장음표시 사용
301쪽
esse: ipse enim masculo tantum semini opificis vim inesse,ae mci. .r.Daena...tus initium manifeste docuit. ρ' Ideoq; semper agere, scemi nam nt o. pati omnino. Ac secundo de generatione animaliu, corpus ext cv- - foemina esse: animam ex mare statuit. At vero dum haec ex e dem authore, ac rebus ipsis magis intento, diligentius perquiror video ex diuersae speciei animalibus aut commune aliquia prodire, quod propriam, ac peculiarem quandam sapiat natur re x. De teneri aut quod certe ad scemineam magis vergat. Nam,inquit, 3 quae anim. . non omnino vnigena coeunt, siquidem tempus par, & uteri gestatio proxima,& corporis magnitudo non multo discrepent: haec primos partus limites sibi edunt, communi generis utriusq; specie: quales ex vulpe, & cane generantur: aut ex perdice, de gallinaceo: sed tempore procedente diuersi ex diuersis prodeuntes , demus forma foeminae institui evadunt: quomodo semina peregrina ad poliremum pro terrae natura redduntur. Et Alexander ti Aphrodisaeus princeps Aristotelis interpres: mixti O, ininquit, seminum, quε tam habitu, qutin natura inter se discrepant, aliud quidpiam praeter vires suorum simplicium conficit idin turam eorum penitus abolet: quemadmodum albi, & nigri mixtio , aboletis extremis coloribus, alium parit colorem fuscum nominatum; qui neuter extremorum sit. igitur habitus genit Iis aboletur: & specierum habilitas omnis destruitur, quae cream trix certi indiuidui est. Ergo quem vacca, aut simia ex humano semine fortasse conceptum peperit, qua inquarru iumanam is lasse faciem, aut quidpiam simi te prae se ferre illum posse non negabo : attamen vere homo non fuerit; sed, ut ex Atistotele, atq; Alexandro docuimus, aut inter utrumq; ambiger, propria quamdam praeditus specie: aut certe ad foeminam, maternamq; ve get naturam . Quamquam verissimis etiam rationibus monstrauit Galenus, ae foetum ipsum ex semine materno, cui nihilomianus facultas insit agendi, in utero fieri: ut iam communem quandam speciem ex diuersis seminibus, quae opificis vim haben prodire necesse sit. Praeterea cum similitudinis rationem , quae a v. v em. In specie eit,Idem author perquireret: a species,inquit,seu genuatv s animalix sequitur naturam subiectae ad animal generandum materiae et hoc est. vi ego interpretor , materiale omne principium x. Besem. utriusq; seminis,&menstrui etiam sanguinis. Et alibi b ex Athe- v naeo, plus, inquit, a matre, quam a patre nati habent: nam abcqua mulum: ab asina hinnum nasci videmus: simili modo ex
302쪽
olpos, & canis commixtione scetum, si canis mas fuerit, vuIpis specie praeditum afficie si cotur in canis formam euadere: di siouem caper inserit,ouena duriora lanitio: si ἡ contrario capram aries, caprum molliori pilo gignit ut nihil minus natus, quan tuna ad sormam spectat,conferri aliquid a matre, immo amitti setiam, quam a patre videatur. Uerissimium ergo sit brutimi omnem Partum, quodcunque suerit maris semen, indignum esse, quem Sacramςnto exornes: lemper erum lcIiuum in1 P
Departu, quem mulier ex bruticongressu ediderit
e- NVm Vero,quem sertum ex equa, cane, brutoue alio,im lier aliquando conceperit, humanum putem: haud facile est iudicatu . Quamquam si, quae paulo ante ex Aristotele, atque Alexandro actulimus , recipianturr nimirum aliena semina ad terrae naturam tandem accederer semperq; eius conditionem imitari: nemini dubium est, humanum esse partum,quem multet utcunque edideriir modo tamen humana seruetur corporis Ggura. Huius etiam rei non exiguam fidem facit,quod ex doctis smo quodam authore e dictum accepimus. In Italiastificet scae. minam ex urso filium pepet isse, non soIum humana emgier sed ingenio etiam praestanti: N ex quo illustris familia ortum dux rit. Ergo ea mihi sententia est, ex pectabo interim quid alij me Iius sentiant humanum esse scetum, quemcunque mulier edide rit, quamuis alienum susceperit semene nam & ipsa etiam in f tu efformando non materiam dumtaxat praebet: sed cum mare vim aliquam praeliat effectricem: quod muItis,ac validissimis raationibus monstrauit Galenus r. quibus etiam etsi nunq m li- δ s. vest .
benter acquieuerit Aristotelast ea tamen veritatis messivim idem vel nolente aliquando induxerit: ut taminam semen mirueere et idq; prolificum confiteretur. e Ergo si unquam fiat, ut ex σ1.mbum equo mulier concipiat, nam neq, hoc ego tam libenter asserueriin, sine dubio plus roboris scemineum semen,utque uteri tem-Periem, menstruumq; languinem in istus formatione habituruputo. quam equinum dumtaxat semen. Neq, etiam ulla unquam sese equo comisceat,quin ardentissimo pruritu, magno F, ac cemia desiderisad id facinus impellaturivi iam propterea plui quam mediocris eius seminis calidaeas, virtus, esse reputetur, L
303쪽
. i. mpartu ex iamoniam eoneabitu.
'oe in Ioeo illud etiam opportun8 addiderimi eos nim
. rum,qui nefando daemonum concubitu interdum nascun- eur,homines reuera esse: ac dignos quoque, ut Baptismo de m re intingantur: siquidem humana seruetur figura. Neque enim mouum est, daemones aliquando aut sub maris, aut sub taminae orma incubos illos, succubos hos vocant ad coitum mortales alliceret unde& concipiunt interdum foeminae,& filios ex se Proserunt, non solum rationis participes e sed, ut ex historijs a cepimus, miris quibusdam ingenij laudibus,ac praerogatiuis excellentes . Sic olim gigantes viribus corporis insignes o ideoq; eterra dea genitos, recenti adhuc prima animalium generatione LAE. r. ris. luisse meminit Diodorus ' Sic heroes,semideiq; virtutum splen- In crariis. dore praec lari: quos etiam ait Plato ' ex Amore deorum erga mulieres humanas: vel ex amore virorum erga deas, ortos fuisse. Sic etiam in Britannia Merlinum quendam genitum memoriae proditum est, qui & prophetico instinctu, & multarum laudum praestantia ad nostra usq; tempora relebris memoratur Quod aiunt, ' olympiadem, P hilippi Macedonia uxorem, a serpente - a. compressam, magnum Alexandrum peperisse, non aliene ad' hunc concubitum reserre poteris. Neque est,cur dicas, hos paristus esse impossibilest quod daemoni cum homine nulla sit naturae conuenientiar aut illos certe utriusque conditionem partio,. pare, ut medij inter homines, ac daemones sint. Etenim homines sunt sine dubior atque ex humano semine procreati: dum enim daemones fietis quibusdam corporibus cum foeminisco .re e . a b grediuntur, foecundum semen ex alio quopiam homine exci- Q Piunt, colliguntqὲ : quod dem de adhuc calens, nec genitivo spis ritu destitutum tempestiae in uterum transferant.
mone evita, an o pectora ad duo anima' ormandare Drantur: ct . Ariuotelis, Galeniq; inuicem a resantrum argumenta: ct quaestionis determinatio
. proponitur. νDE altera autem quaestione, quam a principio proposuimus: unumne, an plura Animalia sit aliquod muniuum, iam t - dem
304쪽
dem agendum est. Communis est Doctorum, omnium senten :tia , hoc ipsin ab ea praesertim particula iudicandum esse, quae in corpore est nobilissima, ac sedes animae rationalis: ergo si huiuimodi in monstro duae sint i duo etiam illud titerita si unica; vninn plane. Atque haec optime quidem: sed acre adhuc certa, men inter antiquissimos illos naturae indagatores intercessir quae scilicet huiusmodi in homino particula reputetur. Parmes nides, f&Epicurus, sedem principatus animae in toto pectore fPlu areb.
statuerunt: Stoici in toto corde. vel in spiritu cord s: Diogenes Q ω'prictu arterijs cordis solaim: Empedocles in sanguine: quidam in
ruice cordis : alii in membrana vestiente cori nonnulli in se Pin trausuerso: ali i in ea corpotis parte, quae a capite ad septum tr8nsuersum peruenit: Strato intea capitis egione, quae super cilijs respondeta Erasistratus in membrana, quae inuoluit cere- .
imi Erophilus in concauitatibus cerebri.iAtque horum phiatu phorum placita, vel quia non extanti vel quia absoluta Iam sum: atque a communi Doctorum consensu plane reiecta, nos etiam poli habebimus. Praestirerit tantum duos in aciem constituere , quorum maxime probabiles sunt sententiae. Aristote las Omnium princeps cor esset affirmauit: cerebrum Galenus, i Platonem secutus. Utrinq; aderrime dimicatur: quamobrem
Iubet utriusq; placita in medium allerret deinde pro virili parte, quid vere sentiend; in sit, ingenue statuere u Q dsiilata a
nobis sententia non tomnibus arriserit; integrum erit cuique, rebus i plis an e oculos positis, meliorem sententiam recensere .a
Arii toteles g animal esse ait instar ciuitatis bene legibus instituἀ g De motu a-tR in qua vitreo tantum opus sit principe: qui singulis omnia ' I Pro digni datei distribuat. Principis autem vicem in animali coni Blaesiat: quippe quod in regendo ita mouet, ut a nullo in Oueavitur : huiuimodi autem plura statuenda non sunt: nam ubicunq; iseri potest, praestarβ vn inesse, quam plura. Cor etiam fons r b3. De parri, si principium natiui caloris: ergo I fi ad exequenda animae μου . q. iniicia, calor omnium irinxi me administrandi vini habeo non m merito ipsum fuerit animae sedes. A corde in etiam sanguinis, ac venarum principium est: eius entina natura vcnosa est, ac MUn. . nuris societate cuine venis coniungitur: quod quidem ex disse- mkDeparti ione animaliam mantia: deprehenditur. Praetereasitus cor ad a se deflet scibilatet principalisum in medio enim est: vi undique xtiugi non longo interuallo positit. Cor item omnium partium . I Pp primum
305쪽
primum consistit: si num ori ci nam eopla MDuorum in ipso est. Ex qiubus omnibulltandem ille statuit, eortorius cmporis ei se princam umi atquem multos. eos. graui lsimos viros in suam sententiam traxiba Qualnobtem propolidamn CAE . a nobis quiessionem sic quarto a de generatione animalium d p minat: vmun, inquit,an pilaravit per coagmentationem, quod
montiri ficum prodit animal, iudieandvni est principii ratione: verbi gratia,quod unum cor habet, unum animal eii equod duo, id duo est animalia, quae sibi coaluerunt per conceptuum como In Timaeo, iunctionem . Contra autem Galenus, qui.Platonem. hac in re pyyp ducem sequitur, non unicum: sed tria statuit esse membra primetriar uade tres animae facultates toti corpori distribuantur: &εum si uilae ex prUPrin emanent iante, rationi maxime con-ρ 9. Peptae. sentacleum putat,A mentem ipsa in in cerebri corpore sedem 4 ἐ- ιες-- obrinere Iahquo in ipso dirationis vim,&sensibilium imaginum
o. i. una ad vitam, omnium aeripis m: non autem absolute, atqa simpliciter: nequo euim natura, inquit, corda id tribuit, ut dominaretur, imperarem; alijsi sed cerebro imperium: cordi ob M 3. Ne piae. dientiam demandatae. Praeterea hine probate cerebrum insis ς P si mentorum omniumniae sensum,& motum voIuntarium in animalis membra traducum,originemesse: quod scilicet illius venistriculis collisis, vel vulneratis, totum repente animai sopitum collabaturr neque tamen via arteriam, vel eordis agitatio int risit. Quod si nat, ut eodem modo eor assiciatua arteriarum quidem motiones laesum iri assimur totum vero animal eque, in sensu aliquo, neque in motu noxam contrahet. Praeterea ad hanc probationem internorum morborum adhibet testimo
nium: nam si ia cerebro, inquit, vitium M. in delirium animaumotusq; ac sensus priuationem prompte incidet: si vero cor i , - - - : boret, nihil huiusmodi patietur Sed hoe ipsum etiam ab eui- 13. os . denti remediorum profectu meaciter demonstratruum enim R. o communis sit αmnium medi eorum sententia, in phrenithide, ac et lethargo .per quonaffectus mens hominum laborat, ae deliri interturbatur,remedia capiti non thoraci esse admouenda, bra. enim ipse usus, atque experisntia confirmat hinc haud obstu r4nducitiit argumentum ιiαCapite. non in corde , mentem sacrationem inesse. obiectis rautem ab Aristotele, tum ipsemee
Galenus,tum. qui eius doctii imidiosi sua haud multo nego
306쪽
De Retit. Medicorum. Lig. III. 29r
ditio satisfactu it. Nam quod ait satis unius cordis domitratu resi- animal : nec pluribus propterea opus esce nullam hum sinoilia propolitionis necessitatem unquam attulit, philossiphus , sed .caute adiecit, si fieri potest. Revera autem in homine uni umesse membrum princeps non potest: debebant enim diuersae fa cultates derivari per corpus, quae non eodem, eiusdemq; partis temperamento nauderent. Vt iam ideo multiplex in corpore esse principium debuerat, unde multiplices huiusimodi partes facultatesq; oriri, emanareq; possent. Quod si indis adhue, atq;
Uicum elle in ciuitate principem OpDrtere contendas: ne si plu- .
res sint, dissensio fortaste aliqua excitetur: nihil equidem nectorse Manli' 'in tauiusmodi esse nec ulla in corporis particulam votissime dicam. Membra enim instrumenta sunt potius, ac sedes, ubi anima, quae principis vicem gerit, collocatur. Qilod vero cor dixerit naturalis caloris principium esse. Fatetur quidem Galenus, i cor sontem, atque originem esse eius calidi, quo ani-. t Pe sumat vivit, atque eundem omnium naturae operum authoremti '7
existere: esse tamen in corde animae do mi ilium, hoc plane ne- 'gate nam principes animae actiones non vehementem illum calorem , qualis in corde est: sed moderatum plane, ac certa affectum temperie requirit: qualis in cerebro viscere minus calido comparari tantum poterat. Ule etiam hoc praeterea docet, san-,guinem, qui in cerebro exercendis animae fudctionibus aptus est, corde quidem assumptum esse: atque animalem spiritum, 'proxima saltem origine vitalem fuisset & in subminiitrandax V De Hismateria, eam vicem praestare cor cerebro: quam hepar cordi,
ac ventriculus hepati: & quemadmodum sanguis quo plura per φρ μ' 'a' uadit co 'io nisi uilitumenta, eo eti in tenuior, synceriorq;, ac praestantior resultat e ita omnium persedissim ea spirituum
concoctio putanda est , quae in cerebro qu si νltima imposita manu perficitur. Est igitur cor natim cajoris principium; sed nihil hoc ad Galenum iaciti; nam spirituum animalium , quae proxima sunt animae instrumenta, cerebrum semper fuerit origo. Quod vero cor sanguinis, ac venarum principium statuerit Aristoteles: hoc dissectionum euidentiss maxime refellit Galenus: a siveρως. que enim in hoc disputationum genere vlla esse esticacior po- 'F'φ' tost probatio, quam quae ab ipsa inspectione desumitur: st ut , tumq; putat, velle aliud naturae rei,aliud doctrinae imienim prin
Lipium.Probat igitur anguinem ab hepat us con
307쪽
ficiendi instrumento emanaret nam plurima ab eo tantum sanguinem aecipiunt: cantavconficicndi sic votu- sex fuisset, illuc ante demandari illum fuisset necesse, quam toti corpori destribueretur. Venas etiam 'abi hepat exorirs clara res est Caua enim, aqua nIaxima venarum pars divaricatur, azibbcnis partibus . ianitrix a concauis conspicue dependet:quaeti a corde ducerentur: praeter multa, quae euenirent absurda,l Iud etiam esset necesse, quod pulsum essent habiturae. In medio etiam cxistit cor, eingo principium est animalis: irridet argi
mentum Galenus, b quod in hoc genere dispi ax Nm dis petiis deium Itiur: quamquam ut validum illud esse concesserit. hablam tali en eli, corin medio e te animalit nam umbiveus h ut M. modi est in homine: qai nimirum ab extremis partibus aequo distat interuallo . Primum etiam in foetns tormatione consille. re cor dixit . ideoque omnium esse nobilissimum. At Galenus
eum omnium & philosophorum, & medicorum sententiam ei videret, laetum usque ad expressam krmationem Plautae modo dispensari I probabilius putat, nullam in illo principbo cordis pulsustii esse necessitatem sed ipsum potius te curante alia estora mari i quippe quod materiam alendo corpori necenatiam beati quam sententiam verissimis etiam demonstrationi a confirmauiti QR aurem etiam neruosi corde exoririt diaterit Aristote Ies fem omnem ad Θ Mus astimationem ded 'cit isti ' I. De piarit. IInsi' conspicuum enim est, multos nuruos et celebrin' liquis ex dorsi medulla enasela ipsam veto medullam ex cer m. Conq' x. Peplacis. speYith: in 'ocrificiis, victimam erepto corde, aris'; iam impoώN. ii telite clamare, tum etiam nigree: cu in
tameo tauri Vtis hiridorsi edulla adstium exortum abscillatiserat, ne diglaum quidelm amplius prosite di potuerint. At qui ali χeriam Efistoteles in hoc comprUbando sensus mdicio vin est : Ina sententum ex sola disse Iione confirmat: ambigund plerique vrei fides sit adhibenuhi verit in ilinii fis rebus dili
geme e santur illiniue in corpo mi d sieinione prosecerunt nihil litic putant iudicata dissicit ei Galenoel; facile palmam de- t ' ferunt. Quare doctissimoli non ullos miror Arilloteli v inter ' ' pretem 4 missim corporum inspectionum magistri placitisyasu tari ius ea Mue , ad aretis nes 1O qua . atque a lansibus
308쪽
thutationibus,tanqtiam tenebris'obduxerunt. Ergo etsi magna eib Aristote mant nora ias: maior tamen naturae vis est: quam in . timius attigule Gese una peritioribus cst persuasum. .
i Quasionis ronesuso 'eonfirmatis ex nonnullis alijs
REliquum isti ur est, ut potissima humanae mentis sede miti ':
cerebro collocetur: quod cunioninium viscerum excellentissimum lit ac coelo propiugi magni tristar regis in elata aree praesidet, renitisq; omnes quali apparitores , ac satellites habet. Hoc ipsum etiam tale Esse in homine videtvri quale it inniuerso est coelii rh: ideoque si cur hoc in summo Iocatum, deorum est domicilium: ita cerebrum rationis, quae princops est animae facultas, sedes aestimari debet. Ae propterea diuinissimum corporis membrum P ato appelIauid caput riae reliquorum prim a In non εν
ceps deus totum cόrpus cbstne qui a dij' sube sis&parere iv NU Utς ρος- runt. Quod vero etiari antiquita, Palladem: quam pruderi laim i interpretantire . eoncusso Iouis cap Ite ortam iuisse tradi g diti ideat modo fabulam e sed dbctrinae ple nam huc attulisses' γ' quid quaeso aliud, quam vi utem omnem intellectivam in cere-b eonsiste innis eante F Sed haeo vera quidem sunt naturae ostine hiax vffamerioitinituri ma finiunt'puro , qbod Christus, diuinuq AN le. iinhum inquam ipsam, quae Baptismirna deria est, non re ri, quod is isset nbeect, s sedήs animae ratiotialiη ibi esse Neolistituta' sed caphii affundere nos proprio do-ouir eYemplo, Ergo, ut me tandem colligam, ea mihi sententia--squ. N 3111gnorunt virosum placitis, tire sipsis eonfirmasse ia in inglorii herebrum esse, princeps rationalis animaed - lium si eoqse s quodpiam monstrum dnohes capitibus, disti vini h liseest,' in quamuis reliqua uniu,tan rum anti . ho minus dicastylii h esto dux ess stationales animas, ae pro ' duobus omnino habendum. Quod si fiat, ut duo conspicua sint Fe ctora, ac totidem similiter corda: non propterea duas in hoe elle animas putabo 4 squidem uno capite coniungantur: nam 'quamqnfimea omnlli quae adua scibilem, atque unimbum acti. nisi ivit eis aerari A lises timet Et relbfliulidariersi, MnassE . in inibus septοῦ AEnμου, imae πν,--. - ..
309쪽
Principio, mbm Entoraxereebuntur. Quocirca grauissime Dii m Enctis. iuus Augustinus,squi meae nunc sentenciae non exiguum funda cv I, ment una, statuit , cunai de eo monstro, quod Divi Hieronymia aetate hydaar natum ruit , duorum caritum , qua tu i manuum ' uno ventre, & duobus pedibus iudicium ferret: illud non unum hominem duplicem : sed plane duos esse testatus est. Quam o rem haud plane quaestionem terminasse mihi videtur celeberri-ε Sol, 4. sen- mus quidam o Doctore tunc nimirum pro duobus monstruna
thabendum aesse , cum non solum duo dili incta sunt capita :.sed
pectora etiam diuisa rnam in hoc ipso nemo unquam dubitarit. Illiud autem quod controuersiam citi virum se licet per se hominem constituato nequaquam ille explicat: nam quo d. ald, rari Gsme accidere, ut duo sint nisi duo haec eligua membra principia scorsum consistant: proditum est ado et illimis quibusdam viris: atque cgo ab occultatis test thus accepi, non multis abhinc annis Panormi monstrum exortum sui se duobus capitibus, ac reliquis . membriu ita cod duplicatis , ut duos plane diceres: unicum tari men erat cor agglutinatis utrinque pectoribys ,δtque unicum, tantum spatium efformantibus. Illud tβmen fateor, optinae ab eo ς0nstipui qm fuisse: ut si quando integer pro at s Ius: in eo ' tamqn vel a dorso, ve Ia ventre, vel alius de homuncio aliquis pcndeax: siquidem c pus intus lateat; nequaquam sis alter Mibendum id ςsse , sedc pnque adna tumeb. Vcrilni si vel exi .guum aliquod exortiim iit c pM: modo proprias edat iunctio
nes, ferς au em plurim in e serporis par gin illud sequi ncceste est hic sine dubio altot est homo: ac Baptismo stolim intingendus . Sed mhil ia)n video, quod nostrae sententiae aduersari amplius posIit. Nam quod aliqui sacrati historiae test monio usi.
Prima iam cerebro eripere contundunt: passim eni in ista legun- Η, i i ei fit sisyiuus sol tuuim S, Beatim mi do cor-ids: irclia ἱ Ut qlud cogitatis malai in cordibus vestris ἰM , Exabia undantia c0rdi p. loquitur .item, in corde exeunt cogitatio-,n malae Haec quidem nihil aduersus cerebri dignitatem: n. m&ego etiam multa ex iisdena sacris literis accepta animaduerto: quae caput cuius potissima pars cst cerebrum, nihilominus eminere inter caetera ostendant. Scriptum est in Prouerbi js: ι
Dabo c*piti tuo aug seta gratia mi item; Christu aput eth Ecclesaei.&, Ne dimhttas m legem matris tuae , ut reddatur . Atiae. PAtlλ capiti tuo . Prael ca, ego i custoclam te ponam capitis l
310쪽
meIr In quibas, ut vides, capitis appellatione, aut voluntas, aue praeheminentia aut anima aut etiδm vit intelligitur. Quemadmodum &apud Latnia antho s sep hae e leges: capitis reseth: damnatus ille eit capitis. causa canitis acta est,& similia. Sed quamquam hae -ωiunt Laeuia tamen haec sunt a sumenta , quae a metaphoris nominumq; ethymologiss deducantur. Mihi autem hactenus in hunc Iocum adducta, ut alio rum leuitatem eodem genere redarguerem. Ergo quid tandem de principe membro sentiendum sit, essicaciter disput tum puto: ut iam constare etiam possit, in momstro quoties ministrari Baptismi sacramentum liceat.