장음표시 사용
321쪽
R. Primo status religiosus ex misat ab adeundo s. Pontiscem: ca 3. Monach. a. ca'. cum illorum 23. de sent. eL-com. et hoc extenditur etiam ad eos regulares. qui alite ingressum religionis inciderunt in aliquam censuram reservatam . nisi tamen excessus istorum extiterit dissicilis et enommis . omnes ergo regulares. exceptis excessibus enormibus
absolvi possunt a suo Superiore. in quem Per exemptionem
ab episcopis translata fuit iurisdictio episcopalis
Secundo in articulo mortis quivis sacerdos absolvere potest ab omnibus censuris quomodocumque reservatis. Hoc habetur ex caρ. Non dubium de sent. excom. et ex Tridentino sess. I . c. 7. Non desunt. qui extendant hane facultatem pro tali articulo etiam ad clericum tonsuratum , quamvis careret jurisdictione in foro externo: nam cum caI axsit iurisdictionis serendi censuras. capax etiam erit absolvendi i qui enim liotest ligare. etiam pol est Solvere: cv. Inferior dis . a. et t. Qui condemnare st. de re judic. Immo aliqui extendunt ad purum laicum . et ratio horum est: quia cum non solum clerico lonsurato, sed etiam laico concedi possit facultas absolvendi a censuris . praesumendum illis videtur pro tali articulo Ecclesiam revera consentire: cum expediat saluti animae ut statim pro defuncto possint applicari suffragia . et tradi ecclesiasticae sepulturae. Nec refert. inquiunt, Gncilium solum exprimere tunc omnes sacerdotes habere quamlibet potestatem absolvendi i nam ibi sermo erat de absolutione sacramentali : unde solum mentionem sacere potuit de sacerdotibus. Ulterius si Ecclesia i terrogata suisset, an pro tali articulo intelligat etiam laicos posse absolvere a censuris videtur quod affirmative respondisset : leg. Pactum g . sn. f de paci. cum maxime in tali articulo velit animabus favere. Ita crantra communiorem
sententiam Sarach. l. a. Sum. c. I 3. n. 13. Palaus t. I. tr.
alii apud Dianam p. c. tr. c. resol. 133. P. S. tr. 3. resOl. 77. et tr. 9. resol. 7. Imponi tamen debet absoluto. ut si
convalescat. se Superiori. Cui censura erat reservata. Praesentet , ut dixi de habente impedimentum temporale. Vi denda quae dicentur inserius in praxi.
tur impediti adire s. Pontificem mulieres. Series. aegri, pueri. ita delic ii ut non possint laborem itineris subire , et timentes grave damnum in itinere. Disi iam by COOste
322쪽
Qi ario ex caρ. Si νero I. de sent. excom. absolvi potest ab episcoim officialis seu ianitor . qui exercendo suurn ossiarium culpabiliter clericum vulneravit. rsi percussio non fuit gravis . Idem dicendum ex caρ. Quoniam de Mil. et honest. cleric. si clerici in communi viventes sese invicem percutiant dummodo atrocitas facti Poenam graViorem non expectet. Λhsolvi item potest ab episcopo levis clerici percussio : arg. cv. Peroenit de sent. eacom. Sed de hoc alibi. . Quinto excusantur ab adeundo s. Pontificem. qui ita sunt pauperes. ut nullo modo possint pergere ad curiam: cap. quamois ide sent. excomm. junct. GlOss. Sexto excusantur. qui vivunt sub alterius Potestate, ut sunt servi. et filii familias : arg. cap. Mulieres et cap. Relatum
Demum quaecumque justae causae rationabiliter excusantes ab itinere ad sedem apostolicam. saeiunt, ut innodatus censura Pontifici reservata absolvi possit ab episcopo: arg. cv. De caetero de sent. em Om. Cum autem Possint esse multiplices. standum est judicio boni viri: arg. cap. Dc caus.
Q. VI. Quid dicendum de absolutione extorta Per errorem , metum, vel parte non satisfacta. R. I. Si error fuit circa causam Tnalem. invalida est talis absolutio. cum judex intendat absolvere si vera sit causa finalis sibi expressa. cv. inscium de sent. eaecom. BO-DaC. d. r. q. 3. ρ. 8. Secus si error suit tantum circa causam impulsivam sive accidentalem . n. II. Si absolutio extorta fuit per metum gravem. injustum, cadentem in virum constantem, nulla est: et qui extorsit , incurrit novam excommunicationem e cv. unic. de his, quae Ni metusoe caus. in 6. Secus si metus Dori suit iniuste incussus , ut si extorqueatur absolutio a iudice injuste recusante absolvere eum. qui integre parti satisfecit. nec ex aliam causa suerit excommunicatus, nisi quia partioon satissa erit . R. III. Si excommunicatus potest parti laesae satisfacere non est absolvendus'. antequam praestet talem satisfactionem: cv. MIet a. de excom. in 6. Quia tamen, si ante satissa-ctionem absolveretur, nullo iure talis absolutio irritatur, ideo valida esset, quamvis illicita: quia contra As. Canones, et quia Superior ex osscio et justitia tenetur consulere hono Partis laesae, cui obtenta absolutione a censura, Poenilens non curat satisfacere. Coninch. div. c. d. I 6. n. ao5. et Diqitiam by Cooste
323쪽
uo'. nonae. q. 3. ρ. 9. n. s. Invalidam autem aliqui di cuni talem absolutionem, Si alicui Concessa sit Potestas, ut absolvat satisfacta ρarte. Verum si non exprimatur non con-ι edi facultatem, nisi dependenter ab hac conditione. et alias imperii tam absolutionem nullam fore, non video cur talisabinlutio dicenda sit invalida. Ratio est quia dum conceditur potestas sub conditione, quae de iure inest, ea conditio non solet restringere saeuitatem, sed solum admonere delegatum de sua obligatione: ac Proinde eum de iure sit. ut non detur absolutio nisi parte satisfacta, ea conditio non limitat potestatem delegati, ade rere et ipse valide absolvit. Sanch. de mair. l. 3. d. 33. n. 6. Hurlad. disρ. I . de. 5.num. 22. Mn3C. HV. 3. q. 3. ρ. 9. n. 3. ' Palaus de censur. HU. I. ρ. 11. g. 3. n. 6. et eruitur ex caρ. Venerabilibus de sent. eacommunia. in 6. Neque contra hanc doctrinam sa
cere videtur constitutio Benedicti XIV. Conoocatis, bullaritom. 3. pag. I 6o. n. 27. ibi enim Pontifex nil aliud decreavit, nisi quod ab occultis censuris ob partem laesam incursis, non prἰus absoloant consessarii, quam parti laesae satisfecerit poenitens; de absolutione autem ante Partis satisfactionem impertita, an scilicet Valida sit, aut invalida. De verbum quidem: unde non est Cur ex ea quaeratur fundamentum
Caeterum si excommunicatus sit impotens ad satisfaciendum, tunc potest absolvi, sed debet dare cautionem pigri ratitiam. aut fideiussoriam de satisfactione praestanda: et si neque id facere possit, Praestare debet juramentum de satissapiendo statim ac Poterit. Q. Ultimo quae forma servanda sit in absolutione a
R. Non ad valorem absolutionis. sed ad melius esse, a solvendus petere Primo deberet absolutionem. ut ita demonstraret se paratum ad recedendum a contumaciae cap. Per tuas de sent. excom. Deinde praestare deberet iuramentum de parendo Ecclesiae, et de non amplius committendo delicium, ratione cujus incidit in censuram: maxime si sit ex gravioribus: cai'. Ex tenore, cast. De caetem, caρ. Si desideres de sent. excomm. Denique ex dictis paulo ante deberet ante absolutionem parti satisfacere. His praemissis, quamvis etiam Posset nutibus. quibus nimirum sufficienter demonstraret Superior velle ipsum absolvere. jure tamen cautum est, ut episcopi, aliique Praelati inferiores nonnisi per verba, vel scripturam absolutionem concedant: cap. Disi iam by Cooste
324쪽
Ctim desideres. cv. Aliquando de sent. excom. Gloss. in Clement. ult. g. I elle de sent. mcom. Suar. de cens. HV. 7. secl. 9. num. 13. Sanch. do matri l. 8. d. c. n. a . Quamvis autem mos sit . ut sacerdos absolvens absolvat
Prius a censuris . ac deinde a peccatis, nihilominus valide ab utrisque absolveret. si ser ea verba absoloo te intelligeret absolvere a censuris, et a peccatis. Suar. cit. secl. 2. n. 37. Bonae. q. 3. ρ. 5. n. 3. nam prius natura sublatae remanerent censurae, deinde peccata . Addendum quod cum Consessarius per ea verba absolbo te ab omni νinculo . communicationis, etc. intelligat solvere quantum potest suum Poenitentem a quacumque censura, hinc est . quod si habeat facultatem, removet a suo poenitente quamcumque censuram etiam reservatam; unde si poenitens recordetur postea peccati liabentis censuram reservatam, sat est
si a quocumque Consessario petat absolutionem illius peccati; neque enim amplius Perseverat censura resemata. Sancti. in sum. l. a. c. a. n. 9. clanin h. do poenitent. d. 8.dvb. I a. n. 97. Bonae. q. 3. ρ. 6. n. 3. et Communiter.
Observandum vero est pro soro exterito, quod cum ibi Superior intendat absolvere juxta petitionem absolvendi. si aliquis pluribus censuris innodatus unius tantum Peteret absolutionem, ab illa tantum . et non ab aliis remaneret absolutus. Idem autem multo magis locum haberet, si dolose unam exprimeret, et alias celaret: cv. Cum pro causa. cap. in c. de sent. e Om. Palaus dim. I. p. 11. g. 3. n. a. Candi d. disq. ua. a Sa. dub. c. concl. 8.Denique tria alia sunt observanda. Primum quod licet absolutio a censuris non danda sit nisi ei, qui se Praesentem sistit . ut absolvatur , nihilominus ex rationabili necessitate valide. et licite conceditur absenti, seu etiam per litteras i 'qui etenim absens ligari potest . potest et absens absolvi. Cessante autem rationabili necessitate, illicite contra Ecclesiae praxim absolveretur. Leander disp. I7. q. 1Ο . Secundum quod licet absolutio a censuris concedi debeat Petenti. ex rationabili nihilominus causa dari IUtest nescienti.
sive etiam invito. si a contumacia recessit: nulla est enim implicantia I oenam auferri posse absque consensu illius. qui eam subire deberet. I. and . q. io3. et seqq. Id lamen
Procedit quoad habentem potestatem ordinariam, vel privilegium absolute absolvendi. Si vero privilegium tactum sit in favorem poenitentis, ut quando conceditur in jubilaeo poenitenti facultas stigendi Consessarium, a quo absolvatur. Duiliam by Cooste
325쪽
3 6 TRACT. IV. DE CENSURIS tunc absolvi non potest invitus: cum usus privilegii pendeata voluntate poenitentis eligentis sibi consessarium. Anton. a Spir. S. HV. r. n. a38. Pluribus citatis. Tertium quod licet per absolutionem removeri non debeat censura, nisi cessante contumacia. si nihilominus absit contemptus censurae . scandalum . aut praejudicium tertii, absolvi quis poterit etiam perseverante contumacia, si ita expediat bono publico. vel saluti animarum, dum e. g. mediis mitioribus obtineri posset obedientia. Leand. q. 1 . Regulae in praxi obserνandae I. Primo animadvertat Consessarius quemlibet censura ligatum sollicitare debere absolutionem. et quamlibet culpabilem dilationem difficiliter excusari posse a gravi culpa. nisi sit modici temporis: cum laedat charitatem erga seiPsum. exulando ab Ecclesia, et privando se pluribus spiritualibus
bonis. ut videbimus quaestione sequenti: sicut etiam Propter scandalum aliorum, si Publice sit excomrnunicatus: maxime quia praebet occasionem sallem suspicandi se comtemnere Ecclesiae potestatem. Demum nolet Permanentem Per annum in excommunicatione esse suspectum de haeresi:
legat Tridentinum sera. 25. cap. 3. de reformat. in In. II. Secundo notet Gmsessarius, quod si aliquis excommunicatus fuerit ab episcopo et . per sententiam Particularem quia alicui non satisfecit . eo ipso quod constet de praestita satisfactione , su,terit ab unoquoque absolvi, nec amplius necesse est illum remittere ad Superiorem. ut absolvatur.' Quae hic asserit Auctor. non tam facile admitti possunt,
etiamsi agatur de excommunicatione non reservata. cum
regula generalis tradita a theologis sit, quod excommunicatio lata ab homine vel per sententiam generalem, vel Pa ticularem tolli possit tantum ab eo, a quo lata est, aut ab eius Superiore, vel successore. vel delegato: ita sentiunt
Suar. do censur. δερ. 7. seci. 2. n. 2. Laym. I. . tractat. 5. cap. 7. n. c. Mi BC. de censur. in comm. disp. I. q. 3.
P. 1. n. I. La Croix lib. 7. n. i 3I. Quod autem tolli po sit, cum constat in foro externo per judicem de praesitia
satisfactione . id quidem asserimi Salmant. tract. IO. cast. I. ρ. c. n. 5o. sed pro hac sententia nullum doctorem asserunt. Si vero res sit de excommunicatione reservata. neminem
posse etiam satisfacta Parte absolutionem impertire. nisi is. qui eam tulit, vel ejus Superior, successor, vel delegatus.
acriter sustinet auctor decis. Lucens. anni 1755. cas. 1. Pro
326쪽
mense Ianuari vir in moralibus disciplinis maxime versatus. Non enim tam clarum est reservationem statim tolli parte satisfacta. immo DD. qui rem accurate tractarunt. nullam exceptionem attulerunt. neque dixerunti eum, qui in censuram reservatam incidit, Vel quia non restituit, vel quia parti non satisfecit, Posse absolvi. Postquam secit, quod debuit iimmo Viva in propositionem ιέ. Alcae. VII. dicit. non cessare reo correcto Censuram, et reservationem silet. Cur non dicit saltem cessare reservationemῖ Praeterea undenam potest colligi, legislatorem non censeri invitum ut parte satis- sarta excommunicatio ab omnibus tolli possit Z IIoe locum haberet, si posset probari hujusmodi excommunicationes eo
fine tantum comminari. ne diutius disseratur partis satisfacti . sed cum etiam in Poenam violati' Superioris praecepti. et ipsius auctoritatis contemPtae . quomodo Possumus credere. Superiorem non velle Pro hac violatione suae auctoritati satisfieri quodammodo adeundo per se. Vel per alium ad absolutionem obtinendam, nisi ipse clare consentiat hanc suam voluntatem aliquo modo manifestando i III. Bene potest evenire ob nostram fragilitatem quandoque aliquem valde graviter percutere ecclesiasticum, sive etiam in cidere. In similibus casibus sere semper inclamare audivi. ad Papam solummodo absolutionem spectare. Non statim his aequiescat consessarius. Videat, an crimen sit occultum, vel an fuerit sufficienter probatum, si deductum suerit ad forum contentiosum. In casu igitur, quod nonsuerit susscienter probatum. vel remanserit occultum. si . l, nitens vere sit dispositus, adeat episcopum, qui si nolit vel ei commodum non sit per seipsum absolvere, Poterit ipsum Consessarium, tamquam suum vicarium, specialiter
ad id deputare, ex lacultate ipsi tradita a Tridentino,
IV. Praxis multorum Consessariorum est. ut pro habentibus iiDi,edimentum recurrendi ad summum pontificem petant a s. poenitentiaria lacultatem illos absolvendi. Sed cur quaeso
mulioties non sine animarum dispendio per multum tempus. usque dum responsiones habeantur. absolutiouem protriaiere t labetur tamquam doctrina sere communis. ac solidis auctinritatum et rationum sundamentis sulcitur ea sententia, qua
dicitur casus papales pro impeditis fieri episcopales. Cur ergo pro poenitente satis disposito non petere ab episcopo facultatem absolvendi 8 Nam cum tunc de jure ipsi competat talis facultas, poterit unumquemque delegare. Semper Disjtiam by Cooste
327쪽
328 TRACT. IV. DE CENSURIS tamen meminisse debet G nsessarius, quod si absolvat habentem impedimentum temporale, simul debet injungere.
ut eo cessante , adeat summum Pontificem , alias iterum casurus in eamdem Pensuram.
. Ignorare non debet Consessarius, quod si aliquis icin datus Censura Papae reservata, non possit nec episcopum adire, poterit omnino ab eodem Consessario absolvi. Demus e. g. longe a civitate, ubi residet episcopus, esse aliquem valde senem. innodatum censura Papae, vel ipsi episcopo reser vata. poterit ab eodem Consessario absoluie absolvi. si nullatenus possit episcopum adire. Idem teneat Consessarius de puella. vel alia muliere, cui non esset libertas episcopum adeundi.
quae nec tentaur scribere. et respousum expectare. Seiriperprae oculis tamen habeat. an impedimenta sint inmi oralia, vel perpetua. Vi. Si aliquis in puncto mortis absolutus suit a censura casus equidem raro contingere potest a simplici clerico, vel etiam a persona laica . parochus curare debet. ut iterum absolutio obtineatur ab eo, qui habet indubitatam potestatem absolvendi: Dam si sorte prima vice non fuisset valide absolutus. quamvis obiisset contritus, in plurimorum sententia non participaret communia Ecclesiae suffragia. Si vero non esset tacitis recursus ad iudicem, qui illum sua sententia
excommunicavit. Propter absentiam e . g. regionum. Parochus
poterit ex opinione valde probabili pro illo desuncto taliter
absoluto missam celebrare, et ipsum tradere ecclesiasticae sepulturae. Videantur inter alios Sanch. l. a. sum. c. 13. n. I 3. Bossius tit. 5. g. s. n. 8 . et 3eq.
VII. Non obliviscatur parochus. nullum absolvendum a censura. nisi parte satisfacta: neque audiendus est, qui potest satisfacere, si velit absolutionem eo quod promittat. et repromittat satisfactionem. Parendum igitur est juri exigenti. quod praemittatur satisfactio: ultraquamquod promissiones
etiam repetitae. obtenta absolutione, solent evanescere. Quod si petens absolutionem non possit satisfacere, tunc si Prudenter eredat sore satisfacturum, dum poterit, non est deneganda absolutio, praestito prius iuramento de satisfaciendo. si aliam cautionem habere non possit, ut dictum est.' Iu ramentum de parendo Ecclesiae mandatis. et de se sistendo coram Superiore ita est necessarium in aliquibus casibus. ut sine eo consistere nequeat absolutio in articulo mortis imperilla a sacerdote nec a jure . neque ab homine absolvendi facultatem habente, cum illud requiratur, ut conditio. Duili rod by Cooste
328쪽
Videatur Benedicius XIV. in constitui. pastoralis Romani pontifcia, hullar. tom. r. pag. 39. unde si quis nollet hoc
iuramentum praestare, non esset absolvendus tuin ob supradiclam rationem, tum quia non esset ad absolutionem rite dispositus, utpote suae obligationi satisfacere recusans. φVIII. Si Consessarius obtinuit facultatem absolvendi a censura reservata, quandoque vidi illum anxium de modo quem tenere debet in absolvendo. Removeat ergo anxietatem, et sciat quod utendo solita formula absolDo te ab omni ωincula etc. sufficienter absolvit. Nec tenetur salieni pro foro conscientiae exprimere causam, ob quam contraria fuit censura, cum hoc nullo jure praecipiatur. Si vero addiscere velit caeremonias, quae Servantur in Publica censurarum absolutione. videat Imntificale et rituale romanum. IX. Si bene perpendat Consessarius eam alias omnino veram doctrinam . Consessarium nempe habentem auctoritatem absolvendi a rensuris reservatis . ab illis liberare suum p nitentem, qui illi confitetur sua Peccata, maxime si censuras dolose non taceat, fortasse a Pluribus angustiis ipsius conscientiam sublevabit. En casus praeticus, de quo sui interrogatus . Quidam senex volens se morti disponere. valde timebat suae vitae decursu in quosdam casus in bulla menae reservatos incidisse . Adiit Consessarium . qui statim , nonnisi facultate a s. poenitentiaria oblenta, ipsius angustiis o Icurri posse pronunciavit. Verum id necesse non fuisse omnino erat iudicandum; nam cum variis temporibus iubilaeum acquirere conatus fuerit. quo tempore. haeresi excepta. concedi solet facultas absolvendi etiam a casibus in
bulla coenae reservatis, per absolutionem tunc oblentam a Consessario liberatus fuerat ab omnibus censuris reservatis; neque enim malitiose aliquam reticuerat, unde poterat absolvi a quocumque consessario, si vere contra bullam coenae cognovit tunc deliquisse. Caeterum ipsius Consessarius magis Scrupulosus, quam doctus, aliam . ni fallor, tenuit viam, et quoadusque s. poenitentiariae responsa non advenerunt, a Sacramentorum participatione vi tui, abstinere.
330쪽
pistola Dedicatoria Pag. 3Mudiosae Iuventuti Proemium n STRACTATUS I. DE ACTIBUS HUMANIS.
De conseientia . p. I. Quid sit conscientia; et quotvlex, et qualem induent obligationem η γ ρ II. De conscientia a Mation; stoe de opinione rem babili CV. III. De conscientia diabia η al ρ. IV. De conscientia scrupulosa usu u R s T I o II. De voluntario et involuntario. p. r. Quid, et quotvlex sit voluntarium; et quando effectus Prauus censeatur nobis voluntarius, seu imputabilis . 3o ' ρ. II. De vi, concupiscentia, et metu, quatenus προ- nuntiar voluntario . 38 p. III. De ignorantia; et quatenus mPonatur voluntario ου 4 au Π a s T III. De honitate, et malitia actus humani. ρ. I. Quid εit aetus humanus, quae tius bonitas, ei malitia; et unde desumendae a 46 P. II. Dc bonitate, et malitia actus externi . . . a 54