장음표시 사용
421쪽
admodum repugnabat,sed ut prorsias assentiretur,impelli non potuit,& consimili spe multos alios alebat. Ambiano &Sanctoquintino in Regis potestatem adductis, Aquitanus ad Carolum, qui apud Atrebates exercitum i struebat, literas mittit breues admodum, ita haec verba: Da solum operam, ut ditionis tuae populum habeas non alienutia abs te: qua tum ad reliqua pertinet, ne sis sollicitus,nec enim amici tibi deerunt. Carolus qui initio rebus valde metuerat, misso legato, Connest blium orat, ne bellum nimis infeste gerat, quod sibi nihil opinanti, neque praemonefacto sit illatum Eo nuncio multum exhilaratus ille quod se redegisse Carolum putabat eo imo quo cupiebat respondit,versari ipsum haud dubie in maximo discrimine,& unam modorem huic difficultati subsidio esse posse,nempe
si filiam Aquitano dederit uxorem. Ita futuri ut praeter generu,alij et ia Principes auxilia subministrent: se quoq: Sancto quintinii esse redditur u .¶tu arma sumeret ipse. bd nisi
matrimoniu hoc interueniat, non esse integra sibi quicquanuentare,propter eximiam regis potentiam qui & exercitum expeditum,& per Plandriam multos habeata se non alienos In eam sententiam plurima nunciabat plena terroris. Imprudenter sane faciutit, qui suos
422쪽
nespes in metu continere voluim ultima, cui ea res bene cesserit,noui.Spectare hoc licet in Connestabito.Nam tametsi ad Regem se contulerat: ipsiustamen facultates omnes ac liberi erant in potestate Caroli. Constituerat ambos tenere dubios inter spem & metum, sed uius audaciae tandem poenas dedit. Cum Onim nemo sit omnium,qui non cupiat se in Ibbertatem asserere:qui non male velit ijs, a quibus aliqua seruitute vel metu coerceretur: haec
sane libertatis cupiditas, & seruitutis odium, maxime vigent in Principibus.Carolus igitur acceptis Connestabiij mandatis, quoniam intelligebat eum huius belli facem accendisse,
magnum aduetius eum concepit odium : in primis autem ideo,quod ille quibusdam terrib lamentis cogitaret sibi nuptias extorquere.
Et quia coactas iam copias habebat,nihil erat magnoperE sollicitus.Ex ijs, quae de Aquitanoptimum c de Connestablio deinde diximus,
rutile est videre,de composito rem inter ipsos actam fuisse. Nam eodem sere tempore rubrannus etiam multa in eandem sententiam, &krε terribiliora nunciabat: nec id modo, rum etiam e suis proceribus cuidam potestatem secit,ut cum centum cataphractis vritat nis Regi militaret. Quae omnia eo recitaui,ut
demonitiem,primum eo consilio bellum hoc susceptum
423쪽
susceptum fuisse, ut Carolusad nuptias cogeretur: deinde Regem a sitis ludificatum fuisse, quando iniecta spe rebellionis per ditionem Caroli,ad bellum fuit impulsius. Rela enim Orant prope omnia,& temere excogitata, tametsi Conestabitus, odio Caroli, quem a se grauiter offensum & exacerbatum esse nouerat,
fidelem & egregiam operam in eo bello Regi
praestabat.Sed & Aquitanus acriter bellum g rebat, ideoq; resCaroli malo erat loco. Quod si voluisset initio spondere nuptias: qui nunc ipsum oppugnabant, conuersis armis, conati filissent totis viribus potentiam Regis infirmare,Sed qualiacunq; tandem sint hominum consilia, Deus pro suo arbitratu solus om nia moderatur. Acciderunt haec omnia breui temporis interuallo. Nam capto Ambiano, qui decim post diebus, Carolus cum exercitu prope Atrebatum consedit. nec enim retrocesi - xat longius. Inde recta contendit Piccentum.
In via fit obvius ei tabellarius quidam Brita ni cum eiusmodi mandatis: Regem inter alia multa nunciasse Britanno, se per ditiones C Ioli multo i habere amicos, in primis autem Antuerpia & Brimellae & Brugis,& constituiς se ipsium circumuallare, 'uocunque tandem loco deprehendat. Haec ille Carolo si nificabat,in gratiam,vt opinor, uitani,quo magis '
424쪽
eum ad nuptias instigaret. Ver ana Carolus in sinistram partem interpretatus omnia,statim. non interiecta mora, respondit, Britanno sic esse persuasum a suis aduersarijs, & malevolis, eo consilio,vt perterrefact us hac ratione, sibi non serat opem, quod alioqui facere debeat, pro communi scedere.& societate inter ipsos. Gandauum, & eas, de quibus dixisset urbes, multo esse maiores, uam ut circumsideri possint,& firmiores, quam ut breuem & facilem habiturς sint oppugnationem:domum Izuc sus .diceret Britanno, se constituisse trahcere Somiam flumen,&practio decertare cum Rege,Vbicunque tandem eius rei potestas futura
sit orare se Britannum, se contra Regem adiuuet,eamque fidem & amorem sibi vicissim praestet,quem ipse in Peronensi pacificatione illi prestiterit. Postero die venit Picennium, quod est ad Somiam oppidum, natura munitum , atque ibi cogitabat ponte coniungere flumen: sederat sorte in oppido circitEr quingenti sagittarij, & pauci quidam nobiles. lj
uum videreat transieuntem illum, eruptioneta tam longe sunt progressi, ut terga dare
cogerentur, plerisque desideratis, antequam receptum haberent ad suos. Capto deinde siburbio,& tormentis aliquot admotiS, tam- .
etsi ea parte,propter interiectum flumen, capi
425쪽
no poterat oppidu:sagittarii tamen metu perculii, tuum viderent pontem essici,& veriti,ne ab altera parte obsiderentur, in fugam comversi,discedunt e statione, relicto oppido. O- stellum velo,cum per unum & alterum diem
sustinuisset impetunx hostilem, deditionem
secit Ea re persecta, licet non admodum m Mi esset momenti, factus est animosior C TOlus,ac motis inde castris, prope Ambianos consedit,assirmans, haerere se ijs locisnspectare, an praesto Rex concertare vellet. Tandem ita prope ad urbem accessit, ut tormentis etiam,modo vellet, oppugnare posset, atque ita per mensem unum &dimidiatum ibi restitit. Erant in oppido pro Rege, mille quadringenti cataphracti, &quatuor sagittariorumillia, quibus omnibus & Connestabitus,&Admirallius,& proceres alii multi praeerant.
Rex interea cogebat exercitum apud Bellova' cos,& erant cum eo frater Aquitanus, &Nicolaus Calabriae Dux, nam maior filius Ioannis Calabriae & Lothari ngiae Ducis,haeres uni cus familia: & domus Andegavensis. Qui e- rant Ambiani in prassidio, constituerant eruptionem facere in Carolui si modo rex eum, quem habebat in Bellovacis exercitu, auxilio mitteret.Rex autem certior factus, prohibuit, ne quid tentarent. Tametsi enim haec eruptio
426쪽
videbatur posse non incommodE fieri: tamen insis,qui erumperent, erat Artasse periculosa
futura. Duabus enim portis erant erupturi: quarum altera non procul distabat a nobis,ideoque si reiecti suissent, quoniam pedites erat omnes, & se & urbem in discrimen adduxissent. Dum haec geruntur, Carolus per adolescentem quendam, Simonem' Quintium,dat iliteras perbreues ad Regem: queritur valde Gbi dolere,quod instigatus a nonnullis, bellum sibi intulisiet, quod illa quidem sententia,&etiarus non fuerit, si modo recte fuisset de robus omnibus edoctus. A lter Regis exercitus in Burgundia feliciter rem gerebat, plerisque mnibus,qui restiterant,profligatis, & captis aliquot castellis.Ea re commotus fuit nonnihil Carolus, veruntamen longe diuersum rum rem in castris edidit. Acceptis literis Rex valde filii exhilaratus,tamque taedebat eum morae &longioris belli. Posteaquam ad eas respondit, . potestatem suis sedit,qui erant Ambiani, ut de induciis cum illo agerent: quae primum qu dem pactae fuerunt in dies aliquot postea vero in annum, nisi fallor.Grauiter istud tulit Comnestabitus, qui, tametsi aliter nonnulli sentiarent,infestissimus erat Carolo, & post aliquot
inter ipsos commutata yerba, graue conceperant iani alter in alterum. Interea tamen
427쪽
per inter nuncios aliquam praebebant amici- tiae speciem.Connestabitus quidem quod opu nionem' amicitiet cum Carolo,sibi videbat vitia, lem esse ad retinendam authoritatem : Car lus autem ut odij dissimulatione, Sanctoqui r num aliquando recuperaret'. Quoties Onim aliquid incidit, ut Regem vereretur Comnes ablilis: promittebat Carolo eius oppidi restitutionem, nec id modo, vertimetiam iubebat aliqua impropius eum accedere elim c
rijs,intromittendi spe magna iniecta. Cumq; Cartilus fidem eius & promissa non semel si
cutus, id tentaret: ille mutata sententia, diue sim renunciabat. Nam quia summam obti-
nebat authoritatem ,& ampli is mas habebat a Rege pensiones animas: cogitabat eos per haec dissidia continere in perpetuo metu. Sed consilium ipsius erat periculi plenum , ob vi tutem, & potentiam,& iiulustriam illorii. P ctisi 'duciis, & dimisso exercitu, Rex in Turones proficiscitur. Flis quidem sust aliquandiu rerum status. Carolus ad suos reueisiis, co- uentus agit,in ijsq; demonstrat. quanto suo factum sit detrimento, quod in promptu noli a- beat,&in omnem euentum expeditas copias:
quod si quingentos tantum habui stet ca ta- phractos, ad tuitionem finium . non sui sie R sem denuo facturum bellu: & nisi prouid si
428쪽
imminere sibi sitisq: prouinciis multo mai ra incommoda. Quamobrem hortatur & i stat,ut stipendia conserant quibus alat octi Sentos cataphractos. Populus, de si grauate id faceret,allenserunt tandem id temγoris,eiq; centum & viginti aureorum millia dependebant, in eaq; collatione non fuit comprehensa Burgundia. Sane, non absque cauta, difficu ter dc inuitus eo descendit populus. Mouebat eos exemplum Galliae, quae perpetuum alit quitatum. Sic enim sunt Principes, ut paulatim crescat in ipsis ana bitio & cupiditas:& quo maioribus nituntur praesidiis, eo facilius captant simultatum & distensionum occasiones cum vicinis Haec, de qua diximus contributa pecuniae summa, creuit deinde ad quingenta millia, creuit etiam numerus equitum, non absque magno populi dispendio. Verum qu dem est. equestres 'las copias bonam operam posse navare, quando reguntur prude s alicuius Principis authoritate:sed si Princeps aut imperitior sit & ignauus, aut liberos relinquat paruulos:magis lare nocent, qua prosunt prouinciis,quarum defensioni sunt destinatae. A gescebat in dies magis atque magis odium i ter Regem & Carolum. Aquitanus etiam domum reuersus, per legatos frequenter Carolum de nuptiis sollicitabat, & alabatur bona
429쪽
quada spe, sicut ali 'multi. Sed arbitror Caro. tum non fuisse daturum ulli suam filia, ac se
uaturum potius, ut affinitatis iniecta spe, multorum amicitiam sibi conciliaret Moliebatur enim resin tes,ac tales omnino, quibus per ficiendis humana vita non suificiat. Vix enim
dimidia pars Europc mente illius potuisset e plere. Animo quide erat inuicto, & ad omnia subeunda parato, & ea corporis firmitate, ut quemvis labore susti neret: deinde ijs facultat,bus & potentia, ut prae caeteris aliquid magni
posset: verum nee ingenij vim satis magnam, neq; malitiae satis habebat ad perficiendas testam a duas. Nam eii, qui late dominari velit, oportet excellenti quoda &singulati praeditu esse ingenio: idq; totu pendet a beneficio Dei. Quae in Rege erant virtutes, atq; etia in Car Io,simul temperatae, potuissent perfectu Principis exemplar repraesentare: sed ingenio certe Rex multum illi praestabat, idq; retu exitus t dem edocuit. Quonia ad buc locu peruentum est,praeterire no possum, quin de rebus A ngliacis aliquid adsera. Supra dixi mus, Carolum,ut
firmiori prcsidio se muniret aduersus Rege,&quosvis alios,vxore duxi sse Eduardi Anglic Reiis sorore. Erat tu in Anglia Comes Beruicetias, lotasE potentissimus inter alios proceres. is paulo antequam Caiolus Anabianuvenisset ca
430쪽
exercitu,ccepit dissidere ab Eduardo:ad eam dissensionem nonnihil contulerat Carolus: primum,quod indigne ferret,tanta esse Coninitis illius authoritatem in Anglia: deinde, uod non ignoraret, eum esse studiosum Iu-ouici Regis. Verum ea tunc fuit Comitis per A ngliam potentia, ut multis A n gliae proceribbus trucidatis, Eduardum in suam potestatem redigeret, ac veluti captiuum aliquandiu seruaret, liberaliter quidem &honeste ,sed tameademptis ab eo familiaribus. Carolus igitur, cui haec omnia vehementer displicerent: iniatis clandestinis consilijs, cogitabat Eduardum
eripere, cuinq; ipso in collocutionem Venit LTandem eo deducta res fuit ut elapsus ille, cintractis modicis cophs,Beruici Comitis cohortes profligaret: sed oppressiis tandem vi maiori,cum duabus nauibus, & circiter octingentis imilitibus prosegit, pecunia & rebus omnibus necessarijs destitutus Miserum sane spectac lum, videre tam potentem Principem posses,sionibus exutum, iuga sibi salutem petere, &tam indigna pati a suis beneficiarijs. Vixerat per annos duodecim in summis delicijs &altissima quiete, plane securus,&hoc solum spectans, ut quam suauissime in rebus omnibus haberet. Fugiens, cursum tenebat in Hollandiam, oc tametsi consectarentur eum hostes,