Christophori Forstneri In 16 libros Annalium, quatenus extant C. Cornelii Taciti notæ politicæ

401쪽

NOTAE POLITICAE lcorpus, cuncta regno viliora habens. Tac. 12. Anna ) Claudium ipsiim ve- lneno sustulit,audacissimo scelere. Delegerat venenorum artificem Locu- istam quandam,diu inter in umenta re- lgni habitam. Ejus muli eris ingenio paratum virus,cujus minister e spadonibus fuit Halotus,inferre epulas, & CX- plorare gustu solitus. Infusum igitur delectabili boletorum cibo venenum. Sed cum soluta alvus subvenisse videretur,exterrita Agrippina, &quando uitia ma timebantur, spreta p sentium i

vidia provisam jam sibi Xenophontis

medici conscientiam adhibet; qui tanquam nisus evomentiS adjuVaret, pin- lnam rapido veneno illitam faucibus eius dimisisse creditur:haut ignarus , Fumma scelera incipi cum periculo, peragicumpramis. Vocabatur interim Sena- ltus, Votaque pro incolumitate Princ, Iis consules, & sacerdotes nuncupa-ant; cum jam exanimis vestibus & Q- mentis obtegeretur, dum res firmando

402쪽

AD CORNEL. TACIT. Neronis imperio componuntur. Itan Primum Agrippina velut dolore victae M solatia conquirenS, tenere amplexu uritannIcum, Veram paterni oris ess-giem appellare, ac variis artibus demorari,ne cubiculo egrederetur. Antonia am quoque & Octaviam sorores olus attinuit, & eunctos aditus custodiis clauserat, crebroque vulgabat, ire in melius valetudinem Principis: donec eadem fama & mortuum Claudium &Ιmperatorem Neronem tulit. O illustre scelus i Cui geminum, quo Brita nicus sublatus est Venenum parari ius ierac Nero, ministro Pollione Iulio praetoriae cohortis tribuno, cuius cura attinebatur damnata veneficii nomino Loculta,quam diximus, multa scelerarama. Primum venenum Britannicus ab ipsiis educatoribus nam ut prori mus quisque neque fas neque fidem pen si Daberetiolim provisum erat) a cepit; transmisitque exsoluta alvo p rum validum. Sed Nero lenti sceleris

403쪽

NOTAE POLITICAE impatiens, minitari tribuno, jubere supplicium veneficae:quod dum rumor res respiciunt,dum parant defensionες

securitatem morarentur. Promitten

tibus dolia tam praecipitem necem quasi ferro urgeretur, cubiculum Caesi ris juxta decoquitur virus, cognitis a tea venenis rapidum. Epulante igitur in Neronis conspectu Britannico,quia cibos potusque ejus delectus ex mini stris gustu explorabat, ne omitteretur inititutum, aut utriusq; morte prode retur scelus,talis dolus repertus est. I noxio adhuc ac praecalida, & libata gustu potio traditur Britannico. Dein, postquam servore aspernabatur,frigida in aqua assunditur venenum ; quod ita cunctos ejus artus pervasit,ut vox pari ter ac vita ipsum linqueret. Tacit. 13s

G Deniq; Cosmus quoque Mamgnus Hetruriae Dux Biagii venefici opera Julium Alexandri Ducis filium occidere voluisse aCardinaliCibo insimulatus est; quanquam Cosmus id cri

404쪽

AD CORNEL. TACIT. 379men quaestione de Biagio habita,eoque post ea dimisso purgasse visus est. Io. RVLCin. 2-vita Cosin. Adeo maxima quaeque ambigua sunt ' alii quoquo

modo audita pro compertis habent,alii vora in contrarium pertunt 2gbficit utrus posteritate.

Piso premisso in urbem filio, datisque

mandatis per qua Principem molliret. JContumaciae species, non innocentiae fiducia habetur, cum quis irati Principis conspectui nimis audacter se oggerit.Plerumq; etiam innocentes recenti invidiae impares sunt. Relinquendum est rumoribus tempus, quo senescant. Tac.2.Annal.

ad Drusium pergit, quem hautfr

tris interitu trucem quam remoto amulo

a tuoremsperabatJen quomodo scelera soleat comitari ignorantia atq; imprudentia. Piso scelere suo, ex quo solus imperii haeres restabat Drusiis, meruisse illius favorem sibi videbatur;nec cogitabat miser, graviorum facinorii mi nistros

405쪽

38o NOTAE POLITI c AEnistros quasi exprobantes adspicit &Drusum,si maxime isto scelere gaud

ret quanquam latres, dum uterque vi-ilxerat,egregie concordes erant) debu- liisse omnino ulcisci tantam improbita- item: si non honore vel amore Germa- inis, saltem tradito Principibus more , limunimentum ad praesens, inposterum ub itionem Taca.hist. Exceptum comiter juvenem Νeta erga filios familiarum nobiles uberalitate auget Constantiae ost, delatos apud se,sed inter reos nondum adhuc receptos, non

terribili vultu, aut verbis iracundis velut praejudicio damnare; sed integrum ubique judicium ostentare , & prae se ferre,malle falsa & inania,quorum quis

insimulatur. Fuit inter irritamenta inridia domus

foro immines esto ornatu, conviviumque loe epula ctc. O quam verum est,quod Ammianus Marcellinus lib. I 4. inquit,manum injectantibus fatis solere thebetari & obtundi sensus hominum.

Piso

406쪽

AD CORNEL. TACIT. 38 Ilii Piso in Druso , quem necis fraternaeci vindiccin metuere debebat, spem salii' si iis ponit. Ecce unum coeci judicii specimen. Idem delatus apud Principem , ii quod vulgus militum per licentiam α corrupisset, in itinere crebro se militi-

bus qui ex Pannonia in urbem ibant , is ottentavit En alterum.MoxTiberi devectus navem tumulo Caesarum , cui

paulo ante Germanici reliquiae illata: Crant,appulit. Ecce tertium t Deniqueli die & ripa stequenti, magno clientium, tr agmine ipse. , taminarum comitatullii Plancina,& vultu alacres incessere.Eratri quoquo domus foro imminens, feston Ornatu conviviumque & epulae,& cele-

illi britate loci nihil occultum. En qua tum.Debebat Pise,ut absolveretTibe-9 rium,saltem falso metum fingere, vita-- taque.hominum fiequentia silentem moestamque ingredi domum. Nunc i- i sta pompa, ista alacritate, epularumque

hilaritate,non criminis invidiam inTubcriunt transferebatῖ non demonstra

, bat,

407쪽

382 NOTAE POLITICAEbat,esse sibi Augustae conscientiam,esse Caesaris favorem,sed in occulto p &periisse Germanicum nullos jactantius moerere,quam qui maxime laetabantur Θ Antonius Perezius, de quo post plura dicemus,nulla magis re invidiam& Regis & judicum in se movit, quam quod quanquam reus,&incessu & veste omnique munditie confidentiam, adeoque Regis in perpetrato facinore

conscientiam argueret. Inteoramque causam ad Senatum remittit. J Prudenteri Non enim ut praemia,sic poenae ab ipso Principe irrogari debent. Magistratibus id invidiosi immunus relinquendum est. Ergo, si dismnandus erat Piso, a Senatu hoc fieri melius erat: si absolvendus , itidem a Senatu : ne si a Principe; gratiar id datum , & conscientiae sceleris innexum homines putarent. Populus plus sibi in Principem occulta vocis,aut si picacissilentispermisit. J Unde apparet, non infimos tantum aut

llll

408쪽

AD CORNEL. TACIT. 383 mediocris conditionis homines , sed Principes quoque , Omnesque eorum actiones perpetuae etiam vilissimae ple his censurae, & ut nunc loquuntur, Syndicatui, subjectos esse.Posie Hemon mussen vil reden lassen. Sed bene habet,quod,qui male loquuntur,

saltem male Iacere nequeunt.

Patris siri Det tum atque amicum. JNotabile est nujus orationis artificium,quod iberius sine miseratione,sine ira aequabili temperamento cavebat, ne quo affectu perrumperetur.

Ipsit,donec media Tiseni spes, sociam se cujuscunque fortuna, ct si ita ferret, comitem exitii promittebat. Viscretis mgustae precibus reniam obtinuit, paulatim regari a marito, diridere de ensionem coepit. J Quos idem metus, cademque jungit necessitas, in eosdem fortunae casus conjurant: sed ubi separari causae coeperunt, & uni mitioris fortunae spes sit;vix unqua tanta fides est,ut ne- glecta salute alieni exitii comes esse m iit.

409쪽

384 NOTAE POLIΤICIElit.Non defuere, qui credebant,PaullinamSenecae uxorem, donec implacabilem Neronem timuerit,famam sociatae cum marito mortis optavisse'; deinde oblata benigniori spe blandimentis vitae evictam Tacit.Is.ama ).Spes vita plerumque magnos animos instingit. Tacit. s.hist.) Tas Leben se benig. Audire me memini ex ioribus,ta sepius inter manus Pisinis libellum, quem ipse non vulgaverit; sed amicos ejus dicti- rase,literas Tiberii, ct modata in cyem Uicum continerea: ac destinatum promere suae patres, Principemque arguere, ni elusus a Sejano per vana promissaforet. Vis credibilo est. Tiberium post: taim tam rerum experientiam sceleris mandata scripto Pisoni tradidisse; stilicet,

quo olim coargueretur. Et tamen ii terdum vulpes quoque capiuntur.Cer

te Philippus ΙΙ. Hispaniae Rox codicillos ad Antonium Peregium scriptos non nisi multa arte extorsit. Historiam quod huic Pisoniano ministerio simil-

410쪽

AD CORNEL. TACIT. 383; Iima est. Ex Thuano & ipsius Pere=iiii. Ariaraonitus adscribam. Annae Mendo ii Zae Cerdae Roderici Gomerii Sylvae idua seeminae pulcherrirna impoten-- t 1 Rex amoro flagrabat, & conscium e

ι jus Pereatum fecerat: qui heri sui in dulgentia non bene usus, dum Regis

nomine ultro citroque commeat; &i, Pse eam deperire coepit. Nec illa novum amatorem abnuere dicebatur. In

, cidit inud in tempus, quo Ioanncs EG, COVedus Joannis Austrii consilia in, Belgio moderabatur. Is Escovedus in, Consalvi,Antonii patris, Peregii domo, educatus, dein Roderici Go--Σii commendatione ad opimio, rem fortunam evectus cum in Hispa- niam sub id venisset, & Antonium Pc- . , reetium Joannis Austrii consiliis sum , me adversari sciret, ut ei omnem gratiae locum praecideret, ab injuria benei meriti de te viri occasionem si psit & . de ejus & Annae amoribus non bello sermones ubique spargi ad Regem de- R tulit.