장음표시 사용
691쪽
a. Ad idem tempus ex datis supputetur altitudo Vera S. 3oo ). Altitudo visa a vera subtrahatur :quod relinquit tur, est Parallaxis quae
E. gr. D. et q. Decemb. h. I. - Is V mat. HEvELIus Dantisci observavit altitudinem Cometae A. Icii g. go se sp . Juxta eundem tum erat Ascensio recta Solis et go I 6 et , ejus elongatio a Meridiano ro 6- 3 3 , Ascensio recta Cometae scise gy V, Declinatio ejus ipse o Reperitur adeo altitudo vera 3I' Ii IIV, unde subducta visagose s 3 , relinquitur Parallaxis et a 11 . S C Η O I. I O N. II c. Operosius multo TYCHO DE BRARE ex distantiis eruit Parallaxin sa). Enimυero methodis bisce nihil escitur, nisi Parallaxis fuerit scrupulo primo major. Si subtilius exquirenda, utendum es methodo CAs-sINIANA superius exposita F. 8sq). COROLLARIUM. II T. Data altitudine Cometae & ejus Parallaxi invenitur distantia a Terra in Semidiametris Terrestribus ( s. 88 8 . PROBLEMA CXXVI. II 8. Invenire utrum Cometa habeat Parallaxis sensibilem nec ne. REsoLUTIO. a. Quoniam motus Cometae circa finem apparitionis fit adeo tardus, ut intra aliquot horarum intervallum pro immoto haberi possit; per Extensionem filarem exploretur cum quibris nam Fixis vertici proximus sit in eadem recta. u. Ubi horiZonti occiduo appropinquat, exploretur denuo per Extensionem silarem, num adhuc cum iisdem Stellis in eadem recta deprehen- Progymnasin. Lib. II. p. Ioc. de seqq.
datur. Quodsi enim eundem habeat ad Fixas easdem situm prope Hori-ZOntem, quem tenet in loco altioris Parallaxis sensibilis in Cometa, perinde ac in Fixis (S. 8 ), nulla erit. Patet Cometam quoque cum Fixis in eadem recta observari posse prope Horigontem ortivum & prope Verticem, prout occasio tulerit. S C u O L I O N. II p. Hoc pacto etiam exploratur, num Planetae habeant Parallaxin sensibilem , s eo tempore fiat Observatio, quo stationarii de
PROBLEMA CXXVII. IIIo. Determinare di antiam TR, ultra quam Cometa aut aliud Phaenomenon in AEquatore positum a Centro Terrae removeri debet, ut datum tempus super orieonte apparente HR consumat.
Eonte apparente bl R convertatur in
gradus & scrupula AEquatoris ( S.
rectangulo, latere TH seu Terrae Se- midiametro, quo sit I, vel per ea, quae in Ge raphia ostendentur , Siso milliarium Germanicorum , dc angulo I TR modo invento, reperi
E. gr. Sit tempus dimidiae morte super Horiaonte i h. 3I , seu tempus morae integrae 1 1 h. io , erit VR seu HTR 88S s , adeoque
Log. TR qisi si is, cui tu magno Canone BRiocri respondent 3pae l
692쪽
VF. IX. DE STELLIS FIXIS, ET NOVIS, ATQUE COMETIS. si
Tab. Est igitur TR 3s et g milliarium Ger-IV. manicorum seu gis fere Semidiametrorum Terrestrium. Quodsi mora su per Horigonte dimidia ponatur th. y 3o , seu in- tegra II h. si , erit VR Syy ag goras, unde TR reperitur si Semidiametrorum Terrestrium, adeoque Lunae distantia a Terra
metam A. Icis a. d. a 6.Dec. cum duabus
Stelluliae in Pede Persei ima ortum esse et occidisse, adeoque per II horas sepra Horieontem extitisse. Et smilis mora Cometarum aliorum super Horreonte. ab
aliis annotata est. COROLLARIUM.1 Iia. Fieri adeo nequit, ut Cometae in Aere nostro commorentur, sed ingenti admodum intervallo a centro Terrae remoti sint opus est, immo cum inter moram Fixarum & Cometarum super HoriZonte nulla differentia sensibilis intercedat, ultra Lunam a Terra distare deberent ( s. 3 y ).S C Η o L I O N. Irs 3. Absurda igitur est Aristotelicorum M pothesis de Cometarum exhalationibus e Terra in Atmosphaeram elevatis ortu.
hor. 6. circiter vespertina Cometam in eadem fere linea recta cum duabus fista Pede Persei notavit, non tamen aequam Ii omnino spatio ab invicem remota, dbstantia nimirum inter Cometam O Calcaneum Persei 1' 3 Calcaneum Osequentem sinistri pedis et ' 1 o exissem te. Eodem die h. I o vesp. DUILIALDUS Parisis in eadem recta linea vidit ambas
sinistri pedis Persei es Cometam Calcaneo mos i Oper. Mathem. Tom. III.
quam alteri propiorem di ipse Borealios rem es occidentaliorem , si que diu Cometam in hoc positu permetit se deprehendit ita ut circa hor. O. non multum rem
mmclam lineam superaverit. Immo loci m plane Phaenome n eodem die etiam Regio monti , Hafiniae, Monasterii, Lugduni Batavorum, Bruxellis, Boniae in Provincia Galliae alibique observatum esse, HAVELIUS autor est. Similiter
A. IJ T. d. I 6 NOVembr. eandem Cometae a Vulture in Circulo Verticali di- Fantiam observavit Uraniburgi DCHO; Pragae autem HIGECIUS sc .
sensibilem habeat ( s. 8ya , Cometa autem tunc temporis Parallaxi sensibili fere destitutus fuerit (S.II sq, 368); dubio sane caret , quod ultra regionem Lunae a Terra distiterit. S c M o L I O N. II sis. Idem sane manifestum es , ex comparatione Parallaxium Lunae atque Cometae(S. II 6). Ops ERvATIO LXXIV. IIS T. Cometarum motus proprius omni tempore, quo accuratius in eundem im quisiverunt Abbonomi, admodum regularis deprehensus et prout observationes TICEONIS H, HAVELII CASSINT ( aliorumque abunde loquuntur. Duodsi cum Cani No motus Cometarum , qui diversiis temporibus apparuerunt , proprios inter se conferre libuerit ; mira inter veteres O recentiores observabitur convenientia. E. gr. Cometa A. I 6SO. iisdem prorsus legibus motus, quas Cometa
o Tychonis Progymnata. Lib. II. C. 6. P. Zq.(k Progymnasim . Lib. II. p. 8S. 6 Cometogr. Lib. II f. los. & seqq.
693쪽
ELEMENTA ASTRONOMIAE. Parae ILI S
A. LI T. T C Om ob pervulus res exit. Uterque nimirum sub initium avaritionis motu diurno Ici' versus Orientem ga- Pisus es et eadem in utri que motu notantur decrementa , cumque prior evanesceret , minuta nonnisi Ici , po Ferior in eodem flatu I S per diem conjicere usus est. Uterque Eclipticam circa a i Q intersecat,it O sub eodem fere angulo , cum AEquatore angulum 33 se essecit di prope trecentesimum a O gradum pem eum
trajecit. Uterquesb isdem plane Stelliae ixis incessit. Eadem fere semita sit Cometarum annorum I 66J . Is a.di Ici T. mmo omnium Cometarum notatur quas
aliquis Zodiacus , cujus Coniae ationes CASSINUS his versiculis comprehendit :Antinous, Pegasusque, Andromeda, Taurus, Orion, Procyon atque Hydrus , Centaurus, Scorpius , Arcu ,-
ne id negligi debet quod , cum Come-ia Anni I 68 I. nudis oculis non amplius appareret, per Telescopium tia menoideri aedhuc potuerit HS quidem facilius per Telescopium g pedum, quam per aliud
excellentius, 2O pedum , ipsoque. JOVemajor apparuerit. COROLLARIUM
a II S. Cum Cometae adeo regularem observent motum; Corpora Mundo coaeva esse videntur , quae in . Orbitis valde eccentricis feruntur, adeoque non videntur, nisi quando noctu circa Perihelium versantur. S C M o L I O N.. II s. Atque hinc apparet, quod velim illud spatium inter Saturnum atque Fixas interjectum F. II IT , nos sit prorso inanes sed motibus Cometarum locum conredat.
LI 6O. Inprimis vero notam dignumor, quemadmodum annotavit NEWToc Nus (an Cometas secundum ordinem, si ignorum progredientes sub exitu appar tionis omnes es aut solo tardiores, aut
retrogrados, si Terra es inter ipsis S lem s at j o celeriores , si Terra veris ait ad Oppositionem : S contra , qui pergunt contra ordinem Signorum esse ' celeriores in s ne apparitionis , si Terra versatur inter ipsos S Solem , di ' tardiores vel retrogrados, si Terra sita es ad partes contrarias
Coae OLLAVIUM. II cI. Quoniam Planetae eodem modo retrogradi cernuntur ( S. ob motum Telluris annuum circa Solem S. 38s, 38T ;& praeterea motus eorundem proprius ex eadem causa inaequalitati obnoxius est ( S. s Cometas in regione Planetarum veriari, dum conspectui nostro sese sistuntis palam est..S C Η O L I O N. LPSa. Inaequalitas, ista in Planetis dicitur Parallaxis Orbis annui (s. TT6), cum reυera sit Parallaxis, quae in motum ipsorum redundat ob motum annuum Telluris circa Solem. Atque adeo patet ob Parallaxin in is annui, quam patiuntur Cometae, Fixa non item fio 8 , innotuisse eorum in regionem Planetarum descensum.
LEMMA VI. II 63. Si in Ellipsit centrum a Foco intervallo infinito removeatur , portio , cujus absit a uita ere in Parabolam
Sit Axis transversus Ellipsis .i, Parameter erit distantia Foci a centro
694쪽
erit m ' , seu quadratum hujus distantiae erit infinities infinitum, consequenter si eandem dividas per quantitatem infinitam ex hetpoth. Erit a - b oo, de hinc b respectu
obrem cum x, quae abscissam denotat , sit quantitas finita per hJpoth. erit bx a quantitas infinite parva, adeoque respectu ipsius lx o ( S. Anal f. in n.). Est itaque in casu praesente
di et . bx: quae cum sit aequatio ad Pa
rabolam ( S. 388 Anal f. ; portio Ellipseos, quamdiu abscissa finita est, in P
rabolam degenerat. Z e. d. H y P o T II E s I s IV. II 6q. Cometae moventur in Orbitis Ellipticis valde eccentricis , circa Solem , qui in earum Foco uno exibiit, ea Age , ut Radius vector verrat Areas sempori a Perihelio proportionales.
C o R. O L L A R I U M. II 6s. Quoniam Orbita Cometarum asmodum eccentrica (s. II 38 , & portio, quam describunt, quamdiu apparent, valde exigua, cum nonnisi exiguo temporis
II 66. Κγγ L ERu s Trajectoriam Cometarum, hoc es, lineam in qua incedunt, esse Lineam
rectam flatuit (H ct in Trajectoria rectilinea ex quibusdam locis observatis locum Cometae per calculum eruere docuit CASSI NUS. Enimυero agnotiit iam Hava Lius (b , Trajectoriam rectilineam non omnino satisfacere Phanomenis in in Linea Parataica Cometa Vid. Libri tres de Cometis. c. Cometograph. Lib. IX. LGIF.
tas unioersos moderi sibi persuasit. Cum anno 168 o. ingens ille cometa exoriretur , DOERFFELius , Vir rerum inronomicarum periti mus , ex Obsertiationibus loca Cometa in Orbita Parabolica repraesentavit, in cujus Foco est Sol, obsertiatis Legibus Repi rianis. Scriptum patrio idiomate editum paucis plagulis consat. Mox mero Vir summus NEU TONus (o idem accuratius demon- Rrasit oe HALLEius (d docuit, quomodo loca cometae per calculum in Orbita Parabolica Vitutum erui pos t. Nimirum quemadmodum de Orbitarum Ellipticarum deritate consat ex consensu calculi cum Obsero tionibus; ita qtioque de Cometarum Orbitis
Parabolicis ex eodem consensu certi reddimur. Tanto minus igitur nunc desbitari potes , Cometas esse Corporum Mundi totalium peculiare quoddam genus .instar Planetarum , cum eadem lege circa Solem mobear tur , quemadmodum Planeta.
II 6T. Per Telescopia s sectantur
Cometarum capita, longe aliam sui faciem exhibent quam Fixae atque Planetae.
Sane Cel. STURMIUS se fatetur , se
Telescopium primum in Cometam anni I 68O., deinde in Venerem ac vicinam
Jovem S in Aquilae Lyraeque Lucidas
dirigentem , prunae obseurius .candenti, aut massae interminatae tricli ac fumido quas Lumine, in medio paulo magis , Ad extrema minus , colet rata potius , quam Stellae disio rotuAdo ac vivida lice
695쪽
tavit. D. 3 Febr. Caput subflavi co
loris , clarum conspicuum , nudo tamen vibranti praeditum erat Lumine. In
meditullio unum densum di subrufum referebat nucleum, ipsi Iovi propemodum
aequalem : quem autem materia longe dilutior est tenuion cingebat. D. I FCbr. Caput aliquanto majus est clarius aurei coloris s Lumen triclius, quam reliquarum Stellarum apparebat. At vero nucleus ille unicus in diversas partes jam disclus erat. Die se Febr. Cometa eundem fere adhuc referebat colorem , nondi milem ei, paulo tamen obtusisrem , quem Stella in Humero Aquilae alias
exhibet. Disius ex parte decreverat snuclei autem plerique etiam minores exi-sebant et quorum alius in parte disci inferiori ad sinistram prae reliquis omnibus multo densitor clariorque corpore rotundo , inclar lucidissimae alicujus Stesia
extitit et quos nucleos alia materia , ut
semper omnino circumdabat. D. TFebr.Caput a priore facie paululum recedebat, sic ut nucleus isse clarior non adeo jam et conspicuus et interea tamen fere aghue ejusdem erat coloris di magnitudinis. D. Io Febr. Caput jam aliquanto obscurius atque nuclei confusiores; in parte tamen inferiori clariores, quam in superiori et cujus alias magnitudo quoad nucleos pene erat eadem. D. IJ Febr. caput multum decreverat tam ratione marnitudinis , quam claritatis. D. IT Febr Cometa conspicuae adhuc erat magnitudinnis etiam Luria splendente. Nuclei j quidem propemodum Diametrum Veneris aquabant f etiam ratione Luminis di co
loris fere eandem sectem, nis quod ali
quanto turbidum es hebetudine languidum exhiberet. D. ao Febr. totus Cometa ob Lunae flendorem , una cum nucleis O materia circum ante pallidior S languidior videbatur. D. a Mart. satis adhuc conspicuus, magnitudine aliquot minutorum in Diametro s non tamen omnias rotundus, adhaec circumcirca
laceratus S dispersus ex ebat. D. Iol Mart. eandem fere prae se ferebat mag-l nitudinem, nis quod totum corpus cum nucleis obtusius tri iussique exseret. D. a 8 Martii Cometa paludi mus S tenuissimus, maxime vero ratione materiae erat valde dispersus , ut nulli omnino nuclei discrete animadverterentur, quanquam magnitudo ejus parum decreverat.
ERHARDUS PIGELIUS, cui Cometam A. Isti . una cum Luna O nubecula aliqua a Sole illuminata Imul contueri datum e , advertit is , quod Lunaper Tubum consecta continuam exhibeat supersciem luminosam, Cometa vero nouitem , nubeculae in vicinia Horieontis
a Sole adhuc illuminata smiuimus.
COROLLARIUM. II 68. patet adeo, Cometas proprio Lumine destitui, & hinc a Sole illustrari iid quod etiam inde confirmatur, quod dum a Terra recedunt ad Solem, decrescente Diametro augeatur splendor.S C II o L I O N. II 6'. Ex iisdem obsertiationibus HEustius aliique concludunt, Cometas ad instar macularum Solis, quibus nempe simillimi (S. iij, ex ejus exhalationibus ceu fuliginibus con
crescere, a Vid. Dis edes remmeli - mi elisCap. M. S. s. p. dici.
696쪽
crescere , ΚEPLEaeo sa) calculum adjicientes , qui Cometas in aethere insar Piscium in Oceano magno numero gigni statuit, etsi non omnes in oculum incurrant, vel quia minores, vel quia interdiu super Horieonte exiclunt. reuamvis autem haec Spothesis probabilitate sua non destituatur , praesertim si Observationes Hevelianae fuerint satis accuratae; rationes tamen superius allata faciunt, ut in eorum sententiam magis propendeam, qui Cometas Corpora Mundo coaetia esse statuunt, praesertim postquam vir summus NE TONUS ob) ostendit, Cometam A. I 68 o. in transtusuo per viciniam Solis flatim dissipari debui se se, si ex Solis oe Planetarum exhalationibus constitisset. Si Coelum nobis in posterum aliquot adhuc. Cometis spestandos exhibuerit ; nullus dubito fore , ut tandem certiora de eo
OBSERvATIO LXXVII. II O. CASSINUS autor es, Cometas Annorum I 66s. O I6SO. cum 2 2S 23 gradibus a Sole tantum distarent, pleno
Ir r. Cum adeo a Sole illuminentur( s. 1i si ); evidens est, Cometas annorum Icios. & 168o. supra Solem extitisse.
b) In Princi p. Phil. Natur. . Lib. III. Prop. I. p. so8. Edit. nov.
OBsERvATIO LXXVIII. II 2. Caudae Cometarum semper pro jiciuntur in partem a Sole aversam , et si TCRIO in Cometa A. Is T. HEVE- TH. LIUS in Cometa A. I is i a. aliquam inrit- XL nationem calculo scrupulosius subducto,
notaverint. Longitudo Caudarum in uno Cometa diversis tempseribus varia. Sane si metae, qui A. i 68 o. apparuit, cauda circa sto mos. observante STURMIO
(o gracilis satis est ad summum 2 O gramdus longa, mox supenda plusiquam do
graduum longitudine per aliquot noctes conspicua fuit , deinceps autem indies fere magis magi que decrevit. Stellas I asper Caudas Cometarum tralucentes vi derunt CT SATUS, CEU RUS, PT O,. LEPLERUS CHICTARDUS, EVNIUS
occultant. COROLLARIUM. II 3. Patet adeo, Caudas Cometarum esse congeriem exhalationum e Capite ascendentium. S c Is o L I O N. II g. Prolixius hoc adseruit NENTONus(e singularia eorum Phaenomena eχplicat, refutatis quoque opinionibus nonnullorum oppositis.