Scipionis Gentilis ... De coniurationibus libri duo. Ad Christianiss. Henricum 4. Francorum regem. Cum indice locupletissimo

31쪽

ignobilcs distinguuntur c. quia contra. 2 .flli est .

Ex quo factum puto, ut iii A circa Bulla Caroli- na loco vocabuli, Barbaris, scriptum sic lebeiis etiam,in hac constitutione nostra. Sed & milites

postea ita distincti ut alii nobiles, alii plebeii vel

urbici nominatantur. Qua de re graui tUr conqueritur non uno loco Albertus Κrantalus praecipue vero lib. ii t. Metropoleos cap XI. ubi eos

increpat atque irridet , qui Ministeriales &Ee datinii tantum dici deberent,eo ambitionis & a rogantiae venisse,ut soli,contemptis urbicis, mili tates vel milites appellari, imo & Nobiles v elim cum primus gradus Nobilitatis sit in Baronibus: 'Mirum est, quam saepe de hoc excandescat opti-- Amus & eruditissimus seneY. quid faceret si hoc saeculo nostro viveretὶ In quo tamen,quod mir ris seruatur rect a illa nomi num& dignitati huc ratio apud Anglosaxones. nequo ei ina No- ., bilis apud illos quisquam, nisi Baro vel Comes. Sicut nec Honoratos vel Honoris vocabulo ali ullos appellant. quem morem a Romanis mana, i se existimo,apud quos, Honorati,certae dignit tis nota. Unde iidem imir Illustres res erutur, nec solum Honorati e ld: Aonorarii iure Romano,

de quibus legendi sunt olff. Largius lib. x M. d

t dignit. ordo seruet. lib. xis. C. Ego illud mo neo,in hac constitutione priuatos intelligendos esse omnes qui milites non sunt, quanta iis digni late praediti sint, vel magii ratu. quomodo rites olim oppositi militibus, ut ex illo nobilissimh. C. Caesaris,&Imp. Seueri facto cognoscimus,

32쪽

editiones grauissimas militum sitorum compres serunt, Quirites appellarido. Nec absurdum cui quam videatur, Magistratus etiam priuatorum appellatione comprςbeiidi: respectuenim Prin- cipis, de cuius salute hic agitur, omnes priuati sunt. Sicut priuati ludi eadem ratione dicuntur etiam a imagistratibus maximis facti. quod noto lib. ii. de Iurisdiet.

I s T constitutionem Diui Antonini,batb A ri dici ccepere ii solu, qui iii orbe Romano noessent: qui enim eranx,irciues Romani erant. l. in rbe D. de stat. hominum. Vnde cun d utilius inhem ex urbe fecillia Nec minus prae clare D. Hia i , eronymus in El aiam cap. xx. Ante aduentu Chria a sti unaquaeq; gens suum habebat regem : &dea- lia ad aliam aullus ire poterat natione . In R ob mano autem imperio unu facia sunt omnia qua uisno ad constitutioneni illam forte respexit. sed 4 perii unius coniunctionem, itiae diuisa col .lia legit imperia, ut Plinius ait. Eadem igitur gens, quamuis moribus & ritibus 5 existimatione Ro- i manorum barbara,tamen quae Romanis parebasi s ab altera quq libera erat, sic distingui c*pit. Claa, sanus inconsul. Mallii Theodorii. i P O quoties doluit Rhomu, qua bar arus ibat, ' ' te nongemmis iuretur iudice ripis contrario etiam excultae gentes, etiamque Ro- hiano more & cultu vita es, ob eandem causian tamen barbarae appellatur. Agathias lib. i ii. Hi vero te imitoris Colchi nauigat. dc ex mercatu qii aestum faciunt: suntq; de teliquo nequaqua

1 ri, neque ita viuunt: sed ad ciuile ac legala

33쪽

viuedi genus ex consuetudine cum Romanis sit traducti. Vnde &Laetos Romanorum auxiliaresse; eorimaque regi TZathae insignia regni a Istiniano Imp.tradita tanquam regi a se electo scri bit, ex quo intelligere postis,velut Vasallum eufuisse I astiniani & tamen barbaram,quia nosia ditus. Maxime autem de Tetanis populis limperi Romano adiectis eum gloriatum esse lib. v. scri bit, testibus eius Novellis allegatis quae sunt Ni

appellat. Credo, quod non totam eam olch rum regionem formuls Rumans fecerat, sed par tem duntaxat. Vikisse autem barb ros subiechos imperio Romano etia legibus Romanis non bito; quamuis quaedam propter simplicitatem e

remitterentur, ut Iulianus Alitecei r notat in il lustrium barbarorum nuptiis, ut sine dotalibus in strumentis eas facereponini. Nov. cxvii. Huius modi prouincias populi Romani postumii imp rii illius, iue Italiae barbarias appellare , quomodi Tertullianus Graeciae barbarias dicit, Macedoniam, Illyricum Pontum, & vicitias alias regiones Graeciae deputatas intelligens, in libro de coro iii militis quae erant maxime barbarae. Vnde factivine mores sutum corrumperentur,ut unus nomis ne omnium ab Epidamno mitteretur ad vicinos

Illyrios barbaros negotiandi caussa, ex eo πωλη- ilicius,teste Plutarcho in Q stionibus Grae cis Aulsores autem huius conititutionis hon alios temere barbaros intelligere u identur, quam Gothos, Vandalos ; alias hie similes nationes, quos

Stilico in primis & Rustinus, &Gaines, & qu

onillo tempore coniuratorum.' excitauerimi sui

34쪽

roditor imperii, coniuratusque Getaruntia. eorum summis disnitatibus ac magia stratibus apud Romanos postremis temporibusior atos&praepositos fuisse, constat. reperio A. Bacurium quemdam Iberorum regem Domet mcorrum comitatem fuisse,in lib. i. Ecclesiasticaei si oriae a Russino scriptae aut invita Hilarionisi monachi, cuius D. Hieronymus, siue quis aliusi' utor, Candidatum Constantii Imperatoris pra- cum fuisse. quae gens inter Saxones Sc Alemani nos sinquit in non tam lata quam valida,apud Hial storicos Germania, nunc vero Francia vocatur.

i modeo libentius noto, quia, inquit. vn i de refellitur puerilis error Paulli AEnanti,grauissimi alioquin historici, si initio statim historiae sua

. Francic scribi Cicerone in epistolis ad Atticuml meminisse Francorum. de quo errore 2Emilli, i iusque caussa alibi expono in libro de Antiquisi taliae linguis, ubi recesseo, quae nationes olim iii l gua Latina vulgo usae fuerint. eo enim ille locus, Hieronymi facit, cum ait, Videres de ore barbaro. es qui Francam tantum dc Latinam linguam no- , verat, Syra ad purum verbum resenare.

im Scelestam inieriti fritionem.

E L E s T A M dicunt Imperatores,non silumi notandam magnitudinem facinoris:sed et-

35쪽

siueuir saepius tamen in malam. Sallustius Iugur. tha: Metum a scelere suo ad ignauia vestram tras. tulere: quos omnes eadem cupere,eadem odisse, eade metuere in unum coegit. Sed haec inter bonos amicitia, inter malos factio est. Idem alibi nodistinxit, Scamicitiam solam nominauit: ex quo, in ut solet, D Hieronymus ad Demetriadem capit. V Ii I . Saecularis qtioq; sententia est, inquit, Eadem velle & eade nolle ea demum firma amicitia

est. Cbrrige ius nobis insignis locus optimi oratori, Calui in Vatinium, in lib. Iulii Seueriani de Rhetoricis praeceptis, ubi dc Affectibus agit: Hominem ho ra riuitatis audarissimum, de fa lion

diuitem,sordidum, maleaecum, adcusato, primum reponebam, adcusabo: nunc malo,adcusatorem

ut hoc quoq; inter probra Vatinii ponat, sicut Cicero scire in Bruti cuiusdam, quem ob eam causa. sam dedecus familiet Iunie vocat, quod adcusationes factitaret,non Reipub. & gloriae studio ut o ptimi &nobili nimi quique, sed animi vitio: turpissimum autem esse, Adcusatorem dici. Haec aurem verba ad colurationem aduersus Principem, ει hic & infra in hac constitutione stirpius, referri 'manifestum est. Qxurtius lib. i ii . suspicionena initi scelesti consilii praebuit.

perit sacramentum, vel dederit. INTERPRzτATi o haec mihi videtur proxume positorum vςrborum: ut intelligerent usta

esse

36쪽

Lis in L esse in culpa&tam dici factionem scesestam ini- . isse eum, qui alio authore coniurauit, quam qui

author coniurationis fuit, ex quo etiam nomen; mutuari iniurationes solent, puta Catilinaria, Pi- . soniana, & quam Politianus descripsit, Pactianae. b Sacramenti in re tam scelerata more multorumi, usurpant, ut in re foeda Petronius amicitiae sacrat. mentum dixit. Sed ut sacramentum &religio rei honestae, puta militiae, unde hoc nomen traetum,

i nullo scelere solui dicitur, Livii lib. ii. Sic sacroi meto scelus nullum adstringi certissimu est, cuine neque sacramentum tale sit. Claudianus in Ruf- ,. filium lib. I. ι -Sociat perituro edere dextras. , Omnino legendum, periuro foedere. Quapro- i. pter recte adolescens ille Nicomachus apud Curtium lib. vi .negat se amatori Dymno fidemia obligauisse de parricidio, hoc est, ut coniurati nem in Alexandrum regem ab illo instam occul-,i taret: simileque exemplum Samonae spadonis t. commemorat gonaras libro 1 Ii. Annalium in Leone philosepho Imperatore. Dignus uterque,

ει ille, qui pudicus ester; & hic, qui spado non ei

se utut alias malus atq; intestabilis timerit. Qt a niam iurisiurando in tantis facinoribus nulla vis, nulla redigio,ideo atrocioribus sicramentis fidem vincire multi conati sunt,ut Catilina qui patriam humani sanguinis plenam circumtulit Salustio, vel fama teste, ut filii Bruti, & Aquilii. Plutarc. in

s tu ita Ciceronis,mactati hominis gustata carne ii coniuratione Catilinae, scribit: de patera tacet

37쪽

C A P V T II. De nece etiam virorum illustrium, qui consiliso consiporis no ro intersunt: Senatorum e

ram nam , is, ars corporis nostrifunt,vel

cuiuslibet postremo,qui nobis militat,cogitavcrit,eadem mseueritatevoluntatem sce-

is, qua eritum puniri iura voluerunt) iane quidem,utpote maiestatis reus gladioriatur bonis eius omnib.sipo nostro addictis.

Oc caput ideo a superiori distinxi, quod no modo diuersa, sed Jc quaedam valde noua in eo continerentur. Fuerit sane olim etia maiestatis crimen magistratu pop. Ro occiso, etiam Senatore nec occiso solum sed violato,imo non exhibito ei honore,qui debebatur, ut Cicero in quadam verrina de Mamertinis queritur: t certe id in costiariis & adlcssoribus,& aliis quibuslibet principi militantibus nunquam, quod sciam,obtinuit. Deniq; arbitrarium est,quom ψ-do ista distinguas, nec ad rem quicquam, nonnihil ad lucem interest. Olim magnae caepe fraudes in hac capitum confusione admitti potuerunt. multis & diuersis rebus simul coniunci is, &velutiner Satyram rogatis, quod ne fieret etiam le- .gibus caueri oportebat. Quam callide Clodius in quodam capite legis multa popularia admiscuerat, ne tolli posset quod in perniciem intenderat M. Tullii Z qui eam ob caussam flua capi etiam tangi prohibuit, in epistolis ad Attia

38쪽

Lex, De nece etiam virorum si rium,

qui consiliis es comissoris nostro

intersunt. ET p rricula ista, Etiam, satis indicat, prius di-

ad Principis personam refereda esse, quod Adcursus recte vidit;& sequens illa α πιολογία Na& ipsi pars corporis nostri sunt,mihi probat.Idea autem se ipsi non nominant, vel quia per excelloriam coniurationes iiitelliguntur in Principem ad quel ominis detestandi caussa, ut in l. I x. C.

de bon proscr. iidem Impp.Si quis posthac stilum Quod absit proscriptionis exceperit. Nunc de

conliliariisPrincipis videamus:hos enim solos vii ortim illustrium nomine hic intelligi, sequentia verba declarant. Consiliarios autem Omnes non

selum qui de Repub.uniuersa in consilium adhibentur, sed etiam qui in cognitionibus & iudiciis Principi adsunt. Ad omnes aeque pertinet & consilii nomen,& consistorii. Sicut hodie apud Turcas Diuanum locus publici concilii est & iuris dicundi, quod cum ex aliis, tum ex Busbequii eruditissimis illis epistolis discimus. Recetiores Graeci apud Mart. Crustum, ν ex ponunt: quomodo alii Consistorium, vel υ ψαλιν μῆ- ut in l. vlt. C. qui mil. pos . ubi Comitem co- sistorianum interpretatur Cuiacius eum qui b bere dicitur meis o bais nisi a tuto ἀ βήμuum. Sut

autem huiui odi Comites no personae illustres, sed post illustres, id est spectabiles, ncq; adsidet, ut Consiliarii,vel de rebus deliberat vilis, aut co-suluntur. le quibus est Tit. x Iib. xi I. Codie. v bis ectabilibus Pruconsulibus aequantur: prope ut

39쪽

i D a C o N i v R A T I O N. mihi persuadeam hos etiam verbis huius consum tutionis comprehendi cum consistorio intersint. Aliorum, quorumcunque magistratuum consiliarii & adscilbres non sunt in hoc numero habe- di. nec consistorii nomen de iis vitirpatur, quamuis vice sacra iudicent, & Tribunal Caesaris a pelletur,ut in actis Apostolorum . nec Praefectos

auditorio amilii Papiniani prςf. prael. Quod nec de Consule postis dicere sed ita ut Celsus,cum esset in concilio DuceniVeri consulis. l. pater meus. D. deLcg. 2. Caeterum quod in Principis consio litarios crinaeia laesie maiestatis committatur, eaim rationem vulgo reddunt, quia per eorum latus ltranquillitas Principis turbetur. Rcctius diceret. Allia cim pars corporis Principis sint, ctiam maiestatis participes esse videantur. Diuus Chryse stomus in epistola vel paraenesi ad Theodorum lapsiun. Quando Regem malo, Imperatorem Jvidemus frequeti satellitio palatium adequitati tem,eos qui illi proximi cohaerent sermonis,conr siliique & maiestatis eius participes, fortices iudia canuis, nosq; miseros . quibus vcrbis Chrysost mi egregie c5firmatur sentcntia S lyceti, qui no committi crimen hoc laesae maiestatis dicit, nisi in iis consiliariis & magistratibus, qui Principis ut ri adsistunt iue circa eius latus versantur,non et- liam in iis, qui magistratus a populo I o. vel Prim, lcipe in prouincias missi sui at, cum illi non postin iproprie dici intereste consiliis & cosistorio principis, & inepte Menochius interesse, exponit, id est, residere, eumque citam residere apud prin- lcipem dici, qui eius non inς in. provinciam cum

40쪽

imperio missus est,con=l. x o I x. ubi contra R landum a valle acriter disputat de coniiurationa illa Ich. Aloysii Flisci qui anne sinu Doriam claLss Caroli v. praefectu interfecit.in patria Genuar. raria etsi quod ad bona leudalia attinet, quae Pliaicus ab imperio habebat, verillime respondeat, ea ob id delictum a Fli coamissa, nec adgnatis citas sed fisco deberi. Plerique tamen contra Salyce usentiunt, moti, cum aliis quibusdam rationibus,rum inprimis verbis huius legis, qui nobis mili tat, de quibus illic dicam. Lex, Senatorum etiam snsm

INTELrio xτ Senatores utriusque Romae, δίveteris,dc nouae. atque ita non modo ad Sen tum Romanum missas eas constitutiones legimus, quae Orationes Principum dicuntur, sed αad Constantinopolitanum, ut indicat l. via. C. de cad. toll.in qua & Patrum conscriptorum nomeniis tribuitur. Imo si Annae Comnenae Alexit imperatoris filiae et uditissimae crudas, translata in perii scde Byzantium, etiam om nis Senatus psa rogativa adeoque pontificatus iplius dignitas veterinoma crepta & illac translata existimari deberet. Cuius verba non post im inibi temperaro quin hic adstribai ex iisdem Turcograeciae scri-