장음표시 사용
282쪽
spargi tum , arameitia sub Novi Testamentice eo nonomia illic aelle, adeoque ea sive an praestita, sive praeitanda ipso jure invalida esse. His fundamentis in antecelmum .ictis, pallimrribuniti sconcionibus velut ad pileum vocata plebs, coitiones facta , seditiosi armati certati in in Principes su , funestis ac civilibus armis vastatae, ac mulio sanguine tincti florenti lima
o. Harum sedition: m tuba Sc labellum praecipuum fuit Nim zer:a, qui conciliata tibi apud incautam plebem authori profiteri coepit, e divino mandato excitum tum apiis puniendis, tum mutando regimini Politico. catria a b rideric Saxoniar Electore pulsus, hinc laniam S Helvetiam divagatus, seditionis semina, tandem Muthulium .elebre Thuringis opellus, eo audaciae, aestiolorum c tibi obnoxiorum hominiana ope, processit, ut de Magistratum abrogaret, Sectari s luis Curiam repleret, nam Politicarum aeque ac Icclesiasticarum rerum cognitionem et judicium sibi vindicaret, hoc dogmate parso icia sub P ον Testa nemo ex solo De I erbo consitae . . a tranda esse. Himila implebis, cui ordinati ex gutis census cie devinciret, non tantiam Monasteria praei
Princinde per Gubique spati idum, re
e solet, sibi ar- voluit, spolium norum , exemplo f
a speciem l Superiorum dur ore quando
admoveri poster, Si su id ille mi nati rus hietas lectit totis panam per emi Tra istud una cum praeconio de omn compluribus Provinciis motus hi ingia, Sue viain Franconia
283쪽
metallarios Psodinis MansseidieIs ad tumultisvi praedam vocat,
se Dei servum ad impios exsciniendos dirinitus constitutum omnibus denuntiat, sibi gladium Gedeonis a De commissum a stat, sub scriptione istasin literis suis ordinarie adhibita, homas Munιzer, serpus Dra contris impios, item, Thomasas urnzer cum gladio Gedeonis. Furibundi hominis animum accendit magis magisque Henricus efferus, qui ex Monaehorabula factus,' visionem coelestem mentuus, opias ac factiosos cogit, laciem educit Saxoniae, Brunsvici, Massio Principes eum Comitibus Mansisl-diar ad arma a perduellibus compulsi exercitum parant, post monita varia nequicquam adhibita, agricolarum potius quam militum manipulos, qui montem Franckenhusio oppido vicinum insederant, adoriuntur,in lam ante piignam trepidantes, ac frustra tremula Munieteri voce ad sortitudinem &constantiam excitatos, funduntti profligant, Franckenhusium expugnant,&Munteterum, qui eo se fuga proripuerat,is morbum velut diuturno languore emaeiatus simulabat lcngulari Dei providentia, a servo Nobilis cujusdam, ex literis quibusdam prope
let tum decumbentis in pera conditis , agnitum, e latebris
protractum cum socio fefer in custodiam dant. Ubi complicum nominibus per fidiculas & tormenta expressis, scelus suum, multarum myriadum mortes gladio ultores, prope Muthu- sum, una cum Psissem prope Isenaeum capto, percussus, desperabundus propemodum sub carnifice luit Anno clam xxv. Arma victricia alibi etiam in Suevia, Thuringia, Franconia, Bavaria, Alfatia, Austria, Stiria, a Principibus circumseruntur, globi hominum agrestium passim palantes dissipantur,
urbes faetiosis hominibus occupatae vel expugnantur, vel ad deditionem coguntur, taliquot capitum suppliciis coercentur multi, terrentur omnes, sistitur masum grassans, pristina
Provinciis istis tranquillitas velut postliminio restituitur. io Fanaticis& seditiosis istis hominibus armis in Germania superiore repressis, perduellionis fomite multo sanguine extincto, reeruduit malum istud in Helvetia is Anabaptistica dogmata antea a Ilum et istis locis perigrinante, sparsa, ab aliquot verbi praeeonibus pronis auribusvi animis excepta, plebi prib
284쪽
ptivatis publieisque eonesonibus inculcata suere, quibus primipili erant Felix Manietius, conradincrebellus Tigurini, quorum ille ad Hebrai eam, iste ad Graecam professionem frustra ambiverat, utri Balthasar ubmderus Waldabutensis oppidi pastor, qui cum non voce tantum, sed libro etiam de Ana bapti mo publicato multorum conleientias turbasiet, uidricus Zvinginlius, suenuus veritatis assertor , hominem turbulentum edito scripto confutavit. Et Tiguri cum duobus prioribus solenni disputatione, post duas alias Anno CI I xxv. Mensibus Ianuario Nattio prius habitas Mense Novembri in ipsa Curia publice triduo integro congressus, eorum eontra Paedobaptismum
sive argumenta, sive cavilla, quibus eum ad Jcola Papa demum institutum eontendebant, sortiter eum plena δὴ ἐ
πικυα- , δυναμεως retudit. Disputatione ista triumphato
Anabaptismo, .mglii Leonis Iuda, de Cassaris Megandri opera, veritate in aperto constituta, senatus Tigurinus solenni edicto Paedobapti l mum sancit, innabaptismi Doctoribus Glentiumri quietem imperat. Ir. Nec tamen adhuc cessatum a turbonibus, quin potius elandestinis eoitionibus non tantum Anabaptismus multis civium
denuo persuasus fuit, verum etiam multa capita, quae se novis illis patriarchis addixerant, tersim tincta fu Ere. Et rei operam suam commodarunt Gulielmus Raubli, Panicessu Brotlein Georgius laurocti Iohannes Dembris, Andreas StulιΣius, prae aliis
Hubmeierus, qui cum Euangelii doctrinam prius Waldshuti. oppido Helvetiis eontermino, do euisset, postmodum ad Anab aptistas defeeisIet, adeoque eivibus inter se ob divortium istud sententiarum ommissis, Austriacorum armis,' idolo- mania Pontifieia denuo urbem objecisset, Tigurum confugerat, cibi elam apud Mystas suos latitabat, donec a Senatud Prehensus, in Curia causam dicere justus Zviviis ex Dei verbo errorum variorum reus perageretur. Ille verbialinodiam publicam ultro pollicitus in ipse cathedra errores suos denuo populo oecinit. Increpitus hoc nomine, Ibi a Satana isti inspirata fassus, tandem post pollicitationes multas, eiurata
285쪽
Anabaptistiea dogirusta urbe dimissus sula Ut verbi vetitum
niti solent homines, legata cupere sie sufflamine isto haudquaquam cohiberi potuit promiscua multitudo, quin fanaticorum istorum placitis, magna artei eloquentia a Doctoribus Anabaptistarum commendatis , clam faveret, accedente ad dogmatis novitatem vano quodam eommiserationis affectu in Evangelistas istos, qui miseri potius esse videbantur quam mali, & sua potius tranquillitatis quam fidei prodigi , pertinacia in lorum constantiae deputata. Ita ut Senatus Tigurinus severo tandem edicto ei rei intereedere cogeretur Anno C ID. M XXX capitis poena in Anabaptistarum Doctores deerela, gravibus in eorum reeeptatores mulctis Dogma Hubmderi inter alia fuit, spiritum Adami non eonsensisse in peccatum, adeoque integrum mansisse post peccatum, nec libertatem suam amisisse, sed tan
ra. Quin moleensis ager inseIiei isto Iolio eonsitus, 4bidem ab Anabaptistis turbatum fuit, quibus cum oecolampadiis
Theologus gravis. Anno CI I xxvin ela Ic xxvri IIIo xxIx Basilea super articulis de Padobapti c. Ana baptismo, Magistratu, Iureiurando congressus , causis quidem abunde a tis fecit, actoribus vero pervicacibus non item , ita in Prudentissimi Senatus, strenui gloriae divinae vindicis, in Anabaptistarum ieetariis coercendis authoritate , eelesiae Basileensis
tranquillitati simulo puritati consulendum ibidum fuerit. 13. Bernens quoque Reipublica quies ab hominibus istis, Ludovico praesertim eisera, Iohanne Troero, Ioanne Sec ter , sol ieitata fuit, anabaptistis ad publicam disputationem Annom I xxv I II admissis, errores revicti, eorum Antesignani a Beribolia Hasser ωFrancis Volsio, verbi Ministris eonfutati fuere. Quum tamen nondum sibi satisfactum in angulis mussitarent Anabaptistae, ne non Veritas de errore palam triumpha
ret, ab Amplissimo Senatum etnensi solennis denuo disputatio Anno eIam xxx ri. Mense Iulio Ofingar in Argovia in agra Bernensi indicta fuit, quae inter Bernensis Ecclesia Ministros&Anabaptistarum Doctores ibidem instituta is per novendium integram protracta, amotariis publicis excepta is publici Cis et juris
286쪽
2o juris facta, ad multorum animos in veritate confirmandos, alios
vero ab errore revocandos, mulium momenti attulit. Et eum
sub Annum ela D Lxxix Anabaptista quidam novos in Bernensi agro motus exeitarent, Magistratus vigilantiat severis Edictis Sectarii eo erelli, malum gliscens repressum fuit. I In Gari quin etiam Fatio, oppido Helvetiorum pagis seedere juncto, non leves turba datae a Conrad Grebella ejusque dileipulis, & id omnibus machinis, suggestionibus tantulari iis, concionibus publicis, scriptis, quibusvis illiciis tentatum, ut urbs ista inelyta Pella fieret, ieeeptus huic hominum geneti, sed singulari Dei beneficio ZMngli scriptis, Ioachimi radiani etelo,&prudentia Magistratus ei rei intercessum , turbones urbe, ejeeti fuere. Nec patum Anabaptistis publico bonorum omnium odio in ista urbe exponendis conduxit horrendum Thoma Schue
eri discipuli Melchioris Rinctii Anabaptistarum Myphaei facinus. Is enim conferta id genus hominum concione aliquando coacta, raptum Minspirationem coelestem mentitus, fratre Leon-hard Schuc ero in genua procumbere jusso, gladium petit. Rogatus a Patre, Matre, aliisque adstantibus, quid sibi vellet isto apparatu, respondit; bono animo essent nihil se facturum nisi
quod a Patre coelesti sibi revelatum foret omnium animis ad novum spectaculum erectis, insanus iste Propheta stricto ense fratris caput a trunco uno ictu recisum in terram provolvit, ingentem adstantibus terrorem incussit parentibus vero suis eo
dolium altum expressito multos gemitus. A Magistratu ob immane istud fratricidium comprehensus, condignas scelere suo poenas dedit, nulla tamen flagitii admissi poenitentia, ductus, sed in pegmate adhuc professus, hanc Dei voluntatem sbi coelitus revelatam fuisse. Contigit tragicus iste ea se in Fano Galli Anno cla I xxvri qui Magistratus Christiani animum non parum commovit,in in rabiolos istos Prophetas, Ptophetarumque istorum filios concitavit, ad severa, contra Anabaptista rum in sua urberi ditione moram, edicta compulit. Hominum vero istorum diseessus Urbi quidem Sangallensi quietem, vicino vero Abbaiis Cellensis agro novos motus peperit, hominibus i quietis hinc inde ad res novandas, coeptum ibi Resormationis opus tur andum dilapsis. IS.
287쪽
s. Hoc theatro etiam exeussus Sathan aliud in florentissimi, multis Germaniae Urbibus erectum sibi voluit, ciueninaii ab Homann Wοmatia a Cantio, Augusta a Iacob quodam Pellione, rima Κleibero, aballiis alibi Anabaptistarum doctrina spargiridisseminari coepit, quorum conatibus a Magistratu simul & fidis Dei servis obviam itum, homines turbulenti lepressi, testilentia cogmata publicis congressibus revicta, edictis solemnibus
repressa fuEre,quamvis,sub dolosis sempereineribus latitaret ignis accensus a sanaticis Doctoribus, qui subinde erupit variis in locis. et6 Helvetia vero&Germania superiori excussi Anabaptiste: multi Moraviam concessere, I ibidem adjunxere factiosis id genus hominibus, qui ad novitates pruriebant. Coetibus multis, variis artibus, ollectis, emissariis pluribus in Provincias Regna vicina ablegatis, Bohemiam, Poloniam, Hungariam, Austriam Je Silesiam eadem pestis invasit. Quam cum seditiones passim consequerentur diuturbae, quidam ex iis comprehensi mo litiones illas capite luere quibus fuit Balthasariameierus, qui rebus in Moravia turbatis, Viennam abductus, ibidem exustus
fuit. Quod ab Anabaptistis Martyrio deputatum, animos illorum accendit potius quam mitigavit, vel compescuit, nec ob id minus omnes maehinet adhibitet Secte: firmandet propagandique,sive
quas gelus sine scientia hominibus non malis suggerebat sive quas Sectariorum Duces callido commento excogitavere. quibus non minima fuit publieatio supra commemorati dogmatis de eommunione bonorum, quod pronis auribus: animis exceptum fuita promiscua hominum olluvie, cui res parva domi, omnis in alieno spes erat. Id tamen aliquatenus Sectariorum progressus retardavit, quod, ut inquietum est humanum ingenium, in partes ire coeperint Anabaptistae Moravi, ex una Secta duae fierent, Hattemnorum una, Gabrielistarum altera, a Choragis duobus a. ceb Hatiero, Gabriele Scherdingo sic dietae, qui primi facem Se- stat iis reliquis in Moravia praetulerunt. Tr. Ut vero Germania superior obnoxia fuit Anabaptistarum
turbis, e non immunis fuit a Spiritu isto vertiginis Germania inferior; sed florentissima Provinciae, estphalia, Frisia Bemllandia per novos Apostolos conturbata graviter fuere, a qui.
288쪽
bus, nonnisi Dei verbum& reveIationes ecelestes crepantibus,&externa quadam vitae compositae specie se commendantibus, ingens hominum multitudo corrupta,& fermento illo Anabaptistico infecta fuit Praecipue vero Monaserium celebris,estphalis Urbs a Prophetis novis insessia fuit.Quod quidem certis velut gradibus factum. Cum primiim Bernardi Rotmanni opera Euangelii doemina in Urbe ista diffundi coepit, ingens hominum multitudo
se ei adjunxit Pontificiis nequicquam eo nomine tumultuanti bus Rotmannus Marpurgo ad emitti petit Pastores aliquot, quorum consilio& opera coeptum Reformationis negotium pro πο- veri possiet submissis Peir Wiribemio mode ridesSιralis, o mannus eum collegis Pontificios Doctores ad Disputationem lennem provocat, errores eorum scripto consignat, &eorum confutationem ex lacris litteris pollicetur. Quum vero Pontificii se impares ad congressum, & dogmatum suorum ex Scriptura defensionem faterentur, submoventur a publice docendi munere, sex templa occupantur ab Euangelicis Canoniciri illorum asse-elae eotam Episcopo de Monasteriensium iniquitate eonquem tur iste per literas: Legatum praecones novos Urbe ejiciendos, suos vero restituendos monet. tium tamen nequicquam minis rem ageret Episcopus, Euangelicorum numerus major esset,
quam ut in arctum cogi possent. Illustrissimi Hassiae Landgravit
interventu negotium istud componitur, Euangelieis praeconibus templa certa assignantur, Cathedrale Canonicis, apiseopo jus suum, illis proventus etiam ordinarii relinquuntur Quum ex eo tempore mensibus aliquot sine tumultu suis quique sacris operati essent, Monasterium elam eonfluxere Anabaptistae quidem,
Anno Domini cm xxx III equorum numero antesignani fuere Iohannes Matibus, Pistor Harlemensis, Iohannes Boeoldis Sartor Leidensis, qui elam a civibus quibusdam excepti nocturnos
coetas cogunt in angulis, novum Catechismum docent, aedo- baptismum damnant Mystas suos non nova tantum Baptismi doctrina, verum etiam iterato ritu imbuunt, & bonorum comis munionem urgent. Quum novitii isti Doctores, Iohannes Lesidesinsu praesertim, pellaei quadam dicendi vi, festo pietatis sche
289쪽
tum homInum animos Invasisset, in Ingentem numerum nova Secta brevi temporis intervallo excrevit, cum eis passim adjungerent omnes ii, quos vel aes alienum premeret, vel res angusta domI immb quibus animus ad faeinora &turbas pronus erat. Quibus accessit peregrinorum hominum colla vies eo ab Anais baptistis ex vieinis Provinciis evocata, quorum adventu audaeiores facti Prophetae novi Ministris Euangelieis super Paedobap
tisimo litem movent. Ormannus, obliquato velo auram popularem secutus Anabaptistis primo segniter se opponit, postmodum contra fidem datam latus praebet, & ad eos aperie deficit, utri Hermannus Strapeda, Henricus Rullius, οδε radu Sιalen, aliique. Seissa denuo in partes&factiones Urbe, Senatus Publieam Disputationem indicit super doctrina, congrediuntur Anno e Iam xxx x mense Augusto Rotmannus: Sectarii alii cum Hermanno Buseis Ioanne Glandarpio, Petro mirrhemis Ioanne Holimanno eorum Collegis Quum &hie veritas de errore triumphasset, Senatos consulto Anabaptistis edicitur, ut urbe excederent. Α-nabaptistae discessu simulato se in suis abdunt gurgustiis, α
vium muliorum favore freti elandestinis oneionibus causam suam&dogmata nova tuentur, confirmant, diffundunt. Tumultus varii excitantur in Urbe viri graves& Otthodoxiae fa ventes, vel animo praecipientes secuturam eladem , vel metu fracti Urbe exeedunt. A disputationibus devenitur ad pugnam,& qui ante latitare cogebantur, in aciem contra Euangelicos procedunt, Tandem pace: libertate conscientiarum utrimque sancita, dissidia componuntur, sed ad tempus duntaxat. Nec enim
id vertigiosis hominibusti ad turbas & res novandas erectis sitis videbatur, libertatem sibi suisque impetrasse, quin potius ad omnimodam omnia pro arbitrio regendi, versandique licentiam ambiunt. Propheta novi Iohannes Matthias& Iohannes Didensiseestases enthusiasmos fingunt, horrendis elamoribus per cirentos&compita emissis omnes ad poenitentiam vocant, prodi gia multa sparguntur in vulgus, Dabrugo,, Ualia, Warendoris
pio,in vicinis oppidis aliis Anabaptistarum mysteriis imbuti evois eantur se promisso splendido eentupli pro relictis bonis accipiendi Senatores pletique urbe excedunt, exauthorantur reliqui,
290쪽
liqui, Urbis facies innovatur, Consules novi creantur a Prophetis, &inter illos Bembardus Cninerduelliub, homo novandi Vetus, manu promptus,' ad turbas factus. Cui adjunguntur Senatores, omnes ejusdem instituti&commatis homines Ecclesiasticis coetibus praeficitur Iuliviqnidam Frisi vicimonis, alii: Monasteria & templa diripiuntur, ingens praeda convehitur, dccommunis censetur immo bonorum omnium communio novo
Edicto sub capitis etiam poena a Prophatis novis sancitur, omnesprariet Biblia libri flammis abolentur, Seholae abrogantur, immo conventus Ecclesiastici publici Prophetis crebro ingemina tibus beatum illud tempus ades, qua omnes docendisint a Deo. Et cum ab Episcopo oblideretur Civitas, Prophetae novi vim parant, munimenta excitant, eampanas in machinas bellicas conflant,&distributis operis plebem non tantum fictis locis circumducunt, verum etiam insanis laboribus atterunt, authoritatem suam sar vitiavi crudelitate in contradicentes firmant, Ioanne Mat-rbia, qui temere se ex Urbe in consertum hostium globum cum exigua manu effuderat, paulo post sublato, turbatis civium
animis, Ioannes Leidenserem restituendam ratus ejus mortem,
ut&genus mortis, sibi jam dudum praedicta fingit, omnes ad spes novas& miraculosam ab obsidione liberationem eum R. manna erigit, iropulsato hostium aliquoties infeliciter muris succedentium impetu praedictionibus suis fidem conciliat. Inde velut ineestasin raptus, & triduo elinguis, tandem Duodecem Viros factiosos, velut jussu Patris coelestis, πονο Israil praeficiendos clamat, ipse sibi, ut Dei vates, authoritatem singulis mandata divina edicendi servat, polygam iam adulteriis& libidinibus sitis velandis, sane it indissentientes saevit, multis cardibus tyrannidem suam munit, ita ut ex hominis istius flagitiosi arbitrio non fortunae solum, sed eapita etiam & vitae eivium omnium penderent, qui Piophetas vel verbo illuderet, Majestatis postulatus hominum nequissimorum Iibidini victima fieret,
divina humanaque jura omnia procul arentur. Quin etiam eolisque hominis nefarii prorupit vesania , ut aurifabri cujusdam Warendorpiant, enthusiasmum & revelationem mentiti, ae ab