Quaestiones criticae de codicibus Sophoclis recte aestimandis

11쪽

dis plane liber est, quibus Laurentianum coorrupium vid mus, ut non dubites, quin ille codex ex ipso archetypo, non ex Laurentiano A transcriptus sit Quod quia cum Lauro haud raro consentis Suidas, indoreus u omnes de hac comtroversia sententias summatim attingam, hinc colligere vult, Suidam libro usum esse, qui similis fuerit ei, ex quo orbonem duxerit contra Rem Iustus ipsius i. , quum Suidas non tam cum codice, quam cum Laurentiano A consam fiat, multo probabilius statuisse videtur, librum a Suid usuri tum simillimum fuisse ei, ex quo communis et Laurentianicet, origo repetenda esset. Nobis quidem utrum indocti sententia magis ommendanda an ipsiana praeferenda vide fur, insta propositum est disceptare; nunc, quoniam controversia illa de condicione Parisini A 2T12 nondum est dirempta, hanc quaestionem Antigonae fabula diligentius perlustranda siminus profligare, at exemplis magis illustrare animum induxi

mus.

Atque ut ad corporis aegrotationem dignoscendam periti est medici comperire, qualis hominis natura sit, quonam modo antea ille vixerit, quibus iam morbis affectus fuerit, ita etiam in emendandis veterum scriptorum libris plurimum intereat, ut magis magisque exploretur, quibus fortunae vicissitudinibus antiqui libri usque ad nostram memoriam prοpagati sint, quos casus subierint iniquos, quod ex his potissimn damnum a que incommodum traxerint. Quae quaestio quantis dissiculi fibus implicata sit, neminem profecto praetorii, dummodo quam incertis dubiisque rebus illa nitatur consideraverit. Qua de causa nihil ne si vilissimum quidei videatur, contemnendum est nec quidquam, quod aliquid momenti ad rem ipsam planius perspiciendam afferre possit, omittendum; namque magna saepe ex parvis intellegimus. Itaque docti viri rectissime iudicaverunt vel maxime opus esse, ut aliquid in hac re proficiatur, indolem uniuscuiusquo dicis indagari. Unde autem magis indole ac natura codbcum elucet, quam ex obse ando, quibus mendis corrupti sint, quibus mutationibus per femoris diuturnitatem depravati, ubbus adiectionibus incrementum aut quibus praetermissionibus

12쪽

dotrimentum ceperini Atque ut haec quaesito aliquanto certius progredi possit, nova collatione Fr u neri effectum est, ex qua, quum in ipso codice quam accuratissime diversas manus, quae aut si rupta emendarunt aut falsa notarunt, bstinxerit, tamquam historia quaedam omnium variarum lectionum cognosci potest. Iam vero illud quoque haud confe- nondum momentum illa manuum distinctione allatum videmus: quum enim quod quaeque manus in odisse scripsit, pro explorato habeamus, haud dissicile est perspectu, quonam modo

diversae illae manus in codice corrigendo versatae sini. Discernuntur autem a Duebner plerumque quattuor manus m nus prima sive antiqua, deinde secunda sive altera fumo centior, nonnumquam denique manus recentissima, cuius laus iniexin, quem vocant, restituendo omnibus celeris postponenda est Quamquam ver collator ipse nonnullis lοcis, utrum codirectionem textu illatam manui antiqua an recenti debeamus, haesitare videtur, tamen sine dubio plerasque de hac re adnotationes pro certis habere possumus. Atque ea, quae a divorsis illis manibus aut notata aut correcta sunt, perlustranti in oculos paene incurrit, pleraque leviora e aca, quae in litiferis aut commutandis aut omittendis consistunt, iam ab ipsa illa antiqua manu, quae textum de archetypo exseripseras, vellitura facta via vera lectione superscripta cοrrecta esse, alia vero graviora ab altera, quae denuo archetypi lectiones inspexerat et cum exemplari comparaverat, sanata esse. Atque primae manus vitiorum origo unde repetenda sit, neminem profecto fallit, qui codicem Laur A ex archetypo littoria maiusculis exarato minusculis frangoriptum esse reputaveri Quapropter etiam mutationes quasdam litterarum in illo ood maxime frequentatas videmus, ut Cetari, o et O , αε λ et esst, alia. Quae igitur ah illa manu sive statim sive ollatione iterum repetita ita correcta sunt, ea multo maiorem auctoritatem habere quam quae primo scripserat, non est negandum. Dontulisse autem primam manum iterum, quae scripserat, cum archetypo demonstrare videntur ab eadem primo omissi tum supplet Antis . 68 Io, a verbo rata usque

ad πράσσειν, et v. 8o, quem in margine addidit At ubi

13쪽

bo scriptura archetypi iam pallidior fuisse aut plane evanuisse videtur, aut ex cοniectura nonniunquam illa antiqua manus verba restituere conata est aut litteras perperam lectas pro veris habuit, aut infer duas lectiones fluctuavita div. 15 super do his: O scriptam exstati

v. dc inre1 φιβαλ - super lota exstat. v. si inter Oρκων et em haesitare videtur. v. 55 διε in eram Mutatum, quae quidem lectio non tantopere differt a recta, quam scholiasta Praebet: μεν σοί v. 61 προσαυmi ultimis litteris superscriptum ab anti

v. 688 super σου i. d. σο scriptum male a. m. r. Atque ex his omnibus una modo adnotatio ab antiquae manus indole abhorrere videtur, quod . 18 super 'ο σ3criptum invenimus reόλεωσ, quippe quod multo magis scholiastae vel cuiusvis interpretis sapientiam redolere videatur. Quodsi hoc a natura illius librarii abhorret, ut abhorret certe, dubitari non potest quin aut ipse scriba mirum quendam ediraverit errorem aut hoc loco oculi collatorem deceperint neque illud ad antiquam manum referendum sit me igitur res admodum dubia ac talis est, quae non possit nisi ab altero, qui iterum hunc locum in cod. inspexerit, dirimi. Et post hunc librarium proximis saeculis insequentibus ires alii correctores emendandis fabulis operam navarunt, quorum manuB ut non facile distingui possunt ita nullam fere aut non magnam

14쪽

auctoritatem hisbent. Constat enim illos librarios, Bygantinos

Praesertim, suo arbitratu non archetypum conferentes aut alium codicem inspicienses, quae falsa ac corrupta esse vid rentur, ita commutasse, ut omnia modo falsis modo veris comiecturis tentarent. Ex quibus unus propriam sibi provinciam circumscripsisse videtur, qui plerumque aut accentus adiecit aut falsos in ordinem redegit aut verba perverse cohaerentia

ci a manu recentiore addito et erasos super . Restat autem una manus in ophocleis fabulis emendam dis vel maximo occupata, quae dignissima est, quae quam accuratissime cognoscatur. Ab eadem enim una non solum scholia in codicem ranscripta sunt, sed etiam graviora peccata correcta atque adeo quaedam cum admirabili ingenii acumine novatae indoreus eam diorthotae nominat, O favus Wolffusin nova Laurentiani collatione, quam ad Oedip. Regem in nov. Rhen Mus. Q in edidit, receniem. Quod etsi hi ab illius viri sententia, qui eodem undedimo saeculo, quo codex Laur. ex archetypo franscriptas sit, etiam illa a diorthosae manu adnotata esse censet, abhorrere videtur, tamen equidem hanc quaestionem non tanti momenti esse existimo, ut etiam ad iudicium de natura atque indole eius faciendum vehementer pertineat. Iam vero de huius ipsius manus condicione, quae memorabilem illam peram non solum in omnibus Sophoclis

fabulis, sed etiam in Aeschyleis praestitit, sontentias a Din- dorsi et Nauinio nuperrime prolatas maxime inter se distare indoinus. Et indorfius quidem iudicavi διορθ-xri illum,

quom vocat, accuratius archetypo inspecto multa menda, quae prima manus commiBissos, sustulisso ac multo plures locos coniecturis, quas utrum ip3 periclitatus an ab aliis mutuatussis incertum sit, einendasse. Maximo enim documento ad hanc

15쪽

rem comprobandam illud es8e, quod nonnullos versus, quοs prima manus etiam in altera collatione neglexerat, ab illo in margine adscriptos invenimus. Itaque Trachin. v. d. et 36m Laurentiani A margine ab S. - ita enim in adnotationibus criticis indorfius tορθωτ' signavit, additos esse nulla dubitatione iradidit, quum tribus aliis locis Oed Tyri. v. 5Ts. Electr. v. 1 85 et 86 , ibid. v. 1 s etras utrum abra an ab ipsa prima manu adscripti essent, in medio reliqueriti

At contra hanc sententiam rectissime mihi Nauckius L l. monere videtur multo veri similius 88 correctorem illum, quem Dindoreus διορθcoτ' appellat, ex alio latite atque ex archetypo Laurentiani novas lectiones easque nonnumquam rectiores hausisse. Quoniam enim, ut iam supra commemoravimus, ab ipsa prima manu item verAus nonnulli et multo plures quam

ab S. Oed Tyr. v. 1.1. Oed Col v. s. ibid. v. o. ibid. v. 8ss ibid. v. 1165. Antig. v. 8o Electr. v. i5 ibid. v. 586 postea additi sunt, vix credibile est in altera collatione

iterum quosdam ab eadem neglectos fuisse. Quod quidem non facium esse perguasum habebimus, si alteram indorvi sententiam redarguerimus, quae illum διορθcoι- pleraque ex sua coniectura novasse censet. Quod summo iure a Nauchio in

dubium vocatum est. Dicit enim in perlustrandis illis coniecturis atque emendationibus ab . textu illatis nihil magis offendere quam ipsarum inter se diversitatem atque imparem auctoritatem. aud paucas profecto coniecturas eiusmοdi esse, ut multo superent Bygantini cuiusdam critici vel grammatici aeumon ingenii, quin etiam doctissimo cuique maximo decori summaeque laudi sint contra nonnullas fusiles plane et omni

ratione carentes maxime ad scientiam illorum temporum o- commodatas esse. Qua bservatione sanequam vera multo

magis adducimur, ut illum alio quodam fonte Laurentiano illo quidem dissimili, sed non maiore auctoritate digno aut minus

depravat usum esse putemu8. Atque ut hanc sententiam ememplis magis illustrem, nonnulla a B adnotata, quae vel probanda nobis vel reicienda sunt, afferro mihi liceati Ac primum quidem pauca enumerabo, quae eiusmodi sunt, ut nemo facile eorum patrocinium suscipiati it

16쪽

v. 316 Iram A super A scriptum ab S. statim inter versus addita interpretatione, quae nunc inier scholia odii est Arram' καὶ νυν γαρ λ - ἀναιρο μοι I. v. 6 6 στι δ' ἀνωφευμα φιστει τέανα, τί τόνδ' ν Duoι αλλο πλην, rus resim φυσαι, κτὲ Ad πο--υ adnota scholiasta re. πέδασ, quam lectionem veri simile est profectam esse ab eo, qui pallidiores codicis litterarum ductus male transcripsit. v. 6s - μμ υα μηστώχν,-- εια. ουσθαι μή κ . - Ad nomen is Cadnotat . λυκων, quod item e falso lectis codicis litteris ortum videtur.

quasi recta esse lectio. oc sane non multum

prodit ingenii. v. 136T ἀνταίαν - παισεν τι ἀμφιθηκτω ξίφει; Super ἀκταί- scripsit 8. καιρίαν, quae haud scio an iam dudum in M88. iamquam varia lectio adscripta fueriti v. 131 ποίω δὴ καπελυσα ἐν φοναὶ τροπω Ad si pomi scriptum es ab . εἰ φονὰσ, quod nulla est

sententia. Maxime vero cavendum est, ne glossemata ab . super extum scripta pro variis lectionibus aut pro ipsius coniecturis habeas. Nam etiam haec textui illata inveniuntur cum noto illo sim grammaticorum re aut καὶ γρ. i. e. γραφεται. Quod compendium etiamsi ad ipsam variam lectionem spectare videtur,

tamen nonnumquam abra promiscue usurpatum esse persu

sum mihi est div. 33 ad verbum λυσσαμων adnotat S. N. θυμαίνων. v. 6s ad nomen o uti scriptum ab S. D M N. καὶ quod quidem sine dubio e scholio in ferium translatum est. v. d ad verbum ἐπικτωμαι adnotas S. N. -βοωμαι,

quod quo magis a metri ratione abhorret, eo ceditius glossema agnoscere Possvinus.

17쪽

At numerus docorum eorum, qui abae maxime probabiliter emendati esse videntur, multo copiosior est. Quis igitur sibi persuadere potest eundem virum, quem modo ita hallucinantem vidimus, etiam tanto ingenii acumine sisse, ut eas conieci ras fecerit, quae summam prudentiam atque sagacitatem proderent Quamobrem multo veri similius esse mihi videtur, has omnes ex alio manuscripto profectas esse, cui nulla fore necessitudo cum Laurentiano A intercesserit, sed qui alius familia indolem atque naturam prae se tuleri Quod quidommulto magis elucebit, si ea omnia, quae ab ., ut dicunt, emendata sunt, ex una modo fabula Antigonae congesta dedorimus Atque graviora modo affulisse mihi satis erit. v. do vulgatam lectionem et O απτουσα , quae omni semientia caret, correxit B in 'σκαπτουσα.

v. 15 ἐλελίζων a plerisque criticis ex S. adnotatione in ἐλελίχθων mutatur, quod etiam scholia probanti

plerique editores in textum receperunt. v. 26 ημεν δ' τοὶ χοι καὶ μυδραν αἷρειν χερῶν --ε. iis, quod . adnotas pro lectione codicis uειν,

omnibus probatur.

quod etiam scholion commendati mos codicis lectionem reα. ἐλπίδαχα correxit . in n- πίδα χαρα, quas lectio haud dissicile in rectam commutari potest: παρ' ἐλπίδα χαρα. v. 2 διψα ἐ--ρει prima manus exhibet accentum M

vom super, m. recens addit et eradit super .

, pro Tm νομ υ τσυτουσ, quod fere omnes editores in sextum receperunt.

18쪽

'. 23 lectionem codicis Laur. A ἐυτου S. emendavit in rectam: ουτοι συνέμειν. v. 28 ἐνδίκco ab . recte in Ddlκco mutatum. Quodsi has omnes fere lectiones in cod. Parisino , qui aliam codicum familiam atque Laurentianus A ducit, integras reperimus, quid est quod dubites, quin διορθcoτὴ ille manu-sripto codice Parisino simillimo usus sit Quin etiam suspicio suboritur, illum librum manuscriptum nunc deperditum, quom διορθωτη ille undecimo saeculo adhibuerit, eundem fuisse, ex quo po8tea tertio decimo saeculo cod Parisinus An. 2T12 profectus sit Quod quidem nonnulli loci ex duobus codd. collati maxime probabile ac veri simile reddere mihi

m. r. accensu gravi super, m. m. addit et erasos viper A 8. Scriptum: e. διψίαν φερει. v. 28 ἐνδίκc occabra additum ἐκδίκωσ. II fere sunt loci, quibus correctio torthoiae cum lectione Parisinio consentit quam ob rem divinatio illa haud in incertis argumentis posita esse mihi videtur. Atque ad eandem rationem etiam illud referendum esse existimo, quod . 1636 m/ιπεφορτι ιαι mutatum B in -κπεφOρτισμαι, uti collatus in Parisino locus domonstrat, quum similis emendandi ratio indorfit dubitationem, utrum hoc in Laurentiano camanu prima an ab . scriptum sit, haud dissiculter tollere vi-

19쪽

- ideatur. Atque eodem modo res se hebet v. 66d, ubi indortas non disceptare ausus est, utrum correctio a B an a manu aliqua recentiore facta si Iam quum videamus id, quod correctum sit, κρατουσιν -ia item legi in Parisino A, eandem correctionem in Laur manui larthotae tribuere non dubitamus. At non usquequaque invenies correctionem aurem fiant A cum Parisini lectione consentientem; sed exstant nomnulli loci, quibus frustra id, quod manus diorthotae in Laurentiano A correxit, in codice Parisino investiges Vel

v. 33s in Laur exstaf αποτρυετ απλομε in omne. πO-τρυεται ἰλλομενων. Paris aulam perperam pro απλομενω legi παύομενων. v. 38 super lectionem Laur dipyri' scripsi S. πρου-βr'. Parisinus nunc corruptam exhibe lecti nem τρουβη. v. 1 ομω ο 'et tδη του νομου σου ποθεi. Ita leguntur verba correcta ab . pro vulgata lectione T του* Parisinus autem una cum Laur in textu suo lectionem τουτουσ, non, quod exspectes , σουσpraebet. Quibus ex paucis locis incitur, ut etiam ille codex, unde Parisinus A derivatus est, per complurium saeculorum spatium aliis lectionibus textu illatis aut depravatus aut emendatus sit. Atque hoc multo magis nobis persuadebimus, si eorum locorum, quibus ex uno Parisino vera lectio eruta est,

numerum cognoverimus. Itaque nemo eo locos ex una Antigonae fabula afferre mihi liceat, quibus nemo fere doctus Laurentianae lectioni Parisinam praeferre dubitavit: Laurent A: Paris. A: v. imαφον - αντον (La et by rectius V σκα στον

20쪽

πειθαρχία κεκλεμ/ιεθα - - ἀναξιωτατη