장음표시 사용
151쪽
euulieres praegnantes, enixaeq; ιae lactantes , an durid mi
IMmunes etiam ab hoc tormento mulieres sunt, quae utero gerunt: atque ultimis praesertim gestationis mensibus . f cile enim a molellissima illa concussione, suspensioneq; foetus vincula distumpuntur, ac necessarius abortus sequitur. Neς est fortasse , cur eas, quα paulo ante conceperant, nee nimis tumentem uterum gerunt, simplicem suspensonem sustinere P L Monat. posse, exiliun es: nam ipse Hippocratem, p samulam cantatri cem,septimo a conceptu di hoc uno abortum facere coegit dum septies illa ad terram saltaret a qui quidem motus, si tor' mentum spectes, exiguus omnino est: sed tamen ad abortum l. clam satis. Puerperas etiam merito,vel ipsi Iurisperiti ab hoc ipso remouent aculeo: nisi tamen quadragesimum a partu diem exegerint. Et revera ingentes cruciatus parientes soraninas 3 -- lactitanti ut seripserit etiam Avicennas, κprae conatu separari tune iuncturus aliquas; quae quod ad naturalem redeant st, tum, fortem esse operationem naturae. .amquam εο antesve narum ipsum Hippocrates s ctixendices in partu dasparari clarissime. v pς assirmauit. Et celebres quidam anatomici, qui sc et in his P diligenter versati sunt,os coc ovdumtaxat sua sede, ν Colum lib. hoe est ab ossibus ilium, manifesto interstitio diinouuri t ter
z ' sati s t.' Non autem temere quadraginta dierum spatium
' reqdirunt: n am' partus di ipse acerrimum tormentum est: ac nihilo ehoνda inferius i & si quando idem tormentum rem' tere illis Moesis est, tot quominerum spatium interponunta Et quidem partus ipse aliqua ratione morbosa quaedam affectio est: siquidem ingentes dolores, sanguinis ii pr. uuia, η multa* alia inspexeris symptomata : estq; eius nat Mae k ut in ter diutumav aegritudines quodammodo adnumeretar: quas quidem per quadraginta diesterminari, veraei me docet Gar lenus. ω Lactantes vero huius eormenti exortes a suo senat α ρομα iudicatas en memorat Iulius Clarus nimirum propter infantem : sic enim lac disperdi, atque ad alias vias derivari facilὸ posset: aut certe multa illa agitatione plurimum vitiari. Fieri etiam potest, ut non tam infantis, quam ipsitas nutricis
commoda inspexisset: bona enim motoris saoguinis pars ab
152쪽
Illi rite exu tori vel pmpint ea ipsem nutrieem tris Ullain
treddi necesse sit: nam & sacri etiam Canones eas ab Ecclesin, sticis iunijsim uno esse statuerunt. .
ta his, angusto thorace sunt, adstriinoche quales pra
sertim uillios Φocant Medicit eminentibus stille ethim me mi adstrictis Iareribus, & exiguis cinis: quiq; propterea horacis morbos, di faelle Mune ac aegerrime ferunt: hos 'm non rem ab e tormento excusare soleior si quidem eo humi ud Inis ita perioris constitutio deuenerit, uriam exhin Maelix, casi e actiones vlara, modum laedere piam LEtenim deprehensum est huissmodi homines in hoe crimetritu irinium laborarem nam exiguum ab 'his attritu res severium ψklet, vix ut seruenti innocordiqexu,riistis sit. No. P . tissimum enim est, respirationem ipsam in hoc cruciatu plurimum laedi : compresso nimirum thoracer va Fideq; illis attractis musculis, qui ex olla metoris late enascentes brachium adducunt. Verum hos omnes alligari quidem sines, suspendiq;: sed thre en atte iis oNemes dubeo, num aliquod ex his sese prodat indicium, auod suspensis aliquod instare pericu-liaetri clem strae: Haec auIemisia minui dores t Iputid us , ccadarierosus corpoΗs colar, ac brachiorum praetretim, pedaris, o capitis . item totius corporis delassatio ac lentor: voeis languor, ac nonnunquam & steriores: crebrior respiratio: ut falma ex ore excidens . Atq; haec communia quaedaui sunt
lignae. qvidi magmini aliquod incommodum his , qui torquen-vur , Me ει ossendunt. Ergo si quos ita laborantes offecideris, solui eos statim iubet ne suspensi Briasve tua ma nain amia deficiant. Atque ego si quando in hos ineido, iudi cibus stra deo , ve ad quassationem properent icle diuturna suspensione respirationis usu nimis defatigato iustum absciui tormentum non possit: hae tamen adhibita cautione: ut cum iam non longό a trochlea ductus est reus, respondere tum ille a iudice compellatur: sisti libera, atque expedita videatureta locutio, proijei illum sine : verum si nec facile loqui possit, aut quodpiam ex evastatis impedimentis ammaduerteris, periculois T tunc
153쪽
eunc erit concussio: quocirca sensim , aequaliq; Iapsu dmitti hominem praecipe: quod etiam ubiq; seruandum moneo, si quando futuri periculi ulla suspitio est. Atque ita de certis quibusdam corporum constitutionibus,qus plurimum in hoc
cruciatu assiciuntur. Quamquam hoc etiam addiderim enimirum ut angustum pectus hoc in genere maxime solet periclitari : ita eos tutissi in os esse, qui amplo thorace sunt. Atque hoc est, ut hoc interim dicam, quod sininins minus alijsi Rhoc
.tormento laborare vr plurimum consueuerunt: quoniam scilicet magno a natura thoracc donatae sunt. Erat enim nocesse, ut multa optimi alimenti pars, lactis usu ad mammis consueret: vi propterea ex copioso alimento latum quoque ac robustum pectus reddi necesse sit. Nec obstat,quod scemitanae toro corpore, ac praesertim corde sunt frigidiores: unde partium potius angustiae arguantur : nam imbecillae etiam particulae, frigidiore sq; , si tamen copiosa alimenti copia peta fruantur, robustiorcs fieri semper solent. Atque Anina ones a dextram sibi mammam ideo exurebant, ut vicina manus, su scepto ampliore alimento, quod ante deuenire ad nnmmasiolebat, vegetior, ac robullior fieretis i Quanam pectoris vitia atomnemo extragant.
T Llos etiam exeiulatos ve Iim,qui pectoris ar pulmonis modi I bis non adeo leuiter a filiguntur: tussi, asthmat .destillati ne,purulentia, ac similibus nonnullis: in quibus varie laedi solet respiratior hi enim tormentum hoc diutius pati non possint: nihil enim in illis magis, quam Iiberum respir uum, re quirimus, ut tenacia illa, insaretaq sputamina. quorum m sinus est in his, Morbis prouentus, expui Prompte. v eant, Bis autem si notabilis propterea accedat thoracis labor, ac compressio, quam ab hoc cruciatu fieri satis constat, nihil mi rum si repente aliquando tunc illi deficiant. Sed quoniam
enarrata interdum vitia lauia sunt: ideo hoc tempore proiectionem minime impedient: nam diuturnam suspensiouem ne hos quidem pati posse, est obseruatum. Vtcunque tame in his mamime suspensorum tolerantia spectanda est: ac vati: pro illorum viribus statuerulum. Omnium autem maxim
ab hoc tormeato remouendos illos esse iudico , qui sanguis
154쪽
De Retit. Hliorum. Lib. II. et 3 9
sem ex thorace reiectant: suspensis enim plurima fit e toto corpore sanguinis ad thoracem confluxio, locum nimirum illo tempore affectum: qua re vel sola haec nimia plenitudo satis in nouare vulnus , scissuramue poteli r quamquam illud
etiam accedit incommodum, quod tunc non modice thorax comprim tur, ac valde etiam conquassatur: ut robustus etiam
particulas eo tempore disrumpi contingat. Quamobrem hos ego tantum abest,ut proiectionem concussionemq; pati poste consentiam, ut ne ipsam quidem simplice in suspentionem. :i ' Qua evisis vitis,ae rainicumspectra . tormento mensent.
o Vi etiam epileptici sunt, ac scolomitici, siquidem non
omnino leues affectus fuerini,hos ego nec simplicem suspensionem, nec proiectionem sufferre posse, sino magno diΩ crimine ingenue assero. Multa enim in eo tormento sanguinis , ae spirituum in toto corpore fit agitatior multa illius ad caput expressio: unde facilis quoque Obstructio excitabitura ut nihil etiam mirum si inlaeti insultus, quamuis aliquo anα tempore siluerint, tunc redeant, & quidem vehementiorem Sc tomicos etiam quam prompta moueat conspectus ab alisto, nemo est , qui nesciat: quamobrem vel hic solus innovare accessionem potest. Sed hoc praesertim affirmo, ubi primaris affectu eerebrum laborat: nam si alicui particulae consentiati alligari tunc equidem sinest atque interim diligenter intueta heris, quae tolerantiae spes, quis metus proponitur. Multis etiam dignam excusationem asterre solet, siquidem ob vulisnus capiti instietum, ita esstacta caluaria fuerit, ut perforare etiam os, ae membranam detegere necesse sueriti siquidem magna ea ossis fractura, ac lata etiam apertum sit foramena mihi enim satis persuadeo, cerebrum his, qua parte nudaeum osse fuit,imbecillum esse, atque ab aere externo, alijsq; etiam de causis plurimum offensum. Quamobrem nihil mirum:a suspensi manifeste laedantur. Quod ego cum aliquando in multis obseruassem. verissimis experimentis fidem detrahere nequaquZm possum . Fateor tamen quibus exiguum id sor men inductum est,non adeo male allacto esse cerebro:ideoq; tormentum Iustinere innocue posse. Herniosi etiam aegerrime hoc tormentum ferunt: siue scrorum,siud inguen,fiuEipse
155쪽
plurimm intumuerit umbificus et tam magno enina impetu in illa cosscussione intestina de sum pracipitant, ut vel hoc Fno inline niam ramice metiam integris vepente excitare alit quando pollit. Verum si exiguus piam in ius locis tumor aliquando olseretur: S qui modice laxatis obicibus fiat: aut sic tiam aquosus is si e rumor, quem hydrocelan vocant: eaniihi sententia est , ut simplicem suspensionem nullo incommodo tolerare possint, ac concussionem quoque eliquidem aptis quibusdam fasciis , ac vocatis brachialibus bene homi,
ne in munias . Nam hac etiam ratione multos scio, qui cum non Cxiguam enteroces en paterentur , simplicem tamen suspensionem innocue pertulerunt. Atque eadem quoq; ratio est in umbilici eminentiae quae ii exigua sit, utramq; tormenti partem admittit et sin magna a sola excusat concultione. Sed haec ut frequens pueris : ita alias ratis iura est affectio. it in
l : Qua brachioram vitia aberiaco excusanti ia
π Raeterea quibus aliquando effracta sunt brachia, quamuis A antea coaluerint, inepti huic tormento rure exis innandia facile e nim contractus callus magno illo concustu dissoluitur verum in his brachiorum seacturis deprehendendis Hiquae inferdum Medico proponitur dilficultas a nam quibus tamadiit ossa probe coaluerunt, saepe aut nullum, aut obscurum es.soacti ossis indicium praebent 2.praesertim si carnosum sit bra chium: aut tenera, ac puerili aetate Gractio obtigerit: hoe enim tempore quoniam mollissima stant ossa valis aggluti danturi nam & quorunda opuno est, nec quidem improbabi, sis ossa qua parte disrupra coaluetun aliquot anms.fiertum sino firmiora, quam ubi illidis integritas est. ac callo, quassi uvisuno glutini , imius adhuc robur comparari r sic stactae biterdum ligna adeo glutini, ope onfirmanturi: ut promisHius alibi. quλm ubi intercedit serrumi natioinstringi qneant, Ergo si fiat , ud in primis aetatis annis braclitum Bangat ut, merobe cotii tum suas me Tormentum ferri potest:sin pol ea as nulla fractu mora tactu deprehendatur, suspendi tacit tintisines:iadesbaea tamen diligentia , ne interea i nsolens aliqui Eliuor bracbum occupet: nam tunc stat imsolui hominem i bubit, verit ne iterum a iuue istingatur.Exculare etiam: p rcus
156쪽
te certa aliqu4 brachiorum vitia ure potesta a quibus con trahi iIla, ac di torquetri so ent, situmq; naturalem immutar Tales fiunt, qui vulneratus habent articulos o aut qucius initerni musculi, te irili uesq; excisi fuerunt: horum enim brachia aegre extendi post uni: quod si vi aliqua ad extensionem conu .
pelle S., obrui antur tandem, atq; acerrimi dolores excite Mi ur neccise est. Inter hos etiam i uta illos collo caram , qui uottabile vulnus transuertim inflictum in his,mus ulta a cepe runti qui ab ossς pectoris nati ut brax hiatu suun iri atque illδadducunt: istae enim particulm Omotum maxime m immen. to allicumtur: sciui uritq; qui iam pendent, aec magis a Musi . qui conquassantur, illas dilacerari,ac vi maxima divelli: nan si fiat, ut ex vulnere aliquo pacto contracta ea particula sit, θ'
illain sine dubio abrumpi etiam oportet. asibus etiam i 'brachiis inulti apertim sunt vocati sonticulte ac praesertim si
maciem aliquam diuturno tempore particula: attulere: hi aegerrimi tormentum ferunti ac periculum est, ne brachia i de reddita imbecilla, appensa corporis mole dilacerentur:
quod cuidam foeminae euenisse telo, sitae bida huiusmodie missaria in brach ijs gerebat. Quibus etiam utcuno oluta sunt brachia: hos ego a tormento facile exclusarim : maxime enim inualida sunt me inbra , quae par est sis corripuerit: quoniam enim animalis in illis Arictio deperijt: propterea diminute,& particula Dizratur: otiosis b enim atque inexercitatis b am raef. Partibus, Redires reddi paralysis , non satis alimenti submini. φρυ' 19
stratur. Tu mores etiam in brachiis dolorosi, ac prae sextim ὀ ipsas manus aqua parte su ne colligari solent, uam in manui nullum negotium facessiint & concussu i 8c simplici suspe
sone homi nes vindicant. Sunt etiam,qui post primam alligationem, cum postridie ad tur mentum ducerentur, magnaa in brachiis, ac subaxillis echiniosus ostendant' ruptis ni intrum hesi ei no tormento exiguis quibusdam venulis, ac sanguine in subculanea spati aestu. o. Sed hoc quod ego obseruare potui nibit obitat, quomulus.& suspensici, &conciusio tolera i possi t. Vidi etiam nonnullosc quibuςpol, tormenta pectora lis mulculus, quum dixi nam in ii genere multu nai pati adeo a praesertim par et intendonem desilit, ac Maesuit mattingit, nut ex cDuarus, ac reduitus imbecillus avt nota solum an
Dquum illius robue incru latui: uuluin : lecti rigida etiam pareticula
157쪽
ticula perpetuo sentiretur: quamobrem hos ego sola tantum
suspensione cruciandos, atque id etiam caute permitterem. Hic autem quaerunt aliqui, num quibus disrupi a fuit furcula, aut ex collis aliqua, debeant tamen ad hoc tormentum ad , mitti. Ego quidem id unum profiteri possum,cuidam, cui iam callus ad furcu Iae fracturam erat obductus, dum in tormento conquassaretur, omnia su iu e ad suum locum re stituta,impetu scilicet ab internis foras facto e quamobrem tantum abest, veille labor hominem offenderit, ut potius salutarem fuerit ex pertus. Nec absimile est, quod euenisse aliquando Benive- Demira L nius e tellatur,architectum scilicet altero pede claudum, cumr Rrbρ eminenti turri praeceps ruisset: non solum ex casu incom- v ' modum non reportauit: sed recte deinceps ambulauit. Sed quibus furcula fuit abrupta, illos ego ad simplicem suspensio nem facile admittor non ita tamen ad concussionem: nam quo impetu ad naturalem situm impelluntur effracta ossa eo ἀdem etiam adeo ultra eum extendi possent, ut dissicilis dein de futura sit instauratio . Et quod in uno sceliciter aliquanda obstruatum est , aut ita in caeteris similiter successurum puto.
Qua fiam, is dolores, viriumq; imbecillitates a tom
WEbres etiam non ita admodum imbeeIllantem veheme IT tes quicunque corporis dolores, ac notabilis virium imbecillitas homines ab hoc tormiasi genere immunes facie. Febres quidem: nam violento illo corporis motu, laboreqs magis accenduntur itotaq; sanguinis inde perturbata massa faciis maiorem obstructionem , ac putredinem r& sortassia malignitatem acquirit. Dolores vero: nam eadem etiam de causa molestas fluxiones ad laborantes particu Ias conuocare solent: huiusmodi autem sunt vulnera, ulceraq;, similesq; contiui solutiones, ac praesertim in brach ijs, siquidem e statu di- Enae esse videantur. Imbecillitas vero nullos vehementes labores susterre unquam potest. Nec tamen quaelibet huiusm si suerit imbecillitas: led quae planὰ notabilis este ac praese tim post acutos morbos relicta. Atq; haec omnia diligenter assidens Medicus aduertat mones e atq; interim allud etiam, nc temere . reorum querelis, ac clamoribus moueatur 1 via enim
158쪽
enim quempiam inuenias, qui tunc aut mmistrorum non in cuset errores: aut brachiorum, humerorum ., ac c*teri eo poris enuntita vitia non conqueraturi salubriter licet atque
an culpate tractetur. Sed de his iudicandis, qui tormento Perserendo apti esse exitiinrantur, satis hac dicta sint.
aut corporum flatus ab itinere faciando homin- excusint. Cap. IIII.
VNT qui iudicum sententijs iter sacere proincul compellunturi cui quidem peragendo qu niam sat sesse aliqui non possunt et ac nonnisi magno discrimine illud aggrediuntur: ideo qugi. sint ea corporis vitia , quae inde homines excR- , si quando de hoc ipso referre Medicus debeat, opportunὰ iam dicam. Porro iter facere, aut terra, aut mari in uniuersum solamus:& terra quidem aut pedibus ut equos aut vehic Io, aut lectica. Diuersa horum omnium est ratior nam iter maritimum, siue etiam per laeum, aut sumina dic se velis, placidissimum sei e est, nullisq; laboribus expolitum: etenim tam etsi a principio sartasse stomachv d subuertis: az- cae . rere. 1 tamen paulo post non molaste illud femur multasq; praeterea
capiti aegritudines oculorum,ac pectoris,quasi morione illa commotas, atq; depulsas non mediocriter iuuat. Quin etiam quartanas,& tertianas aliquas extensas, di acutorum morborum reliquias plurimum maritima adiuuat nauiSatio. Quam Obrem admittenda ea excusatio non est, quae in huiusmodi morbis, ac similibus alios adhibetur, siquidem maritimum iiter euit are contendantis Ni fi tamen, cum molestae vomitio-Ne S ma 1 aliqua in no u a re ac commouere per se solent. Tales Dertat, qui sanguinem reiectant, aut tumore aliquo venersiculi lacesiuntur : hi enim nisi nauigationibus antea assueu . yint,maritimum iter aegerri me serre solent. Equo autem vehi hhis praesertim molestum est , qui renum , ac uesicae inflammatione, abscessu, vicere, laborant. Equitatio enim,ut memorad Aetius, e maxime inguinam lassitudinem facit: ac pectori a V IUνα praeterea inimica est. Quamobrem qui sanguinem ore ut Rccan non parum ab equuatione laeduntur.Doloratae etiam
159쪽
' omnes capitis affectiones, stomachi,ventris articulorum: qine' scilicet vehementer hominem vexanti: quaeq; praesertim a te-' nui, ac calida fluxione originem ducunt mole itam equitati m experiri solent: nam quae lentae lunt, di frigidam habent caiisarre, atq; ad minus periculosas particulas pertinent, de tes, oculos, manus, aut fimiles alias, non admodum ab huiuis ira odi itinere laedi obseruanuis Excusatos illos etiam similiter velim, qui morbis acutis detinentur, ac febres patiuntur continuas, nec omnino leues: nam quae mites sunt, ac di turnae: atque ex frigida viscerum obiti uctione ortum habent,
mihil ab hoc labore excusant. Non semel en Im est obserua-Tum qui similibus febribus detinentur, solitas vita actiones,
inunim; non stare admodum exemere .Q iniquam isti etiam inuectus a locoruin mutatione non mordite adiuuantur. Heς
tiles si autem, & olla haemorrhoidum fluxum patiuntur, non ira ab equitatione ostendi sesent: nam huiusni odi assectos et atti onmissima itinera nullo incommodo consecisse non it mel Ub se uauimus. Qui autem nimis obae si sunt , disiculter i ut dem itineris incommoda su stinere poliunt: non ob id tamen extulatos esse illos tela res. Etenim equitationis motio stati te licet equo , excitat nathium calorem: qui in illa λ iqnati sopitus, multa humoris copia Obruitur. Fieri tamen Xve in fis. Dosset, ut alter tibi Nicomachus Smyrnaeus obueniat, qui, ut mor--ς P est Galerius, prae ingenti corporis natae loco moueri non poterat: & tunc quidem quid statuendum sit,ipsa nece μritas, ac periculi promptitudo dictabit. Lectica autem gella-H, n qna quietissimum iter conficere solemus, & adhuc quietius, cum tella vehimur', etiam nonnullos febrientes salubri-g V Dp -- fer o osse meminit Aetitis: g ut tarn in leuioribus malis nulla 2dmittenda exeusatio sit. In lectica enim decumbentes, inquit ille, gestamus sebri lethargica, aut semitertiana,aut quin idiana correptos: ut hinc conster nullum lare esse morbi ge-tilis, quod huiusmodi iter recusare pollit: siquidem vires eam M . . Is . mutationem sufferre valeant e nam quod CUsus . scripsit, numnam dolens eorpus gestari debere, siue id in toto. siue in arte est, neque unquam in recenti sebre e is neque explicat, e qua gestatione intelligat: ti ad valetudinis tutelam sermonem direxit e nos autem non quod iuuati sed quod non ita plurimum nocet, hoc in loco contemplamur. Σed in his Om- Mi nibus
160쪽
nἴbus semper virium constantia spectanda est i nam si admo dum imbecillae sint: aut talis sit morbus, qui sua natura celeriter illas deliciae, a quocunq; itinere abstineas iubeo: quippe quod quamquam placidissimae exercitationis vicem praeastet: semper tamen vires exercet, nec nisi in bene valentibus reficere iIlas potest.
a ratione nonnullas Iunctionum Uiones in quibusillammulneratis paniculis aduenturas praeuidere Medicus possit. LV. V. ι
Scribendi oecaso , ct quod nam sis i frumentum
- ΑΟ N raro euenit, ut illato vulnere, necdum tamen eius eueneu satis perspecto, nostia interim a iudice .r 'postuletur sententia: nimirum, ut manca, visun Etionibus impersedia inde .euasurasit corporis particula. Ad quae quidem interrogata, non cuius. uis est ex arte respondere, ac satisfacere: perito opus est artis fice,qui & partium corporis structuram, usumq; diligenter toneat :& varios vulnerum euentus studios Z obseruarii. Sed utilissima haec etiam tractatio est, tametii Ionge a soro discodas: nam dum magnorum vulnerum euentus, artificiose praeodicis, nullum reprehensionis locum, ut ait Galenus, AE queru- a I. arad. Iis istis hominibus reliques: qui functionis abolitionem Medi 3 m. 3. I. eorum curationi,non vulnera prius impacto ferunt acceptam. I Juius etiamrei cognιtio plur mum adhuc necessaria ei demo breputatur, his praesertim, qui manibus medicinam exercenti ε . . cv. .s. siue aculeos, ac telorum cuspides eximere:siue apte quidpiam excinder ζ siue sinus, abscessus recte curare in animo est. Praeterea scire a quibus muscuhs extendatur brachium, cubi- tus, brachiale. scenaur, tibia, & pes: a quibus rursus inflecta tur . tam est Medico ad cognoscendum necessarium t ut ne
ipsi quidem empyraci scientiam hane audeant damnare ised sileantur potius, omnium id genus esse utilissim ain. Sed hoe in loco lectores admonitos velim,me non de quibusvis laesionibus agere in praetentiarum initituillet sed de his tantum,