Sancti Aureli Augustini Opera

511쪽

epistularum LXXVIII. LXXIX.

in m0nasteriis ceciderunt, ita ut hinc arbitrer in Ap0ealypsi seriptum: Iustus iustior fiat et 80rdidus s0rdescat adhuc. quapr0pter etsi c0ntristamur de aliquibus purgamentis, c0n80lamur tamen etiam de pluribus 0rnamentis. Π0lite erg0 propter a muream, qua 0culi 110stri 0ssenduntur. t0rcularia detestari, unde ap0thecae d0minicae fructu olei lumin0si0ris implentur. d0mini dei 110stri miseric0rdia u0s aduersus 0mnes insidias inimici in sua pace cust0diat, dilectissimi fratreS. LXXIX. Sine causa tergiversaris, cum l0nge appareat, quali8 Si8. quid tecum l0e uti fuerint fratres, indicauerunt mihi. bene, quia n0n times m0rtem; sed eam m0rtem debes timere,

quam tibi ipse saeis talia de d00 blasphemand0. et qu0d

Epistulam LXXIX. . quam Maurini in uno codice Vaticano Serepperisse dicunt, cum in tabris manu scriptis frutira qua luissem. transscripsi eae edd. lsrm; inscriptio deest.

512쪽

S. Aureli Augustini

intellegere; sed qu0d adiungis de uestr0 80parati0nem 08 Seb0ni a mal0, si mens b0num est et c0rpus malum, qui ea c0mmiscuit, n0n est b0nus; dicitis autem, quia deus b0nus 5 ista c0mmiscuit: erg0 aut malus est aut malum timebat. et tu gl0riaris, quia n0n times h0minem, cum deum talem tibi fingas, qui tenebras timuit, ut e0mmisceret b0num et malum ΘΠ0li autem ext0lli animo, Sicut scripsisti, quia u08 magn0S facimus e0, qu0d impedire 110lumuS uenena ue8tra, ne ad 10h0mines pestilentia serpat; n0n enim ap08t0lus, qu0S canes appellat, magn0s facit, cum dicit: Cauete canes, aut ill0s magn0s faciebat, qu0rum serm0nem dicebat serpere ut cancrum . itaqu0 denunti0 tibi in n0mine Christi, ut Si paratus e8, 80lue quae8ti0nem, in qua 15 desedit praecess0r tuus I 0rtunatus et ita hinc ierat, ut n0n rediret, nisi cum suis disputati0110 c0nlata inueniret, quide0ntra resp0ndere p08set disputans cum fratribus; si autem ad h0c n0n es paratus, discede hinc et n0li peruertere uias d0mini et illaqueare et uenenis insidere animas infr-20mas, ne adiuuante dextera d0mini n0stri, qu0 m0d0 n0n

LXXX.

SANCTIS ET DEO DILECTIS MERITO VENERABILIBUS ET MULTUM DESIDERABILIBUS FRATRIBUS PAULINO ET THEBASIAE 25 AUGUSTINUS IN DOMINO SALUTEM.1 Carissimus frater Celsus cum reseripta repeteret, debitum reddere festinaui, sed uere festinaui; cum enim erim putarem

14 lacunam significaui

R codia Mus. Brit. Rest. 5 D VI s. XI XII. 24 deoJ ideo A et multum desiderabilibus om4 P 25 theresiae FA

513쪽

epistularum LXXIX. LXXX.

adhue aliqu0t dies n0biseum rem0raturum, repente e0mperia dccasi0ue nauigii mihi pridianam suam pr0 secti0nem iam n0ete suggessit. quid faderem, cum eum tenere B0n p0SSem et quia ad u08, cum quibu8 ei melius e88 et, pr0perabat, nee 5 si p088em, deberem. pr0inde pauca haec ille0 arripui dietanda atque mittenda pr0lixi0ris sepistulae me e0nfitens debit0rem eum p0st reditum uenerabilium fratrum n08trorum e0llegarum me0rum Thea si et Eu0di primum uestri ex parte satiatus fuer0. uberius senim ad n0s in e0rum peet 0ribus set 0ribus 10 110s esse uentur0s iam iamque in Christi n0mine atque adiut0ri 0 8p0ramus. cum haec ScriberemUS; et per unanimem filium n0strum Tagastensis ecclesiae presbyterum I 0rtunatianum R0mam nauigaturum aliam epistulam paucis ante diebus iam dederam. Illinc erg0, qu0d 80le0, 1 0g0, ut, qu0d 80leti8 15 saetatis: 0retis pr0 n0bis, ut uideat d0 minus humilitatem n0stram et lab0r0m n0strum et dimittat

C0nl0 qui autem u0bis eum talia cupi0 si dignemini; litteris

plane Christian0 intell0etu et deu0li 0 0 s0luisti sed nimis Cursim et breuiter. I 08set quippe ibi aliquant0 diutius et

514쪽

S. Aureli Augustini

uberius habitare gratia 0ris tui, si, cum dixisses ita te ill0. qu0 feliciter uteris, l0c0 perseuerare decreui88e, ut, si quid

de te aliud d0miu0 placuerit, eius u0luntatem praeseras tuae. id ipsum aliquant0 apertius explicares, qu0nam modo u0luntatem dei, quae n08trae u0luntati praep0nenda e8t, n0uerimus, 5 utrum tantum in ea re, quam pr0pterea u0lente8 perferre debemus, quia et inuiti c0geremur - ibi enim fit quidem. qu0d n0lumus, sed ide0 1108 c0rrigimu8 ut uelimu8, quia ille uult, cuius u0luntatis nec exstellentiam fas est requ8are nee 0m ip0tentiam licet euitare, siqui Petrum alter cinxit et 16 tulit, qu0 n0luerat; verum tamen, qu0 n0llet, iit Sed u0lens m0rtem subegit asperam - an et ibi, ubi est p0testas n0nmutare sententiam, quamuis aliud 0ccurrat. in qu0 90tius appareat u0luntas dei ad mutandam sententiam n08 110stantis.110n quia n08tra mala erat, Sed in filia recte permaneretur. 15 nisi ab ill0 in alteram u0staremur. neque enim malum fuit Abrahae nutrire et educare filium, qu0ad p08Set, quantum in ips0 esset, usque ad finem uitae suae, sed repente ius8us0ccidere mutauit utique n0n prius malam sententiam, Sed quae mala e8set, si p08t ius Sum mutata n0n esset. hine qu0- 20

que n0n dubit0 nihil aliud uidori tibi.

serenda Pi 6 u0luntates perferre FAR m. 2 uolentes perferre) praeserre re es u0luntati praeferre Pil r 8 u0lumus edd. praeter m corrigimus, suprα add. m. Ip) l c0nstringimus PM cogimur edd. praeter mlt qu0- d eras.) P qu0- d eras.) P iit in Me v. om. R sediet in n0lens FAR 12 subeget A aspera manet ibi FAPi asperam ne ibi P 14 u0luntas dei appareat Py ad imitandam Γ u0cantes F i5 mala nostra R permaneret Pi 16 in altera Pl7 qu0a F qu0 A p0ssit A quantum in ipso esset e . F 20 si potius submutata FAR α si p0tius j sic i eae u facta uid.; c eae ra8. et corr.)mutata Pi si p0tioribus mutata es potius si mutata i r 21 uiderit P uidero FA 23 excussus A mentisq;, m. 2 mentis que R mentis qui edd.

515쪽

epistularum LXXX.

exta sis, sed rebus ipsis addi dentibus et ad aliud, quam statu eramus. 110eantibu S c0gimur agn0Scere dei u0luntatem alium, quam erat n08tra, tamquam si pr0si disci statueremus et ali quid 0reretur, qu0d 00nsulta d0 0mei0 n08tr0 ueritas uetaret 5 d08erere, aut decernentibus inmanere nuntiaretur aliquid. qu0d eadem u0ritate e0nsulta n08 c0mpelleret pr0ficisci. ex h00 terti0 genere eausarum mutanda se sententiae quid tibi uideatur peto mecum plenius et en0datius c0nl0quariS. Saepen08 quippe e0nturbat et difficile est n0n aliquid; qu0d magis

1o faciendum erat, 0mittere, dum illud mutare n0lumus, in qH0 priu8 permanere Statueramus, non quidem malum, Verum iam ide0 malum, quia id, qu0d p 0tius agendum e8t, 000HI-rens deseritur, qu0d si n0n 0ecurreret, n0n 80lum Sine uitH-perati0ne sed etiam cum laude in ill0 pri0re perduraretur.

i, hie n0n falli difficile est, hic 0mnin0 110x pr0phetica praeualet: Delicta quis intellegit 3 hine, 0r0, participem me facias e0gitati0num tuarum, quid in talibus uel sacer0 80leas uel

516쪽

S. Aureli Augustini

LXXXI.

DOMINO VERE SANCIO ET BEATISSIMO PAPAE AUGUSTINO HIERONYMUS IN CHRISTO SALUTEM. Cum a sanet0 fratre n0sti 0 Firm0 80llicite quaererem, quid ageres, 80spitem te laetus audiui. rursum cum tuaS 5 litteras n0n die0 8perarem, sed exigerem, ne seiente te de Africa pr0laetum esse se dixit. itaque redd0 tibi p0r eum salutati0uis 0fficia, qui te unic0 am0re c0mplectitur, Simulque 0b Secr0 ut ign08eas pud0ri me0, qu0d diu praeeipienti, ut reScriberem, negare n0n p0tui. nec eg0 tibi sed causae causa io resp0ndit. et si culpa est resp0ndisse, - quae80, ut pati

istius m0di querim0niae; sit inter n0s pura germanita S et deinceps n0n quaesti0num sed caritatis ad 110s Scripta mittamus. Sancti fratres, qui n0biscum d0min0 seruiunt, affatim 15 te Salutant. Sanct0s, qui tecum Christi leue trahunt iugum, praecipue Sanctum et suscipiendum papam Alypium ut me0

In HVIE deest filis α p. 35I, 2 d0mno H 3 in Christo salutem om. H 4 Firmo om. QMIAPiES0llite, corr. s0llicite I 5 laetumque QE audibi H rursumq; q; e uid ) Q 6 exgerem P te nesciente E te nescientem Qde om. HI I profectum se esse QE se profectum esse edd. reddi QE m. 2 reddidi) 8 more HL 9 precipiente, supra precipienti II 0 negari Q cause causam Q causa cause HI 11 est est non Ι12 maior mi0r P magis, corr. m. I maius Q maius E facis scis Q faciant sci I facissatis satis eae ras. et corr. m. ut vid. 2) E 13 sit si P 16 sancti Q sanctis, corr. m. I sanct0s E et sanctos Pin lebeebristi H lebe om. Christi) I igum P 17 suspiendum, corr. m. Isuscipiendum M uti et I

517쪽

epistularum LXXXI LXXXII.

0bsequi0 salutes, prec0r. ine0lumem te et mem0rem mei Christus deus n0ster tueatur 0muip0tens, d0mine uere sancte et beatissime papa. Si logisti librum explanati0num in I0nam, put0, qu0d 5 ridissulam queurbitae n0n recipias quaesti0nem. Sin autem amicu8, qui me primus gladi0 petiit, Stil0 repulsus est, sit humanitatis tuae atque iustitiae asseusantem reprehendere,n0n resp0ndentem. in Scripturarum, Si placet, camp0 sinen0sti 0 inuicem d0l0re ludamus.

ii LXXXII.

DOMINO DILECTISSIMO ET IN CHRISTI VISCERIBUS HONOBANDO SANCTO FRATRI ET CONPRESBYTERO HIERONYMO AUGUSTINUS IX DOMINO SALUTEM.11 Iam pridem tuae caritati pr0lixam epistulam misi resp0 i5 dens illi tuae, quam per sanetum filium tuum Asterium nunc iam n011 80lum fratrem uerum etiam c0llegam meum misisse te rec0lis. quae utrum in manus tuas peruenire meruerit, adhuc nes ei0, nisi qu0d per fratrem sincerissimum Firmum scribis, si ille, qui te primum gladi0 petiit, stil0 repulsus so est, ut sit humanitatis meae atque iustitiae aestus autem

2 deus d0minus deus QE d0minus I 3 pape H 4 si legisti ludamus om. ΗQIE 5 si autem A edd. 8 camp0 si plaeet edd. Idem codices, qui in ep. LXXXI; sed desunt in H et I p. 354, Iplibr0s - p. 356, 22 scripserit, in Q et E p. 362, I c0gebantur 36S, 7 ab et p. 375, 2 quo non - 3M, I epistula. 11 christo PA 13 domino christo QE 14 epistolam bis αlterum del.) et misi om. E responde H 15 nun, iam A nuntiam P nuntiam, m. 2 nuntium 2 Pin 16 meam, corr. m ut vid. I meum Is eum I

518쪽

S. Aureli Augustini

reprehendere, n0n reSp0ndentem. h00 80l0 tenuissim0 indidio utcumque e0nici0 legisse te illam epistulam meam. in ea quippe depl0raui tantam inter u0s extitisse dise0rdiam, de qu0rum tanta amicitia, quaqua uersum eam fama disruderat caritas fraterna gaudebat. qu0d n0n festi reprehendend0 germanitatem tuam, cuius in ea re aliquam culpam me c0gn0ui88en0n ausim dicere, sed d0lend0 humanam miseriam, cuius in amieitiis mutua caritate retinendis, quanta libet illa sit, in sterta permansi 0 est. uerum illud malueram tuis n0sse reseriptis, Utrum mihi Heniam, quam p0p08 ceram, dederis. qu0d apertius mihi intimari cupi0, quamuis hilari0r quidam uultus litt0rarum tuarum etiam h00 me impetrasse signifieare uideatur, si tamen p08t lectam illam mi88ae sunt, qu0d in eis minime apparet. 2 Petis uel p0tius fiducia caritatis iubes, ut in scripturarum camp0 sine n08tr0 inuicem d0l0re ludamus. equidem, quantum ad me adtinet, seri0 n08 ista quam lud0 agere mallem. qu0d si h 0c uerbum tibi pr0pter facilitatem p0nere placuit, eg0 sat00r maius aliquid expet0 a benignitate uirium tuarum prudentiaque tam d0cta et 0ti08a, ann0sa, studi08a, ingeniosa

plorabi HI tantum a nos QE 4 tantae amicitiae A quaquam uersum B P ea PQMAEL diffuderet P desuderat Q 6 tuam

om. QE in ea reliquam culpa H T au8im dicere eae corr. m. 2; fuisse uid. ausi indicere Pi ausus sim dicere QER sedJ se P dolet humana miseria QE miseria. P misericordiam A cuius cum P cui cum Μ cum iam A 8 muωtua pr. v eae corr. m. 2; fuisSe uid. 0) M 9 malueram, in marg. u0lueram L mulierem o corr. m. Imulieram, m. 2 u0lueram) 10 scriptis I p0poscerem, corr. m. I p0-

519쪽

epistula i in LXXXII.

diligentia haec tibi n0n tantum d0nante uerum etiam dictante spiritu sanct0, ut in magnis et lab0ri0sis qua0sti0nibus

Π0n tamquam ludentem in camp0 Scripturarum sed in 1110ntibus anhelantem adiuves. Si autem pr0pter hilaritatem, quam 5 esse inter carissim0s disserentes decet, putasti dicendum esse ludamus', siue illud apertum et planum sit, unde c0nl0 quimur, siue arduum atque difficil0, h00 ipsum ed000, 0bsecr0 te, qu0nam m0d0 adsequi ualeamus, ut, dum mi te aliquid n08 1110uet, qu0d 110bis etSi 110n ea utius adtendentibus certe id tardius intellegentibus n0n pr0batum est, et, quid n0bis uidea

libertate dicamus, n0n incidamus in suspiei0Π0m puerilis iactantiae, quasi n08tr0 110mini famam uir0s inlustres addu-8 and 0 quaeramus, si autem aliquid asperum r0sellendi 110008- i5 8itate depr0mptum, qu0 t0lerabile fiat, leni0re eireumfundamus el0 qui0, litum melle gladium stringere iudidemur, nisi rarte ille m0dus est, qu0 utrumque h00 uitium uel uitii suspiei0

stringere πι nisi utrum que om. Q eiu8 loco relictum; est spatium IS-20 l.) E in utriusque cod. marg. m. I add. hic dimissum est ille

Drte M 17 uel uitii om. QE uel uitiis PI uel uitii. Pi suspitione Q deinceps Ῥαtium 3 4 l.) IE 18 cabeamus ΠΙ post caueamus Ῥαtium 4-5, post cum 5-6 I. Q si, m. 2 supra i ut Pi d0eti0re amico om. QE doct0re Γ sic disputemus aut quecumque dixerit Q disputamus j sic disputemus ut quaecumq, dixerimus E

520쪽

S. Aureli Augustini

quicquid dixerit, ne00880 8it adpr0bar0 nec quaerendi saltem causa liceat aliquantulum reluctari. 3 Tum uer0 sine ull0 tim0re 0ssensi0nis tamquam in camp0 luditur, sed mirum si n0bis n0n inluditur. 0g0 enim sat00rcaritati tuae 90lis eis seripturarum libris, qui iam ean0niei 5 app0llantur, didici hune timorem h0n0remque deferre, ut nullum 00rum auet0rem Scribend0 0rrasse aliquid si missimuer0dam ac, si aliquid in eis 0ssend0r0 litt0ris, qu0d uideatur e0 trarium ueritati, nihil aliud quam u0l mend0sum e880

ita leg0, ut, quanta libet sanctitate d0etrinaque praep0lleant,n0n id 00 uerum putem, quia ipsi ita sen8erunt, Sed quia mihi u0l per ill0s auct0res eun0nie0s uel pr0babili rati0ne,

mutua uel d0ceremus aliqua uel diseeremus'. 21-22 p. 242, 12-131 nee ne P querendi salutem Q quaerendae salutis E 2 licet aliquantum H 3aum tu Ι 5 solis eis soli sanetis Η qui iam

21 meremur, corr. m. I mereremur P c0nlationem tuam vel QE 22 aliqua uel disceremus Om. P