Iacobi Sadoleti episcopi Carpentoracensis, ... de bello Turcis inferendo, oratio. Eiusdem argumenti, Othonis Brunfelsii Ad Christianos principes oratio. Iacobi Fontani De Rhodi expugnatione epistola. Petri Nannii Alcmariani Declamatio. Lodouici Viuis

71쪽

IAco BI SADOLETI simu bellu expectat, Sc flagitant:de potes

state tua sciun de uoluntate sperata non enim iam ullain te facultas externa aut sertuitarequiritur: non magi Sidoneum tempus Optatur: non Do praesitantior ad communem salutem expetitur. Sunt

ista tam largiter oc in promptu, 'ut facile appareat,non humano consilio, stadiuinitus tantas opportunitates in unum Ioacum,in unum hominem, in unum temo epus collatas fuisse. Verum hic totius rei nodus est: in hoc fatus& summa Chris istianae reip.consistit, ut tu eam qui potesseruare etiam uesis esse fatuam.Cuius igit tur opem ad latam rem tam cp dissicilem obtinedam implorabimus c cuius opera utemur quae nobis hoc uel fortuna obtu lerit uel tepestas aduexerit aut quae con silia hominum expedient, ut tu ad istam tuoluntatem adducare Rem enim postulamus difficultate grauem: cosuetudine i inusitata:magnitudine laboriosam: imis :

mo uero qua nulla facilior sit, nulla para

72쪽

ORATI o. mor:tes enim arbitrii est,non alieni: quae ita ad laborem facillima est,ut tamen ad laude sit maxima . Etenim uel rempserauare,totum uirtutis est : posse autem, fortunae: quod si illa quae alienae potestatis

fuerunt,ita in te cumulata sunt & coaceruata,ut nemo te inter Christianos Princi Pes,aut nobilitate sit, aut auetaritate, aut latitudine regionum, aut numero POp lorum, aut robore exercituum, aut Maenaitate imperii, aut denil omni copiam genere abundantior. Tu id quod in te silatum est,& in tuo selo nutu positu, quod totum uirtutis est ec pluatis, deliberationem uidelicet, & curam, ac uoluntatem sanctissimi bellireligionis causa suscipiedi non adiungas c reliquasi opes tuas tot atque tantas, quae suapte natura furigac ,lubricae,caducaei sunt,in utilitate' publica disponendo,ad aeternitatem noraminis tui non deuincias: Equidem nihil intelligo subesse caust quo minus studjs desideri jsi nostris uoluntas tua consena .

73쪽

inselentem armorum nouimus:non inra te non segnemmon quietis potius et

tranquillitatis,cb & celebritatis, oc famae

appetentem:quae quonda cauta multos

ab hoc illustri munere, & omni reipublis cura deduxerunt:sed forte,sed acrem: sed antimi maximi:cosilin sagacissimi:cura ausinodi extitere alias fortassis nonnulli, qui egregie facti a natura ad omnem e cellentiam fuisssent, nisi propensa illis in Deum & religionem mens defuisset:heclina uoluntas coelestibus consiliis dedita, discrimen semper sedit inter improbos Reges atque probos: inter fortes & si gnes:inter graues humano generi & gratos . Enimuero tu cum per hosce annos

totiens traductis in Italiam legionibus, Insubres primum: dein Ligures: postrentno qui ualidissimi florentissimi fueria ut, Venetos bello appetiisti: maximis' facinoribus editis,sortinidinis & sapienαuae,Cisalpina Galliam armis suh 'n

74쪽

ORAT I O. τε M tuum 1mpetium adiunxisti, quid consilii aut rationis secutus es Quaero enim hoc loco: Iniurias ne ire ultum aliquas uoluisti an in tuo iure armis uendicanido, tuae etiam & posterorum tuorum se icuritati prospiceremn imperium, an,qui fructus imperii maximus est, compararaxe gloriam c omnino uideo aut aliquod horum, aut omnia tibi fuisse proposita: atque illud una sentio, qus cauia ubi huius belli secialis idoneae visae fuerint, eas multo iustiores essein barbaros expedistionis . Ac de iniuriis quaero, utrum maiore odio fuisse aduerim te putes, Squi & maximis abs te beneficiis arieti aliquando fuerunt,& nonnulla ipsi in te

sua merita queut commemorare, an eos

quibus cum tibi grauissimae semper inismicitiae, nullae unquam, non modo is derum conditiones, sed ne induciarum quidem intercesserunt ρ' eos qui propter aduenusiam, uel cupiditatis causam,ues

suspitionis aduersarii ubi extiterunt, an

75쪽

τa. I Aco BI S A D o 1 E T ieos qui ita natura tibi hostes geniti sunt, Ut nulla omnino causa ad ullam beniuolentiae coniunctione possint adduci eos qui partem aliquam tuorum finium di,

ripere uoluerunt,quam tamen haberent

ipsi, non quam perderent, an eos qui ita crudelitate 8c sanguine delectantur: ut quaecunq; de nobis ceperint non tueri,

sed cruore Zc flamma delere gestiant Meniq; eos qui semel tantummodo contra. te eXercituS eduxeriit, an cos qui & claia tem tuam tormentis , 8c sortissimos miliates uulneribus, & te ipsum contumeliis absentem appetierunt qui in maioribus olim tuis Asia expcilendis, nullam acem

hitatem odi j neq; iniuriae omiserunt graueml & generi tuo,et clarissimo cognomini nota foedatae sanctae religionis inriusserunt, cuius tu proprius ac legitimus defenseresse existimare Prosecto si illorirum uolutas, qui tibiobesse conati sensi, . id quod tamen non persecerunt, merito punienda tibi uisa est, horum no solum . '

76쪽

O Ruolutatem, ues efferatam potius rabiem

nocendi tibi , sed & ueteres & perpetuas illatas iniurias no est tuae maiestatis relinquere impunitas . Nam de iure quidem status & regni uendicando,quis dubit re uel minimum possit, quin non dicam equidem iustius , sed illustrius multo ac magnificentius, tui iuris sit Asia quam Gallia cisalpina c Primum quod Regis Christianissimi propria est earum rerum recuperatio, qus ab hostibus Christiania talis iniquis ime detinetur:Deinde quod Asiam bello subactam a maioribus tuis, re pluribus annis obtentam at* possese

sam , ad eum uendicare pertinet potissionrum,ciu haeriditas, non solum Gallici imperii, sed & auitae uirtutis audio ita tisP uenerit , ut non uana appellatione titulorum, quae quandoq; perridicule a nonnullis iactata atque usurpata eiu sed summo iure ac aequitate patrimonium idem tuu sit, &maioru tuom dignitatis,

77쪽

γ4 IAco BI s AD OLETI si in eis rebus quas gessisti, id caput comtri tui fuit, ut uicinis grauibus summouedis,tuae & posterorum tuoruquieti tranquillitatii prospiceres,finibus* tuis metum alienae seruitutis depelleres: non disco tota ratione aberrasti, sed ad breue tes pus fortassis nonnihil, ad longinquum certe parum prosecisti: Etenim si Veneistis, qui per te debilitati admodum, atq; enervati sunt , uel crebris lacerationibus consumptis, uel repentino impetu opra pressis, Turcae sese ad te propius admorauerint: locum que sibi aliquem in li lia ad uexanda orbis terrae nobilissimam λPartem munierint, id quod futura omni .no est:nisi tu illorum uigilantiam, & insidioses conatus, tua uirtute anteuerteris,

quid uenturum est Non dicam Regni tui finibus : qui quotidianis hostium iniscursionibus erunt expositi: non successoribus tuis,qui non se ornatos abs te beneficio,sed opprestas periculi onere arbitrahuntur: sed omnino nomini ac memora

78쪽

xiae tuae Qua in inuidia nomen tuum quantis in omnium gentium luetibus oclamentis commemoratio tui uersabituri Quo autem dolore ardebunt animi pora Pulorum eum sentient unde tutelam sis hi ac salutem expectauerint, inde uasistatis & miseriae causam processisse. Saarie uniuersi siquid incommodi euenerit, quod silmme Deus auerte quaeso omen

Sc detestare, cum lachrymis & ge tu ditanae seueritatis acrimonia obtestabunαtur . Tu uero quocunque in loco tunc fiteris,plorantium medius fidius execratationes, & procellas querelam serre non Poteris. Nanque ante hosce annos,quoratienscuo barbati ad Italiam furore quo dam& crudelitatis studio rapti sunt, toratiens illis arma eorum, quos tu uicisti,&maritimae Venetorum uires oppositae: obstiterunt: ut si horum cupiditas saepe finitimis infesta, diligetia certe nonun*salutaris Italis fuerit. Nuc contines imperiu tuu ad barbaros, parua tantumodoli

79쪽

τ6 I Ac OBI s ADOLET Inea distinguitur nihil inter te,atque illos

intercedit mediti, quod alicuius morae sit aut momenti: an hoc non uides c an hoc

non cogitas ρ' quod tibi no solum animo insitum: sed in oculis propemodum dohet esse fixum qui unqua longius se abrine a periculo arbitrati si int,cb aut Graeaci cum ad Ponti & Thraciae fines a baraharis pugnaretur: aut Bulgari cum ad Graecis autPannonii cum inter Turcas& Bulgaros certamen uertereturiniqui Propter eorum omnium negligentiam,oc improba spem propriae salutis, alieno labore Zc periculo defendendae, omnia

in eandem calamitatis ruinam sunt dotraeia:nunc in ratione haud absimili sit mus: hoc nos etiam periculo propiores, quod tunc ad remotiorem quano genαtem transitus Turcis per loca & sylvis ocarmis impedita, ut ac manu faciendus erat: nuc una uelisscatione classium : aut Paucorum dierum excursu per Istriam,oc Camos equestres barbarorum copiae 1

ad f

80쪽

ad nos uidentur peruenturae: quae presertim uastadi ac depopulandi studio , non

minore prope celeritatem imparatos tendunt, quam paratos fugiant . Hoc loco omnes quibus Italiae salus religionis dignitas cordi est,tua L V D O U I c E,prura dentiam non requirunt solum,sed etiam obtestantur: ut te in hanc curam & cogiratationem conseras . Communis fuit norastra tuae felicitatis Sc uti lariae gratulatio: Tum propterea quod uirtuti tuae fauiis muS,tum uel maxime quod te duce &religionis signifero, in spem uenimus hornestatem pristinam recuperadi . Verum dicam enim quod sentio, id quod uolo in bonam pariem accipi) nisi tu uera animi magnitudine, & fidei, ac pietatis sturistio adductus,cursum hunc tuum uiri tis, atm sortunae ad Asiam usi pertenderis,coplestist uictoriae trophsa Hieroseis lymis in illo sacroat edito colle constia tueris,nec tu regno et posteritati tuorum

satis prospexeris, di opinione ipsi,ac iura

dicio