Petri Danielis Huetii ... Alnetanae quaestiones de concordia rationis et fidei, quarum libro 1. lex concordiae rationis et fidei ... Accedit auctoris commentarius de rebus ad eum pertinentibus

21쪽

De libero arbitrio hominis, & gratia Dei. Ha

CAP. XII. De prodigiis & inusitatis rebus ante Cluisti aetatem

editis. 137

I. Deum olim hominibus pe apparuisse, . 38 II. cs eos defuturis admonuisse. . 339 III. Gigantes extitisse. ' . . ' I IIV. Primaevos homines longoosfuisse. I 6 V. Diluvio aquarum noxas generis humaui Deum eastigasse ; paucos Arcae beneficio fuisse servatos 3 eor avibus emissis, an aquaeu -xissent, e lorasse. I68' VI. In civitatis.turris Bublonicae extrinione confusM a Deo fuisse lin

guas hominum. F

VII. Ritum circumcisioni plurimasgentosuscepisse. 1SIVII. I acum ex matre estista natum esse. IS2IX. Sodomam es Gomorrham esse 9 Deo ob impietatem deletad. i ISI X. Rubum M ardere visum, iliasum monsisse. . . . : IJ3XI. De virga Moisis, XI XII.Medi eis per eam prodygiis. . IJ6 RI. De dotiatis AEnptiis ab Grais excedentibus ex AFrapto. I62

XIV. De columna Ebraeorum duce. 163 De transitu maris rubri. Io

XVI. De aquis amans ligni injectione a Min mstigatis. 163' XVII. De coturnicibus , manna, cibisque ad Israelit, divinitus miss. io XVIII. De aquis impetratis a Mose aliisque prophetis, a Deo, I6ῖXII. De tubalis Legis Mosia Deo traditis. 'IT NX. De cistas Thummim. I7DXXI. De Di j iaco by Coral

22쪽

De Dco humana natura induto. I8S

CAP. XIV. De Christo Deum inter & homines sequestro pacis,

hominumque magistro.

CAP. XV. De Christo nato ex Virgineo

CAP. XVI. De nova stella M agis vita. CAΡ. XVII. De baptismo Christi, editisque in eo prodigiis.

I. Catam ut rium. II. I ux de caelo promicans.

III. PirituUamius columbaespecie in Christum devolans. IV. Seiritus sanctus ignis forma ad Apostolas missis.

23쪽

CAp. XVIII

De miraculis a Christo patratis. I93

L De aqua in vinum mutata. II. De aegris a Chriso sanatis . . III. eaeris debilibω,9 mutis. I97 IV. De abactis Daemonibuσ. .

V. Dereleab Apostolubacto, exorsi filia. trifieapisium

captura. ys VI. De vento compresso, eae tempestate sedula, ly8 VII. Chrsm incedit supra mare, VIII. transfiguratur, IX. hominum cogitationes nosti, X. De vocatione Apostolorum'Discipulorum Christi. 1oo XI. De communicata eum iis a Christo miraculorum patrandorumDeustate. t 1oIXII. Varia hetuis loquuntur, quamvis nusiam praeter patriam didicissent. 2oIXIII. Multa hominum miyia prima Petri concione ad Christi partes

XIV. Apostoli divina vi carcere soluti. 2oI

De morte Christi, ejusque reditu ad vitam, & caete- .ris eo pertinentibuS. 2o2

I. Cbri iussanguines at. 2ΟΣΠ. Morte ignominiosa cruci su - cisuri aca III. Moriente eo Mi descit. 2o IV. Terra tremit, petrae franguntur. 2O V. Velum scinditur. , 2OFVI. Chriseus defendit ad inferos, 2Oe VII. resurgis a mortuis, 2 e VIII. asendit in caelum 2OTIX. ex oculis hominum evanescit. χοῖ

24쪽

CAP. XX..

De Sacramentis

I. De Sacramenti II. De Baptismo. III. De Confirmatione. IV. De Confessione. V. De Eucharistia. VI. De Ordine. lVII. De Matrantonio VIII. De extrema inctionsto

De conflagrationc & renovatiotiemundi

De reditu mortuorum ad vitam..

CAR XXIII. De postremo judicio

CAR XXIV

De poenis & praemiis

ffis

alpra

LIBER TERTIUS.

PRAECEPTORUM CHRISTIANORU Q EΤ ETHNMORUM AD UITAΜ PIE RECTEQUE INSTITUENDAM PERTINENTIUM COMPARAT IO..

ANTECESSIO .

I. Exordium. II. Libri argumentum..

25쪽

CAP. I. Comparamir interse Christianoriam & Ethiricorum Praece- .pta, ad vitam pie recteque iustituendampertineatia. 249 De Fide ' 249 CAP N. De Beatitudine. asICAΡ. III. De Decimis.' ' assCAP. IV. De Festis. - 2ST CAP. V. De Iureiurando. assCAP. VI. De cultu Idolorum. 239 CAP. VII. De odio sui. 262CAΡ. VIu. De contemtu sui &humilitate; teque vanitate gloriae. 263 CAP. IX. De munditie conscientiata . 268

CAP. X. Dc examine conscientiae. 272 P. XI. De corpore spernendo. 273 CAP. XII. Defugienda voluptate. - a s CAP. XIII. Deservanoacastimonita. .z79

CAP. XIV. De edomaiadospo Raneis assii fiationibus corpore, de ' peccatisper piaculares pcunas eluendis. aD CAP. XU. Defugienda cummuni vita, crebus mundanis. 3oo CAP. XVI. De contemnendis divitiis. 3or CAP. XVII. De lege Christi, qua caeteros homines diligere iube

mur, tanquam nOS ipsos. . . 3 6

CAΡ. XIIX. De perserendis iniuriis. 33ICAP. XIX. Delege Christi,qua maleficii a benefacta rependi iubet. ι39, E flosus libritertiiσtotius operis. 3M

26쪽

ALΝET ANAE QUAESTIONES,

DE CONCORDIA

RATIONIS ET FIDEL

ANTECESSIO.L Exorcsum. II. Operis argumentum. Imper um fidei sta detrectat Ratio. 2.Utripareat,incensu est animin: 3.que alius sparere Fia dei, quam Rationi..Id volunt Scriptoresseri. 3. auodue commode m sat, concilianda inter υε pax es. 6. uuid ratio. 7. Guid Fiden, HI. Partitio totiuι Operis: 'RAMUs anue annos aliquot in Alnetan . autumna Exordium. libus feriis, ego dc Hamelius vir non reconditis solum totius Philosophiae instructus doctrinis ; sed, quod in hominibus nostris vix hac aetate reperia ingenuarum etiam artium studiis liberaliter perpolitus ; mecumque popularitate, dc veteri necessitudine, ac omnibus officiis conjunctissimus. Hoc vero otium, quod nobis dc solitudo ruris, & anni tempus asserebant, sitavissime conterebamus, vel privatim apud se quisque legendo & commentando; vel, cum inclinasset dies, in ambulando simul& colloquendo. Cum autem aliquando multa inter nos dicta essent Se do amoenitate loci, dc de rei rusticae voluptatibus, quibqs incredibiliter delectabatur uterque nostrum, devenimus in mediam sylvam, qui lociis maxime opacus est ex densitate arborum, de ex profluentibus aquis valde frigia

27쪽

orta enim primum est in sylvis philosophia , adolevit inter solitudines .

agrorum, dc mansuefacta deinde prodiit in hominum eonventus. Neque diu tamen potuit in hac frequendia consistere , vel tumultus & turbarum impatientia, vel pristinae tranquillitatis desiderio; sed in hortos statim, in lucos, in arborum umbracula se retulit. Nunc itaque me admonet haec facies loci, ut quaeram a te, Hameli, penitusne obmutuerit tua philosophia. At meminisses, inquit ille ridens, philosophandum esse, sed paucis: quod vetus dictum est. Memini vero, inquam; sed quod levi & imperito

juveni Neoptolemo excidit, nolim ab eruditissimo philosopho usurpari. Longe enim secus sentio, nec strictim attingenda esse puto studia tam late patentis tamque diffusae disciplinae, a qua satius fuerit abstinere penitus, quam incuriose eam & leviter delibare. Id quod exemplo ipse tuo praeclare comprobasti. Nam postquam praecipuas aliquas Philosophiae partes accuratissimis disputationibus separatim explicasti, non conquievisti d nique, quoad singula ejus membra in unum corpus componeres. Feci sane, inquit ; sed & illic caestus artemque reposui. Cum enim ea sit inmensitas Philosophiae, ut nunquam in ea tantum operae positum sit, quin multo plus stipersit ponendum, deterret me haec studii rerumque infinitas ; & ea obstinate persequi velle, quae assequi posse desperes, hominis intemperantis esse puto, non Philosophi. Te vero, qui Philosophiae dignitatem optimὰ videris perspexisse, nihil omnino, quod ad eam pertineret, in apertum acti

hue retulisse saepenumero miratus sum; cum te tamen celebrasse eam

pueritia prae reliquis fere disciplinis oc excoluisse sciam, saepeqtie audisse te

meminerim, cum diceres, doctrinarum omnium procreatricem esse philosophiam, excurrendum in alias, in hac una habitardum & quasi tabernac tum vitae studiorumque collocandum. Ita sensi, Hameli, inquam, ita egi: tum enim maxime philosophabar, cum minime videbar: nec sententiae hujus aut facti me penitet. Quod autem mirari te ais, nihil a me in eo genere editum esse, etsi jam olim non pauca scripsi hujusmodi, ut tamen pressa jacuerint, nec venerint in lucem, non consulto id quidem, sed fortuito contigit: quidquid enim a me exiit ad hanc diem, id omne propemodum vel edus mihi. vel alienus arbitratus extorsit. Cavi caeterum, ne quando,

sue in definiendo, sive in dividendo, sive in investigandis rerum caussis, rΦ- cederem a praeceptis Philosophorum. Tum ille, Animadverti id quidem saepe, & te de Philosophia mecum dc cum aliis disserere perlibenter, & v tetis philosophiae in primis esse studiosum, eamque cum adolescentiori diligenter conserru seleri: quod neque faciunt Philosophi nostrates, neque faciendum Diqitigod by Cooste

28쪽

ANTECEss Io. - ε 3 faetendim sibi putant; eum vel recentioribus adhaerescant sectis, vel sectarum, novorumque, uti vocant, Systematum auctores haberi velint ipsi,

oc Philosophorum disciplinis ex se fieri vocabula. Animadverti quoque,

insignes ex Philosophia locus tractare te nonnunquam in alterius argu

menti scriptionibus, atque has passim philosophico sale esse perspersas. II. Hujus generis illud est, quod nuper asseVerar ausus es in Dςmon' oph his

stratione tua Evangeliea, Christianismo minus adversari, quam eas Philosophorum sectas, quae sensuum ac Rationis opem ad percipiendam veritatem intutam esse sciseunt, quaeque sustinent se ab omni assensu iquod aliquando demonstraturum te non obscure pollicitus es. Qui palam id sit professus, in Philosophicis studiis exercitatum esse oportuit de subactum. Et vereor sane, ut fidem unquam tuam liberare possis, & argumenta reperire, aeri quantumvis & contenta meditatione, quibus id proinbetur in vulgus. Dubitandi enim artem Fidei capessendae utilem dicere,. perinde est ut si dicas, ad credendum utile esse non credere. Iamdiu vero est. cum ex te opinionis hujus rationes cupiebam cognoscere. Nunc igitur quoniam otiosi sumus, &soli, & in eum sermonem nos casus tulit, dc hic locus est nostro non inopportunus colloquio; magnopere abs te peto, ut sententiae hujus caussas&probationes exponas. Non hoὸie primum, inquam, intellexi, pios homines aliquos &graves propositioni huic nostrae parum favisse, atque ita seniisse, nihil Christianae doctrinae tam eontrarium esse, quam animum in hac non credendi & detractandae Fidei palaestra exe cere: quem si quis ita obduratum deinde dc obfirmatum ad Christi disciplinam appulerit, futurum ajunt, ut respuat salubres sanctissimae doctrinae latus; dcfoecundum quantumvis ac ferax semen, tanquam in lapideo agro sparsum exarescat; atque id toto opere adversus Academicos sanctissimum Ecclesiae doetorem Augustinum demonstrasse. Quae cum jactari audirem,

optabam utique cordatos aliquos nancisci & intelligentes existimatores rerum, nec Philosophicarum commentationum insolentes, quibus controversia hujusmodi non ex anteceptis opinionibus vulgi, sed ex veritate ipsa dirimenda traderetur. Commodum itaque accidit, ut di huc te nobis sora

daret, aequissimum dc peritissimum disceptatorem caussae hujus, qualem

optaveram; dc ut sententiae meae argumenta ex me requireres, quas multo magis exponere cupiebam apud te, hominem humanarum divinarumque rerum longe consultissimum, quam tu ex me audire. Esto ergo mihi unus

29쪽

Imperium

Fide sta

etrectat Ratio.

r. Quo minus obsequamur Fidei, id unum impedimento esse eonstat. Rationis nostrae dissidium; quae eum turbulenta sit dc imperiosa, alienis parere recusat arbitriis, ipsa animi nostri moderatricem se ferens, ac vitae

dominam.

a. Ambiguo hoc 3cineerto dominatu distractus fluctuat animus; dc Utri pars modo Rationis jussis obnoxius, modo dictataeapessens Fidei, dat se inseat, incertus ditionem & tumultum; & neutri plene satisfaciens, neutri dicto audiensos animus: satis, dum utriusque imperium ex aequo ferre vult, nunquam ipse conquiescit. Rei caussam intellexerunt aliqui, & in unius ductu positam fore antimi pacem speraverunt: atque horum quam plurimi, repudiato Fidei imperio , regendos se permiserunt Rationi, & eaeci ipsi caecam asciscentes ducem corruerunt misere, & in praeceps delapsi sunt: nonnulli ac perpauci quidem, agnita Rationis caecitate dc temeritate, ad oblatam sibi divinitus Fidem, velut ad tabulam naufragi adhaeserunt. v. utiis 3. Nunc statuere nobis propositum est, ad utrius rectionem appIIcates pis bis nos satius sit; utra censenda dignior imperio. An Ratio λ quid fi anceps est&fallaxi si hebes si tenebricosa 3 quid si temere vagatur dc errat, ne que certis unquam insistit vestigiis y eine vero trademus regendam Fidem, quae nisi firma sit &constans, jam Fides non es t an caeca oculatam ducet probabitne id tandem ipsa Ratio, si modo aequa est, uti haberi vult Agno in se .l ipsa sese, suaeque sibi imbecillitatis conscia felicitatem ae aeternam salutem nobis conciliare se non posse speret, per quam ne veritatis quidem compotes esse possumus. 4. Passim id clamant scriptores saeri, consilia deserui, somnem altitudinem exeo entem se adversis sicientiam Dei,Win captivitatem reae, omnem intesiectum in obsequium Christi: veracem ajunt esse Deum, λ, Coe io, . quo proficiscitur Fides, mendacem hominem, qui Rationem habet a nati seq. tura; justitiae laudem tribuunt Abrahamo, quod promissis Dei per Fidem Rom3, . confisus, neutiquam haesitaverit, adhibito Rationis consilio: in Fides an- Rona 6, Q- docent, obediendum Fidei, per Fidem ambulandum, non per Va-xbm i ό ό nas species a Ratione prosectas: in Fide ponenda sundamenta salutis; in , Coe. s. . Virtute Vero Dei,non in sapientia hominum Fidei ipsius fundamenta: mem

ol. 1, 13. tem vetant asse stare sublimia per inanes R ationis conatus: utendum quia. Cor. 2, s. dem humana Ratione dc sapientia, at sobrie: infirmos in Fiae neutiquam Rom i ,3 per disieptationes cogitationum esse roborandos: pretiosiorem auro esseti pes,Gj., probarii nom Fidei a Christo traditae, tum cum is per Rationem non cogni-' tus, Fidei ope dili tur. Beatiores pronuntiat ipse Christias eos, qai non

Fidei,

quam Rationi. Id voluηe Scriptores saeri.

30쪽

viderunt, serediderunt, Thoma Apostolo, qui ante videre votuli, quam Joh.2o, et credere: se lucem esse mundi, qua qui collustratus fuerit per Fidem, eum *9 in tenebris non mansurum. Id quoque jam ante praecaverat Isaias, Fidem , vaticiniis suis habere eos jubens, futuros alioquin incertos & instabiles: i 'praecaverat dc Salomo, cum diceret, ut scirenificii tui, quos dilexisi, Do-Sap. νmine, ruoniam non nativitatis fructus cuiusmodi Ratio est, a natura nobis indita) pinunt homines ; se ermo tum hess, qui in te crediderint, eonis 'servat. Hinc optimus credendi & ratiocinandi magister Augustinus, non solum utilissimum esse credere toto demonstravit libro, sed etiam caligantes homulum mentes, obvelatas vitiis, multiformibus erroris tenebris caca Aug.de motas, altissimis is eorpore fordibus oblitab, s veluti ramis humanitatis opacatas, rib. Ecclesin lucem veritatis aciem intendere non posse, nisi praevia Fidei au ctoritate regantur; n summus μω populari quadam clementia divini intePectus auctoritatem inque ad ipsum corpm humanum declinaret atquesummitteret 1, 3. cap. 9.

atque ideirco dixisse Prophetam. Nis credideritis, non intestigetis; ae Chri-Ia.7,9. jux-stum ipsum nos excitasAprimum ad credendum per Fidem, tum deinde ad in LXX. quaerendum & cognoscendum per Rationem: cum igitur nemini dubium sit, gemino nos pondere impelli ad discendum, auctoritatis atqde Rationis,sbi certum esse nunquam prorsus a Christi auctoritate discedere, se quippe Valentiorem non reperire. Sed dc ante Augustinum Lactantius hominem ad Dei notitiam & cultum instituens, veritatis perceptionem non ex usu Lactant. lii'. Rationis & ingenii vi, sensuumve arbitrio, sed ex Dei benefieto expectanis r.eap. - ω dam esse tradidit. Quamobrem omissis terrenae hujus Philo phiae aucto-th 3 - 'ribus, qui nihil certi afferunt, tantisque inter se dissident concertationibus.

& magnam confusionem studiosis veritatis reliquerunt; aliam docet ea petandam esse viam, quam nempe omnis sapientiae doctor praemonstravit Deus, tradito nobissacramento verae religionis, ut revelata divinitus veritatis cognitionem consequamur. Et ante Laetantium Tertullianus: Cui enim, Te Il. de inquit, veritas compertone Deo y cui Deus cognitusfine Chriso ' cui Chri- anima eap.r. sus exploratus e viris ivcto ' cui Spiritu anctus accommodatus e FLMisacramento' atque haec ne ipse quidem negavit Plato, Socraticis im-Plat de Imbutus praeceptis, & humanarum mentium imbecillitatis peritus, cum ad rea gib. lib. I. divinas & civiles necessariam esse Fidem praedicavit. In hoc ergo Rationis & Fidei conflictu aequum est superiorem esse Mute in Fidem, seque ei ultro Rationem submittere, non invitam ac repugnantem. fiat,

Nam ii perpetuo reluctetur Ratio, & rebellionem meditetur, quae tandem ιο,uilianis animo requies expectanda est ὶ Non aliter autem Fidei imperio sponte perinmittet D siligod by Cc oste