장음표시 사용
201쪽
protestari ante litis contesta tionem . . cap. Exceptionem I. Exceptionem . . eod. c. Auditis de Praebcript c. De testibus. ext de T ib. in v. 1 . Caeleri hoc tit Gloss. in . . Exceptio
Verum ab hac Regula excipiuntur quaedam exceptioneS, quae etiam post sententiam proponuntur , ut exceptio Macedoniani Velleiani . . Tamen .st ad Maced Ιtem fallit in qualibet peremptoria a Milite per simplicitatem omissa
nam eam post sententiam opponere potest . . . C. desur.
fact Ignoran. Quod etiam procedit in Rusticis non potuerunt peritiores consulere; ut . Regula. F. Sed Iuris . f. de Iuris is fact ignor. Item Fid ejus r condemnatus in Q-lidum etiam post sententiam implorare potest mandari sibi actiones contra confideiussbres alios. I. Si deffulseres . V. Idem respondit . f. de iij s. Item exceptio falsi . c. Super eo de crimine fas . Si Praetor . V. Marcellus. f. desud. Et si quae sunt hujusmodi. Et plures casus ponit Accursius in V. Appellantur. IV. Civit eoae, Speculato d. r. num. I . eod.
Quando autem tam Dilatoriae , quam Peremptoriae Xce-uris Canonisi.ptiones probandae sint ρ dicas
hoc modo . Quod dilatoriae declinatoriae sicut proponi debent in ipso litis exordio , ita quoque eo tempore probandae sunt: prius enim est, ut sciatur de jurisdies ione Iudicis, deinde ad consequentia procedatur:
Verumtamen si per ignorantiam exceptiones hujusmodi omittantur , etiam post sententiam latam locum habent. l. Ad probandum de Sent. Reyudic. Dilatoriae ver proponendae sunt probanda ante litem
flerium . de Sent oe Re Pudic. d. c. Pastoralis . eod. it. Limita in dilatoriis solutionis , ut supra dixi , quae probantur post,
quam Actor intentionem suam probavit. d. l. Exc Iton m . . d. it. Peremptoriae autem probantur, postquam Actor intentionem suam probavit . d. l. Gquidem . . eod. l. Peremptorias
Anomalae autem X ceptiones sunt, quae proponuntur in eo casu, quando contendimuS,
Iudicium nullum retro fuisse atque ideo dicuntur Anomalae, quia non sequuntur Regulam
vel naturam aliarum e X ceptionum nam locum habent ante
202쪽
te litis contestationem , post litem contestatam , ante sententiam , post Ut sunt illae, C quis conveniatur , nisi in quantum facere potest , quae Anoniatae dici possitnt . Item
niae exceptio non solutae dotis . Istae enim Anomalae dici possiunt; qui , cum alias eXceptiones objiciens probare debeat , quod opponit. l. In exceptionibus . . eod. tit in praedictis duabus secus est , quia non is, qui excipit probare debet , sed qui petit . l. 3. C. de
Non numerata pecvn. Quod verum est intra biennium. l. In contra lib. C. eod. tit de non numerata pecvn. Et de exceptione
non solutae dotis est textus in Auth de Temp. non solui dotis collat. 7. Et in his duabus exceptionibus illud mirabile est; quod per oppositionem ipsarum
lis quoque contestatur , quod regularite secus est in aliis peremptoriis ut per ostred in sua Summo . eod. de Excepi.
Similes sunt, quae opponuntur adversus testes ut puta siquis evium examinatum infamem , Xcommunicatum
vel alias criminosum esse dicat; namque hujusmodi exceptiones neque dilatoriae, neque perem-
ptoriae sunt . Dilatoriae non sunt , quia non differunt pro cessum super principali , sicut
faciunt dilatoris nec necesse est eas proponere ante litem contestatam, sicut dilatorias. d. c. Inter Monasterium . de Re Pudic. Non Peremptoriae, quia non concernunt actionem , nec ejus exclusionem, quod faciunt Peremptoriae 2.ss. de Exceptionib. Verum istae ante Senten. tiam proponenda erunt, cum
ad naturam peremptoriarum videantur accedere. F. Sunt s.
hoc tit cum, nisi per directum, saltem per obliquum perimant actionem Jublata enim probatione , remanet Ius partis inutile . cap. Saepe de Remi. Spoliat argum. c. Hermaphrotatus . . . .
hoc casu multum reser , an Testibus opponatur crimen, de quo nunquam alias fuerunt convicti ; et crimen , de quo fuerunt convicti Primo enim casu exhibenda erit probatio & probato crimine , ordinaria cessante poena, convicti repelluntur a Testimonio perhibendo . In secundo ver casu testis, cui obaicitur, debet se probare innocentem , alias repellitur . r. Multum hoc tit. c. I.
203쪽
Quorsum tandem Praejudiciale. Circa has dicas sic, quod Praeiudiciales appellantur ex eo, quod alteri cognitioni praejudicium flerunt . Exempla habes in V. Sunt etiam . hoc . ut si quae mulier Titium in Vi rum petat, qui ad elidendam
mulieris intentionem, consanguinitatis excipiat exceptionem , qua probata, cum quaestio principalis perimatur , de ipsa est cognoscendum, antequam ad definitionem causae principalis procedatur. Item si petenti haereditatem objecta sit
natalium exceptio. c. I de raec n. c. 3 eod. de Ord cognit.
ibi per Gloss. Item si spoliatus excipiat de spolio ; nam hoc casti probationes super spolio
primitus erunt audiendae , atque si fuerit probatum spolium,
reus non cogetur respondere Positionibus, donec integre restitutus fuerit. V. Sed eis diis. c. Cum dilectus de ordia cognit. Ratio autem huius Decisionis est , quia nec nudi contendere, nec inermes inimicis nos Opponere debemus cap. 1. de Restit. spoliat. ει 6. Sunt tamen casus,
in quibus hoc, quod hic dicitur, non habet locum, ut per
D D in c. 1. de orae cognit. Inum
tamen nota, quod si in civili-ιris Canonisῶ.bus causis loquamur, haec eraceptio debet opponi hoc modo, ut spolium dicatur factum ab Actore hoc introductum est , ne calumniose proposita causis Ecclesiasticas contingat impedire . r. Sed quia hoc tit. c. r. de Resit spoliat in 6. Alius enim Iudex non debet supersedere in causa principali. Quod secus est, si in criminalibus o ponatu' quia in hoc casu si Reus excipiens fuerit privatus per violentiam ablativam, vel expulsivam , vel tota substantia, vel majori parte ipsius proposita hujusmodi exceptione, quod spolium a tertio sit factum , processus differtur propositis poenis expensarum vel etiam Arbitrariis , nisi intra dies quindecim objicienseXceptionem probaverit. I. In criminalibus . h. t. c. I.&ibi non
de Resit.spoliat in 6. Sed tamen verum est, quod in hoc casu a Iudice potest etiam tempus indulgeri , infra quod restitutionem Reus imploret quo
tempore trans aeto , nii petierit Restitutionem ' causam ad finem perduXerit, non obstante exceptione , poterit accusari V. Inter scholares hoc tae c. I. F. Solet de Resit sp liat in . Et nota generaliter
204쪽
opponat exceptionem, quae adversus se ipsum possit opponi;
nullatenus talis exceptio est admittenda . s. Catebit hoc t. c. ibit. a. q. 6. cum pluribushqq. cc. n. d. 26. c. Iudicet. q. 7. Unde si quis habens plura beneficia, de eadem pluralitate adversiis alium excipiat aut si periurium, aut eXcommunicationem is objiciat, qui perjuravit, aut communicatuSest,
non est audiendus. d. f. Cavebit. c. Cum Ecclefasticae bit. Quod tamen erum est, siquis proprio nomine conventus excipiatu secus ver est , cum aliquis suam defendens Ecclesiam, eXcipiat. V. Hoc tamen hoc rit. c. Dilecti eod.
Secundo nota , quod quis potest proponere non solum
unam, sed etiam plures exceptiones etiam contrarias . r. Postremo. h. tit facit . Nemo
ubi not. q. eod. Quod intellige secundum Abb inc in in fur. De Reli domib. Ut scilicet procedat, quando aliquis proponit
plures ex ptiones contrarias eodem tempore non pure sed sub conditiones veluti fi excipiens dicat, propono talem eX-ceptionem Mi haec non procedat propono talem cita nquit Abb loco supra allegato Et de alia declaratione vide
Bart. in . l. Nemo quem refert Abb. in . Pastoralis . e
Quo ad Postremum inepti-eatio nihil aliud est, quam exceptionis propositae repulsio, vel exclusio quaedam : sicut enim exceptio excludit actionem ita 'eplicatio excludrt enceptionem. I. n. boc tit. Unde sicut probata intentione Α-ctoris, deinde probanda est exceptio peremptori , ut supra diximus ita probara exceptione Replicatio probanda erit c. Illud de Praescript Gostr.
Hucusque compendiose di. Et de Exceptionibus deserviunt
ad generalem earum cognitionem consequendam Geterum,
ut specificam intelligentiam omnium, lingularum Exceptionum Studiosus Lector percipiat, legat ea , quae traduntur ab inolim, a Pichardo,& a Nicolio in Lib. g. Inriit. G. Dil. it. 8 de Exceptionibus ς abundantius a Pace Iordano Tom. 3. Lib. I . it. 23. novissime a Carolo de Grassis in suo eruditissimo Tractatu De Exceptionibus , in quo earum quadraginta tres species Xponit , declarat . At non Gne discuntur , nisi Fortas praesticetur.
205쪽
186 Institutiones PTAE T. IX. De Mutuis Petitionibus. OUoniam petitiones, quae
vicissim a Reis solent proponi, habent speciem quandam Exceptionis ob idistinc de ista materia disseritur pro expeditione tituli, videbi
Quid si Muttia Petitio Ret Quando Reconventio si faciendast. 3 Coram quabus udisibus se ri possit φ
In quibus caus locum habeat δ sui possent reconvenire δ ui sol econventionis effectus δQuo ad Primum mutua petitio, ut nomen ipsum signi ficat, est petitio facta hinc inde ex parte Actoris dicitur
Conventi ex parte ver Rei Reconventio; quoniam Reus conventus vicillim Actorem convenire videtur ut notat Abbas in Abr. extr. eod.
Quo ad Secundum . Proposita actione ab Actore, ob lato libelles, si ibi te Reus Ius habet conveniendi ipsummet Actorem tunc potest ipsemet
de Sent excomm. Et debet re- conventio proponi illic postquam fuerit Reus conventu . c. I. M. V. Proposra. h. t. Quo ad Tertium . Reconventio potest fieri coram quocunque Iudice ordinario, vel Delegato. d. c. extr. eod. c. Dispendia. r. Reus de Rescript in 6. V. Nec solum . hoc tit. Hinc fit postea, quod ipsemet Reus interdum vocat coram Iudice saeculari personam Ecclesiast .cam , quam alias vocare non posset Glossa in c. 1 extr. Od.
Cujus enim quis in agendo observat arbitrium, eundem habere contra se Iudicem in eodem negotio dedignari non debet ut Ic in princ. c. I. V.Cujus 3. cum Papinianus in sule C. de Sent. Inter omn. Iud Unde etiam Adho. ris Rei reconvenientis aequalis debeo esse conditio in
pellatione remota committatur , si Reus Achorem reconvenerit uno eodemque Iure circa appellationis remedium uterque censendus erit . V. Utriusque . hoc tit cap. n. ubi Abb eod. Verum coram Arbitris non habet locum reconVenti
Ratio est , quia isti non possunt Iudicare nisi de his tan
206쪽
tum , super quibus in eos com Quo ad Postremum . Repromissum fuerit . V. de Arbi conventionis ellcctiis est, quod tris hoc rit. Nec laabent Iuri hac via , atque ratione potest dictionem a Iure, sed tantii Reus conventus suum Ius cnn- notionem . . Praetor. f. de Re sequi . Alter est estectus ut Pudis. Abbas in cap. Cum tale virtute Reconventionis efficiatur Iude competens, qui non
est judex. d. c. I. 4. .extr. eod. d. I. Cum Papiniantis . Authent. Consequenter . . de Senten. Interloc omn. Pudic.
ctus . de Arbit r. in c. I. eod. Quo ad Quartum . Reconia ventio habet locum in omnibus fere causis, Xcepta a USaDepositi exceptis causis criminalibus . V. in hoc tit. c. n. extri ori l. Si quis vel pricunias . . Depost. Item eXcipiuntur causae Spirituales, cum De Restitutione Spoliatorum.
non possit Reus converrtu coram Iudice Laico in causa Spi Icut in illis casibus , quos
rituali Actorem reconvenire o supra titulo proximo X- ut sunt causa Iuris patronatus, posuimus , non habet locum Decimarum, Matrimonii, Reconventio ita quoque non hujusmodi . 33 Interdum . . . . permittitur, quoties quis Onc. Ex tenore is c. Si diligenti queritur de poli ; nam ab D Foro compet. c. suanto. Adversario suo non potest con Pudic. c. Tua . . ori. De De
generalis est , omnes poste re- convenire , exceptis his , qui sunt excommunicati , licet porsint Xcipere , ut vidimus titulo praeterito. Ratio ea esst, ne quod in defensionis remedium sustinetur, ad impugnationis materiam extendatur bi Idem Iuris . h. Innoc inc Si Dere de Sent excom. per Abb in c. Cum inter de Excepi. Veniri . V. I. hoc nostro tit. ωide de hac materia tractatur in titulo nostro, procuJus expeditione videbimus:
a tiod remedium habeat Do- battis δ
suando situtio facienda sit; suae snt Uituendast
Quo ad Primum . Spoliatio a possessione rei immobilis est violenta , ct injuriosa dejectis
207쪽
que violenta quoniam si concurrat consensus, spoliatio locum non habet . . Accepta extr. eod. notat in c. In litteris eoae
Quo ad Secundum quotie cunque quis spoliatus est, habet remedium Restitutionis ut in pristinum statum reducatur quod in tantum Verum est, ut debeat omnino restitutio fieri is spoliatus posses
sionem recuperare . c. I. si a
extr. eod. Et debet recuperare actu ipso nec sententia sola sitfficit , ut not. in . Cum aliquibus de Sent. ad Pudic. cap. Episcopi. I A. q. I. I. Nec re.- sitstionis. eod.
Quo ad Tertium . Est facienda Restitutio semper ante principalis causae ingressum cujuscunque generis sit ipsis causa , c quodcunque fuerit Iudicium intentatum . V. Sed
Et haec restitutio fit ad Omnia, non solum ad damna , X- pensas passas post spolium; sed etiam ad factas in conveniendis amicis, & parandis armis, ab eo, qui propulsiavit vimun- ntinenti sic ab eo, qui nunquam perdidit possessionem . . I. V. Vim vi . l. 3.
uris Canonici. V. Cum igitur . . de si is si
armat. cibi Bart. Dicitur ante ingressum ex ea ratione ,
quia si proponitur exceptio Spoli , non cogitur Reus respondere Actori, nisi fuerit restitu
tus , ut habetur in c. In his . oe in . Conquerente . eod. it.
Et notandum est , quod quis dicitur etiam esse spoliatus cum fuerit possessione privatus a Iudice , qui sententiam nullam tulit , vel non servavit Iuris ordinem , vel est Iudex
incompetens. V. Spoliatus. h. t.
DD. in . c. Conquerente , in e Causam Matrimonii . de Osti detegat. Item etiam spoliasi is intelligitur, qui mandavit spoliari aut ratum habuerit spolium suo nomine patratum vel si in id vitium spoliatori succedit , ut quia rem indebite
occupatam scienter recipiat . F. Is quoque hoc tit O in c. Cum
ad sedem . extr. odis in I. I. V. suoties. st de Vi mo arrimat. Unde etiam is ad restitu tionem obligabitur . Ita nota tur in dici. Cum ad sedem . Et hujus occasione nota , quod si quis sponte post spolium renunciaverit , non per hoc impeditur Restitutio .in hoc optima ratione, quia non est verisimile , quod sponte proprio
Juri renunciaverit , qui renun ciat
208쪽
ciat spoliatus . V. Illud quaes
Quod secus est, si ante spolium facta sit hujusmodi renunciatio. F. Ues hoc tit. c. ccmpta . ext. Od Et hic est tinus casus exceptus, a regula. Secund excipitur casus quando contra excipientem despolio opponitur de alia spoliatione . c. n. de ord cogu. Terti si excipiens eodem
tempore super spolio disceptari
Quart si spoliatus in petistorio ante restitutionis postulationem succubuerit , ut per Legi stas in . Naturaliter . V. ibi commane . . de Acqtiirenda
posses one. Quint excipitur, quando Pa
vel per dolum abest . nam si eo absente voluerit Actor probare spolium is certu ter. minus sit ipsi spoliatori praefi-Xus , intra quem spoliatus sit restituendus, hoc casu sit Reus intra illud temporis spatium sese Iudici exhibere non possit, nihilominus spoliatus non erit
restituendus . I. Item si hoc tit. cap. Consultationibus de in . Glagat. Sex id excipitur casus, quando contra agentem spolio Opponitur Aceptio, , per quam concludatur , illum non possedisses, nam hoc casu disterenda est restitutio , donec de talieXceptione cognoscatur. 1 Sed et s. b. t. Ubi traduntur exempla in Laico qui spiritualia possidere non potest . . Gulam de Praescripst. Et in Sacerdote , qui non potest habere uxorem: hanc exceptionem possumus opponere tam ad poCfestarium , quam ad petitori tum . Abb in c. Ex parte col. In extr eoae facit quod ad hoc notat Balo misit de Pace Conflant in vers. resiluitur. Et κhoc inferunt DD. quod Xceptio specialis reservationis benefici, impedit restitutionem etiamsi spoliatus justificare pos sit possessionem titulo colorato , quia reservatio Apostolica, inficit titulum possessio nem . . Si eo tempore de Eleci. in 6 Rot Roman decis. 3. alias 16. hoc tit in novis . Et Abbi
Septim : Excipitur casus quando pro Spoliatore militat
Iuris praesumptio, nam etiam hoc casu Spoliatus ante omnia non est restituendus Xemplum habetur in is cuinimm). hoc tuo in eod. in . Quod intellige quando Praesumptio non solum ostendit iniustitiam possessionis ex parte spoliari
209쪽
sed etiam justificat possessionem
spoliatoris . . cap. n. De aliis intellectibus vide Gloss. in . . Quinimm . in verb. militat. Item in casu c. Signi sic de Dinortiis , ubi notoria fornicatio uxoris privat eam restitutione . Item spoliatus illicdnon restituitur, si haeresis labe pollutus deprehendatur . cap. suo jure . d. 8. r. I. g. q. T. Ratio est quia haereticus nihil potest possidere . c. I. 2 23. q. 7. Vel si facta restitutione animae periculum immineret,
ut puta quia quis spoliatus est
guinitate in gradu prohibito quia potest timeri de illicita
copulari incestuosaque . cap. Litteras eo Gloss. in c. primo. eod. vel si scandalum timeri possit, quae habentur in V. Hures:
ita not. in . In primis . . q. .
in Amm. . . I per Fe- ljn in cap. Nihil de Praescript. Praeter hos multi sunt etiam casus huiusmodi , de quibus tractant Legistae in . Natura. siter . V. Nihil commtine . i. de
Quo ad Postremum. Restituenda sunt omnia illa , quae spoliatus habuisset, si non fuis, set eieinisci plane hoc intelligendum est , ut habeat spoliatus a die spoliationis omnes
proventus, utilitates, commoditates, demtim omne interesse, quod consecutus fuisset, nisi spoliatus esset. l. I. V. Ex die is per totam legem demi, armat. Et etiam supra tetigi . Et Pro corollario hujus Rubricae nota in V. n. quod in odium spoliatoris introductum est , ut spoliatus suspenso petitorio possit intentare possessorium
si tamen nondum sit renunciatum , vel conclusum in causa. d. f. n. h. t. c. Pastoralis extr.
conclusum it in causa, vel renunciatum, qui intentavit petitorium , non poterit possessorio uti, nisi causa decisa arg.
c. suerelam . de Ele i. Et hie nota disterentiam inter petitorium, & possesibrium etenim qui intentat petitorium , dicit se dominum, dominium pe. tit qui ver intentat posses sorium, per illud interdidium possessionem petit. Sed in hoc non in si1sto , quia est materia ampla ,- eam pertractant
Nihil commune . f. de Acquir. Sed quaeret aliquis . Quid proderit redire ad possessorium, cum Sententia super proprietate trahat a se Sententiam super
210쪽
I 0 Isuper posses non c. Cum diis Llus . de Causa poseo. Spropriet. Sed responde, quod potest pro
desse quo ad fructus , quo recuperat a tempore dejectionis. d. V. Ex die. Item quia X quo habuit possessionem , habebit Commodum retentionisi, nisi adversarius proprietatem probaverit . . Res alienas . . de
Eei Vindie. Et quia si spoliatorrem petat , potest ei objici quod amisit ius , quod habebat per t. Si quis in tantam C. Unde V . Et quia hic fit
mentio conclusionis in causa , renunciationis, scias , quod secundum Innocentium, Abbatem in . c. Pastoralis , tunc dicitur quis renunciare , cum renuncia probationibus facti;
cia probationibus tam facti quam allegationibus Iuris 'de hoc videndus est et in in c. Cum dilectus . de Probat. per Dec. in c. I de Iud De hacnnateria qui plura scire desiderat , legat Pacem Iordanum Episc. Tragurien in Tom. 3. lib. 14. tit Ia ubi eam examinat, declarat quidquid in Praxi occurrere potest, juribus,ri auctoritatibus demonstrat. Sed pro persecta intelligentia Praxis est necessaria.
TQ T. XI. De Liris contestatione. I Ucuique dictum est de
iis , quae Praeparatoria Iudiciorum sunt nunc perveniamus ad ea , quibus ipsum Iudicium constituitur δε quia Iudicia constituuntur per Litis contestationem, merito de ea tractatur in titulo nostro pro cujus explicatione tituli, vide. bimus
1 Quid sit Litis contestatio et ualiter sat et A quo sat ui sint ejus feritas PQuo ad Primum Litis contestatio est Iudiciorum quasi fundamentum quoddam, quod
praetermitti non potest, tit hic in princ. c. Ex parte. 2 de Verb.
Ignis elatum de Fc delegat Et potest dici, quod sit Hinc inde apud Iudicem negotii
principalis facta narratio , ut notat Gostr de Lit contestat. Quamvis a quibusdam impugnetur , ut apud Marant in Specul Parte . de Lit content.
Quo ad Secundum . Ibitis contestatio fit per Petitionem in Iudicio propositam, congruam Responsionem sequutam, animo contestandi litem