Isagoge in botanicam expeditiorem : iconibus aeri incisis et pictis illustrata

71쪽

3. I 8 I. Si fundum simul & latera ampla sint, neqUe OS multum diffusum; tunc flos est campaniformis, stricte sic dictus . Si vero fundum & Iatera angustiora sunt, ac Veluti in tubum contracta; tUlac campaniformis tubulatus dicendus. Si os & latera fundo magis Patent; tUnc campanisormis patens est . Si demum os ceteris partibUS sit angustiuS; tunc can paniformis globosus t) nominari solet. . I 82.

Floris infundibuliformis g. I790, duae sunt specieS. Alius e cono in tubum arctatus est, & infundibuliformis proprie dicitur ); alius in discum dii istius est, & 8pocraterformis nominatur tru

Floris rotati o. Ι79. , unica species est, ct a similitudine rotae nomen inuenit v. g. I 84- Flores monopetali an0mali 3. I79 ), adpellantur nonnulli flores multiformes monopetali, qui singulari nomine comprehendi nequeunt. Quatuor eorum dantur species. Sunt Vel auriti seu cucullati ); vel tubulati, seu in linguam desinentes ; vel utrinsta

72쪽

9. I 8S. Flores monopetali labiati o. Ι790, tenuantur inferne in fistulam; superne vero in labium, Vel Vnicum, Vel geminum, ampliantur. Quatuor sunt eorum species. Labium superius est vel galeatum, seu falcatum ) ; vel cochlearis instar excavatum '; vel erectum Vel truncatum, seu viri ablatum l . f. I 86. Florum simplicium poluetalorum G. I780, differentiae de aliis rebus Vulgo cognitis desumi possunt. Hinc species eorum septem numerantur. g. I 87. Flos crucif0rmis dicitur, qui ex petatis quatuor

conficitur. Flos rosaceus lit , ex pluribus, aut paucioribus, quum quatuor, petatis componitur, in mempositis. Flos umbellatus est rosareus, ex quinque petatis constans, Vmbellam referens, & cuius fructus ex duobus seminibus compositus est. Flos car)π' laeus , a r0faceo in eo differt, quo eius petata eX ipso calice tanquam ex tubulo emergunt. Flos litis ceus Vel ex petatis seX, raro tribus, constat vel tamen in sex partes secatur. Flos papilion

celisit , constat ex petatis dissimilibus, quorum superius, vexillum ti ; inferius, carina tit); duo, quae

73쪽

media sunt, alae nuncupantur. Flos polypetatusanomalus ex petatis multiformibus constat, nec singulari nomine comprehendi potest.

f. I 88. Flores compositi 9. I770, triplicis sunt generis. Elosculost, semistosculost, radiati. g. I 89Flores flosculasti g. I 88. plurimis flosculis componuntur, dense positiS, eodemque calice comprehensis. Flosculi autem, sunt petata fistulosa, tenuia, quorUm suprema parS ampliatur, multifariam, saepius tamen stellae instar, divisa. g. I9D.

Flores semistosculosi '' I 880, e semistosculis

conficiuntur, dense in orbem possitis, eodemque calice coercitis. Semistosculis 't autem est petatum infernarantum parte sistulosum, media Vero & stuperna parte planum, ac, Veluti in lingulam, productum.

quarum, quae medium tenet, discus , tota ex flosculis constans; quae circumferentiam, seu limbum, tenet c0rona, seu radius, adpellatur, eX

74쪽

9. I92. Flores vetali G. Ι76. , sunt vel staminei ); vel tuli feri vel confert ); Vel graminet; Vel epi-

Haec de systemate ΤoVRNEPORTIANO. Optime CUm eo RIVINIANVM coniungitur. Ita quidem, Ut RIVINIANVM primarium sit; a TOVRNEFORTIANO aUtem tantum subdiuisiones, seu terminologiae, des

mantur.

finem perduxerunt, regularitatem & numerum pet lorum pro fundamento acceperillat. Hinc sequentes enascuntur classium diuisiones & denominationes.

g. I9S- Flos vel inuolueris in structus, Vel inuolueris δε- stitutus est. Si prius, nos inuolutus υ; si posterius, flos nudus dicitur, indeque Classis XVIII, plantas

nudas continenS.

g. I96. Si flos inuolucris instructus est o. I9S. , inuol crum vel stamina &pistilla continet; vel stamina,

75쪽

aut pistilla, tantum. Si prius, nos dicitur perfectus ' ;Si posterius, nos est relativus v. g. I97. Flos perfectus I96. , Vel petatis donatus, Vel eis priuatus est. Si prius, flos adpellatur petala deus o υ; si posterius, flos est vetatus indeque

classis xv, plantas vetatis continenS.

vel compositus v. Ille, si omnes noris partes, imprimis stamina & pistillum, simplici ordine dispositas, continet. Hic, si plurimi flosculi monopetali g. Ι98.

staminibus & pistillo instructi, communi calice comprehenduntur; Vel, ad minimum, si calix communis euidens non est, Uni thalamo inhaerent. f. 2 .

Flos monopetatus fimplex s. I990, Vel regularis v, vel irregularis f. Dicitur regularis, in E a quo

76쪽

quo ambirus corollae Vndiquaque aequaliter ab eius centro distat; hincque classis I, CXhibenS Plantas nr0- .nvetatas regulares. Irregularis nominatUr, in quo ambitus corollae non eX omni parte aequaliter a centro

floris distat; idque potissimum sit, si petata & laciniae, vel diuersiae magnitudinis sunt, Vel inaequali situ circa centrum disponuntur. Hinc classis II, sistens plantas monopetias irregulares. f. 2ΟΙ. Flos monopetatus compositus o. Ι99 P, est Vel tubulo ius , vel lingulatus vel mixtus v. g. 2O2. Floris tabulosi ) IOI. , corolla cauum sommat cylindricum, limbo plus minuSque patente, Varieque inciso. Hinc classis III, continenS plantas compositas tubulssas. Floris lingulati corolla 9. 2ΟΙ. ex tubo ViX COnsipicuo membranulam, seu lingulam, ad unum latus tubi spectantem, producit 't). Hinc classis 1 V, exhibens Plantas c0mp0sitas singulatas. Floris mixti corollulae, tam tubulosae ti in disico, quam singulatae IOI. in radio sunt. Hinc classis V, exhibens plantas compstas mixtas. g. 2O3. Flos petata viro plura habens I. I98. gaudet vel duobus, vel tribui, Vel quatuor, Vel quinque, Vel se G M Tab. II. Fig. VII. Tab. I V. Fig. s. Fig. VIII. Fig. IX. ) Tab. l . fig. IX.XIII. Tab. IV. Fig. II

77쪽

fm, Vel pluribus, quam sex, petatis. Hinc flos di- petatus, tripetatus, tetrapetallis pentapetallis v, hexapetatus ' , pol natus. Indeque classis VIVsque ad XIV; exhibentes plantas dipetalas; trip talas tetrapetatas, regulares & irregulares; peutvetulas, regulares, irregulares & Vmbellatas; hexapetalas

latus est. Si stamineus & pistillatus in una planta mul, adpellatur monop tus Hinc classis XVI, doscribens plantas relativas monophtas. Si flos sta mineus & pistillatus in diversis plantis, nominatur diphtus t Vnde classis xv M, exhibens Plantas relativas diphtas. g. 2OS.

Haec & de systemate RIVINIANO. Iam ad LI NARANUM systema me accingo.

9. 2O6. Systema LINNAEANVM tironi omnium fortasse est dissicillimum; idque, nisi iconibus congruis illustra-tUS, sine malauductione multum temporis ei restat obseurum, tectum & dubium. Expertus loquor.

Fig. VI. VII.

78쪽

I. 2 Nititur autem systema LINNALANVM flaminibus& pistissis Et, quia per haec Omnis generationis& propagationis actus perficitur, ea sexus; systema vero ipsum sexuale nominatur. g. 2O8. Stamina & pistilla in floribus vel vistbilibus vel vix vi bilibus ), situm habent. Si posterius,

Vltima classis XXIV, inde originem habet, quae cr)ptogamia dicitur. Ratio est, quia in his floribus organa, modus & actus generationis, Vel penitus adhuc latent, Vel tamen multam adserunt dubitationem.

Florum visibilium c .eto . , stamina & pistilla

non Vbique eadem, sed, diuerso habito resipectu, diversa se exhibent. Differunt potissimum quadrifariam. Ratione floris; ratione cohaerentiae; ratione propor tionis; ratione numeri. g. 2IO.

Ratione foris 3. 2O9. , stamina & pistilla sunt, vel in eodem flore ambo ct ; Vel in diuersis a se imVicem floribus lis.

79쪽

Si stamina & pistilla in eodem flore ambo; stamina, ratione cohaerentiae o 9. , Vel nulla , vel aliqua f, sui parte inter se cohaerent.

Si stamina nulla sui parte cohaerent 1.2II. , ratione proportionis g. 2O9. sunt, Vel aequalia, seu indeterminatae longitudinis , vel inaequalia, seu determinatae longitudinis ' g. 2I3. Si stamin3 sunt aequalia, seu absque certa proportione longitudinis g. III. ratione numeri 3.2O9. adest vel unicum stamen 't); Vnde classis I, m nandria dicta ύ vel adsunt stamina duo tit , unde classis II, diandria; ' vel stamina tria f; Vnde classis IM, triandria vel stamina quatuor Vnde classis IV, tetrandria; vel stamina quinque Vnde classis V, pentandria; Vel stamina sex Vnde clas sis VI, hexandria; vel stamina septem ' , unde clas sis VII, heptandria; Vel stamina octo 'it , unde clausis VIII, octaudria; Vel stamina nouem unde claΩsis IX, enneandria; Vel stamina decem ), unde clas sis X, decandria; Vol stamina duodecim v, Vnde classis x I, Ddecandria; Vel plura quam duodecim. EM

80쪽

que, Vel calici iuberta, & ut plurimum viginti unde classis XLI, stofandria, vel calici non inserta, &plura quam viginti v, Vnde classis X III, polyandria. g. 2I4. Si stamina sunt inaequatia 9. 2Ι2. Vel duo, Vel quatuor semper reliquis sunt longiora. Si duo longiora ), classis inde x I V, degrinamia dicta. Si quatuor longiora )ι unde classis XV, tetradynamia.

g. 2IS. Si stamina aliqua sui parte cohaerent g. 2II. , vel flamenta sunt coalita; vel antherae sunt coaliutae vel stamina sunt coalita cum pistillo. g. 2I6. Si flamenta sunt coalita II S.I OfχΠduntur, vel in unum corpus 't , hinc classis X V I, m0nade phia; vel in duo corpora 'l' , hinc classis XVII, dia- delphia; Vel in plura, quam duo, corpora , hinc classis XVI II, polyadelphia. . 2I7. Si antherae, raro filamenta, in cylindrum sunt

Si stamina cum pistillo sunt coalita, seu et insi