Christiani Wolfii ... Elementa matheseos uniuersae : Tomus tertius, qui opticam, perspectiuam, catoptricam, dioptricam, sphaerica & trigonometriam sphaericam, atque astronomiam, tam sphaericam quam theoricam complectitur

발행: 1747년

분량: 700페이지

출처: archive.org

분류: 수학

561쪽

S ELEMENTA As T

quae recentius data opera ct majori cum cura institutae , in decrementum regulare conspirent , Deritati Corollarii nori rudiores ilia mixime obsannCOROLLARIUM II.

36y. Gravitas ergo corporum minor est versus Aquatorem , quam versus Polos &cum accessu ad eundem constanter decres

Equidem CL. DE LA HI RE cum. Observasset, virgam ferream, qua hieme fuerat sex pedum, Soli Uiυo expositam, contracto calore imajore, quam qui externarum partium Corporis Humani solet, ' unius lineae factam fuisse longiorem, mutationem Penduli majori prope AEquatorem calori tribuit (a ;sed bene jam monuit Vir summo NEWTON U s , quia Dirga Penduli in Horologios stillatorio, quae Soli exposita non est, calorem aequalem calori externae super ei Corporis Humani aequalem concipit, disserentiam totam calori attribui non posse (b : id quod etiam ita visum es celeberrimo BERNOUL

LIO,

THEO REM A VIII. STI . Motus Solis eodem modo e Te iure speciabitur, sive ipse circa Terram intra Orbitam quiescentem revera moveatur , pve Terra circa Solem quiescentem feratur.

DEMONSTRATIO.

Tab. Sit enim Terra in T & S in I: ap-VL parebit is in v. Progrediatur S in

P g s Orbita, quae Terram ambit, ex I in a; videbitur in es. Quodsi ulterius pervenerit in s it in V spectabitur. Atque ita secundum Signorum successionem in Ecliptica incedere videbitur e Terra.

Sit jam Terra in 1 ; Sol S ex eadem ra, i spectabitur in ' ; progrediatur illa ex m. 1 in 11 , videbitur Sol Terricolis progredi ex M in Quodsi illa ulterius

promoveatur in II; videbitur Sol ulterius progredi ex in II & ita porro. Atque ita secundum Signorum success sionem apparenter in Ecliptica incedet. Motus ergo bolis idem e Tellure spectatur, sive ipse circa Terram, sive Terra circa Solem mOVeatur. e. d. THEO REMA IX. 3 2. Sol e Terra in gradum oppos tum ei refertur, in quo ipsa ex Sole secta

retur.

DEMONSTRATIO.

Patet ex Demonstrationis praecedentis parte posteriore. THEO REM A X. S g. Planeta P e Teltare T Soli S T li oppositus sectatur, Terra inter Solem 'i atque Planetam co Metituitur : F vero Planeta Soli S conjunctus apparet, vel Planeta inter Solem S Terram , vel Sol inter Planetam atque Terram con

ivitur. DEMONSTRATIO.

Si Planeta Soli oppositus e Tellure spectatur; loca carundem in Ecliptica intervallo 18o graduum distant (S.;35 nempe si Planeta P videatur in M,

Sol in apparet, adeoque Planeta P versus dexteram posito, Sol versus sinis ram deprehenditur , consequenter Tellus inter Solem S & Planetam P constituitur. Puod erat unum.

Si Planeta Q Soli S conjungitur, ei eb lure T in eundem locum Opticum, e. gr. in

562쪽

ta . IIL DE SYSTEMATE PLANETAR O. et

in icti uterque refertur (S. 3 3 3 ). Cum ladeo versus eandem plagam uterque lconstituatur; Terra I inter Solem & lPlanetam media non est, sed vel Sol S, vel Planeta locum medium occu

pat. erat alterum.

THEO REM A XI. ST . In una Conjuneboue uentu atque Mercurius inter Solem di Terram , in altera subsequente Sol inter Terram, est Venerem vel Mercurium conclituitur.

DEMONSTRATIO.

In omni Conjunctione aut Venus &Mercurius inter Solem & Terram, aut Sol inter Venerem & Mercurium atque Terram constituitur (S.s Sed in una Conjunctione Venus & Mercurius ostendunt Telluri partem sui opacam(S. 33s, 3 o hoc est, a Sole aversam N (S i): ergo in ea inter Solem & Tellurem constituuntur. In ab tera Conjunctione, sitne illam proxime sequitur, partem lucidam (S 3 3O, 3 o), hoc est, Soli obversim M (S gyr)spectandam exhibent: ergo tunc temporis Sol S inter ipsos atque Tellurem

constituitur. O. e. d. COROLLARIUM.s TS . in una adeo Conjunctione Venus atque Mercurius Telluri Sole propiores existunt, in altera vero longiori intervallo

ab eadem removentur.

THEO REM A XII. 3T6. Orbita ueneris atque Mercuri Solem ambit , Tecture extus con tuta, Orbitaque Mercurii intra Orbitam Ve

neris continetur. DEMONsT RATIO.

Sit enim Sol in S, Terra in T &

Conjunctione Planeta inferior inter Tellurem & Solem in B constitutus(S. ) ; inde adeo certo intervallo'SCa Sole S digreditur usque in C, quod sub angulo STC e Tellure spectatur , ex C vero ad Solem regreditur (S. y 3 8 & in altera Conjunctione, quae in Dcelebratur, Sol S inter planetam D &Tellurem T constituitur (S. 3 ). Post eam Planeta ex D rursus a Sole digre ditur intervallo SA, quod sub angulo AI S e Terra spectatur & ex A ad Conjunctionem tertiam in B regreditur S 3 83 , ubi denuo inter Solem S & Tellurem T locum occupat (S. ). Evidens adeo est , Planetas inferiores moveri in Orbitis Solem , ambientibus , Terra vero T extra eas constituta. s d

erat unum.

Jam cum digressiones veneris maximae a Sole SC & SA sub majoribus angulis STC & STA spectentur, quam digressiones maximae Mercurii SF N SG

Orbita Veneris Orbitam Mercurii comprehendit (S. ros Optic. . suod eris

alterum.

THEO REMA XIII 3T . Orbita Saturni , Avis atque Martis est Solem o Tellurem ambit ; Centrum tamera a centro Tecturis Ion

Planetae superiores Soli S & conjuncti T. b. in Q, & oppositi in P e Tellure T VI spectantur (S 3 3 3 , i 36 , ergo Tellus ,

T nunc inter Solem & Planetam contastituitur, nunc uterque versus eandem

plagam ab ea distat (S. 3 3 . c iam

Orbita Planetarum superiorum Tellurem T ambit. suod erat unum.

Porroi

563쪽

T: ib. Porro Planetae superiores per Tubos I v. circa Conjunci lionein nunquam corni- I sq. eulati apparent, adeoque illo rempore

partem sui lucidam M , hoc est, Soli S obversam Telluri T opponunt; Sol adeo inter Terram T M Planetam Mconstituitur. Necesse igitur est, ut Orbita Planetarum superiorum Solem quOcitie S ambiat. Ouod erat si indum. I lib. Denique in conjunctione Planetae VI. superioris M cum Sole S distantia TM a V 3 p. Terra T multo major esh, quam distat ita in Oppositione TN, e. gr. in Z ,

C sit centrum adeoque C M CN metet I TN in Z , erit O b TN, consequenter Centrum Orbitae C a Tellure I valde remotum. Ouod erat tertium. u EO REM A XIV. 3 g. L una Orbita Tellurem ambu , sud non Solem.

DEMONSTRATIO.

In omni Conjunctione Luna lumine cassa ( S. si adeoque partem a Sole aversam Telluri obvertit ( S. 36 ,

consequenter in quocunque Orbitae loco inter Solem atque Tellurem constituitur (S. ). Orbita ergo Lunae Solem non ambit. tiuod erat unum. Trib. Cum tamen Luna Soli opponatur

adeoque Orbita Lunae Tellurem ambit. Laod erat alterum. TRE OREM A XU.s s. Si Planeta motu vertigin s ab occasu versus Ortum intervallo aliquot l raram movetur, Sol, cum Luna Pla-

netis reliquis O omnibus Fixis , motis contrario intervallo eodem, circa ipsum revolυi videtur. DEMONsTRATIO.

Sit enim stella M in Zenith Planeticolae in T constituti & rotetur Planeta vI. T ab occasu versiis ortum circa Axem suum : aliquo igitur temporis spatio elapso , ad Zenith ipsius T perveniet Sol S, hinc Stella I, inde N, ulterius Luna L, tandemque dentio 3tella Mpuncto Planetae imminebit. Planeticolis adeo Sol S , cum Luna L & Stellis

I, N, M &c. motu contrario Circa Pla- netam, quem inhabitant, moveri vid

COROLLARIUM Ligo. Cum Planetae tam superiores, quam inscriores circa Axem rotentur ( s. sci, s8 si Planeticolis quibusvis Sphaera mundana cum omnibus Stellis atque Sole cim ca Planetam , quem inhabitant, ab ortu versus Occasum moveri videtur , danturque adeo, ob hunc motum Solis apparentem , in Planetis singulis dierum atque noctium vicissitudineS.COROLLARIUM IL 8 r. Si Tellus, cui Planetae omnes simiales (S. set s) , ipsorum instar viginti quatuor horarum spatio circa Axem rotetur. Coelum cum Sole, Luna ac Stellis Univer- isis, eodem tempnris spatio, ab ortu in Occasum circa eandem moveri videtur.

THEO REM A XVLs82. In Corporibus mundi totalibus

quae motu vertiginis gam ent, corporum VI. partialium Gravum Persius iaequatorem cum di tantia ab eodem conita ode cresti. DE

564쪽

C p. III. DE SYSTEMATE PLANETARIO.

DEMONSTRATIO.

Dum enim motu vertiginis abripiuntur; a Centro Corporis totalis C recedere conantur ( S. 6IT Mechan. , consequenter cum AEquator Q Circulus maximus (S. 8 ), paralleli autem versus Polos continuo decrescant ( S. 1 Sphaeric.), Vis centrifuga in AEquatore maxima, in Parallelo AP minor, versusque Polum continuo decrescit in ratione Diametrorum Parallelorum ad Diametrum AEquatoris (S. 623Mech.). Sed Vi gravitatis Corpora partialia ad Centrum totalis nituntur (S. a Is Mechan.),adeoque Vis centrifuga Gravitati contraria. Quare cum illa huic resistat(S.ao Mechan. neque enim adversus Gravitatem praevalet, quia alias Corpora partialia a Centro totalis dispergerentur descensum Gravium retardare debet ( S. a Mechan.), maxime quidem sub AEquatore, minus Vero in Parallelis. Patet adeo Gravitatem versus Equatorem cum distantia ab eodem continuo decrescere. ne. d.

SCITOLIO N. 383. Supponitur nempe, Vim gravitatis per se esse uniformem , utpote qim materiae cohaerenti proportionalis deprehenditur ( s. I 1 a Mechan. ). COROLLARIUM. 8 . Qtuodsi adeo Tellus motu vertiginis movetur, Gravitas versus aquatorem cum distantia locorum ab eodem continuo decrescere, & sub AEquatore minima, sub Polos maxima esse debet.

THEO REM A XV II.

38s. Si Terra motu annuo circa Solem feratur; Planetae inferiores intra an-

ni spatiam una cum Sole circa ipsam

moveri videntur, dum interea suas circa Solem revolutiones inaequalibus tempori-.bus absolvunt, O circa Conjuncti nemretrogradi apparent. DEMONsT RATIO.

Si Terra circa Solem motu annuo Tab. movetur, Orbitam suam peragrat inter- VLVallo 3 cis dierum (S. a ). Sed Me Fiet sit curium circa Solem revolvi intervallo 8 circiter dierunt,inferius independem ter ab his constabit. Est itaque motus Terrae ad motum Mercurii fere ut 1 ad , consequenter dum integram revolutionem absolvit, Terra nonnisi quartam Orbitae suae partem conficit.

Dividatur ergo Orbita Mercurii in spartes aequales & Orbitae Telluris quadrantes dividantur singuli in totidem alias. Sit jam Mercurius in i & Torrain T i, videbitur ex terra in a. Progrediatur Terra in a, similiter in a, qui ex illa apparebit in b. Promoveatur Terra in s , quoque in s : vid bitur is in c, hactenus adeo directus apparet. Procedat Terra in & itiadem in properans ad conjunctionem cum Sole : conspicietur is in d, consequenter lente progreditur. Conjungaturi Soli in f, Terra etiam in i exias ente: videbitur is in e , adeoque retrogradus. Accedat i in is, Tellus itidem in f : videbitur is in f, retrogradationem continuans. Perveniat i usque

in q, Terra itidem in : apparebit is in g, adeoque denuo directus. Sit rin 8 , Terra in S: conspicietur is in b, directus adlluc. Quodsii hac ratione T

565쪽

ELEMENTA A TRONOMIAE. Para ILin sua orbita & Tellurem itidem in stra

Fia wi promoveat, donec haec resti- tuatur in T, Mercurius successive spectabitur in L m, D, 6, p, r, udix, 3, A, B, C, D, E, F, G, H, I,

adeoque intra spatium annuum cum Sole S. a ), totum Zodiacum emetiri videtur, ita ut circa singulas conjunctiones cum Sole retrogradus fiat: quae singula manifesta sunt, si per cognOmina Puncta Olbitarum Telluri S atque . rrectas ducas, confusionis evitandae &spatii lucrandi gratia hic omissas. Nec absimili modo idem de Venere ostendiditur. e. eC o R o L L A R I U M . 386. Iintra annum adeo i ter fit retrogradus : nec absimili modo patet, i nonnisi semel intra menses retrogradam

fieri .

THEO REM A XVIII

38 . Si Terra circa Solem motu an-apuo feratur Planetae superiores sent retrogradi circa Oppostionem S Telluri propiores erum quam ira Conjura , . t uiuis cum Sole.

'Tab. iam Orbitae Planetarum sup ellurem ambiunt S. 3 ),

Telluris intra illorum Orbitas continetur. Sit adeo Circulus intimus Oibita Telluris ini et partes aequales divisus: messius vero designet Orbitam Jovis , extimus t rminetur in superficie Sphaerae mundanae. Quia motus rum est ad motum Telluris, ut i adi et (S. I e S) duodecima Oi bitae pars perinde ac orbita Telluris in ra partes aequales dividatur. Sit jam Terra in 1, itidem in I : vi

debitur is in a. Pros rediantur Terra& in suis orbitis ex i in et; appare- ra, bit hic in b : utroque autem in s constituto, in c videbitur. PromoVeantur

Terra & in q, ac inde porro in I : spectabitur hic in priore casu in d, in

posteriore in e . Hactenus adeo dire- . eius videtur. Tendat jam Tellus in f &Planeta perveniat in F Soli S mox opponendus videbitur hic in f, adeoque retrogradus. Perveniat uterque in , ubi oppositio cum Sole contingi:(S. 3 3 6 ): in cernetur, retrogradationem continuans. 'Similiter utroque ad 8 promoto, retrogradus spectabitur in Utroque ad se translato , iterum directus videbitur in i , & ita porro. Eodem modo ostenditur, retrogrados fieri in oppositione cum

Sole. Uuod erat unum,

Sit Planeta in A, Tellus in V : vid bitur is Soli S conjunctus (S, IJ J , tumque distantia ejus a Terra est AU. Sit ut ante Planeta in A, Tellus vero ire T apparebit is Soli oppositus (S. 33 6 , tumque distantia ejus a Terra est AI .. Quare cum differentia inter distantiam: priorem AV & posteriorem AT sit integra Diameter Orbitae Telluris TV s Planeta sit perior quilibet Telluri multo propior est in Oppositione, quam inis Conjunctione cum Sole. suod cris

i 3 88. Quia Saturnus tardius Iove, Jupial ter tardius Marte movetur(32.33.3 M; Tel lus a Saturno digressa citius ad eum redit quam ad Jovem & ad Jovem citius quam ad Martem. Qibare cum Planeta A Soli S Ops ponatur, si Terra ad eum accedit F. 333 Sl Saturni retrogradationes frequentiores.

566쪽

. III. DE SYSTEMATE PLANETARI o. si

sunt quam Jovis & Jovis frequentiores quam Martis. COROLLARIUM II. sis. Quoniam motus ad motum Terrae est ut 1 ad 3o (s. 3 et , dum Terra integram

Olbitam percurrit, trigesimam circiter suae partem seu Ia gradus confecit. Quare cum Terra singulis fere diebus gradum unum emetiatur, antequam Saturnum, a quo digressa, iterum assequatur, ultra annuum spatium Ia fere elabantur dies necesse est, consequenter spatium temporis inter duas retrogradationes intercedenserit circiter unius anni ac dierum I a. Nec absimili modo ostenditur, inter duas retrogradationes A interjici spatium temporis aliquanto majus anno uno ac mense uno, inter duas Martis vero biennium circiter.

Tu EO REM A XIX.s so. Orbita Martis Telluri propior, quam Orbita stosis es haec eidem propior quam Saturni Orbitae Orbita Lunae denique est omnium proxima.

DEMONSTRATIO.

Mars enim Iovem, Iupiter Satu num, Luna Planetas omnes superiores Oculo in Terra constituto tegere

potest ( S. s 1 ). Mars igitur inter Jo

vem & Tellurem, Iupiter inter Martem & Saturnum intercedit, Luna Vero Telluri proxima, adeoque Orbita Ma tis propior est quam Orbita Jovis, haec vero propior Orbita Saturni, Lunae autem Orbita omnium proXima. sitae. d. THEO REM A XX. svi. In HEpothesi Terrae motae, Saturanus diutius est retrogradus quam stupuero hic diutius quam Mars.

DEMONSTRATIO.

Illud attendentibus ad Demonstra

tiones superiorei satis patet, si Planeta

superior in F tempore retrogradationis Tab apparentis immotus foret, Puncta stationum fore eadem cum Punctis C &D, in quibus Radii ex Planeta in Centrum Telluris ducti Orbitam ejus tangunt. Ducatur etiam Tangens GAa Planeta remotiore, qui necessario ul

Foret ergo arcus AEB, quem Terra emetiretur in retrogradatione Planetae remotioris G major arcu CD, quem durante retrogradatione propioris F conficit. Quare cum Saturnus longius distet a Terra quam Jupiter,& Jupiter longiusquam Mars suo); major arcus Orbiti e Telluris retrogradationi Saturni quam Jovis & major retrogradationi Iovis quam Martis responderet. Etsi vero Planetae interea, dum retrogradi ex Tellure spectantur, in Orbita sua

progrediantur, adeoque arcus Orbitae Telluris retrogradationibus eorum res pondentes fiant minoreS prout eX attenta cori sideratione D mons pationum superiorum perspicere uatur: Cum tamen motus sit tardior motum motusque

Puncta stationum, quae arcum supra dictum determinant, a Punctis coni ctuum minus distabunt in Saturno quam

in Iove, & in Jove minus quam in Marte, adeoque arcus ille major adhuc erit pro Saturno, quam pro Iove &major pro Iove, quam pro Marte ;consequenter cum Terra in arcu majore diutius commoretur quam in breviore, retrogradationes Saturni erunt diuturniores quam Jovis & Jovis diuturnio. res quam MartiS. e. d.

567쪽

ELEMENTA ASTRONOMIAE. Pars IL

THEO REM A XXI sqq. In Spothesi Terrae motae, Saturnus per minorem arcum quam Jupiter Ost iter per minorem quam Mars retrogreditur. DEMONSTRATIO.

Tab. Si Planeta superior G, cum retrOVI. gradus videtur, immotus staret, arcus Orbitae AB per quem Tellus durante retrogradatione incederet, inter tangentes GB& GA interciperetur, foretque pro Planeta remotiori G major quam pro viciniori, nempeAEB, CED,quemadmodum modo ostendinatis (S. si .

consequenter CFD A BGA. Quoniam itaque rectae FL & FM magis divergunt rectis GN & GO, majorem quoque arcum inter Fixas comprehendunt,

hoc est, Planeta scinior F per majorem arcum hiael retrogreditur, quam remotior G per NO. Jam cum Planeta tardius Tellure progrediatur, perinde est ac si ille quiesceret, haec Vero excessu celeritatis suae supra celeritatem Planetae moveretur c aestimatur autem hic celeritas ex motu angulari circa Solem ), motus Cnim Planetae nonnisi tempus retrogradationis abbreviat, seu arcus CD & AB minores essicit, ceu patet ex Demonstratione praecedente. Quare Planeta vicinior etiamsi secundumSignorum successionem in O blta sua incedat, per majorem arcum

retrogredi videtur , quam remotior simili motu latus, adeoque per arcum minimum, rum per mediocrem, J per maximum retrogreditur ( S. si ).

e. d. SCHOLIo N. sq;. Rudis haec Phaenomenorim motus proprii Planetarum determinatio ad praesens institutum suscit et ex subsequentibus autem , tibi Planetarum Theoriam tradiderimus , disinctius consabit , quod supposito motu Telluris circa Solem exacipi me omnium iisdem satisfiat, ita ut ipse Ri CCI OL Us T

bulas Astronomicas conditurus, quae Obseris vationibus responderent, ad motum Telluris, quem ex decreto Inquisitorum Scripturae Sacrae a Dersum prosilebatur di acriter impudinabat , tanquam ad sacram anchoram consu-gere teneretur (a . Ita sane DE CHALsis is

casu simili ejus vestigia testurus (bi : , , P.,, RICCIO LUs inquit, licet ab Hypothesi, , Spernicana esset valde alienus eamque D pro viribus fuisset insectatus , nullas tamen Tabulas aptare potuit, quae me- diocriter observationibus responderent, , , nisi secundum Systema Terrae motae , , , quamvis inusitata advocasset subsidia, , , Epicyclosque mutabiles perpetuoque inis

, , cremento & decremento obnoxios, va-

, , rieqtie ad Eclipticam inclinatos adhi- , , buisset. Unde in sua oronomian*,, formata , in qua Tabulas motuum Cce-H Iestium accuratissimas, omnibusque Ob-,, servationibus accommodatas se daturum , promiserat, in Hypothesin Terrae motae, , relabitur.

TITE OREM A XXII

sp . si Terra motu annuo circa Solem revolvitur, nec Diameter Orbitae ejus ad

568쪽

CO. IIL DE SYSTEMATE PLANETARIO. a

dipantiam Fixarum a Terra habeat rationem insensibilem i di antia Fixarum,

cum inter se, tum etiam a Vertice; non

omni tempore eadem, in specie Stellae Po-luris di antia a Vertice in Sol filiis alia, quam in aequinoctiis.

DEMONSTRATIO.

si duae Stellae A S B Eclipticae vicinae,& earum altera A in oppositione cum Sole S, videbitur distantia earundem

vf. dem A fuerit in conjunctione clam Soletn 6 . Sapectabiti ir distantia sub angulo BDA(s.sgs . Sed si CD ad CA habeat rationem sensibilem; erit BCA BDA (S.i88 Geom. . Distantia igitur Stellarum

B & A diverso anni tempore Varia existit. tiuod erat unum.

Si Stellae M de N fuerint extra Eclipticam seu procul ab ea sitae; Tellure in T existente, videbuntur sub angulo MI N, & illa in V constituta sub angulo MVN. Qtiod vero non in omni siturum II. Telluris anguli MIN & M N aequales Fig. 6J. esse possint vel eκinde liquet, quia angulo MIN invariato, angulus M' Nvel major, Vel minor evadit,prout Stella N vel B puncto T vel propior vel ab eo remotior supponitur. Uuod erat

. alterum.

- Q ioniam elevatio Poli non mutatur diversis anni temporibus ( S. I Tebius in Orbita circa Solem ita incedere debet, ut Axis ejus sit constanter Axi Sphaerae mundante, hoc est, sibi ipsi Pa- rallelus, adeoque motu annuo Polus Telluris Circulum quendam describit, eodemque modo patet, PolumEclipticae

in Tellure designatum itidem Circulum

alium describere debere. Sit ergo M Tab Polus Eclipticae respectu Solis, P Polus Mundi respectu ejusdem, & Circuli Aebd & ACBD designent eos, quos PO-lus Eclipticae & Polus AEquatoris Te restris describunt. Sit porro PM arcus Coliari Solstitiorum aequalis distantiae Poli Eclipticae a Polo Mundi & adeo in A o , in B O (F. 18S . Fiat angulus PMS distantiae Stellae Polaris a principio Cancri quoad longitudinem, recta MS distantiae ejusdem a Polo Eclipticae aequalis: erit in , Stella Polaris. ando Terra est in Ariete, Polus ejus erit in C; quando vero in G, idem in Aerit ( S. 168) : in priori adeo casu distantia Stellae Polaris a Polo SC, iii abiero S. . Est vero SC SA ( S. go a

Geom.): distantia ergo Stellae Polaris non omni anni tempestate eadem , si Diameter Orbitae Telluris ad distantiam Fixarum habuerit rationem sensibilem: alias enim DC videtur ex Tellure sub angulo insensibili, adeoque multo magis differentiae rectarum ex S ad alia

puncta Peripheriae ACBD ductarum&dis alitiae SC sub llngulo insensibili comprehendentur. Quod erat tertium. COROLLARIUM.sq;. Tellure in T constituta, Stella n videbitur cum N una eademque: sed ubi illa vir. ad V pervenit, distabit a N aliquo inter vario. Unde in Hypothesi Terrae motae fieri

potest, ut una Stella certo anni tempore

appareat in duas aut plures divisa.DEpINITIO X.

Si Fixa ex duobus diversis locis, veluti quae Terra motu annuo circa So-

569쪽

ELEMENTA As

lem lata diverso tempore in Orbita sua occupat, spectatur; disserentia locorum Opticorum dicitur Parasiaxis Fixarum. Vocatur autem Parallaxis abstulis disserentia locorum Opticorum ejusdem Fixae ex Centro Solis & Centro Terrae spectatae, Vel angulus, qui intercipitur rectis ex Centro Solis & Centro Terrae in Centrum Fixae ductis. Quae ex Parablaxi absoluta in Latitudinem & Longitudinem Fixae ex Centro Solis ac Centro Terrae spectatae, nec non in ejusdem Declinationem atque Ascensionem rectam redundat differentia, Parallaxis Latitudinis, Longitudinis , Declinatio- viis atque Asiensionis rectae appellatur. THEO REM A XXIII. Tab. sy . di antia Solis a Terra CSVI. ad di antiam Fixae ab eadem BC rationem sensibilem habuerit; Parallaxis absoluta CBS sensibilis , nec toto anni tempore eadem ; maxima vero, ubi angulus ad Terram maximus. DEMONsT RATIO.

Etenim ut distantia Solis a Terra CS ad distantiam Fixae ab eadem CB, ita Si- nus anguli Parallactici SBC seu Paralla- diis Fixae absolutae ad Sinum anguli BSC

CB sationem sensibilem habet, Sinus etiam Parallaxeos Fixae absolutae ad Si num anguli BSC, consequenter etiam ipsa Parallaxis absoluta Fixae ad angulum BSC rationem sensibilem habere debet. Quamobrem cum Sinus anguli BSC ad Sinum anguli BCS sit, ut di- istantiae Fixae a Terra ad ejusdem distan- RONOMIAE. Pars II.

tiam a Sole, adeoque angulus BSC ad- Tib. modum sensibilis esse debeat (s. 3 1 ); VI. Parallaxis quoque Fixae quin sensibilis esse debeat dubitari nequit. ouod erat

primum.

In omni puncto Orbitae cum sit ut Sinus anguli ad Terram BCS ad distantiam Solis a Fixa, ita Sinus Parallaxeos absolutae CBS ad distantiam Solis a Te xa (S. 3s Trigon. ; erit Sinus anguli ad

Terram ad Sinum Parallaxeos absolutae,

ut distantia Solis a Fixa ad distantiam ejus a Terra '( S. 1 3 Arithm ). Jam in Hypothesi Terrae motae, Centrum Solis in S quiescit, adeoque distantia a Fixa BS eadem semper est ( S. 11 AFron. &S. I ' o Geom. . Quoniam Vero ex inserius sequentibus clarius patebit, in praesenti negotio Orbitam Solis sumi posse Circularem & Solem in ejus Centro supponi; consequenter distantia quoqueSo lis a Terra eadem censeri potest ( S. go Geom. ; in duobus quibuscunque Orbitae Punctis Sinus Parallaxium absolutarum ejusdem Fixae erunt inter se ut Sinus angulorum ad Terram S. 16 Arith.). Iam cum per observationes constet, si qua detur sensibilis Parallaxis, eam tamen Valde exiguam esse debere, Sinus Vero angulorum exiguorum sunt ut ipsi Sinus; Parallaxes absolutae ejusdem Fixae, in duobus quibuscunque Plinctis Orbitae Telluris, erunt ut Sinus angulorum ad Terram ( S. cit. Arithm. ; consequenter cum anguli ad Terram non sint ejusdem quantitatis, atque adeo nec eorumdem Sinus inter se aequales; Parallaxis absoluta Fixae ejusdem toto anni tempore e dem non est. suod erat secundum. Angum

570쪽

mp. IIL DE SYSTEMATE PLANETARI o.

Angulus ad Terram vel rectus esse debet, vel acutus, vel obtusus (S. 65Geom. . Quamobrem cum Sinus totus, qui Sinus anguli recti est (S. a Tri- omnium Sinuum maximus S. 6Trigon. , & Parallaxes ablalutae Fixae ejusdem in diversis Orbitae Telluris punctis sint inter se ut Sinus angulorum ad Terram per Amon ratas Parallaxis absoluta maxima erit, ubi angulus ad Terram rectus, sed erat tretium.

COROLLARIUM.3y8. Quoniam Parallaxes Latitudinis , Longitudinis , Declinationis & Ascensionis rectae a Parallaxi absoluta pendent(s.sy6 ; singillae quoque toto anni tempore eaedem non sunt ; consequenter si Parallaxis quaedam Fixarum absoluta sensibilis datur, Latitudo quoque, Longitudo , Declinatio & Ascensio recta ejusdem Fixae toto anni tempore non erit eadem S C Η o L I O N. yyy. Latitudo, Longitudo, De esinatio si Ascensio redia ob Parallaxin Fixarum mutetur, jam non icquirimus, cum

paucis Theoria icla tradi non possi. Dedit eam Astronomus eximius EUSTA GHI UsM ANFREDI Us (M, apprime necessariam ut intelligatur, num detur aliqua Fixarum Parallaxis, si qua in Declinatione , Ascenso-Be regia , Latitudine ac Longitudine annua, mutatio obstroetur Neque enim ex qualibet variatione annua colligi potes Parallaxis Fixarum sed necesse est eam sequi Parallaxeodi legem annuam quod ubi non obstrυaderis , fieri poterit ut Parallaxin aliquam Fixis sensibilem tribuas, qua tamen ipsis competere nequit. md haaenus circa eam obseroandam moliti fuerint Aueronomi ct quem succeis sum habuerit ipsorum studium, noctrum es

exponere. at In Teactatu Des amvis Stellarum thermantium

merrationibus.

dam in capite Draconis ipsi geniih Collegii Greshamensis, quod Londinia V circiter go in Sol Filio Drumali propiorem quam in AE tivo b . Obser

vationes cum lege annua Parasiaxeos Fixarum ad amul conspirare, ut miroris in re tam delicata consensum, demon

usique ad A. I 6yT. u drantis muralis pedum si cum unctis octo vari iiones di antiae Stem Polaris a Vert,ce observavit Cel. FLAMSTE ED IUS ex quibus eis Parati in Fixartim inferret AstronomuS summus, eas tammen ab annua Para laxeos hujus lege

abhorrere S privatis literis ipsam docuit ROEMERUS S publice demon invii CASSINUS suus (g , atque DA VID

EGORIUS aliam variationis hujus

causam actegat (M, ob quam Parallaxiuinde

V Vid. Tractatus Anglicus, cui Titulus f An

to prove the mollan of the Earth.

(e vid. Epistola Flamstedii apud maliisium Vol.

(ε Vid. Epistola laudata apud mallisum. cf) vid. Horrebovit Cope nicus triumphans Q.

SEARCH

MENU NAVIGATION