C. Sallustii. Crispi Coniuratio Catilinae et bellum Iugurthinum fragmenta eiusdem historiarum, e scriptoribus antiquis ab Aldo Manutio, Pauli f. collecta. Scholia Aldi Manutii index rerum, & uerborum memorabilium.

발행: 1563년

분량: 416페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

b'. gloriosa ratus si , quampauci mi ab Dia

ui nonpeius uideturpauca nosnc de fasto meo differere Plerique mortales ad iudicandum satis ingeni habent, aut simulant verumtamen adprehendenda aliena fas ta aut dicta ardet omnia bus animus; uixsatis apertuis, aut lingua pro lmpta uidetur, quae dicta pectore euoluat quibus me subie it 'audpaenitet, magis reticuissepse geret . nam siue hac,seu meliore alia uiaperges a me quidem pro uirili parte di tum, et adiuti fuerit. Reliquum est, optare, uti, quae tibiplacuerint, ea dij immortalas approbent, beneq. uenire sinant.

222쪽

DE. RE PUBLICA

ORDINANDA

CI o ego, quam dissicile , atque alle- rum facti it , consilium dare regi, aut imperatori, postrem cuiquam mortali, cuius opes in excelsio sunt quippe cum oe illis consultorum copiae adsint neque de futuro quisquam satis callidus, satisq. prudens sit quinetiam aepe praua magis, quam otia consilia prostere eueniunt quia plerasque 'EIrt Hne sua agitat. Sed nim Ludium fuit adolescentulo remp. capessereri atque in ea cognoscenda multam magnamq. curam habui non ita ut magiInratim modo caperem , quem multi malis artibus adepti erant sed etiam ut remp. domi, militiaeque quantumq armis, uiris, optilentia posset , cognitum habuerim . itaque mihi multa cum animo agitanti consilit fuit famam, modestamq. meam post tuam dignitatem habere, est cuius rei lubet perlautima facere , dum quid tibi ex eo gloriae accederet. Hq. non temere, aret ex fortuna tua decreui sed quia in te,praeter ceteras, artem unam egregie mirabilem comperi,si per tibi maiorem in aduersis, quam tu fecundis rebus animum esse sed per ceteros mortales illa

res clarior est, quod prius deses sunt homines

223쪽

laudando atque admirando munificentiam tuam,

quam tu faciundo, quae gloria digna essent equidem mihi decretum est, nihil tam ex alto reperiri posse, quod non cogitanti tibi in promptu sit neque ego, quae uisa sunt, de rep. tibi si ipsi,

quia mihi consillium, atque ingenium meum amplius aequo probareti rised inter labores militiae, biterq. proesia, uintorias imperium , statui ais monendum te de negotiis urbanis namque, tibi si id modo in pentore consili est, ut te ab inimicorum impetu indices , quoq. modo contra aduersum consulem beneficia populi retineas indigna uirtute tua cogites sin in te ille animus est , qui iam a

principio nobilitatis fa tionem disturbauit; I

bem IRom. xgramferuitutem libertatem res tuis; inpraetura inimicorum arma inermis disi cita, domi militiaeq. tanta, O ampraeclaraD--

cinora fecit, ut ne inimici quidem queri uti quam audeant, nisi de magnitudine tua quin ac cipe tu ea, quae dicam de summa reip. quae prosi

di aut tu uera inuenies , aut certe haud procul lucro . sed quoniam Cn. Pompeius aut animi

prauitate, aut quia nihil maluit, quam quod tibi obes et ita lapsus est, ut hostibus tela in manus

iaceret quibus ille rebus remp. conturbauit , ii dem tibi restituenda est. Primum omnium, sum mam pote atem moderandi, de uectigalibus, si mptibus, iudicti s senatoribus paucis tradidit,plebem l 'manam, cuius anteasumma potestas erat,2 nosq-

224쪽

A D. C. CAESAREM

nosq. his quidem legibus inseruitute reliquit.miliaria, tametsi, sicut antea, tribus ordinibus tradita sunt, tameni demissi adtiosi regunt, dant, ad

mlint,quae lubet innocentes circumueniunt suos ad honorem extollimi non facinus, non probrum,

aut flagitium obstat, quominus magiiratus s

piant: quod commodum est trahunt , rapiunt: postremo, tamquam urbe capti, libidine acu centia sua pro legibus utuntur. vi me quidem mediocris dolor angeret, si uirtute partam ut Ioriam more suo perseruitium exercerent sed homines inertissimi , quorum olumis uis, uirtusq. in lingua sita est, forte, atque alterius secoriar dominationem oblatam insolentes agitant nam quae seditio, aut dissensio ciuilis tot tamq illustres fanistas ab sirpe euertiti aut quorum umquam, Ioria an must praeceps , tamq. remnoderatusfuit L. Dila, cui omnia in ui Ioria lege belli licuerimi, tametsi a Sulpicio hostium partes muniri intelligebat, tamen paucis interse Iis, ceteros beneficio,

quam metu , retinere maluit . at hercule incci iamne, L. Do tro, ceterisq. eiusdem facitionis, quadraginta si atores,multi praeterea cis

ste bona adolescentes, scisti hostiae mas Iatisunt: cum interea importunis a genera hominum tot miserori ciuium sanguine satiari nequiuerint: non orbi liberi , non parentes GaIIa aetate, non gemitus uirorum, tu Ius mulierum immanem eorum animum inflexit , quin, acerbius in dies males PMI

225쪽

DE . REP . ORDINANDA Ioris faciundo, ac disundo, dignitate alios, alios ciauitate euersum irent. Nam quid ego de te dicam, cuius contumeliam homines ignam mi uita sua commistare uolunt sicilicet neque illis tantae uo

luptati est tametsi in si erantibus accidit uomia

natio , quanto maerori tua dignitas: qui optatius habent,ex tua calamitateperictus libertatis facere , quam per te populi L perium maximum ex magno fieri quo magis tibi etiam atque etiam animo prospiciendum en , quonam modorem stabilias commimiasque mihi quidem quae mens suppetit, eloqui non dubitabo ceterum tui erit ingeniiprobare, quae uera atque utilia factu putes . In duas partes ego ciuitatem diuisam arbitror, sicut a maioribus accepi, in patres, lebem . antea in patribus summa uictoritas erat,

uis multo maxima in plebe itaque saepius in ciuitates 'cessio fuit Jemperi nobilitatis opes diminutaesunt, et ius populi amplificatum sedplebes e libere agitabat quia nullius potentia super leges erat; neque diuiti s aut superbia, sed bona fama, fastisq. fortibus nobilis ignobilem anteibat humillimus quisque in armis, aut militia, nullius honestae res eges, fatis sibi, fit seq. patriae

erat sied, ubi eos paulatim expulsios agris, inertia , atque inopia incertas domos Lebere subegit: coepere lanas opes petere, libertatem suam cum uenalem habere ita aut itim populus, qui dominus erat, O cun Iis gentibus imo

ritabat,

226쪽

ritabat, dilapsus est est pro communi imperio , priuatam sibi quisque fer tutem peperit .

igitur multitudo primum malis moribus imbuta, deinde in artes, uitasq. uarias dispalata, nullo modo intersi congruens parum mihi quidem idonea uidetur ad capessendam remp. ceterum, additis nouis ciuibus, magna mes es tenet, fore,ut omnes expergificantur ad libertatem quippe cum illis Lbertatis retinendae, tum his feruitutis amittendae cura orietur hos ego censeo, permixtos cim ueteribus nouos, in colonis constituas . ita et res militaris opulentior erit et plebes bonis negoti sim- pediti, malim publicum farere desinet. Sed non inscius,neque impradens sum,cum ea res agetur, quaesaeuitia, quae ue tempestates hominum nobilium futurae sint, cuin indignabuntur omnia funditus misceri, antiquis ciuibus hac feruitutem imponi, regnu denique ex libera ciuitate futurum, ubi unius munere multitudo ingens in ciuitatem perisenerit equidem ego sic apud animi mei saluo, malum facinus insecommittere, qui incommodo re .gratiam sibi conciliet ubi bono publici etia priuatim usui est: id uero dubitare si gredi, siecordiae, atque ignauiae duco. M. Livio

Drusi semper considium fuit , in triboatu summa ope niti pro nobilitate neque ullam rem in princia pio agere intendit,nisi illi auctores fierent homines DCtiosi, quibus dolus, atque malitia de cari

raerant ubi intellexerunt , per unum hominem

227쪽

DE . REP . ORDINANDA lo a

maximum beneficium multis mortalibus dari: uidelicet sibi quisitu consitus, meso atque in iactanta esse, de M. Livio Drusi iuxta , ac se,

existimarunt itaque metu, ne per tantamur tiam solus rerum potiretur, contra eam nixi, sua

ipsius consilia disturbauerunt quo tibi imperator maiore cura fideq. amici, O multa praesidia paranda sunt hostem aduersi deprimere, strenuo homini haud docile esὶ occulta pericida

neque facere, neque uitare , bonis in promptu est . Igitur ubi eos in ciuitatem adduxeris; quo'. niam quidem renouata plebs erit , in ea re maxime animum exercitato, ut colantur boni mores; concordia inter ueteres, o nouos coalescat sed

multo maximum bonum patriae ciuibus , tibi, liberis, postremo humanae genti pepereris si sudium pecuniae aut fusideris, aut, quoad res foret, minueris aliter neque prissata res, nequepublica , neque domi, neque militiae regi potest. nam ubi cupido diuitiarum inuasit neque dissse plina, neque artes bonae, neque ingenium ullum fatis pollet quin animus magis, aut minus mature, postremo tamen succumbit saepe iam audiui, qui reges, quae ciuitates, O nationes per opulentiam magna imperia amisierint , quae per uirtutem inopes ceperant id adeo haud mirandum est. nam ubi bonus deteriorem diuitifim gi Haru, magisq. acceptum uidet 1 primo aestuat, multaq inpeditore uoluit sed ubigloria honor

magis

228쪽

Α D. C. CAESAREM

magis in dies, uirtutem opulentia uincit animus ad uoluptatem a uero demit quippe gloria industria iaAr ubi eam dempseris i aper levi tus amara, atque olera est postremo, ubi diu trae clarae habentur, ibi omnia bona uilia sunt, des, probitas, pudor, pudicitia . nam ad uim

tutem una, ardua uia eLi ad pecuniam, qua curaue lubetri nititur ι malis, O bonis rebus ea creatur ergo in primis auctoritatem pecuniae demit, neque de capite, neque de honore exco-pij quisquam magis, aut minus iudi uerit; si

neque praetor, neque consul ex opulentia inerui uex dignitate creetur sed de magistratu facileρο- puli iudicium sit iudices apaucis probar regnum eis ex pecunia legi. honestum quare omnes primae classis iudicare placet sed numeroplures,qua iudicant neque odios, neque alias ciuitates umquam suom iudiciorum paenituit ubi promiscue diues etpauper, ut cuique fors tulit, demaximis rebus iuxta , ac de Minimis disceptat sed de magistratibus creandis haud mihi quidem absurde placet lex, quam C. Gracchus in tribunatu pro mulauerat; ut ex confusis quinque classibus forte

centuriae uocarentur ita coequat dignitate, pecunia , uirtute anteire alius alia properabit nec ego magna remedia contra diuitias statuo nam perinde omnes res laudantur, atque appetuntur, ut earurerum usus est malitia praemijs Gereetur ubi eadem eris, nemo omnium gratuito malus est ce

229쪽

terum auaritialeslua fera, immanis, intoleranda est quo intendit, opida, agros , fana, atque domos vastat diuina cum humanis permiscet neque exercitus, neque moenia obstant, quo minustii suapenetret fama, pudicitia, liberis patria, atque parentibus cun Ios mortales spoliat u rum se pecuniae decus ademeris magna illa uis auaritiae facile bonis moribus uincetur.atque haec ita sese habere tametsii omnes aequi atque iniqui memorent tamen tibi cum Ditione nobilitatis haud mediocriter certandum ' cuius si dolum caueris, alia omnia in procliui erunt nam hi, si virtute satis ualerent , magis aemuli bonorum, quam inuidi essent quia desidia, ct inertia, O stupor eos, atque torpedo inuasit strepunt, obtre Iant, alienam famam stram dedecus existia mant. Sed quid ego plura, quasi de ignotis memorem M. Bibulifortitudo, atque animi uis in consulatim erupit hebes lingua, magis malus,quam callidus ingenio quid ille audeat , cui consulatus maximum perium maximo dedecori fulti an Domitis magna uis est,cum nullum membruma flagitio , aut facinore uacat ' lingua uana, manus cruentae, pedes fugaces; quae honeste nom rari nequeunt inhonestissima. Vnius tamen M. Catonis ingenium uersutum, loquax , callidum haud conteno parantur haec disciplina Graecoru. sed uirtus, uigilantia, labos apis Graecos nul

la sunt quippe, cum domi libertate uam per m-

ertiam

230쪽

ΑD. C. CAESAREM

ertiam amisierint; cesses ne eorum praeceptis imperium aberi posse Reliqui de factione sunt ine tissimi nobiles in quibus sicut instituo, praeter

nomen, nihil est additamenti. L. Toktumius, M. Fauonius mihi uidentur quasi magnae nauis

superuacua onera esse, ubi salui peruenire, sunt: siquid aduersi coortum est, de illis poti mum iactura fit; quia preti minimi sunt. .

niam nunc, ut mihi uideor, deplebe renouanda, corrigendaq disserui de senatu, quae tibi agenda uidentur , dicam . Postquam mihi aetas, ingeniumq adoleuit haud ferme armis, atque equis corpus exercui; sed animi in litteris, quod natura firmus erat in laboribus , habui atque ego

in ea uita multa legendo, atque audiendo ita comperi, omnia regna ciuitates, nationes usique eo

pro sterum imperium habuisse , dimi apud eos uera consilia ualuerunt ubicumque gratia, timor, uoluptas ea corrupere, post palsilo imminutae opes deinde ademptum imperium, postremo feruitus imposita est. equidem ego sic apud animum meumstatuo; cuicumque in sua ciuitate amplior, illustriorq locus, quam ali s,es, ei magnam chram esse resp. nam ceteris, salua urbe, tantummodo libertas tuta est quiper uirtutem sibi diuitias, decus, honorem pepererunt; ubi paullum inclis tiressi agitari coepit, multipliciter animus curis atque laboribus fatigatur aut gloriam, aut libertatem , aut rem familiarem desensat: omnibus

SEARCH

MENU NAVIGATION