Quaestiones criticae de codicibus Sophoclis recte aestimandis

31쪽

cemus, quis si qui restagetur 3 Et profecto haec omiua eiusmodi suus, ut indoreum facile is illam sentetitiam pronuntiandam adduxisse videantur. Attamen sunt asiae res, quae quid in ab illo, quod minime convenit, plane neglectae videntur, quibus exploratis ac perspectis haec ipsa disquisitio omnibus demum numeris absoluta esse possit. Resia enim mulio memorabilior locorum vis, ex quibus non tam similitudo illorum codicum quam diversitas satis magna intellegi potest. Ac primum quidem nemo est quin in comparandis lectionibus facile sibi persuadeat codicem Umulto gravius corruptum esse quam Laurentianum is et permultis depravatum occatis quibus ille plane careat. Et reputanti mihi, unde illorum vitiorum multitudo in bolo exorta sit, semper illa cogitatio probabilis visa est ea, nisi codex de archetypo quodam liuoris maiusculis exarai descriptus esset, non futurum fuisse ut huc inferrentur. Neque aliter erm Iustus ipsius L l. de ut rum, qui huc pertinens, locorum natura iudicavit, nisi quod illum codicem de eodem archetypo quo Laurentianum is descriptum esse statui: Quod ipsum quale sit, infra considerabimus nunc, ut etiam de hac re suum cuique consilium promptum a Paratum sit, exempla, quibus Laur. Γ a codico abhorreas, ex quattuor illis fabulis sumpta afferam. Oed. R. cod. b. 121 ε λάβοι - pro vera lectione

quam lectionem etiam ni adscriptam videmus R. e. ακῖαν. v. 212 3 ονοστολυν, quod etiam Laur A exhibet a r. m. Ex continua maiuscularum litterarum scriptione nαινάδωνο- μοστολον falso prosectum est μονοστολον pro OμD-Oλ-

τάν τε σὰν τε - . 2 συγκατίγμασιν συν κατάγμασιν,

32쪽

stat a pr. m. scriptum, hoc vero ab eadem correctum.

33쪽

me igitur omnes quas notavi codicis discrepantiae eiusmodi sunt, ut neminem fugere possit codicem ipsum plano ex archetypo litteris maiusculis scripto derivatum esse. 6 sistunt enim non solum in permutatis vel litteris vel syllabis,

et , aliisque, sed etiam in perperam coniunctis syllabis et

verbis, unde non magis nova verba quam omni sententia,

rentia proficiscantur. Atque huius quidem erroris exempla fero omnia ex quattuor illis codicis is fabulis supra deforipsi, quod ea ipsa plurimum ad indore sententiam redarguendam valere existimarem: cui nemo iam fidem habere potest, nisi fortes tat codicis, librarium aut iamquam occaedatis oculis deac

psisse aut somniantem correxisSe.

Quae quum ita sint, nunc ipsisnam illam sententiam, dicem, ex eodem archetypo, ex quo Laurentianum Alae vatum esse, paucis, si placet, consideremus. Quae quidem, si, quidquid adhuc in hac disputatione commemoratum est, Pedi mus, recte videtur se habere. Verumtamen exstant multo rum res loci, quibus non iam necessitudo aut similitudo, quae inferutrumque intercedas, quam diversitas probari possit. Quorum omnium originem unde putas ducendam esset si omnes lecti nes, quibus audi plane differt, sive perversae et mrruptae sive emendatae et correctae sint, iam antiquis librariis tribuendas esse putas At illorum operam non fani aestimandam esse constat, ut stadium eos non solum describendis fabulis sed etiam emendandis et corrigendis navasse putemus, eis huc illuc ab iis ipsis parvulas quasdam et minutas ore otiones illatas esse non negamus. Et aliam explicandi rationem ipseMem. Idstus ipsius ingreditur, quum hae fero profert, unde illae variae lectiones exortae sint, non aliter se expedire posse nisi ex ipsius archetypi M. ratione ac natura inde enim iam illud nobis concludere licere in archeira exemplari magnam variarum lectionum adscriptam fuisse multitudinem, quarum in germanis eligendis librarius codicis saepius erraverit. Cuius sententiae vim ui accuratius pedi Pieere possimus, qualis sit, variarum lectionum indicem si non ex omnibus at ex una fabula repetitum insta ponamus

34쪽

nodem est ita micuique iudicii illius examinandi saevitis dataos Ex una igitur Philoctetae fabula locos, qui huc pertinent,

hoe si quibus, solus librariorum aut errore aut inscitia codimnus est, notasse bitis habeo. v. 1 α ου 'τώ-ει , αλίου τέ/-ει v. s

35쪽

Aiquo ut Philoctetae fabulam multifariam me reorruptam ac mutatam ex iis quae modo attuli facile intellegitur, id etiam tres reliquae fabulae quas I comprehendi, permunia

neque parvi aestimandis discrepantiis referiae sun Quae qua tamvis in codice , non inveniantur, tamen, ita enim ure Lipsius argumentatur, omnes ex eiusdem archetypo in illum librum M8. redundarunt, proinde quasi ex innumerabilibus ti meorum pοoiarum exemplaribus, quae iam antiquum per omnia oppida, quae quidem humanitate exculta erant, divulgata esse constat, unum modo integrum atque ad illius aetatis memoriam, qua codihem is et, descriptum esse scimus, propag tum sit. Quod idem mihi non magis acuto iudicatam vide. fur quam ii quis statuae totam condicionem, in qua fabulao irium scenicae Musae principum nobis frianae sint, ad publicum illud et Lycurgo auctore compositum exemplar referendam esse, quamvis in hoc uno tamquam fundamento non omnia,

quaecunque nobis tradita sunt, niti posse appareati Quod posia quam iam prius a I. Bichior in dissertatione de Aeschyli, phoclis, Euripidis interpretibus Graecis probatum est, nuperrime demum quam maxime refutatum atque pro fias evictum

est ab Ottono ornio, qui in disseriatione, de publico Aeschyli Sophoclis Euripidis fabularum exemplari Lycurg aueiore commotos Bonnae 1863 auctoritatem ipsam illius exemplaris antiqui haud iniuria prorsus debilitarii atque fregit. Neque aliter in

hac quaestione in qua nos versamur moero Pοssumus, quin praeter primarium illum codicem etiam nonnulla alia archetypa nunc quidem deperdita exstitisse statuamus. et Quae enientia extra omnem dubitationem posita esse videbitur,

si ad illasses, quibus Laurentianum differre

iam supra demonstravimus, aliud quid non minoris momenti cognoverimus. Non pauci enim inveniuntur loci, quibus Laurentiani A lectiones aut aperte corruptae emendantur aut sine dubio perverse commutatae corriguntur et in ordinem restibinuntur unius codicis auctoritate. Neque eorum vis ac dignitas nonnullis aliis locis ab illorum natura ita discrepanibbus, ut contrarium probabile reddere videantur, quibus lectiones verae codicis A cum uno, consentiunt, nullo modo pi-

36쪽

nor instingi aut debilitari potest, quoniam quidem quo magis

in codicum antiquitatem recedimus, eo minus alios ab aliis horrere non mirum videtur. Itaque ut codicis C diversam

originem quam maxime possumus probemus, nunc proponam

eas illius lectiones, in quibus propria poetae vox aut oratio magis servata mihi esse videtur quam in Laurentiano A. Aoprimum quidem ex quattuor illis fabulis, quarum quaeque ut uberrima exempla praebuit, ita prior nominanda visa est, illos locos perlustrabo, quibus codicis rauctoritatem Laurentiano, praeferendam esse iam antea alii viderunt, tum quibus codicis, lectionem non vulgo probatam aut agnitam sine dubio vindicandam esse existimaverim, denique quibus de utraque lectione incerium iudicium atque ambiguum videtur.

A. Philoctet: I. v. 23 A χῶρον προ αττον τονδ' ητ' a i. Γ τόνδ' Mi viati, quod quidem rectius se habet, praeterquam quodanis coniunctionemrali intercidisse si adverbium iam Elms-leius coniecit Cuius vitii exempla iam supra similia enarravi v. 2 τοφ ἐξυπερθε καὶ στίβου ' sic Triclinius pro τ')ουδεὶ κτυπο exhibent et Laurentianus A et pleraque u grapha. In butem pro Wτυπο exstat τυποσ, unde hoc etiam in nonnulla alia exempla translatum es Detro vero restituendum esse haud quemquam fugiat, neque quidquam dubito, qui Theod Bergia coniecturam: καὶ στίβου στ δει-πο tot animo amplectar, quum nulla sententia esse mihi videatur illud, DC -υuo L e viae strepitus. Nam quod a Dindore 'bo hoc loco in sententiam incessus vel incedendi accipitur, perperam ad id probandum ab illo exemplum v. 266 eiusdem fabulae commemorari infra videbimus. v. 13 τὰν γαρ τανα λερα προυχει - καὶ γνω ξαπαρ' οτιι το θεMν - ιδ σκ πτρον ανασσεται. Cod. exhibet 'eos ci pro 'co/ια, quum praeter alia exempla etiam T legat: γνώμα γνω/ια παρ τὲ illas gloBSemate ' Micio de germana lectio 'ωμα παρ' οτι κτε. facile restituta est.

37쪽

α , quam, servavit, in iareo depravata estimod1 ποίου δε τουτου πλην γ' -υσσεω uelam iam olim a Floronis Christiano pro vulgata lectione codicis Ata restitutum in uno codice T in textu servatum invenimus. v. 68 πω ποτ' αμ πλη-- Oθα- uom κλυ- πω αρα πανδάκρυτον ουτω βιοταν κατεσχεν. Omnes creboes duobus modo exceptis, quorum alter codex , exhibent perversam illam lectionem κλυζων. In codice etiam . e. -υ adnotatur, quemadmodum saepius in illo varias lectiones adscriptas reperimus ride colligas in Mohetypo quoquo codicis, varias lectiones adscriptas fuisse et librarium in iis eligendis suo arbitratu versatum esse. Qua ex re non emobiur codicis T librarium in consilio suo extum constituendi

codicis A rationem tamquam normam secutum esse: nam saepius aliud in exin codicis servatum quam in is extat, aliud etiam in adnotatione adscriptam videmus. h. ini Phil v. 166 - θρασυ adnotatur re. βραμ, quod non mirum ex versu superiore 3 huc illatum esse. v. Bo - καὶ ταυ e. η μου. v. 63 ad me , ρασορ πρυμνασ, quod ex coniectura

ad verbum in codice servatum, accommodatum esse videtur,

nisi potius germanam lactionem ri in v depravatum esse statuere malis. v. 652 ad T stoe, M. ηιο v. 8as ad d- ναιο ρ δυνα/ιαι pro integra lectione codicis q. v. es1- ευροον ρ. - νοσ, quod quum ne adiectivum quidem graecum sit, manifeste huc errore illatum aut falso descriptames v. 1o52 ad verbum c d si adscribitur re. κρείσσιυν, quam variam lectionem ex veteris librarii coniectura profectam esse quis est quem fugiat Aiac. v. 186 ad verbum hκοι .re. Ora E, quod omnis rationis expers est. v. . A et, in textu praebens lectionem lών; b. e. ἐων, quod nihil

est ex duabus autem scripturis spuriis veram eruendam esse

hanc Alis probavit Bergiuus. v. 683 A et in textu σαιρείασ, in I b. e. εταιρεασ, quod sine dubio falso pro καιρι- scriptum. v. s. - και ιθ in, varia lectio Gnotata est κα νυν, que minus huc quadrare videtur. v. 112

38쪽

- τρεφε in V, fg εχει, quam lectionem sertasse iam antiquitus hoc loco adscriptam fuisse probabile est. v. 1225 advortam ἐκαυσα in vel eadem vel luxera manus, quum ἐ-υσ- scribere vollet, per errorem posuit DBυσων, qui os manifestus calami lapsus librarii. v. 1 res ad N Γ, γρ ἐχθροί, quam lectionem fortasse ex scholiastae inses pretamento huc librarius quia intulit Sed haeo exempla sum-oiant redeo ad institutum meum. v. T μ δέ τε τέχνη - κείνοισυιεθεἷναι τα α, σαυτον, αμα - -μ κ . Si recte praebet eo x V quum in is perturbata sit lectio 3ιεθεί- pro uineinu, T

prorsus omissum. . s.

v. 112 σμγε- εχε - - μον re talo Sio oodox T in Laurentiano A fata desi his poesium. ov. 11s2, --τε αλλοκοι - -- m reditos unetτρου ινεσ; sic codex, in Aborruptum ost Verbum moti, -- in x ἀφανεσ, itemque in plerisque apographis uno praeter dicem excepto. v. 13s1 ἐκβαλοντεσ. εἰ πάών σωσονα ορα. io cindax, exhibet, in Laurentiano A autem a prima manu eriptum exstat mo ora quae forma ab Mmeri consuetudine a poeta translata videtur. Ita legimus Od. M σώοντε et I 363 - ον, - videlice derivata sun a vetere verbo σωάω, ino. Praeter ceteros autem tragicos Sophoclem si diosissimum Romeri ruisse irem veteres ipsi dicunt of Lecta rum in progr. de Sophoole ' ιηρικωτάτφ. Erlang 185 et Mnge schium inruom dissert prior pag. 1T1 sqq. Quod si quis reputat, fieri sane potest, ut etiam hoc loco Sophocleo Romericam illam formam σώουσι restituendam ossct oenae . Quamquam res eiusmodi est, ut, quum alia festimonia idem probantia desint, ad liquidum adduci vix queat

' Atque ut alterum eiusmodi exemplum afferam, versu fabulae Aiacis 83 - 8 2:

39쪽

coniuncta invenimus Trachin v. T8T ἐσπorτο γὰρ πεδανδε καὶ /ιετάρσεω βο - , luci P. Quum autem Auctis multo legantius quam vulgare στενάtae dictum esse videatur, hoc pro illo in textum irrepsisse facile sibi unusquisque persuades. Nam hae ratio in variis lectionibus discemendis maxime valeatis

cesse esti

m 265 βάλλει βάλλει ι - α - φθαγγά του τί τ

κατ' ἀνάγκαν - ἔρποντο κητὲ Pro στίβου praebei στίβαν. Et rectius quidem στίβον - ποντο B pomum facismus quam στίβον - ἀνάγκα, id quod indoctus existimati Saepius enim m- cum Accusativo advecti loco tam apud

poetas quam apud solutae orationis scriptores usurpatur, ui

varia suspicione oppressi a Berghio indoesto aliis poetae abrogati sunt non solum ob sententiam ipsam sed etiam propter dubitationes contra formas nonnullorum verborum allatas. Mihi quidem, si illa verba ad solum Agamemnonem referuntur, poeta autem haud inepte Aiacem ira efodio commotam utrique Atridarum eandem alamitatem imprecantem laeti, quae deinde in uno Agamemnone rata facta est, sententia versuum via maximo apta videtur; qui si deleti essent, totius loci vis, ut ita dicam, fracta esset. Itaque, ut versum retineam, locum coniectura restituere a que pro ἐκγονιυγ scribere raso MN malim Ai obstant dubitationes de adverbio is et de superlativo φίλιστοc, in tota Graecitate modo hie invento, motae. De adverbio quidem satis si obeati viri Ioeupletissimi iudicium commemorare is apud tragicos legi plus aemu Apud Aeschytiun enim reperitur tribus lovis Sept. v. a66. Suppl. v. 66 et T3. Ad alterum autem infrigendum eadem illa ratio quam supra declaravi permultum valere videtur. Superlativus G στο; quem quidem omnes codd. et Eustathius pag. 186T, o et Suidas s. v. αυτο σφαγῆ et Tu stagnoseunt, ut ab αλγο ἀλγίων, αλγ oro et ab κάλλο καλλέων, κάλλισro derivatum est, ita ipse fortasse ab subtantivo, quod antiquitus exstiterit, o pGoc oriri potui Apud Bomerum quidem quum omparativus φιλίων legatur Od. r. 31. to 268, in hac re proseos Sophocles, utpote quem 'Oμηο κωτατον esse constet, illius exemplum imitari atque adeo ulterius persequi potuit. Hinc satis defendi posse novum atque inusitatum superlativum gratoro intellegitur. Atque eodem reserendus videtur superlativus o sordiroc, quem notavi supra ad Platav. 8 .

40쪽

apud omerum exstat sexcenti κα- ιοιραν, alibi κατὰ κρα- L . vehementer, κατὰ μερο i. . vicissim, κατα τοἰστ ον i. e. per vim aut valde. Ita apud Atticos satis latium est etiam illud κατ' ἀνάγ-' - προ ἀνάγ- - άνάγκη, quae omnia significant aegre moleste.'v. 1 codex, solus versum exhibet integrum: ia e χι - οῖχρσαι θανών. In Laurentiano A enim omissum est

v. 36 τέ του θεου ἀναστενῶν καλεla pro citctiala exhibe βορσ, quod multo magis mihi placet quam illud omnis

vigoris expers καλεla, quodque ho loco in extu restituemdum esse existimo, praesertim quum et βοαν τινὰ e. auxilio aliquem invocare in hunc locum maxime quadrei et verbum ipsum minime aut interpolationem aut interpretamentum redolere videatur. Aique etiam in hac re poeta Romeri exemplum imitatus esse censendus est, apud quem nonnunquam

iextum fere omnes editores receperunt.

πρυμν', ποι - φασια ιέλλώ του εθόντα ἀλγ-Nν. Pro reo exhibet, rem quorum uirum praeferendum sit,hoo loco haud facile diiudicetur. Sed quoniam, ubicumque laetionum auctoritas in utroque codice fluctuat, semper Lavirentianum A praeferamus oportet, etiam hoc loco musto aptius per affractionem rτοι pro DNσεν που dictum esse vid