , Aia. I 628. d. 2s. Decembris

in Eclips Solari circa Lunae limbum tremorem fuisse observatum, qualis ab HEVELIo quoque in nonnullis Ecupi bus deprehensus (c). Cum An. I IS. d. g. Maia Eclipsis Solis in Anglia esset

totalis Annulis quoque circa Lunam Londini observatus: immo in totali obscuratione fulgurationes momentaneae in

medio disii Luna tis ab H ALIXIO SI N. DE LO UTILI E , qui Eclipseos observanda gratia ex Gallia in Angliam

OBsERVATIO VIII cs i. Puando Luna Solem occidentem mox sequitur, exigua bo pars flendet : quo longius vero a Sole recedit, eo majorem partem Lumen occupat , ita

ut I SO. graduum intervaleto a Sole d Fans. plena facie fleeat. Omprimum vero ulterius progressa ad Solem rursus

accedit. Lumen sensiim sensimque descit ,

nec Soli vicina omni de iuuatur. Puam tu Luna cresit, pars lucida occidem lo) In Libello de nova Stella Serpentarii C. ,s. s

ti obvertitur is quamdiu decrescit, Orientem reficit. Paulo ante es paulo post congressum cum Sole pars quoque obscura debili quadam lucula perfusa instar

nubeculae pallet.COROLLARIUM I. 3 6. Ea Lunae pars constanter splendet, in quam Radii Solares incidunt. COROLLARIUM II. y . Telluri nostrae Luminare magnum est, quia Corpora terrestria distincte videri facit (s. Optic., OBsERvAT Io IX. 38. Luna interdum talo sereno Lumen omne amittit, quando plena facie Plendere debebat , tumque discus obsim

rus ab Oriente versus Occidentem promotus , eam obtegere videtur. Omnibustero in Terra locis eadem Lunae pars

obscurata videtur , ct Luna vel in ipsa Ecliptica vel prope eandem deprchenditur. COROLLARIUM I. sy. Quando Luna plena facie splendet; intervallo I 8o graduum a Sole distat (s Ass). Sed quia Sol in Ecliptica haeret (F. 1sq), Terra in oppositum gradum Eclipticae, hoc est, in 18o a loco Solis num ratum , Umbram projicit (S. ias Optic.). Cum adeo Luna prope eundem gradum deficiat (s. y8 ; eam Lumine privari phtet quando Umbram Terrae ingreditur. COROLLARIUM II. So. Qtioniam itaque in Umbra Terrae Lumen Lunae deficit, id aliunde, nempe a Sole (F. sis G, recipere debet. COROLLARIUM III.

St. V ide non mirum, quod ubique Terram in eadem Lunae pars obscurata

videatur: est enim vera Luminis privatio

542쪽

Cap. L DE NATURA

COROLLARIUM IU. 62. Lumen adeo Lunare in omnibus locis eodem modo deficere observatur. OBsERVATIO X.

63. Interdum Luna Caelo maxime sereno prorsus diaparuit, Stellulis sexta ac septimae magnitudinis licet conficuis , ita ut nec per optima Telescopia detegi potuerit. Hoc Phaenomenon observavit

multis Iesitis Bononiae, ac plurimi pa se sim per Bataviam Lunam evanescentem admirarentur ; Venetiis ac Viennae in Austria confectui observatorum se minime subducebat sid). Luna A. ITOS.d. 23. Decembris de ciens in totali obscuratione Arelati fulva ct fusca, Avenione contra rubicunda di transarens , mn secus ac st Pseudor Solis quodammodo transareret , Massilice vero pars omtaurum respiciens subrubens , opposita

valde obscura cernebatur, tandemque ultimo in loco , Caelo quamvis maxime

sereno , prorsus disparebat e . Simili

Eclipse iotali, A. IT 2y. d D. Aug. rubedinem Lunae de cientis adeo transparentem observavit, ut non modo maculae majores obscurae per eam conspici posisent, sed etiam maculae minores is idae in ipsa umbra aliquem splendo em retinerent. Color Lunae rubicundus versus centrum umbraicum atro colore mixtus

erat, ut circa idem nigrior quaedam macula appareret, quae versus umbra

COROLLARIUM I. 6 . Quia eodem tempore diversi notantur in Luna colores, immo alicubi nulli (S. 63 ; colores illi Lunae proprii non

sunt,

COROLLARIUM II.

6s. Quoniam in nullo corpore cernuntur colores , nisi quod Radios vel emittit , vel reflectit (s. et Optic.); Luna in Umbra Telluris eonstituta lucula quadam adhuc resplendeat necesse est. Quare cum Radii in oculos Observatorum per Atmosphaeram transmissi in ea refringantur ( V. 33q , Lumen autem per Refractionem in colores mutari possit (s. 18s Opt. ; Radios Lunares in diversis Atmosphaerae partibus diversimode refringi necesse est. Colorum ergo diversitas a diversa constitutione Atmosphaerae diversis in locis pen

COROLLARIUM III.

66. Radii Solares cum in Atmosphaera refringantur (s. 33 ), Unabram Telluris trajiciunt e Luna igitur in eadem constituta eosdem reflectit, adeoque pro diverso Atmosphaerae a Sole collustratae statu, multo vel exiguo Lumine in Umbra Telluris gaudet, & quia Radii Solares per Refractionem in colores transmutari possunt pro diversitate Refractionis varios, Lunam diverso tempore eodem in loco diversis coloribus tinctam cernere licet. S C H o L I O N. is . Colores adeo Lunae desi lentis praedici nequcunt, nisi Atmosphaerae consitutione tum in loco obserυationis, tum in locis, in quibus Sol oritur di occidit, cognita atque per ecta. OBsERVATIO XI. 68. Oculo non minus nudo quam armato partes quasdam obscuriores rei,

Hl,li a quis

( In Observat. Astronomi selcctior. A.

editis, P. ii h

543쪽

ELEMENTA ASTRONOMIAE. Para II.

COROLLARIUM IV

a. Maculae novae umbris corporum

g. HEVELIUs (a di tactis oleuisse expertum scribit, licet Caelo exiclente undique satis sereno , ut Stestula, sexta

Reptimae magnitudinis animadvert re potuerit, in eadem Lunae altitudine atque elongatione a terra, dato insuper uno eodemque egregio Telesopio , Lunam e usique maculas non omni tempore aeque

lucidas frena, Spersicuissbi apparuis

se ; sed alio atque alio tempore longe lucidiores , clariores , purior que visas esse.

COROLLARIUM. Tq. Ex circumstantiis Observationis Ilisquet, rationem Phaenomeni neque in Aere nostro , neque in Tubo, neque in ipsa Luna, neque in oculo Spectatoris, sed in aliquo circa Lunam existente quaere dam esse

vit.. Auram Saturni, Jovis di Fixarum a Luna occultandorum prope limbum ejus sve illure natum , sive obsurum ex Cy culari in Ovalem fuisse transi nutatum :spius etiam in aliis occultationibus nuniam gurae mutationem deprehendit. ΚIMC H a b s stius sc) fatetur, cum A. ITIO. d. Iv. Sept occultationem Veneris a Luna observaret , se per Tubum I S pedum distincte animadvertis mutati nem Aura Veneris , cum proxime ad

Lunam accederet. Cum etiam antea

cc In Observat. laudatis P. 32.

quis in Luna observarum , quo Maculas appetetant : per Telescopia autem

Tab. V. Lunam cresentem vel decre centem contuentibus patet, in maculis lumen aequaliter terminari , in partihus autem lucidioribus terminum Lucis es lineam lexuosam ex arcubus convexis es concavis dissimilibus compositam. Notantur quoque partes quaedam lucidiores per

ti suriores hinc inde disersae est parti

culae a parte illuminata avulsea su ultra Amitem illusiinationis conclitura passimilliminatae comparent, aliis intermediis adhuc in tenebris conclitutis ; immo prompe maculab di in ipsis maculis cliusnodi particula frequenter observantur. Printer maculis autem antiquis observantur adhuc aliae variabiles , nudo oculo inconsicuae , quas MaculaS noVas appe

Iant , Scit semper oppostis est hinc circa

parses , quae in Luna cresente citius illuminantur. in decresente tardius intermediis Lumen amittunt, in orbem redeuntes, nunc majores, Doc minores COROLLARIUM L cis. Omnes partes a Sole aequaliter illuminantur, utpote quali intervallo ab eodem remotae (S. 8T Optic. ): sed aliae tamen aliis clariores , aliae vero ObscurioreS -: ergo aliae Radios Solares copiositas aliis reflectunt, adeoque heterogeneae sint necesse esti

COROLLARIUM II. TO. Qilia terminus Luminis in macia iis admodum aequabilis (s. q68 ; superficies earum aequabilis est. COROLLARIUM II I. TI. Partes, quae a Sole citius illuminantur aliis vicinioribus , quasque Lumen . Solis tardius iterum relinquit , altiores quoque sunt reliquis, seu ultra reliquam Lunae supelficiem eminent,

544쪽

p. I. DE NATURA SOLIS AC LUNAE.

dimidiata fere appareret, e T cuspides circa marginem l .unae evanuisse ex diseram Veneris fere Ellipticum , sed male

terminatum apparuisse, non prope marginem vitri ocularis , sed in imo e ui centro. Simili pro in modo Sta es Luna

in Horietonte vaporoso orientes occidentes non Circulares sed Elliptici apparent. COROLLARIUM. 6. Cum ipsa Experientia satis constet , Solis & Lunae figuram Circularem in Ellipticam mutari propter Refractionem in

Aere vaporoso factam ; haud obscure colligitur, tunc temporis, quando Stellarum a Luna occultandarum figura Circularis in Ellioticam abit, densam circa Lunam extitisse materiam , per quam Radii Stellarum trajecti refracti fuerunc: in aliis autem casibus, ubi nulla figurae mutatio laeta , eandem rursus abfuisse. SCHOLION I.

TT. Hoc Phaenomenon comrerode illuseratur sequenti Experimento. Parieti interno basis cujuscunque siυe Plano, stoe conDexo. De Concavo , paucula cera assigatur Circulus chartaceus : Aqua assusa , ut radii ex ea in Aeremarat euntes refringantur , antequam ad Oculum obliquius Circulam rejicientem deferantur, figura circuli in Ellipticam mutata deprehendetur.

T8. Cum A. ITI s. d. 28. Sun. occultagio Veneris a Luna ncta pari si is obserDaretur ;DE MALi Zisio , CAs, INUS MARALDUS , neque in figura, neque in motu , neque in colore ullam animadverterunt mutationem et assDE Lo Uv ILLE, DELis LE Jfilaior c HAR- DELONI Us colorem prve Lunam admodum

sensibiliter immutari Diderunt, quod his contradicentibus Refractioni in Lente fastae illi attribuerunt (a . Meretur adeo Phanome

non attentionem Obserυatorum in poclerum. ut tandem extra omnem controraemiam po

natur.

Lunam esse densam seu Luci impe viam & per se opacam , ex superioribus jam manifestum est S. 3 . Pa

tes autem aliae aliis depressiores sunt, aliae ultra reliquam Lunae superficiem assurgunt (S. pi) notabili admodum i tervallo , eaeque satis longae ac amplae, quia ex tanta distantia , qua Luna a Terra abest, videntur ( S. 2I 2 Optic.). Sunt adeo in Luna montes ingentes &valles admodum profundae. Porro in Luna dantur tractus ingentes superficiem prorsus aequabilem habentes & minus Luminis reste fientes (S. 68 ) ia-

re cum corporum fluidorum superficies CX naturae ipsorum. necessitate sit aequabilis, eademque corpora, si fuerinti perspicua, magnam Radiorum parto miransmittant, pauciores reflectant; mamculae Lunares antiquae corpora fluida &pcllucida sint necesse est, hoc est, cum constanter eaedem deprehendἀntur , maria. Dantur adeo in Luna montes, valles & maria. COROLLARIUM LASO. Partes adeo macularum lucidae,

quae observantur (g. 68 j, insulae sunt ac peninsulae . COROLLARIUM IL St. Et quia in iisdem maculis ac proin pe earu iidem limbos partes clariores oc- currunt ( s. 68 ; in maribus Lunae passim

i scopuli & promontoria dantur,

545쪽

so CLEMENTA As

dam alto Hori intem Disibilem aspiciamus: tunc enim eum aquabili tractu appariturum , ubi planitiem terminat, asserum vero,

sinuosum di inaequalem visum iri, si terram montibus di vallibus confersam Iringit. COROLLARIUM III.

83. Quoniam maculae novae montibus contiguae umbris corporum terrestrium

prorsus similes (s. et dubium quoque

non est , quin eaedem umbrae sint montium Lunarium.

COROLLARIUM IV.

8 . Quare cum montes in Luna umbram projiciant; materia Lunaris opaca est.

COROLLARIUM V. 8s. Necessario itaque Luna Umbram in locum Soli oppositum projicit (s. 1as Optic. . TRE OREM A V.

86. Lunam ambit Atmosphaera gravis est elaclica , in qua vapores aliaeque exhalationes ascendunt O unde sub fr-ma roris ac pluviae denuo in eam recidunt O fulgura emittuntur. Lumine Solari prorsus deficiente, circa Lunam Annulus lucidus comparet,Peripheriae Lunae parallelus (S ): datur ergo circa Lunam fluidum aliquod, quod figuram ejus assumit, Radiosque Solares incidentes refringit atque reflectit. Fluidum illud inferius prope Lunam densius, superius Vero rariu quia splendor prope Lunam maXim US, versus Peripheriam suam continuo sensim sensimque decrescit ( S. cit. . Tale T R OTN O M IAE. Pars II.

fluidum cum sit Aer Tellurem nostrami ambiens sS. I i. . Aeram.); circa Lunam quoque Aerem dari manifestum est. Et quoniam diversa Aeris densitas ab ejus gravitate & elasticitate pendet s S. go, Iig Aerom. ; non dubitandum, qui metiam diversa densitas in Aere Lunari easdem causas agnoscat. Est adeo Aer Lunaris gravis & elasticus. ood erat primum. Enimvero Aer Lunaris non eadem constanterpelluciditate gaudet(S ), limbum Solis tremere facit (S. 3 , Stellarum figuras Circulares interdum in Ovales mutat S. Aps ). Qiamobrem cum eadem Phaenomena in Aere nostro observentur, quando vaporibus Oppletur S. 1a, as, ); haud obscure intelligitur, eo tempore, quo in Atmosphaera Lunari Phaenomena ista conspiciunitur, eam vaporibus & exhalationibus oppletam esse. a derat secundum. Qtioniam tamen alio tempore Aer Lunaris denuo perspicuus evadit (S. Ti); vapores ex eo in Lunam rursus praecipitentur opus est ; adeoque vel

ros decidit, vel pluit, vel ningit. Ouod

erat tertium.

Quod vero etiam subinde fulgura emittantur, ex Observatione liquet (S. A . ood erat quintum. Tu EO REM A VI.

limum

Est enim corpus opacum & minime perspicuum (S. ig): dantur in ea montes, valles & maria ( S o ) cum

insulis, peninsulis (s. 8o , scopulis

546쪽

Cap. I. DE NATURA

que circa eam Atmosphaera alterabilis, in qua vapores & exhalationes ascendunt & unde in Lunam denuo recidunt , ac unde fulgura emittuntur(S. 86 . Patet adeo Lunam esse corpus Telluri similliinum. S c u o L I O N.

88. Cum in Tellure nosra rorem ac plusiam in Terram decidere constet, ut Planta vegetentur Plantae cum Arboribus crescant oesemina atque fructus edant, ut Animalia OHomines nutriri queant nihil profecto obsat, quo minus etiam in Luna Plantas et Arbores, Animalia ct Homines admittamus. Nihil

frustra facit natura, sebi ubique smilis: cur ergo fructra in Luna produxerit Elementa

ad Degetationem Plantarum o Arborum atque ad propagationem Animalium di Hominum necessaria i aut Dem , quaeso, alium in suem eo non modo rationi consentaneum est, Lunam habitari, Derum etiam si ei, quae hominum crC-dulitati obnoxia non est. Fide nimirum tene-m- , Deum omnia condidisse ad manifesandum perfectiones suas, scientiam, sapientiam, potentiam, bonitatem. Cumque adeo Terricolae corpora Lunae partialia dictincte cognoscere nequeant , ne Deus sapientissimus sine excidat, creatura rationis capaces di corporibus instrina, ut Lunam incolant opus omnium

censeri debet. Caeterum novum pondus his argumentis adjicietur, ubi inferius demon-ctratum fuerit, Tellurem no stram esse e Planetis unum , medio inter ipsos loco circa Solem ferri , immo ex diversis Planetis conspectam nunc Lunae, nunc Veneris, nunc Sotiis, nunc Saturni aut alterius cujusdamatellia faciem prae se ferre. Similitudo enim Planetarum atque Telluris tam Optica ,

quam disca susciens argumentum ipse Hu-

GEmo videtur, quo ornatus eorulidem ter

restri similis inferatur. Ita nimirum ca):,, Si cui, inquit, in dissecti canis corpore,, viscera ostenderentur, cor, stomachus,,, pulmones, intestina; tum venae, arteriae, ,, nervi; etiamsi nunquam animalis corpus,, apertum conspexisset, vix dubitaret, quin,, similis quaedam fabrica ac partium vari M taS in bove, porco, caeterisque bestiis,, inesset. Nec si unius ex Saturni aut Iovis,, Comitibus naturam cognitam haberes, mus, nonne eadem fere, quae in illo,,, in caeteris quoque reperiri putaremus psi Similiterque ex uno quopiam Cometa, ,, si, quidnam esset, perspici posset, ean-,, dem omnium rationem esse statueremus.,, Itaque plurimum ponderis habet illa ex se similitudine petita & a rebus visis non M ad visas producta ratior quam proinde,, sequentes ex Planeta uno, quem coram ,, adspicimus , de reliquis ejusdem generis,, recte conjecturam faciemus.ca In Cosmotheoro Lib. I, p. m. IV ID

CAPUT

547쪽

ELEMENTA ASTRONOMIAE. Parae I L J

De Natura Planetarum tam Superiorum, quam Inferiorum,

eorumque Satellitum.

DE p INITIO I. D Lanetae Superiores dicuntur Saturnus , stipiter & Mars;

Inferiores Venus & Mercurius. Sate lites vero sunt Planetae, qui circa alios, tanquam Luna circa Tellurem nostram, movetur & una cum ipsis ab occasu versus Ortum progrediuntur.

yo. Ratio denominationis patebit infe rius , ubi ofenderimus , Venerem ct Mercurium esse Terra viciniorem Soli, Saturnum vero , Jovem di Martem ab eo remotiorem.

OBsERvATIO XIV. si . Si Veneris faciem per Telesio- pium contemplemur, raro plena facie Plendere deprehenditur, sed Phisses habet 1Lunaribus simillimas , parte illaminata Soli conclanter obversa, directa nimirum in Orientem, quando Phos rus ere in Occidentem vero, quando Nesserus. Si miles Luminis Phases in Mercurio ern arte observantur. Ops ERvATIO XV. y2. An. I 6 3I. d. I. Nov. PETRUsGAssENDUs praedicente ΚEPLERO primus , est sequentibus temporibus alii complures Mercurium in Sole viderunt, quibus flificum in Camera obscura Charta

candida exceptum (S. aT rasar mac D nigrae ct rotundae trajicere visus est(a . Simili modo IEREMIAS HOROC-

rem in Aole vidit (b : quod Phaenomenon rarissimum antea a nemine observatum, nec ante d. 2 i. Maii An. 1 Tol.

alteri cuipiam observare licebit. OBSERvATIO XVI. y3. Celeberrimus DE LA HIRE Ar . ITO o. per Teles tum is pedum in Venere detexit montes Lunaribus majores sc), disco ejus triplo a arente Lunaris nudo oculo vis. OBsERvATIO XVII. sq. CAssIN Us aliquoties duas in Venere maculis observavit (d). Idem An. lcisci. d. 3. Martii Bononiae in

Marte per Teles pium id dimidii

pedum quatuor maculas ct d. 2 g. Februarii duas alias mayores deprehendit quin posteriores eodem tempore Romae per

Telescopium 33 pedum vidit CAMPANUs. Idem(a , Vid. G sendi Epistola ad S Phaedum de Mercurio in Sole viso & Venere invisia, operum Tom. VI. fol. q;. & seqq. & Tom. IV. f. qysi. necnon Hevoli; Mercurius in Sole visus (b i Vid. Observationes Coelestes in operibus posthumis p. 3yg. & ejusdem Venus in Sole visa, quam Heve ius suo Mercurio in Sole viso notis illustratam subjunxit.

548쪽

Idem CAs si N Us An. I 66 . in Jove ma- lculas duas; An. I se o. alias duas minores , An. Icio I. itidem duas conssexu sa). In Mercurio vero, qui Soli proximus, ob nimium Luminis h*lendorem , in Saturno ob maximam ejus a terra distantiam maculae nudae hactenus detegi potuerunt. Nemo maculas Veneris hae genus accuratius delineavit quam BLANCHI-Nus quas An. I a 6. Lunaribus amplioribus nudo oculo observabilibus

Miles per Telescopium I OO palmoruma CAMPANo elaborature, observavit SCelidographiam confecit.

S c N O L I O N. ys. Monet BLANCHINos Obserυationes instituendas esse diebus a nebula immunibus, hora dimidia pos Crepusculum, O eam visus aciem requiri, qua Luna maculis nudo oculos utis distinguendis suscit.

COROLLARIUM I. 's. Ex macularum Observationibus collegit CAssi NUs motum vertiginis shor. , g rq hor. o harum horarum. S C H o L I O N. y T. BLANCHINUs motum Dertiginis Veneris et dierum spatio, additis horis circiter octo absolvi ex suis macularum obseroationiabus demonserat. Merentur obserυationes Blanchiniante repeti ab Obsertiatoribus aliis , qui praesidiis tantis instructi sunt, antequam quicquam certi definiatur.

COROLLARIUM II. y8. Cum itaque S(s. et a ), g Se*(S. y6 motu vertiginis moveantur, Observationes autem in i ob allatas J, . v rationes deficiant, unde eorum vertigo certo concludi possit; nihil quidem obstat, quo minus statuamus, Mercurium

ossi Oper. Mathem. Tom. III.

bl Hesperi & Pho ,hori Nova Phaenomena . q. I. 38. & seqq.quoque & Saturnum circa Axem suum gyrari.

O B s E R v A T I o X VIII. yy. Jove observantur duae fasiae reliquo ejus disio lucidiores S lineis para

telis terminatae, nunc latiores, nunc arctiores , nec eadem conclanter disici loca occupantes. Fasciam multo otiorem, sed Tab.V. obsuram mediamque disii partem occu- Fig sis

paratem Aia. in Marte vidit Hu- 'GENI Us (c . CAssIN Us d. sti Martii An. 1 rs. O squentibus tresicli nodi fasia, in Saturno obser a it, cita ut is per Teles pium I I 8 pedum ea facie videretur , qua stupiter per Tel

sepium 3d pedum apparet s d).

OBSERvATIO XIX. SOO. An. Icios. circa nem Novembris SIMON MARi Us, Marchionum Branderiburgensum Mathematicus ,pris mus omnium tres Stellulas circa Jovem Orantes O cum eo progredientes , mox autem mes e stanuario est Februario An. IGIO. quatuor consexit se . Et Italia An. isto. d. stanuar. GALILA Us easdem Stellatas vidit eodem adhuc anno Observationes suas publicavit (FG et a quo tempore notissmata acta ere Circumjovialium siservatio.

S C Η o L I o N. sor. IA Jovis Satellites a nonnullis dicuntur Lunae Joviales; a GALi Laeo autem Sidera Medicaea. Jovi proximam MARI Us vocat Mercurium Jovialem , ab eo secundum Venerem Jovialem , tertium Jovem Joesalem quartum denique Saturnum Jovialem.

c In Systemate Saturnino p. T.(d M mbpres de i Academis Rostasi des Seianees ,

ce Vid. Praefatio ad Mundum Jovialem. cf In Nuncio Sidereo.

549쪽

g ELEMENTA ASTRONOMIAE II.

nesunt, Jove inter ipsis atque Solem diametraliter interposto , id quὰd jam observatiit SIMON ACRIUS (a .

COROLLARIUM I.

Radii Solares per lineam rectam propagati(s. qci Optic. a Jove intercipiuntur. COROLLARIUM II. O . Unde patet, eos instar Lunae nostrae esse corpora opaca & a Sole illuminari. COROLLARIUM III. sos. Cum Jupiter Satellites suos pone lipsum constitutos non illustret (S. sor): ipse similiter in parte a Sole aversa omni

Lumine caret et consequenter cum motu

vertiginis gaudeat (S. sci), in omni. OBSERVATIO XXI sod. Si Lunulae Jovis inter Jovem atque Solem diametraliter interponuntur , macula rotunda in disio Jovis obserueatur, quae interdum Sateletite major

COROLLARIUM I so . Qtioniam Satellites Jovis sunt corpora opaca& a Sole illuminantur (s .so sumbram in oppositum Solis projiciunt(s. I a s Optico. Sunt adeo maculae rotundae in Jove visae Satellitum umbrae. COROLLARIUM II. io 8. ia intersectio umbrae est Circulus, Satellites autem Jovis sunt Sole minores, ceu infra independenter ab his ostendetur; umbra eorum conica est (s. 68

COROLLARIUM III.

sensum sphaerica est (s. 13T Optic. .ca In Mundo Joviali.

vem consituta Satellitum aliquis inter Iovem Atque Solem similiter confissat, Lumini Jovis immersus evanesu. Enim vero An. I O . d. 26. Martii Cl. AD-RALDUS per Telescopium 3 pedum quartam Lunularum Jovialium D ar maculae obsurae per disium sto is trajicientem miratus es. Huamprimum vero eundem reliquit, Satelles consueto su gore iterum comparuit. Similem maculam in Jove deprehendit, cum d. q. Aprilis ejusdem anni per Teles pium II p

dum Satellitiae tertii immersionem in Lumen Jovis observaret: cum tamen d. II. Apriliae ejusdem Salectilis immersoni denuo attenderet, nullam prorsuae maculam deprehendit. Idem Phaenomenon alio tempore aliquoties vidit etiam CASSINUS. Praeterea O CASSINUS O M RA ID admirandis magnitudinis apparentis mutationes in iisdem Satellitibus non simplici vice annotarunt, etiamsi nusia ratio ex eorum a Iove, Sole ac Te uredi nita dari posset: E. gr. quartus S 'tellitum, qui spissime omnium minimo apparet , interdum maximus videtur. Similiter tertius , qui ordinarie ommnium maximus, interdum tamen reliquis aequalis , immo iisdem minor vi

COROLLARIUM.s II. Quoniam Satellites Jovis a Sole collustrantur , etiam cum in Lumen Ioviale immerguntur, hoc tamen non obstante obscuri

550쪽

op. II. DE NATURA PLANETARUM , &e. si

obscuri apparent (s.s Io); mutationes in Atmosphaeris eorundem contingant necesse est , quae impediant, quo minus Radii Solares a tota superficie aequaliter reflectantur. S C n o L I O N. s I a. Facile apparet, eandem esse rationem, eur umbra eorandem interdum major ipsis de

rabiles induere videtur , ut causam taUtae varietato diu detegere non potuerint Abironomi periti sinni. HUGENIUS exquisiitioribus Teles iis Saturnum aggre sus tres potissimum Phases detexit (a).

Primo enim A. 16 36. aer6. Jan. que ad II. Junii Saturinum vidit rotundum, trans versa linea, caeteris disci partibus paulo obscuriore, ex aequo medium ejus discum secante. Eodem anno die I 3. n. Ocyobris vidit brachiatum , in Fructum nempe duobus brachiis , recta utriu-que extensis , prope limbum Saturni latioribus , O minus intensa luce quam versis extremas cuspides lucentibus, sincia obscuriore paulo infra brachiorum lineam comparente. Tandem A. d. 3 IT. Decembris ansatum vidit, brachia prope discum adaperta c bibida inveniens , linea obscura versus inferiora ulterius promota et quas ansas latius adhuc patenses a die IO. Novembr. A. Icis 8. que ad 26. Martii A. Icisse. Omnium distinctissime consexit. Ceterum notatu dignum , quod intra ansas Saturni in conficere liceat.(- In systemate Saturnino p. 16. & seqq.SCROLION I.

Saturni alias mirabiliores annotarunt. Certe Hs vlli ius (b ) numerat Saturnum I. mono-

sphaericum, a. trisphaericum, p. sphaerico- ansatum,q. ellipticoansatum, s. sphaerico- cuspidatum , quas ipsas Phases denuo in aliis subdi Tingesit. Enim Dero HUGRNI Us sc) claris e ciendit, imperfestioni Tuborum deberi ejusmodi apparitionum monstra. Cum enim A. Icis s. mense Aprili ac Maio Satur. num brachiatum observasset, R I C C I o L U sct HEvALi Us tricorporeum siderunt; ipsique Huc EN ro brachiorum loco appa- 'ruere riuo glotali, Telescopio ; aut G pedum Saturni faciem contemplanti. COROLLARIUM I.

Ni Us recte inferte Saturnum cingi An- Fig. 32, nulo tenui, plano , nusquam cohaerente, ad Eclipticam inclinato : hoc nimirum admisso, ratio Phaenomenorum manifesta.

sI 6. Sane nou modo H o G E N Ii , sed O CAssisi Obsertiationes summa inmindulseria institutae absentie confirmarunt, Phases Saturni tales apparere , quales ex sua Theoria eas praedixerat Huosi Nius d). Accuratissimae Annuli hujus obsertiationes A. ITI s. ct 1316. dedere C Assi Nussitas atque MARALDus (e). COROLLARIUM II. si . Cum fascia obscura in disco Saturni appareat, Annulo ita constituto , ut nec brachia , nec anta appareant (F. . sig); nianifestum est, eam esse marginem Annuli.

c 53 In opusculo de Saturni nativa facie.( In Systemate Saturnino p. 3s.

SEARCH

MENU NAVIGATION