Iacobi Sadoleti episcopi Carpentoracensis, ... de bello Turcis inferendo, oratio. Eiusdem argumenti, Othonis Brunfelsii Ad Christianos principes oratio. Iacobi Fontani De Rhodi expugnatione epistola. Petri Nannii Alcmariani Declamatio. Lodouici Viuis

241쪽

DE VITA SUB TVRc A. a ploratio rerum humanaru 8c mundi hil suS, cuius notitiam corporis sensibus cais Pimus, atq; usurpamus. Apostolus Pamlus inuisibilia Dei per uisibilia cognosci

ait, & primam Abrahae cogitatione a cessumi ad uerum atque omnipotens numen adorandum ac colendu ex astris illi, ex coelis,ex ordine & constantia mundi esse ortam, autor est Philo Iudaeus, is qui de mundo Eipsit: ut non iniuria uis deatur dixisse psalmista, coelos enarrare

gloriam Dei. Nec alia maior est superstitionis ac impietatis causa& occasio , lignorantia. At studia humanitatis,id est, philosophia,&reliquae ingeniorum at

ingenuae artes, ut honore uelut gratissio mo quodam 8c saluberrimo fauonio exis hilaratae flores ac fiuctus sandui, ita contemptu aut etiam neglectu flaccescut ac emarcidae collabuntur . Graecis aut Roα manis rerum potientibus,magni sunt in

disciplinis omnibus progressus facti,sub Gotilais Zc Barbaris illis ac seris domis 4 F nis,

242쪽

nis,ita clanguerat , ut parum admodum abfuerit, quin uitam omnem penitu sacspiritum exhalarent,quam tenura,quam inualidas earum resiquias patrum aetam&nostra accepit c At Turca,quam alteranus sit ab omni cultu animi Scytha salam guinarius,quis no uel fando audiuit iubeo quod sit artium decus, qui uigor , uel ex Graecia discamus . Nisi forte mestores nos putamus fore aut pollentiores ingemniis , magisq3 factos atap aptos ad literas, aut natura &nutu quoda ingeniorum magis ad literarum studia propesos Graecis:a quibus artes ac discipline omnes cultusq; & ornatus ingeniorum et natus estre auctus, & in caeteros omnes mortales

Propagatus. Si ille pristinus, qui ia olim ardor deserbuit, adhuc in nobis duraret, fortassis credi posset pie uicturum Chiis stianum sub Turca,sed quum uideamus inter nos plena & floreti ecclesia propternumum unum centies peierari nomen

Domini, ubi periurio non solu a diuino

243쪽

iudice parata est spiritalis animaduersio, sed etiam ab humano corporalis:quid firturum arbitramur,non numo uno, sed lata mercede proposita commissimi qui sub Turca contra Christianos,contra patriam,contra penates,contra religionem meret ducato uno:an no religione ipsam

deseret, &se abnegare profitebitur, si is iubeat , aut se cupere significet, propter decem c Quid ni qui hic inter nos de fide sunt dubiimu illi non leuissimo momento impulsi deficeret Nec illi ipsi, qui nucsunt firmi ac constentes,sertassis stabilitatem illam suam perpetuo possent conseruare. Quantum putamus cotagi j ex durhqs & inconstantis fidei Dei hominibus

ad sedales ad conuidiores, ad familiares, re eos , quibus cum uersantur, & collo, quuntur,albicari ac haerere non minus atquc ex putri aliqua ac foeda scabie, cui non iniiceret scrupulos illa tam si equens dubitatio, inquisitio,examinatio, alterra cauo,praesertim accedente in partes dias

244쪽

boli ueteratoria astutia Zc fraudibus Nasi in rebus quae corporeis sensibus expora sitae sunt magis, ait obviae, cb ea in quisbus sita est fides pietatis, humana cauillatio aliquid semper inuenit,quod conuerulat,quod luxet, & praestigiae sensibus notntis fiunt, ut ueritas tape obscuretur, ac cogatur latere, non id quidem ritani uitio,aut magnitudine luminis lac croru ingeniorum, sed tenebris ato hebet .sne mentiS nostrae, ut merito ille dis cit: Nimiu altercado ueritas amittitur. L id nturum est in religione, in ea, qu. .enπ psum omnem humanum excedit, quae est shbstantia rerum spectandam,arymentum non apparentium: Fortior quiden,

Deus diabolo, & omniu uetitas sortissi, ama,sed nos quia a Deo ad diabolum de fecimus, quae a partibus nostris uidentur stare,facillime recipimus,aegre qus faciut pro diuinis, pressi hoc carnis pondere: quae nutu suo ad ima nos deiicit : id est, la coelestib us ad terrena, ut magno conas

245쪽

tu sit opus , quo tam onusti clivum huc ascedamus,quum ultro per pronum dera labamur . Adsert tempus ipsum ueritati splendorem ac lucem, & ipsa ueritas pora steaquam diu latuit, emergit tandem: Δ' teor,sed interea,dum tempus cunctatur, disi illa emergit, nos immergimur, ac perimi Postremo, quu hic inter nos, ubi icitasetur monitis, autoritate sapietum est: mplis bonoru deterremur ab impie, ta ignominia,dedecore, soro, iudiciis, pct is, nihil uel uidemus uel audimus, quoa ad impietate aperte ac palam acti hortetur, atq; impellat,aut a uirtute, prorahitate,pietate avertat, at* arceat, respera diu tamen Christi inter postrema posues imus. Num quid,si inuersia sit uitae&re tam ratio, non potiora erunt nobis,quae . iam nunc priora esse,quam pietatem existimamus: Quid iam ergo est reliquum, quod furiosi homines,perditi, dcsperati, cosecuturos se sub regno Turcae iperet non opes,non honores, non dignitates, quis

246쪽

quis enim haec canibus concedit, cuiusmodi nos illis erimus c libertas quae esse poterit sub tali domino, imo sim talibus dominismobis precipue,quum nulla sierius popularibus, eiusdem gentis,& ha

resis miteram nulla erit cura,nulla mens Eo,pietas in periculo. Quid restat ut noua aliqua rerum natura condatur, cuius

honis insani isti sub Turca perfruantur 'Quod si quis adeo sit forti atque audaci

animo, ut contemptis aliis rebus omnia is, pietate tamen se sub impio rege con seruaturum confidat, id tamen notas aehet alijs optare ac procurare, de quorum constantia ac firmitate nihil habet exploras,sedet ipse,qui sibi nunc uideturre, ne te esserat animo iuxta monita D. Apostoli sed circumspe Re agat, metues casum. Non est omnino committedum, . Ut tentemus, ut uelimus, ut optemus eraperiri,qualis illa futura sit uita, in tantam tentationem,morum ac pietatis nullo penitus modo, quantum praestati a nobis

247쪽

D E VITA s VB TVR c A. a possit,no debemus sinere,ut inducamur: nam & illis; quos confirmaturus,& com roborvulus eratille spiritus,cui pares nossint mundi uniuersi, ec totius naturae uires,praecepit tamen Deus uigilent, Oret, ne inducantur in tentatione: incerti utro in ea pugna occumbent, an euadent inrcolumes . Quanto id est nobis omnibus magis orandu, lato infirmioribus omni animorum robore ac uiribus deserti, ac destituti Precibus est hoc contendendi'ec omni arte,ingenio, ope, uiribuS cono itendum:cauendumP, ne tanta

pernicies et tam raraesens ma AP LATTERUM, ANNO M. D. XXXVIII

Mense Martio