Oratio proverbiorum

21쪽

PROVERBIALIS tur regi ita dixis e prout scriptu legimus libro secun libro

d e Giλεων idestregum siue regnora. Quot sunt secudore deses anno uits in rat assecndam cu rege in H erus gum. salem.octogenarius sum hodieanunquid uiget semsus mei ad dissecrncndii sume aut amarum ' aut delectare potest seruum tuum cibus aut potus uel audire possum ultra uoce cantorum alc cantricum Quam seruus tuus sit oneri dno mco regi Bisce senis aladi , Iutae uerbis concinit Licinius caluus homo Romanus caluisse-eXaectae aetatis e magno natu senex qui tribunatum uis militum deprecatus itavcrba fecit ad Quirites. Meiam no eude sed umbram nonaeq;.P Licinii relicta

uidetis:uires corporis affect ae sensus oculo ali uerium hebetcs.Memoria labat.uigor animi obtusus. Merito senestiis aetos mala ab auctoribus nucue Aetas mapatur:quam inter caetera morborum generarat qui la

veridicus Hippocrates id Hippocratem sequutus Cor.Celsus maxime infestant Dyspnoeare strangu Dyspnotria.hoc est spiritus do in difficultas Coryza dest ea. grauedo o pituita.Nephrytista Paralysis:ita grata Straguria

dicunturrcnum dolores:& neruorum resolutiones Coryza Adde de caccxiam dest malum corporis habitum N hryι Lyenteriam idest intestinorum lcnitatem caetcraque tis. susi uentris mala:quibus senes uexantur. Paralysis Somnus ut nemo no nouit curarum abolito ut Cacema

riu stabilimetsi est membrorum lassescessi refocillae Lyetes, tio at fulturaiecit Graeci dicunt,et ioc Ire υκε

22쪽

ORATIO

poris imaniae uigiliae:quas inre mala uniuersi corporis nuι merat Plinius noster.hinc illud noeta poeticus ueridicium oraculu. Somno iam deterisse senectus. Galenus Galenus libro secta πτερ --ωμ .ide alimetis scribit secu gradior natu foret insbmni ucxante iλακαπ.ida cacessitasse cociliadi somni ca alta har sandi sibi unicu Alexipharmacon αγρυπν F.Lmachon medicamelum uigiliaru depulsonu extitisse:quibus Cur laetu infestabatur.Summebat aute id olus in fine cenete sicca in fine enim lactuca somni est conciliatrix.6 ob id coenas coenae auorum clausiste, aditur cum esset esca nouissima: Cur cho quod Maromanu carmen testatur grataq; nobiliuat dapes . requies laetuca ciborum nunc uero dapes inchoat in acetariis di coenae principium fit quia cibi facit appo tentiam:& a stomacho fastidium aufert. Quin etia uersus graecus senestutem ita infamat.

onus age senectus inquit onus e hoibus.oppido. graue de in stabile. gestabile.hinc plautina anus . Tatum inquit hoc est oneris qlscro:quid oneri Annos .lXXX.dc quatuor. Ad haec iuuenis cito mori pol Senex diu uiuereno pol.quas nihil in uita hois potest esse diu. Quid

Quid no enimno modo eo senex annosedc Polychrontes re

modo corderis Mo puer suisti sub pedagogo.mo adolescetior sub gramatico manu serulae subduxisti Motu

23쪽

PROVERBIALI s

umis dipsciplina seruolam discere cepisti. Modo uir deifiteri. Modo senex desisti uelle Modo desiisti possenncredibilis si uit humanae rapiditas.

Mctauiuediestati Physici autumantiAnnus se Meta iii ptuagesimusrquado scilicces tas deradi copulatur dia hoc de sensit Psalmographus scribens.Anni homi mauid vis septuaginta:s aut in potetatibus octuaginta su psalmo pra aulcm. Toc in et soc idest labor&dolor graphus. Plato sine uitae legitimu annu instilagesimviri Platon mum esse existimauit.habuit plegitimu:siquide illo tali suo ipso anno uita decessit natali suo exti f.ideoq; ma desunet' o defuncto Platon .perinde ac deo immolaverunt. pannu unu atl octuagesimia sine ulla diauctione implevissct:consumassem numerum perscci Himur quem nouem novies multiplicata componunt. M. Varro longissimia spatiu senescendo' homi M uanonum centum annos esse tradit.Vnde ξ secutu a sene Seruium dici spataucentia anno aevi sententia subscribitasti a sene. pulaturi Caius Iurisconsultus:qui tuto de usu seu Caius Iut' u.sic resert.Placuit cetum amis tuendos esse mu risconsuliticipes:quia is finis uitae longevi hominis est tus Doetissimi mathematico ut Berosus 3 Peto'. Berosus laeis knec sos annos homini ad uiuendia datos .plus Peto tis minus centu uiginti ex siderali scietia iudicarui:quot Argato Argaton tu Gaditanu uixis e accipimus:qui annos nius lon o ' uaginta regnaui cu .Xl regnare coepisset. suus.

Illud quot accepimus Mosenia uulgo Moyses B

24쪽

nominae, Solum dei familiarem.Vta eorum libri

Anni loquuntur cacxvrannos uixis .Rui cum quereretur: Moysis iuuenas interiret:responsum ei serui ab incerto nu- mi .hominem neminem plus este uicturum. Primige Prudens praetereo: tuae conditore canonicarum nil homi scripturam, adiderunt:primigenios homines longenes diu uiuaciores diuturniores fuisse: finec humanae viis

tumiores praescriptum pluribus annorus ulis transcendis h. Nal si credimus Plinio anni illi suere lunares menstruo spatio terminati . Vt non mirum sit quosdam

Mille an prodi millia annorum uixis.:sed nos credamus ue nos uixi esse:quae pinstrumeto ueteri fide historis tradu se tur.Quae diuus Augustinus astruere conatur. Quid posteritas ipsa comisit quid nepotes peccauerunt quid nos deliquimus ut tantillo spacionancparetis mcellis uita nostra includeres scur nos quoq; ι sicuti triti illi primordiales mille annoruio uiui, mus dc uita diuturniore non fiuimur ' Sed haec cum non sint operis instituti transeunter attigisse sat est.

Ergo agedum:homo impleat annos septuagintarnis ae est meta uiuedi.octogesim primu excedat' eclis Ne longissimus Platoni uitae terminus fiat saecularisilcitor. . , retii annos relinquat a tergo.uiuat Nathoni annos Proue uiuat domosaycos centum uiginti quinqRuos ex dibium. uino responso nephas est excedere.fiat tris eclis Ne Tithoni storvit anni dextra computandi sint. Vivat aetatem

senectus, Tithontiae quo est graecum Proverbium τῶ iuu

25쪽

Hesiodis PROVERBIAos

ρα L Tithoni senemismonne tamen hic senex Macrobius&Polychronius bullae in es nihil sunt dies eius.Nonne friuola est haec aetas:& quam qua drupedes aliquo uolucres a transccndant. Audite quaeso Hesiodum canentem

'eio δε ελα o 'i et Mnasei Comaidest arrula cornix nouem hominum uiuit aetates uium. Ceruus aut quattuor cornicia Comus uero trium cervom aetate senescit.Hesiodica hae sententia Plinius noster elegatius:breuius Purius explicauit hisce tbis .H esiodus cornices nouem nostras attribuit etates. Quadruplueius ceruis.Id triplicatu comis Plutar Plutarchus in libro meti νωψεκλελom et μυγο in chus. inici p. idest de oraculis quae defecerunt subtiliter de Genea cite disserit sup hoc Hesiodi carmine:quid sit γενω quid, ecquot annos comple statinequa nostri aetate inter pretantur quam quidam unius quidam pluriviqin dam pauciorum annorum esse definiunt. sit os a

Cum igit comi sint hominitias diutumiores.cucornices coemi sint nobis uiuacioresale bus sunt

26쪽

ORATIO

nome:mortes accusasse natura disis: bcemis domi Querela icibus uita diuturnalquo id nihil iteresset:hoebus theophra quOF maxime intersuitiet tam exigua uita dedisset:

m quorum si aetas potuisset esse longinquior suturum suisse ut omnibus perfeci is aetatibus omnium doctrina hominuminia erudiretur . . Caeterum credamus haec esse sabulosai assenti

Albertus muri Aristoteli Naristotelico Alberto Magno scrimagnus tantibus hominem uiuere plus temporisa reliqua

Animalia omnia excepto elephatoreamen homo bulla est re eo magis senex:cuius uitae tanta rapiditas est tam lanarrabilis uelocitas ut prius rasaeta sit 'spo O arat dum uiuere nos speramus Ia uixisse cuius se et Horespiciamus:qua in reputatione subit illud ridicuscitet mi Ium.' quidam de aetate gloriant : annos numeratres sapie iam amissos Unde non ineleganter Milesius sapiestas dicenti cuidamaxannos habeo:hos inquit dicis lx Annos poeti re quos non habes Etenim praeteriti dies non teritos no ni is inno aromancipatu sunt: suturi habemus Praeterea quemadmiadum ex amphora:sic ex uitaqd sincerissimum est primo fluit quod turbidum se Septe et cillenturiis in imosubsidit

te a sex et Septem homini aetates a numero erraticaru stet

pleriano larum Philosophi diligentiores assignant:& H ippo

tis 'cli an rates medicus in septemgradus aetatu distribuit ut Primatae ne uitiuscuiuslsifiem Prima aetas lunarem sequiturias lunae . Potestatem,tunc nil secundum urietatem alentes

27쪽

PROVERBIALIS

uiuimus sacultate.Sccunda mercurialem: quadossi, Secunda teraru cytharaeq; ecpalestra similiuq ludoru studi Mercurii

exercemuSaertia vcncriam:quado turgent genita Tertia uelia:&ad genituram incitamur. Quartam solare tu laetis.

enim regna uigor aetatis a persectio propcra aetas' Quarta media. inta Marti ancillatur in qua ope dc ut Solis.ctorias concupiscimus.Sexta Ioviale sidus assecta Quintatur:quae prudentiam ouitam activam ciuilemq; de Martis.

siderat.Septima uero quae saeculentacst aetas&Jrigi Sexta Ioida Saturnu habet ducem: in qua a generatione desii uis. stimus quae uita nouissima est. Sunt autem haec cur Septimaricula septena tam breui paci terminata ut homo Saturni. cum ad metam septimam peruenerit:in primo adhuc stadio esse se credat: at prius cursum peragat: ad cursuram succinctus accesserit:Deniq; ut prius moti se sentiat: uiuere inchoauerit.Audite quo rem dessu cam:si annus ille uerus est annus quem magnu:uel potius maXimum uocant:quo eadem positio coeli si derumq; cursus eXistit: qui horum quos nos voca mus annorumillia aliquot coplectitur homo nemo quamuis annosus&senex dimidiatu uitae mensem

uixisse existimabitur:& ita nullus annus:nullusis sis in aeuo hominis uel diuturno numerabis. Quida olim ex numero philosopho libricossi Liber nedit quo docebat queadmodu homines no senesceret senescant dc iuuenta perpetua iugiter seuerentur:uellem nobis homines. aliquid ex eo medicamento propinari:quo nulluso

28쪽

ORATIOret preciosius si usquam 1 ctirctur. Sed curia usquaCalenus reperiat mihil illo fabulosius Mentoq; Calenus m libro περ νουμ αρασμου.i.de tabe Philose

phum illitanti munerisimistare:ut ridi ulu nuga tortui deridet:ati subsanat:qui de hominibus non senescedis disciplina pscssus tame ipse consenueriti Vanitas similis a Democrito promissa uanitas de corporibus Democri hominum reuiuiscendis:qui non reuixit ipse. u. Ergo homo cum bulla sit mi magis senex amor talia ne speremus:cu nihil sit mortalitate nostra mortalius:ne spiremus superbia cum nihil sit nostra fra Vixu gilitate fragilius. Singulos dita singulas uitas pute

muS:euntes cubitum dicamus uixi:J quem descrat

cursum sortuna peregi:ille enim bcatus degit.cuiui cet in diem dixisse uixi.quis quis dixit uixi quotidie ad lucrum surgit.Sit mens nostra haud quail de cra stino sollicita:nam qui pendet ex crastino perdit ho

diernum.Tu quacuq deus tibi sortunauerit horam rata sume manu.nec dulcia differ in annum.Viue memor' sis aeui breuis .Deniq; simus memores illi' oraculi famigerati quod inquit. γει-- cmuro 3 co

gnosce teipsum .Quod a late pateatri multiformitcrinterpretetur anno proximo scite opinor copiose disserui. Itaq; cludamus prouerbialem hancit homo bulla est disputationem cum Plinio diccntes . Is de mum profecto uitam aequa lance pensitabit:qui semper stagilitatis humanae memor lacrit.sed iam tem

29쪽

PROVERBIALIS

pestiuum est:ut exequamur rel1qua propositi: pro

uerbia prout coepimus mores succulentat explanaetione pensitemus. Vos ut cepistis attedite:succinctior

enim breuiori in singulis deinceps ero:ut studiau sea ex primi prolyxitate collegistis:id reliquoru breuitate discutiam. Paroimia Graecorum est opis ἡμμ se εγγiop. Paroi

idest genu crure propius est:dicitur autem de his qui ia. se ipsos magis stamicos diligulaeui cosimile est illud genu cru apud nostros uetus uerbuiomne sibi esse melius mali reipius. leualterissic illud egomet sum proximus mihi:con similis quo pestilla proucrbialis plautina sententia Tunica tunica pallio propior est. propi0r Narrat greci quedam cum uideret fratre dc frater pallio. num hoc est fratris filium bello oppressos periclitari: Fratem' protexisse ex duobus fratrem dixisscq hoc y rbiuγollia κνημηπ γγioli.Lgem aure es propinquius: tau frater potius iuuadus meriti fratris filius:cuius proximitas 5 gradus est arctior. Docemur aute hoc Magio:ut in nobis sit caritas ordinatarsicut ecclesia stica documenta praecipiunt: ne ordine praepostero posteriores prioribus anteponamus .in plurimis au tem ut inquit scitissime Origenes in cantici omeliis Origenes charitas inordinata conspicitur. Qui quod in primo Caritas loco dilicrere debent diligunt in secundo Quod in inordinaseeundo diligunt in primo: d quod oportet amare ta. uuarto amant tertio. ec rursus tertium in quarto .

30쪽

ORATIO

de sic ut pleri' ordo est in amore praeposterusrat confusus. Vnde fit.ut aliquando pallium tunica eccrus genu sit propius- Ciuis exi lex naturae deposcit ut secudum nos diligamus terno an parentes dein filios mox domestico nostros:ppior

reponia est colligatio interiorq; societas cum ciuibus cum Exemptu externis:hinc illud exemplum dignum memoratu. Alcameis Alcamenes Atheniesis dc Agoracritus parius in scalbagnifex pendo marmore significes latissimi Phidiaeq; disci puli inter se ambo certauere in signo Veneris facieii do:uiciti Alcamenes sufragiis Atheniesau:qui co traperegrinum ciui suo suffragati sunt ueluti conci nentesaunica pallio propior est. Natura rerum parens induit nobis inoleuitq; mapsis statim principiis quibus nati sumus:amore,

Nihil no stri& charitatem ita prorsus:ut nihil quicuisset cha bis chari rius pestus' nobis' nosmet ipsi:ut quis p in se ipsos nos sui' rebus prouerbium comprobet. γομυκμμὶς πεγγiph genu crure proXimiuS. Interdum tame usu uenit.ut nimio nostri amorer

de ut Graeci dicut philautia peccemus:qua uelutio Philautia caecatos reddit:&, recta semita transiuersos trudit.ut uitia nostra excusare malimus excutere:ut dum lalud pertinaciter as ierimus Tunica pallio propior est: nec tunicae nec pallii ueram rationem habeamus. Ex hac nimiruphilautia sit ut unu si se primu eius artis quam profitetur artifice iactitet:ut sese in