Epinicia Musarum, eminentissimo cardinali duci de Richelieu

231쪽

M V s A R V M. . a Austrica , cognatumque Britannus poscet amorem, Linquet Iber Latios, Monferratumque tenebit Mantua , Ausonias Pax iatior ibit ad irbes.

B. DE VIA s.

EX PRO SOPO POEA RHEAE INSULA .

Consiliis, belloque potens , RICHEL Lius, urget Rursius agi pelago , rursῖs contendere in hostes, uippe decet tantis instantia damna periclis Praecipere , rebus flatim succurrere est

Nec mora tam celeri ruit actus remige lembus, Sic volat , ut nexis superans obducta carinis Ostia , non certum , an ne super ,subterque mearit. Fit etia mi mirum lembis resere carinae , uaeque rates quassant lembos inuere procellae.

Sic monitis , iusii que tuis forti sem PraefulImponis tu rana mari, tu classibus τnus. Aspice te, mediis , Regi, Neptunus inetndis Paruit , oe madidi summisit iura tridentis.

S nobis superesse potest salicior aetas, Si , duce te, facilis Regissea fulmi a credat

Iuppiter, atque ut lex Regnum regat et na potestas. Aude , age ; iam nobis zirtus haec fata peregit, Sudantemque potes lauro tergere Iaborem. I uimus Oceano , nec te mi loria nostris

Proripuit terris cinsta modo Marte fauenti Nil opus est , iam iam rapidis defluxit in oram E lemAs animosa manus , quae fulminis instar Q T d j

232쪽

L EPINICIA Grandia foedistagi contundit castra Britanni, Cumque hostes dare terga parant, fugientibus instat,

Praecipit ensie fugam , vexilla cadentibus aufert, Seminecesque solo sternit , calcantur ubique Arma , viri , caderentque ishic , nisi terga dedissent, Agmina prima Ducum , pedibui, quae praelis tantum Sustinuere citis , Parthos imitata fugaces Queis iaculum deerit. Tali duntaxat Achillis Vulneribus patui se ferunt. Angia agmina contra

Pugnarunt mus , reliquis quia saucia membris. O dator alarum metus , o quam praepete penna , Degeneres rapuisti animos , quando impia ceruix

Anglorum , in nostri paene flabat militis hasta

Vipauefacta , nemus, damarum turba peragrat

Et longam perpesa fugam , mox impete prest

Sistitur , auditura canes , aut cornua rauca

Tum subito refugit longis latratibus adita , Hanc nempe auditi siquitur terroris imago. Sic fugit Atala cohors Gallorum territa turmis Mox ita flat regressa rates , procul aure resumensi Armorum sonitus e dat se , es seque repente Tota fugae , auditi metuens simulacra pericli. O qualem bello si prodit Gallica virtus lSurgit oe o quantis mi Aor SCHOMBER Tvs in armis I

Illum si citius , sectosique ea cura subisse

Jn medias penetrare acies, oe lincere ferro, Vbimus ille die tibi, Bo quinquane , Disset, Et , Sobi se tibi, caput horum , causa malorum. Tu Regni turbare decus , tu turpibus ausis Auris i patriam toties damnare ruinae.

233쪽

Quas poenas I sane, dabu , sipraelia rus ueConsiris , oe nostris iterum baccharis in oris 'Lictori seruata cades , non viritima Marti. uid remis Angli fugax, quivi vasta in mulnera ferrustuae tantae potuere manus ' fas, tu que, piumque Vltore que Dei fracto de foedere panas

Accipiunt, pelluntque tuas de littore turmas, Quae turpes celerent reditus , patriaeque nefandae Funera pro vanis referant ducenda triumphis ,

Et stupeant pulsam terrestri turbine classem. En leuibus Rupella fides tua credita etentis Et commissa mari, ratibusque fugacibus arma. Perfidiae cladique tuae soci se Britannos Profuit , an ne tuis deerant haec fata ruinis f. ANONYMUs.

EXCERPTA E TRIUMPHO

LUDOVICI XIII.

' ... Inter honoratum late caput arduus infert RICHELivs, Romana humeros cui purpura et sit. Nec etero indictum nostro te carmine fas est Praeteri se mihi rerum pars maxima, Franci Nominis Regni columen. quo iustius author His nemo incoeptis , oe ad huius pondera belli Tertius adscribi a fleris , ac Rege meretur. Qui cum peruigiles curas , sacrataque mentis Abdita, nec faciles Regni partitur habenas. Quem Dens aeternis rerum primordia versans '

234쪽

EPINICIA

Consiliis , populique memor tot ca ibus acti; Haeresis , indomitaeque olim dum jestinat et ibi, Fatalem excidio Regem , non mollibus ausis Participem , tanti que parem conatibus addens, in renio Junim que opibus praestruxit honoris. . ac comitante manu, discriminis immemo et Crebra laborantum , er Dro pub fasce gementum Agmen obit Princeps, m qua se prouidus Heros Fert, comitem percuncta Deum rapit. auctus et umque F est adesse fidem Milum properuntibus ardor. Tum nec opina salus. Cum tot per inane molutaec uerent morteta i tam crebra grandine tortae Jntersaxa pilae , Nepmniaque arua perirent; Pe Aiora qui tantis nAnquam cessisse periclis Corporάque his intasia , Deo sine vindice , credis, Esse Deum ignorat. vel si fors Numinis intus Esse aliquid sierat: partes iniungit ea em, Quas prius cultor mandauerat horti

P. DIONYSIVs PETA VIus se Societate Iesu.

235쪽

Ad Eminentissimum D. D.

IOANNEM ARMANDUM

CARDINALEM DUCEM .

DE RICHELI EV, dcc. De restituta sanitate& Delicissimo eius reditu.

NA c T A Duces reduci Fortunae templa metustas Aurea deuouit , plenoque ad sidera , grata Laeta sinu mores , reditu cumulata suorum Extulit. O quantas meritis pro talibus a lesistuae non Diua , aeterna sibi sacraria condi Po ceret , te lis ornari foribus aras' Cum post letiferas vario medicamine pestes, Depulsa aduersi ceciderunt nubila morbi, Magnίque post lachrymas , etiamnum gaudia surgunt. Restituit multum, medi que in luce refulsit Dux Magnus , regnoque diem praesintior egit. Vtiue Notus densos simul imbres colligit, atris Inuoluens orbem tenebris, quas luce coruscάSol abigit: DIcis aduentu , caligine pulsa Sic sfacta dies tandem , Galba , caris 'Nubibus exuitur belli; Mutata regressu uantum est illa tuo i die dit in omnia praceps Membra migor, redi i que calor nativus isdem

tamque parat stlendoreseo praesagus obire

Cuncta nitor, ridetque tuo natura freno.

Quam sacer illudes longos procul ibit in annos,

236쪽

Personat, O gausa recens per moenia clamor Diditur : Ecce Venit. portas numersa per omnes Turba salutatis accingitur obuia signis Aduentu recreata Ducis, conuers ue fata In melius dum audit, Regi , parto que triumphos.

Te sedante tamen , nec Te sine fortia gesta: Quisque μά , Te , voce Cocat, Dux Alam , decu A

Etherium , decus , o, Nosti um , orbis gloria Franci Altera, qui sinem fecisse tumultibus unusi nus , inuicto Regi laudatus Aceste Nil mst tum nobis , inconcussique penates Florebunt: quid enim quamuis infida , ori u Vel Duce tam dextro posset fortuna timeris

βuae Cis illi animi nullo leuis a la mouetur Terrore, aut facilis noua respicit, miratur. Nascentes inter plausus mox omnibus una In laudes ibat Ducis , certare parati a Laetiti; Proceres e melior revirescat in annos ,

Ingeminant , celeris fila damnosa sene Ae Exuat. heu tanto Regnum spoliare ministro Sustineat quisquam ' grauis inclementia fati

Terruit: at deinceps exa ii computet aeui Nemo unodum ; Suboic; transcendet pulueris annos Nestoreosique situs o do i a zelut ane referitus . Telephus AEmonia longaeuas hauriet auras, Et vitae natalis erit , vigilesque remittet Curas , imperiumque animi ipsa in membra et gentis

Haec testata fidem praenuntia siderasignant Luciferum possis rosio cum Sole videre.

237쪽

M V s A R V M. 237 At mihi nee Phabus vires, animumque ministrat. Mescio . digna litem qua nunc tibi pauper acerra, me animi est sed sepe Deis hos inter hono res Cestes , oe exiguo placuerunt farra salino.

Idem.

Auspicium scelicitatis. NO X erat, oe placidus Diuorum Somnus, amicam Lassato ingenio conciliarat opem. Vise mihi numquam , Longis Dea venit ab oris. Dpetiit geminum protinus illa latus. Surge, ait, indultum sat somno : ibi Apollinis artes 'Et circumfusi sacra corona chori 'Dic ibi stat es rediit Princeps sacratus, oe Orbis

Franci clarus apex, ordinum er omne decus.

Parta quies ,socis ue comes infordia Regnis Distitit, atque procul nubila Phoebus agit. Aonidum sacras hauri de fonte liquores, Sic etotis dabitur maximi adesse Ducis. Restiti; insolitae , it stupeo , consertia Di si in sit, Da veniat parte , benigna refert.

Vade , age, composito miuit tranquillior aeuo ARM AN Dus , solitum cura remisit opus.

Quid Rheni etexilla ferant, miresque s morique Imperi haec longas iussit abire vim.

Impiger utque animus , magnos accinctus in usus Diuidet alternis otia temporibus. Di Za dies Musis, totumque Helicona vocavit, iSiste dabo facilem tum , in tua vota Ducem. Ee

238쪽

iis E PINICIAVt bene apud memorem veteris flet Iratia scriptis .

Uriam e ingeniis sic aperitur iter. O cluam , te memorem magni Dea nominis , oe quae Omnia , si qua fides , vertis ad arbitrium. Molem immensam humeris , cir vix tractabile pondus Dux gestat, ferri , consiliumque togae. Non alia ex aliis certatim in bella vocatur;

Congressu Musas liberiore colit. fagna dabit facilem Ducis indulgentia vultum; Nec tibi quod ges nomen , ut obstet , erit. Surgentes inter curas sis Diua malis rQuicquid erit, iuris feceris esse tui. Fortunam iuuat ars , sed σ ipse potentius artem: Mutua cui iungent foedera , summus erit. GERMANUS DE VAUCHELLES.

AD EMINENTISSIMUM

CARDINALEM DUCEM

DE RICHELI EV dcc.

BR ε D A, ubi praeda fuit, Reges tres esse repressρs Emeritae , scripsit Spinuta , militiae.

Induperatorem , Regemque ut vidit Iberum,

Casilia expulsos , limitibusique sitis ;Arguimur Fatis, Dixit; fortuna regressa est:

Morte Duo , atque armis succubuere Dus..

Quae fuit ante illi bellorum gloria , cessim tori , lsubdita Ric HEL Ioi

239쪽

Ad orationem Eminentissimi

CARDINALIS DUCIS:

CORAM INVICTISSIMO REGE.

Proceribusque Regni, in Principe Senatu habitam nuper, & omnium admira

tione exceptam.

NO N te Phorbe rogo Clarios recludere fontes, Nec lassata moco toties mihi carmina Musis: Dius opus tento , m mestris conatibus impar. Ipse veni. miredue novas, animumque ministra, ut caneris fandique opibus sublimis abundas. D v x cepe , oe Francae celeberrima gloria gentis. Quippe tholo maiore coli tua facta merentur, Ut praemissa retro pateant, nunc luce sequente Vincuntur , cessisse nouis successibus optant. Cumque datum Hesmerias tibi sit stanus cohortes , Et Rheni populos , tot Regnorumque potentem

Victricem Italiam , atque orbis noua tura tremiscat Principis , aeternum laudes in nomen itκras.

Belligeri maius tamen est sacra lumina Iani Legibus , edicii que forum a seruisse benignis a Et refugam seruasse fis cum robore vitam. Jlla dies celebranda mihi , qua clarus . ingens Eloquio , magnos animus ste accinctus in Uus Extulit , ingeniἱque bonis , armHque probandus. Laudum aditus igitur dignos , mihi fustice ,-iMens

240쪽

me opus in gyros des contraxisse minores. Gallia , cui assi io stirat reuerentia vultu Vise Duci, oe paulum fletu cunctata modesto Orsi refert, Dux Magne , immania mulnera cogor Integrare Abi, vetere ue reduaere questus. Illa ego. , quae faustae tribui primordia lucis, Cuius m insignes mosimet firmatis alumnos. Et qMondam genus esse , opibus dele la laborem Veni in supremum , dirosque miserrima casus, Heu τbi ldiderei vultus t nuda ossa patefiunt, Laxa fugam per membra tepens molitur oe ipsi Spiritus , absumptae vires ,'copia fandi Nulla mihi nimio inuenit laxata dolore Vox iter ipsa manum medicam , fomentaque quam Vulneribus hed summa meis , non improba poma Non in feta dabit Princeps , mulcere dolores, Solus Achillaea crudos qui nouit ab arte: Instauret priscum per Te , D v x Maxime, honorem. Erigat lis os , inclinatosique Penates. Nec si vestra dolor noster praecordia tangit M ue pj Regis iuuat exorabile nomen.

Te , per te, nec enim quicquam praesentius, or .

Excepit D V X rem pummam , merit; que doloris Diva referre, robur fumas par luctibus istis, Nunquam destiterit iusto mea cura labori d

Aut aliquid frustra per me voluisse piguit

Immodicos fletus , longumque exire dolorem. Dux iussit, curas inter dum tempus agit rem

Regem iuit, ecquid enim consultum fallere possit Pedius , m excubias vigilantia lumina Regni l