장음표시 사용
121쪽
tantum aut Reualiae, aut caeteris munitis oppidis , ab aliis succestu villo pius tentatis, inamorandum judicet. Neccile cst enim, tot prouincias, tot regna recensent , urbes singulas, vel praetermitti, vel intelligi quem admodum qui orbem uniuersum contrahunt plerunque partes oculis spectantium subducunt; ne dum partes accurate repraesentatar, plus de toto praetermittant. Ita Vibe occupasti, ut qua homines in bello capiunt, nec singulorum, ut in turba, meminertint. Nam
ii Lituania quas res gessisti, diligentiae lit-storicorum ac Annalibus relinquo. Quibus, ut ut veritati studeant, de fide Liborandunt crit dissiculter enim credit quisque, de quo singuli desperant. Ita mellitissimo Herodo- to vix fides adhibetur , quod nota aut inusitata posteris commendet de liucydides, scriptorum j endidissimus, Peloponnesi fines vix excedit. Polonorum gentem, inter larma ac propemodum cum armis natam,quet
ne domi quidem aut in pace ponit, acrem,4 habilem, leueram, nemo nescit plurimi ad internecionem lape experti sunt. A quibus, vindicatam a parente Regni libertatem, cuin codem jure propugnandam a cepisses, Ultro hostem inuasisti cum admissus, sero, ac pie'runque frustra , arceatur. Qi id hic proelia i ac velitationes tuas dicamὶ quid tu umani-mOS, quos sponte ad magna natos , institu- 1 tis
122쪽
tis atque exemplo tuo , inaccessos atque inuictos reddidisti Quos piaesentia ac
vultu sic inflammas , Ut praesente te , ne Cmortem metuant nec sentiant qui pro te cadunt magis metuendi, quod terrorem hosti nec victoriam relinquant. Quorum sanguine ac spiritu Boructiam ab hoste extorsi- quae tot oppidis firmatis, tot commoditatibus . vici orem ad majora inuitauit. Nemo ita desinit ut tum coepisti Infinito tamen major gloria supererat, ad quam injuriis ac contumeliis aequissimus justiissimus. que Regum adigendus eras. Consanguinei, iri opinqui, foederati, ditionibus eject i, violata jura gentium, commercia inhibita legati foede excepti aut abire jussi, mare Ballicum obsessum aut piratis destinatum, interceptae litterae ac resignatae , Regis titulus suppres fias aut negatus , aliaque indigniora , effecerunt, ut Germanos, quorum misereri tantum poteras, virtutes armis vindicare cogereris. Ex hoc tempore Imperator felicissimus, si modum sui res secundae ac felicitas Iaberet, militare rebus tuis coepit. Nemo enim, nisi damno suo , usta negat nemo jus impune ac aequitatem, quam succcssus comitatur, fortioribus largitur nemo vinci dedignantes , sponte aut temere lacessit.
Est Majestas supra nos, Auguste, quae, Ut caetera quae gerunt homines, initia bello
123쪽
rum ac progressus moderatur regna tradit, quibus visum est aceripit, comminuit, aut frinat cum hac pietate solita ac causa ne tus, ante bellum foedus iniisti. Vixdum ter rae redditus, ac fines hostium in*ressus, ζenibus submissis, preces ardentissimas in coe sum emidistici quibus antequam aduersub hostem quicquam gereres, cum coelo transigebas. Et, jam tot calamitates, tot op probria, tot gemitus, tot miserorum lachrymae, in partes tuas numen conuertebant. Nemo sic armatus venit; qui victoriam jam impetraras , nondum consecutus Tremant ad exemplum tuum Principes, qui pietatem, hominis priuati laudem aut virtutem credunt quasi aliquid sit extra Deum qui neglectus publica conuertit. Quae exinde autem, vel prodigia, vel signa, exorati numinis, ac penitusjam tui, pietatem istam exceperunt i Vix Septentrionem tuum, orbis domitorem, in Germaniam inexpect atus estu- disti, cum exemplo Rugiam, ac inlulas vicinas, portu omnes opportuno atque accessiis, tot munitionibus, tot arcibus firma
tos, occupasti cum Strali undiam, crudeliter ab hoste diuexatam, mox obsessam, seruitutis metu ac suspicione liberasti. Nullum Vnquam tonitru aut fulmen sic de uti in terris quod cum re istis oculis atque inconuiuis, ut antiqui loquebantur , aquila in-
124쪽
1o DANIELI HEIN SI Itueantur, ad hoc tuum, primo omnium Romanae , cum horrore animum ac mentem demiserunt. Proxima jam erat Pomerania.
cum qua terrore biori aduentus tui fama, paucis urbibus exceptis, quas paulatim armis aut persuasione accessuras nemo dubitabat, transegisti. Neque parum ad res caeteras intererat , Stetinum valide muniri oppidum, magnificentia, commoditate, situ, inter prima quae Gerretania miratur postquam autem Majestati tuae cessit, magis jam inuictum nec tueri expugnata minus est, quam
expugnasse. In Quo curam, prouidentiam, peritiam, sciani u item tuam ac industriam,
i aetas haec, vix postera, vi par est, aestimabit cum inexpugnandis pariter ac muniendis, unus sit qui omnia praescribit neminem saperiorem aut aequalem si , in exercitu
agnoscit. Accedebat miles dispar in virisque castris ac diuersiis. Ibi Vagus, inquies, egenus, disciplinae expers; non stipendiis, sed
sanguine ac lachrymis nutritus Alter, quanquam ex diuersis gentibus, innoxius,&, tanquam, ductu atque autoritate unius, idem jam atque unus Fortis, constans, temperans qui inter ferrum natus ac domesticus
cognati serri, auro hostis imminebat. Cujus principes vii tute, exemplis, Lappi, Sueo-Des, ac Gothi orbis olim domini, nunc vim orira ac virtute alibi extincta , clauobaeredes
125쪽
u haeredes atque indubitati successores Sta bant Sinnitui, ut exili corpoI , ita valido, compacto, inconcusso, Vi atque animo, qui mille pastus iupra corpus cmmeret , reuerentia unius achonesta paupertate inuicti QT , t mortem metuant aut hostis causa loco abeant, non magis expectandum, quam ut
Hementa rerum viribus humanas cedant. Animae in gentes, inconcultis atque mamotae, quae cum libertate vestra ac victoria exhoste,vitam pariter ac Vota terminaUS; VOS ego,
tanquam inmortalitatis nota formas acessi ies, complector qui quod criptor Romanorum seueriffunus de vobis ad inuidiam prope omnium in terris gentium pronunciat, aduersus homines, aduersus Deos securissimi, rem dissicillimam jam olim al- secuti estis, en ne voto quidem opus habeatis.
Quare aut demens aut ignarus rerum sit, qui contemnendam este mortem vobis suadeat, quam metuendam esse, nondum didicistis. qui nec morte amittitis, quod non habetis; nec habetis , quod cum morte caeteri amat tunt qui, ut domi paupertatem, ita opulantiam in hoste habetisci nec caeteri baque nummo, sed virtutes caetera de hunc paratis. Te hic nunc conuenio qui adhuc mori discis, nec comtemnere adhuc quicquid istis omnium contemptu quae miran
tur caeteri, persuasu, perte didicisti qui ad patriae
126쪽
DA Nietz I HEIN fretpatriae subsidium ac libertatis , contuenisti. Elige, quicunqtie es, Miles , aut servire aut mori, aut non mori servite. Quisquam dubitabit, quin ut forma corporis, stanima ac vita, ita vitae nostra formam, libertatemelle sine qua cadaver est qui vivis sibi ac felicitati propriae superstes. Nam qui vivit seruire potcst, potest esse alterius, non suus: cum , qui liber moritur , non tosti quicquam, non naturae amplius de se permittatescjam vici or utriusque, posteritatis suae index. Cui ut immensum post se bonum ac inaestimabile relinquit, ita decus atque existimationem iii, etiam nolentibus, extorquet. era vitar, post amillam, compos .quia neque mori non esse, jam non potest. Esse autem, vivere est, non mori. Nisi nus ouam jam lint, quorum animae, aeternitati,postquam sortiter occubuerunt, redditae, beata luce ac memoria mortalium filiuntur. Nam qui, diu obambulando discursando, ambiendo, vitae spatium definiunt, quid alnid quam brutis aut pecudibus nos addunt In quo enim censu hominem
reponunt, cujus animus cum morte, mors cum animo ex recordatione liominum deletur Et, si ideo nascuntur homines, ut mortem reformident, brutis igia obiliores sumus quibus vel necessatas vel ira, hanc felicitatem parit quoium aliquot millena, ex commoditate hominum aut usu, nullo sensu, nullo e
127쪽
que hunc spiritum eripiat, perfectionem autem gloriae , cum immortalitate abso lat. Quae si vita non est, quanto minus quae hic vivitur in terris quia neque certi quicquam
habet . quae certa sunt nec extorquentur,
set mors victoribus indulget quae parentibus relinquit quod accepit, liberis quod dedit, patria quod debet spiritum ac vitam,
dic, , quae honeste moriendo conseruantur. Ego quidem ut mori malim quam non esse, ita est malim quam non mori Elle autem Vt non mori possis, ultimus conditionis nostrae gradusi ad proximam diuinitatem via est, quae unica Virtuti patet. Quo , perditum ac
honestum vulnus, cum cruore pauco, tanquam ruptis atque apertis foribus mortalitatis nostrae, spiritus transfertur quem ignauum, aut oblitum sui, febris lentes icit aut tussis. Inter haec, per urbes proximas, quae ad Stes num caeterasque accesterant, oblatum ad Megapolitas iter, milite Caesiueo ubique e Pomerania Borussiaque extasto. Etjam rip-penhagium, non aliter quam coelo missa tempcstite, a vestris expugnatum, ut nunc Lolientisam, Garriam,atque allias, omittam hostis animos nonnihil minuebat hi quis proelia quotidiana ejus gentis ferret, cui animos ac robur, frigora ac crudae tempestateS
128쪽
DAritatis HEIN strmagis indurabant quae in niue ac glacie cubaret, hostem coelo ejus, ejus frigore oppugnaret cum a caeteris vix impetrari posset, vi relictis hypocaustis suis, emitos hi semi- aridi pruinas suas ferre vellent ut ad aciem ac ferrum prouocati, tanquam ad rem sextam, prodirent ut, exemplo tuo, annum integrum virtuti vindicarent ut, exemplo tui militis, hyberna ab aestiuis non distinguerent focis suis, ad salutem liberorum, patriae, atque aras, manu 'indicandas, abripi se paterentur. Interea Tillius, jam militandi vetus, ac Germaniae totius horror, qui Friellandio succest erat, utrisque cibi tibia ficitur dignis
simus hac inaeum dura, nil eam impetra illat. nouum laudis vestrae argumentum ac virtutis quae ut digna Majestate tanti Regis esset, Ducitanto ac victori extorquenda erat cum non fatis videretur, libertatem tot prouinciis, tot gentibus conserri, nisi instrumentum ser- titutis semel oppressisset. Qui, ut omnia imperii initia felicitatem magis quam euentu aspondent, distrahi quocunque aut rapi ino do Francolarium oderanum, modo aditus -Lansbergianos premere ac tueri , modo Mechtoburgum vel iri hostem , tanquam Ducem, sequi aut vereri. Tu, haec inter, nus quam tuus de ubique miserorum, quicquid oppidorum juxta aut locorum, nouum Brande burgium, Treptouum LoiZam, cumDam-mino;
129쪽
mino , flammae instar citia vicina qua que corripit, invadere ac tueri pulsos ciues incolas ii quos amante publicis decretis, vesco
lata libertate fruerentur , reuocaras, subleuare quoquo res,ac solari unicum fortuno inclinatae columen ac fulcrum. Nam xl
caetera fastigio humano altiora, ita hoc diuinitati proximum fortuna vestra habet fractae aut collapsae misereri. Neque ab armis inte-1im cessatum quibus, non Olbergum non Malchinum diu restitit quam arte nobilissima ac pauco milite absens expugnasti. Post quae Magdeburgum Tillius vi maxima invadit urbem , non virtute magis militari quam crudelitate hostis immortalem. Ipse, utrinque ad Oderam cum agmine instructissimo ac disciplinae gnaro, Francos urtuna petiisti. Adventanti Iussiervvaldum cessit. In qua expeditione , tanquam omen detestandum , quinque Croatarum signa Occursere. Qil os, ne nihil ageretur, Pinnis, Lappis, ac Sueonibus, mactandos tradidisti. Vivere enim aut versari inter arma tua, nefas judica-jbas, qui non nisi sanguine ac per mortes alio-Jum vivunt. Gam modum omnem, nihil
miserando, excessisse Tillium videbas Cap
ni generis protector, relegasti. UnQnaqua
130쪽
communi, quem crudelitate immani toties pollia erant, priuati, insta terram,ac, propemodum ad inferos damnati , superessent. Ita
Fancolarium oderatium tandem ventum ;Vrbem, elegantem, nobilem, munitam:quam,
quod nulla fides hominum admittat septem millibus insessam, una eademque die expugnasti. Cui, ne victoriarum cursiis inter-jungeretur, Brandeburgum ac Lansbergum protinus accessit. Vnum hostibus successit Magdeburgum non tam armis quam perfidia suorum expugnata cujus poenas is ipsis maxime dederunt, quibus profuit. In quacuertenda, diruenda, incendenda, ea Stygiae crudelitatis edita exempla sunt , ut ab hoc tempore Fortuna ipsi, tot cadauerum, tot corporum, quae semiusta, semiuiua oberrabant, miserabili conspectu, tanto finguine tot virginum tot matronarum stupris delassata, jam quasi dedignata partes, retro cesserit, ac castra, more mili eum Caelareorum,permutarit tuis sic addicta, ut non votis vllis, non consiliis deesset. De Gripsu valdo cogitabas, cum a tuis occupatum accepisti cui erba
protinus accessit. Oppida Megapolensium, quae maXime opportuna, dominis prioribus, erepta nouis tradidisti quos ingenti ciuium concursu ,pr sens ipse imperiorestituisti. Mox secuta Hauelberga, Marchia antiquae oppidum si quae usquam obuia victori tecum