장음표시 사용
181쪽
I Pactum quod dotali. C. de Pa-Pii Pactum quod dotali . C. de Collat. Et s. eod. hoc tit. c. suamvis eod. lib. . Hoc fallit in casu c. Si diligenti . de Foro
compet. c. Tua . desur. ytiran.
l. Non dubium . C. de Legib. Item si agatur de eligendo sibi succestorem per Pactum in beneficio Ecclesiastico contrad. Q Accepimus audioritas Papae potest faceres, ut tale pactum valeat . c. Petisti . . . . Et per Abb. in . cap. Accepimus.
Succes rem eligere secundum Abb. in . . Accepimus . Verum quia praeter supradictas causas aliae quamplures sunt, in quibus pactum non valet ide de his videndum est in c. I. d. c. n. eod. Ad idem etiam videndus est titulus in Infit Cloil. De inutil. Stipui. Porr , quae Pacta fieri possint
in permutatione beneficiorum inter eosdem compermutantCS
quae non plene ostenditur in meis Discordiis Forensibus de Bene sit iis . Di cord Ι. nec non de Iurisdictone Discord I. quas uvenem studiosum legere non pigeat , ut cognoscat
quae Padi sint valida &quae Simoniaca λQuod autem dictum est de Paetis,idem habet locum etiam ιris Canonis; . in Transactionibus'; taut de
omnibus rebus regulariter transigatur, nisi aliquae prohibeantur . a Transaction I . h. t. c. . ext de Transact. Transactio autem non valet facta super respirituali . . Consiliti tu . . Suia
per eo ., c. Praeterea . extr. de
Transiues quamvis amicabilis compositio valeat etiam superre hujusmodi ita traditur in d c Supere . cibi Abb. Nec super Re litigiosa , nec super
causa Matrimonii licitum est transigere . cap. v. in Transact. Quos enim Deus coniunXit homo non separet . cap. uos
Deus . 33. q. a. Inter corpora
lia . de Tram lat. Praelat. s f hoc rit. Quo ad Postremum Effectus Paetorum est, ut obligationem inducant: Nullus enim ea, quae de labiis suis procedunt, debet facere irrita Et quidem . .
alibi Studiose agendum est, ut
ea , quae promittuntur, opere compleantur. c. stialiter. xl.
de Pactis. Et hoc adeo verum est, ut etiam Indultis Apostolicis per Pacta potest derogari. V. suo quidem. h. t. c. I de Piactis in . Quod habet locum non solum in pacto, quod subsequitur Privilegium cap. Cum olim . de Praescript Sed etiam
182쪽
d misto antecedent , nisi in Indulto fiat mentio de pacto.
cap. Ex multiplici . de Decimis Clem. Durim de Sepult. Transactionis autem flectus est ut finem litibus imponat. c. I. de Transact. Unde etiam Sententiae aequiparatur . . Non minorem. C. de Transact.
tentur , saepe Venit, ut partes communi consensu ad arbitros declinent , p. 1 supr. tit prox ob id nunc de Arbitris tractatur pro expeditione Tituli videbimus: sui sint γbitri J
sui rem in Arbitris commitrere posmi r Quae possint compromitti δ
uando expiret sQuo ad Primum . Arbitri proprie dicuntur , qui nullam potestatem habentes consensulitigantium in Iudices eliguntur in quos compromittitur,
ut eorum sententiae stetur. V. I. h. t c. Asudicibus . a. q. 7.eXtatuit de Arbitris.
est Generalis, omnes posse esse Arbitros , nisi ratio specialis aliquos prohibeat . di taeteri .
b. t. c. Inter corporalia . de Translat. Praelat. l. 3. V. Tames oel. Pedius . cum l. seq. st eod. Prohibentur autem primo loco Servi, monachi, Regulare . d. l. Pedius. I. I. G -- nachi. 4. De praesentium . 6.
q. I. Haeretici, Apollatae, Schis matici , Infideles, o EXcommunicati propter proprium delictum . si Sed neque . hoc tit. Et quamvis non sint Iura, quae de his expresse loquantia , attamen ex mente Iurium ferbindubitata opinamur communiter, non posse hos Arbitros fieri , ut tradit erus in suo tractat de Arbur lib. 4. c. 6. c. 9. Item Laici super Re spirituali regulariter non assumuntur, nisi eis sit Clericus ad)unctus vel in eos Auctoritate Apostolica compromittatur
V . Sed nec hoc tit. c. Cum contingit . . Per tuas eod. Et nota, quod Laicus prohibetur es se Arbiter in Re spirituali ratione honestatis; unde tollitur contrarium in . I. Paeditis ubi Servus non potest esse Arbiter, etiamsi alius habilis ei associetur Cui contrario respondetur id ex eo esse , quia Servus
183쪽
164 Inistitutiones Puris Canonici.
d. c. Per tuas muc accedat, nachus, similes compromit quod neque Foemina potest esse tere non possunt. d. c. Mona- nisi hoc permittat cibi d. e. De praesentium . 16. Arbiter regionis consuetudo
q. I. Et plenius, quas personaenae. b. t. ilhcti ext eod. Hoc non possint compromittere, vi- autem , quod de consuetudine de per D Io Bapt. Perus iudicitur, intelligitur de ulte suo egregio Tractatu de Arbitriribus praeexcellentibus, & nu in . fibr. perret. Quo ad Quartum. Regulariter de omnibus causis potest fieri Compromissum, nisi peciali ratione aliquae majores; prohibeantur . Et prim prohibentur causae liberales. c. P nudi eod. l. Non distinguemus. V. De liberali . eod. Matrimoniorum . . Causa in In de Es. in integr. V suo autem . hoc tit. ptis Viris Principibus, sta quod Principatus pertineat ad Vi xum : nam si Mulier haberet Principatum proprio Iure, tunc non indigeret consuetudine sed esset Jure communi munita , ut per Abb. Innoc ind. c. Dilani. Et ex supradictis etiam adverte , quod ulter non prohibetur judicare rati a ne incapacitatis , sed propter Filiationum . . Abdicatis. C. dehonestatem, quod patet ex eo, Patr. mi. onachationum ut quia per consuetudinem potest per D. D. in Non disi v id facere . arg. c. suanto . de mus . d. V De liberali inesti. foro compei , cap. Causam de tutionum . . in C. i , Praescript Et tandem observa, apud quem d. c. Causa in princ. quod etiam in Iudicem ordina Criminale . d. c. Causa . . Lxium, vel delegatum possumus Non si semus . E. tilianus. Ompromittere. r. Sed est . b. Et in quantum 1 dicitur de tit. c. olim. Innotuit eod. c. Matrimonio, intelligendum est Nis . de Praebend de Matrimonio carnali nani Quo ad Tertium, Regula de spirituali clarum est , quod itidem generalis est, posse om potest compromitti . c. Quia ne proprias causias in Arbstros propter . de Elect d Quod autem . Et de hac materia vi de eundem erus in . suo, Tract. lib. y per tot Quo ad Quintum . Com promissum , quod est quaedami
beant Iudicium M possint de Re , seu Aes ione ad libitum
184쪽
species Transactionis, cludi eium imitatur 2 r. f. de Re cepi Arbitη nihil aliud est quam amicabilis quaedam con Ventio, qua dirncutias arbitrio
amici, vel amicorum com-Inium decidenda committiture partium consensa ,- Vo. Iuntate . . . . eod.
Quo ad Postremum Solvitur Compromtissum rimbSententia , quando scilicet de omnibus , de quibus compro imis Tum fuerit , Arbiter prorumciavit. V. Finiuntur hoc tit.
l. suid tamen . . eod. Secundo Temporis lapsu , quando scilicet terminus compromi o comprehensus re insecta labitur dy. Lapsu . hoc tit. l. Si cum dies. . eod. Item finitur Morte tam compromittentium, quam Arbitrorum , nisi specialiter incompromisso sit facta mentio haeredum ipsorum compromittentium . . Ex parte eod. Et quod dicitur de Arbitris habet locum etiam si unus tantum mortuus sit, nisi aliud sit ex pressum in compromulo nameXpirat compromissum quo ad OmneS. . Uno delegatorum ubi notatur de Ost delegat. Verum quia multis aliis modis comprominum finitur; ide de his plenissime poteris videre apud eundem Perusinum in . ιο
Tractat de Arbitr. lib. II per
De In jus vocando. O laniam , si partes nequσ
Paetionibus, neque Transactionibus, aut Compromisus concordes reddi possint, ad Iudicium veniendum est , cujus, initium est in Ius vocationempe Citatio . r. Omnium boc tit. V in Infit Civit de Parna tem litig. Ob id de hacis teria in praesenti titulo tractatur circa cujus eXplicationem videbimus:
Mutas, insus vocares Qui posset insus vocare δ' 3 ui vocari sto uibus ex causes vocatio nub
Quo ad Primum . In ius, Vocatio est Iuris experiundi
que vocatio in jus est principium Iudicii, ut iam dixi. Quo ad Secundum . Illi omnes possunt in Ius vocare, qui possunt in Iudicio esse ,
reverentiam non debent; quoniam qui reverentiam praestare debent , si vocant , tenentur
prius veniam impetrare ut est Filius , Libertus ' similes,
185쪽
166 Institutiones Turis Canonici.
personae l. . cum aliquibus se ordinarii, quam delegati. c.Gra-quentib. . eod. Quo ad Tertium . Possunt itidem in Ius vocari hi omnes, cum quibus Iudicium esse potest, qui legitimam habent personam standi in Iudicio I. 1. tot tu C. Qui segit. person babent standi , oec. Hinc pupillus , servus inutiliter vocatur . I. I. Q Qui git perfl. Servus. C. desti c.
Quo ad Ultimum. Illud inprimis est sciendum , necersariam esse vocationem in Ius quia non potest aliquis non Vocatus, indefensus damnari. l. Absentem . f. de Poen. l. De unoquoque . st de Reyud Attamen ista vocatio redditur nulla ex quatuor causis . Primbe personae qualitate, veluti siquis Vocetur comparere coram
Iudice non suo. r. Fit aut . h. t. c. Ex litteris . De Ossic deleg Est tamen verum, quod i quis fuerit citatus coram Iudice competente , licet efficiatur alterius Fori, tamen quasi prae-
ram eo judice, a quo VocatUS est. r. Si tamen . hoc it L Si
qui posea . f. de Iudic cum quin Q. ff. desuri . omnium ytid. c. Proposuiyi de Foro compet. E quo apparet per citationem perpetuari jurisdictionem tam tum ., c. Licet de Osic delegat oec In de s legat facit . Ut debitus de Appellat Sed de veritate hujus dicti videbimus tunc, quando exactius cludiciorum materiam pertractabimus Quandoque etiam ratione personat Rei citatio fit nulla, ut est quando quis ad instantiam spoliatoris,etiam coram suo Iudice, citatur namque non tenetur comparere , nisi prius ad omnia canonice restituatur . V. Idem Iuris . hoc tit. c. r. οὐ Prius. 3. q. a. Alia exempla similia
vide in La. eodem Secund citatio fit nulla ex loci conditione , veluti si quis
Vocetur extra territorium , aut in locum non tutum , Vel pestilentem . r. Locus . hoc tit
comm in I. inali f. desuris domn. Iudic. c. Ex parte de Appellat. c. Accedens . Ut it non. contest. Et nota , quod debVerum est, aliquem non teneri comparere , si citetur extra suam Iurisdictionem, ut secundum quosdam citatio neque ex partium consensi posisit convalescere: ita notatur in c. Statutum . r. In ntido de Rescript in . Hoc tamen non habet locum in terminis clem. i. de Foro compu. Sed qua
186쪽
quaeritur an citatio 1 locum incertum dicatur ipso Iure nulla Et videtur quod sic, cum tali casu perinde sit, ac si nullus locus constitutus fuisset I De aetate . gr. Nibi . . de Interro ac T. Verum dicas hanc citationem non esse ipso Iure nullam , nisi omnino sit incertus locus unde si citatus fuerit quis ad illam; sint plura nominis eiusdem loca ut in c. n. de Rescript hoc casu citatio non est nulla , sed
locum , in quo consuevit L Si locus. . de Pudic. l. Si cum dies. V. Si arbiter . . de Arbitr. habetur in . c. n. de Rescript Terti sit vocatio nullae temporis rationes veluti siquis vocetur Tempore feriato in honorem Dei , quia tunc Temporis Iudicia debent silere. Abb. in . In per illum teXt. de Feriis. V. Sedetsi hoc tit. Aut si inter angusta nimis tempora
quis fuerit Vocatu c. I. s. q. 2.
illam quis Sed quaeritur quid Iuris sit in actibus extrajudicialibus , esuri dictionis vo
luntarias an possint expediri diebus feriati. Et in hoc concludendum puto , quod ad hoc ut teneant , possunt expediri etiam diebus feriatis. l. Aritus.
C. de Feriis , sed tamen , qui
id faciunt, peccant mortaliter: ita dicit Abb. in .su de r. num. 18. Gloss. in . V. Sedets. hoc tit in Verb. quaestiones s quae etiam refert de Illustrissimo
Flavio Ursino, qui postea fuit Cardinalis , qui in Collegio
Perusino fuit praesentatus in die feriata , nempe in die S. Angeli etiam de Illustrissimo Andrae Matthaeo Aquaviva piscopo de Venafro, qui fuit Doctoratus in festo S. Augustini. Excipiuntur tamen quidam casus, qui etiam diebus feriatis possunt expediri: ut quando necessitas id expostulat cujus rei plura Xempla habemus in a. a. f. de Feriis . facit . . . de Damn. infect Vel pietas id re quirat, ut quia causa sit miserabilium personarum in operibus enim Misericordiae non est habenda distines io dierum.
arg. c. Utinam. d. 76. c. Numquam. d. s. Et alii etiam casius similes enumerantur ab Abb. in c. n. de Feriis . qui his versibus concluduntur. Haec faciunt causas est tractare diebus: Pax: Scelus admissum Manu missio Res peritura Terminus expirans, ora telis
187쪽
fisus exis. De quorum versuum declaratione, Abb.' alii in d. c. n. nota, quod neque consensu partium praeter has causas, processiis factus tempore feriato potest tenere. d. I. Sedet'. d. c. In Est tamen verum, quod si Feriae fuerint introductae ingratiam hominum , possunt partes iisdem seriis renunciare huiusmodi sunt seriar messium, vindemiarum . V. Aliud. h. t. d. cap. n. cibi Abb. alii.
Item, operae rurales ob necessitatem possisnt Xerceri l. Omnes C eod. Abb. in . .
sn Item nota, quod quaedam sunt Feria repentinae, quae derepenti inducuntur propter Res prospere gestas a Principe, vel Propter nativitatem filii ipsius Principis , vel quia duxit uXo.
rem; oc haec quoque sunt observandae , nec ipsis partes renunciare possunt. Gloss . inclem. Saepe de Verb fgni . in Verb. meestates V. Sed eis per Praetorem. s. Feriae . . suibus ex caus majores Atque istae Feriae non possunt induci ab alio , quam a Principe. I. A nullo C. de Hariis . His tamen non Obstantibus crederem , partes eXercere posse acuus omnes extrajudicia.
les,m voluntaria Iurisdictio- is Canonis; .nis Wide possent contrali
re , manumitteres, emancipare , alia similia exercere sine peccato; nam quo ad hunc es-fectum aliud censendum est de Feriis, quae ad honorem Dei sunt inductae, de illis, quae respectu Hominis. Facit L AEctus . C. eod. de Feriis: Et de hac materia vide plenius per Abb. in . .in de Feriis. Quarto vocatio fit nulla exserma citationis, veluti siquis vocetur a Iudice delegato, in litteris non doceatur de delegatione ; et si Iudex delegatus non habeat proprium auditorium, in citatione locum ubi citatus se exhibere debeat, non expresserit vel si ultra duas dietas ipsum citaverit. Et nota, quod Dieta potest capi, vel secundum computationem legalem, prout pro quaque diecitato viginti milliaria computantur l. Vicena . . Si quis cautionibus . Glos . in cap. Nonnulli. de Rescript Vel etiam secundum consuetudinem loci, prout pro quaque die certus mil.
Et Glosi . in . c. Nonnidis, net, quod in casu nostro Di tae capiantur secundum loci consuetudinem , per rationes
ibi per eam allegatas, uer Iura , quae asteri. Et pro hac
188쪽
parte facit lex in c. Praesenti. . Loca de Praebend. in . vide Glos L in e Statutum . s. In tilio . in verb. Distam . de
Rescript in . Sed de hac materia vide per pecul in rit. de Citat. V. r. Item etiam sit nulla citatio , si aliquid in ea sit praetermisium , quod debuerit exprimi ut puta causa quare sit citatus c. Hi s. q. 2. Circa quod Iudex debet esse circumspectus , ad hoc ne Iudicia fiant illuseria. c. Causam. de Pudic Bari tamen post tractatum esurisdictione ibi Casus , in quibus citatio non valet, praeter supradic' os casus, alios reser , in quibus citatio non valeat ou est quando Iudex qui citat , evidenter non sit Iudex . . Ex litteris exi de O . deleg Si Rescriptum Apostoli
te delegat. Si appareat Iudicem esse inimicum. Si libertus citet Patronum . 3 q. 3.
s. Liberti. Ubicunque quis evidenti exceptione se tueri potest . l. Non videtur . . deIud. Unde si dubium sit , debet comparere ad allegandum Privilegium . i. Si duobus exi de Appellat. l. Ex quacumque . Si quis in Pus vocat non jerit . . Si quis ex aliena st desud Scias tamen secundum Bariolum in
dicto loco, quod si citatio nulla sit, litatus non defendatur, proceditur ad ulteriora l. Si reus . . Pudic solvi . Et hos omnes casus poteris videre in c. Si Episcopus . . q. a. Quod si citatio sit facta rite , in juste, debet citatus comparere nisi fuerit legitime impeditus; ut si facto Adversarii fuerit ima peditus, aut ad maius Tribu na vocatus vel vinculis , aut infirmitate , vel aliis similibus
causis detentus . . Ex litteris. De in integr. restit. c. Parioralis. V. 1. de ae deleg Contra pupillum. s. i. f. Si quis caul. I. Succtirritur uibus ex causis major c. Si Episcopus. d. 8.cum ibi not. Et casus similes reser Speculator in disit de cit. d. V. I. per Abb in sua Pra Elica c. 17. Vers. 9 mult. per Fel in Walios in xum olim. de Re Pudio de de his loquitur teX in V. in hoc tit. Est tamen Verum quod si hoc contigerit , debet citatus mittere ad Iudicem ad faciendam idem de Impedimento, ut per Abb. alios in c. suerelam de Procurat. Quo facto si sententia feratur a Iudice , non Valet ut per Abb. dicto loco
cessante autem impedimento debet comparere . . Dilecti de Dolo, o contumac.
189쪽
Sed ne aliquam partem teX-tus intactam relinquamus , ex s. Item in delegato nota, quid agendum sit a Delegato, si1Jurisdietio ejus expirat in peremptorio . Pone enim, quod De- legatus peremptori aliquem citaverit , iste pro statuta die contumaciter se absentaverit, in hac specie , si post ememptorium durat Iurisdiectio in alteram diem aequitate suadente, Iudex poterit expectare nec tamen peremptorio
elapso pars contumax citanda erit, nisi Iudex gratiam facere voluerit quod mirum videtur , tantum Iudici concedi ut in praejudicium alterius possit contumaci favere . . . C. suomodo , quando Pudex . . Si ctim dies. V. Si quis ex litigatoribus . V de Arbitr. Verum quamvis Iudex possit favere inferendo sententiam termino constituto , non tamen poteste favere in expensiis, iumptibus , alioquin de suo restituet eXpensias . . Sancimus C. desuae. Quod si cum per m-ptorio expiret Iurisdictio, tunc ne auctoritas ipssius Iudicis frustra evanescat , si citatus non se praesentaverit hora , qua Congrue procedi potest, ad eXecutiotiem Iudex libere poterit Procedereri concord ex in cap.
uris Canonici. Consuluit de O . delegi cibi Abb Qui ex hoc infert, quod
Canonicus citatus ad electionem faciendam certa die idebet comparere de mane, quia
electio let fieri illa hora propter Missam Spiritus Saneti
ut notat in c. Cum nobis . de Elegi. Itaque in casu nostro citatus certa dies debet comparere hora, qua Iudex non b-lum potest , sed etiam solet Iudicare facit uoas nolit. V. Quia assidua . f. de Editediae ct cap. Ex istieris . de Constitui. l. penitat de ust.
De Dolo Contumacia,S in posJess mi Hione. Ouoniam illi, qui in Iudi
cium vocati non comparent, contumaciam incurrunt,
ob id nunc de Dolo, contumacia disseritur pro tituli expeditione videbimus: suidst Dolus δα uid si Contumacia δ suis Contumax dicatur δ
190쪽
Quo ad Primum Dolus est Machinatio quaedam ex mente adhibita ad alium circumUeniendum . l. I. gr. Dolum . . de Dolo. Quo ad Secundum. Contumacia est inobedientia X proposito commissa contra Iudicem , vel habentem Iurisdictaonem interdum est crimen gravissimum . . Omne s. Conitimacia ' de Re milit. Et haec definitio traditur blain princ Meam sequitur Aret .in Summa eod. Abb. in sua Practica cap. 18. uis si contu
Quo ad Tertium. Ille dicitur Contumax, qui cum fuerit vocatus luridice ad Iudicium, nullo existente legitimo impedimento, comparere negligit,
dimissus discedit, ut hic in princ. Abb in c. Consuluit de inlic δε- leg vers. S ide). Et ad hoc ut
contumacia incurratur, debet adversarius accusare . . Properandum . . Eis quidem. C. de Pud ubi Bald. l. Consentaneum. ibi Bart. C. suom oe quanae uix.
Quo ad Quartum missio in possessionem est Iudice auctore controversi fundi appre- hernsio quaedam, cujus virtute fructus ab eo, qui in possessio
nem misitis est, percipiuntur; qui si forte ante annum male
consummuntur ab actore, ponuntur apud sequestrum . . Dilectus c. Ab eo ext iam
sus hoc tit. Quo ad Quintum . Variis modis contumacia punitur, ut in V. haec autem hoc tit. Abb.
in c. Gravem . de Sent excomm.
Prim punitur litis damno, occausae amissione. l. Contumacia. J. de Restidie. Interdum punitur mulcta quadam. l. i. st Si quis Ius dic non obtemp. l. 1. V Si tiis insus οὐ non erit , hae duae poenae non habent locum nisi in vero contumace, ut per D D. in . l. I. gr. n. Si quis insus. Quis autem sit verti contumax, vel fictus tractant Legistae in ton de Esit.
in integr. oe in . . Properandum . . Si autem Reus. C. de Pud. Interdum ver punitur resedi one impensarum. Sancimus. C. de Iudio Aliquandore sequestratione. c. a. de Dolo , ctioni. Interdum Actor mittitur in possessitonem earum rerum , de quibus controversia est. c. n. dein qui mittitur in posses Quoniam frequenter. L n. Ut it non coni. Et tandem aliquando Ecclesiasticae Censurae innodatione ob con-Y tu ma-