장음표시 사용
31쪽
III. Ut vero, tum ordini Senatorio, qui ceterorum praestantissimus habebatur, tum quoque sacris sa-ciundis, & ineundis Reipublicae Magistratibus , qui paullatim invecti fuerunt, sui insta demonstrabimus) noh,
Iissimi Viri eligerentur; genus quoque, ut par erat, nobiliorum Civium e reliquo populo visium est secernere. Quare, qui ex centum illis Senatoribus erant geniti, a r liqua populi turba discreti, Patricii appellati fuerunt. R liqui vero Plebeii. Unde Livius lib. I. Patres certe ab ho- inore, PATRICII2UE progenies eorum anellati . Vellein jus Paterculus in hissor. Rom. ad M. Vinicium lib. I. Bie Romulus) eentum homines electos, appellatorique Patres, inpar habuit Concilii publiei. Have originem nomen Patr/eiorum habet. Quare, ut scribit Dionysius lib. antiquit. Roman. 2. Romulus ita fluam Rempublieam consiluit, ut illuseres genere , virtute , ac pecuniis ab ignobilibus , humilibusue fleerneret, in que Patruus appellaret: At- . que hine duplex est orta partitio populi Romani. Altera in Ordine, altera in genere constituta ; Ut nimirum Cives,Ordinis ratione, essent vel Senatores, vel Equites, vel de Plebe : Genere autem , vel Patricii, vel Plebeji. Scite
propterea eam ordinis & Generis varietatem animadve rens Petrus Servius in libro, cui titulus e Iuveniles Feriae cap. a. scribit: Primum unumquemque Civem Romanum in
duplici illa a me superiori capite allata populi partitione, i
uarum altera ordo,genus altera dicebatur, eoneluse uisse. Ordine partiti Cives, vel Senatores erant, vel Equiter, vel de Plebe . Genere vel Patricii , vel Plebeji. Adeo vero genus Patriciorum Plebi opponebatur, ut ceteri Cives
Plebis nomine significarentur absque Patriciis, & Senatoribus , ut tradit Iullinianus in si . enim Lex es Insitur. de jure Naturali gent. O Cisil. r Plebis , inquit, a pellatione , sine Patriciis, ct Senatoribus, ceteri Cive R ignificantur: quod docet & Gellius, quem refert, recitato paullo ante loco, Petrus Servius, qui proinde sic Plebem
32쪽
bem desinit: In qua nimirum Gentes Patriciae non insunt. IV. Non una tamen de Patricii nomine ab Auctoribus interpretatio sertur , atque sententia . Alii squidem
putant, Patricios fuisse appellatos, quas ingenuos, vel qui ciere , hoc est ostendere Patres possent: id , quod plebeiae genti obscurissimae, & prope e terra natae minime licebat. Quare Publius Decius Vir Plebejus apud Livium
b. Io. publica concione adversus Patres assirmavit: Anunquam fando audivisis. Patricior primum esse factor, non de caelo dimissos , sed qui Patrem eiere pusent , ides,
nil aliud, quam ingenuoι: Ar Sextu a Pompejus Festus lib. de Herborum significatioue prodit: Patricios, Cinthius ait in libro de Comitiit, eos amellari solitos, qui nunc imgenui vocentur : Unde Dionysius, Plutarchus , Sigonius IV. i. de jure Civium Roman. cap. 7. idipsum censent: quem deinde sunt sequuti Jacobus Rae vardus lib. 3. eonjectaneor. cap. 3. O Uincentius Gravina de ortu , progressu juriseivilis lib. I. q. I. Ingenui autem ii erant, qui statim ac nascebantur, liberi erant, quique ex duobus erant nati ingenuis , quod significare videtur Appius Claudius apud
Livium lib. 6. quum scribit: An Boe si Claudiae familiae
nons , nec ex Patriciosnguine ortus ,sed unus auiritum quilibet, qui me duobus ingenuis ortum, visere in libertatem inciam, reticere ρdsumi Quae omnia sedulo expe dens Sigonius de antiquo jure Civium Romanor. lib. I. p. 7. Si ingenui sunt, inquit, qui ex duobus ingenuis orti sunt, prosem Patricium neminem facere Romulus , nisi ingenuum potuit, eum Patrietur illa tum fuerit, qui patrem ciere potuerit: At non desunt , qui a patrocinio plebis , quod Patriciis Romulus primum commiserat, eos dictos censeant. Id plerosque existimare scribunt Pluta chus in Romulo, Zonaras lib. a. his. Hotomannus de
Senat. tom. a. apud Graevium cap. I. adeout ob patrocinii
ossicium, aliaque gesta a Patriciis in Republica munera, Suidas communis Reipublicae patres illos appellaverit.
33쪽
V. Nobis autem omnium optime de Patricii nominis interpetratione, & etymologia sensisse visus est Ioannes Vossus in e mologico, verbo Patricii ; putans duas illas posteriores syllabas in voce Patricius, tantum nominis esse productionem , exemplo ducto ab eo, quod, sicuti
ab AEdui, Tribuni, Nos , es AEdilutus, Tribunicius, Novicius . Ita ab Patre Patrietas ; eosque propterea haud secus, ac Patres , vel suilia, vel significasse opinatur . Ineptas proinde censet, ac notat eorum sententias, qui, vel Patricius componi arbitrantur ex Pater, Aceleo , vel qui dictos a palmein o voluerunt. Favent autem huic opinioni Livius , Dionysius, aliique Romanae historiae Scriptores, e quibus tum Patres, tum Patricii veluti synonyma efferuntur passim, & usurpantur. Hine Zonaras lib. 2. , quem sequitur Franciscus Hotomannus de Sensit. cap. I. Romulus , inquit, ex iis, qui tum amplitudine generis, tum prudentia, tum etiam insitato vitae clarioreι essent, centum designavit conssiarios, e que Patricios
nominois I eorum autem conventum universum , Senatum
appellavit: &Sigonius recitato loco libro I. cap. a. Dio-v π explicans, quod scripserit Romulum ex Patriciis Senatores legisse : ides, inquit, quos ante in Patrici rum numerum retulisset, hoe es In Senatum . Illud item animadvertendum , centum illos Senatores, sicuti Patris, ita & Patrini tulisse nomen , quod nihilominus postea in eorum filios promanavit; proprieque eo nomine eorum progenies designabatur . Unde ex illis id profluxisse genus certum est , quod aliquando Patres, & Senatores , quandoque vero : praesertim quando Plebs in Senatu uia
obrepsit J gentem , & familiam Patriciam significaret. Quamobrem in hujusmodi Reipublicae statu proprii, ac
veri Patricii illi erant, qui originem ex centum illis primis Patribus a Romulo lectis , vel ex iis , quos iterum in Pa tres idem, ceterique Reges subinde allegerunt, ducebant,
quod scite innuit & Petrus Servius in Dpmiliis. feriis c. U
34쪽
scribens: Ilii dicebantur Patricii) qui a tentum Patribus a Romulo, in Senatu primo lectis, alii ue deinceps adfer piis, 'e ab eodem Romulo , 'e ab aliis Regibus, aut
etiam a Bruto originem duxerunt: Gregorius Tholosianus in Θntagm. jurii univers lib. q7. cap. 6. num. . idipsum docet his verbis: Patricii dicebantur Senatorii ordinis Viri, quique essent ab illis progeniti : Eadem sententia a G lolsa pariter in lege Nuptae verbo Patriciis F. de Senator. Accipiuntur Patricii: gui, Romae, inquit, dicebantur, qui a primis Senatoribur oriundi erant: Ipsa vero lege decerni tur : Senatores autem aecipiendum es, eoΙ , qui a Patriciis, o Consulibus urique ad omnes Viros illustrer dosendunt . VI. Progressu temporis, non tantum illi, qui ex: centum Senatoribus primo lectis , Patricii jure dicebantur, sed quos in Patriciorum numerum, tum Romulus ipse , tum ceteri Reges nominatim retulerunt. Hinc factum est, ut Patricius quis aliter fieri non posset, quam lege nominatim ad populum lata; quod propterea fuit aut Regum , aut Consulum , aut Imperatorum amplissimum beneficium, ut refert Sigonius de antiq. jure Cis. Rom. lib. I. cap. 7. Rominius itaque bis, teste Dionysio, legit Patri ei os; primum ex Albanis, quos socios con dendat Urbis habuit; deinde ex Sabinis, quos cum eo rum Rege Tito Tatio in Civitatem advocavit, quo tem
pore Iulii , Pinarii, aEmilii, Fabii, Antonii in Patriciorum numerum relati videntur. Hunc morem deinceps m.
quuti ceteri Reges , Numa ex Sabinis Ualerios, Tullius ex Albanis, Alba excisa, Iulios iterum, & Servilios, Geganios , Attilios, Curiatios , Quintilios, & Clelios:
Ancus ex Hetruria L. Tarquinium , Priscus ex Latio Se vium Tullium , & Octavium in Patriciorum ordinem re tulerunt . Imminutis autem caedibus, atque exiliis a Tarinquinio Superbo Patriciorum familiis, Luetum Brutum ,
qui primus exactis Regibus Consul fuit, legisse Patricios
35쪽
constat. Unde sexto post liberatam Rempublicam anno Appius Claudius ex Sabinis Romam commigrans lege iterum conssilari Patricius est renunciatus. Postremo C. Caesar Dictator lege Cassia , & D. Augustus lege Senia ,& D. Claudius Patricios magna ex parte jam exstinctos suppleverunt e quos omnes recensuit Sigonius de antiq.jure Civ. Roman. lib. I. eap. 7. Hinc apud Livium lib. q.
Canuleius Uir plebejus, Plebisque Tribunus invidiose adversus Patres dixit: Patrieios plerosue ex Albanis nobilitatem , ct Sabinis , non genere, non sanguine, sed per eooptationem in Patres habuisse, aut ab Regibus lectus, aut post Reget exactor, jussu populi. De Patriciis autem ab Imperatoribus lectis, de quibus sermo est in Dione, Suetonio, & Tacito, peculiari disceptatione tractabimus. VII. Novae Patriciorum allectioni caussam dedilia
imminutum Senatorum, ac primorum Patriciorum numerum, ut innuimus, conjicere facile est . Quum enim implere Senatum , vel ipsum augere praestantibus, ac nobilibus Viris, tam Romulus, quam ceteri Reges, Consulesque vellent, nec nisi exiguus Patriciorum suppeteret numerus , alios, atque alios creavere Patricios . Constat autem in legendis Senatoribus spectatum prae caeteris genus suisse , hoc est quemquam esse Patricium . Pan vinus de Civitate Romana : Regibus, inquit, quoque vi sum es, ut Patruiorum numero duplicato Senatorum quo que Orinem augerent; & Sigonius recitato loco lib. 2. c. a. advertit: Romulus, Tarquinius, Priscus nonnisi ex
Patriciis quemquam Senatorem) legisse dicuntur, ides ex
iis, quoι antea in Patriciorum numerum retulissent: Nec aliter accipiendus est Festus , relatus a Francisco Hoto manno de Senat. cap. I. quum stribit Ualerium Consum lem propter Patriciorum inopiam ex plebe cooptasse in Senatorum numerum septuaginta quatuor supra centum Uiros, illos nimirum , quos antea in Patriciorum nu
merum retulit . Nec est cur dubius haereat Sigonius, qui
36쪽
recitato loco scribit: Nescio an ita intelligendum Ar plebejor , tum quidem esse in Senatum adscitor, sed qui antequam adsciscerentur Patricii essent facti. Quum multo serius plebi aditus in Senatum patuerit, necessario dicen dum est , plebejos Senatores fuisse lectos, modo ipsi antea in Patriciorum numerum essent relati. Dionysius siquidem , quem ipse sequitur in exponenda Patrum adversius plebem pro Cariolano contentione , quae in altero Minuincii , & Sempronii consulatu anno ab urbe condita ducenis te simo , sexagesimo , suscepta est, ita loquitur, ut multo
post id temporis jus hujusimodi plebi impertitum fgnificet. Nam ubi Cariolanum Uirum patricium a plebe trib iis comitiis novo exemplo Urbe pulsum narravit, haec addit: Atque hine quidem plebit opes creverunt; optimater autem multas startes antiquae dignitatis amiserunt, cum Senatus , ct Magi ratuum , di Sacerdotiorum partem ρυ-bejii fecissent, ct alia etiam ornamensa communicassent, quae propria Patriciorum fuerant. Pro arbitrio autem tum
Reges , tum Conssiles, quos vellent, in Senatum legisse, sive Patricios , sive plebejos, auctor est Festus; cujus verba Sigonius designato loco destribit.
VIII. Varius idcirco, diu, ac sepe suit Senatorum numerus, praesertim crescente Republica, Romanoque vigente imperio e qui ut impleretur necessaria , ut vidimus, plerumque erat Patriciorum allectio. Sub Romulo primum centum suisse constat ex Albanis lectos, quos icios condenda: Urbis habuit ; quibus ex Sabinis , vi leti foederis, in Civitatem assiimiis, centum alios adjecit. Sed inde siub Regibus , & Consulibus tanto incre
mento Senatus auctus fuit, ut ad trecentos numerarentur.
Et sine Tarquinium Priscum alios centum huic adscripsi si se coetui auctor est Plutarchus in Romulo, &problem. II.
eorumque numerum imminutum caede, & exiliis a Tam
quinio Superbo , Lucium Brutum Consulem , & Valerii Collegam primum iupplevisse, stribit Livius lib. I. Quare B Sig
37쪽
Sigonius de antiquo jure Cibi. Romam lib. a. eap. I. a merui t : Consant ergo opinio es, Senatores omnino ρs Reges exactor fuisse Lrecentοι, quem numerum per multor pos amnos esse invenio observatum . Sunt vero nonnulli, qui auctum usque ad sexcentos eum numerum scribunt, lege lata
a Caio Graccho Tribuno plebis, & allectis ex ordine eque stri trecentis, quod, & apud Plutarchum legitur, & in epitome Liviana . Sed eam legem aut a populo antiqua- tam , aut non ita multo post abrogatam suisse Sigonius eodem loco suspicatur . Quod eamdem post a Marco Livio Druso Tribuno plebis relatam advertit apud Appianum . Is enim , quod Gracchus antea tentasse dicitur, ut judicia inter Senatores , Equitesque communicaret, legem promulgasse sertur, ut trecentis , qui tum erant Seis natores , trecenti alii ex equitibus adscriberentur , atque ex sexcentis , ex quibus Senatus universus emet, decuriat Iudicum legerentur: eamque legem una cum ceteris Drusi
legibus Philippo Coc. referente uno S. C. sublatam fuisse idem affirmat. Appianus, quem & Sigonius eodem loco sequitur, duplicis meminit Senatorum electionis, quarum a Itera Sulla , & Ruso Coss. facta fuit, altera Sullia
Dictatore contigit. Quamvis autem quot Sullanus Senatus Senatores haberet, certo indicari nequeat; tamen siuinpra quadringentos ab eo lectos, Sigonius non inepta coninjectura fultus affirmat. Cicero siquidem in epistola quadam ad Atticum, Messala , & Pisone Coss. scripta , haec habet: Homines ad quindecim Curion nullum S.C. faesentIassenserunt, facile ex ouera parte CCCC. assuerunt. Au-Aus usque ad CM. a Dictatore Caesiare fuit, & post ejus necem a triumviris indignissima etiam turba plebejorum repletus est. Erant namque Senatores tum sit pra M plerique per gratiam, dc praemium allecti, quos Orcivos vulgus vocabat, ut Dionis, & aliorum testantur historiae . Ex quibus scit unγ, & elegans est illud Suetonii in Augusto: A gustum Smaiorum es ensem numerum deformI, ct inco
38쪽
diso turba ad modum, di splendorem strisinum redegissse.
IX. Sed ut eo , unde digressa est, revertatur oratio, tametsi hujusmodi Patriciorum allectionibus plus aequo Senatorum ordo fuerit auctus: Illud nihilominus inter
veteres Patricios , ac recens electos distrimen intercessit,
ut integro manente Patricii generis splendore in iis familiis, ac gentibus, quae vel ab illis centum primis Senato. ribus a Romulo, vel ab aliis Regibus Senatui adstriptis originem ducebant; isti ab origine dicerentur Patricii; ceteri autem beneficio Principis, vel Senatus. Et primi quidem , qui Senatorum , vel Patriciorum erant nati, nepotes , pronepotes, & sc deinceps ' alii, qui vel Principis jugii, vel auctoritate Senatus inter Patricios erant, allecti. Id probe expendens Iacobus Rae vardus lib. conjectan. east. 7. seribit: Animadverti Patruiorum olim duas fuisse species diversas , aut enim erant origine Patricii, aut Principis , Senatussique benescio : Origine quIdem , qui Patritiorum fui , nepotet , prone Ira, ct Ac deinceps; ben sicio vero Principii, aut Senatus flebant Putrieti allectione:
Moris en=m erat, ut stis, i aut a Principe , aut etiam a Patribus inter Patricios alum, a Plebejis ad Patruior transirent. Porro autem, qui origine erant Patricii, Majorum Gentium sunt nuncupati, alii vero Minorum
Gentium dicti. Unde Pan vinus de Civitate Rom. de Patriciis , Plebe , & Senatu verba faciens : Fa Itur, inquit, quae ab his Patribus, quos primum Romulus legit, descenderunt, Patriciae Majorum Gentiam ictae sunt, at aliquo
in Patricias cooptarunt, quae uiuorum Genium suismoe Iatae r Et Sigonius denomin. Romanor. cap. 6. Fuisseri ait,
hane Patruiorum dissimilitudinem, quod alii Majorum , alii Minorum Gentium essent, Livius, ct ceteri auctorer ueni: Quare Cicero epis. familiari lib. 9. Panrio Leto
scribens: Fuerunt, inquit, Patricii Misorum Gensium, quorum princeps L. Panrius Mugillanus. B a X. Di-
39쪽
X. Dictos tamen Minorum Gentium fuisse autumat citato loco Iacobus Rae vardus ad designandum discrimen inter gentem plebejam respeetu habito illorum Patrici rum , qui origine , successione , & quadam Majorum Geniatium continua serie Patricii erant. Gentis tamen vocabulum ideo usiurpatum esse a Patriciis Sigonius de nomin. R manor. cap. 6. arbitratur , quod ipsi soli gentem habuerunt ; de qua in serius sermonem habebimus . Non ita tamen exacte auctores de tempore consentiunt , quo hujus,
modi inter Patricios discrimen est inductum . Enim vero, ut animadvertit recitato loco Sigonius , Livius, quos Romulus legit , eos Majorum Gentium, quos Tarquinius Priscus Minorum ; quos liberata patria Brutus mirra conscriptor appellat: Hos ipsos Tacitus Minorum Gentium vocat. Sed illud discrimen ab altera Patriciorum electione, quam Romulus secerat, manasse facile suspicor cum Pan vino , qui vero similius nobis sensisse videtur , quam Livius , Plu-aarchus , & Tacitus . Et profecto eos solum Patricios, quia Romulo primum lecti fuerunt, Maiorum Gentium fui . se, vel sequentis Patri ei orum lectionis testimonio confirmari potest, qui illorum ratione habita non nis Minorum Gentium se esse profitentur. Nisi affirmare malimus , hos quoque Majorum Gentium fuisse , si cum iis , qui a sequentibus Regibus ted i sunt, conserantur; ita tamen, ut a Romulo lecti ita lecti sint, Majorum Gentium , ut Minorum esse non possint; novissimi vero a Bruto creati ita sint Minorum , ut Maiorum appellationem obtinere jure nequeant. Medii vero a Regibus allecti, modo Majorum ;modo Minorum Gentium dici possint. Majorum quidem, posteriorum , Minorum vero superiorum Patriciorum ratione habita. Quemadmodum inter relatas diversas sententias docet indicato loco Pan vinus; qui agens de nominibus Romanorum , distincte recenset familias Patricias tum Majorum , tum Minorum Gentium. De
40쪽
De Ordinibus, quibus Patricii censebantur. CAPUT II.
I. P Ius Manutius affirmans aliquot Patricios de Plebe fuisse adfersus Samuelem Pitiscum defenditur: Pa- bus Raevardus asserens Hebejos, Patrisios aliquando fuisse vocator, notatur. II. Pus censendi populum a Servio Tullio inventum , primum erat Regum, deinde fuit Consulum , denique praecipui Magisyratur . III. Census euilibet ordini consituἔur i Censorum auctoritas . IV. Patricii ob imminutum censum modo inter Equiter , pedit que, nune ad Plebem traducti . U. CAvium Romanorum genera , di ordines pos consitutum censum immixti. UI. Nicolaus Grachius ea de re a Joanne Berirando reprehensus , defenditur. VII. P tricii census inopia ad Plebem translati, non Plebeji ,
sed de Plebe dicti. Ad Plebem ies transibant, ct quo.
modo . VIII. Plebejus Patricium , non Patricius Plebeisium adoptare poterat, adoptionet quomodo flebant. IX. Plebeji Patriciarum iamiliarum nomen sumebant, edi uomodo. X. Husdem nominis aliae Patriciae familiae,
aliae Plebejae. XI. Optimater qui , ct an soli Patruit.
I. 'Onstituto Patriciorum coetu , in quo sui, cujusquo generis splendor ostentabatur, ut proximo capite vidimus, varia deinceps suit eorumdem fortuna, ac modo in uno , modo in altero fuerunt ordine , neque semper in eodem coetu mansere . Quo factum est , ut Patricii vel in ordine Senatorio, vel in Equestri sive de Plebe essent, ac etiam nativum , Patriciumque amittentes genus , se pror sus in Plebem transferrent. Scite propterea contendit Paulus Manutius de Cisit. Romana nonnullos Patricios,